TERUGBLIK 1934 Handel in Witloof Hoe Denemarken de Crisis bekampt
ZITDAG
Arbeid adelt*
Landbouwweekblad
Voor en door de Landbouwers
Orgaan der Landbouwersvereeniging Redt U Zeiven
ZONDAG 16 JANUARI 1935.
Pri]i 25 centiem
17de JAARGANG Nt 836
Abonnementsprijs 12 fr. 's jaars.
Men schrijft in op ons
Bureel en op alle postkantoren.
Het overnemen van artikelen
zonder aanduiding der bron
is streng verboden.
Bestuurder en verantwoordelijke Opsteiier
O. CAUDRON.
Bureel en Redactie t De Vilander straat, 4, Aalst.
De medewerkers zijn
verantwoordelijk voor hunne
bijdragen.
Aankondigingen volgens
akkoord.
Het jaar 1934 behoort tot het
verleden.
Het ging heen met zijn wel en
zijn wee, zijn lachen en tranen, zijn
regen en zonneschijn.
Het is de gewoonte eens even
terug te kijken, wat het versleten
jaar voor onze Vereeniging Redt
U Zeiven zooal heeft gebracht.
Er zijn geene groote veran
deringen noch merkwaardige ge
beurtenissen aan tc stippen, al
hoewel we kunnen zeggen dat
we eenigen vooruitgang maakten
inzake ons ledental en handels
leven.
In den loop van 1934 werden'
4 nieuwe afdeelingen gesticht.
Het geial onzer afdeelingen
steeg dan ook tot 92 en ons le
dental vermeerderde met 162.
Niettegenstaande de krisis klom
ons zakencijfcr, vooral in plant
goed was de omzet ongewoon
toegenomen ook vetten en voe
ders merkten een aanzienlijken
vooruitgang. Dit danken we voor
al aan den iever onzer zaakvoer
ders, die de taak ernstig opnamen
en zich niet lieten verdringen,maar
integendeel veld wonnen op onze
bekampers.
Onze leden zij# ten andere meer
om meer overtuigd dat de beste
waar de goedkoopste is. Redt
U Zeiven heeft er steeds aan ge
houden haar goede faam van
vroeger te bewaren en alléén vet
ten en voeders van eerste gehalte
aan te koopen. De verkoop ging
dan ook uiterst wel en we won
nen meer en meer klanten.
Het hoofdmagazijn Eppeghem
en de afdeeling Zenneland, dank
zij de iever en toewijding van on
zen hoofdmagazijnier, heeft goede
vooruitgang gemaakt en vermeer
derde aanzienlijk haar ledental en
omzet.
Ook het hoofdmagazijn Herzele
maakte vele nieuwe klanten en
kreeg haar leven van vroeger
terug. Onze hoofdmagazijnier ver
dient een pluimke.
In de lente bekwamen we bui
tengewone belangstelling voor on
ze samengestelde vetten, welke
speciaal voor de verschillende teel
ten werden bereid. Daar de uitsla
gen op de onderscheiden vruch
ten schitterend waren, verwachten
we ons voor het komend seizoen
aan een ongewone vraag.
Onze samengestelde voeders
voor kiekens en zwijnen werden
nog verbeterd en in overeenstem
ming met de genomen proeven
steeds meer volmaakt. De verkoop
nam dan ook regelmatig toe.
De lijst onzer voeders werd ver
meerderd met onze kalvermelen,
welke vanaf de eerste proeven be
wezen van prima hoedanigheid
te zijn.
De maalderij in Herzele kwam
tot haar volle voortbrengst, en
heden zouden we verplicht zijn
dag en nacht te werken om de
veel aangevoerde granen onzer
leden te vermalen. Ook te Aalst
draaide de maalderij onophou
dend en gaf volle voldoening voor
de voedergranen. Voor het maken
van fijne bloem zal nog een kleine
verbetering worden aangebracht,
om evenals in Herzele de fijnste
tarwebloem te maken.
Onze afdeeling garage maakte
zich door verzorgd werk een goe
de kliënteel.
Ons blad De Koornbloem
heeft een welgevuld programma
afgewerkt. Evenals voorheen ver
vulde ze plichtvol hare taak ver
dediging der landbouwbelangen,
overal en tegenover iedereen, on
derrichting harer lezers door flinke
en gedocumenteerde studies en
artikelen. Alle mogelijke raad
gevingen inzake land- en tuin
bouw, veekweek, bemesting enz.
Onze Spaar- en Leenbank had
het nogal erg te verduren. De toe
standen dwongen onze spaarders
tot menigvuldige terugtrekkingen.
Er werd in 't geheel 1,010.186.35
fr. meer terugbetaald als gespaard.
Het spijt ons te moeten zeggen
dat de gelden niet altijd werden
teruggevraagd uit noodzakelijk
heid veel spaarders lieten zich
door allerlei opstokers en onrust
zaaiers opjagen en kwamen hun
centen halen, zonder rede noch
noodzakelijkheid.
De moeilijkheden met den Bel
gischen Boerenbond hebben den
toestand niet verbeterd en ook
eenige van onze leden hadden de
schrik op het lijf gekregen. Geluk
kig waren dit slechts enkele ge
vallen en heeft de massa het
volle vertrouwen in hare vereeni
ging bewaard.
Onze maatschappij heeft steeds
iedereen voldoening en recht ge
geven ingevolge de reglementen
en standregelen.
Van de andere zijde deed het
ons genoegen dat er leden gevon
den worden die het beter meenen
met hunne vereeniging en hunne
spaargelden liever bij hun eigen
maatschappij plaatsen als in an
dere, soms vijandige handen te
geven.
Algemeen was het jaar 1934
voor Redt U Zeiven opperbest.
Wanneer we zien dat onze zaken
nog verbeteren, terwijl zooveel
andere ten gronde gaan of dreigen
het te doen, mogen we met fier
heid het afgeloopen jaar nakijken.
Het beheer waakte niet alleen
op de onmiddellijke voordeden
van alle landbouwers en van onze
leden in 't bijzonder, maar voerde
met alle hardnekkigheid den kamp
voor de economische en sociale
belangen onzer boeren.
Ons boerensyndikaat belegde
regelmatig hare vergaderingen
waar de meest dringende vraag
stukken besproken werden. Het
laatste was een werking tot het
verzekeren aan alle boeren van
een redelijk pensioen op 60 of ö5
jaar.
1934 ging voorbij in noesten
arbeid, de belooning zal volgen
door een flinke uitslag van ons
boekjaar, hetwelk onze trouwe
aandeelhouders ten zeerste zal
bevredigen.
van Rechtskundige Dienst wordt ge
houden op Zondag 6 Januari van
10 tot 3 uur, in onze bureelen De
Vilander straat, Aalst.
Algemeene beschouwingen.
Het was vooral in 1846 dat het eer
ste witloof op de Brusselsche markt ge
bracht werd door een tuinder van
Schaarbeek. Dit witloof bestond nog
maar uit losse bladeren en geleek veel
op dat wat men nu in Augustus en Sep
tember oogst. Deze groente viel dade
lijk in den smaak van de Brusselaars,
zoodat allengskens meer en meer tuin
ders van Schaarbeek en Evere zich op
die teelt gingen toeleggen, want ze was
zeerloonend.
Het witloof werd stilaan in alle Bel
gische steden bekend en weldra ook in
het buitenland, voornamelijk in Frank
rijk, Holland en Engeland.
Het is vooral van toen af, namelijk
dat van uit Frankrijk zulk een sterke
vraag naar witloof kwam, dat de uit
breiding van de kuituur zulk een hooge
vlucht genomen heeft de teelt bleef
niet meer alleen beperkt tot Evere en
Schaarbeek, maar breidde zich uit tot
heel de Brusselsche omgeving, vooral
in de richting Leuven en Mechelen.
Thans schat men de in België met
witloofwortelen beplante oppervlakte
op 7000 tot 8000 hectaren.
Het eigenlijke centrum van de wit
loofteelt heeft zich noordelijker ver
plaatst, naarmate dat Schaarbeek en
Evere meer en meer bebouwd geraak
ten en door Brussel opgeslorpt werden.
Het meeste witloof wordt nu ge
kweekt in den driehoek gevormd door
Evere, Leuven en Mechelen. Er wordt
evenwel al veel geteeld in Strombeek,
Wolverthem, Meisse, Anderlecht, Zuun,
Tervueren, Woluwe, Sterrebeek en an
dere gemeenten van de Brusselsche om
geving.
Een ander centrum van minder be
lang, ligt in de omgeving van Gent
Meirelbeke, Burst en omstreken, waar
verschillende landbouwers zich op de
cultuur van witloof gaan toeleggen zijn.
In het buitenland wordt witloof
vooral in Holland gekweekt, waar het
er naar uitziet dat men spoedig met de
eigen productie in de behoeften van
heel het land zal kunnen voldoen.
Ook in Frankrijk neemt de teelt uit
breiding en in Bretagne en de Parijsche
omgeving wordt ze op tamelijk groote
schaal reeds gedaan.
In andere landen, zooals Engeland,
Duitschland en Zwitserland, treft men
deze groente alleen in liefhebberstuinen
aan.
De ontwikkeling van den export.
Het is verbazend hoe de export van
witloof sedert vijftien jaren toegenomen
heeft. Aanvankelijk waren het maar
betrekkelijk kleine hoeveelheden die het
land verlieten, en dit voornamelijk naar
Frankrijk, waar witloof bekend staat als
Endive de Bruxelles en naar Hol
land, waar men een zeer groot onder
scheid maakt tusschen het geïmporteerd
Brusselsch lof en het in Holland
gekweekte witlof
Nu wordt witloof in de meeste Euro-
peesche landen gegeten Frankrijk,
Holland, Engeland, Duitschland, Zwit
serland, Italië, Spanje, Portugal, Zwe
den en Denemarken, en ook over de
zee, namelijk in de Vereenigde-Staten
van Amerika, Canada en in Noord-
Afrika.
De volgende cijfers, medegedeeld
door het Ministerie van Landbouw,
toonen hoe sterk de uitvoer gestegen is
en van welke belangrijkheid hij nu is.
Jaar Totale uitvoer in kg.
1919 1,509,800
1920 6,590,300
1923 9,803,700
1926 14,226,500
1929 29,925,000
1932 39,346,400
1933 46,403,600
Gedurende het afgeloopen seizoen
(1933-1934) is de uitvoer nog gestegen
en bedroeg hij naar Frankrijk alleen
reeds 48 millioen kilos.
Naar andere landen is de uitvoer
echter sterk gedaald en dit terwille van
de douane-moeilijkheden, die deze lan
den gemaakt hebben. Naar Nederland
bedroeg de export voor het seizoen
1932-'33 nog 4,177,000 kg., terwijl in
1933-'34 maar 1,330,000 kg. geëxpor-
j teerd werd, omdat er een invoerrecht
Zie vervolg 2de bladzijde.)
Nog andere maatregelen.
Naast de muntontwaarding en de
draconische inkrimping van den invoer,
had de Deensche Regeering nog andere
pijlen op haar boog om den benarden
economischen toestand te verlichten.
Indien we de uitvoerstatistieken van
Denemarken raadplegen, dan spant de
export van spek, vleesch, conserven,
reuzel enz. veruit de kroon. Voor de
tien eerste maanden van 1933 beliep de
uitvoer daarvan op 436,643 millioen
kronen gedurende hetzelfde tijdperk
van 1934 bereikte hij nog slechts
411.798 millioen kronen. De achteruit
gang, welke in 1931 begon, is dus nog
niet stop gezet.
De bijzonderste oorzaak ligt bij de
Accoorden van Ottawa, waarbij de Do
minions voor hun invoer in Engeland
preferentieele invoervoorwaarden be
kwamen. Nochtans, gelijk we het hier
meermaals hebben doen aanmerken,
waren deze accoorden geenszins gericht
op de uitsluiting van elke andere partij.
Integendeel. Engeland vroeg niets beter
dan de sterling-area uit te breiden.
Denemarken maakt er deel van en het
slaagde er in, weliswaar ten koste van
strenge toegevingen het moet o. a.
90 t. h. van de benoodigde steenkolen
uit Engeland betrekken 62 t. h. van
den totalen Engelschen invoer aan spek,
vleesch, reuzel, enz., voor zich te be
houden.
Om het aanbod der landbouwers
voor den verminderden uitvoer te regle
menteeren, voerde de Deensche regee
ring de zoogenaamde varkenskaart
in. Voor iedere uitgedeelde kaart moch
ten de boeren een zwijn afleveren bij de
geautoriseerde exportslachterijen en dit
tegen een vastgestelden prijs. Met de
overige wisten de boeren geen blijf en
vrijwillig krimpten ze hun veestapel in.
Het aantal zwijnen dat in Juli 1933 op
4,390,000 stuks werd geraamd, beliep
een jaar later nog slechts 3.027.000
stuks. Op dit oogenblik is het aanbod
met de vraag in overeenstemming ge
bracht en is het uitreiken van "zwijnen-
kaarten automatisch vervallen. Ook
de bekomen prijzen zijn iets hooger dan
over een jaar en veel hooger dan twee
jaar te voren. In 1932 bekwamen de
boeren amper 1 kroon voor een pond
bacon in 1933 was de prijs op 1,60
kroon gestegen. Afgezien van het feit
dat de varkensstallen voor drie kwaart
leeg staan, mag men zeggen dat de
markt weer min of meer gezond is.
schikking gesteld van de behoeftigen,
gelijk we het verder zullen zien.
Het feit dat er zoovele kalveren moe
ten geslacht worden brengt een strenge
selectie mee. Aldus wordt het slechte
vee geweerd en bekomt Denemarken
een uitgelezen veestapel. Daar mocht
terloops ook wel op gewezen worden.
De productie van rundvee nam in
Denemarken geweldig toe, ook nog tij
dens de eerste crisisjaren. Van 142 mil
lioen kilos in 1929 was ze in 1933 tot
162 millioen kilos gestegen. Dezelfde
oorzaken als de hierboven aangeduide,
hadden voor gevolg dat de uitvoer daar
van erg verminderde. De tusschenkomst
der regeering drong zich hier ook on
voorwaardelijk op, daar een verhooging
van de binnenlandsche consumptie niet
bij machte was om den achteruitgang
van den uitvoer goed te maken.
Er worden in Denemarken jaarlijks
anderhalf millioen kalveren geboren, als
wanneer er met 5L 0,000 ruimschoots
voldoende zijn om den Deenschen vee
stapel op peil te houden. Vernietiging is
hier dus geboden. Dit werd in Dene
marken over jaren reeds ingezien. Noch
tans. als wanneer vroeger slechts 2000
tot 3000 kalveren per week mochten
geslacht worden, is het aantal nu onbe- j
perkt.
Vroeger ontvingen de boeren 28 öre
per kilo voor het vleesch dezer dieren
thans 30 tot 40 öre. Op deze wijze is er
een minimumprijs voor het vee inge
voerd onder denwelken de landbouwers
niet aan particulieren hoeven te ver-
koopen.
Wanneer we gedenken dat er zoo-
i veel menschen zijn die zich het hoog-
noodige moeten ontzeggen, stoot het
ons tegen de borst wanneer we lezen
dat koffle, graan, vleesch enz. met gan-
sche treinladingen wordt vernietigd. En
in vele gevallen roept het om wraak.
Op dit gebied treft Denemarken noch
tans geen blaam. Van het vleesch wordt
vleeschextrakt en diermeel gefabrikeerd
en een gedeelte wordt verder ter be-
Het kon niet anders of de regeering
moest inzake boterproductie en -prijzen
tusschen komen. Bij koninklijk besluit
werd er een botercentrale ingesteld, die
over een belangrijk fonds beschikt. In
geval de boterprijzen dalen, dan neemt
ze een deel van de aangeboden boter
van de markt, totdat de vermindering
is tegengegaan. Dat ze deze opgekochte
boter in het buitenland met verlies van
de hand wil doen, is natuurlijk niet goed
te praten. Nochtans, van uit het Deen
sche standpunt beschouwd, was het
hoognoodig dat er iets gedaan werd om
de boterprijzen weer min of meer loo
nend te maken. Langen tijd schommel
den ze tusschen 1,20 en 1,60 kroon per
kilo. Sedert de botercentrale hare wer
king begon, handhaaft de prijs zich op
2.15 kronen per kilo, voor het binnen
land wel te verstaan.
Niettegenstaande de lage prijzen der
boter wordt er in Denemarken veel
margarine geëten. De regeering zag zich
genoodzaakt een heffling te doen van
30 öre per kilo op al de grondstoffen die
voor de bereiding van margarine wor
den gebruikt. Er werd opgemerkt dat
dit indruischt, ten eerste, tegen de be
langen van de margarine-fabrikanten en,
ten tweede, tegen de belangen van de
behoeftigen die geen boereboter kunnen
koopen. Ook daar is niets van. Van de
opbrengst dier heffing worden er 5 mil
lioen kronen afgenomen om margarine
onder de behoeftigen uit te deelen
zoodat de fabrikanten en de werkloozen
er goed bij varen en twee millioen
kronen ter verdeeling van rundvleesch
aan de behoeftigen, zoodat de landbou
wers, langs dien kant, hun deel beko-
men.
Indien het Fransche spreekwoord, dat
men niet iedereen en zijn vader kan be
vredigen, waar is, dan moet men toch
toegeven dat de Deensche regeering
haar best doet om, gelijk we in 't
Vlaamsch zeggen de kerk in 't midden
te houden En dit is al veel 1
Dit zijn, heel in 't kort geschetst, en
kele maatregelen die ten gunste van den
landbouw in Denemarken werden ge
troffen. Door den heer Jussiant, den
voorzitter van de Antwerpsche handels
kamer, werd onlangs verklaard dat de
Belgische landbouwers de troetelkinde
ren van onze regeering zijn. Wat zijn
de Deensche landbouwers dan wel
Er is, echter, nog een schaduwzijde.
Het gewichtigste werk ter gezondma
king van den Deenschen landbouw, het
is te zeggen de saneering van de over
belaste bedrijven, heeft de regeering tot
nogtoe niet tot een goed einde weten te
brengen.
In 1933 werd een zoogenaamd crisis
fonds opgericht, waaruit aan 45.000
landbouwers leeningen werden toege
staan. 't Heeft alles niet veel gebaat. In
Juli 1934 verkeerden er 135.000 land
bouwers in betalingsmoeilijkheden.
De regeering heeft dienaangaande een
grootscheepsch plan ontworpen: alge
meene en gedwongen omzetting der in
tresten, een vijfjarig moratorium en een
radicale kwijtschelding van zekere schul
den een staatstusschenkomst voor 1,30
t.h. in de intresten voor andere schul
den, enz.
In het Hoogerhuis ondervindt ze,
echter, een sterke oppositie.
Wie zal het halen Dit is moeilijk uit
te maken. We mogen echter niet nalaten
te wijzen op de sterke corporatieve
strooming die zich door Denemarken
baanbreekt. Het parlementarisme staat
er in geen hooge gunst meer.
Wat houdt de toekomst in
Chi lo sa, gelijk de Italianen zeggen.
Heden Zondag 6 Januari» om
5 uur» GROOT LEDENBAL,
ia ons lokaal"De Koornbloem»»,
KOORNBLOEM
