De Dag der Dooden.
l
De
Bulgaarsche Landbouw
volledig hervormd.
Arbeid adelt.
Landbouwweekblad
Voor eo c
oor de Landbouwers
De Belgische Boerenbond
op nieuwe wegen*
Het Treurspel der Dierenvoeders
en der Broodgranen.
De opbouw is begonnen.
Landbouwers,
Orgaan der Landbcmwerevereeniging Redt U Zeiven
ZONDAG 27 OCT. 1940.
Frfls S3 ceatiei
2»t« JAAR3AII& Mi 1130
Abonnementsprijs 15 fir. 's jaars.
Men schrijft in op ons
Bureel en op alle postkantoren.
Het overnemen van artikelen
sonde* aanduiding der bron
is streng verboden,
Bestuurder en verantwoordelijk*; Opsteller s
O. CAUDRON.
Bareel en Redactie t Zeebergkaai» 4f Aalst.
De medewerkers zijn
verantwoordelijk voor hunne
bijdragen.
Aankondigingen volgens
akkoord.
Door de lichte herfstlucht zweven de
klanken der klokken die de levenden
oproepen ten vromen pelgrimstocht naar
de akkers waar onze dierbare afgestor
venen den eewigen slaap genieten.
Op de vleugelen van den najaarswind
dringen ze over steden en dorpen, en
akkers en velden, in de harten der men-
schen manen ons aan tot ingetogenheid
en herdenking van dezen die ons voor
gingen wijzen ons op de korte tijd
spanne die wij hier op aarde te leven
hebben én waarschuwen ons tegen de
vergankelijkheid en de broosheid van
het aardsche bestaan.
Memento homo... Gedenk o mensch,
gedenk dat gij van stof en asch gemaakt
zijt en gij tot stof en asch zult weder-
keeren. Gedenk dat uw kort bestaan op
aarde maar een nietig stipje is in het
ruim der groote oneindigheid. Gedenk
dat ook uw beurt zal komen om het land
der eeuwige stilte in te treden.
Dat zingen ons de zware bromstem
men der klokken op dezen Doodendag.
Wij richten onze stappen naar de
Doodenakkers. Kruisen hier, en kruisen
daar de eenige zichtbare en overblij
vende teekens die ons wijzen op dat wat
eens menschen waren zooals wij.
Hier rust... En dan den naam. Voor
een houten kruisje staat een bedrukte
vrouw. Haar oogen glijden van het kruis
naar drie schamele dutskens van kinder
tjes, die daar zoo onbeholpen en niet be
grijpend bij staan. Ze weten dat hun
vadertje dood is, dat zijn lichaam hier
onder de groene zode rust, maar het
groote verlies en kunnen ze nog niet
aanvatten. Moeder weet het beter. Haar
geliefden echtgenoot, den vriend harer
onbekommerde kinderjaren, haar sterken
steun in den moeilijken strijd voor het
bestaan, de vader van haar kroost, ligt
hier, onmeedoogend neergeveld door
den somberen Maaier. Haar leven is
hard, en moeilijk zijn de tijden.
Bidt, kinderkens, bidt met moeder
saam voor vader die te vroeg weggeno
men werd...
Twee kinderkens, gekleed in 't zwart,
staan voor een graf en weenen in stilte.
Moedertje en vadertje liggen hier begra
ven. Waarom dan toch Waarom
mochten zij niet zooals andere kinderen
de stille en koesterende moederliefde ge
nieten, het opwekkend woord van vader
hooren
En zouden ze nooit meer keeren
Eerst ging vader, maar dat is reeds een
poosje, ze herinneren het zich niet goed
meer. Maar dien dag dat moedertje hen
met brekende oogen en trillende hand
een laatste kruisje op het voorhoofd ge
geven had, dat weten ze nog goed. Moe
der deed zoo vreemd toen. Ze had zich
weer neergelegd en geen woordje meer
gezegd. Hare wangen waren onnatuur
lijk bleek geworden, haar oogen waren
toe en die zachte handen, die hen steeds
zoo lief gestreeld hadden, wilden geen
beweging meer maken. Toen was haar
lichaam koud geworden, zoo koud...
Zwart gekleede mannen kwamen en
droegen moeder uit het huis weg en
nooit meer was zij er weergekeerd...
Moeder was dood, zeiden de menschen.
Ze was bij vader in den hemel. Maar
waarom had moeder hen niet meegeno
men daarginds Waarom moesten zij
alleen op deze wereld achterblij ven, deze
wereld die hen zoo leeg leek zonder hun
ouders
Arme weeskens, het lot heeft u wel
zwaar getroffen. Ge zijt echter nog te
jong in jaren en onderving om den vol
len omvang te beseffen en om volledig
te begrijpen wat voor beproevingen de
wereld met zich medebrengen kan.
Na met een leven van harden arbeid
een hoogen ouderdom bereikt te hebben,
rust deze ouderling hier onder het hou
ten kruisje. Hij is teruggegaan naar zijn
familieleden en vrienden die hem ver
beid hadden in 't hiernamaalsche.
Hij had zijn plicht op aarde gedaan.
Zijn kinderen waren groot geworden en
hadden op hun beurt een huiskring ge
sticht. Hij had zijn taak volbracht. Hij
had slechts gewacht, met dat kenmer
kende gevoel van berusting eigen aan
ouderlingen, op het oogenblik waarop
ook voor hem de ure des doods aan
breken zou.
Zijn kinderen en kleinkinderen staan
bij zijn graf en voor hun oog rijst zijn
kalm en sereen gelaat. Zij denken aan
hem terug met dankbaarheid en liefde.
Moeder aarde was hem zacht...
Zij bevonden zich in den bloei hunner
jeugd. Met uitdagend vuur in de oogen,
met stormend bloed in hun frisch-jonge
en gezonde lijven keken zij onvervaard
de wereld in het gelaat. Schoon leek het
leven en de toekomst.
Tot de oorlog als een lawine over
ons land kwam gegaan en vele van die
jonge levens als lentebloemen door een
storm neergesmakt werden.
Brutaal einde aan schoone en jonge
droomen.
Hun graven zijn nog versch, en de
smart in de harten der nabestaanden
verre van geluwd.
Arme kameraden. Arme slachtoffers
van het oorlogsgeweld.
Bidden wij voor onze dooden. Het is
de eenige hulp die wij als levenden hen
nog brengen kunnen. Ze zullen er ons
dankbaar om zijn.
Bidden wij, en laten wij beseffen dat
ook voor ons eens de tijd der scheiding
zal aanbreken. Wanneer weten we niet.
De dood komt als een dief in den nacht
en ons leven is een draadje, bespottelijk
dun en zwak, wapperend in den storm
der eeuwen.
Bidden wij voor onze dooden, en
trachten we door een goed en rechtvaar
dig leven het later verblijf te verdienen
in het land waar 't altijd zomer is en
zonneschijn.
kweekers nog recht om haver bij te ont
vangen, want wie enkele paarden en een
serie hoornbeesten op stal heeft mag
duizenden kilos vasthouden
Maar hoe staat het hier met de voe
derrantsoenen
Het is verboden om economische re
denen enkelvoudige voeders te verkoo-
pen.
Waarom geldt dit niet om enkelvou
dige voeders aan de dieren te geven
Al de boeren die enkel haver hebben
en geen ander voeder kunnen bijkoopen
zijn verplicht slechte en onvolledige
rantsoenen toe te dienen, en dit door de
schuld van de onbezonnen regelingen
3. Zij die hun plicht deden.
Een apdere vraag van belang
Wat moeten de kweekers doen die op
last van de regeering en met het inzicht
te zorgen voor de voeding der bevol
king, veel broodgraan zaaiden
Deze brave lieden kunnen hun tarwe
en rogge afgeven aan de gemeenschap,
maar ontvangen niets in de plaats om
hun vee te voeden, nog zelfs de zeme
len niet hunner eigen granen I
Wat verschil met deze die aan de
voorschriften de brui gaven en niet
dachten aan de voeding der bevolking,
maar veel haver en vlas zaaiden voor
nijverheidsdoeleinden.
4. Het vraagstuk der brood
granen.
Verleden jaar heeft de Belgische Re
geering alles gedaan om de tarweteelt
uit te breiden. Tot hiertoe werd in dien
zin niets uitgevaardigd.
Het is een spijtige bestatiging dat vele
boeren dezen herfst minder tarwe ge
zaaid hebben en dat de gronden die
broodgraan zouden moeten voortbren
gen vlas, aardappelen en haver zullen
dragen.
Tot daar onze opmerkingen in deze
belangrijke kwesties. We dringen aan bij
de bevoegde leiders, om zoo mogelijk
onmiddellijk in te grijpen.
We bestatigen verder dat de kleine
kweekers in Vlaanderen en elders er
weer de ergste aan toe zijn. Ze waren
reeds verplicht het grootste deel van hun
veestapel van kant te zetten en zullen
ten slotte alles moeten afslachten bij
gebrek aan die voeders die in vele groo
te hofsteden in massa aanwezig zijn.
Ja, er is nog veel goed te maken en te
veranderen, want het stelsel der twee
maten en twee gewichten is nog niet uit
de wereld.
Het woord treurspel is niet te sterk,
wanneer men de toestanden kent, niet
zooals ze op papier verschijnen, maar
zooals ze werkelijk zijn.
Enkele opmerkingen wezen wel toe
gelaten
1. Grondstoffen voor
mengvoeders.
De mengvoederfabrikanten moeten
samengestelde voeders maken voor alle
huisdieren en dit volgens de opgegeven
verhoudingen van de verscheidene
grondstoffen.
Deze grondstoffen moeten ter be
schikking worden gesteld aan de belang
hebbenden door het geschapen orga
nisme A. G. G. A. te Brussel.
Genoemd organisme deelt wel de be
wijzen uit, maar laat het opzoeken en
den aankoop aan de zorgen over van de
fabrikanten, wat niet altijd goed verloopt
Zoo zijn een paar artikelen totaal van
de markt verdwenen en zijn er twee
voorname grondstoffen, namelijk haver
en gerst, die niet te koopen zijn, tenge
volge van de onverklaarbare houding
der leidende personen.
Het is immers een feit dat tot hiertoe
geen enkel landbouwer aangemaand
werd om haver of gerst te leveren en
dat de opkoopers enkel bevel kregen om
broodgraan en niet om voedergranen
te koopen.
Hoe wil men dan deze grondstoffen
vinden voor de mengvoeders
2. Onvolledige, slechte
rantsoenen.
Er is nog een grovere fout begaan en
wel deze lederen boer mag behouden
voor eigen gebruik
1000 kg. haver per paard (groot en
klein).
300 kg. haver per koe (groot en klein).
Na berekening hebben de meeste
Een leerzaam voorbeeld.
10, 15 jaren ge-
om het onder
dat thans zelfs
We lezen in De Boer van 12 Oc
tober 1940
De Belgische Boerenbond heeft zich
met de politieke actie ingelaten slechts
in zoover als noodig bleek voor de
verdediging van de belangen van de
boeren en tuiniers. De tijden zijn nu
anders.
De Bondsraad heeft dan ook het
besluit genomen dat de Boerenbond
voortaan de politiek uitdrukkelijk bui-
ten zijn werkkring sluit de arrondis-
sementsbonden zullen zich nog enkel
bezighouden met de behartiging van
de gewestelijke belangen elke poli-
tieke werking is hun ontzegd zij ne-
men de benaming aan van Verbond
der boeren- en hoveniersgilden van
het gewest...». Het Centraal Politiek
Comité zal worden ontbonden. De
„Boerenbond zal K. V. V. treden.
(K. V. V. beteekent: "Katholieke Vlaam-
sche Volkspartij
En verder
De Boerenbond bestaat nu vijftig
jaren. In den loop van die halve eeuw
is er zeer veel veranderd in het econo-
mische leven en in het openbaar leven
van ons land. Steeds heeft de Boeren-
bond zich aan de nieuwe toestanden
weten aan te passen. Ook dat heeft hij
thans gemeend te moeten doen hij
deed het uitsluitend uit eigen bewe-
ging, en met de overtuiging dat het
zoo best is, voor de organisatie zelf.
voor haar leden, en voor de land-
bouwbevolking in 't algemeen.
(Zie vervolg 2de bladzijde)-
V.
De algemeene titel van deze reeks
artikels "De Opbouw van Europa» is
begonnen» is niet geheel toepasselijk op
Bulgarije. In Bulgarije was men reeds
vroeger dan in de andere landen met
den opbouw begonnen. Bulgarije stelt
dan ook voor ons een leerzaam voor
beeld daar.
Men moet Bulgarije
leden bezocht hebben
scheid vast te stellen,
den vluchtigen reiziger onmiddellijk op
valt. Bulgarije is als het ware in een
ander kleed gestoken. Van den grond af
is men daar met den wederopbouw be
gonnen. Geen spoor meer van de slecht
geploegde en slecht onderhouden velden
en weiden, die vroeger krioelden van
onkruid. Men heeft er boomgaarden van
gemaakt. En zelfs de menschen zijn ver
anderd.
Een reporter van het Duitsche week
blad "Das Reich» bracht onlangs een
bezoek aan Bulgarije. Hij trof er een
boer, Bay Stojan, dien hij bij een vroe
ger bezoek aan Bulgarije) had leeren
kennen. Hij woonde toen in een oude
hut naast een vervallen molen en wist
niet hoe bij zijn familie fatsoenlijk moest
onderhouden van de opbrengst van zijn
akkers.
Ik herinnerde mij nog de laatste
woorden van Bay Stojan, schrjjft de
reporter. Indien ik niet met vrouw en
kinderen op den hals zat, zou ik alles in
den steek laten en uitwijken. Neen,
zoo kon het werkelijk niet verder gaan.
En dat tusschen mijn eerste en tweede
bezoek een geweldige verandering had
plaats gevonden, leerde ik nog het best
door de eerste woorden welke Bay
Stojan mij na zijn begroeting sprak. Hij
kwam frisch en vroolijk voor, proper
en goed gekleed. "Nu, daar staat ge
van te kijken, is het niet zoo begon
hij zijn uiteenzetting, bij ons gaat het
thans anders toe. We hebben onzen
i arbeid moeten veranderen. Wjj moesten
fruitboomen planten, werd ons gezegd.
De graanuitvoer slabbakte. Nu, de staat
j heeft ons duchtig geholpen en ais tuia-
ders gaat ons thans veel beter. Ik heb
mijn akkers in boomgaarden veranderd
en ben thans ook wijnboer.
land en Bulgarije probeerden, door we-
derzijdschen ruil dé moeilijkheden mees
ter te worden, verklaarde professor
Swrakoff van de Universiteit van Varna
in een onlangs gehouden rede te Kiel.
Beide leden tezelvertijd en in gelijke
mate aan gebrek aan buitenlandsche
betalingsmiddelen, dit is goud en devie
zen, en waren gedwongen een deviezen-
stelsel toe te passen. Zoo waren zij het
spoedig eens over een systeem van
clearingverdragen, dat geleidelijk tot
vergrooting van den wederzijdschen
goederenruil heeft geleid.
De verschillende constellaties, welke
zich voor Bulgarije jaren geleden heb
ben voorgedaan, hebben thans ons land
binnen hun bereik en het loont voor ons
werkelijk de moeite de ervaringen van
Bulgarije van nabij na te gaan.
Bulgarije is, omdat slechts 49 °/o van
zijn grond voor landbouw en veeteelt
gebruikt kan worden (de rest is bosch
of onbruikbaar) een land met een be
trekkelijk dichte bevolking. Het aantal
in den landbouw werkzame personen
per 100 hectaar is daar grooter dan in
een van de andere Balkanlanden en meer
dan het dubbele van dat in Duitschland.
Dientengevolge is in den landbouw een
groot aantal menschen overbodig en het
streven om deze menschen productief
aan het werk te zetten heeft twee uit
wegen gezocht. Ten eerste verhooging
van de arbeidsintensteit in den landbouw
door het overgaan op meer arbeidsin
tensieve cultures, waarvan Bay Stojan
een voorbeeld daarstelt ten tweede
versterking van de industrialisatie. Voor
een groote industrieele ontwikkeling
ontbreken alle voorwaarden door de
afwezigheid van mineralen en metalen,
zoodat de industrie een verwerkend ka
rakter moet hebben, vooral gericht op
de verwerking van de landbouwpro
ducten. Dit past ook aan bij de hervor
ming van den landbouw zelf.
De hervorming van den landbouw,
zoo vreesde men, zou slechts langzaam
voortgang vinden, deels omdat er gebrek
aan kapitaal was en deels omdat de af
zetmogelijkheden van de binnenlandsche
markt zoo klein zijn. De hervorming
van de productie is echter buitengewoon
snel van stapel geloopen door de stij
gende vraag van Duitschland naar
agrarische producten.
Het was heel natuurlijk, dat Duitsch-
Het jaar 1934 was het laagtepunt
van den Bulgaarschen uitvoer. Sinds
dien nam hij snel toe, van 2535 millioen
lewa tot 6065 millioen lewa in 1939.
Tabak is het voornaamste uitvoerpro-
duct (40 °/o)voorts fruit (18 °/o), graan
(9 eieren (8 °/o). En ten slotte nog
een reeks van producten, welke vroeger
als uitvoerartikel geen beteekenis had
den. Tegenover vroeger is het graan dus
zeer in beteekenis achteruit gegaan,
deels door de hervormingen, waarover
wij in de inleiding spraken, deels ook
door de grenswijzigingen.
Vóór den wereldoorlog nam Turkije
de eerste plaats in den Bulgaarschen
uitvoer in, gevolgd door Oostenrijk-
Hongarije, Engeland, Frankrijk en Bel
gië Duitschland's aandeel was slechts
ll,8°/o. De wereldoorlog, waarin Bul
garije zich aan de zijde der Centrale
Mogendheden schaarde, bracht hierin
een groote verandering. Alle vroegere
markten gingen verloren. Reeds in 1922
nam Duitschland de eerste plaats in,
maar tot 1933 was Duitschland's aan
deel minder dan 1/3.
Na 1933 breekt de nieuwe tendenz
door. Duitschland wint snel aan betee
kenis. In 1937 was het aandeel van
Duitschland in den uitvoer tot 43
gestegen, in 1938 tot 59 in 1939 tot
71 °/o Rekent men Polen bij Duitsch
land, dan wordt het Duitsche aandeel
zelfs 75 °/o.
Deze stijging is hét gevolg van de
clearingverdragen, welke uit de verande
ringen in de economische politiek van de
wereld waren voortgevloeid. Men weet
te Sofia, echter, dat Bulgarije in eco
nomisch opzicht niet Duitschland's
complement kan zijn en men onderschat
er evenmin de gevaren van een eenzij
dige orienteering. Juist bij de artikelen
met een veranderlijke, elastische vraag
als fruit en tabak enz. is de uitvoer het
meest gestegen. Indien een staat als ver
bruiker het invoermonopolie heeft, dan
bestaat de tendenz, dat zich de ruilver
houding in het handelsverkeer ten na-
deele van het uitvoerland wijzigt. Ook
worden de prijzen dan vaak gedrukt.
De Duitsch- Bulgaarsche goederen-
ruil heeft echter tot dusverre geen slech
ten invloed op prijzen en hoeveelheid
gehad. Integendeel. Duitschland heeft
zeer goede prijzen betaald en er baat bij
gevonden. Bulgarije heeft daardoor zijn
productie merkelijk kunnen uitbreiden
en is van de Duitsche nijverheid een
goede cliënt geworden. Bulgarije ver
hoogt zijn leveringen van landbouwpro
ducten en blijft een goed afzetgebied
voor de Duitsche nijverheid. 'Hfl
('t Vervolgt
leest en verspreidt
UW BLAD
ajfriviti'jv.
i.L
TELEFOON 267.
N,
