De plaats van den Landbouw
in de nieuwe Orde.
Noorwegen staat voor een
zware taak.
m
Arbeid adelt.
Landbouwweekblad
Voor en door de Landbouwers
Vrijlating der Krijgsgevangenen om dringende
redenen van algemeen belang*
WINTERHULP
i
1
De instelling van
De opbouw is begonnen.
Orgaan der Landbouwersvereemging Redt U Zelven
ZONDAG 10 NOV. 1940.
Prfl» 39 centiem
2ste jAAftMAMS Mi 1132
Abonnementsprijs 15 fr. 's jaar*.
Men schrijft in op ons
Bureel en op alle postkantoren.
Het overnemen van artikelen
zonder aanduiding der bron
is streng verboden.
Bestaarde/ en verantwoordelijke Opsteller i
O. CAUDRON.
Bareel en Redactie i Zeebergkaai» 4» Aalst»
De medewerkers zijn
verantwoordelijk voor hnnne
bijdragen.
Aankondigingen volgens
akkoord.
Oude en nieuwe Orde.
(4de bijdrage en slot).
Na in onze vorige bijdragen (nuni'
mers van 13 en 20 Oktober en van 3
November 1.1.) achtereenvolgens de
zware verongelijking te hebben aange
toond, waarvan onze landbouwers het
slachtoffer waren in het liberaal-kapita
listisch regiem op politiek, economisch
en maatschappelijk gebied, en te hebben
uiteengezet welke plaats den landbouw
toekomt in de nieuwe orde op econo
misch en sociaal terrein, zullen wij in
deze bijdrage hunne verwachtingen om
schrijven op politiek gebied.
Wanneer zal worden opgeruimd met
de politiek in den slechten zin des
woords, zooals ze werd beoefend in on
ze parlementaire democratie, waar ze
ten slotte neerkwam op den strijd om
de macht ten prcfljte der partijen en
hunne creaturen en van de groot- finan-
cie welke de partijen steunde wanneer
de politiek voor de gezagdragers nog
enkel zal beteekenen leiding der volks
gemeenschap tot bevordering harer wel
vaart in den breedsten zin des woords,
dan moet noodzakelijk aan den land
bouw, gezien zijn overwegend belang
in het leven der Volksgemeenschap, een
ruime invloed toegekend worden op de
inrichting der staatsorde en bij de vast
stelling der richtingslijnen volgens de
welke de Staat en de openbare besturen
hunne zending uitvoeren.
In de parlementaire democratie
heerschte het onzinnige stelsel dat mijn-
werkersafgevaardigdan, groot-eigenaars,
advokaten, en wat weet ik al, beraad
slaagden en br slisten over de levensbe
langen van den landbouw, waarvan zij
geen benul hadden, alleen omdat het al
gemeen stemrecht hen volksvertegen
woordiger of senator had gemaakt.
Het Ministerie van Landbouw kwam
zelden in handen van een bevoegd per
soon op hoogte van landbouweconomie
en -techniek. Bovendien veranderden
de ministers onder druk der partijen-
intrigues voortdurend van departement,
zoodat zij niet bij machte waren een
programma uit te werken, indien zij de
moeite deden er een te ontwerpen.
Het gevolg hiervan was dat de wet
ten en besluiten over landbouwaangele-
genheden meestal gebrekkig en ondoel
matig waren.dat de begrooting voor den
landbouw als stiefkind werd behandeld
bij de verdeeling der staatsgelden, dat
een goed geordend geheel van doeltref
fende maatregelen tot bevordering en
ontwikkeling van land- en tuinbouw
nooit het licht zag dat de landbouw het
steeds moest stellen met onvolledige
ééndaagsche maatregelen welke weinig
nut afwierpen.
De nieuwe orde behelst de corpora
tieve inrichting van bet bedrijfsleven.
Zulks veronderstelt dat voortaan over
de belangen van den landbouw zal wor
den beslist door personen volledig op de
hoogte van de landbouwaangelegenhe-
den. Dat de landbouwcorporatie mede
zeggenschap zal hebben bij het uitvaar
digen der wetten en verordeningen die
den landbouw aanbelangen, dat haar
advies zal worden ingewonnen bij het
vaststellen der economische en sociale
politiek te volgen door den Staat.
De landbouwcorporatie is alreeds of
ficieel ingericht. Doch wij zijn maar aan
het begin van den corporatieven op
bouw der maatschappij. Ook voor de
andere bedrijfstakken dient een corpo-
ratieve inrichting tot stand gebracht. De
Staat zal dan als behoeder van het alge
meen belang er op te waken hebben dat
de onderscheidene belangen der verschil
lende corporaties niet in botsing komen
met deze der Volksgemeenschap, dat er
harmonie heersche tusschen beiden.
Aan het hoofd der verschillende cor-
1 poraties zal te dien einde een economi
sche raad of een algemeene corporatieve
I kamer komen te staan, welke juist voor
opdracht zal hebben het algemeen be
lang te verzoenen met de onderscheide
ne belangen der verschillende corpora
ties en de verschillende verordeningen
en maatregelen te ontwerpen, welke
door het staatsgezag zallen worden af
gekondigd.
De oorlogsomstandigheden waarin de
corporatieve omvorming der samen
leving van wal moet steken, zullen on
vermijdelijk voor gevolg hebben dat zeer
ernstige moeilijkheden dienen overwon
nen, dat deze grondige hervorming niet
van een leien dakje zal loopen. dat meer
bijzonder voor de landbouwcorporatie
bijwijlen eerbiedwaardige private belan
gen zullen worden gekrenkt.
Doordat zij orde zal scheppen in het
bedrijfsleven, het evenwicht zal herstel
len tusschen de verschillende takken der
productie ten bate der volkswelvaart,
het groot-kapitaal ten dienste zal stellen
van het algemeen belang, is naar onze
meening de corporatie de aangewezen
weg naar een betere toekomst voor on
zen landbouw.
Wij voegen er echter bijelk stelsel
is maar waard wat de mannen waard
zijn gelast met zijne toepassing. Op de
mannen welke aangesteld zijn voor de
invoering der nieuwe orde weegt dan
ook een zeer zware verantwoordelijkheid
tegenover hun volk.^
Van hen wordt vereischt strenge
eerlijkheid, helder toezicht, taaie werk
kracht en doorzettingsvermogen gepaard
met knappen organisatiegeest.
1 3) Of hij militieplichtige is of beroeps
militair.
4) Zijn krijgsgevangennummer en het
kamp waarin hij verblijft.
5) De redenen welke zij inroepen om
zijne vrijlating te bekomen.
Paketten
voor Krijgsgevangenen
in November, December, Januari.
Volgens instructies van de Duitsche
Overheid, mogen onze krijgsgevangenen
in Duitschland ontvangen wat volgt
IN NOVEMBER
a) De beroepsmilitairen
van 1 tot 15 Nov.1 pak van 5 kg.
van 16 tot 30 Nov.1 pak van 1 kg.
b) De militairen die niet van beroep
zijn
1 pak van 1 kg.
IN DECEMBER
af te geven vóór 10 December
a) Voor de beroepsmilitairen
1 pak van 1 kg.
b) De militairen die niet van beroep
zijn
IN JANUARI
af te geven vóór 15 Januari
a) Voor de beroepsmilitairen
1 pak van 5 kg.
b) Voor de militairen die niet van be
roep zijn
1 pak van 1 kg.
N.B. De paketten mogen droge
worst en salami bevatten.
Het «Hollandsch» Paket.
Het Roode Kruis deelt ons mede dat
vanaf 24 Oktober het Hollandsch paket
van 2 1/2 kg. eetwaren voor beroeps
militairen die in STAL AG-Kampen ge
ïnterneerd zijn, en wier naam met een
der letters van D tot Z begint, zal kun
nen worden bestemd.
Wij herinneren er aan dat slechts
één Hollandsch paket voor ieder ge
vangene toegelaten is.
Aanvragen voor vrijlating.
Het Roode Kruis deelt mede dat alle
aanvragen voor vrijlating door de fami
lies der gevangenen rechtstreeks inge
diend kunnen worden bij de Oberfeld-
kommandantur te Brussel (voor de pro
vinciën Brabant, Antwerpen en Lim
burg) te Gent, voor de twee Vlaan
deren.
Opdat de verzoeken door de militaire
overheid gunstig zouden worden opge
nomen, moet er( met stukken bewezen
worden dat de terugkeer van den krijgs
gevangene
1) Van algemeen belang is voor het
uit te oefenen bedrijf of beroep (land
bouwers, ingenieurs, geneesheeren, tech
nici).
2) Uiterst dringend is. Zulks dient
door den burgemeester onder zijn ver
antwoordelijkheid als ambtenaar plech
tig verklaard.
Het Roode Kruis trekt de aandacht
der families op het feit dat de aanvra
gen in de Vlaamsche of Fransche taal
opgesteld mogen worden er werd bij
zonder afgeraden zich tot agentschap
pen of onbevoegde gemachtigden te
wenden om de aanvragen op te stellen,
te vertalen of bij de bezettende overheid
in te dienen. De aanvragen mogen recht
streeks gericht worden tot de Oberfeld-
kommandaturen ofte dien einde aan het
Roode Kruis, Vrijlatingsdienst, Louisa-
laan, 162, te Brussel, toevertrouwd wor
den.
Ten behoeve onzer leden, willen wij
ons gaarne gelasten met het opstellen
der aanvragen tot vrijlating welke vol
doen aan de gestelde vereischten. De
belanghebbenden gelieven ons te dien
einde nauwkeurige opgave te doen van
1) Familienaam en voornamen van
den krijgsgevangene.
2) Zijn beroep en juist adres.
Bij besluit der Secretarissen-Generaal
der verschillende Ministers in dato 29
October afgekondigd door het Staats
blad van 1 November werd Winterhulp
ingericht.
Het is een zelfstandige Vereeniging
van sociaal hulpbetoon en nationale
solidariteit welke voor doel heeft
1) Steun in te zamelen en uit te deelen
door beroep te doen op het beginsel
van het onderling hulpbetoon van alle
landgenooten.
2) In 't bijzonder aan de armen en
aan de misdeelden stcffelijken en zede
lijken steun te verleenen tot verbetering
van hun lot.
3) De werking van de openbare en
private instellingen voor maatschappe
lijk hulpbetoon te ordenen en uit te
breiden.
Over de middelen waarover Winter
hulp zal beschikken worden door het
inrichtingsbesluit vermeld t
1) De giften uit de hand alsmede bij
akten onder levenden of bij testament.
2) Afdragen aan het Werk op de
winsten der handelsmaatschappijen en
burgerlijke vennootschappen.
3) Het recht voor het Werk of zijne
afdeelingen geldinzamelingen te doen
huis aan huis. op den openbaren weg
en in de openbare plaatsen feesten en
vermakelijkheden in te richten zonder
daartoe toelating te moeten aanvragen,
met dien verstande nochtans, dat de
Voorzitter van Winterhulp de data
vast stelle en de Voorwaarden bepale
waaronder beroep wordt gedaan op de
nationale solidariteit.
Winterhulp is gebaseerd op de
maatschappelijke plicht welke rust op de
meer begoeden hunne noodlijdende
volksgenoten te helpen. Dit princiep is
volledig juist. Wij wenschen de nieuwe
instelling dan ook een prachtigen op
bloei en doen beroep op onze lezers om
haar naar hun beste vermogen te
steunen.
In Duitschland heeft het werk van
Winterhulp schitterende uitslagen opge
leverd tot leniging van den nood der
minbegoeden en tot schepping van een
(Zie vervolg onderaan ie kolom).
VI.
Toen, op 9 April 1940, de Duitsche
troepen de belangrijkste havens van de
schier onmetelijke Noorsche kusten in
bezit namen,moest Noorwegen,in enkele
urea, beslissen of het al dan niet de
Duitsche hand zou aanvaarden. De
koning en de Regeering, men weet het,
kozen partij voor Engeland. De strijd
was van korten duur.
9 April zal voor Noorwegen een
datum van historische beteekenis blijven.
Voor het land, dat kultureel en econo
misch nauw op Engeland was aange
wezen, beteekent deze datum een radi-
kalen ommekeer, het begin van een
nieuwen tijd.
Zooals nergens was dit begin roos
kleurig. De struktuur en de aardrijks
kundige ligging van het land brach
ten het mede, dat de bevolking in
de scheepvaart en de vischvangst een
broodwinning moest zoeken. Noorwe
gen is 32 millioen hectaren groot, doch
daarvan komen slechts I millioen
nog geen 3 °/0 voor den landbouw in
aanmerking. 7,6 millioen andere hectaar
zijn metbosschen bedekt, doch, in verge
lijking met de uitgestrektheid, is ook dat
cijfer niet bijzonder groot. Het grootste
gedeelte van het land bestaat uit rotsen'
en bergen. De bevolking, ongeveer 3
millioen groot, kon er niet in zijn behoud
voorzien en zocht het in en op de zee.
De visscherij is derhalve een der
oudste en tevens een der belangrijkste
takken van de Noorsche economie. De
Noorsche visschersvloot telde niet min
der dan 86 000 eenheden en ieder jaar
beliep de vischvangst rond de 1 millioen
ton.
De Noor che handelsvloot was nog
van grooter belang met haar 4,8 millioen
ton. Zij was de tweede van Europa,
alleen door Engeland voorbijgestreefd,
en de vierde van de wereld. De Noren
waren de "vrachtvoerders van de we
reld,, en het gebeurde dat Noorsche
schepen in jaren geen Noorsche haven
aanliepen. Een derde van het nationaal
inkomen bracht de handelsvloot op.
Het valt niet te ontkennen, dat juist
door het feit dat Noorwegen over zulke
ruime tonnemaat beschikte, het econo
misch uitzicht van het land er door ver
wrongen werd. Noorwegen voerde hout
en visch en ijzererts uit, doch voerde
anderzijds meer in dan strikt genomen
noodzakelijk was. Zoo voerde het twee
millioen ton kolen en 700.000 ton cokes
in, als wanneer de hydraulische krachten
waarover het land kon beschikken,
slechts ten deele werden uitgebaat. Ook
de invoer van granen was hooger dan
noodzakelijk indien de Regeering alles
in het werk had gesteld om de eigen
voortbrengst tot het meximum op te
voeren. Van de bebouwbare oppervlakte
werden slechts 185.000 hectaar met
tarwe bezaaid en 145.000 met gersten
haver. Dit bracht mede, dat Noorwe
gen, ieder jaar, ongeveer 525.000 ton
tarwe, rogge en maïs moest invoeren.
Deze invoer werd gedeeltelijk goedge
maakt door den uitvoer van boter,
melk, kaas en eieren. Wanneer men
echter de balans opmaakt van de levens
middelenvoorziening, dan komt men tot
de slotsom, dat Noorwegen, vóór den
oorlog, slechts voor 43 °/0 in eigen be
hoefte voorzag.
Dit kort overzicht toont duidelijk aan
voor welke zware taak Noorwegen zich
thans gesteld ziet. De eerste mijlpalen
stevige solidariteit tusschen al de stan
den der bevolking. Moge het hier ook
zoo wezen 1
Als voorzitter van Winterhulp werd
benoemd de heer P. Heymans, gouver
neur der Nationale Maatschappij voor
Krediet aan de Nijverheid. Naar de
pers meldt heeft Koning Leopold aan-
het Werk een gift gedaan van 1 millioen
frank en Koningin Elisabeth van
200.000 fr.
werden reeds geplant. En deze weder
opbouw is, in zijn groote trekken, dezelf
de als in de andere Europeesche landen,
welke grootendeels van den wereldhan
del afhankelijk waren: uitbreiding van
den landbouw om de bevoorrading van
de bevolking in hoogere mate te verze
keren en radikale ommekeer van den
uitvoerhandel, die niet langer meer op
Engeland en de Oceanen gericht is, maar
naar Duitschland en het Oosten gekeerd
wordt.
Voor wat de landbouw betreft, heeft
het Noorsche Landbouwdepartement
uitgevaardigd, dat. in vergelijking met de
cijfers voor 1939. de bezaaide opper
vlakte met 250.000 hectaar moet uitge
breid worden. Ongeveer 150.000 hec
taar ervan zullen met graan en erwten
beplant worden, 100.000 hectaar met
aardappelen en de overige met groen
ten. Met den aanleg en de verdeeling
werd reeds begonnen. De noodige mest
stoffen zijn gedeeltelijk in het land voor
handen, terwijl Duitschland het onbre
kende aan kali levert. Ook de uitbrei
ding van de veeteelt werd met sterke
hand aangevat. Volgens de laatste be
richten hoopt men het aantal schapen
van ongeveer 2 millioen op 5 millioen te
brengen. Noorwegen zou aldus binnen
kort over voldoende hoeveelheden wol
beschikken.
En ook de visschers zijn weer uitge
varen, al brengt dit nog veel gevaren
mee. De uitvoer ging vroeger grooten
deels naar EngelandDuitschland heeft
thans Engeland's plaats ingenomen en
zich bereid verklaart, heel het overschot
van den voortbrengst van de vischvangst
op te koopen aan loonende prijzen. De
scheepvaart in gang brengen, is natuur
lijk moeilijker. Alleen het kustverkeer en
het verkeer naar Duitschland en de lan
den aan de Oostzee werd hernomen.
Duitschland levert vooral kolen in ruil
van hout, houtpulp en papier. Langen
tijd had men in de Noorsche kringen ge
hoopt de handelsbetrekkingen met de
Vereenigde Staten te kunnen hervatten.
Dit is maar gedeeltelijk gelukt, alleen
voor de zeldzame huiden van geplati-
neerde en zilveren vossen. De uitvoer
ervan heeft plaats over Zweden, via
Petsamo.
Inzake ijzererts neemt Duitschland
thans weerom groote hoeveelheden af.
Vroeger voerde Noorwegen bijna heel
den voortbrengst uit om dan gemanufac-
tureerde goederen in te voeren. Zoo
voerde het in 1938 uit Engeland onge
veer 210 C00 ton ijzer en staal in. Het
gebrek aan kolen had deze ontwikkeling
in de hand gewerkt. Daarin zal thans
ook verandering komen. Men is thans
druk bezig met het oprichten van een
ijzergieterij, met een capaciteit van
120 000 ton. Daarmede gepaard gaat de
uitbreiding van de hydraulische krachten,
gewonnen uit de stroomen en waterval
len.
Deze enkele lijnen toonen duidelijk
aan voor welke groote vraagstukken
Noorwegen zich gesteld ziet en de rich
ting in dewelke men zal trachten ze op
te lossen. Zooal3 we het in de vorige ar
tikels hebben gezien is voor het
oogenblik ook voor Noorwegen de
redding in de uitbreiding van de
Duitsch-Noorsche handelsbetrekkingen
te zoeken. En deze betrekkingen brei
den zich dan ook met den dag uit.
Duitschland kocht degeheele houtvoort-
brengst van Sorland, de voortbrengst
van de kopermijnen van Roros, groote
hoeveelheden visch, ijzererts, enz. enz.
Dat enkele moeilijkheden slechts na den
oorlog een oplossing zullen vinden,
spreekt vanzelfs. Doch even vanzelf
sprekend is het, dat de nieuwe koers van
de Noorsche economie na den oorlog
verder zal getrokken worden. Ook voor
Noorwegen zal in het Europa van na
dezen oorlog een groote plaats voorbe
houden zijn niet alleen als "vrachtvoer
der NI maar ook als leverancier van
grondstoffen.
L 'CM
■'■y.-'
.Vtt'"-'
TELEFOON 267.
De politieke belangen van den
Landbouw in de nieuwe orde.
1 pak van 5 kg.
1 pak van 1 kg.
1 pak van 1 kg.
