HERINRICHTING
Hoe voorkomen we de
Aardappelplaag
Nationaal Eenheidsbrood
in Slowakije.
i
i
Arbeid adelt*
Landbouwweekblad
Orgaan der Landbouwersvereeniging Redt E
Voor m door de Landbouwers
LEDEN.
Doelmatige en goedkoope
Huisvesting van Konijnen
VS
EN
m
l Zelve©
igen
Klemveeteelt*
De Broodvoorziening in Europa.
;ONDAG 1 JUNI ,941
Prfla 50 santiet
23éim hi 1161
d te
aren
:cht-
berg
asiel
abonnementsprijs 20 fr. 's jaart.
Men schrjjft in op ons
tureel en op #11# postkantoren.
Het overnemen vi
zonder aanduiding
is streng verl
sn artikelen
der bron
joden.
Bestaarder en verantwoordelijke Opsteller i
O. CAUDRON
Bareel en Redactie Zeebergkaai» 4» Aalst.
De medewerkers zijn
verantwoordelijk voor banne
bijdragen.
Aankondigingen volgens
akkoord.
rt. zal
>uden
iSwe9
gc-
idries Qc veJe moeilijkheden welke we nog dagelijks ondervinden bij
ianrs iet juist verdeelen en bestellen van meststoffen, plantgoed enz.,
!SmC" verplicht ons voor de toekomst speciale maatregelen te treffen,
plaat- We moeten als richtlijn nemen dat geen rechtstreeksche be-
n 2°1' itellingen aangenomen worden door onze bureelen te Aalst, zoodat
svaret. zaj moe(Cn gaan door bemiddeling der zaakvoerders of agenten.
Mei Te dien einde moeten een of meer goede zaakvoerders per ge-
□eente bestaan of worden benoemd en dient men te zoeken
>ahuis iaat ontwikkelde, eerbare en goed gestelde personen.
ge" Indien het voorvalt dat een lid in onmin leeft met den magazijn-
Veïkiouder van zijn gemeente, kan eerstgenoemde zich wenden tot een
num- saakvoerder van een ander dorp.
1S me' In elk geval moet ieder lid in een plaatselijke gilde ingelijfd wezen
olaat-cn kunnen deze desnoods op alle gemeenten worden opgericht. Het
ae ka-is niet toegelaten in twee of meer plaatselijke gilden ingeschreven te
Tcctri- Sijn, dit ten einde het toezicht te vergemakkelijken en misbruiken te
keer te gaan.
frank Plaatselijke besturen met een werkzame en betrouwenswaardi-
ge voorzitter dienen in 't leven geroepen, verjongd of vernieuwd. De
rol van dit organisme moet erin bestaan toezicht uit te oefenen op
de werking van den zaakvoerder en de wenschen en vragen der
r Jo«f[ec[en aan kct hoofdbestuur over te maken.
in No- Alle waren moeten dus door bemiddeling van den zaakvoerder
verge-aangevraagd en besteld worden, behalve kleinigheden als besproei-
artikelen, zaden enz. enz., welke in een speciale kleinhandelsafdee-
l^gling zulle® verkrijgbaar zijn.
Ieder lid moet 20 frank per jaar betalen en krijgt het blad "De
VciD Koornbloem» evenals een genummerde lidkaart. Kleine landbou-
Sel&wers en werklieden, als ze onbemiddeld zijn, kunnen ditzelfde lid-
ingen maatschap bekomen aan 10 frank per jaar.
ngeJi) Stedelingen en niet-landbouwers betalen eveneens 20 frank,
eersi behalve onbemiddelden, welke enkel 10 frank hoeven te storten.
Uitzonderingee aan deze maatregelen moeten speciaal aange-
:t ma' vraaad en onderzocht worden door het hoofdbestuur.
1 505, a
etgeet
onze
dat II
men in
ankon-
rergeei
plantenzuren en het koolzuur der lucht
er mede in aanraking komen, wordt er
een deel koper van opgelost welke dan
vergiftigend werkt voor de sporen der
zwammen.
De pap mag noch te weinig noch te
veel kalk bevatten. Is er te weinig kalk,
zoo kan al het zure kopersulfaat onmo
gelijk onzijdig gemaakt worden. Is er
integendeel te veel kalk, dan maakt de
kalk zich bijna altijd geheel meester van
de zuren. Het koolzuur der lucht kan
om zoo te zeggen' moeilijk aan het koper
geraken en wordt dus in dit geval moei
lijk opgelost en kan niet vergiftigend
werken op de zwamsporen.
Kenteekens van goeden pap.
Wanneer de pap blijft staan vormt
zich na enkelen tijd een bezinksel. Het
vocht boven het bezinksel moet klaar
zijn en hoegenaamd niet blauw. Bij het
gebruik zal men dus goed omroeren.
Bij het indompelen van rood lakmoes
papier moet dit aanstonds blauw kleu
ren Blijft het rood. dan moet men nog
zooveel kalkmelk bijvoegen tot het een
blauwe tint krijgt.
Om 1 hectare aardappelen te be
sproeien gebruikt men 600- 800 liter
sproeistof, doch de hoeveelheid is af
hankelijk van de grootte der planten in
bladoppervlakte en de hoeveelheid kan
ook beïnvloed worden door het gebruik
te toestel.
Bordeausche pap kan ook vervangen
worden door andere koperinhoudende
producten uit den handel. De twee
meest gekende zijn wel Nosperit en
Cuperit.
Men moet tevens wel rekening hou-
den met de hoeveelheid koper welke zij
inhouden.
Kopersulfaat bevat gewoonlijk 24,9
°/o koper. Gewone Nosperit 25 °/o, ge
concentreerde 50 °/o. Gewone Cuperit
25 °/o, geconcentreerde 50 °/o koper.
E. Jansegers,
Pontweg, Herdersem.
Model Hok.
IV.
In aansluiting met ons vorig artikel,
handelend over de broodvoorziening in
Hongarije, moeten we mededeelen, dat
tengevolge van den overvloedigen re
genval ontstane overstroomingen die
een oppervlakte land van circa 1/2 mil-
lioen morgen bestreken deze gronden
niet meer in aanmerking zijn kunnen
komen voor de normale graanteelt.
Daardoor valt te voorzien, dat zelfs bij
een goeden oogst de tarwe en meel-
schaarschte in Hongarije zich ook in den
volgenden Winter zal doen gevoelen.
Het Nationaal Biologisch Instituut komt
nu met het voorstel voor den dag de
overstroomde akkers met gierst te be
zaaien. Dit kan nog in Juni gebeuren,
terwijl de oogst desondanks in Augustus-
Srptember kan plaats vinden. Proef
nemingen hebben aangetoond, dat gierst-
bij menging veel voordeeliger is voor de
verhooging van de broodproductie dan
maïs, en dat met gierst bereid brood tot
tien dagen versch blijft zonder droog of
bitter te worden.
En nu voor wat Slowakije betreft,
daar wordt zooals in alle landen van ons
werelddeel, verhoogde aandacht ge
schonken aan het vraagstuk der voedsel
voorziening. Slowakije is weliswaar
voor het grootste gedeelte landbouw-
staat, maar nadat in Maart 1939 de on
afhankelijkheid was uitgeroepen gewor
den, bleek een reorganisatie van zijn
economisch leven noodzakelijkde
tweede in twintig jaar tijds.
Voor den wereldoorlog van 1914
I maakte Slowakije deel uit van het
koninkrijk Hongarije. De kwestie van
de broodproductie van Slowakije was
dus een algemeen Hongaarsche aange
legenheid. Oorspronkelijk werd hier
vrijwel uitsluitend tarwebrood gegeten.
Toen het land, echter, in den nieuwen
i nieuw
;ven te
i Bert,
djshsid
ewust-
verlof
loeren-
ver na,
m zelfs
oi zet-
der hel
>or dei
op di
de stu-
hij, di
dappei
Isjes ii
kt. Ei
loedigi
n hen
an dei
estuur-
beutist,
ïinarie,
len na-
:rt ver
zou hij
meel
straks
>p dei
vlagdi
loeren
vrien-
k?„
Igt.)
Deze zeer gevreesde ziekte die gewel
dig veel schade in de aardappelkultuur
kan aanrichten treedt vooral op in de
tweede helft van Juni en in Juli.
De plaag die veroorzaakt door de
zwam Phytophtora icfestans uit zich
's Zomers in het afsterven der boven-
aardsche deelen van de aardappelplant.
Op de bladeren ontstaan kleine gele
vlekken die later bruin worden naarma
te zij in grootte toenemen, aan de onder
zijde vindt men een grijs-purperachtig
schimmel (de sporen) waardoor de ziekte
zich verspreidt.
Naar gelang de graad van besmetting
die afhankelijk is van de weersgestel-
tenis, kan een kuituur bij regenachtige en
warme seizoenen op min dan 8 dagen er
plotseling door aangetast worden, dat al
de bladeren van hun bladgroen beroofd
zijn, en hieruit volgt, dat de onderaard-
sche gedeelten zooals knollen zich niet
verder kunnen ontwikkelen, wat dus een
groote schadepost uitmaakt. Ja, men is
er zelfs van overtuigd dat het de helft
van de opbrengst kan verminderen.
En gezien er in deze benarde tijden
voedselschaarschte is. is het een plicht
van ieder aardappelverbouwer zijn kui
tuur goed te verzorgen en de opbrengst
op zoo een hoog peil mogelijk te bren
gen.
De bestrijding met Bordeausche pap,
die vooral een voorbehoedend karakter
heeft, voere men uit ongeveer 10 dagen,
voor het normale tijdstip waarop de
ziekte uitbreekt, men wachte niet tot
wanneer de ziekte zichtbaar weze, want
dan is geen bestrijding meer mogelijk.
Wanneer het gevaar voor een mogelijke
aantasting verder blijft bestaan, herhale
men de besproeiing met tusschenruimte
van 14 dagen tot einde Juli begin
Augustus.
Men moet er de aandacht op vesti
gen de planten van onder naar boven te
bespuiten, daar vooral aan de onderzijde
der bladeren de vermenigvuldiging der
organen te bereiken zijn.
Gedurende het besproeien moet men
rekening houden met de weergesteltenis.
Men mag nooit bij de middaghitte be
sproeien, want dan is er gevaar voor
brandvlekken. Wanneer regen kort na
het besproeien overkomt, moet de be
sproeiing herhaald worden.
BEREIDINGaltijd in houten of
steenen vat.
Men lost 2 kgr. kopersulfaat (blauwe
aluin) op in 50 liter water. Dat gaat best
wanneer men de aluin in een zakje de
helft in het water en de helft boven het
water hangt.
In een tweede kuip lost men één kilo
ongebluschte kalk opeerst de kalk
blusschen tot een droog poeder en daar
na aanlengen tot 50 liter kalkmelk, alle
onzuiverheden van steentjes dienen ge
weerd.
Wanneer de twee oplossingen klaar
zijn, wordt de blauwe aluin-oplossing
onder gestadig roeren bij de kalkmelk
gegoten en men bekomt op die wijze
een vloeistof van een lichte blauwe kleur,
't is de Bordeausche pap. Vooraleer de
blauwe aluin-oplossing in de kalkmelk
te gieten voege men er 50 gram bruin
suiker aan toe, omdat met suiker de pap
beter kleeft en langer zijn zwamdooden-
de kracht behoudt.
Werking van den pap.
De kalk wordt in de bereiding van de
Bordeausche pap toegevoegd om de
zuurheid van den blauwen aluin-oplos
sing weg te nemen en de verbranding
der groene plantendeelen te voorkomen.
Door samenvoeging van kopersul
faat en kalkmelk wordt kalksulfaat en
koperhydrocyde bekomen. Deze hydro-
cyde heeft onder dezen vorm geen gif
tige werking/op'de zwamsporen,
Maar wanneer zure stoffen zooals
I Hoe moet een konijnenhok er in
i hoofdzaak uitzien om doelmatig te zijn
i 1) De goede afmetingen hebben, niet
te groot, doch zeker niet te klein
j 2) De dieren een absoluut drooge zit-
i ting verzekeren
3) Hun eten verstrekken dat nooit kan
bevuild worden.
Hoe geraken we daartoe op de doel'
matigste en de goedkoopste wijze
1° De afmetingen b) voor voedsters
zal het hok een lengte hebben van on
geveer 80 cm., een diepte van 70 cm. en
een hoogte van 60 cm. Deze afmetingen
zijn absoluut noodig om de voedster toe
te laten haar jongen, zonder vertrappe-
ling te zogen en groot te brengen
b) Voor konijnen welke worden aan-
gevet, wordt de lengte teruggebracht
tot op ongeveer 40 cm.
2° De zitting, zooals we in een vorig
artikel zegden, eenvoudig te maken bo
ven een betonnen of eterniten afloop,
uit een raam van panlatten welke onge
veer 1 cm. uiteen liggen
3° Het eten verstrekken, nooit op den
bodem van het hok, doch in een afge
dankte kom voor het gekookt eten, en in
een ruif voor het groenvoer.
Hoe geraken we nu aan een model-
hok dat we gerust aan vrienden en ken'
nissen mogen laten zien, op voorwaarde
dat het eigen werk weze, rekening hou
dend dat het zoo goedkoop mogelijk
moet zijn, en toch duurzaam Ziehier
enkele raadgevingen daarover.
Kunnen we aan ouden steen geraken,
en zulks is nogal gemakkelijk, dan is de
zaak reeds grootendeels in regel, daar
steen het beste materiaal levert voor een
sterk hok. Laat ons dus in onzen stal of
onder een afdak met uitzicht op het zui
den of westen eens zien welke plaats
voor onzen bouw het best gelegen is
(hoe dichter bij mest- of aalput, hoe lie
ver). Hebben we een vrijen hoek, dan
slaan we die maar direct aan, want de
achterkant en een zijkant van ons hok
(Zie vervolg onderaan 4e kolom).
zijn alzoo reeds gevonden, en nu aan den
arbeid.
Vooreerst op den grond de lengte af-
gteekend van 80 cm. en een diepte van
70 cm. Juist buiten deze lijn metsen we
een halfsteensche muur van b.v. 2 meter
hoogte die de tweede zijkant zal vormen
(de hoogte hangt af van het aantal hok
ken dat we wenschen te bouwen). Eens
die buitenmuur van ons hok gemetst,
beginnen we aan een tweede muur ook
van een halve steen juist in het midden
tusschen de twee zijwanden, maar van
eene hoogte van 120 cm. zoodat we de
volgende verdeeling bekomen op den
grond twee hokken elk van ongeveer
40 cm. breedte voor het aanvetten, daar
boven zelfde verdeeling, en hooger een
schoon kweekkot voor eene voedster op
de volle breedte van het hok alléén de
vloeren ontbreken nog. Daartoe maken
we nu een goede specie gereed om te
betonneeren. Schrik daar niet van af.
beste lezer, het is niet m jeilijk. Mengen
we een emmer cement (droog) met drie
emmers rijazand. Eens de mecgeling
goed en zorgzaam gedaan, er een niet te
dunne brei van maken door toevoeging
van water en altijd alles goed dooreen-
mengend. Ondertusschen hebben we
gezorgd voor enkele ijzers (dikke ijzer-
draad volstaat) van ongeveer 40 cm,
lengte voor de vier onderste hokken en
80 cm. voor het bovenste, om onzen
beton te wapenen
We beginnen te betonneeren op den
grond, ter dikte van omtrent 5 cm., er
goed voor zorgende dat er eene afhel-
ling bekomen worde van een tot twee
cm. om de urine te kunnen laten afvloei-
en in eene riool (te maken door eene
j bieiflesch tegen den achterwand in den
l nog natten beton te duwen) en welke
i uitmondt buiten het hok in een aal- of
mestput. In den beton hebben we intus-
schen den ijzerdraad geduwd waarover
de cement zich heeft dichtgezet. Ziezoo
de vloer der twee onderste hokken is
afgewerkt.
(Zie vervolg 2de bladzijde).
Tchecho-Slowakischen staat werd inge
lijfd, moest de bevolking zich wennen
aan een brood, dat voor een aanzienlijk
percentage uit rogge was vervaardigd.
Hiertoe hebben in ruime mate de Tche-
chen bijgedragen, die zich in ruime mate
in Slowakije kwamen vestigen als in een
veroverd land en die bij voorkeur rogge
brood aten. Daar Slowakije zelf niet
voldoende rogge produceerde moest het
tekort worden ingevoerd het kwam
voornamelijk uit het gebied van het
tegenwoordige Protectoraat.
Nadat de eerste oogst in het zelfstan
dige Slowakije was binnengehaald,
kwam natuurlijk het vraagstuk van de
broodproductie aan de orde, daar het
land, zooals hooger gezegd, weinig
rogge produceerde. De regeering van
Pressburg bepaalde daarop op 1 De
cember 1939, dat de rogge voor ten
minste 80 °/o moest worden uitgemalen.
Het roggebrood zelf mocht slechts 80 °/0
roggemeel bevatten en voorts 20
tarwemeel. De bakkers mcchten echter
ook de helft van het kwantum tarwe
meel vervangen door een gelijke hoe
veelheid aardappelmeel. Tevens werd de
prijs van het brood verhoogd met 10 °/o.
Spoedig bleek nu, dat er alsnog een
veel te groot tekort aan rogge bestond
en daarom besloot de regeering op
12 Augustus 1940 het verbruik van
roggemeel te beperken en hiermede ook
den invoer van rogge. Het roggemeel
zou nu voor 78 °/o worden uitgemalen
en voorts zou het brood uit gelijke
deelen tarwe- en roggemeel moeten
worden vervaardigd. 10°/o van de voor
geschreven hoeveelheid tarwemeel
mocht echter ook verder door aardap
pelmeel worden vervangen. Ook deze
regeling was niet bevredigend, vooral
toen bleek, dat het overschot aan gerst
niet in zijn geheel kon worden uitge
voerd en dus gedeeltelijk in het binnen
land moest worden verbruikt. Op 10 Fe
bruari van dit jaar is nu een verordening
inzake de nieuwe samenstelling van het
nationale eenheidsbrood in werking
getreden. Het brood bestaat sindsdien
uit 50 °/o tarwebroodmeel, 15 °/o rogge-
broodmeel, 25 o gerstbroodmeel en
10 °/o aardappelmeel.
Door dezen maatregel hoopt men den
invoer van rogge geheel te kunnen voor
komen. Alle overige graansoorten zijn
voldoende voorhanden. Het land heeft
zelfs nog een exportoverschot in tarwe
en gerst. Dientengevolge is ook heden in
Slowakije de productie van zuiver tar
webrood nog veroorloofd. Dieetbrood
voor zieken mag eveneens, voor zoover
noodig, worden gebakken.
In Slowakije wordt het brood voor
het grootste gedeelte door handarbei
ders vervaardigd. Grootere broodfabrie
ken bestaan er nauwelijks. Noch de fa
bricage, noch de verkoop van brood zijn
gerantsoeneerd. Een dergelijke rantsoe
neering zou ook niet te verwachten zijn.
Sedert 1 December 1939 is de broodprijs
stabiel gebleven, alhoewel de prijzen der
overige levensmiddelen in den loop der
laatste twee jaar licht zijn gestegen.
Hoe groot de beteekenis van het
brood als voedingsartikel voor de be
volking van Slowakije is, blijkt wel uit
het feit, dat het gemiddelde inkomen der
ongeschoolde arbeiders nog steeds bui
tengewoon laag is. Meer dan 150 a 180
Slowakische kronen per week wordt
nauwelijks verdiend. Het brood kost
2,20 ks per kgr. De overheden hebben er
dus veel belang b(j een stijging der
broodprijzen te verhinderen, en dit voor
al daar vele andere artikelen zeer duur
zijn geworden. Een gewoon hemd kost
40 a 50 ks, een paar schoenen 100 ks, een
stuk zeep tot 30 ks. Voor het goedkoop
ste confectiepak moet 400 ks. worden
betaald. Deze prijzen zijn 50 °/o en meer
hooger dan twee jaar geleden.
Gelukkig is het daarom, dat er in Slo
wakije voldoende voorraden broodgraan
alsmede aardappelen voorhanden zijn,
niet alleen in de hoofdstad, maar in
het gansche land. ('t Vervolgt).
ff.
DE
TELEFOON i 267.
i
H*
