De bevolkingsaangroei in dc Ver. Staten.
Afzet en verdeling van
land- en tuinbouwvoortbrengselen.
Het wel en wee van de Aardappel
Koeien en Vaarzen
3
Tot nog toe gold in de sociologie
als stelregel dat met de verhoging
van de welstand ener bevolking,
steeds een vermindering van ge
boorten gepaard gaat. In het licht
van hetgene er gebeurt in Amerika
is dat een stelling die zal moeten
herzien worden, of althans meer
genuanceerd zal moeten worden
uitgedrukt.
De bevolking van de Ver. Staten,
een der meest welvarende volke
ren van de wereld, verhoogt ieder
jaar met 3 miljoeneenheden. Wan
neer dat zo voort gaat, en het heeft
er de schijn naar, dan zullen de
Ver. Staten in 1975 circa 60 miljoen
meer inwoners tellen dan nu, dat
is ongeveer zoveel als de huidige
bevolking van Frankrijk, Holland
en België te zamen.
Een zulkdanige bevolkingsaan
groei stelt geweldige vraagstukken
in zake onderwijs, huisvesting, te
werkstelling, verbruik, enz., en het
zal grotendeels van de oplossing
dezer vraagstukken afhangen of
de Ver. Staten hun peil van wel
vaart zullen kunnen behouden.
Eenzelfde vraagstuk stelt zich
voor Rusland. De spreekwoorde
lijke ellende van de Russische be
volking, is niet zozeer een gevolg
van de aard van het regiem waar
onder het leeft, dan wel van de
onmacht van dit regiem om de
vraagstukken gesteld door de be
volkingsaanwas te bemeesteren.
Indien er ieder jaar drie miljoen
meer babies op de wereld komen
in de USA, dan betekent dat dat er
ieder jaar steeds meer scholen, en
steeds meei onderwijzend perso
neel zullen nodig zijn om deze kin
deren te onderwijzen. En er is nu
reeds in de USA een nijpend ge
brek aan scholen en meesters. En
ieder jaar verergert de toestand. In
1975 zal het totale aantal leerlingen
65 miljoen bedragen tegenover de
huidige 43 miljoen. Men zal dan
over 600.000 onderwijzers en leraars
meer moeten beschikken dan nu,
en nu is er reeds zo'n nijpend te
kort I
Dat is echter niet alles. De meeste
van deze mensen zullen ook eens
trouwen en een familie stichten.
Ieder jaar groeit het aantal jonge
ren dat een huwbare leeftijd heeft
bereiktvoor deze bijkomende ge
zinnen moeten steedsmeer en mee
appartementen en woningen ge
bouwd worden, zodat men een ge
weldige boom voorziet inde bouw
nijverheid. Rekening houdend met
de huidige tendenz zullen deze
nieuwe woningen vooral op- het
platteland gebouwd worden, wat
een verhoging zal medebrengen
van het aantal auto's om al deze
mensen toe te laten zich naar hun
werk te begeven. Men schat dan
ook dat het huidig aantal van 65
miljoen wagens, in 1975 tot 100 mil
joen zal gestegen zijn.
De voortbrengst van goederen
en diensten zal met deze groei van
de bevolking gelijken tred moeten
houden er zuilen ieder jaar meer
meubels, meer radio's, meer koel
kasten, meer televisieposten, meer
voedingswaren, enz. nodig zijn. De
werkverschaffing zal dan wel geen
vraagstuk zijn, op voorwaarde dat
de nijverheid bekwaam zal zijn ge
lijken tred te houden met de groei
der bevolking. Hoe meer mensen
er komen, des te meer dingen er
nodig zijn, en des te meer monden
er moeten gevoed worden.
Het behouden van het welvaarts
peil zal dus voor de Ver. Staten,
met zijn bevolkingsaangroei, heel
wat vraagstukken stellen in de na
bije toekomst. Het voornaamste
van deze vraagstukken is zonder
enigen twijfel dit van het onder
wijs. Zo Amerika er niet in gelukt
voor al deze bijkomende kinderen
scholen te bouwen en onderwijzers
te vormen, dan gaat het een don
kere toekomst te gemoet.
President Eisenhower schijnt dit
goed begrepen te hebben, en
heeft onlangs aan zijn .regering
verschillende aanbevelingen en
suggesties gedaan om dit vraag
stuk ernstig onder ogen te nemen.
Dit is des te meer noodzakelijk
daar de huidige toestand op on
derwijsgebied in de Ver. Staten
niet als schitterend mag genoemd
worden. Er is nu reeds een nijpend
gebrek aan schoollokalen en per
soneel. Het beroep van onderwij
zer is een der slechtst betaalde be
roepen in de USA het is dan ook
niet te verwonderen dat slechts
weinigen trachten op dit terrein
een loopbaan te zoeken. Men kan
veel meer verdienen in handel en
nijverheid.
Het is dan ook te hopen dat de
Ver. Staten er zullen in gelukken
de nodige maatregelen te treffen
om de groeiende bevolkingsaan
was op te vangen het zou inder
daad een ramp zijn, niet enkel voor
Amerika, maar ook voor de ove
rige wereld, die naar de Ver. Sta
ten opzien als naar een stimulans,
moest het welvaartspeil in dit land
komen te dalen. Rusland kon tot
nog toe zijn bevolkingsaanwas niet
meester moge Amerika van een
zelfde ramp gespaard blijven.
De aardappel, voorbereid onder
vele verschillende vormen, is zeker
met het brood het hoofdbestand
deel van de voeding in Europa en
en in Amerika. Dit was echter niet
altijd het geval. In de Middeleeu
wen was de aardappel nog onbe
kend bij ons. In onze gewesten werd
hij voor het eerst geplant en ge
bruikt in het jaar 1586 te Bergen,
en 't heeft lange jaren geduurd eer
deze thans zo populaire vrucht bur
gerrecht verkreeg bij onze mensen.
Oorspronkelijk hoort de aardap
pel thuis in Midden en Zuid Ame
rika. Hij groeit in het wild in de
Andes (bergketen in Zuid-Amerika)
en op de vulkanen van Mexiko.
Het is vooral uit de Zuid-Ameri
kaanse staten Peru, Chili en Boli
via dat hij naar Europa werd over
gebracht. Maai niet in zijn huidige
vorm. De aardappel die wij nu eten
heeft nog maar weinig gemeen
met de wilde Amerikaanse vrucht.
Door kruising en selektie heeft men
de goede schone en voedzame
aardappel bekomen die we heden
ten dage kennen. De wilde soorten
aardappelen zijn nog van groot
belang voor deze kruisingen, want
elke soort aardappel is niet ge
schikt voor gelijk welke grond.
Voor een gegeven grond moet men
zoeken naar de best aangepaste
vrucht.
Dat men nu echter niet mene dat j
de aardappel, die we nu allemaal j
zo erg op prijs stellen, onmiddellijk i
door onze bevolking gegeerd werd.
Het is met de aardappel gegaan
DE
STICHTING-LODEWIJK DE RAET
nodigt alle belangstellenden uit tot de
LANDBOUW - STUDIEDAG
te Sint-Niklaas op 2 juni 1957.
De prijs van land en tuinbouw
producten aan de verbruiker is een
aangelegenheid die niet alleen
tuinder en boer maar ook de loon
trekkende arbeider aanbelangt.
Alle lagen van de bevolking heb
ben er belang bij dat de gewone
voedselproducten goedkoop blij
ven. Tuinder en boer zelf hebben
belang bij een bloeiend econo
misch leven. Voor hen ook is het
goed dat onze nijverheid tegen
over het buitenland aan de mede
dinging 't hoofd kan blijven bieden.
Het mag echter niet alleen op de
rug van tuinder en boer zijn dat
men naar «goedkoop leven» streeft.
De moeilijke concurrentie die
onze land- en tuinbouw van het
buitenland ondervindt en de strek
king die er bestaat de prijzen van
landbouwproducten naar beneden
te drukken moet gepaard gaan
met een betere inrichting van afzet
en verdeling.
Noch de landbouw, noch de ver
bruiker hebben belang bij de hoge
winsten van tussenpersonen De
distributie staat ten dienste van de
boer en tuinder.
In landen als Denemarken en
Nederland zijn tuinder en boer erin
geslaagd door een machtige coö
peratie weer zelf een deel van de
winst op te strijken die in België de
tussenpersonen ten goede komt.
Aan deze vraagstukken die zo
belangrijk zijn voor tuinder, boer
en middenstander wordt deze stu
diedag gewijd.
Programma.
Algemene inleiding R. Grooten,
wn. hoofdingenieur-direkteur aan
het Ministerie van Landbouw.
Afzet en verdeling van de zuivelpro
ducten W. De Coussemaecker, in
genieur bij de Nationale Zuivel
dienst.
Een commentaar van het standpunt
uit van de middenstand A. Boets, ge
westelijk secretaris Nationaal Chris
telijk Middenstandsverbond.
Inlichtingen.
Plaats De studiedag heeft plaats
in Café Restaurant De Hoop
Kardinaal Mercierplaats, Sint-Ni-
klaas.
Begin en pinde Zondagvoormid
dag 10 u. zondagnamiddag om
streeks 17 uur.
Bijdrage 25 fr.
Middageten In Café-Restaurant
De Hoop is er gelegenheid om
te lunchen en ook om meege
brachte boterhammen te gebruiken
met koffie of soep.
Inschrijving Geschiedt door stor
ting of overschrijving van de bij
drage op p.r. 833.14 van de Stich
ting Lodewijk de Raet te Brussel.
De inrichters zouden het op prijs
stellen indien U zich vooraf wilde
opgeven.
zoals met de meeste nieuwighe
den men wilde er niet van weten.
Al wat nieuw is ontmoet verzet
dat was zo voor de fiets, voor de
trein, voor de auto, voor ingeblik
te groenten, enz. dat was ook zo
voor de aardappel. Het heeft meer
dan 200 jaren geduurd alvorens hij
algemeen gegeten werd.
De eerste honderd jaar na zijn
invoer in Europa gold de aardap
pel zelfs als een zeer gevaarlijk, ja,
giftige vrucht. En deze overtuiging
was niet helemaal van grond ont
bloot. Want het groen van de aard
appel, en vooral zijn rode groene
bessen, bevatten een giftsolanine,
dat ook in de ogen van de appel
zelf aanwezig is, en dat aanleiding
kan geven tot ernstige stoornissen,
indien de vrucht niet goed geschild
is, en ontdaan van al de ogen. Maar
de aardappel zelf is een zeer ge
zonde vrucht, rijk aan eiwit en zet
meel. Stilaan echter veroverde de
aardappel de gunst van onze men
sen, zodat een mislukking van de
oogstop het einde van de 18e eeuw,
reeds ernstige stoornissen kon te
weegbrengen in de voedselbe-
voorrading der bevolking, gans
biezonder in de steden.
Het is vooral gedurende de 19°
eeuw dat de aardappel algemeen
verspreid en gegeten werd met
het brood vormde hij dan het
hoofdbestanddeel van de voeding,
soms, maar eerder zelden, aange
vuld met een stuk vlees of spek.
Maar ook deze tijden behoren de
finitief tot het verleden. Met de ver
hoging van de levensstandaard, en
de invoer van allerlei uitheemse
en exotische spijzen, moesten brood
en aardappelen stilaan de plaats
ruimen voor ander en meer ver
scheiden voedsel. Dit neemt ech
ter niet weg dat de aardappel nog
een belangrijke plaats bekleedt in
onze voeding, echter niet meer in
dezelfde mate als vijftig jaren en
meer geleden. Tijdens de oorlogen
van 1914-18 en 1940-45 is het voor
al de aardappel die onze mensen
het nodige weerstandsvermogen
gegeven heeft, bij gebrek aan
vlees en voldoende brood.
De wereldoogst van aardappe
len wordt gerekend op ongeveer
150 miljoen ton (de voortbrengst
van Rusland niet medegerekend,
daar deze niet gekend is). Het jaar
lijks verbruik per persoon ligt he
den ten dage tussen de 125 a 150
kgr. per jaar.
In Frankrijk kreeg de aardappel
vooral burgerrecht dank zij de ijver
en de bemoeiingen van A. Parmen-
tier. Deze wist eerst en vooral Ko
ning Lodewijk 16e voor zijn lieve
lingsvrucht te winnen. Op een ze
kere dag zag men de Koning met
enkele aardappelbloemen in het
knoopsgat rondwandelen, en aan
stonds wilde gans het hof en de
adel hetzelfde doen. Daarbij liet
Parmentier grootse maaltijden be
reiden waarvan alle gerechten
hoofdzakelijk uit aardappelen wa
ren samengesteld, maar dan be
reid op verschillende manieren. In
die dagen kreeg de aardappel in
Frankrijk de naam van La Par-
mentiére en iedereen wilde met
deze wonderbare vrucht nader
kennis maken
Prijskampen voor
Maandag 10 juni, om 14 uur, te
ST. MARIA LIERDE.
Dinsdag 25 juni, om 9 uur, te
ST. GILLIS-DENDERMONDE.
DE KOORNBLOEM 1 juni 1957