MODERNE PLAGEN.
Plantkunde en Plantlore.
Mededelingen
Ministerie van Landbouw
Wintertarwe
DE KOORNBLOEM - 7 jan. 1961
Koléra en pest waren epidemiën
welke, enkele tientallen jaren ge
leden terug nog, ganse landen
teisterden en een hele bevolking
doodden. Sindsdien is de moderne
wetenschap er in geslaagd deze
plagen te overwinnen, en ze zal
zodra ook wel andere gesels, zoals
bv. de kanker, uitroeien.
Maar in de plaats daarvan wordt
onze mensheid, vooral dan in de
dicht bevolkte en sterk beschaafde
streken, geteisterd door kwalen
van een gans andere soort, maar
even gevaarlijk, alhoewel mis
schien minder spektakulair bevui
ling van het water, verpesting van
de lucht, lawaai, zenuwuitputting....
De verbrandingsgassen van dui
zenden, ja miljoenen gasmotoren,
de gassen van chemische fabrie
ken de massa's stof en roet welke
door de elektricitietscentralen de
lucht worden ingestuurd, maken
van de atmosfeer rondom ons stil
aan een verpeste lucht.
De elektriciteitscentralen zen
den per maand ongeveer 700.000
ton roet en stof in de lucht. Men
kan aldus zelf berekenen hoeveel
miljoen of miljard liter gas elke
maand, ja zelfs elke dag in de at
mosfeer wordt gebracht. Zo komt
het dat de lucht in onze nijverheids
gewesten stilaan gevaarlijk (-ICVn
het worden is voor onze gezond
heid, vooral dan voor de gezond
heid van jonge kinderen, die hier
in moete opgroeien. Veel gevaar
lijker trouwens dan de radioaktie-
ve uitstralingen van atoomproeven,
alhoewel er minder wordt over ge
sproken en geschreven.
Er wordt wel eens gezegd dat de
tabak de voornaamste oorzaak is
van de longkanker. Het is echter
vooralsnog moeilijk een klaar ver
band te leggen tussen roken en
longkanker, vermits gedurende de
laatste tientallen jaren ook de lucht
minder en minder zuiver werd. Er
zou bv. ook een verband kunnen
bestaan tussen kanker en mazout-
verbruik.
Het lawaai, ook weer vooral in
onze grote steden, is een andere
kwaal geworden, die sterk op ons
zenuwgestel inwerkt. Tot voor kort
schonk men er weinig aandacht
aan, maar het is thans gebleken
dat het aanhoudend lawaai, in ste
den en fabrieken, meer kwaad ver
richt dan welk verdovend middel
ook. Men tracht dit te verhelpen,
maar men weet nog niet precies
hoe In ieder geval zou men hier
meer moeten kunnen rekenen op
de medewerking van gans de be
volking, ook van de jongeren, die
over het algemeen graag veei la
waai maken.
Er zijn nog te veel mensen die
moeten leren hun radio's te tempe
ren, zo dat ze enkel zouden spelen
voor de huiskamer, en niet voor de
geburen. Er zou dienen opgetreden
te worden tegen automobilisten
en motards die er een genoegen in
vinden hun machienen hels lawaai
te laten maken, niet enkel gedu
rende de dag, maar ook 's nachts.
Maar de nerveuse uitputting wel
ke het gevolg is van ons modern
bestaan, met al zijn jacht en zor
gen, is zeker wel het grootste
kwaad van onze moderne tijd. Het
aantal zinnelozen neemt toe, zoals
ook 't gebruik van kalmerende mid
delen dermate is toegenomen dat
men er zich in geneeskundige mid
dens ongerust over maakt. In Ame
rika heeft dit gebruik een zulkda-
nige uitbreiding genomen dat er
van overheidswege een onderzoek
werd over ingesteld.
Sommige van deze kalmerende
middelen, zoals 't meprobomaat, zijn
nadelig voor het hart, terwijl ande
re, zoals de bromuurderivaten het
kristisch oordeel van de mens be
invloeden en uitschakelen, iets wat
voor het mensdom nog gevaarlij
ker kan worden dan de hartkwa
len.
Het komt er bijgevolg op aan
kalm te leren leven, voldoende
nachtrust en ontspanning te nemen,
van het leven geen jacht te maken,
jacht op werk, jacht op geld, jacht
op plezier. Laat ons leren zachtjes
aan te doen.
Voegt men nu bij al deze kwalen,
nog de plaag van de atoomuitstra
lingen, dan krijgt men meteen een
beeld van onze mensheid die mis
schien wel meent pest en koléra te
hebben overwonnen, maar meteen
ook recht naar andere kwalen
loopt die misschien, alles bij elkaar
genomen, nog gevaarlijker zijn.
van het
Uiterste zaaidata.
Wintertarwe kan tot de volgende
uiterste data gezaaid worden
10 januaride rassen Heine's VII
en Rustique
15 januari de rassen Bellevue en
Leda
30 januari: het ras Marne Desprez;
0 februarihet ras Alba
15 februari: de rassen Cape 11e
Desprez en Ministre
28 februari het ras Belle de Bersée
(Elite Lepeupla).
Er valt op te merken dat dichter
dient gezaaid naargelang de uiter
ste zaaidatum wordt benaderd. Op
de uiterste datum moet minstens
200 kg zaaigraan per ha gebruikt
worden.
De 5de uitgave van de brochure
Lijst der Goedgekeurde Bestrij
dingsmiddelen door Em. Tilemans,
Directeur van het Rijksstation voor
Phytopharmacie te Gembloers, is
verschenen
Zij die wensen deze brochure te
ontvangen worden verzocht vooraf
de som van 10 fr. te storten op P.C.R.
nr 26.55.05 van het Landbouwtijd-
schrift 14, Grenstraat te Brussel 3,
met vermelding van de reden der
storting op de keerzijde.
door ALOIS SUYS.
22.
Laat uw dorstige ziel met gulzi
ge teugen drinken aan de zalige
bron van genot bij het aanschou
wen dier maagdelijke lichamen,
welke rusteloos met malkander
spelen. Maar veroorzaak niet het
minste gerucht. Bij het minste ge
ritsel hetwelk gij veroorzaken
mocht, snellen zij hun enge kluis
terug in, en houdt zich deze we
derom even boven de vredige, ef
fene plas stil.
De goede God schonk elk levend
wezen een ziel. O zó smetloos is
de ziel dezer heerlijke, vredige
waterlelies, nimmer of nooit werd
zij door enig zondeke, hoe gering
ook, besmeurd. En verlaten eens
hun immer maagdelijke lichamen
dit aardse verblijf, dan vindt gij ze
later terug aan de poorten van het
hemels paradijs, waar zij, als rein
ste der bloemen, de komst van
aardse gezellinnen en gezellen ver
beiden, om deze te oordelen of zij
al of niet waardig zijn te worden
overgeplaatst in die eeuwigduren
de, onvergankelijke tuin.
In zekere streken schrijven de
mensen de waterlelies het veroor
zaken van sommige ziekten toe
zij beweren dat iemand, die een
bloem dezer plant in de hand hou
dende, valt, voor gans het leven
onderhevig zal blijven aan duize
lingen in het hoofd en aan aller
hande ongelukkige toevallen bloot
gesteld is.
De Amazone is de belangrijkste
stroom van de ganse wereld vo°r
wat de afzet van water betreft. Zijn
lengte bedraagt meer dan 6.000
km, zijn breedte van 5 tot 15 km,
zijn diepte van 20 tot 100 m. Deze
stroom, alsmede talrijke voorname
bijrivieren, zijn overal bevaarbaar.
Wanneer het water aan het was
sen gaat wordt een vlakte, bedekt
met ondoordringbare oerwouden
en wijd uitgestrekte pampas, door
de duizende bijrivieren herscha
pen in een zoetwatermeer, uitge
strekter dan de Middellandse zee.
Zijn waterdebiet is groter dan dit
van al dö Europese stromen samen,
viermaal zo groot als dit van de
Missisipi. De diepte aan de mon
ding bedraagt meer dan 200 m.,
de breedte ruim 300 km, zodat gans
België daarin kon weg worden ge
stopt. De bleekkleurige zoetwaters
worden onvermengd met het zee
water, meer dan 200 km ver de
oceaan ingestuwd.
De stroom werd door de inboor
lingen Maranon genaamd, naam
welke door Orellana, een luite
nant van Pizarro, in Amazone werd
herdoopt, omdat deze de uitge
strekte pampas en oerwouden wel
ke de wateren van de stroom door
lopen bevolkt waande door volks
stammen van strijdbare vrouwen.
De mythologie gewaagt over
strijdbare vrouwen. Deze waren
vrouwen die krijgshaftig als man
nen, dikwijls tegen deze laatsten,
met de dubbelbijl zowel als met
pijl en boog, te paard streden. Zij
bewoonden de oevers van de
Thermodon in Cappadecië of Boio-
tië.
Van de Amazonen wordt ge
zegd, dat zij zich de rechter borst
weg schroeiden, om minder in hun
bewegingen belemmerd te wezen
en dus met meerder gemak hun
wapens te kunnen hanteren. Van
daar de betekenis van de naam
welke beduidt, zonder vrouwen
borst.
Elke sierlijke, vlugge paarden-
rijdster wordt amazone genaamd.
Het Elshout.
In onze vrije, blijde, onbekom
merde, onschuldige kinderjaren,
stoeiden wij zo dolgraag door wei
den en bos. Wij vertrapten soms
wel wat gras, beschadigden al
eens een tronk of een haag, maar
nimmer toch berokkenden wij ie
mand noemenswaardig nadeel.
Onze lievelingstochten voerden
ons naar de elskanten aan de
zoom van de klaterende vliet,
waar wij vogelnestjes gingen op
zoeken en visjes vangen, waar wij
het beproefden van elshout fluitjes
te snijden. Maar die fluitjes van
elshout gelukten veel minder dan
deze van wilgenhout.
De els is een houtsoort, zelden
anders dan als slaghout gekweekt,
hetzij in gesloten stand, met tussen
planting van populieren, abelen of
wilgen, hetzij als elskant, meest in
moerassige gronden, of langs wa
terkanten.
De elzen behoren tot de familie
der berkachtigen - Bétulinées, Fr. -
een familie met enkelvoudige bla
deren, eenslachtige bloemen en
kogelvruchtjes. De bladeren der
elzen zijn stomp, nagenoeg cirkel
vormig, de manlijke bloemen zijn
katjes, de vrouwelijke bloemen
kwastjes, drie tot vijf bij elkaar
geplaatst, zwart, eirond. Manlijke
en vrouwlijke bloemen zitten aan
eenzelfde twijg.
Men onderscheidt twee soorten
van elzen, de gewone, zwarte of
rode els Alnus glutinosa, Lat.,
Aulne glutineux, Fr. - en de witte
els - Alnusincana, Lat., Aulne blanc
ou grisatre, Fr.
De zwarte els gedijt goed in
natte gronden, zelfs in zulke, welke
gedurende de winter onder water
staan, evenwel niet in eigenlijke
moerassen of stilstaande waters.
Het wortelgestel loopt meest op
pervlakkig door de grond. De
zwarte els schiet fel uit op de stom
pen. Die stompen verdwijnen even
wel spoedig in gebrekkige standen
en daar waar zorgeloos wordt ge
hakt. De zaailingen en stompuit-
slagen hebben soms te lijden van
de late lentevorst.
De soort is kennelijk aan de ge
barsten schors en aan het hout,
dat bruinrood betrekt, wanneer
dit vers is afgehakt. De bladeren
zowel als de knoppen zijn kleverig.
De schors van de witte els is veel
bleker van kleur, het blad niet zo
rond als dit van de gewone els
langs de onderzijde is het blad wit.
De witte els is minder moeilijk
voor wat de aard betreft van de
grond op een drogere bodem ge
dijt hij zelfs goed. Kalk lust hij
graag. Op de dunnere wortelen
ontwaart men opeenhopingen van
fijne wratjes, welke de vrije stik
stof der lucht vestigen. Een grond-
verbeterende houtsoort bijgevolg.
(Wordt voortgezet).
Een verzameling Mythen, Legenden en Volkskundige
bijzonderheden in betrekking tot Planten en Bloemen.
