ZOEKLICHT
OP CYPRUS
Als de vos de passie preekt.
Lihorapszaad
(Vervolg van
Een handelwijze als die van de En
gelse landbouwers kan men zelfs niet
eens aan politiek doen betitelen.
Het gaat enkel om de vrijwaring van
hun sociale belangen.
Trouwens wanneer onze mensen
hier een heilige schrik schijnen te
hebben van aan politiek te doen
dan kunnen we dat wel enigszins be
grijpen omdat ze weten dat de poli
tiekers ze al teveel geringeloord heb
ben en maar op eigen voordeel, met
verwaarlozing van de landbouwbelan
gen, zijn bedacht geweest. Ze dienen
er echter ook aan te denken dat wan
neer ze de politiek volledig links laten
liggen ook dat in hun nadeel kan uit
draaien, immers, wij hebben goed te
zeggen: «wij houden ons met die vuile
politiek niet bezig maar we vergeten
daarbij dat die vuile politiek zich
met ons bezighoudt en niet altijd in
de zin zoals wij het graag zouden heb
ben.
Er is een Latijns spreekwoord dat
zegt Fas est ab hoste doceri wat
betekent dat het geoorloofd is zich
door de vijand te laten beleren. Nu
wensen we hier niet van een «vijand»
te spreken al heeft de persoon in
kwestie zich nooit effektief met onze
belangen beziggehouden en hij dit
plots wel gaat doen. We zouden hier
eerder willen zeggen met de woorden
van het Evangelie dat er in de hemel
meer vreugde zal zijn voor een zon
daar die zich bekeert dan voor negen
ennegentig rechtvaardigen die geen
bekering meer nodig hebben ware
het niet dat die bekering gebeurt
op een ogenblik dat ons omzichtig
doet zijn.
Wel wensen we enkele bedenkin
gen van de heer Senator K. Van Cau-
welaert tot de onze te maken omdat
wij ze treffend en uiterst gepast vin
den.
Aldus schrijft hij Maar inzake de
kinderbijslagen is de toestand niet
behoorlijk de afgevaardigde-beheer
der van de grootste Belgische Bank,
die een bezoldiging heeft van ver
scheidene miljoenen trekt een kinder
bijslag die merkelijk hoger ligt dan
die van een kleine landbouwer. Dit
is niet langer aanvaardbaar van het
standpunt uit der eenvoudige verde
lende rechtvaardigheid, doch dit is
bijzonder onaannemelijk omdat de
landbouwersstand in nog altijd ern
stige ekonomische moeilijkheden ver
keert
Dit noemen wij spijkers met kop
pen slaan en wij vragen nu maar en
kel dat die mooie woorden ook met
daden zouden bevestigd worden. Nie
mand zal het ons echter kwalijk ne
men wanneer wij hieraan twijfelen.
Als de verkiezingsoogst binnen is dan
zal weer eens veel vergeten worden.
We hebben voldoende ervaring opge
daan om dit te weten.
In een plaatselijk en gewestelijk
kiesprogramma uitgegeven voor de
aanstaande gemeenteverkiezingen le
zen wij thans volgende tekstEen
groot aantal streekgenoten oefenen
le bladzijde)
van huize uit een zelfstandig beroep
uit, hetzij als landbouwer of tuinier,
hetzij als middenstander. Daarom gaat
onze interesse ook naar deze bevol
kingsgroepen.
a) Landbouw
Deze sector heeft het momenteel
het zwaarst.
In eigen streek zien wij enkel ver
betering door
1. Verplichte ruilverkaveling en aan
dacht voor de afwatering van water-
zieke gronden.
2. Intensieve kuituur en specialisa
tie (tuinbouw).
3. Beperking van de willekeur van
de besturen om grond ter beschik
king te stellen van bouwmaatschap
pijen door het vastleggen van bouw-
zones.
Dit durven zij schrijven die op al
deze punten zwaar gezondigd hebben
en de beste landbouwgrond lieten ont
eigenen niet enkel voor bouwmaat
schappijen maar ook voor het oprich
ten van buitenlandse fabrieken die zo
weinig nut brengen aan de plaatselij
ke bevolking dat men zich afvraagt of
dit buitenlands kapitaal hier niet en
kel als geldbelegging geplaatst werd.
Men heeft in mijn gemeente een mul
der en landbouwer al zijn gronden
ontnomen zodat de man op dit ogen
blik als ongeschoolde arbeider in een
van die fabrieken aan het werk is.
Zo is het op vele plaatsen en aldus
wordt het kiesprogramma van deze
partij eerder een opsomming van de
zonden die alle partijen in het verle
den begaan hebben. Dat is wat anders
dan een oprecht voornemen deze zon
den in de toekomst niet meer te zul
len bedrijven. Daarom herhalen we
de kandidaat-volksvertegenwoordigers
en -senatoren dienen zich op land
bouwgebied persoonlijk en buiten
hun partij te verbinden zodat wanneer
ze hun beloften breken ze ook per
soonlijk kunnen gestraft worden, tot
welke partij ze ook mogen behoren.
Ga mee met uw tijd.
Gebruikt de volledige komplekse
gekorrelde meststoffen «Klaverblad»
Alle formulen
Betere homogene werking
Tijdsbesparing
Te verkrijgen in de magazijnen
van Redt U Zeiven
en bij al onze verkopers.
beschikbaar in magazijn.
Op het ogenblik dat de interna
tionale belangstelling naar Cyprus
gaat, is het wel de moeite waard even
na te gaan hoe en waarom een eiland
van ongeveer 600.000 inwoners de we
reld in rep en roer kan zetten.
Om dit te begrijpen volstaat het
een blik op de kaart van de Middel
landse Zee te werpen. Het eiland ligt
dicht bij de Turkse kust, ver verwij
derd van Griekenland, en onder zijn
bewoners zijn er velen, onder invloed
van de politieke strijd op het eiland
gedurende de laatste jaren, die com
munistisch gezind zijn en gaarne
steun en hulp uit Rusland zouden ont
vangen om hun doel te bereiken. Deze
Russofielen bevinden zich onder de
de Griekse bewoners van het eiland.
Tot nog toe genoten ze van de sym
pathie en de zedelijke steun van de
Soviets. Stel u nu even voor dat de
ze sympathie en zedelijke steun zich
zou omzetten in een aktieve deelname
aan de strijd der Griekse Cyprioten,
dan wordt meteen Cyprus een tweede
Cuba in de Middellandse Zee, vlak
voor de Turkse kust. Dit willen de
Turken die de Soviets nooit in hun
hart gedragen hebben, ten allen prijze
vermijden. Dat is dan ook de eigenlij
ke reden waarom de Westerse mo
gendheden zich zo aktief met de Cypri
sche kwestie bezighouden.
Op Cyprus leeft een Griekse meer
derheid, en een Turkse minderheid,
dit tengevolge van historische om
standigheden. Tussen Grieken en Tur
ken, op het eiland en er buiten, heeft
het nooit geboterd. Veertig jaar gele
den waren ze nog volop in oorlog.
Cyprus is eeuwen lang Grieks grond
gebied geweest, vandaar een meer
derheid van Griekse bewoners. Maar
in de 15e eeuw kwamen de Grieken
met al hun bezittingen onder Turkse
heerschappij en ze zijn dit gebleven
tot ze in 1831, na een strijd van vele
jaren, hun onafhankelijkheid herwon.-
nen. Cyprus echter bleef in Turkse
handen, want het lag vlak voor hun
kusten, praktisch in Turkse wateren.
Er was een Turks garnizoen van on
geveer 30.000 man sterk gelegerd, dat
aan de oorsprong ligt van de huidige
Turkse minderheid.
In de loop van de 19e eeuw echter
kende het Turkse of Ottomaanse Rijk
een periode van verval, iets wat de
Engelsen met onrust vervulde; zij
vreesden dat vroeg of laat Cyprus
in handen van de Russen zou vallen,
die dan van daaruit hun zeeweg naar
het Verre Oosten zouden kunnen af
snijden. Cyprus zou dan een tweede
Gibraltar worden, maar dan in het na
deel van de Engelsen. Op het Congres
van Berlijn in 1878 kregen de Engelsen
dan toelating om basissen op het ei
land in te richten; in princiep bleef
het echter Turks grondgebied. Deze
toestand duurde tot aan de eerste we
reldoorlog, waarin Turkije de partij
koos der vijanden van de Bondgenoten,
Engeland maakte er gebruik van om
Cyprus tot kroonkolonie uit te roepen.
Dit viel niet in de smaak van de
Griekse eilandbewoners, die ofwel
aansluiting zochten bij Griekenland,
of tenminste volledig onafhanke
lijk wilden worden. Zo ontstond de
ENOSIS beweging, wier belang aan
vankelijk door de Engelsen onderschat
werd. Zij dachten dat dit het werk was
van enkele fanatieke sympathisanten
van Griekenland. Dat was echter niet
het geval. De beweging was niet te
gen te houden. Bij een volksraadple
ging in 1950 stemden 96 der Griek
se eilandbewoners voor aanhechting
bij Griekenland.
De beweging voor de ENOSIS kende
een grote opgang toen Michael Mous-
kos, aartsbisschop werd onder de
naam van Makarios III. De man was
toen slechts 37 jaar oud, en had tien
jaar in het buitenland doorgebracht,
eerst in het seminarie te Athene, ver
volgens aan de Boston universiteit in
de Verenigde Staten voor verdere
theologische studies. Makarios is ech
ter een sterke persoonlijkheid en on
der zijn invloed werd de ENOSIS een
zeer sterke beweging, zodat de Engel
sen zich op een bepaald ogenblik ver
plicht zagen de aartsbisschop in 1956
te verbannen naar het eiland Sey
chelles.
Intussen was echter de opstand te
gen de Engelsen begonnen onder de
leiding van de Griek Grivas. Het was
een guerilla-oorlog gekend onder de
naam van de EOKA, die uiteindelijk
het pleit won, in deze zin dat in 1959,
door het akkoord van Zurich, Grieken
land en Turkije akkoord gingen om
Cyprus als een onafhankelijk gebied
te erkennen. Engeland behield echter
twee basissen op het eiland.
De Turkse minderheid op het ei
land werd echter bij dit alles niet ge
raadpleegd. Zij stond steeds aan de
kant van de Engelsen omdat deze hen
beschermden tegen de knevelarijen
van de Griekse eilandbewoners.
Na 1959 viel echter deze bescher
ming weg, en kregen de Turkse ei
landbewoners meer en meer last van
de Grieken, wat dan uiteindelijk ge
leid heeft tot de huidige moeilijkhe
den. Griekenland steunt de Griekse
eilandbewoners en droomt ervan Cy
prus tot Grieks grondbezit te verkla
ren, iets wat Turijke nooit zal aanvaar
den gezien de geografische ligging
van het eiland en ook omdat het de
Turkse eilandbewoners niet in de
steek kan of wil laten.
De huidige moeilijkheden moeten
dus gezocht worden in het feit dat de
Grieken het de Turken op het eiland
willen onmogelijk maken, wat dan
uiteindelijk geleid heeft tot de ver
geldingsbombardementen van de Tur
ken. Aan dit optreden, en aan de ge
varen die er uit voortvloeien hadden
de Grieken zich eigenlijk niet ver
wacht. Ze zijn niet tot tegenaanvallen
overgegaan en verklaren zich bereid
te onderhandelen.... Afwachten is nu
de boodschap.
ppTTA voor iedereen. - Verze-
vJE/LrfL/ keringen Erfeniszaken.
Adh. Van den Eeckhaut. De
Etïing Erondegem, tel Aalst 25191.