TLeven en Dood
Schooi van zedelijkheid.
De betooging van 25 Juli
Franskiljons en Vlamingen,
Het onderwijs in ons land.
Eene opmerking.
Demo kr a vr.
M. Woeste
X
Priester DAENS-penning.
Provintiale kiezingen.
Aan de Steenbakkers
Briefwisseling uit Mechelen.
Het Landelijk Wetboek
Het Landelijk Wetboek
genomen. Immers, wij oefenen het vuil stielke van
priesterbespieder niet uit. Zij zou zich beter tot Den-
dcrbode en tutti quanti, gewend hebben, die voor dat
slack van nieuws op de hoogte zijn.
Of Mgr. daar niltnak gecten heeft is ons onbekend,
maar dat hij met prins Aalbrechtde uitstalling der
socialisten heeft bezocht en zonder tegenspraak den lof
der socialistische coöperatieve heeft aanhoord is echt.
Maar vindt men daar beenen in Hebben wij dit niet
menigmaal gedaan en keurde Mgr. ons ooit af
Wat goed is bij ons, is immers goed, by de socia
listen, dit weet Mgr. zoo wel als wij.
Ons kwezeltje mag dus gerust hare slaapmuts over
de ooren trekken en't pak van haar hert schudden.
Pax vobis, lief kind
Het onderzoek der moord op den sodomiet
ier konnlnklijke plaats te Brussel verwekt in het
land eene groote opschudding.
Ofwel is de soldaat de plichlige en dan
werpt dit een treurig licht op het leger
Ofwel is de moordenaar een burger en dan
vinden wij het uiterst ontkiesch van wege het
het parket zoo maar zonder beslag zoovele volks
kinderen aan een lichamelijk onderzoek te on
derwerpen alsof zij te koop geboden werden op
de veemarkt te Curegem.
Wanneer Pelzer, Madame Joniaux en andere
misdadigers uit de hooge wereld eene moord
pleegden, ging het gerecht met de grootste om
zlchtigheld en bescheidenheid te werk. De ver
dachten behoorden Immers tot de rijke standen.
Het tegendeel gebeurt wanneer het lieden uit den
volksstand betreft. Een werkman moet maar
verdacht zijn een konijn gestolen, een boer
moet maar gevochten hebben, seffens staat hun
naam gedrukt, zelfs al was de man onplichtig
en het gerecht handelt maar bot door zonder Da
te denken dat de familiën geschandvlekt wor
den.
Hetzelfde hebben wij hier zieD gebeuren be
treffende de moord op de Koninklijke plaats en
hoeveel eerlijke volksjongens hebben niet ge
bloosd wanneer zij zich hebben moeten ontklee
den voor een vreemdeling, die hun overste niet
was.
Is het zeker dat de moord door een soldaat is
gepleegd geworden dan bewijst dit zonneklaar
dat er iets rot is in het legerstelsef. 't Is maar,
door eene schandelijke vermengeling, door lui
heid en door te veel tijd te hebben, dat schande
lijke driften, zedelijke kankers als sodomieterij,
kunnen ontkiemen en zich uitbreiden. De kazern
is de geschikte plaats waar het kwaad vrijelijk
kan uitschieten en waar de slechten, die bleeke
schavuiten der slechte kwartieren van Brussel,
Gent, Antwerpen of Luik, de blozende buiten
jongens bederven, die dan aangelokt worden
door de saters der groote steden. Zoolang er ka
zernen zijn, zoolang de diensttijd niet verkort
wordt, zoolang er militarismus zal bestaan zullen
de volkskinderen verkankerd worden, omdat het
militarismus van aard slecht is. L. D. G.
voor Alg. Stemr. en Evenr. Vertegenw.
te Brussel is vooralsnog uitgesteld. Een Kongres
van al de gekozenen, ten welken titel ook en van
al de afgevaardigden der groepen van de opposi
tiepartijen zal plaats hebben. De dag zai een
dezer dagen bekend gemaakt worden.
Fondsenblad, enz.
De katholieke flaminganten bladen zijn nog
eens logiek en rechtzinnig geweest. Te Neder-
brakel stonden op rar.g een Vlaming en een
franskiljon. Wat doen die Vlaamsche leeuweD...
zonder khuwen? Den franskiljon verdedigen!
Te Oudenaarde- komt de flamingant Plancquaert
op tegen een fransch kieken. Wat doen diezeltde
ilaminganlenbladen Hetzelfde als te Nedarbra-
kelHunne opstellers moeten zwijgen. Zijn zij
geen opstelleis van het verslag van den provin
cialen raad en hangen ze niet af "an de besten
dige deputatie, dus van M. Vei haegen. Is 't niet
waar, grrroote flamingant Bulivnck
En dan maken die kerels zich kwaad als de
Walen hen uitschelden voor flamendianten
rtnrUr de iongeliüBen die io 1896 tot den,
krijgsdienst geidepéa -.o.-.c, J
walen 17.12 ongeletlerden 86.60 die konden I
lezen, schrijven en rekenen 7.66 met een hoo-
ger onderwijs 29.76 die konden lezen en schrij
ven 8.83 die alleen konden lezen
Bij de Vlamingen 10.75 volkomen ongeletler
den 42 32 die konden lezen, schrijven en re
kenen 16.68 met een hooger onderwijs 22.56
die konden lezen en schrijven 6.69 alleen lezen.
Het gemiddeld cijfer der ongeletterde militi-
anen beliep in '96 14 ten honderd.
In Zweden was dit 0.2 ten honderd of 1 op 500;
in Denemarken 0 4 of 1 op 250 in Zwitserland
en in het Duitsche rijk 0.6 of 1 op 166 in Fin
land 4.9 ln Holland 5.5 in Frankrijk 7.4 in
Japan 15.6 in Oostenrijk 30.8 in Rusland 60.9,
dit voor 1885.
In 1892 daalt het op den helft in Frankrijk,
en in 1896 tot 0.1 ten honderd in Duitscbland.
Terwijl we aan 't hootd der natiën staan voor
den handelen nijverheid, komen we in zake van
onderwijs aan den staart.
Koopt het LANDELIJK WETBOEK
van adv. De Backer. 0,60 fr.
Dat er vandaag veel volk in den stoet van
Woeste zal gaan, valt niet te betwijfelen.
Dat men er veel rijk volk, vele boeren; vele
burgers en werklieden zal aantreden, zal nie
mand bevreemden. Dwang en geld kunnen veel.
Doch 'tgetal der vrije, redeneerende menslhen,
hoe groot Z3l het zijn
Vele katholieke burgers keuren do politiek van
Woeste totaal al.
En de werklieden met een beetje begrip ver
achten ze.
Toen Woeste te kampen had met BaHa en
Frère Orban, heett hij met den betreurden J cobs
harde slagen geleverd.
Doch sedertdien is het politiek tooneel t^ene-
maal veranderd.
De oude strijd van liberaal en klerikaal m akte
plaats voor eene veel breedere, veel noodza lelij
ker politiek het bestuur der volksbelangen
Van dit oogenblik begint de ster van Wbe3te
snel te verbleeken.
Beernaerl begreep de verandering die ont taan
was en liet den brand van Baudoux niet ui ster
ven alvorens door een vier a vijftal werknans-
wetten den nieuwen weg te hebben geojend.
Woeste, integendeel, bleef blind en kan er leden
nog niet op roemen zijnen naam onder 'lont-
werp van het minste werkmanswetjo te hebben
gezet.
't Is enkel door eene groote hardnekkigheid
dat hij zijn kraam zoolang heeft kunnen -echt
houden.
Wij herhalen het Vele katholieken kduren
zijne strekking af en zullen er niet toe besluiten
hem te gaan vereeren, op het oogenblik dri hp,
na Paus, bisschop, katholiek^ part'i er. .^el-
gelegd, gereed staat, om het ministerie ir den
afgrond te doen tuimelen.
Veel liever zouden zij Beernaert volgen, zoo
hij wat meer wilskracht toonde, en den ru$ toe
keeren aan den verstokten Pruis.
Wat beklagen wij degenen die hun lot aa den
volksgehaten man hebben verbonden
Dat zij liever een Miserere aanheffen, in piaats
van met grosse-caisse, trommel en kanoipcho-
ten een gerucht te verwekken wiens n^alm
later akelig in hunne ooren zal weerklinken.
wordt om 9,57 uren in Aalst van de slati
haald. Te tien uren zal er eene bijzonder mis
in de St-Martenskerk gedaan worden mi t Te
Deum. 's NoeDS een feestmaal in den Vjerk-
manskring en achterna M. Woeste in triomf'.
't En zal 's avonds niet deugen in de stikten
van Aalst, misschien licht in den dag niet. We
raden odzg mannen aan niet iu aanraking te ko
men met de afgezanten der Woeste-feesten
Wij zeggen niet dat al de manifestanten stok-
slagers zijn, maar deze zullen toch baantje boven
kraaien en we kennen die gasten.
Laat ze dus maar uitdagen, hun laatste bussel
steekt op
't Muziek der democraten doet een feestuit-
stap naar Erembodegem-kermis.
Ontvangen in DE KLOK
Totaal fr. 680,39
1,00
UIT TURNHOUT
Wij, kempenaars, zijn vrij, en willen nooit
weten van woeste dwingelandij
Ja, wij zullen het u laten zien toekomend
jaar in Mei, dan stemmen wij voor de chris-
tene Volkspartij 1,00
Priester DaeDs, gij zijt de man voor wien
ieder cliristene menscli eerbied toonen zal 0,50
Te Audenaerde. Geldige stemmen 9,961
Nietige of witte briefjes: 345.
M. H. Planquaert, christemdemok raten 4231
M. Vande Stoepele, katholiek 5,384 gekozen.
Te Geerardsbergen. M. Vandertaelen,
katholiek, geko/cn, met 4710 stemmen, tegen
M. Guillemin, chrirsten-demokraat, 3,155 stem
men.
Te Nederbrakel. M. Pieter Verhaegen,
katholiek had slechts 200 stemmen meer dan
M. Faignaert, christen-demokraat.
Te Wellin. M. Carlier, katholiek, 1,006
stemmen, M. Gardeur, liberaal 394.
Te Gembloux. Do katholieke streden niet.
De liberalen zijn gekozen met 6,121 stemmen.
De uitslag is heerlijk voor de christene demo-
kraten. Te Geeraardsbergen is de toestand, on
danks de slappe werking, dezelfde gebleven als in
96. Te Nederbrakel waren 1500 Frauschmans
wegen Faignaert komt vooruit met .slechts 200
stemmen minderheid. Terwijl Plarccjuaert teOu
denaarde van de eerste lap eene bres slaat, die
gaapt gelijk een wafelijzer.
Elke kieziDg merkt den val der oude kasserol-
len.
Kwa tongen strooien rond dat uw syndicaat te
niet is, en dat uw commissie u verlaat. Daar is
niets van Zij die u dat willen doen gelooven,
zi.in de mannen die U heel geern wederom de
SLAVEN willen zien worden van vroeger
tijde en die vinden, dat het heel goed is dat de
bazen een syndicaat hebben, maar het werkvolk
nietWelnu, die zoo spreken, trachten u te mis
leiden en ze kennen uns nog niet
Uw syndicaat blijft bestaan, tot spijt
Van die 't benijdt
Aan u te toonen dat ge mannen zijt en vrije
mannen en daarom
Alleman rond den drapeau
Ons feeslje van zaterdag avond is allerbest afge-
loopen.
Onze vrienden hebben door hunne tegenwoor
digheid getoond dat zij vrije, rechtzinnige, over
tuigde kristene demokraten zijn.
Zulke vergaderingen moeten den besten uitslag
opleveren. Gedragslijn en propagandamiddelen
zijn nu aangeduid. Dat elk lid nut er uittrek-
ke en onverpoosd met kloeken moed en vuri-
gen ijver het goede stichte.
Wij herhalen het, onze strijd is een zuiver
streven opdat er meer rechtveerdigheid en echte
broederliefde zouden heerschen.
Niemand van ons beoogt noch belang noch
eerzucht. Wij noemen ons zeer ootmoedig
soldaten van Krislus en stellen den godsdienst op
het allereerste plan, omdat wij weten zoo ieder
mensch stipt zijne kristelijke plichten vervulde
er nimmer onrechtveerdigheid zou gepleegd
worden.
Wij strijden voorde opvoeding, de ontvoogding
van liet volk dat, meestal met opgezetten wil,
verstompt en dom gehouden wordt, voor de
26
OP
door
JULES MARY.
Dat weet ge wel, het is nutteloos er naar te vra
gen.
a Ik smeek u, zeg het mij.
a Gauthier Bourreille.
Een knaap I
a Neen, een man, want ondanks zijn jeugdigen
leeftijd heeft Gauthier een edel hart en een lier,
mannelijk karakter. Wij zijn verloofd.
Hij zal toch nooit uw man worden.
Wie zou dat beletten!
o De omstandigheden beletten dat huwelijk. Hij,
Gauthier, is de zoon van Bourreille, dio onlangs ver
moord is, en de moordenaar is Doriat,uw pleegvader.»
Mijn vader is onschuldig.
Onmogelijk, alle bewijzen spraken tegen hem»
zijn schuld is duidelijk gebleken. Ilij is ter dood
veroordeeld. Ik herhaal u, dat gij de dochter van den
moordenaar, nooit de vrouw zult kunnen zijn van
den zoon van het slachtoffer.
Lucienne boog het hoofd en antwoordde niet. Wan
neer zij gesproken had, zou zij zich niet hebben kun
nen bedwingen, maar den ellendeling hebben toegeroe
pen, dat niemand beter wist dan hij, dat Doriat
onschuldig was. Zij zou hem zijn misdaad verweten
en daarmee haar geheele plan in duigen geworpen
hebben. Neen, zij moest haar strijd volhouden, welke
offers er ook van haar gevorderd mochten worden.
Afstand moest zij doen van haar liefde voor Gauthier,
afstand van haar zoete moisjesdroomen,zij moest;liefde
huichelen voor den man, die haar een grenzebozen
afschuw inboezemde.
Toen zij haar koelbloedigheid herwonnen liadi ant
woordde zij
Gij hebt gelijk, als mijn vader werkelijk scljuldig
is en ter dood gebracht wordt, kan ik Gauthier niet
huwen.
Lucienne, vergeet niet, in het oDgeluk dat u treft,
dat ik u bemin.
Zij antwoordde niet, maar versnelde h«r'»e 'ter».
Montmayeur bleef aan haar zijde en hield geea oog
van haar gelaat af. Eindelijk bereikten zij de eerste
huizen van Garches. Dit was eene ware uitkomst voor
Lucienne, hier kon zij zich van de hatelijke tegen
woordigheid van dien man ontdoen. Zij bleef staan.
Mijnheer, zeide zij, «-ik zou mijn weg liefst al
leen willen vervolgen.
Hindert mijn gezelschap u vroeg hij.
Dat niet, maar men zou ons kunnen zien.
«Uw eer is boven iedore verdenking verhoven 1
riep hij vol vuur.
De goede naam van een meisje kan door een klei
nigheid benadeeld worden.
Hij boog eerbiedig.
Ik ga,zeide hij, maar laat mij ten minste
hopen.
Wat hoopt ge dan 1
U weer te zien.
Onmogelijk 1
O neen, zog dat Biet. Hoor mij nog een oogen
blik aan. Ik bemin u zoo innnig en oprecht. Schenk
mij een enkelen zwakken straal van hoop, om later
uw wederliefde te verwerven. Ik smeek u, kom
eiken avond in het bosch van Saint-Cucufa, nabij
den vijver. Gij komt daar veel, ik heb u meerma
len aan den vijver zien zitten.
Waarom moetik daar eiken avond komen?
Ik zal er ook komen, en zoolang ik u er zie, zal ik
hoop blijven koesteren. Als ik een roos op uwe
borst zie, dan zal dat een teeken voormij zijn, dat
gij aan mij denkt, en wanneer gij die roos laat val
len, dan zal dat willen zeggen dat mijn liefde u niet
mishaagt.»
Lucienne dacht een oogenblik Da, toen antwoordde
zij
Het zij zoo, ik neem uw voorstel aan.
Zonder nog eeD antwoord van hem af te wachten,
snelde Lucienne haastig weg.
Jean zag haai na met oen glimlach om de lippen.
Zij zal mij beminnen, fluisterde hij> dien
Gauthier heeft zij niet lief. Zooveel te beter.
Met langzame schreden wandelde hij naar huis
terug.
George merkte zijn verheugd gelaat aanstonds op.
Gij komt van Parijs, zeide George, en uw ge
laat is zou opgeruimd, zijn er goed tijdingen gekomen
heeft men de Duitschers terug geslagen
Hoe zou men dat kunnen doen? Wij hebben
geen legers moer.
Waarom zijt gij dan zoo verheugd
Dat zal ik u zeggen: ik ben verliefd.
Gij
«Ja ik, Is dat zoo iets btitengewoons
En wie is het voorwerp van u liefde?
Dat zal ik u later wel zeggen.
De oude mevrouw was ook in de kamer, maar
zij sloeg weinig acht op het gesprek van haar zoons.
Er was slechts één zaak. waarin zij belangstelde
de oorlog.
Dus de Pruisen rukken op Parijs aan vroeg
zij aan Jean.
Ja.
Waar zijn zjj op het oogenblik
stoffelijke belangen van onze medebroeders wel
ke, volgens de woorden van Z. H. Paua Leo XIII
in onverdiende ellende verkeereD.
Wij strijden tegen hartvochtigheid, Vlloos-
heid, baatzucht, eerzucht, alle gaven w^lke te
vinden zijn bij zekere verstokte bewaardens en
genieters, die zich katholiek en chris'enen noe
men, en die door hunne houding en handelin
gen aan de opruiers van het volk en_de vijan -
den der kerk de venijnigste wapitis ..una>:'
geven.
Wij wenschen uit ganscher harttt dat er ver
slandhouding ontsta lusschen allt lieden van
goeden wil om den strijd te zamel aan te gaan
en ons doel te bereiken. A
Dat diegenen dan welke onzen kahp edel en
verheven vinden, zich komen aanluiten. Zij
zullen bij ons mannen met karakteqen vastbe
radenheid Irtfl'ju en bezield met de Vfcevoelsns
welke een christen en een democraat (betaamt.
Wij zullen on9 veroorloven nog een wübrdje te
reppen aangaande de bijeenkomst van iiterdag
avond.
Een fijn en lekker avondmaal werd er.opge
diend en viel in den smaak van elkeen.
Zeker is het, dat zulke artikels buiten ons pro
gramma niet gesloten zijn eene goede pilt en
een lekkere beet komen ftjut -dö-4e!Tv€
zij, die, uit hoofde, van hun zwoegen, het recht
zouden moeten hebben dit alle dagen aan hunne
vrouw en kinderen kunnen voor te zetten.
De Priester-Daens-Penning werd niet vergeten
en 3 fr. 17 rondgehaald.
Alle zaterdagen 's avonds, ten 9 ure, vergade
ring bij Mus Sinets, Wagonstraat.
Niet een paitijgenoot mag aan die vereenigin-
gen ontbreken. De verschillende propaganda
middelen zullen er besproken worden. De
nieuwe leden zullen zich daar kunnen aanbieden.
De Gazet van Mechelen had onlangs eene laste
rende aantijging ingelascht tegen Priester Daens
en getrokken uit een blad van Ieperen.
Het aangehaald feit is valsch eu gelogenstraft
geweest sinds twee weken, doch ons Gazet heeft
daar niet van gewaagd.
Allo, masceur, doe u eens moeite, herroep de
leugen, zoo niet laat gij toe dat inen u streng be-
oordeele. F. H.
Onze vrienden van Wetteren komen nog
76,24 tekort voor de kosten van hun vlaggefeest.
Die een stuiverken over heeft, zende 't naar De
Klok.
IS VERSCHENEN
door Adv. De Backer
Het is uiterst belangrijk en zal aan burgers en
boeren vele moeielijkheden en loopmerkt sparen.
Geea twijfel of die het zoo nuttig Familiewet-
Zd het Landelijkjvethoek hn.
0.60 fr. Het bevat 120 bladzijden, het dub
bel van"'t Famillewetboek.
De volgende artikels zijn er in uitge
legd:
1 Het recht van delving. 2. Over den ak
kerbouw, de inoogsling,de vruchten en de bieën.
3. Over de bewatering en droogmaking.
4. Over het recht van vroente en stoppelweide.
5. Over de afsluiting der erfpanden en den
afstand der plantingen. 6. Over het vaststel
len der scheidingslijn en de uitpalingen. 7.
Over de landelijke politie. 8. Over de veld
wachters. 9. Over de nasporing of opzoeking
der misdrijven en overtredingen. 10. Over
de vervolging van de misdrijven en overtredin
gen. 11 Over de teruggaven en schadever
goedingen. Over de uitvoering der vonnis
sen.
is daarenboven geene bloote, koude verhande
ling, maar is doorzaaid van nuttige wenken, ge
gronde opmerkingen, enz., uiterst geschikt voor
ons jong studeerend volk.
Nabij Reims.
Dan zullen wij hen spoedig zien
Ja.
Goed.
Op welk een vreemden toon sprak de oude vrouw
dat enkel woord uit 1 De twee broeders zagen el
kaar verbaasd aan. Zij vroeg niets meer, maar bleef
onbeweeglijk voor zich uit zitten staren.
Eiken dag vroeg zij aan haar zoocs
Heeft men hen reeds gezien
Nog niet, morgen wellicht of later.
Dagelijks kwamen er boeren te Garches, die vluch
ten voor de Duitsche legers, welke op de hoofstad
aanrukten.
Het was de 19 September.
Overal hadden zich vrijkorpsen gevormd, die,
zonder geregeld slag te leveren, den vijand zooveel
mogelijk wilden benadeelen. Die korpsen zijn in den
Fransch-Duitschen oorlog bekend geworden onder
den naam van Francs-tireurs (vrijschutters.)
Slechts twee menschen waren ér die niet aan den
benarden toestand van bet vaderland dachten Lu
cienne en Montmayeur. De eerste dacht alleen aan
hare wraak... de tweede aan zijn liefde.
Lucienne was tot elk offer bereid.
Wanneer mijn vader later gered is, zal men mij
rechtvaardigen troostte zij zich.
De oude mevrouw de Montmayeur scheen ver
heugd te zijn. Haar oogen schitterden en somtijds
juichte zij
a Zij komen, zij komen, ik zal hen zien,
En dan lachte zij.
De twee broeders sloegen haar met verbazing
gade, en zeiden
Zij schijnt geheel krankzinnig te zijn gewor
den...,
(Vervolgt.)
