ORGAAN OER CHRISTENE VOLKSPARTIJ.
Alles voor en door het volk!
EERSTE ZEGEPRAAL.
Slag gewonnen.
E11 nu
Beste Lezers
Du Catillon vervolgd.
NEGENDE JAARGANG, Nr 12
5 CENTIEMEN HET NUMMER.
ZONDAG 9 JULI 1899.
LOKKE
ROELAND
Mijn naam is Roeland,
Als ik klep is het brand.
Als ik luid, o heil en glorie,
Is 't victorie,
In Vlaarulerenland I
ABONNEMENTSPRIJS vooraf betaalbaar.
Een jaar 2,5o fr.; 6maanden i.5o fr.; 3 maanden o,8o fr. (Voor 't buitenland 4,60 'sjaars).
Men schrijft in bij P. Van Schuylenbergh,
uitgever, Kerkplein', Ninove, en in alle postkantooren van het land.
Democraten, verheugt u Het licht
daagt in het Oosten
Het bloed, verleden week gestort, is
niet vruchteloos geweest.
Het ministerie heelt den storm het
hoofd niet kunnen bieden, Peereboom
heeft den nek moeten plooien voor den
wil van het volk en.zijne knoeiwet in
getrokken.
Klokke Roeland luidt victorie.
De eerste slag is gewonnen.
En vooruit nu voor de beslissende
zegepraal, want er moet nog gestreden
worden.
Eene commissie van 15 man is be
noemd om nieuwe voorstellen te on-
zoeken. Reeds 3 stelsels zijn aangebo
den de Evenredige Vertegenwoordi
ging door Théodoor, het Eennamig
Stelsel doorWoeste en het Referendum
ol de Volksraadpleging door Lorand.
De wapens niet afgelegd
Voet bij stek
Gewaakt en gewerkt totdat wij de
E. V. zonder besnoeiingen het zuiver
A. S. bekomen hebben.
Vooruit, jongens
Eer vijl weken verloopen zijn, moet
de vlag van het volk op ons belfort en
op al onze lokalen kunnen wapperen
Alles voorspelde eene omwenteling de kop
pigheid van Peerebooni, de diiestheid der rech
terzij, de beslagmakerij en onbeschoftheid van
den bottei ik De Jonghe, de barbaarschheid der
harenmulsen maakten haar onvermijdelijk. Doch
daartegen *as het volk vastberaden, kloekmoe
dig, eendrachtig vcreenigd met de burgerij, het
vergoot zijn bloed en de slachtoffers die onder de
kogels vielen, waren als zoenoffers, want als bij
tooverslag werd de vrede hersteld en Peereboom
boog zijnen harden keikop voorden volksleeuw.
Voor een psvkoloog (zielkundige) moet het
belangwekkend zijn den gemoedstoestand van
den eersten minister, den soldaat des konings,
een dwineeland van aard, te onderzoeken. Zou
al die karaktersterkte die hem eigen scheen en
werd toegeschreven, dan maar snoeverij zijn en
zcu hij maar de wenkbrauwen fronsen voor zijne
onderdanen, deduizende werklieden en bedien
den van post- en ijzeren wegen 't Is wel moge
lijk.
Of was hij zoo gebelgd over de lafheid de.r
rechterzij, die hem heeft laten beleedigen, hun
kerende naar zijne ministersportefoelie 7 Walgde
hij misschien om de platzakkigheid der anders
lawijlmakende Liebaerts, De Bruyns, Schollaerls,
die niet eens recht zijn gesprongen wanneer men
hem te lijve ging, doch bleek als een pannekoek
beefden en met de poepers zaten Misschien wel.
Zich verlaten ziende heeft Peereboom, die de
eenige minister van talent en verdienste is, dien
we hebben, toegegeven en hij heeft wel gedaan.
Eerlijk ei kennen dat men misdaan heeft, is eene
eer en verhoogt het karakter.
In dagen van oproer en omwenteling most
men niet nauw zien. In normale tijden kan men
geweld en gewoel afkeuren, doch als de kat op
de clioor gaat, als het geldt de hinderpalen weg
te ruimen, die het volk beletten zich te ontvoog
den, dan ziet men maar den uilslag. Daarom aan
zien wij het lawijt der socialisten maar als tus-
schengevalletjes. die toch een groot uitwerksel
hebben gehad. Z inder dat lawijt zou het volk de
erostigheid van den toestand niet beseft hebben
noch op straat gekomen. Het was de zegepraal
der reactie, de slavernij voor 25 jaar.
Ook moeten wij ons niet le zeer gebelgd gevoe
len, omdat het grauw van Brussel eenige vitrie-
nen heeft siuk geslagen. De manifestanten heb
ben de eigendommen geëerbiedigd, Je kogel die
in de Hoedenmakersstraal de ruit eener herberg
doorboord heefi, kwam voort uit de bende gen
darmen, die woest en wild, dronken gemaakt,
het volk chargeerden. Wij hebben een instan
tané gezien van harenmutsen, die op het volk
aanrenden, welnu de oogen puilen uit den kop
dier bullebakken.
In alle geval is het beter eenige ruilen sluk
geslagen dan menschen vermoord. Een men-
schenleven is meer waard dan al de vitrienen
van Brussel, die verzekerd zijn tegen breuk en
wier eigenaars vergoed worden.
Poch dit zijn al kleinigheden. Wat beeft het
volk bekomen De begraving van het wetsont
werp. Alles staat open, de hinderpalen zijn uit
den weg ea nu kan het volk de volledige E. V.
en het A. S. verkrijgen als het maar wil, de tan
den toont en eendrachtig blijft. Onmetelijke voor-
deelen zijn nu uit den toestand te trekken. We
dringen aan opdat hel wetsontwerp van George
Lorand dat eene volksraadpleging eischt, on-
middel ik zou besproken en gestemd worden.
Onze meesters zullen alsdan bestatigen, dat de
Belgische kiezers in overgroote meerderheid de
E. V. en het A. S. eischen. Dan is het gedaan
met de regeering op het lasten. Men zal dan we
ten wat het volk wil, er zich naar schikken en
oproer vermijden. Het A.S. en de E. V. brengen
noodlottig eene gansche verandering in de polt-
liliek, die sociaal of maatschappelijk zal worden
en volkswetten zal doen stemmen. Het Is dus de
troonbeklimming van de democratie.
Onze partij zal zich kunnen losmaken van alle
banden die haar nog van ver of van bij aan de
conservatieve partij vasthechten. Zij zal vrij ea
vrank bare wegen gaan. Wordt zij dan nog be
slreden door fanatieke en aan rijken verslaafde
bisschoppen en geestelijken, dan zullen zij de
katholieke partij zien vervallen tot dien lagen
trap waarop de katholieken van Frankrijk spar
telen.
Victorie, roepen wij, maar ook Qui vive of
Werd a
Men weet dat M. Beernaert dinsdag morgen de
partijgangers der E. V. bij ztch heeft geroepen
ïheoior, Lorand, Vandervelde, priester Daens
en anderen om eene verzoening le bewerken.
Wij zullen echter geene oplossing aannemen, als
zo niet ingegeven is door rechtzinnigheid. Vol
ledige E. V. en onverpoosde propaganda voor A.
S. Geeft men dit niet. onnieuw het woord ver
leend aan ae straat.
In dit vooruitzicht mag de beweging niet alleen
blijven bestaan in Brussel, Luik, Gent, Aalst,
Verviers, Charleroi. Z:j moet uitgebreid worden
in heel het land tot in do kleinste dorpen. Nooit
was de toestand schooner. Laat onservan gebruik
maken. De fortuin klopt geen tweede maal aan
dezelfde deur. Moet er nog eens op straat geko
men worden, dan zullen de gendarmen hun werk
bebben in hunne eigen brigaden, de burger
wacht en het leger zullen op het volk niet schie
ten, dal maar recht eischt. Niet het volk is revo-
lutionnair, maar de ikzuchtige conservatieven,
die voor een zetel den burgeroorlog verwekken.
Leonce DUCATILLON.
We hebben nu verzekerd de Evenredige Ver
legenwoordiging op w etgevend gebied.
NVelk zal hel gevolg zijn van dien zegepraal
Dit zal vaiilieverleè de lezer zich nu afvrageD.
We gaan die vraag beantwoorden, zonder ons
voor '1 minste le bekreunen om de uitvallen die
deze nieuwe voorzegging bij de vuige betaalde
klerikale lasterpers zal uitlokken.
De lezer zal daaruit (uit dio voorzegging) bemer
ken, kunnen, waarom ik het woord klerikaal ge
bruik.
't I3 enkel als tegenstelling van 't woord libe
raal.
Onze zetelende zoogezegde katholieken wareD
over 't algemeen geene christenen meer, ze wa
ren neergedaald tot eene ganscb ontkennende
rol, ontaard tot anti liberalen, juist als de Gsnt-
sche en Brusselsche kartondemokraten ontaard
zijn tot anti socialisten.
Al wat begint met anti is verachtelijk, durft
Diets stelligs willen of verdedigen, heeft geen
afgeteekend program, beperkt zich bij enkele
tegenwerking.
Eene partij moet werken, streven, vruchten
dragen, of die partij is nul en tot verdwijnen ver
oordeeld.
Z'heeft geen droombeeld meer, bijgevolg z'heeft
geen reden van bestaan meer
Zoo zijn de twee oude partijen liberaal en
klerikaal. Niet een van beide zal nog ooit onder
die benaming eene meerderheid in de Kamer tel
len.
Dit wil niet zeggen, dat het gouvernement nooit
meer in handen zijn zal van een dier twee par
tijen.
De hberale partij namelijk, zal zelfs gedurende
acht of twaalf jaren het hooger bestuur in handen
hebben.
De ministers zullen liberaal zijn, van de ge-
maligste soort echter, van die soort die in de
laatste stemmiDgen de klerikale partij aan 't be
wind hield, ondanks hare minderheid in't kie
zerskorps.
Vooreerst, dit soort is hard koningsgezind.
Ten tweede, socialism us en chrislene demo-
kratie, de gouvernementeele partijen der toe
komst, die beurtelings elkander zullen afwis
selen aan 't bestuur, noodzakelijk, onverbinder-
baar zijn nog niet genoeg ingeburgerd om de
ANNONCENPRIJS per drukregels
Gewone annoncen o,i5 dikwijls herhaalde bij overeenkomst; vonnissen o,5o reklamen 0,75.
Alle briefwisseling, vrachtvrij.
Ongeteekende brieven worden geweigerd. Men zende alles vóór donderdag middag.
boog9re richting in hand te nemen, en 't legir
dat ze achter ztch hebben, is bovendien nog niet
talrijk genoeg.
Bijgevolg, de liberale partij zal het lidteeken
vormen of de overgangsperiode tusschen oude
en nieuwe wereld, tusschen 't individualismus
verpersoonlijkt in klerikale en liberale partij en
't altruismus, vertegenwoordigd, van den eenen
kant door geloovige of christene demokraten,
van den anderen kant, door niet-geloovige of
sociaal-demokraten
En waarom zal het juist de liberale partij zijn
(Dit moeten we terloops beantwoorden, of de
karakterlooze reactionnaire pers, die als de spin
uit alles weet venijn te brouwen, zou kunnen
vooruitzetten, dat wij 'nen wensch neerschrij
ven).
De klerikale partij was reeds lang van 't bewind
af, had de liberale partij uit schrik voorde demo
kratie haar niet reeds tweemaal gerugsteund.
Men zie de cijfers der stemming.
En dit zelfs zou niet kunnen helpen hebben,
had ze bovendien niet door het meervoudig kies
stelsel, de stemkracht der werklieden verlamd.
Ze moest dus vervangen worden, voor zekeren
tijd, zelfs wanneer het oude slenterstelsel was
blijven voortleven.
Dit was een noodlottig (noodzakelijk) feit, dat
Diemand die onze parlementaire geschiedenis na
gaat, zal betwisten.
Hewel, het toeval heeft gewild, dat het juist
de beurt was der liberale partij om te regeeren
en daaruit hare roeping, om zonder meerder
heid in de Kamers d och tans de ministerszetels
te bekleedeo.
Was de liberale partij aan 't bewind geweest
v Bir 't oogenblik, 't zou aan de klerikale partij
►jo dat (le rol van PIS-ALLEn te beurL?ou zijn
gevallen.
Wij stellen, zoo ge ziet, enkel vast, wat oogen-
schijnlijk is en tastbaar, zonder eenig vooroor
deel of vooringenomenheid voor de eene of andere
denkwijze.
Later zullen we in nadere bezonderheden tre
den nopens de hervormingen die noodzakelijk
zullen plaats grijpen.
We zullen bewijzen van den eenen kant, dat
noch wij, noch socialisten, noch progressisten,
noch om het even welke politieke partij die deel
nam aan den jongsten'slrijd zich over dien zege
praal mag vernoogmoedigen.
't Is enkel 'nen leeftocht in den gang der
eeuwen, komen moest hij, hem verhaasten kon
men, meer niet.
Wanneer over honderd jaar de leenheerschap
pij voor eeuwig tuimelde, was de tegenwer
king niet min groot geweest, ze tuimelde niet te
min.
Zoo ook zal binnen honderd of meer jaren
het nieuwe stelsel eens verouderd zijn en bouw
vallig, en weerom ook ondanks dezelfde hard
nekkige tegenwerking der belanghebbenden bij
behoud, door een meer vooruitstrevend stelsel
worden vervangen.
Moesten wij nog leven wanneer de nieuwe
stap gewaagd wordt, wij zouden de reaction-
nairs en oude pruikenboel van dien tijd vor
men.
Van den anderen kant zullen wij bewijzen, dat
alle denkwijzen en belangen en vrijheden en
rechten, beter dan vroeger binnen de palen der
redelijkheid zullen geëerbiedigd worden en ge
vrijwaard, en al die schroomvalligheden die men
voor 't oogenblik schijnt te koesteren, slechts
voorwendsels zijn en politLke wapens om 't ver
molmd kot nog wat te schragen.
A. DE BACKER.
en gij allen, die de de christene democratie gene
gen zijt, houdt goed het oog op de gebeurtenis
sen die de jongsto toekomst ons voorbehoudt.
Eene zonderlinge omwenteUng gaat plaats
grijpen.
Dezen die oordeelen, gevoelen, denken,
streven, niet levend dood zijn, voor wie
geboorte geen nutteloos werk was, die niet de
misdaad plegen te beruslen in de oude routine,
zullen die omwenteling waarnemen met diepe
verachting en misprijzen en moelijden.
Hen moeten wij niet waarschuwen.
Maar anderen, die in 't algemeen spoor het
liefst verkeeren, die slechts in den alles over-
rompelenden stroom der demokratie waren mee
gesleept door de klaarblijkende waarheid der
denkbeelden en de gegrondheid der eischen,
die meer het woord aanschouwen als den grond
der zaak, in 't kort, die slechts herkouwen wat
anderen hun gemalen in den mond leggen, zui
len die omwenteling waarnemen als een raeik
waardig en heilzaam feit.
Gedurende negen volle jaren zijn we vervolgd
geweest, gelasterd, gebanvloekt, gebroodroofd,
gemarteld, van op den stoel der waarheid zelfs
duizende en duizende malen met de tergendste
leugentaal gesard en beleedigd.
We werden er betiteld als chismokraten, re
volutionairs, oproermakers, baanbrekers der an
archisten, groene socialisten, goddeloozen, ge-
loofsverzakers, priestervervolgers, godsdienstbe-
leedigers en andere benamingen meer uit den
onuitputbaren eerroofvocabulari3 der steunpila
ren van den bestaanden reactionairen gouddienst.
Hewel, lezers, nu, dat jutst al de hoofdpunten
van ons program, het eene na bet andere, verwe
zenlijkt worden, al punten waarom wij met
helsche hardnekkigheid aanhoudend aan den
schandpaal zijn gespijkerd geweest, nu zullen al
die gemeene en laffe zielemoorders weerom een
nieuw masker aantrekken, en met den vinger in
de lucht de nieuwe toestanden onmiddellijk trach
ten te benutten.
Niet genoeg van te bekennen a dat we inder
daad gelijk hadden d, dat het zoo toch niet kon
blijven duren dat er, alles gezegd gelijk het
is, toch misbruiken bestonden dat de on
gelijkheid in de wezenlijkheid toch te groot was»,
enz., enz., zullen zij, na eenigen tijd, de
ware, de eenige demokraten zijn zullen zij
die verbeteringen bewerkt hebben, zullen zij
zich hebben opgeofferd om die misbruiken uitte
roeien en die onwettig bestaande voorrechten
te brandmerken, zullen zij de ware baanbrekers
zijn der Volkseeuw. Zij die gedurende ne
gen volle jaren de taak van beul, van wurger,
van hartelooze verdrukker buns kristenen broe
ders vervuld hebben, zullen zij zich voorgeven
als nieuwe Abdel-Kaders.
Let op, lezers, dit laag en gemeen huichelspel
zult gij in 't kort ontwaren nu reeds zijn wij
o niet me-T zoo doorslecht Z'hebben
kieken vlees*'-.
Binnen kort zijn wij a toch ook Christenen,
als de wet zal gesterad zijn.
Wat later zullen zij dit geweten hebben
altijd zoo gedacht hebben de demokraten
altijd bemind en verdedigd hebben en wij zul-
zullen enkelijk hunne volgelingen zijn
B.
Onder dien titel drukt Vooruit: Du Catillon,
christen democraat, zal vervolgd worden voor
den tuchtraad der burgerwacht, ofwel om niet
in dienst zijnde in uniform het woord gevoerd
te hebben, ofwel in dienst zijnde de oproe
ping niet beantwoorden gesproken te hebben
op eene meeting, in stede van zich naar de
plaats der bijeenkomst te begeven.
Wij hebben onzen vriend hierover onder
vraagd. Hij verklaarde van niets te weten en In
alle geval geene vervolging te vreezen. Het
staat wel in de wet geschreven dat de burger
wacht een uur na het uiteengaan zijn uaiforra
moet alleggen, maar niets schrijft voor wanneer
hij vóór de afroeping zijn uniform mag aan
trekken. Aldus heeft onze vriend eens de mis
bijgewoond in uniform vóór de wapenoefening
en ofschoon het ook eene meeting was, (meeting
beteekent bijeenkomst) en hij ter kerk in het
oog sprong, heeft men hem gerust gelaten.
Waarom zou hij dan niet mogen verschijnen op
eene andere meeting, waar hij als spreker in
geschreven stond, vooraleer hij zijn bijeenroe-
roepingsbrief van de gardeciviek had ontvangen?
Wat er ook van zij, Du Catillon, had zijne
wapens afgelegd voor de meeting en heeft
die opgenomen om dan seffens naar de ver
zamelplaats te gaan, waar hij op tijd is aange
komen.
Tot 2 ure 's nachts heeft hij dienst gedaan
om de orde te handhaven. In plaats van hem
te vervolgen, zou men hem moeten decoreeren!
Dat simpel feit, gesproken te hebben in gar-
deciviekunitorm heeft ongemeene opschudding
verwekt. Het is alsof Du Catillon den Boulan-
ger had willen spelen, om revolutie temaken!!!
Dat de vreedzame lieden zich geruststellen
wordt onze vriend vervolgd, dan krijgt hij eene
kleine geldboet, die de democraten van alle
kleur met giften van 10 centiemen zullen be
talen
In afwachting spijkeren wij aan den schand
paal de volgende regels van het mouchards-
blad het Nieuws van den dag dat hooren-
dol is omdat zijne ruiten werden kapot geslagen
Wij denken dan ook dat de overheden der
burgerwacht aan zekeren menheer Du Catillon,
gebuisden kandidaat, zullen herinneren, dat het
verboden is, in uniform van burgerwacht, mee
tingen (sic) te geven. De dronkaard die dit ge
schreven hepft, verdient nog geen schop onder
/.ijn broek. Wanneer Du Cat lion v.-rv«-lg<1 a-nrrD
dan moeten er 5üi garde-cm,-., q a - B Uj-
sel, Luik en elders ook voor de pinue komen.
Koopt het LANDELIJK WETBOEK
vaa adv. De Backer. 0,60 tr.