Het Landelijk Wetboek
Uit Brussel.
Leven en Dood
Mechelen.
Welke ommekeer
Zij drinken te veel...
door Adv. De Backer
Geea twijfel of die het zoo nuttig Familie we-
boek b bezit, zal het Landelijk wetboek be-
geeren. De prijs is zoo laag mogelijk gesteld.:
0.G0 fr. Het bevat 104 bladzijden, het dub
bol van 't Faralliewetboek.
De volgende artikels zyn er in uitge
legd:
1. Het recht van delving. 2. Over den ak
kerbouw, de inoogsting,de vruchten en de bieëa.
3. Over de bewatering en droogmaking.
4. Over het recht van vroente en sloppelweide.
5. Over de afsluiting der erfpanden en den
afstand der plantingen. 6. Over het vaststel
len der scheidingslijn en de ultpalingen. 7.
Over de landelijke politie. 8. Over de veld
wachters. 9. Over de nasporing of opzoeking
der misdrijven en overtredingen. 10. Over
de vervolging van de misdrijven en overtredin
gen. 11 Over de teruggaven en schadever
goedingen. Over de uitvoering der vonnis
sen.
Het tempeest is bedaard en alles is kalm'ge-
wicden, doch mis zou men zijn, ..-'oest men die
kalmte aanzien als een slaap en eene vadsigheid.
Neen. Het volk wacht en zal eiken aanslag welen
te verijdelen. Worden de bajonnetlen verstandig,
de werklieden zijn het nog meer. Zij zijn hunne
macht bewust, weten dat zij de sterkste regee
ringen steunende op poltcie, burgerwacht, leger,
bestuur, gerecht, geld en geestelijkheid kunnen
doen kapituleeren als ze maar willen.
De beweging is wonderschoon geweest en wij
weten niet wat het meest bewonderd, de tucht
der Brusselsche werklieden of hunnen moed. De
buitensporigheden zijn hun niet aan te wrijven
en zij kunnen niet aansprakelijk gemaakt worden
voor de ruitenbrekerijen van het grauw en van
de uitdagingsagenten en tienstuiversgasten.
Hulde aan de Brusselaars, die bewezen hebben
dat zij helden kuanen zijn als de omwentelaars
van 4830, die het vol hebben gehouden tegen
het leger van Prins Frederik, verlaten door de
Rogiers en andere hazen, wier standbeelden nu
de hoofdstad versieren.
Minister Van den Peereboora, biberonzuiger De
Jonghe, knikker Van Naemen van St-.Niklaas en
de gendarmen hebben een grooten dienst aan de
volkszaak bewezen, door alle demokraten, hoe
ve-schillend hunne geloofsbelijdenis ook was, te
scharen onder de vlag van het recht. De gendar
men die of zat gemaakt waren, ofwel verloren
liepen in de hoofdstad als een boer van Zevecote
of van Zoerle-Parwijs, hebben hunnen bonten
pier ontbonden, doch hebben geweten aan wat
prijs. Hebben zij in het volk geschoten, het volk
heeft hun met dezelfde munt betaald gezet. Za
terdag AVOND W.vREN ALLE REVOLVERS VER
KOCHT Men ziet dat het tijd was toe te geven of
anders was het erop voor goed zaterdag avond,
een dag waarop de werklieden hun pree ont-
vanffen.
Wie heeft de ontknooping en de toegeving ver
oorzaakt De koning Neen, want hij was de
medeplichtige van Van den Peereboom. Uit het
antwoord aan de burgemeesters der greote ste
den die hem kwamen zeggen dat zij voor de orde
niet meer instonden, blijkt dat hij niet is tus-
schengekomen. Het ministerie heeft schrik ge
had, anders niet. De koniDg is zijn gevangene,
ter oorzake van den Congo en de wet op de
spelen.
De heer Beernaert, die definitief de kluchtige
vredeconferentie van Den Haag heeft verlaten,
heeft in 't begin der week eenige invloedheb
bende partijgangers van de E. V. waaronder Van-
derVelde, Lorand en Priester Daens ontboden, ten
einde de moeielijkheden uit den weg te ruimen
en den vrede te herstellen.
Sommige koelbloedige kamerleden hebben het
obstructionism der socialisten heel natuurlijk ge
vonden. Onder hen bevindt zich M. Cooreman,
minister van Arbeid, die aan Van der Velde ver-
28
OP
door
JULES MARY.
o Welnu gij antwoord niet zeide Marie ten slot
te.
Ik verdien uwe verwjjtingen niet, want ik ben
mij van geene schuld bewust.
a Beloof my dan dien man nooit meer te ontmoe
ten.
Dat kan ik niet.
o Waarom niet
Dat zult gij later weten, ik smeek u, moeder, on
dervraag mij niett
o Dat is mijn recht mijn plicht.
Ik kan u niet meer zeggen dan ik u reeds gezegd
heb.
Gij bedriegt my.
Moeder oordeel niet naar den schijn, vonnis niet
zonder bewijzen.
a Bewijzen, uwe antwoorden en hetgeen ik zelf van
u gezien heb, zijn bewijzen genoeg. Lucienne, luis
ter goed. Men houdt mij voor do vrouw van een
moordenaar, onze naam is geschandvlekt, maar deze
schande is door het noodlot over ons gebracht en wij
lieffen het hoofd fier omhoog, want wij zijn over
tuigd van vaders onschuld. Ik wil echter niet, dat er
nieuwe schande over ons hoofd gebracht zal worden,
wanneer gij niet doet wat ik ran u verlarg, dan zijn
we voortaan elkaar vreemd en bljft dit huis voor u
gesloten.
klaarde daar geene graten in te vinden. In de
andere parlementen grijpen ook dergelijke tco-
neelen plaats.
De lipkerzijde heeft de houding- der rechterzij
lafhertig- gevonden, Die houding heeft haar be
let den onmiddelijken val van Van de Peereboom
te bewerken. Ooggetuigen verzekeren dat kerels
als Woeste, Helleputte en andere afgescheepte
ministrabelen zaten te likkebaarden toen zij Van
den Peereboom hoorden uilschelden.
Wij kunnen overigens verzekeren dat het er
gesloven heeft in de vergadering der rechterzij
vóór de opening der Kamer van dinsdag. Woeste
was vooral hitsig en bitsig en wierp al de schuld
op Beernaert, die de herziening der grondwet
bewerkt had. Hij, Woeste, blijit bij zijne meening
dat de werklieden ge?n stemrecht moesten heb
ben, wat niet belet dat de groene Napoleon de
stemmekens der Aalstersche slaafkens met so-
s ssen gaat afkoopen en Vlaamsch geleerd heeft
om tot de Beminde verklie te spreken.
Ja, het schip begint te zinken, de matroozen
kijven, de bureelralten maken zich gereed over
boord te springen. Wat schijnheilige kazakkeer-
derij onder al die schijnheiligen komt eens eei.
liberaal ministerie tot stand Het zal eene wel
verdiende straf zijn. De katholieke partij heeft
eene neerlaag noodig, schreef het orgaan der sa
londemocraten. Wij deelen die meening. Eens de
neerlaag zal zij zich moeten ontdoen van de
Woesten, de Heleputten, de Sadeleers, de Ligy's,
de Schollaerls, de Delbeken, de Verhaegen, de
Bethunen en andere intriganten, die eenen win
kel van den godsdienst hebben gemaakt ten
bate van hunnen eigen winkel. Dan zal de kat
holieke partij wel volksgezind en vooruitstrevend
worden. Wij durven wedden dat de reactionaire
bisschop Waiïelaert, de zoon van een douanier
wie korrt van niet tot iet... de democraten de
beste zonen der Kerk zal noemen, omdat zij als
dan de macht in handen zullen hebben.
Wij mogen niet eindigen zonder een woord to
zeggen over hetgeen de christene demokraten der
hoofdstad hebben gedaan. Terwijl de weinige
volgelingen van Renkin zwegen dat zij zweetten
of met de klerikale wolven meehuilden hebben de
anderen hunne plicht gedaan. Op de groote mee
ting van 28 Juni spraken De Backer en Du Catil
Ion in garde-civiek, wat niet weinig toegejuicht
werd en de woede ontstoken heeft vau de vasthou-
disten. 's Anderdaags had de St-Pietersmis plaats,
die bijgewoond werd door priester Daens, Beun,
De Pelsmaecker, Ducatillon, Lambrecht en Ver-
raes.
De steenbakkers zaten in den hoogen koor.
Pastoor Daens en Lambrecht spraken in den
o Plezanten hofs voor de werklieden, 's Namid
dags had een veldfeest plaats in den Beau Sé-
jour o te Molenbeek, waar Lambrecht en Duca
tillon het woord voerden. Ziterdag avond spra
ken pastoor Daens en DucatillOD te Koekelberg.
Eindelijk voerden De Backer en Ducatillon dins-
nag avond het woord in den Vlaamschen Schouw
burg:. Moetto wij zeggen del hun vlaamsch woord
diepen indruk gemaakt heelt? We mogen ook
Lontings niet vergeten die op verscheidene mee
tings, o. a. zondag te Anderlecht, bij het kasteel
van Van den Peereboom gesproken heeft. Mogen
alle onze vi ienden op zooveel werk bogen Dat
het voorbeeld onzer dappere Brusselaars een
spoorslag weze om hunnen moed, hunne hard
nekkigheid en hunne onversaagdheid aan te wak
keren. Het volk is aan de stoute en onverschrok-
kene mannen die recht in de schoenen gaan.
Brusselaar.
Deleden der Christene Volkspartij van Meche
len worden verzocht de maandelijksche verga
dering bij te wonen bij Mus Smets, Wagon
straat, N. 2.
DAGORDE
Aanbetaling der maand.
Bespreking over de propagande van Klokke
Roeland.
N. B.Nieuwe leden worden op deze \er-
gadering aanvaard.
Lucienne boog het hoofd
Uw wil geschiede, moeder. zeide zij zacht.
Met wankelende schreden richtte Lucienne zich
naar de deur.
Lucienne I riep Marie, toen het meisje op het
punt was de kamer te verlaten.
Lucienne keerde zich om, Maria strekte de armen
naar haar uit en meteen kreet van ontroering wierp
Lucienne zich snikkend aan haar borst.
O I nu gevoel ik, dat ik u teruggevonden heb.
Gij zijt gered, liefkind, gij zult dien man niet weer-
en l j> juhbelde Marie.
Lucienne maakte zich los uit de armen, die haar
omstrengelden.
Ja. stamelde, «ja, ik moetvraag verder
nietslaterlater.
En haastig verliet zij het vertrek.
II.
Zelfopoffering.
De meeste jonge lieden te Garches, zoowel als el
ders, die om de een of andere reden niet dienstplichtig
waren, hadden zich, toen de nood aan den man kwam,
deels bij het leger laten indeelen, deels zich aange
sloten bij de korpsen vrij-schuttors.
Gauthier Bourreille was eenige zoon en behoefde
dus geen soldaat te worden, zoodat hij ook niet met
het leger was uitgetrokken toen de oorlog begon.
Nu het vaderland echter bedreigd werd en de vij
and zich te Garches vertoonde, had hij zich bij een
korps vrij-schutters laten indeelen.
Ook Henri en Pascal Doriat waren geen soldaten,
hun vader had hun plaatsvervangers bezorgd, 200-
dat ook zij te Garches waren gebleven.
Thans bleven zij nog thuis, niet uit lafheid, maar z\]
Zag men het niet met eigen oog, men zou het
niet gelooven kunnen
En zegg-en dat hier in 't kort juist hetzelfde zal
voorvallen.
Doctor Lueger en Von Lichtenstein, twee Oos-
tenrijksche christene demokraten, zijn gedurende
zes, zeven jaar het mikpunt geweest van de be
houdsgezinde lasterpers van gansch Europa.
Zij wilden afbreken met den eeredienst van 't
goud, ze wilden den geest van 't evangelie in de
Oostenrijksche katholieke partij herinvoeren, ze
wilden de uitbuiting van boeren en werklieden
door de Oostenrijksche blazoenvoerende bloed
zuigers dwarsboomen. In 't kortzij wilden slrij
den met en voor het vollr.
En dit mocht niet, ho neen dit was revolutio
nair en goddeloos
De bisschop van Luik zei eens legen mijnheer
Maquinay a 't Is wel en goed, ik beken het
maar mijnheer Simonis wil niet. b Maquinay
wierp zich tengevolge dier woorden in 't kamp
der socialisten en is er nog
Juist hetzelfde wierd gezeid tegen Lueger en
Von Lichtenstein a 't geen ge wilt is goed, maar
de patriciërs zijn er tegen
En van dit oogenblik werd er eene lastercam
pagne gevoerd tegen die twee voorbeeldige chris
tenen.
En die laakbare vervolging werd voortgezet en
aangemoedigd... en gedoogd.
Maar hun aanhoudend werken werd bekroond
met 'nen eersten zegepraalze wonnen allengs
aanzien en invloed hunne denkbeelden drongen
door, de openbare denkwijze keerde te hunnen
voordeele.
En ziehier wat wij in een katholiek tijdschrift
van België reeds aantreffen
Men zegge van Dr Lueger en van Lichten
stein wat men wil, het zijn figuren die geestdrift
wekken mannen die het katholiek bewustzijn
naar boven werken, mannen met verbazingwek
kende, taaie, onvermoeibare werkkracht
Wanneer ze machteloos waren tegenover de
negentieneeuwsche oppermacht van 't geld waren
ze chismokraten en afvallige christenen nu
reeds zijn het a groote figuren.
Eer we nog twee jaar verder zijn, nu dat de
reactionaire pruikenboel hier voor eeuwig tui
melt en bepaald door de christene demokratie
wordt vervaugen, zal er even gemoedelijk wor
den geschreven over pastoor Daens, pastoor Ver-
riesl en anderen, die uit nijd gemarteld en ver
volgd worden.
Altijd d'oude zedeles van Lafon'.aine, scion que...
B.
Dit werpt men maar al te dikwijls naar het
hoofd, wanneer onze arbeiders het wagen dur
ven eene meerdere weerde voor hunnen arbeid
te vergen, wanneer zij soms met recht en reden,
•steunende op de winst?n door hunne patronen
verwezentlijkt, een deelke, een kleiD, klein deel-
vraeen. var> rtaleeno waarnp zij dnnroa^no
roemen mogen de scheppers te zijn.
Dat onze werkgevers dan in het drinken eene
reden zoeken om de billijke vraag ai te wijzen,
kan ik maar niet aanveerden...
Immers, de eerste vraag die zich in zulk geval
voorendoet ware deze Is het op deu drank of op
den arbeid dat gij die winst hebt gedaan
Ware het op den drank, wel, dan kunnen zij
natuurlijk om die reden geene vermeerdering
van werkloon vragen al wat zij doen kunnen,
ware wat grooter pinten ot druppels eischen, of
misschien en dat ware voorwaar nog het;
beste wat beteren drank, en wat min ver
giftigd sop.
Is het, op den arbeid dat gij die winst hebt
gedaan, dan kan ik maar niet begrijpen, waarom
gij een deelke aan de arbeiders zoudt weigeren af
te staan.
Ten andere, moest men deri weg der redenee
ring verlaten en eens het leven onze werkgevors
nagaan, dan zoude meer dan een staalke kunnen
gegeven worden, dat Bachus vuriger bedienaars
en aanbidders telt onder de begoede standen, dan
onder de werkende klas, en dat bovendien de
vereeiing die zij hem aandoeD, dan nog veelal
durfden hunne moeder niet alleen achterlaten. Wat
zou er van haar geworden, wanneer de vijand Gar
ches innam.
Maria Doriat was echter een moedige vrouw en
een Fransche in haar hart.
Kinderen, b zeide zij, ik ben niet uwe eenige
moeder, gij hebt er nog een, wier rechten heiliger
zijn dan de mijne Frankrijk. Verlaat mij, om ons
aller moeder te steunen en te helpen in het bange
gevaar dat haar bedreigt, b
O Maar wat zal er van u worden als wij vertrek-
3B
Wat God wil.
Den volgenden morgen omhelsden Henri en Pascal
hun moeder en Lucienne, en verlieten Garches.
Wij blijven in den omtrek, hadden zij gezegt
bij het afscheid nemen, o en zullen nu en dan nog
wel eens naar u komen zien.
Hiermede waren zij vertrokken de moedige jon
gelingen om hun vriend Gauthier op te zoeken.
Eenige dagen later kwamen de Duitschers te Gar
ches. Bij Marie Doriat werden tien soldaten inge
kwartierd.
In den omtrek boorde men dagelijks geweerscho
ten. Legerkorpsen en benden vrijschutters vielen den
ryand nu hier, dan daaraan.
Op zekeren avond, het was eenige dagen na het
gesprek tusschen Lucienne en haar pleegmoeder, zat
Maria Doriat alleen thuis. De Duitsche soldaten wa
ren 's morgens reeds uitgetrokken en nog niet terug
gekeerd. Lucienne was om zeven uur uit gegaan.
Waarheen 1
Helaas, Maria Doriat wist het maar al te goed en
haar hart kromp ineen van bitter lijden als zij dacht
aan het kind, dat zij zoo liefhad en dat zij op ver
keerde wegen waande.
Er werd aan de deur geklopt.
geschiedt op de koslen van dezen die geslacht
offerd werden aan den geldgod, aan Mammon.
Doch veronderstellen wij dat het weze zooals
ze voorenhouden, het werkvolk drinkt te veel,
en... 't spaart te weinig... 'tzij zoo... maar...
mag ik eens een vraagske stellen
Is de loon voluit betaald, en zonder een centiem
afhouding, noch voor nutteloos of misbaar ge
bruik, in het algemeen groot genoeg- om te voor
zien in de behoeften van een eerlijk en matig
huisgezin.
Wij laten het woord aan eenen tegenstrever
der christene democraten en geven de onder
staande tabel uit een zijner redevoeringen
Begrooting van een sober huishouden
man, vrouw en vijf kinders.
UITGAVEN
A. Brood
Koflij on suikerij
Melk
Aardappelen, (rijs, erwten of
boonen)
Azijn, peper, zout fin mostaard
B. Boter en smout
Vleesch en vet (iccit heeft men
voor 2 fr.?)
Viscli (als hij kooplijk is)
Olie en lament, bakkerskolcn
en scliavelinge
Ajuin (daarmee kan men doen
gelooven dat 't breed gaat)
Groensels
Kolen ('szomers min, 's icin
ters veel meer)
Zeep, stijf bloem, bleekblauw,
enz
Terpentijn, stovezwart en pot
lood, schoenblink, enz.
Borstels, bezems en d wij len
(van alle slach)
Naalden, garen en knoppen,
sayetten, enz
Maatschappijen, gilden, drink
geld
C. Iluispacht die 'ne mensch
de heel afsnijdt)
Kloefen en schoenen
Kleergoed van kleine weerde:
voor hemden, voorschooten,
bloezen,werkgoed,enz.daar-
bij nog 't maken, lappen en
vernieuwen
Breken van potten en pannen,
tassen en kannen, enz.
Onderhoud vau bedderijen
Onderhoud van stoors, gordij
nen, stoelen en tafels, lampen
en stoof, en allerhande keu-
kengerief.
Nieuwe kleedereD, kostumen,
hoeden, mutsen, enz.
Kousen en zokken
wekelijks aan
maandelijks aan.
UITGAVEN
12 00
7 50
1 00
0 50
10 00
1 50
38 00
124 80
2 00
0 50
0 10
0 25
1 50
0 40
0 07
0 25
0 20
1 25
8 37
In den loop van het jaar en mag men gemid
deld maar 25 werkedagen te maande rekenen
er zou dus een dagelyksch inkomen noodig
zijn van 4,99 tot 5 frank
Ik zal nu nog de tafel goedkeuren, alhoewel
ik men kan altijd stijihoofdig zijn als men wil
en dwarsdrijver, daar nog voor vele vakken
het alaam zoude kunnen bijvoegen, zooals bij
voorbeeld voor houtbewerkers, metsers, zagers,
steenhouwers, enz., enz.
Welnu, men zegge het mij, waar is de werk
man die op onze dagen 5 fr. daags kan verdie
nen
Is het geene bittere spotternij hem van zulks te
spreken en moet men hem niet noodzakelijk ver
bitteren, wanneer men hem in het wezen slin
gert, dat de drank de oorzaak is van zijne ar
moede, van zijne ellende.
Ik weet het, en meer dan eens heb ik het
gezegd op mijne meetings, de werkman kent
den weg niet genoeg die tot de spaarzaamheid
leidt, hij is er van afgewend, door de behoef-
Zou dat Lucienne zijn
Maria "deed open. Neen Lucienne was het niet,
liet was een man, geheel in een versleten mantel
gehuld, de muts tot op de oogen getrokken, zoodat
zijn gelaat geheel bedekt was.
Hij hield zijn hand op en zeide
Heb medelijden met een ongelukige, die in den
oorlog alles heeft verloren.
Geld heb ik niet voor u, arme maD, zeide Ma
ria, maar wacht dan zal ik u een stuk brood ge
ven.
De beielaar kwam binnen cn zag de kamer onder
zoekend rond.
Ik ben liet, moeder, Pascal. fluisterde hij.
a Pascal 1
Stil, niet zoo hard of ik ben verloren. Zijn de
Pruisen thuis 1
Neen, maarzij kunnen eiken oogenblik komen,»
zeide Marie, terwijl zij de deur sloot.
Daarna drukte zij haar zoon teeder aan haar hart.
«Ik ben niet alleen, zeide Pascal, a Henri en
Gauthier wachten buiten.
Hij giDg weer naar buiten en floot de melodie van
Die Wacht am Rhein. Onmiddellijk daarop kwa
men de beide jongelieden uit het kruipelhout te voor
schijn en traden binnen.
Onvoorzichtigen, zeide Marie, waarom u aan
dit gevaar blootgesteld? Als gij herkend werd zou
den zij u door den kop branden.
Bah, zeide Henri minachtend, men sterft maar
eens.
Toen die woorden er uit waren had hij er reeds
berouw van, hij zag de tranen die in de oogen zijner
moeder opwelden.
Vergeef mij moeder, b zeide hij.
Maria sloot hem in haar armen, daarna zag zij
Gauthier aan en zeide(Vervolgt.)
