Priester DAENS-penning.
Leven en Hood.
TER AARDE
Provinciale Kiezing te Thourout.
Briefwisseiinn uit Mechelen
De werkeloosheid.
Partijaangelegenheden.
Bijgevolg, die dan zuiver margarine zal willen
eten, zal kunnen maar ook zij die zuiver boter
b^geeren zullen zeker van hun kas zijn.
Pp die manier zullen natuurlijk die 23,000,000
kilos door boter moeten vervangen worden, en
die vervanging zal n'en opslag voor gevolg heb
ben van dertig per honderd.
Diensvolgens zal de boter in den zjmer aan
3 franken staan en inden winter aan \ier en
nog meer.
Dat is een.
Rond Brussel, rond Antwerpen, rond Gent,
scheppen ze geld met klein fruiten, aardbeziën
hinnebezien, zeembeziën moerbeziën, enz, door
't gemak van 't vervoer met hun tramwegen ze
vertrekken 's morgens omvijt uren, en te nege
nen zijn ze teiug aan hun werk.'t Is zuiver
bijwinste.
Op zekeren afstanden is dit niet mogelijk.
Eens de evenredigevertegenwoordiging en zui
ver algemeen stemrecht zullen ze meer op den
loer peinzen, en tramwegen overal leggen, en
d' uren beter schikken en de boeren van verre
zullen den te kort kunnen aanvullen.
Nu komt dien te kort uit 't noorden van Afrika,
in schepen.
De winsten van dien kweek zijn ongelooflijk;
langs dees kanten zijn er ook reeds van over
tuigd bij ondervinding, al tien jaar laDg brengt
de stekelbezie vijftien frank de roede op en de
tomate of goudappel ongeveer twintig.
't Is te zeggen de waarde van den grond alle
Dat is vier.-
En juist 't zelfste is 't vrienden met den not-
bouw en al 't andere.
Het doet waarlijk deugd aan 't harte, als ge
al die frische jonge blozende perel'jes en kna
pen op de lijnen van Leuven, Denderleeuw,
Mechelen en Dendermonde, van de Brusselsche
vroegemarkt, met de zaken vol stuivers en hun
jropere korfjes kontent en welgezind ziet naar
ïuis trekken, en van tien negen fransch spre
ken lijk vlaamsch door 't gemak van de scholen
rond de centers.
Zie zoo zou ik schrijven, ik.
De Nederhasseltsciie roer.
jaren.
Dat is twee.
Met 'n volksgezind gouvernement zal ons land
ook onmiddelijk een handelsvloot bezitten.
Wij en zullen niet meer afhankelijk zijn van
ander landen voor den uitvoer van ons waren,
dit wil zeggen: afhankelijk van ons grootecon
currenten.
Zou hier 'nen smid' 'nen kloefmaker, nen
schoenmaker, 'nen timmerman, enz. zijn werk
als het af is, door'nen anderen smid, kloefma
ker, schoenmaker, timmerman, enz. willen doen
leveren en bestellen aan zijne klanten.
Neen, niet waar, hij zou peinzen en met re
den, dat zijnen confrater de gelegenheid zal
waarnemen, om hem daar buiten te spslen.
Hewel, 't is 't geen België nu doen moet noch-
NOTA DER REDACTIE. Het boerke van Ne-
derhasselt, dat vroeger in de Klokke zulke belang
rijke en gretig gelezen artikels schreef, zal ons toe a-
tenhem een oud spreekwoord herinneren dat luidt
De beste schippers blijven aan wal Schrijven vcor
het volk is geene gemakkelijke taak, maar 't boerken
heeft er e;n handje van en wij hopen, nu zijn rhumatis
genezen is, dat hij nog meer dan eens de Klokke (Lor
zijne schoone brieven aantrekkelijk zal maken. Dit :al
voorzeker ook de wensch zijn van al onze lezers.
Ontvangen in de Klokke
Totaal fr. 72/v
UIT TURNHOUT. Leve Priester Daens
en de andere leiders der christene Volkspartij I Po
Leve Het Recht voor zijne schoone arli- I
Dat is drij.
Met 'n volksgezind gouvernement, zal de ge
leerdheid hier duizend per honderd verhoogen
bij raiddel van verpllchtenden schoolgang.
Nu geeft men lessen op hofbouw, op land
bouw, op boomkweek, en biekweek, op schei
kundige werking van vetten en voedstoffen
En 't volk is nu met die lessen lijk met on
eindig veel artikels uit uw Klokke.
D:en kerel spreekt goed, zeggen ze, z' en wil
len er niet bijvoegen maar 'k heb er weinig
van begrepen, en 't is zoo nochtans. Ze b3
wijzen bet, z' en gaan den tweede keer niet
meer terug.
En 't er is nochtans zooveel voordeel uit te
trekken.
Dat ons jonkheid kon de fruitboomen zeil
kweeken, er zouden er tienmaal zooveel staan
Ge" pi'autiiigi<hi'frfe*n *W5$fift3aCt
Dat ons jonkheid kon de scheikundige
vetten zelf mengelen en bereiden,
naar den eisch van de vrucht waarvoor ze die
nen moeten, ze zouden rechtstreeks de grond
stoffen aankoopen en er nen goeden stuiver bij
winnen.
Dat ze ingel cht was over den kweek van
de bieën, in plaats van den rusttijd en vrije
uren te verspelen aan kwaadspreken, vuilspre-
ken, slapen, en slenteren ze zou de biehalle
eens bezoeken lijk de melkers hun duivenkeet,
en van de winst kunnen bier drinken in plaats
van genever voor 't profijten des zondags
gekleed gaan als heeren.
Nen bieman wordt ordentelijk en werkzaam
door 't oorbeeld van zijne lievelingen, ik en
ken geene uitzondering
Hij wordt proper en net, weerom door 't zellste
voorbeeld, dat inwerkt op 't karakter van den
voorzitter.
Hij wordt antialcoolist, want zijn diertjes en
gedoogen geenen penevergeur, en zijn d'eerste
om hein te bestraffen
kelen
Wij betreuren uit ganscher hart het overlij
den van den braven Hooglceraar Priester de
Harlez.
Onze Volksbond en de Belgische bond strij
den samen voorde Evenredige Ver tegen woord,
dat is braaf.
Wij juichen den studiekring in onzen olks-
bond toe, tot spijt van wieu het benijdt
Leve onze studiekring 1
Het is de ontwikkeling van het werkvolk.
Leve Priester Daens 1 de onvermoeibare strij
der voor de rechten van den werkman
UIT WETTEREN. Muzikant der dom
pers, waar blijft uw antwoord op de gevraagde
discussie over de naastenliefde
Gij legdet nochtans zooveel moed aan den dag
om onzen edelen leider Priester Daens te belas
teren in tegenwoordigheid van vrouwen
Zijt gij nu lafhartig geworden of vreest gij
de waartieid te hooren 1
Zou den alombekenden redenaar niet eene
meeting willen geven nief woord vrij Er zal
meer dan 100 man tegenwoordig zijn.
Moed, edele leider 1 weldra zullen de behou
ders voor U in de Kamers plaats maken.
Leve Priester Daeos Weg met Woeste
UIT NEDERHASSELT. Omdat ik op
'0 jarigen ouderdom nog 't algemeen stemrecht,
ga zien verkrijgen
Opdat de Franschmans onzen Priester-Daens-
jjenning wat meer zouden gedenken
Omdat wij van d'oude onrechtvaardigaards
bijkans verlost zijn 1
050
OP
door
JULES MARY.
zeide .lean met tfuiveiacnc\gnJ BÜTtutè,' ;k M "itfétëje
dat ik zoo innig liefheb, is de pleegdochter van Doriat.:
Jean, riep George ontsteld uit, hebt gij het
gewaagd de dochter lief te hebben van den onge
lukkige, die voor uw misdaad zal boeten!
o Welnu ia het mijn schuld dat zij juist de pleeg
dochter van dien man moet zijn? Gij weet niet wat
liefde is, anders zoudt gij begrijpen dat iemand die
bemint al het andere voorbijziet.
Maar bedenk dan toch wie gij zijt, ongelukkige,
het is eene nieuwe misdaad die gij bedrijft, door u
met bloed bevlekte handen naar die reine engel uit te
strekken.
Zijt gij bij geval mijn medeminaar 1vroeg
Jean spottend.
Ik wil, dat zij ons gevloekt huis verlaten zal, haar
gelaat, gel.erl haar voorkomen getuigt van deugd en
reinheid, zij niag niet bezoedeld worden, en daarom
moet zij van hier.
Zwijg toch met u dwaasheden. Ik bemin haar,
zij beantwoordt mijn liefde. Zij zal mijn vrouw
•worden. Wie kan dat beletten
Ik 1 riep George heftig.
a Gij vroeg Jean, en barstte in een honend ge
lach uit.
Ja ik. Wanneer zij heden ons huis niet verlaat,
ligt het Ministerie VandenPeereboom, hij
pkSr'iflU^eirub ueWëgï<4' voor r atge.uedi
stemrecht begonnen en lier als een sicambe^
dacht zijn plannen van overheersching door ff
drijven.
't Is waar, het is M. Woeste die het vernieling/-
werk tegenover al zijn vroegere vrienden heJl
voortgezet 't is hij die, gedoemd om te verdwe
nen, in zijne laalste stuiptrekkingen, evenals ee
gevelde leeuw, gevaarlijk is en de partij waai
van hij eens den roem uitmaakte, nu gaat in de
afgrond storten.
Immers, M. Woeste had een plan van kieshei
vorming gereed dat eene meerderheid zou g<
vonden hebben in de rechterzijde, eenmaal J
stelsels der NV verworpen doch eens zoovci
stak bij dit plan in der, zak, evenals vroeger ge
neraal Ilochu, en danste zegevierend rond op
puinen van 't ontredderd Ministerie.
Nu zullen misschien in hoogere kringen
oogen beginnen open te gaan, waar men siGd
de opkomst der Christene Volkspartij van Aalsl
zoo blind al de grillen van M. Woeste volgde
en zonder onderzoek banvloeken, justitie en g?
zag te zijnen dienste stelde.
Nu zal men gaan beseffen met welken haat en
hevigheid wij hier zijn bekampt zijn geweest, ge
broodroofd en vervolgd tot in onze naaste betrek
kingen, als men hem ginds aan 't werk ziet in
de coulissen dor Kamer.
Doe te leur gesteld moet de man niet zijn, hij
die in 1894 gezworen had ons te vernielen en du
moet bcstatigen, dat een arme smid, 2 a 3 bosch-
advokalcn en een priester die op de stoppels liep,
zooals Denderbode (welken ik goed bewaard
heb) te dien tijde schreef, hem uit den zadel
lichien.
't Is waar, M. Woeste kende ons niethij was
een Waal en had zich alzoo aan 't volk en 't arron
dissement bedrogen hij dacht niet dat wij Vla
mingen waren en er nog moeden heldenbloed bij
ons volk te vinden was.
Hij wist niet dat een hardnekkige kalmte steeds
het kenmerk was der Vlamingen en éénmaal ge
tergd, of bedreigd in hunne rechteD, niels, zelfs
den dood niet, hen een hairbreed wijken deed.
En nu, te laat, ondervindt de man welke lage
vleiers zich rond hem schaarden zij, die hem,
onwetende van de verzuchting des volks, steeds
do beweging als eenen niets voors'elden en deden
gelooven dat met ons verdwijnen men de demo
cratische gedachten zou vermoorden.
Nu, diezelfde pers, weike hem altijd bewie
rookte toen hij nog almachtig was,overlaadt hem
nu met bitterheden zijne viieDden of liever zijne
lakeien verlaten hem nu, uitgenomen Bethune
(die nog niet weet wat doen en in afwachting
zijne koets in 't blauw heeft doen schilderen) en
Helleputte, gedwongen van den rug te keeren,
Na ziet M. Woeste datzelfde volk dat hij zoo
lang vertrappeld heeft en tot voetbank doen die
nen van overheersching, op bet punt de zege
vierende overwinning op gansch de lijn te beko
men hij weet dat niets meer het stemmen
der Evenr. Vertegenw, en en weldra 'l zuiver
Alg. S'.em. kan teger houlen, en meteen de da
geraad der volkswetten is aangebroken, alsook
het einde dier schandalige voorrechten die alleen
de sterkte van zijne partij uitmaakten.
Ga dus maar voort, M. Woeste veel hebt ge
ons doen lijden, 't is waar doch de laatste slagen
welke gij uwe eigene mannen toebrengt, vergoe
den alles; we begroeten in u den man, die het
oud gebouw van het conservatisme, verpersoon
lijking van vervolging en laster, gaat in duigen
doen storten en daar op die puinen zullen wij,
democraten, de groene vlag planten, tot er een
gebouw oprijze, waar de nederige werker met
zooveel liefde als de miljoenair ontvangen woidt.
F. Lambrecht.
Ons mannen rusten niet. Op 't ijzer kloppen tot
als 't heet is, wordt de leus. Te Thourout treedt
Camlel Moeyaert in 't perk tegen M. Piers de Ra
veschoot, een kasteelheer. Maandag worden er
een tiental meetings gegeven. Ilardi mannen
de pretentie der kastcelen moet te niet.
Strydpenning. Makkers, evenals wij, be
grijpt gij dat het niet genoeg is goeden wil
te hebben om den vooruitgang van gedachten
te bewerken, neen, daarvoor is er geld noodig.
Rijke mannen tellen wij niet in onze partij, dus
moet ieder het zijne bijbrengen. Waarom kan
er niet gezegd worden Zondags een pintje
minder en vijf eens in de bus van 't lokaal ge
stoken en zoo zouden wij eindelijk geld bijeen
krijgen om eens een goed vlugschrift uit te
geven en eene meeting te beleggen, waarme
de onze gedachten eenen goeden vooruitgang
in Mechelen zoude maken. Dus ieder in 't ver
volg alle weken eene kleine opolïering.
Vergadering der leden van dj christene Volks
partij op zaterdag, 12 Augusti, bij Mus Smels,
Wagonstraat, n° 2. Dagorde Bespreking over
den polilieken toestand des landsaansluiting
bij de nationale christene Volkspartijmiddelen
van propaganda aanbetaling der maand.
N. B. De nieuwe leden worden aanzocht
op deze vergadering tegenwoordig te zijn.
"Vrienden te wapen! Reeds al te lang
is Mechelen achteruit gebleven in den strijd
voor gelijkheid en recht. Zal het dan steeds
waarheid moeten blijven dat onze stad het bol-
W' rk is, waar de oude politiek met hare hate
lijke persoonlijkheden, met haren dwang en
broodroof nog steeds in volle majesteit regeert
waar de woorden vrijheid en rechtvaardigheid
in ieders mond liggen, maar nooit door hun
ne daden bewijzen dat zij er de beteekenis van
verstaan. Daarom aan ons, Christen Demo-
kraten, ons volk op dien weg voort te helpen.
Eü hoe Eerst en vooral door ons zelf boven
de persoonlijkheden te verheffen, ten tweede
door ons woord dat nooit over Pier of I' rans
moet handelen, maar steeds over de algemeene
politiek. En dan, en dit is het bijzonderste
door het verspreiden van ons geliefkoosd blad
Klokke Roeland, en onze vlugschritien.
Moedig dus aan 'L werk, opdat wij, voor eene
maand verloopenis, fur op onze vereenigiDg
Uit Geeraardsbergen':
Die vreeselijke kwaal welke sedert verschei
dene jaren in de fosfoornijverheid zulke schrik
kelijke armoede na zich-slecpte, was tolove*- een
drijtal weken dit jaar onbekend gebleven, doch
r.u zijn eenigo fabrieken wederom begonnen met
4 a 5 dagen per week te werken.
Is het om reden dat er goene orders te bestel
len zijn dat die laatste slechte toestand plaats
heeft
Ik begin eraan te twijfelen, ziehier waarom
Er was in sommige fabrieken eene gewoonte
van de meulekensmannen (en ook in ééae fabriek
voor de vulsters) zeer dikwijls met halve dagen
doen op den koer te werken, zooals boomen rol
len, kassen laden, enz., enz. en voor de vulsters
doosjes opsteken welke bestemd waren voor
eraen suikerbakker, voor dit alles ontvingen de
werklieden niet het minste dagloon.
Dat was een ware diefstal 1
De werklieden hebben ingezien dat het niet
alleen slecht was voor hen, maar ook dat het
slecht was voor hunne medebroeders uit de an
dere fabrieken, aangezien er in Geeraardsbergen
niets anders is dan eene concurrentie tusschen de
meesters op den rug der werklieden, waardoor
de welwillende meesters soms ook verplicht zijn
maatregelen te nemen die niet het minste over
eenstemmen met hun geweten, om onder de
achrabzucht van die achterhouders van het loon
der werklieden, in de concurrentie, het hoofd
niet te moeten buigen.
Dit alles nagezien, hebben de werklieden ge
weigerd dit werk nog voort te doen, wanneer
zij er niet voor betaald worden.
Dat was hunne plicht.
Het is mij verzekerd dat het om die reden is,
dat zekere fabrikant onzer stad, de werklieden
werkverlet doet onderstaan.
Indien het juist is, )3 't eene echte schurken
streek
Zou Vooruit die den naam heeft van de be
langen van li-t volk te verdedigen, er 2-eén woord
Zouden de' fabrikanten misschien niet weten
dat zij door de wet strafbaar z;jn,om de werklie
den te doen werken zonder er hun voor te be
talen
En zou het insgelijks ook de plicht niet zijn
van den heer arbeidstoezichter en van den heer
burgemeester om een onderzoek in te stellen
Indien de werklieden rechtvaardige verbete
ringen willen in hunnen toestand, dat zij zich
aansluiten onder de groene vlag der kristene
democraten, daar zullen hunne belangen ver-
ded gd worden, en er zullen geen meesters meer
zijn die op tien jaar moeten rijk zijn
moge wijzen en zeggen
Daar is het zaad dat
zal gestrooid worden en waarvan wij eenen
goeden oogst verwachten
zal ik u morgen aanklagen.
Zoudt gij dat durven? vroeg JeaD, terwijl
zijn broeier doordringend aanzag.
De blik uit die zwarte oogen was zoo woest n
wreed, dat de kracht van George er geheel do*
gebroken werd. Hij wankelde en zonk op een steel
neer.
Ongelukkige, zeide Jean, waag het niet u
op mijn weg te plaatsen ik zou u niet ontzied,
maar u vernietigen, evenals ik eiken hinderpaal ve:y
Genade, Jean, genadp, ik beu zoo diep ra?
zalig? n snikte George.
Ik ben eigenlijk dwaas, dat ik nog acht sla oe
uw bedreigingen,zeide Jean.
Ja, gij hebt gelijk, Jean, let niet op mijn woor-f
den, lach om mijne wroegingen, spot met mijne ver*
wijten. Veracht mij, want ik verdien uw verachting;
O God, welk een leven, welk een loven
Jean verliet de kamer en George bleef alleen.
Welk een leven!» herhaalde de ongelukkige]
waarom draag ik dien last nog langer Men zegt
dat de zelfmoord ook een misdaad is, maar zou dat
waar zijn? Neen, de dood is een laatste toevlucht voeii
hen, die zooveel lijden als ik. Welke waarde heeft
mijn leven? Ik ben zwak, hulpeloos en afhankelijk
van dien moordenaar. Ik weet dat ik de hand;
leen tot de onrechtvaardige strafoefening, die de on
schuldige Doriat zal ondergaaD, inaar ik heb geen,
macht, geen moed om te zeggen wat ik weet. Neen,
liever wil ik sterven dan zoo to blijven leven.
Hij zag in het vertrek rond. Hoe zou hij zich het
leven benemen Hij bad geen wapenen, geen mes, geer
vergift.
Zijn oog viel op het venster. Ja, daar was het
geen hij zocht Zijn kamer lag op de Ueede ver
dieping, een sprong uit het venstor en hij had zijn
doel bereikt.
Hij opende het venster, zag nog eens naar de streek
waar hij geboren was, naar les Bernadettes, waar
zijn broeder een misdadiger werd, en liet zich toen
in de diepte neervallen.
Claudine wilde nog denzelfden dag haar zuster
gaan bezoeken, zij wilde do menschen zien, in wier
omgeving Lucienne zou mosten verkeeren. Zij ken-
M- W...UUKUI ueorge en de oude
vrouw had zij nooit gezien.
Een uur nadat Jean met Lucienne de hoeve had
verlaten, begaf Claudine zich eveneens op weg naa
de villa van Montmayeur.
Welk een somberen indruk maakte dit huis op
haar. Dtf tuin was verwilderd en verwaarloosd, de
grasperken platgetrapt door de hoeven der Duitcche
paarden. Nabij het huis stond een wagen met hooi
die zooeveu door de soldaten was gehaald en dien
zij daar zoolang hadden neergezet.
Claudine zag naar boven. Zij ontdekte een man aan
een der vensters. Wie zou dat zijn?
Hij was doodsbleek, zijn gelaat teekende zwak
heid en lijden. Waarschijnlijk de zieke broeder van
Jean de Montmayeur.
Waarom stond hij aan het geopende venster Het
was reeds ver in don herfst, het weder was guur on
aangenaam.
Eensklaps slaakte Claudine een gil. George de
Montmayeur viel, uit het venster, maar kwam ge
lukkig in den hooiwagen terecht.
Zij snelde er heen. Hij lag met gesloten oogen,
onbeweeglijk in het hooi. Zou hij dood zijn
Zij voelde aan zijn polsen en zijn slapen, neen, hij
was niet dood, hy was slechts bewusteloos.
Brugge. Zondag G Oogs', huldigen de
Brugsche demokraten de nieuwe vlag van de
atdeeling S. Salvators in.
Om 101/2ure, vergadering van den Landelijken
Raad en gekende si rijders der Christene Volks
pa t-j in 't gasthof Dj Hollander.
Om 3 ure OnthulliDg der Vlag, der afdeeling
S. Salvators.
of verwond had hij zich zelfs niet, waarschijnlijk
had alleen de schok van den val hem doen bezwijmen.
Daar sloeg hij reeds de oogen op en zag Claudine
aan.
Waar ben ik, stamelde hij.
Gij zijt uit het venster gevallen mijnheer,
antwoordde Claudine, maar het is nog gelukkig af-
geloopen, er stond hier toevallig juist een hooiwagen,
het hooi heeft UMj- al 'gebroken.Gevoelt gij geen pijn
Welk oon lieilijke slem, het was George of er een
engel tot hem sprak. Hij zag haa -aJn, wat was zij
schoon. Zij geleek sprekeuu op het ander meisje
dat door zijn broeder in huis gebracht was, maar
toch was haar gelaat liefelijker, zachtmoediger. Wie
kon zij zijn
Met deze gedachten vervuld, antwoordde George
niet, zoodat Claudine haar vraag herhaalde.
O l neen, neen, ik heb mij niet bezeerd, maar
ik gevoel mij zoo zwak.
Ik zal hulp gaan roepen.
Zij liep naar den ingang van het huis, juist kwam
er een Pruisisch onderofficier naar buiten.
Mijnheer, zeide zij, zoudt gij mij willen
volgen om een ongelukkige te helpen. Er is iemand
uit het venster gevallen.
Uit het venster gevallen vroeg de Pruis in
gebroken Fransch. «Ishij dood?
Neon, hij is in een hooiwagen tereöfttf gekomen
en heeft zich zelf niet verwond maar hij is te
zwak om te loopen.
De onderoilicier wenkte een paar soldaten en volgde
met hen Claudine
De soldaten namen George op en droegen hem naar
zijn kamer
Vervolgt.
