ORGAAN DER CHRISTENE VOLKSPARI IJ.
Alles voor en door het volk I
Partijaangelegenheden.
Hei pensioen der
oude werklieden
A. De Backer.
Brief naar de Kamer.
Verdraagzaamheid.
De meeting te Vollczele.
NEGENDE JAARGANG, Nr 20
5 CENTIEMEN HET NUMMER.
ZONDAG 3 SEPTEMBER 1899.
KLOKKE
ROELAND
Mijn naam is Roeland,
Als ik klep is het brand.
Als ik luid, o heil en glorie,
ls 't victorie.
In Vlaanderenland I
ABONNEMENTSPRIJS vooraf betaalbaar.
Een jaar a,5o fr.; —6 maanden i,5o fr.; —3 maanden o,8o {r. (Voor 't buitenland 4,60 'sjaals).
Men schriift in bij P. Van Schuylenbergh,
uitgever Kerkplein, Ninove, en in alle postkantooren van liet land.
Heden zondag, om 3 1/2 uren namiddag, mee-
tiog te Ressegein. in den hof van Ch. Van den
Abeele, door Priester Daeus en smid Lambrecht.
Heden zondag, Turnfeest le Erembodegera in
't Wit Paard bij Petrus Van Laeken, Brus-
selschen steenweg, door den Turnclub van Aalst.
Zondag, 10 September, zelfde Turi.feest te
Nieuwerkerken bi] Recê Soetinck, In den gre
nadier om 3 1/2 uren.
Krislene Volkspartij. Brussel.
LokaalIn den plezanten hot. Vlaamsche
steenweg. Zondag, 3 September, om 4 uren na
middag, slicht mg van een nieuw syndikaat.
Maandag, 4 Sepiember, om 8 1/2 uren 's avonds
buitengewone algemeece vergadering. Dagorde
1' Onze houding noper.s de voorloopige kongres-
sen der Kristene Volksparlij, dit vau Brugge in
't bijzonder. 2« Voorstel van Kongres te Brussel.
Voor het Bestuur P. Verrees.
Is een der belangrijkste vraagstuk
ken misschien het belangrijkste van
alle welk moet opgelost worden,
wanneer de Christene Demokratie zal
verdedigers teilen in onze wetgevende
Kamer.
i ..-on L.j"'"~
onnoodig, wij hebben meermaals op
de talrijke bronnen gewezen waar men
het benoodigd londs kan pulten.
De verkoop der armgoederen (iets
wat hoogst noodzakelijk is) zou aan s
lands weldadigheidsgestichten eene re
venu-verhooging van ruim tien mil-
lioen schenken.
Bovendien zij, die van dit penstoen-
ionds genieten zullen, moeten over t
algemeen van de weldadigheidsburee-
len nu zeker onderstand genieten, wat
ook op minstens tien millioen mag
worden berekend.
Bijgevolg zou men alleen op t welda-
digheidslonds van België minstens
twintig millioen voor dit pensioen ne
men mogen.
De vijl cn zestig millioen jaarlijks aan
't leger zou men daarvoor besnoeien
kunnen.
De millioencn van den Congo zou
den er eene uitmuntende bestemming
vinden.
Van de twintig ALCOOLmillioenen
zou men er eenige heel voordeelig kun
nen aan toevoegen.
De millioenen aan luxepensioenen
zou men kunnen doen inkrimpen.
Men ziet dus dat men dit pensioen-
londs vormen kan zonder zells toe
vlucht te moeten nemen lot die groole
bron de klimmende belasting.
Nu, waarom is de daarstelling van
dit pensioen zoo dringend, zoo nood
zakelijk?
Waarom moet het den voorrang heb
ben, bijvoorbeeld op verplichtenden
schoolgang zells
Het moet den verphehtenden school
gang vooralgaan, omdat het moet de
hinderpalen wegruimen die nog voor-
J uorr»! icnhno
ANNONCENPRIJS* per drukregel
Gewone annoncen 0,i5 dikwijls herhaalde bij overeenkomstvonnissen o,5o reklamen 0,75.
Alle briefwisseling, vrachtvrij.
Ongeteekende brieven worden geweigerd. Men zende alles vóór donderdag middag.
lllUUCi paicii 1,vo i i
eewend worden teyen die verplicntin0.
't Voorwendsel van Woeste, als zou
die verplichting 'nen aanslag daarstel-
len op de individuecle vrijheid, kan niet
meer in aanmerking komen.
De man was logiek in zijne houding,
de vaandrig eener partij die leelt en
bestaat op de onwetendheid van het
volk, en de heerschende domheid tot
broodgewin weet uit te baten, moest
zóo spreken.
Hij is getuimeld en mét hem tuimelt
de tegenwerking
Wij bedoelen dus enkel de hinder
palen van stoffel ij ken aard bijdrage
van de winste der kinderen aan huise
lijke begrooting, verzorging der kleinste
kinderen door de grooteren, plaatsver
vanging van moeder die op werkhuis
of fabriek werkt, enz.
Dit is 't eenige wat men tegen den
verplichtenden schoolgang opwerpen
kan.
He wel, het pensioen der oude werk
lieden moet die vermoedelijke hinder
palen zooniet teenemaal wegruimen
ten minste toch merkelijk doen in
krimpen.
Nu vormen de oude vaders en moe
ders 'nen overlast in 't huishouden
wanneer ze een pensioen genieten,
zouden ze integendeel 'ne factor van
welstand uitmaken.
Nu moeten de kinderen hun vader
en moeder naar 't gevang zien sleuren
(oudemannenhuizen cn soortgelijke ge
stichten) omdat ze zeil niet behoorlijk
aan de noodwendigheid hunner jonge
familie kunnen volkomen dan zou
den zij bij hen blijven en ondanks ou
derdom en verval van krachten er dui-
zende en duizende kleine diensten van
bewezen hebben.
Grooten die nooit armoe kenden, be
weren soms dat de werkersstand "art""
loos is, wanneer ze de oude jader o
moeder bij ar wisseling van t «.en kind
bij 't ander zien gaan inwonen.
't Is 't hart niet dat ontbreekt, er is er
duizendmaal meer dan bij de grooten,
maar 't zijn de middelen van bestaan,
't is 't brood dat ontbreekt, en zoo komt
het dat de ouderling zoekt en herzoekt
altijd met hoop op verbetering.
De grootvaders en grootmoeders
zouden bijgevolg aan de wieg die kin-
deren vervangen die nu van de school
blijven moeten om moeder wat te on
dersteunen.
De frank pensioen zou bijdragen om
niet de kleinen moeten op t werk te
zetten zelfs voor hun eerste communie.
Veel klein keukenwerken zouden ze
verrichten waar nu kinderen voor thuis
blijven moeten uit de school.
In 'tkort, er zou welstand komen in
duizende en duizende huisgezinnen
waar ze nu genoodzaakt zijn hun
kroost te berooven van verstandelijke
ontwikkeling... om aan honger t ont
snappen.
En er is meer nog wat men met ziet.
Dit pensioen zou voordeelig inwer
ken op 't behoud van den kleinen mid
denstand.
Grooten koopen hun waren in
groot, in de groote firmas der groote
stec*cn.
Kiemen koopen in t klein m hun
omgeving, 'tzijn zij die den kleinhan
del in 't leven houden.
Gansch Vlaanderen door, vormt t
zuurgewonnen geld in Frankrijk en
aan de steenovens alleen nog het be
houd der winkels van verbruikwaren.
Ook zal dit pensioenfonds door de
aandeelhebbers worden aangelegd, bij
gevolg zal het niet enkel voordeel bij
brengen aan hen die het rechtstreeks
genieten, maar gansch de lagere stand
zal er profijt uit trekken.
heid het verwerft bijval en toejuichin
gen en vruchteloos zoekt men ze in het
praktisch leven.
Ze bestaat nochtans in Amerika
vormt ze 't nationaal kenmerk, hier
in d'oude wereld bestaat ze niet
Onze grondwet is doorspekt van
vrijheden en niemand gedoogt die eer
ste' primordiale vrijheid, oorprong én
beginsel van alle vrijheden de vrijheid
van te denken.
Elk wil ze... voor zich zei ven, vindt
ze noodzakelijk en onontbeerlijk nie
mand wil ze... voor anderen, daar
vindt hij ze noodlottig en misplaatst.
Elk wil dat anderen denken, juist zoo
hij denkt, vergrijpen ze zich aan eigen
gedachten, ze maken zich in zijn oog
grootelijks plichtig, hij vervolgt ze, las
tert ze, beschimpt ze, en bezit hij er
hei middel toe, hij laat niet na ze te
broodrooven en met honger te straflen.
De oude bewarende partij droeg den
pa'-n weg onder dit opzicht.
)p grond van 't christen geloof waar
van gansch de zedeleer neerkomt op
verdraagzaamheid, pleegt Ze de ter-
gei i dste on verdraagzaam heid.
Die partij was dweepziek, wraaklus-
th^haatdragendonmeedoogend tegen-
otl-r fik ri'A -zijne Gedachten niet wou
sc/beien op harén leest.
Daardoor is ze gevallen, daardoor
verschilt ze van dechristen demokratie
de partij der verdraagzaamheid daar
door ook zal deze leefbaar zijn en
groeien en bloeien.
Een wezenlijke christen demokraat
bemint den evenmensch hij onder
zoekt niet hoe hij denkt en oordeelt,
hij zelf denkt vrij en kent aan anderen
dit recht toe.
Immers, waarom haat koesteren te
gen anderen die anders denken
Heelt die persoon tegen wien ik om
DIE reden haat koesteren zou, niet
evenveel reden om haat tegen mij te
koesteren, ik denk dan immers toch
ook niet zoo hij denkt
Diensvolgens zou men op die wijze
uitloopen op 'nen wereld van haat in
stede van 'nen wereld van Liefde.
De Schepper gal ons 't verstand om
er gebruik van te maken, dit gebruik is
denken bovendien schonk Hij ons de
inwendige vrijheid diensvolgens het
VERMOGEN' om vrij te denken.
Ik zeg het vermogen, niet: het recht.
En daarom juist is het een plicht,
wanneer anderen volgens ons op een
dwaalspoor verkeeren.van ze in te lich
ten, te overtuigen en trachten door be
wijsvoering ONZE denkwijze te doen
deelen.
Is die moeite vruchteloos, betreuren
mogen wij ze, haat koesteren, daarom,
nooit
Bemin uwen naaste er is niet bij
gevoegd wanneer hij denkt als gij
«Vergeel uwe schuldenaren er is
niet bijgevoegd, wanneer hij de maat
zijner gedachten komt nemen op de
uwe
Loon het kwaad met goed enz.,
altijd zonder voorwaarde
Nu is ze verbannen uit dit hart en dit
hart is voortaan, in de volkseeuw,
de eenige zelel van politieke macht.
In dien zetel heeft de christene demo
kratie gansch Vlaanderen door plaats
genomen alleen de ongelukkige legen-
werking van sommige priesters heeft
het bezit er van vertraagd.
Nu die tegenwerking einde neerht,
zal dit bezit volledig zijn, cn de zege
praal op 't socialismus gewaarborgd.
H A. D. B.
Onderstaande brief is door de strijdmakkers van
Aalst naar de Kamer gezonden. Wij zetten onze
bonden aan hetzelfde te doen, mits eenige nood
zakelijke veranderingen. De brief is van groot
gewicht.
Aan de heeren Leden der Kamer van Volks
vertegenwoordigers, Brussel.
Aangezien de nieuwe kieswet in de Kamer van
Volksvertegenwoordigers besproken wordt, ach
ten wij het ons ten plicht, in naam van den
Christen Volksbond van Aalst, uwe aandacht te
roepen op den datum der kiezing.
Hel zal Lied. niet onbekend zijn dat te beginnen
der maand Mei tot het einde der maand Oktober
duizende onzer Vlaamsche landbouwers gedwon
gen zijn naar Frankrijk te gaan werk®- - dat
zij rciTtun omen lino uioi genoeg kunnen ver
dienen om in het onderhoud van vrouw en kin
deren te voorzien. Volgens de nieuwe kieswet is
de stemming verplichtend, bijge/olg (loor de
kiezing te stellen op een tijdstip dat die duizende
werklieden in Frankrijk verblijven, is het onmo
gelijk voor deze deel t9 nemen aan de stemming.
Daarbij de uitslag der kiezing is de uitdrukking
van den wil van 't volk, en, om slechts van het
arrondissement Aalst te spreken, waar de par
tijen nagenoeg in dezelfde verhouding staan,
door de 4 tot 5 duizend stommen der werklieden
die gedwongen zijn afwezig te blijven aan de
stemming, zou de uitslag der kiezing misschien
het tegenovergestelde kunnen zijn van de uit
drukking van den volkswil. Wij moeten er ook
bijvoegen datde moesten dezer werklieden slechts
over eene stem beschikken en dat het onrecht
vaardig zou zijn de voorrechten der begoede
standen nog te vermeerderen door dan de werk
lieden 4 tot duizend hunner stemmen te ont
nemen.
Aangezien er uit rechtvaardigheidsgevoel toe
gegeven is aan de volledige Evenredige Verte
genwoordiging, twijfelen wij niet of Gij zult met
dezelfde gevoelens bezield, voldoening geven aan
onze viaag en den datum der kiezing vaststellen
in de maand Maart of in het begin van April.
Aanvaardt, mijne heeren, de verzekering onzer
hoogachting.
NAMENS HET BESTUUR
Met het woord wordt veel geschermd
maar bitter weinig wordt ze beoeiend.
Elk wil ze aanleeren aan anderen, en
niemand geelt er 't voorbeeld van.
't Is een stopwoord op meetingen,
congressen, vereenigingen en politieke
DINERS het maakt effect juist als
broederlijkheid, menschl levend heid,
rechtvaardigheid, gelijkheid en vrij-
U|U /.UllULl
Zoo begrijpt de christen democratie
hare zending.
Zoo begreep het conservatism ze niet
daardoor heelt ze verbittering neerge
legd in 't hart van 't volk.
ziedaar de oorzaak van haren val.
Was ze verdraagzaam geweest, in
andere woorden, was ze wezenlijk gods
dienstig geweest 't geen ze door al
haren haat en wraakzucht door be
weert te zijn, ze bleef heerschen in
't hart van 't volk en bleef dus onwrik
baar.
De Secretaris
P. L'e HauweKE.
De Voorzitter,
P. Daens.
't Is lang geleden dat wij zulke schoone mee
ting gaven. Vollezela ligt twea uurkens boven
Nluova, in 't zuiden van Braband, eeno schilder
achtige bergstreek... 't Weder is overheerlijk:
eene prachtige zon doet ous paardje zweeten en
de voorbijgangers blazen. Onderwege ontmoeten
wij vele kennissen, strijders van de eerste uur,
die moedig naar"de meeting opstappen. Hun hel
dere groet klinkt als muziek. Kloek aan, vrien
den l Pastoor Daens wordt langs alle kanten
onthaald met eene hartelijkheid zoo gul, zoo ge
meend, «dat zij ons de geestvolle dagen naden
zegepraal van 1894 herinnert... De herberg van
Nand Eeckhoul ligt op eene hoogte, welke wij
langs een diepen, breeden zandweg bereiken.
Wat volk, wat volkWij moeten drummen om
binnen te geraken ten einde onze drooge keel te
ververschen.. Goed bier! Nog een tijdje gewacht,
want allerwegen komen nog raenschen afge
zakt Eindelijk gaan wij aan den gaüg. Nog
nooit hebben wij Pastoor Daens zoo luimig en
kruimig hooren spreken, 't Was eten en drinken.
Da menigte scheen als betooverd. Zelfs de twee
gendarmen en de champetter die ontboden wa
rm moesten moeite doen, om niet toe te juichen;
doch koes blijven was eene deugd, want de ba
ron hield wacht als een sterrekijker. In het terug- -
kecren was de zon aan 't dalen en baadde het
slaapzieke veld in een breeden stroom van zacht
schitterend goud. Verrukkelijk zichtNog een
pintje gepakt, geklapt met de vrienden, eens af-