1
ORGAAN DËR CHRIiTENE VOLKSPARTIJ.
Alles voor en door het volk!
Onze Boerenalmanak.
Op, opaan 't werk
Priester Daens
Mgr. Stillemans.
A. De Backer.
ft iezerslijsten
ONZE KIESWETTEN
NEGENDE JAARGANG, Nr «,7
5 CENTIEMEMET NUMMER.
IMET
ZONDAG 22 OCTOBER 1899.
KLOKKE
ROELAND
Mijn naam is Roeland,
Als ik klep is het brand,
Als ik luid, o heil en glorie,
Is 't victorie.
In Vlaanderenland I
Een jaar 2,5o fr.;
ABONNEMENTSPRIJS vooraf betaalbaar.
-ömaanden i,5o fr.; 3 maanden 0,80 fr. (Voor 't buitenland 4,60 'sjaars).
Men schrijft in bij P. Van Scliuylenbergh,
uitgever, Kerkplein, Ninove, en in alle postkantooren van het land.
ANNONCENPRIJS per drukregel.
Gewone annoncen o,l5 dikwijls herhaalde bij overeenkomst; vonnissen o,5o reklamen o,7S.
Alle briefwisseling, vrachtvrij,
j Ongeteekendebtieven worden geweigerd. Men zende alles vóór donderdag imd.
ka AU
Door overlast van kiezingswerk zal
onze Boeren-Almanak, die reeds 14 da
gen in 't licht moest komen maar toeko
menden zondag kunnen verschijnen.
De talnjke lezers, die onze verkoopers
reeds herhaaldelijk lastig hebben geval
len. gelieven dezen te verontschuldigen
en hunnen leeslust nog 8 dagen uit te
stellen.
Vooruit met nieuwen moed
Aan ons de toekomst
Het berekend dom stelsel der ver
minkte evenredige vertegenwoordiging
is uitgeleefd.
In de maand Maart reeds wordt alles
vernieuwd onder de toepassing van den
natuurlijken quorum.
Wanneer wij over gansch ons arron
dissement de uitslagen samenvatten, is
het bewezen dat wij over de drij* zeven
den der stemmen reeds beschikken.
Op de toepassing der zuivere even
redige vertegenvvoordiging zal onver
mijdelijk volgen ELKE MAN ZIJN STEM
en de meerderheid is aan ons, die drij
zevenden worden ten minste vieii ze
venden.
Kn ,'t is. Haiarorr» dot IIcMlCt ell AHTUe
wordt bewogen om deze pis-aller
stemming te bewerken, met de hoop
den uitslag als hinderpaal in de tegen
woordige bespreking in de kamer te
kunnen werpen.
't Is daarom ook dat Monseigneur
Stillemans eindelijk heelt toegegeven
aan de bede van 'n Aalstersch roofziek
bedriegelijk verguld janhagel.
Een kiesmiddel in extremis aan
Zijne Hoogweerdigheid algesmeekt om
't gouden kalf op den troon te behou
den.
En daarom dat ze te Aalst den ingang
der kerk betwisten aan de voorstan
ders der nieuwe richting
In de jongste kieswet zal'nen een-
vormigen ouderdom bepaald worden,
zoowel voor de gemeenten als voor de
karriers dit weeral zal eene oneindige
wijziging in de wederzijdsche strijd
macht verwekken.
Ook de Chnstene volkspartij zal strij
den mogen onder haar groen vaandel,
zonder inmenging met andere partijen,
omdat van dit oogenblik af de noodza
kelijkheid der samenwerking met an
dere partijen, orr. het reactionair
korps te doen tuimelen, zal op
houden.
Bijgevolg zal men den godsdienst
tegen ons niet meer kunnen uitbaten
onder leugenachtige voorwendsels.
De eenvoudigheid van duizende en
duizende kiezers nie! meer kunnen ver
schalken door 'n verachtelijke Simonie.
Het verplichtend onderwijs zal uitge
vaardigd worden na de eerste alge-
meene kiezing daarop zijn al de par
tijen het eens deze natuurlijk uitge
zonderd die meer dan honderd jaar
reeds speculeert en leeft op de onwe
tendheid van 't volk.
Ho, men hoort soms roepen het
volk i's valsch Neen, het is niet valsch,
de valschheid huist langs boven, maar
het volk is niet verstandelijk ontwik
keld, het heeft schrik, het is bevreesd
voor broodroof en vervolging, voor den
hongerdood dien men hen voorspiegelt.
Die onderwijs genoten heefr, en leest
en oordeelt, en de botsing der gedach
ten nagaat, begrijpt wie zijn belang
verdedigt, en daarentegen wie hem cm
politiek of stoffelijk voordeel tot werk
tuig vernedert.
Verplichtende schoolgang zal op kor
ten tijd onze macht verdubbelen.
'k Weet niet of het er zoo toeging op
andere gemeenten, maar bij ons hojb-j
ben de heeren onderpastoors rusteloos!
gewrocht eene gansche week lang, dagj
en nacht altijd bij voorkeur bij een
voudige werklieden, van onderwijs o
geleerdheid verstoken.
Die eenvoudige stem gaan afpersen
voor hen, die de toekenning van
stemrecht als 'n openbaar onheil aa'iV
schouwden
Bij de werklieden gaan dwang en ze
delijke drukking plegen, om het kapi
taal bij uitsluiting van den arbeid voo-<
eeuwig in België vertegenwoordigd tl
zien
Dit alles zal heel in 't kort in de wel
gevende kamer door de stemming vanf
't wetsontwerp voor altijd worden veA-'
hinderd,
Daarom, nog eens, vooruit overdl
Geen oogenblik verpoosd.
Niet eene gemeente is er in gansch
ons arrondissement die in de naasio
gemeentekiezing niet christen demo-
kraten kan doen verkiezen, dank aan
het nieuwe quorum.
EN
E-n nieuwe maalregel is op Priesier Daens
loetz-P'Sl.
Tr-u olotie 00 7A1 lezers met kennis van /.«ik n
Ie laten ..orJèeteft®rteHl?n w>: hieronder h-t 0 be-
rclit» mede van Mgr. den Bisschop van ue..t,
hlsvok de brieven lusschon hem en triester
Daens gewisseld.
Ziehier hel a b-iicht dat den dag voor de ge-
meir.iekl'ziug in de godsdienstige week ver
ven en
Wij zijn nogmaals genoodzaakt, teneinde alle ver
keerde uiileggingen te voorkomen, onze beminde Dio-
cesanen bekend temaken met eenen pijnlijken maat
regel, welken wij .hebben moeten nemen.
Wij hadden gehoopt dat de strenge maatregel, tot
welken, straks een jaar geleden, ons herderlijk ambt
ons verplicht had, namelijk aan den eerw. heer Daens
het verbod te geven de H. Mis op te dragen, dezen
priester tot inkeer zou gebracht hebben. Helaas 1 onze
hoop is verijdeld geworden.
Ten spotte van onze raadgevingen en geboden, ge
steund op die van den H, Stoel zelf, heeft deze ver
dwaalde priester zijn priesterkleed meer en meer
onteerd, met het te sleuren in vergaderingen en samen
rottingen die hem verboden waren en alzeo vererger
nis en droefheid onder degeloovigen te verwekken.
Wat nog meer is, van dit priester kloedgaat hij voort
misbruik te maken om eenvoudigen aan te lokken, eu
To misleiden in wegén welke hij stellig weet, door
Diensvolgens ook niet eene gèmecn/^jH.SM afgekêurdïe"zijn," alsïeidendo tot
vaar men in t oude sle.ntcrcfpUfl -y,.'"'-
•"'i.lster!. -
Bijvoorbeeldwaar 900 stemmen zijn
en 9 leden moeten gekozen worden,
heeft de demokratie 'nen man in den
gemeenteraad met 100 stemmen.
Honderd stemmen is daar 't geen
men noemt dc natuurlijke quorum.
Bijgevolg de toepassing van dit stelsel
zal nieuw leven storten in onze rangen
en integendeel, wanhoop en vertwijie-
ling in die der behoudsgezinde pruikeij
die tot hiertoe daar alles zoo heel fami|
liaal, als thuis in hun keuken, ~i
beridderden.
Nochtans, ik druk erop, de lijd za
kort zijn, van nu reeds moet men d
hand aan 't werk slaan om 't strijdplan
te vormen en maatregelen te nemen.
Bezonderlijk de jonkheid moet voor
uit, 't zijn zij die durven de ouderer
ongelukkiglijk geknakt onder den le k
vensstrijd missen wilskracht en onaf-j
hankelijkheid, of verkoopen hunnej
overtuiging voor zilverlingen wij heb
ben het gezien in ons kanton.
Dus op, aan 't werk, cito.
't Is tijd nog tot 31 dezer maand orr
den kiezerslijst te gaan nazien en uw
recht te doen gelden. 1
Ook om tegen vijanden te reclamee-;
ren die stemmen te veel hebben.
't Is van 't hoogste belang de kiezing'
die in Maart ol April gaat p'aats heb
ben,zal de gewichtigste zijn die wij ooit
zullen gezien hebben.
't Is niet meer al of niet, ook niet
meer de vervanging der balloteering,
door 'n dom toegepaste evenredige ver
tegenwoordiging, 't is nu mannen ge-!
kozen in proportie van de bekomen
stemmen. 1
Onderzoek dus goed de gegevens der
uithangende kiezerslijsten.
echte volksvoorstanders, tot verhindering der wijze en
gerechtige opbeuring der werkende klassen.
Ingezien eene nieuwe poging van onzentwege, eene
laatste vaderlijke vermaning, die Wij hem over wei
nige dagen deden, zonder uitwerksel is gebleven, zijn
wij eed wongen geweest aan den li. H. Daens het dra
gen van het priesterkleed te verbieden.
Hoe pijnlijk het Ons valt verplicht te zijn dit verbod
te doen, weet de Heereu wij verzoeken onze beminde
Diocesanen vuriger en vuriger te bidden voor den
priester die Ons en bon zoo diep bedroeft.
-f- ANTONIüS, bisschop vau Gent.
Gent, 13 October, 1899.
HUr volgen de brieven, welke Priester Dae s
in den «Mes=ager do Bruxelles® heeft bekend ge
maakt cn welke wij vertalen
Bisdom van Gent. £entrl8~ÖctüberH809.
Eerweerde heer,
Wij VHbnemen daarzooeven dat gij uwen naam hebt
laten 'zetten op eene kieslijst bevattende liberalen, so
cialisten en daensisten.
Zoo gij, ondanks het formeel verbod dat Wij u ge
daan Lebben, deze daad pleegt, zullen Wij verplicht
zijn lot nog strengere maatregelen over te gaau dan
deze welke Wij reeds verplicht geweest zijn te nemen.
U w verkleefde dienaar in J.-C.,
f Antonius, bisschop van Gent.
Ik antwoordde in de volgende be doordingen
Aalst, 2 October 1899.
Monseigneur,
Uw brief is mij toegekomen toen onze kandidaturen
reeds afgeleverd waren bij den voorzitter van het
verhandeld in een klein boeksken en te
koop op ons bureel voor den spotprijs
van 10 centiemen, zou in de handen van
eiken demokraat moeten zijn. Wij laten
ons te grof bedriegen in ons stemrecht.
Men verspreide dit boeksken, 'tis noo-
dig, hoogst noodig.
I repus aigeie
siioofdbureel.
Ik betreur dat U we Hoogheid zoo slecht ingelicht is
over den aard en het doel van het Cartel gesloten tus-
schen liberaleD, socialisten en christen democraten
(niet daensisten zooals U we Hoogheid voortgaat ons
raet eeue gebrekkige uitdrukking te noemen).
Er is in 't geheel geen gedacht het Stadhuis van
Aalst over te leveren aan dezen, welke Uwe Hoogheid
ais de vijanden van godsdienst en samenleving be
schouwt er is enkel kwestie de Evenredige Verte
genwoordiging in onzen Raad toe te passen.
Te Aalst, meer dan ievers anders, is do vertegen
woordiging der minderheden noodzakelijk.
In de oogen van al wie weet hoe onzo stad b stuurd
wordt, schijnt de E. V. als een maatregel van openbaar
geluk en zoo wij eene misdaad begaan met haar eer-
lijkte willen toepassen,dan moet men bekenneD, Mon
seigneur, dat al aeze die partijgangers zijn der nieuwe
kieswet, zich aan hetzelfde misdrijf plichtig maken.
Maar ik geloof dat men eindelijk klaar moet spreken
eu de laatste dubbelzinnigheid verdrijven.
ludien de brief U wer Hoogheid voor mij bet verbod
b&vat mijne kandidatuur als christen democraat te
s'ollen, ben ik verplicht te antwoorden, met al den
eerbied welken ik aan mijnen bisschop verschuldigd
ben, dat het mij onmogelijk zou zijn te gehoorzamen
aan dit uitdrukkelijk bevel.
Over 2 jaar, tijdens de kamerkiezingen, heb ik 011-
middelijk aan mijnen kamerzetel, aan mijne politieke
Vrijheid en aan mijn burgerrecht verzaakt. Eene eer
volle plaats werd mij beloofd en gegeven te Brussel
t we Hoogheid weet door welke middelen zo mij ont
nomen is.
Er bleef mij van dan af niets anders over, dan mijn
recht van burger eu het bestuur oDzer Christene
Volkspartij te hernemen.
Sedertdien heb ik openlijk herhaalde malen ver
klaard,dat ik niet meer zou verzaakt hebben aan mjjn
reoht.
Uwe Hoogheid heeft mij getroffeu met opschorsing
omdat ik, na vier jaren vernedering, niet wilde voort
gaan mis te lezen in 't geheim, met gesloten deuren, als
een gestrafte en onteerde priester.
Thans, indien Uwe Hoogheid zich bereid mij te slaan
met nog strenger straften, omdat ik mijn burgerrecht
eiscb, zal ik slechts dezen maatregel kunnen betreuren
dien ik noodlottig acht voor het christene vlaamsche
Ik zal deze nieuwe strengheden ondergaan met het
geduld en de gelatenheid waarmede ik, sinds G jaren,
zooveel laagheden en vervolgingen heb verduurd,
waarmede ik heb verdragen den oudergang van heel
mijne familie, veroorzaakt door het misbruik dat ze
kere priesters maakten van uwe bisschoppelijke notas
en door den ongenadigen broodroof waaraan zij over
geleverd zijn.
Tot biertoe, ben ik altijd veroordeeld geworden
zonder zelfs gehoord te zijn geweest.
Ik ben onmachtig tegenover U we Hoogheidik kan
slechts tegen uw vonnis inroepen de rechtvaardigheid
Gods en het oordeel van mijn land.
Uw nederige dienaar,
A. Daens.
Nieuwe briefwisseling.
Daarop ontving ik het volgende briefje, ln 't
latijn opgesteld f
Bisdom van Gent. Gent, 4 Oc'ober 1899.
Eerweerde Heer,
Gelief bij Ons te komen vrijdag aanstaande 6 der
maand 0111 11 uren, om lezing te hooren eener nieuwe
mededeeling van den H. Stoel.
Uw verkleefde dienaar in J.-C.
f Antonius, bisschop van Gent.
Ik antwoordde
Aalst, October 1889.
Monseigneur,
Jób» <i>, "CTsi- pijnlijk vciop mij. wnlke
mij beletten tol U te komen.
Ik bid perbiediglijk Uwe Hoogheid mij per geschrift
de nieuwe medeleeling van den II. Stoel, waarvan er
spraak is in uwen iaatsten brief, te laten kennen.
Uw zeer nederige dienaar,
A. Daens.
's Anderdaags oDtving ik den volgenden brief,
in 't latijn
Bisdom van Gent. Gent, October 1899,
Eerweerde Heer.
Aangezien gij, meer en meer ons verbod en dit zelfs
van den II. Stoel misprijzende, de waardigheid van
het priesterkleed krenkt, het onbeschaamd (msolenter)
en tot schandaal der geloovigen sleepende in vergade
ringen die u verboden zón geweest
Aangezien gij, daarenboven, dit kleed misbruikt, om
de eenvoudigen te verleiden en ze te trekken op wegen
veroordeeld door de kerkelijke overheid
Aangezien gij gisteren, eindelijk, door Ons ontboden
om eene nieuwe mededeeling van den II. Stoel te hoo-
ren, hardnekkig weigert bij Ons to komen, en gij daar
door het gezag van den II. Stoel zelvo miskent I
Door het tegenwoordig bericht, geldig voor drie (2)
melden wij u dat, zoo gij bij Ons niet komt, den 10 of
den 11 dezer maand, om ll uren, wij krachtens ons
herderlijk ambt en gelijkvormig aan de Roomsche on
derrichtingen, zullen verplicht zijn u het dragen van
het priesterkleed te verbieden.
Het is met droefheid dat wij dit schrijven en teeke
nen.
U w verkleefde dienaar in J.-C.
f Antonius, bisschop van Gent.
Ik antwoordde alsvolgt
Aalst, 8 October.
Monseigneur,
Dezen morgend, mij ter mis begevende, ben ik grof
beleedigd geworden door do meid van dan deken,
nicht van uwe Hoogheid aan de kerkdeur heeft ze
mij toegeroepen o Smerige 1...».
(I) Die redenen waren ten gelal/e van drij
1° Bijna elke maal dat ik een onderhoud gehact
had met Z. H. den Bisschop van Gent zag ik. mij be
schuldigen den sin zijner woorden te wijzigen, zoo
danig (lat men zekeren dag op de muren van Aalst
de volgende woorden uitplukte De Bisschop van
Gent "heeft aan katholieke personen van Aalst beves
tigd dal de leugens van priester Daens niet meer te
tellen zjn.
Ik vroeg aan den Bisschop om die voor mij eerroo-
vende beschuldiging ie vermijden, dal hij mj in 't
vervolg zijnen icil en bevelen schriftelijk zou mede-
deelen.
2° Gedurende de vier jaren dal ik volksvertegen
woordiger geweest ben, ben ik door den Bissbhop van
Gent op zulke vernederende toy ze ontvangen dat ik
den moed niet meer bezat tot bj Hem te gaan en dat
ik er toe gebracht werd zekeren dag aan Z. E. den
Nuntius van Brussel te zeggen dat de Bissshop van
Gent mij behandelde als geen icelopgebracht mensch
eenen hond zou behandelen.
3° lk heb aan den Bisschop gezegd dat het mj te
pijnljk viel lol bj Hem te komen, daar ik door hem
te zien aan den ondergang van mijne fhmilie veroor
zaakt door het sehandel jh misbruik dat hj van zijne
notas laten maken haden aan de tranen van bloed
die ik zien storten heb.
Om die beweegredenen van eer, waardigheid en
menschel jkheid, smeekte ik den Bisschop nij bij zich
niet meer te roepen,
2Volgens Canoniek recht moeten er regelmatig
drj opvorderingen (sommaties) gedaan worden.
