Leven en Dood.
Zegt, ja zegt eens
Arrondissement Brussel.
Uit het land van Dendermonde.
Onze kringen.
Erratum.
LUISTERRIJK AVONDFEEST
Nieuws der week.
reden van godsdienstbelang in verbood treden
met oude bewaarders. Doch als de democraten
afzonderlijk strijden, gekozen worden, evenals
de conservatieven, zou de gods lienst er iets door
lijden Ik meen dat. moest de geestelijkheid vrij
zijn en kiezen tusschen bewaarders en democra
ten, haar keus geen twijfel zou verwekken. Beter
dan iemand kent zij de independenten, meetin-
gisten en conservatieven van alle huid en kleur,
zoo sceptiek als Voltairiaansch en die in de hand
niet zouden zien om tot het ander kamp over te
gaan als een priester hen zou berispen over hun
bijzonder leven, hun waogedrag of onrechtvaar
digheden, De katholieke zaak zou er oneindig
veel bij w^nneD, ware zij verlost van die schurf
tige schapen die de kud le bedei ven en het onge
loof machtige wapens verschaffen.
Is het eindelijk om aldus een paar zetels meer
te veroveren
Wel dan wettigt zulke houding ten volle het
verbond tusschen liberalen van donker tot hoog-
blauw met socialisten. Zulks is dan niets anders
dan de voortzetting van de oud versleten liberale
klerikale politiek, die eene fopperij is gev eest
voor alwie moet werken voor zijn dagelijksch
brood.
Wij zouden dan ver af zijn van de woorden die
M. Arthur Verhaegen omstreeks 1891 uitsprak
«dat de oude kleriko-liberale strijd was uitgestre
den. Wat erger, wij zouden mogen besluiten,
dat meD het afgedraaid en afgezongen liedje weer
doet klinken om het volk af te wenden van den
algemeenen eeonomischen strijd, den strijd voor
het dagelijksch brood, den strijd tot verheffing
van den derden stand, die de volkseeuw zal be-
heerschen met of tegen de Kerk.
Vijanden van het volk, bekampers der demo
cratie,zijn er in gelukt de katholieke of christene
democraten van België te verdeeleu. Iedereen zal
met ons erkennen dat die Machiavelli's in kamer
japon uitmuntend geslaagd zijn in hun verdee-
lings werk. Door zekere omstandigheden zijn zij
machtig in de handen gewerkt geworden, maar
moet die verdeeldheid dan eeuwig blijven duren?
Met de conservatieven is er geen huis te hou
den.
M. Woeste heeft de pelsmakers der Union
Catholique, trots hunne beste inzichten, in de
doeken gedaan en blijft als wereldlijke paus, trots
allen, zijn bliksems slingeren. Zijne trouwe ma
meiukken bedreigen Pottier en Kurth als school
knapen met ezel muts en lal.
Beter gezinde katholieken kruisen de armen en
wasschen hunne handen als Pilatus.
Welnu, wij zijn overtuigd dat de democraten
hunnen toestand niet zullen verbeterd zien, dan
alleen door onafhankelijkheid en zelfstandig op
treden.
M. Woeste's brochuur Les elections de 1898
et la cause catholiqueherlezende, eene
lezing die elk katholiek democraat zou moeten
doen ben ik in geweten verplicht te zeggen,
dat de conservatieven niets willen leeren. M.
Woeste erkent cyniek dat hij de schuld is van de
scheuring te Aalst, en zelfs van M. Herman De
Baets niet heeft willen hooren, die eens aange
duid is geweest om priester Daens op te volgen
(blz. 38), omdat hij van geen «schisma wilde
weten I Hij draagt dus de verantwoordelijkheid
van den broederoorlog. Dit is zoo waar dat M. de
Ponthière, de gekende christen democraat van
Luik, nog onlangs in Le Bien du PEUPLEgeschre
ven heeft dat Woeste den armen volkspriester
Daens met beulenwreedheid behandeld heeft.
Waarom zou dus de democratie in ons land
moeten verdeeld blijven Het programma van
alle democraten is hetzelfde. Allen vragen de
zelfstandigheid. M. Woeste haalt zelfs ons schrij
ven van 21 December 1897 aan Le Patriote aan
De overeenkomst tusschen de verschillende
fractiën der katholieke partij zal maar gebeuren
door de erkenning van een zelfstandige christe
lijke volkspartij en wij zijn vast besloten de
moedwillige katholieken met den degen in de
ribben vooruit te doen gaan, zooals de progres
sisten gedaan hebben met de doctriDaireu.
Strijden wij nu buiten de katholieke partij,
't is niet om haar te vernietigen, maar om le be
komen wat wij niet konden verkrijgen als wij in
hare rangen streden nevens andere volksgezin-
den.
BB
O P
door
JULES MARY.
Weer een misdaad peinsde hii voort. O 1 nim
mer had ik gedacht, toen ik dien Bourreille doodde,
dat ik een tweeden moord zou moeten begaan om
den eersten te verbergen.
Deze tweede misdaad is nog veel vreezelijker dan
de eerste, Bourreille was een oud, afgeleefd man, die
daarenboven zoo goed als krankzinnig was. Claudine
echter is een meisje, jong en schoon. Alweer een moord,
alweer die wroeging, die angst, dat bloed, neen, on
mogelijk, onmogelijk I
Bloed 1 Er moet toch bloed vloeien, het hare of
het myne. Wanneer zij mij aanklaagt zal men haar
misschien gelooven, een nieuw onderzoek zal worden
ingesteld, wellicht vindt de justitie een of ander be
wijs tegen mij, neen, neen, zij moet sterven, het kan
niet anders.
a Maar ik zal geen geweld plegen. Geen bloed moet
er vloeien, sedert dien moord van Bourreille heb ik
een afschuw van bloed, in mijn droomen zie ik over
al bloed, soms verstikt het mij bijna.
Daarenboven, geweld is gevaarlijk. Men mag niet
weten, dat Claudine vermoord is. Lucienne zou aan
stonds begrijpen dat ik haar moordenaar ben, en zij
bemint haar zuster.
a Vergift
a Dat middel is goed maar moeilijk uit te voeren.
Hier zal zij niet meer komen,hoe zou ik haar kun
nen vergiftigen?
o Om't even zij moet sterven, ik zal wel gelegenheid
vinden om mij van haar te ontdoen. Zoo ik aarzel
ben ik verloren.
De dag was aangebroken.
In de verte hoorde men het gebulder der kannonen
die de hoodstad beschoten.
D« Duitsche cavallerie en infanterie werden in-
Het was dan voor ons en vooralle anderen
verloren tijd en moeite den moriaan wit te willen
wasschen.
De ervaring heeft bewezen dat wij gelijk had
den. De in de katholieke partij gebleven demo
craten zijn niet verder gevorderd integendeel
dan in 1895.
Nu is, dank aan de E: V. het oogenblik geko
men dat de spons over het verleden moet gevaagd
en weer broederbanden aaneengeknoopt worden
tusschen all? christene democraten die recht voor
de vuist hunne wegen willen voortzetten.
Laat ons zeven jaar achteruitgaan en het
tweede Congres van den Belgischen Volksbond
herinneren waaraan wij met Plancquaert deelna
men nevens Mabille, Verbaegen, Jansstns, Eylen-
bosch, Renkin, Carton, Boland, Pottier, priester
Cuppens en... Hellepulte... Waarom zouden alle
christene democraten van goeden wil elkander
niet verstaan of denkt men dat de socialisten
niet meer verdeeld waren Wie keDt den vroe-
geren tweespalt niet tusschen Volders en A. De-
fuisseaux Wie kent de wrijvingen niet tusschen
de Belgische socialisten en die der zoogezegde
werkliedenpartij 1 Welnu, als goddeloozeu zich
boven eigenliefde en persoonlijke belangen we
ten te plaatsen, waarom zouden wij het niet
kunnen doen, wij die, zooals kanunnik Potter,
de godgeleerde der christene volksgezindheid,
den 24 April 1898 in Le Bien du Peuple schreef,
niets anders verdedigen dan het integraal chiis-
tendom
Dat niemand afstand doe van zijne bijzondere
voorliefde of opvatting, maar dat elk in gemoede
tot den zege der christene volksgedachten ijvere.
Democr iten die het wel meent, hoe uw voor
naam ook zij, roept met onsLos van de be
waarders I
Leve de zelfstandige vrije Christen Volkspartij
Lejnce Du Catillon.
Gij, behoudsgezinde farceurs
Dat ge van ods, vlaamsche christene demo-
kraten, niet al te veel hebben moet, dat hebt ge
nooit achter stoel of bank gestoken.
Maar van den belgischeu volksbond Ver
haegen
Gaat ge nu bekennen, dat wij waarheid zeg
den, als wij diep fameuzen volksbond als een
klein kluchtspel aanschouwden.
In de laatste stemming werd Van der Linden
van 't kasteel te GoeferdiDgen als demokra
tischen kandidaat van den Volksbond-Verhae
gen aan 't kiezerskorps voorgesteld en aanbe
volen en opgedrongen.
Het was de kandidaat van boer en werkman.
Zoo de joDgen stemt de evenredige vertegen
woordiging, 't geen hij moest, volgens 't pro
gram van dien volksbond
Ook, de joDgen stemt voor de kiezing in Maart
of October, om de franschmans ook hun recht te
kunnen uitoefenen— weerom volgens 't program
van dien volksbond
En juist omdat die demokraat a la verhaegen
getrouw blijft aan 't program van Verhaegen
juist daarom, moet hii van de lijst of Jen
den staart van de lijst, om enkel wat aan den
wagen te stooten
Rechtzinigheid der rechtzinnigheden en alles
in rechtzinnigheid... bij ons oökens??
De meeting te Releghem zondag laatst, waar
splinternieuwe sprekers 't woord voerden en veel
bijval oogstten, was de dertiende meeting op den
bijgang van Brussel.
Van nu tot aan de stemming zal het werkdag
zijn alle zon- en feestdagen.
Zondag waren er reeds achttien honderd vijf
en veertig boerenalmanakken aan den man ge
bracht.
Ze gaan over van hand tot hand als demokra-
tische traditiën.
Te Everen hebben zes socialisten na een onzer
meetingon aan hunne woelzieke princiepen ver
zaakt.
In 't kort zal de eerste groote meeling in de
stad zelve plaats hebben.
Men rekent dat Brussel en voorsteden van nu
middels zooveel mogelijk op één punt samengetrokken.
Door spioenen was Damelijk bericht, dat het gar
nizoen te Parijs ingesloten,een wanhopigen uitval naar
Versailes doen zou.
Men verwachtte dus weer een veldslag.
Jean stond aan het venster en zag naar de soldaten,
die langs de villa trokken.
Eensklaps zag hij in de verte rook en vuur.
o Wat nul riep hij uit, a brand op les Berna-
dettes?
Hij nam een verrekijker en snelde naar den zolder,
door den kijker tuurde hij naar den brand.
a Geen twijfel meer, het is les Bernadettes
Hij bedroog zich niet.
Les Bernadettes stond in vlammeD, de Pruisen
hadden de hoeve in brand gestoken.
Dezen maatregel namen zij met het oog op den aan
staanden veldslag, want de afzonderlijk gelegen hui
zen en boerderijen boden den vijand gemakkelijke
plaatsen aan om zich te verschansen,
Terwijl Jean nog naar den brand stond te kijken,
zag hii twee boeren zijn huis naderen. Zij hadden eene
draagbaar bij zich, waarop een mensch lag door een
laken gedekt
Zou het Claudine zijn mompelde hij.
De boeren kwamen den tuin in. Jean snelde naar
beneden, naderde de baar, die juist door de boeren was
neergezet, en hief hot laken op.
Het was Claudine.
Hij beefde van vreugde. Wanneer het meisje dood
was, behoefde hij niets meer te vreezen en was de
noodzakkelijkheid van de tweede misdaad opgeheven.
Het scheen inderdaad, dat het meisje dood was. Zij
lag onbeweeglijk, met bleek gelaat en half gesloten
oogen, orn haar hoofd was een doek gewonden, maar
het bloed kwam van onder dit verband te voorschijn
a Is zij dood vroeg hy.»
Neeu zij is alleen gewond, antwoorddo een der
boeren.
Gevaarlijk.
Dat weet ik niet. De Pruisen hem haar huis in
brand gestoken, zonder haar zelfs te waarschuwen,
die honden. Op het oogenblik dat zij vol angst naar
buiten snelde, viel er oen balk op haar hoofd. Wij
hebben haar opgenomen en haar zoo goed mogelijk
reeds van vijf tot zes duizend overtuigde vlaam
sche christene demokraten tellen.
De twee palingen Carton en Renkin, zetelde
raokrateu van 't zuiverste water, kronkelen zich
als twee duivelkens in een wijwatervat, 't is haast
congé, ze mogen 't aan hun moeder schrij
ven.
Bijna al de leden der werkmanshuizen zijn
overtuigde Daensisten.
Theodoor en compagnie, onafhankelijken,
tot zelfs tegenover den godsdienst 1 zijn niet
meer uitgenoodigd naar de conservatieve veree-
nigiug.
De brusselsche conservatieven zijn niet dom
zekenn. a het oud buitenspreekwoord Waar de
varkens dik loopen is de gospoel dunne.
We zullen hier nog aardige spelen bijwonen.
Och God, ze zijn toch allen zoo belangloos.
I ie Rop.
De meeting op den Kortenbosch te Massemen
is wel gelukt. Door plaatsgebrek zijn wij ver
plicht het verslag tot zondag te verschuiven. Ook
een artikel over de Bloedwet is verschoven.
Heden zondag geeft de Turnclub der Chr. V.
van Aalsteen Turn-en Schermfeest met de me
dewerking van het muziek in den Letterzetters-
kring Opening der deuren half 5, begin 5 uren.
Prijzen naar gewoonte.
Den zondag 11 Februari, geeft de Tooneel-
afdeeling a Door lever sterk een avondfeest
met de welwillende medehulp van 't muziek in
den Letterzetterskring
Men voert op het bekende meesteiwerk
HUGH SCOTT, dat ieder tranen van aandoening
zal doen weenen. Niemand kan onbewogen dit
stuk lezen, 't Is een onzer zuiverste en edelste
tooneelperels. Niemand blijve achterwege.
Voor slot HET VARKEN MET TWEE HES
PEN, wiens naam genoeg gekend is.
Begin, 5 uren.
In 't artikel a Eeuwige Vooruitgang van
zondag laatst, was bij 't zetten een blad kopij van
tusschen den haak gevallen.
Hierdoor verdween bijgevolg het verband der
redeneering.
Tusschen de woorden eene staatsmacht die op
hare beurt uitliep op de schandigste dwingelan
dij, een echt schrikbewind??» van den eenen
kant.
En Bij de Arabiërs, enz. van den anderen
kant, moet worden iDgelascht
d Zag men 't zelfste niette Rome, was ganse!
het groote tijdvakder Romeinache republiek niet
'ncn aanhoudende kamp om politieke en stoffe-
lijke heropbeuring der minderen meervoudig
algemeen stemrecht, beperking der groote
eigendommen, latifundia, grond- en graan-
wetten, toevoeging van bouwlanden aan de
kleinen, enz en liep die zeven eeuwen langen
o strijd niet uit op burgeroorlogen en Cesarismus,
i> oppermacht van eenen persoon
Dit alles is waarheid, maar men verliest
uit het oog dat enkel het twintigste deel der be
volking deel nam aan den strijd, en de andere
negentien twintigsten vreemd bleven aan alle
bewegiog, aan alle politiek streven.
Bijgevolg, die roemrijke kampen waien enkel
een toenadering tot een der grootste stappen die
de vooruitgang der maatschappelijke ordening
ooit deed de verbreking der slavenbanden of de
vaststelling der lichamelijke vrijheid van alle re
delijke schepselen.
Dus, 't geen de conservateurs op grond der
Grieksche en Romeinsche geschiedenis ons te
genwerpen, was de onontbeerlijke voorbereiding
der hedetdaagsche strijdende bestanddeelen.
Dus ook, nadien reuzenstap door de Grieksche
en Romeinsche beschaving voorbereid en door
het christendom bekrachtigd, moest de strijd om
vooruitgang hernomen worden met 'n veel bree-
dere opvatting en strekking 1
Ge ziet dat die eerste tegenwerping onze stel
ling staaft.
verzorgd. Zij heeft een zorgvuldige oppassing noodig»
daarom hebben wij haar hier gebracht, bij haar zus
ter.
't Is Goed zeide Jean, ik zal]haar naar] boven
brengen.
Ilij nam haar in zijn armen, en dat met zooveel zorg
vuldigheid dat de boeren tegen elkaar zeiden
Hij mag norsch en onvriendelijk zijn, zijn hart is
toch goed.
Jean legde Claudine op het. bei zijner moeder, en
ging naar de huiskamer om Lucienne te roepen. Hij
sloeg beschroomd de oogen neder, toen zij hen» aan-
zag.
a Vergeef mij, Lucienne. stamelde hij, ik was
gisteren avond waanzinnig.
Zij stak hem de hand toe.
Wij zullen er niet meer over spreken, JeaD, ant
woordde zij.
Hij drukte haar hand met warmte in de zijne.
Volg mij nu naar Claudine, zeide hij.
o Naar Claudine?
Ja, zij is gewond hier gebracht, ik heb4haar naar-
bdven....
Zij liet hem niet uitspreken, maar spoedde zich haas
tig naar boven.
Jean ging uit om den Duitschen officier van gezond
heid te halen.
Toen hij mat deze terugkwam vond hy niet alleen
Lucienne, maar ook George aan het;bed der gewon
de.
De geneesheer onderzocht de wond terwijl de twee
broeders hem met evenveel angst gade sloegen als Lu
cienne zulks deed.
Maar hoe geheel verschillend waren hunne gedach
ten terwijl zij naar de gewonde staarden. De een beef
de bij de gedachte, dat haar wond] doodelijk zou zijn,
de andere verlaDgde Biet vuriger dan haar ongenees
lijk te hooren verklaren.
Haar wond is ernstig, zeide de dokter, maar
ik vrees niet voor haar leven, alleen kan het nog
lang duren voor zij genezen is. Ik zal u een voorschrift
geveD, en wanneer haar toestand verergert laat mij
dan roepen.
Hy gafdenoodige aanwijzingen en vertrok.
Lucienne weende, en Jean voelde zich gedwon-
Ze zeggen nog
Hoe komt het wanneer eeuwige vooruitgang
eene sociale wet of juister eene noodzak al ij ke
d sociologische wet is, dat volken, vroeger ten
toppunt der beschaving geklommenAssyrlërs,
Egyptenaars, Chaldeërs, Syriërs en andere
oostersche volken, eene tegenovergestelde
richting hibben gevolgd van hooge bescha-
ving zijn nedergedaald lot half wilden toe-
slai d
En ook. dat groote volken van den Semiti-
ti chen stam, sedert eeuwen en eeuwen in 'nen
volstrekten stilstand voortleven, namelijk de
Chineezen en de Arabiërs
Nopens de eerste is bet onwaar wat men beves
tigt. die beschaafde volkstammen zijn totaal ver
nietigd door vreemde overweldigers, juist als
bet groote romeinsche rijk verdween ouder de
overweldiging der noorderstammen.
Nopens de tweeden is het de eigenaardigheid
van den godsdienst dien ze. aankleven, die allen
vooruitgang- dwarsboomt.
Bij de Chineezen ligt de wetenschap aan ban
den, meu mag maar aanleeren wat de manda
rijnen goedkeuren en dezen laten enkel toe wat
voorgeschreven is in hunne heilige boeken.
Gemeente Denderleeuw.
op zondagen 11 en 18 Maart, te geven door de
Tooneelmaatschappij DE VERBROEDERING
in de ruime zaal van M. P. Beekman, statie.
Men zal opvoeren
1. HOLLEBLOKKEN, blijspel.
2. GUDULA, drama.
3. HET WIEGJE, bliispel.
ARTHUR IN ZIJN REPERTO
RIUM.
Ninove. Zaterdag greep in de maatschappij
«De Broederlijke Werkers een vriendenfeestje
plaats, gelijk wij zelden een hebben bijgewoond.
Den verdienstelijken bestuurder M. Jan Jacobs
werd namelijk zijn prachtig geleekend portret in
sierlijken kader aangeboden als hulde en erken
tenis. De hartelijkste ontboezemingen gaven zich
weldra lucht. Men - prak van het verleden, van het
heden, van de toekomst en de beste voornemens
werden gemaakt, om meer dan ooit te ijveren
voor den bloei en den vooruitgang onzer echt
broederlnke maatschappij, waar men dwang noch
overheersching kent en alles in vriendschap
toegaat.
Naarmate 't brouwersnat de harten verheugde
en luidruchtig gelach de muren deed weergal
men, werden de beenen ook als van kwik, zoodat
men onze peetjes heeft zien dansen als blonde
koppen van drij maal zeven. Bravo 1 Leve de
oudjes die 't voorbeeld geven. Dat de leden nu de
woorden van den meester» onthouden: Goed de
repeliliën oppassen en nieuwe leden aanwerven.
Een Lid.
Dend§rhautem. liet avondfeest gegeven
door onze vrienden in de zaal bij Cam. Van den
Brempt, zondag laatst is niettegenstaande het
slecht weder, uitmuntend gelukt.
De ruime plaats was stampvol en menigeen
die niet in tijds daar waren, zijn moeten terug-
keeren om de tweede op\ oeriog van vrijdag 2
Februari af te wachten.
Het was ook een vermakelijke avond.
Onze fanfarenmaatschappij GevaerL, heeft
door hare luchtige deuntjes het publiekjweten op
te heffen, tevens bewijs gevende van grooten
vooruitgang in de toonkunst.
Dank zij dit aan haren ievervollen bestuurder,
M. Adolf Breynaert, die tevens met zone prach
tige romance en tintelende air varié het feest al
len mogelijken luister heeft weten bij te zetten.
De pas gestichte tooneelmaatschappij a De
Kunslminaars heeft ook blijken gegeven van
grondige studie in de kunst.
Inderdaad wie had zich aan een zoo natuurlijke
opvoering verwacht, voor de eerste maal
Groot was de bijval die zij verwierf, door haar
blijspel «Mislukte liefde.» Aangrijpend waren de
schetsen uit 'tmenschelijk leven, doorweven met
hier en daar eene klucht, die er in voorkwamen.
gen iets tegen haar te zeggen om haar te troosten.
Ween niet, Lucienne, zeide hij, uw zuster zal
herstellen, de dokter heeft het immers gezegd.
Zij antwoordde niet. Ondanks de poging die hij
aanwendde om haar kalm te schijnen, joeg de toon
waarop hij deze woorden sprak, haar vrees aan.
Alles gaat naar wensch, mompelde hij, terwijl
hij door den gang liep. Claudine gewond, in mijn
huis, ha 1 zij zal het niet levend verlaten.
V.
De Valstrik.
Het garnizoen van Parijs bereidde zich voor op een
wanhopigen uitval en de legerkorpsen die buiten de
belegerde stad wareD, zoowel als de vrijschutters, had
den hiervan bericht ontvangen. Zij trokken allen den
kant van Versailles op, naar welke zijde de uitval
plaats zou hebben, om tegelijk met het garnizoen van
Parijs de belegeraars aan te vallen.
Gauthier Bourreille gevoelt zich overmatig gelukkig
ondanks den benarden toestand waarin zijn vader
land verkeert.
De oorzaak van dit geluk is een brief, dien hij eeni-
ge dagen geleden heeft ontvangen. Deze brief is door
een hem onbekende hand geschreven, geeft hem op
heldering omtrent het schijnbaar verraad van Lu
cienne. Courlande, want hij is de schrijver van den
brief, meldt hem, dat Lucienne den moordenaar kent
en dat haar vermeend wangedrag in werkelijkheid
niets anders was, dan edele zelfopoffering om den
dood van Gauthiers vader te wreken en den OBschul-
digen Doriat te redden. Evenwel werd in den briefden
naam van Jean de Montmayeur niet genoemd.
Hoe vurig verlangde Gauthier haar weer te zien,
haar vergiffenis te vragen, dat hij haar zoo miskend
had.
Hij overdacht al het gebeurde. Ja, het moest wel
zijn, zooals die onbekende schreef. Het verraad van
Lucienne was ook al te vreemd, er moest wel een oor
zaak toe bestaan.
Ook het gebeurde bij de overrompeling der fabriek
kwam weder voor zijn geheugen.
Toen had Lucienne hem aan de Duitsohers overge-
