ORGAAN DER CHRISTENE VOLKSPARTIJ. Alles voor en door het volk! Meetings. op Zondag 18 Februari, 1900 VOLKSREFEREINEN STRIJDPENNING. Demokratie. A. De Backer. Een schandaal. Meeting der Rue des Fabriques te Brussel. Varia. TIFNDF JAARGANG Nr 6 5 CENTIEMEN HET NUMMER. ZONDAG 11 FEBRUARI 1900. KLOKKE ROELAND Mijn naam is Roeland, Als ik klep is het brand. Als ik luid, o heil en glorie, Js 't victorie, In Vlaanderenland ABONNEMENTSPRIJS vooraf betaalbaar. Een jaar a,5o fr.; 6 maanden i,5o fr.; 3 maanden o,8o fr. (Voor 't buitenland 4,60 'sjaars). Men schrijft in bij P. Van Schuylenbergh, uitgever, Kerkplein, Ninove, en in alle postkantooren van het land. ANNONCENPRIJS per drukregel Gewone annoncen o,i5 dikwijls herhaalde bij overeenkomst; vonnissen o,5o reklamen 0,75. Alle briefwisseling, vrachtvrij. 1 Ongeteekende brieven wo'rden geweigerd. Men zende alles vóór donderdag middag. AALST. Priester DAENS spreekt op hei T"<>neelfeest van heden in den Letterzet terskring, dat te 5 uren bpgint. Strythem. Meeting bij Petrus Da Haen, om 10 uren voormiddag. Spreker: Lambrecht. Ten voordeele van den strijd zal te naaste week bij ons verschijnen een bundelken van 50 liederen van Le- once Du Catillon, bevattende Minnelie deren, Vlaamsche liederen en Volkslie deren. Samen kost het slechts 0,25 fr., afzonderlijk elk 10 centiemen. Vrienden, gedenkt den strijd NINOVE. Omdat Warren, verlegen was dat men zijn geschonden gezicht zou zien heeft hij zich maandag gemaskeerd, maar hij heeft een Omdat alle vrienden ons voorbeeld zouden vol gen, van 4 overtuigde demokraten 1,00 GOYOK. Ik wil doen gelijk een ander 0,25 DENDERHAUTEM. Onze leerling heen houwer kent reeds goed zijnen stiel, hij brandt de zwijnen voor ze dood zijn. 0,20 Wij hebben zondag gezien 1.. Hoe de maatschappelijke ordening (indien men dit zoo reeds mag noemen) van dien wilden toestand, waar alleen geweld heerschte, over ging tot het slavendom. 2. Hoe dank aan de princiepen der ehristene zedeleer het slavendom allengs werd vervangen door het laatschap. Wij zijn nu in 't har*, der middeleeuwen. Hier wil ik terloops doen opmerken, 'tgeen ik zei nopens het slavendom. Men kenschetst over 't algemeen het tijdperk der middeleeuwen als 'n tijdperk van barbaarschheid en rechtsmiskenning. Van ons standpunt aanschouwd is dit inder daad zoo. Voor hen die het slavendom beleefden, was de overtocht naar het maatschappelijk stelsel der middeleeuwen integendeel 'uen reuzenstap op den weg naar vooruitgang. Ia zich zelve, uit louter afgetrokken sociaal oogpunt waargenomen, is gansch dit tijdperk weerom een noodzakelijke en onontvluchtbare schakel in de keting der aanhoudende maat schappelijke verbetering. In an lere woorden Hij moest beleefd worden om verder te kunnen stappen. Bijgevolg, hij mag weerom maar verguisd en •gebrandmerkt worden als vergelijkingspunt met latere tijdvakken. Elke mensch was reeds een persoon, er bestond alleenlijk nog hoorigheid van den eenen aan den andereu. Het was een zegepraal van de toenmalige dur- vers, spijts bloed, en broodroof en vervolging, op de behoudsgezinden of reactionairs van dien tijd gewonnen. Ge ziet dus eeuwige neerlaag van 'l behouds gezind bestanddeel, maar ook ec-uwige strijd om de voorrechten van 't vorig stelsel in hun belang te doen voortleven. Het was het is zóó, en zal zóó zijn. zoolang het EXCELSIOR, door de Voorzienigheid aan '1 menschdom opgelegd zal bestaan, dit wil zeggen, tot aan den jongslen dag. Diensvolgens mag de tegenwoordige tegen werking nooit ontmoedigend inwerken op 't ge moed van hen, die de noodzakelijkheid van 'neD nieuwen stap gevoelen, en door 't feit zelve van dit te gevoelen, dien stap willen en hem wagen. 't Is'n natuurlijke wet, die op 't menschdom zelve hare kracht uitoefent wat in stilstand is, wil in stilstand blijven; wat in beweging is, wil in beweging blijven. Die tegenwerkt volgt eene natuurlijke neiging, die vooruitwil eveneens, en wanneer het op overtuiging gesteund is, kwijt de eene zijnen plicht, juist zoowel als de andere. Waar overtuiging heerscht,blijft er geen plaats over voor verachting, 't is 't geen ongelukkiglijk de behoudsgezinden niet begrijpen willen. Ze geven daardoor een bewijs, dat stoffelijk be lang alleen hunne gedragslijn regelt. Wie ware overtuiging koestert, veronderstelt ook overtuiging in den tegenstrever, bngevolg waardeert hembeklagen kan hy, miskennen en vervolgen, nooit 1 IK veracht alleen dezen, die met VOLLE BE WUSTZIJN HANDELEND, om 'nen Judas penning, tegen eene diepgevoelde meening lawerken. Ine veracht ik diep, het zijn ellendelingen. Nu ter zake. De laat was gehoorzaamheid verschuldigd aan den leenheer. De leenheer was bescherming verschuldigd aan zijne laten. De laat werd verkocht en verruild met den grond dien hij bebouwde, hij werd laat van den nieuwen bezitter. Hij moest den leenheer onderhouden, in nature en door wei k. De landbouwers moesten hier den derden schoof geven, daar den vijfden, elders soms maar den' tienden. Om te trouwen moest hij de toestemming af vragen, ec de leenheer op veel plaatsen had het jus prim® nociis Hij moest jaarlijks voor den leenheer karwijen, 'tis te zeggen, gaan werken zonder loon van leen tot leen was het getal dagen verschillend. Hij moest te wapen op 't eerste hoorngeschal, dat zich liet hooren op de wallen van 't kasteel. (Dit had dikwijls plaats; iedermaal dat die leen heeren niet in tweegevecht hunne geschillen konden slissen, was het oorlog van leen tegen leen, de hogen en slingers en stormrammen kwamen te voorschijn). Maar uitgebuit werd hij niet, zoo 't geval zich thaDS voordoet in onze meer beschaafde samen leving, en d.t om de goede reden, dat de leenheer de middelen niet aan d'hand had om 't zweet van zijn laten te verbrassen. Hij leefde op zijnen buigt, de verkeermiddelen warcD traag en sitchl en bovendien gevaa. iijk. Zijne bezonderste uitspanningen steekspelen en jachten kostten weinig of geen geld. De goudkolken die de hedendaagsche blazoen- voerende echels aan d'hand hebben waren teene- maal onbekend. Het leven van den leenheer was nagenoeg het leven van 'nen rijken erfboer onzer dagen. En 't was alleen daarin dat de laten van gansch het leen voorzien moesten. liet dagloon was onbekend nog, de verwisse ling der waren, die men voortbracht, tegen deze die men noodig had en niet voortbracht, had plaats op de groote markten van dien tijd (fooren); waar m«*n alles ter uitzondering van 'n kruik garaten hier zich de verhruikstoffen moest aanschaffen. Er kwam vooruitgang I Zekere nijverheden begonnen zich allengs ie ontwikkelen, namelijk de wollen geweefsels eenige steden zagen hare bevolking 'n groote uit breiding nemen. Brugge werd 'n wereldstad, en tevens de wieg van een koen en manhaftig volk, een leeuwen nest Spijtig, dat dit heldenras zoo diep ontaard is. Een lichte schemering nochtans daagt op weer om aan den gezichteinder der doode maagd Moge het door bedeesdheid, berekening, en moderne staatkunst zich niet beperken bij 'n kortstondig edicht Hewel, in die sleden als Brugge, Gent, Damme, West- Cappelle, enz. door de opkomst der neringen en ambachten, kreeg het laatschap zijn eerste gevoelige slagen. De gilden werden krachtige strijdmachten, ze kwamen in 't bezit van 't gewichtigste arcanum, waardoor men aaDzien en rechten kan bekomen, zij werden machtig. En bovendien, ze knielden niet, ze kropen niet, ze vormden geen verbonden met leliaarls, ze toondt 11 zich manhaftig, ze eischten wat hen toekwam, in 't kortze wilden wat was recht en w onnen wat ze wilden. De groote leen heeren schonken vrijheidskeu ren aan gemeenten en ambachten een begin van toonstelsel zag het licht door de opkomst der gilden. Europa werd overstroomd door een leger ge leerden en denkers te midden der vijftiende eeuw, ten gevolge der inneming van Constantinopelen door Mohamed II. Een tijdvak van herboring begon ruim drij eeuwen lang werd de feodaliteit ondermijnd, tot ze eindelijk voor eeuwig tuimelde onder de fran- sche omwenteling. De fransche omwenteling van sociaal oog punt aanschouwd is de grootste en heugelijk- ste gebeurtenis die plaats greep sedert Christus geboorte. De mensch werd verheven tot zelfstandigen onafhankelijken persoon, al de leen roerige Leper kirigeu der individueele vrijheid werden verban nen tol de geschiedenis. Aan die omwenteling hebben wijde vrijheden te danken die onze grondwtt huldigt, aan haar ook die twee groote constitutioneele waarborgen tegen Van de Peereboomsche rechtmiskenning, en Woeste's dwingelandij. Alle belgen zijn ge lijk voor de wet. Alle macht komt uit het volk.» Het salariaat of loonstel zegeviert eindelijk op het feodaal laatschap. De maatschappelijke ordening is weerom op den eeuwigen weg naar vooruitgang 'nen slap verder tot de ongenaakbare volmaaktheid toegenaderd. De tegewerking der behouders werd weerom gesmoord in 'n zee van schuldig en onschuldig bloed. De bewaarders der Kamer hebben nog eens getoond hoe zij het meenen met de landbouwers en kleine burgers. Twee leden der rechterzij, de heeren Theodor en II. Delvaux, hadden voorgesteld twintig mil- lioeu van de Nationale Bank ter beschikking te stellen van het krediet voor landbouweren kleinhandelaar. Ondanks de bezweringen van Le P triote zelf, die voorzegde, dat in geval van verwerping, de bewaarders in Mei met ledige handen voor de kiezers zouden staan, heeft het ministeiie de kabinetskwestie gesteld en de amen dementen zijn verworpen geworden met een ge ringe meerderheid. Het amendement Theodor bekwam 39 stemmen tegen 37 en dat van M. Delvaux 38 tegen 43. Er waren 3 onthoudingen. De leden der landbouwgroep hebben zich voo *al onderscheiden. Die snoevende Buffers, die het al giDgen verslaaD, speelden met hunnen opp-rgeneraal de Brocqueville aan 't hoofd, pie per- uik of schampavie als zat Piet Joubert hen ,oc' toeiep, Eenige andere agrarieDS als de vrolijke Abel de Kerchovè, zwijgend lid van den hoogeren landbouwraad en van de Kamer, wer kend lid van alle mogelijke ossenjurys en mis schien hengstencommissiën, die nog zijne 8000 ballekens aan de boeren van Massemen, Laerne en Calcken moet uitdeden, stemden tegen het landbouwkredietSapperlootalle boeren zijn zoo rijk niet als M. Abel, die zeker geld leent om Gods wille en zijn pachters niet het vel uitstroopt als een koüijn (Men wende zich tot Leon Van Bever, te Wetteren). Boeren en kleine burgers zijne verraden en verkocht door mannen die speciaal hunne belan gen moesten behartigen. Nog altijd zal de landbouwer pandleeningen moeten aangaan tegen woekerkrozen. Nog altijd zal de kleinhandelaar overgrooten intrest afdokken om wat krediet te hekomen. Te Brussel betalen wij en ik weet er als hande laar, van te spreken 10 Te Charleroi be- loopen alle kosten 12 1 En dan houden de bewaarders congressen voor kleine burgers te Antwerpen. Ja, om snuif in de oogen te werpen en ons dan half verblind bij den bok te leiden Toe dan, landbouwers en kleine burgers, stemt in Mei nog eens voor uwe vrienden de bewaar der? die dan eenige action narissen van de Natio nale Bank miljoenen toev.rpen, op voorwaarde dat'fiichtjes en kozijntjes eenige vette plaatsen krijgen als bestuurder, censor of tegen wil en dank ais minister Liebaert vroeger in de comp- toirfe d'escompte gedraaid worden. 't Is niet genoeg dat het ministerie van spoor wegen miljoenen schade aan handel en nijver heid verooizaakt 't Is 1 iet genoeg dat de Smet de Nayer weigert de vaart rechten at te schaffen 't Is niet genoeg dat de regeering winstgevende nijverheden als de olieslagerij te niet laat gaan en geen paal en perk stelt aan de vervalsching der boter door margarien De regeering wil dat de boeren en kleine bur gers in armoede blijven leven, opdat rijke gewe- tenverdrukkeis, woekeraars en parasieten im mer baas spelen. Gelukkiglijk breekt de dag aan dat nijveraars, handelaars, groote en kleine, samen met boeren en werklieden, den groven bezem zullen gebrui ken om het kot schoon te vegen. Leonce Du Catillon. Er waren op die meeting ongeveer drij honderd bedienden van ijzeifen wegen en posten. Drij heeren van het bureel waaronder de voorzitter, voerden opvolgentlijk het woord, om de aansluiting bij de socialisten als eenige redmiddel, door de vereeniging te doen aaune- men. Onze strijdgenoot, advokaat De Backer, vroeg het woord. Hij somde de bezonderste grieven op dier bedienden van den Staat, bewees dat de twee oude partijen even draconisch die bedienden had den behandeld. Van de PeereLoom wierp hun een grooter stuk brood loe, maar ontnam hun integendeel een grondwettelijk recht, het middel om ooit meer te kunnen eischen. De helft der onheilen zijn 't gevolg van bespa ringen die 't gouvernement doen wil op den rug der kleinen. Men eischt van den werkman twaalf en zelfs nog meer uren aanhoudende aandacht en span ning des geestes. Voor de grooten is verstrooidheid 'nen titel op aanzien, 't is een bewijs van zenuwachtigheid, en zenuwachtigheid is 't kenmerk van «den grrroo- ten man.» Bij de kleinen wordt ze bestraft met gevang en met beroovi: g van 't hongerloon dat hij geniet tegenover die gehuppeerde verstrooiden. De feuille de renseignemeatsdie wordt aangevuld buiten de weet der belanghebbenden, is een middel om de fils k papa vóór anderen in den kaas te doen caseeren. De bedienden moeten buiten hun werk vrije burgers zijn, hunne belangen mogen bespreken en hunne wenscben verhandelen. Daarna bewees hij, dat die bedienden even warme verdediging zouden aantreffen in de ehristene demokratie, en het dus geenszins noo dig is zich le dien einde in 't kamp der socialisten te werpen. Zijn er di9 rijp zijn voor die leerstelsels, ten minste In een vlaamsch gewest als Brussel zijn de vier vijfden getrouw gebleven aan 'tgeloof hunner voorvaderen, die diensvolgens de vlaam sche ehristene demokratie zullen en moeien rug steunen. Dealgemeene goedkeuring bewees, dat hij het gevoelen had vertolkt van meer dan den helft der aanwezigen. Hti bureel was gansch onUet en verbluft door dit onverwacht optreden van 'nen christen demo- kraat, in 't hart van Brussel, le midden van eene vereeniging belegd met eene socialistische strek king. De Cartons, Colfsen en andere waterdemokra- tische Renkins zitten terwijl voor hunne fine champagne Loon naar werken. In den Vrede's- kring te Elsene, gemeente van M. Woeste, komt men den man 'nen teen onder zijn flankaarts televen en M. Beernaert in de plaats te stellen al"Oorzitter. 't Is wel geweikt! hij meende M. Beernaert in't garen te steken met zijn interpellatie over do zending in Duttschland. De sukkelaar maakte 'nen put... uit jalousie en tuimelt er den zelve in. Nu is hij buiten overal, in zijn eigen gemeen te. Ook lachen de Elsenaren zich krom, wanneer er gezegd wordt, dat in 't land van Aalst, zijn actiën nog niet onder zero staan. M. Colfs gaat zoo 't schijnt op den lijst te Brussel als water-demokraat Renkin en Carton doen in 't zand rollen. Wel besteed. Die twee farceurs gaven zich uit als Daen9ist om op den zetel te kunnen lauden, en eens er op, lagen ze te kwispelsteerten aan den voet dercon- servateurs. Colfs ten minste zette zich aan 't hoofd van 'n machtige cooperative, en gaf leven aan het werkmanshuis van El ene. Renkin eu Carton gingen.... soupeeren. 't Recht zegt dat ze geen 400 stemmen kun nen bijbrengen. Ik doe lijk de gentenaars ik doe er nog den helft af. De independenten, firma Theodoor en Cie worden voor de waterdemo-Renkine-Cartoman- cie uit alle bijeenkomsten met de grootste om zichtigheid verwijderd. Die politieke firma laat zich weinig daaraan gelegen. Zij zeggen goed maar ons niet opnemen, dan steken we over met man en muls naar 't kamp der doctrinairen. De oprechte voorbeeldige behouders als de Somzéeen tutti quanti willen willen zich niet blootstellen aan dit politiek cataclisme z'heb- ben liever eenen Theodoor als drij gros Renkins. In ons bewarende kapel is het gestaan als in de kantonale associatie van Ninove, tijdens den eersten strijd tegen mijnheer Fraüsmau. De stad heeft acht afgeveerdigden voor 't zelfste getal kiezers, waar de huiten er maar een heeft. Zoek de rechtvaardigheid en al '1 overige al de zetels zullen u toegeworpen worden. Renkin en Carton meenen dat de buiten eene QUANTITÉ NEGLIGEABLE is, UNE MASSE TAILLABLE et corvéable a merci. Derop.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

Klokke Roeland | 1900 | | pagina 1