Meetings der Christene Volkspartij.
ORGAAN DER CHRIST NE VOLKSPARTIJ.
Alles voor en door het volk!
STRIJDPENNING.
Een nationaal gevaar
Iets voor de katholieke
democraten.
Antwoord.
Bravo
Een Vlaamsche stap vooruit.
Historiek feit
TIBNDEJAARGANG Nr 7
5 CENTIEMEN
KLOKKE
NUMMER.
ZONDAG 18 FEBRUARI 1900.
ROELAND
ABONNEMENTSPRIJS vooraf betaalbaar.
Een jaar n,5o fr.; —6maanden i,5o fr.; 3 maanden o,8o fr. (Voor 't buitenland 4,60 'sjaars).
Men schrijft in bij P. Van Schuylenbergh,
uitgever, Kerkplein, Ninove, en in alle postkantooren van het land.
Mijn naam is Roeland,
Als ik klep is het brand.
Als ik luid, o heil en glorie,
ls 't victorie,
In Vlaanderenland
ANNONCENPRIJS per drukregel:
yew one annoncen o,i5 dikwijls herhaalde bij overeenkomst; vonnissen o,5o reklamen 0,75.
je?
Alle briefwisseling, vrachtvrij.
Ongeteekende brieven worden geweigerd. Men zende alles vóór donderdag middag.
Arrondissement Aalst.
SOTTEGEM. Zondag 18 dpzer, om 2 ure namid
dag, bij Adolf Brunfaut, Nieuwstraat. Inrichting van
een kantonalen bond. SprekerP. V. Schuylenbergh.
Arrondissement Brussel.
St-MARTENS-BODEGEM.Zondag 18, om 2 1/2
ure, Au Café de la Station, bij M. De Poodt.
St-CATHARINA-LOMBEEK. Zelfden dag, om
4 ure 's avonds, bij de weduwe Lecluse, in 'tVisschers-
huis.
WAMBEEK. Zelfden dag, om 6 ure, bij M. An-
kaert-Huygens. Op die drie meetingen, zullen spre
ken Advokaat De Backer en Pol Verraes.
BERICHT. De inzenders worden verzocht het
arrondissement aan te duiden, voor hetwelk hunnen
penning bestemd is.
NINOVE. Omdat Bruin des maandaes zou
werken en zijn overwerk aan J... zoo geven, zij
zou het sparen om te trouwen 0,10
Prosper was zeer jaloersch als hij vernam dat
Bruin J. beet had. 0,10
Wie, wie, heeft za beet, maar moest maandag
haar met een anderen zien optrekken 1 Bruin. 0,10
Omdat zij in de Klok, een houten steel aan hun
ne houilleschup zouden krijgen 0,10
DENDERWINDEKE. Omdat Camiel en
Jef zich zondag zoowel geamuseerd hebben 0,10
't Is ongelukkig als een man geene vrouw heeft
om zijne schoenen uit te trekken als hij thuis komt
niet waar, Jefl 0,15
^Omdat jde^ Roelanders^als^zij zh!h.\^ljjeamu-^^
APPELTERRE. 't Schijnt dat de boter der
stoommelkerij nu recht naar Londen trekt, want
zij is gemiddeld 0,90 duurder dan yerleden jaar 0,20
TURNHOUT. M. De Backer schreef als
ieder democraat 25 centiemen gaf, dat zij goede
propaganda konden maken, en wij Kempenaars,
zetten in mat 8 man 2,00
De Volksrefereinen van L. Du Catillon
verschijnen maar toekomende week. De vrienden die
reeds exemplaren hebben besteld en betaald, zullen
dus nog eenige dagen moeten wachten.
Frankrijk gaat vijf honderd millioen aanleggeD
voorde versterking zijner oorlogsvloot.
Duitschland beraamt op ditoognnblik nog over
gewichtigere middelen voor aanval of verdedi
ging-
China stelt 'nen keizer af en stelt nen anderen
aan.
Rusland brengt zijne Caucasische legers op
strijdvoet, en sluit 'n verdrag met Persiën.
Amerika legt de hand aan 't werk om groote
strategische werken u't te voeren.
Italië richt i.'en ultimatum aan den grootsten
moordenaar onzer Eeuw, enkel om de weigering
van een minderjarig meisje uit te leveren.
Enz. enz.
En wij Belgen, wij beperken ons in 't aanzien
van dit alles bij de rol van lijdende toeschouwers.
Wij bedenken niet eens welke gevolgen, de
gemeenzame oorzaak van dit allesde ver
zwakking van Engeland, voor ons wel zou
kunnen hebben
Ik meeD dat ze van heel gewichtigen aard zou
den kunnen zijn.
Onze onafhankelijkheid is gewaarborgd
Ja 1 maar niettemin is het waarheid, dat de
verdeehng van België lusschen Frankrijk en
Duitschland werd opgeworpen voor den oorlog
van 70-71... ondanks die gewaarborgde onaf
hankelijkheid.
En wel, door Iwee dier waarborgende natiën.
En ook de waarheid is het, en ontegenspre
kelijk bewezen dat de overwegende macht van
Engeland die verdeeling in den weg stond.
WasEDgeland niet te duchten geweest, Bis
marck de grootste inpalmer en eenheidsbewer
ker die ooit leefde, zou niet tegenover België de
taak van beschermer hebben op zich genomen.
Indien Engeland nu verzwakt en ontzenuwd,
vernederd uit Zuid Afrika terugkeert, zou België
dan het zoenoffer tusschen Frankrijk en Duitsch
land Diet worden
Wie zou nog het eenig verzoeningsmiddel on
zer eeuw, ten onzen voordeele kunnen aanwen
den machtige tanden te toonen.
Den Elzas en Lotharingen weerom afstaan aan
Frankrijk daarin zal Duitschland nooit meer toe
stemmen.
Maar 1 een groot brokstuk van België aan
Frankrijk toeleggen, en ook nog wat voor zich
houden, zoo worden voor't oogcnblik de geschil
len geslecht tusschen machtige vijanden.
Dit heet öiplomatisoh vrede sluiten.
Wat kan er en wat hoeft er gedaan om dit ge
beurlijk nationaal gevaar te voorkomen
Doen wat de andere landen doen
En wat is dat
Ook de engelsche inwikkelingen benutten om
maatregelen voor de toekomst te nemen
't Is te zeggen, doen wat Transvaal en Oranje-
Vrijstaat doen zullen indien ze zegevierend uit
den strijd komen, ('t we ten andere wenschen)
Met Holland eene toenadering bewerken, een
verdrag van wederzijdscbe hulp en verdediging
sluiten.
Weerom de vroegere Nederlanden hervormen,
om gemeenzaam onze onafhankelijkheid te vrij
waren tegen vreemden inval.
In vredestijd twee, in tijd van oorlog een.
Konden de twee regeerende vorstenhnizen op
nog meer bestendige wijze worden verbonden, 't
ware nog beter. A. De Backer.
Sedert veertien dagen dat we hier een drin
gend en ernstig woord zegden tot de democra
ten die buiten de Vlaamsche Ghristene Volkspartij
staan, is de lucht nog meer betrokken.
Scherper en scherper zijn de steken geworden
door bewaarders in hunne bladen de christene
demokraten toegebracht, walgelijk de donkere
missen en konkelarijen om de christene democra
ten, die nog met de bewaarders meegaan, uit de
bewaarderskapel te verjagen.
Men randt hier geene personen meer aan maar
te! &rgKrêm,»if#r^\.hrBta!e fenafiGttfe Jteu-
ting, leerplicht en elk voor zijn lot te verdedigen.
Zie maar hoe de Patriot*, Nieuwsleen van den
Dag en Courrier ee Bruxelles aan 't rodelen
zijn.
De waardige en edele brief die M. Janssens tot
zijne kiezers richt is welsprekend genoeg. Te St-
Ntklaas heefi men door M. Janssens te iretlen het
gemunt-op een punt van het volksgezind pro
gram en op den werLersstand die ginder zonder
vertegenwoordiging zal zijn.
Te Aalst is M. Van der L'nden in onbepaald
verlof gezonden.
Te Gei.t zijn De Guchtenare en H-uyshauwer
gedwongen zich achteruit ie trekken voor M.
Verhaegen, diegrooten tegenstand ontmoet.
Te Luik ziet het er evenmin rooskleurig uit en
als het akkoord gesloten wordt zal men, 't is te
voorzien, Pottier ter zijde schuiven om een
sukkelaar ie nemen, zooals te Verviers, waar de
talentvolle vriend Boland te gevaarlijk geacht
wordt geacht door de conservatieven.
Eenige sullen en dutsen zullen misschien ge
Dade vinden in de oogen der vasthoudisten, die
nu meer dan vroeger hunnen naam verdienen,
maar de bekwame mannen zullen voort op de
biezen mogen loopen. Aldus zal de christene de-
mokratie voor altijd belachelijk gemaakt worden
in de oogen der verstandige werklieden.
Inhei bewaarderskamp is er niets te verrich
ten. Die ouwe luidjes zijn koppiger dan de En-
gelschen in hun 001 log van Zuid-Afrika.'tlstijd,
moeite en geld verloren, die steen muilezels te
bekeeren,die eens zullen moeten voelen om tot
andere gedachten te komen. Maar intusschen loo
pen alle werklieden over tot de socialisten of tot
ons.
Katholieke democraten, bij ons is ook uwe
plaats 1 Bij ons heerscht er volledige vrijheid, bij
ons wordt geen enkele persoonlijkheid versmacht,
bij ons is er geloof in de toekomst der demoera
tie. Als gij waarlijk het volk genegen zijt, katho
lieke demokraten,*en onze zwoegers door spoedige
middelen wilt helpen, door middelen die aan de
ribben haogen, dan kunt gij niet aarzelen. O.ize
vlag ls de uwe, ons programma is het uwe vlag
en programma zult gij met ons tegen bewaarders
van alle pluimen verdedigen om ten slotte të ze
gevieren.
Leonce Du Catillon.
Aan de lezers van Assche, Haaltert,
Herzele, enz.
'Nen lezer uit Assche (arrondissement Brussel)
vraagt oos wat invloed het hebben zou op ge-
meentebifld en ook op provlntiaal gebied, wan
neer de Vlaamsche Christene demokraten in vol
doende getal zouden verkozen worden in de aan
staande stemming
Daar nagenoeg zelfde vraag ons ook uit Den
derleeuw, Haeltert en Herzele reeds werd toege-
richt, willen wij hierop antwoord geven in de
Klokke.
Indien er enkel zeven Vlaamsche christene
demokraten verkozen worden Brussel 2, Aalst
1, Brugge i, Gent 1, Dendermonde 1Kortrijkl.
i|an reeds heeft niet een der oude partijen nog
de neerderl eid in de Kamer, en vormt de vlaam-
scl'O christene volkspartij de balance.
Is te zeggen dat zij de meerderheid geven
mojt voor de siemming der begrootingen, dus
dei:; duim op den nek zetten mag van 't gou
vernement, en verkrijgen zal wat ze wil.
Wij nemen dit getal op 't allerminste, want,
ook.: te Antwerpen, te Turnhout, te Veurne-
Dixpjude, te Thielt, enz. schijnt men verzekerd
er venen door te krijgen.
F jwel, dan zal 't volgende in den loop van 1900
ree; s ges'emd worden, en dit om de goede reden,
dat ;r daardoor eene voldoende meerderheid in
de i amer zal bestaan
1 De zuivere evenredige vertegenwoordiging
zal nitgebreid worden voor de gemeente en ook
voor de provincie.
Is to zeggen, dat het getal stemmen zal ver-
deejd worden door 't getal te verkiezen leden, en
wa. neer men dit cijfer bekomt men een man zal
verkozen hebben.
B voorbeeld in eene gemeente waar 1804 stem
mer worden uitgebracht, heeft men er eenen
verkizen met 1(54 stemmen, met 328 heeft men
er 2, met 492 heeft men er 3, enz.
't Zelfste voorden provincialen raad.
9°'De burgemeester zal aangeduid worden door
de kiezers der gemeente. Natuurlijk in de meer
derheid.
(Dit moet zijn om die partijdige benoemingen
in de minderheid te voorkomen.
3" Ingezien voor de wijziging der gemeente en
proviociaale kieswet, de enkele meerderheid vol
doende is, en die meerderheid dan bestaan zal,
zal voor provinlie en gemeente het zuiver alge-
gtar-vEN msiTEENtrstertrr -
Ge ziet, Beste vrienden van welk groot belang
de aanstaande kiezing is, voor al die gemeen
ten en kantons waar ergens 'nen gros bonnet de
politiek beheer6Cht, en al de publieke belangen in
handen legt van de eene of andere doctrinaire
partij, 't zij behoudsgezind of liberaal.
Volgens de laatste stemmingen in uwe respec
tieve gemeente, zouden er te Assche 5 demokra
ter verkozen worden, te Haeltert 4, te Herzele 1,
Aalst 2 Sottegera 1
Dit alles zonder den invloed van 't zuiver alge
meen stemrecht in aandacht te nemen.
Want, te Ninove Daraelijk, zouden de demo
kraten er twee hebben op drij, en in Aalst ook de
meerderheid
Bij zoover, dat te Gent, de oude pruiken in de
permanente deputatie den helft der zetels zouden
moeten afstaan aan de Christene demokraten
weerom, omdat zij er de balance zouden vor
men tusschen de twee oü kapittels.
Wanneer men die gevolgen overweegt,
't geen misschien aan velen onzer mannen nog
ontsnapte, mag het ons Diet verwonderen dat
gansch het doctrinair korps hemel en aarde be
weegt om de vlaamsche christene volksmannen
in hunnen reuzenkamp te stuiten.
lu alle gemeenten zullen r christene demo
kraten zetelen.
In gemeenten waar ods mannen nu de min
derheid hebben, of zoowel, hard strijden moeten
om 'n meerderheid te behouden zal, dank aan
elke man zijn stem, de meerderheid, en tevens
't collegie hun verzekerd zijn voor altijd.
Bijgevolg elk heeft belang rechtstreeks of
onrechtstreeks, in den uilslag der aanstande
kiezing.
Bijgevolg ook, elk, moet van nu tol einde Mei
zich onverschrokken in den strijd werpen, om den
zegepraal der vlaamsche christene demokratie te
helpen bewerken.
Als elk zijn plicht doet is de uitslag verzekerd.
Roeland.
't Aalstersch afkooksel van 't Nieuws van den
dag springt op zijn hoogste paard
En waarom, zult ge vragen
Wel hemel
1 Omdat de Christene demokraten de boomen
willen geplant zien op 2 meters of zeven voelen,
zoo 't burgerlijk wetboek het als regel voorschrijft
in plaats van op drij.
Volgens dit betaald schrijvelaartje, heefi M.
De Sadeleer gelijk gehad van de costumen van 't
land van Aalst in de wet te doen behouden.
Kan men dan nog boomen planten a«u
meerscken en welden vraagt hij zich af.
Vooreerst, men kan dit nog, maar
A. De pachter zal er rekening van houden in
't bepalen van de pachtsom.
B. Men zal de boomen niet als vroeger op roof
zenden in andermans grond.
C Men zal de scheidingslijn kunnen vaststel
len door ultpaling en die talrijke geschillen des
wegens zullen ophouden.
D. Men zal de beplante panden (over 't alge
meen natte gronden), kunnen ontwateren en
verbeteren door 't aanleggen van grachten.
E. Die benadeeling van naburen door den over-
was zal eind hebben, enz. enz.
2. Omdat zij willen dat Secretarissen, ge
meenteontvangers en ontvangers des arrabu-
reels in de gemeente verblijven, waar zij die be
diening vervullen.
Vindt men ia de kleine gemeenten altijd man-
nen met de noodige kennissen vraagt hij
zich af.
Wij zeggen Ja
Er zullen zich jonkheden op toeleggen, wan
neer ze zeker zijü van zich 't gras niet onder den
voet te zien wegmaaien door machtigen uit den
omtrek.
Is 't niet schande van te Ressegem tot secreta
ris te zien benoemen den zoon van den notaris
DeVuyst, wanneer verschillige ingezetenen met
de vereischte bekwaamheid zich nochtans ook
aanboden
Wanneer men zoo ziet hoe de behoudsge
zinde pruiken uit stoftelijk belang, al wat redelijk
is en rechtvaardig met halsstarrigheid bekampen,
den raag het ons niet verwonderen datPol en
Stant d den ingang der kerk betwist aan hen die
in alle besturen evenredige vertegenwoordiging
willen A. D. B.
Aan de grondbeginselen van 1893 getrouw,
jaar der stichting der Christene Volkspartij, ver
nieuwd tijdens de kiezing van Aalst het volgende
jaar, heeft de middenraad onzer partij nog
eens het mandaat ODKelecd niets dan Vlaarasch
school te verdedigen.
Vlaamsch spreken in de Kamer door een groep
demokraten is mogelijk. De tweetalige besprekin
gen zijn mogelijk in Zwitserland en hier zullen
zij ook ingevoerd wordeD, niet meer schuchter
en beschaamd, als tot du toe het geval is geweest,
maar unguibus et rostris, met hand en tand.
De Vlaamsche universiteit moet er ook komen,
anders blijft ons volk het meest verstandelijk ver-
achterde van westelijk en midden Europa.
Die twee punten van ons platform zijn een an-t
woord aan de vulgarisateurs, die onze volks
klassen na de burgersklas willen verfranschen
en aan de verfranschte reactionairen die onze
Vlaamschgezinde volksvertegenwoordigers het
gat van den timmerman toonen.
Zullen de liberale, behoudsgezinde en socialis
tische Vlamingen hetzelfde doen Wij hopen het.
In alls geval, de Vlaamsche Christens Volkspartij
zal haren plicht vervullen, al moest zij gansch
alleen staan om de taal der democratie in de Ka
mer te spreken of voor de Vlaamsche Universi
teit te werken. L. D. G.
'k Heb u zondag laatst onze gemeente edi-
len naar 't leven geschilderd.
'k Moet nog enkel 't portret encadreeren.
In 1897 stichtte ik de samenwerkende maat
schappij der geweefselshemel en aarde wer
den bewogen door die mannen, om die instelling
te stuiten.
In 1898 stichtte ik door hen zeiven er toe
gedwongen, het samenwerkend verbruik
hunne woede steeg ten top ik was geen socia
list meer de galons van a anarchist werden
mij toegeworpen
Dan kwam de beurt voor de vrouwspeisonen.
In 1899 stichtte ik het syndikaat der hand
schoenmaaksters de meisjes onzer gemeente
moesten drij, vier, vijf maal ter week naar de
stad om hun werk te nemen, en te dragen als het
af was.
Ik wou dit tijdverlies doen besparen.
Daarom, ik zocht werk op in Brussel en vond
het, maar weldra was daar alles uit christene
naastenliefde, door die mannen onderschept
ik moest verder.
In vijf verschillige reizen ging ik naar Duitsch
land en was eindelijk op het punt van volledig te
gelukken, ditmaal nochtans bij middel van
briefwisseling 't was in Beieren, ('k Had uit
voorzorg doen schrijven door 'nen derden per
soon). Ongelukkiglijk die heer vroeg inlichtin
gen... aan ons raenschlievend gemeentebestuur
't Collegie van burgemeester en schepenen
werd t'hoone gevraagd om 1 1 mijn tweede en
nu definitieve begraving te bewerken.
Ik schreef en herschreef en geen antwoord kon
ik nog los krijgen, die heer gaf geen teeken meer
van leven.
Ik gespte op 'nen vroegen morgen den reiszak
en... op naar 't land van 't lekker bier.
's Anderendaags om 9 uren zat ik met den
fameuzen scriptum onzer kleingeestige artisten
in d'hand.
U de arglistige, domme, bekrompene kinder-