IVO
Gaan wij vooruit
De Veekwestie.
Melkerijen.
Nieuwerkerken.
De rechtbank
STRIJDPENNING.
Nog de opstand in Congo.
Oorlog in Transvaal.
naam tracht te krijgen van volksgezind en edel
moedig te zijn.
De onwetendheid van hel volk is de winnekegel
der behouders.
Doch weest gerus», de oogen zullen wel open
gaan. Eens dat de werklieden het vossenspel
ontdekken, zullen do vertegenwoordigers van
het kapitalism om 3 centen krijgen
De rechtvaardige verliest niets met een beetje
te wachten. P. V. S.
De behouders hebben er niet weinig op geboft
dat de handel van België zoo ras vooruitging.
Overal gaat de handel vooruit. Waarom Om
dat de bevolking toeneemt eu dat de nieuwe stre
ken van Midden Afrika en China gedurig meer
or.tgind worden.
Om te weten of een land werkelijk vooruit gaat
moet men zijneu vooruitgang vergelijken met
dezen van andere landeu en dan ondervindt men
weldra, dat andere landen ons verre vooruit snel
len, alhoewel wij dank aan onze koolmijnen en
onze talrijke bevaarbare rivieren, en onze ligging
tusschen de 4 meest handeldrijvende natiën der
wereld zeer veel voordeel hebben op de andere
volkeren.
Jules Laroche, een fransch economist, heeft de
volgende berekening gcdaaD.
In 1880 dreef België voor 2848 millioen handel
In 4899 3482
Eene verhooging dus van 22 p. h.
In 1880 dreef Engeland voor 1.3410 mil. handel
In 1899 17,975
Eene verhoogiDg dus van 34 p. h.
Eindelijk Duitschland dat weinig voordeelig ge
legen is voor den handel omdat het weinig zee
kusten heeft, dreef in
1880 voor 7585 millioen fr. handel.
1899 vcor 120C0 d
Dus 48 p. h. verhooging of meer dan 't dubbel
van België.
België kan het dus niet volhcuden legen zijne
mededingers alhoewel de Iconen hier slechts 1/3
zijn der loonen in Engeland en 1/2 van 't gene zij
zijn in Duitschland.
Vooruit moeten wij, al ware het bestuur rog
zoo slecht, omdat wij omringd zijn van handel
drijvende natiën en omdat onza bevolking toe
neemt.
Doch onze vooruitgang vergeleken met die
van sommige andere landen is bijkans belache
lijk. Er valt dus niet te boffen.
Wij roepen vooral de aandacht onzer lezers op
den vooruitgang van Duitschland het onderwijs
is een groole oorzaak van den vooruitgang. Bin
nen vijf en twintig jaren zal de hat-del van
Duitschland waarschijnlijk deze van Engeland
overtreffen II. P.
M. Winkler heeft eeu goed vluchtschrift gei
maakt over de veekwestie, dat in korte woordeu
veel licht over de zaak verspreidt.
Wij knippen het volgende
der graanbouwers niet kunnende redden, heeft
hun gezegd a Ziet af van den graanbouw. In
den naam van den vrijhandel moeten wij voor
het vreemde graan van de Zwarte Zie, van Ame
rika, de grenzen wijd open zetten en gij kunt met
uw gewin daar niet tegen concurrceren. Maar
met den veekweek is nog w inst te doen maakt
dus weiden van uwe graanvelden, stallen van
schuren...»
En nu zij dit gedaan hebben worden hun de
middelen, om de beloofde winst te maken, ont
nomen.
t Eerst was er me', den graanbouw niets te
verdienen, omdat de vrijhandel het graan binnen
liet; nu is er met de velweiderij niets te verdie
nen omdat hier denzoo hooggeroamden vrijhan
del den hals omgewrongen wordt.»
Verder
De koeiboeren hebben 2 voorname grieven
Ten eerste. Het goede melkvee dat zij roodig
hebben, moeten zij duur betalen, omdat het aan
quarantaine, markeeren en andere formaliteiten
blootgesteld is, die allen geld en tijd kosten.
GESCHIEDKUNDIGE TAFEREELEN UIT
HET BEGIN DER XIIEEUW,
door
N. WINKELER.
De graaf verstomd over deze zonderÜDge ont
moeting, bleef nog lang bij het kruisbeeld biddeD,
de Hemel het verstanden de sterkte afsmeekende
welke hjj noodig had, om het land naar behooren
te besturen.
Intusschen reed een ruiter spoorslags de baan op
welke langs Moorslede en Zonnebeke naar Ieperen
veerde.
Een uur buiten de stad Roeselare gekomen, hield
hij aan eene boerenwoning stil, klopte geheimzin
nig, en op eene vraag daar binnen en een geruststel
lend antwoord des ruiters werd een deurtje openge
daan waarin de ridder verdween, terwijl de oude
waard het paard achterom naar een stalletje leidde.
Wel moedertje, vroeg de ridder, zijn do an
deren reeds lang vertrokken 1
Neen, schoone ridder, en daarbij de wijn had
hen allen zoo vervroolijkt, dat nog niemand uwe
afwezigheid scheen op te merken.
't Is wel, goede vrouw, help mij nu spoedig.
Des ridders wapenrusting werd losgegespt, zorgvul
dig in een zwaren koffer geborgen dat onder eene
valluik verstoken was en een oogenblik later her
kende men in den geharnastcn ridder niemand anders
dan Ivo, den wapenknecht van den burggraaf van
Ieperen, Willem van Loo.
n Ten tweede, en hierin zit voor hen het groote
verlies, het afgemolken vee, dat zij vroeger aan
betrekkelijk goeden prijs als slachtvee konden
verkooper, kuoneu zij niet meer kwijt geraken
dan met groot verlies, omdat het Holla dsche
slachtvee reeh's'.reeks, zonder quarantaine wordt
toegelaten.
De schrijver besluit, dat men de grenzen
wagewijd kan openzetten zonder de ziekte uit te
breideD, omdat zij zoowel binnen de grenzen
heerscht als er buiten wij hoeven slechts door
de middelen der wetenschap onze dierbare ge-
gezondheid tegen den inval der microben le vrij
waren, en a dan, zoo eindigt hij, zullen wij stil
aan de peerdeLbeenhouwerijen zien plaats maken
voor goedkoope rundvleeschwinkels wij zullen
de vetweiders hun brood zien verdienen, wtór
leven cp onze markten zien, wij zullen minder
margarine en meer echte boter kunnen eten, de
stallen onzer landbouwers zullen weer met schoo
ne goede melkkoeien gevuld worden,en wij zullen
met het mest der img-eie ossen, die wij zelf zul
len vetten, onze schrale heigronden vruchtbaar
maken.
Welsprekende cijfers.Volgens de kie
zerslijsten van 1899-1900 zijn er
Kiezers voor do Kamer
met 1 stem; 901,944 getal stemmen 901,944
met 2 stemmen 313,187 626,274
met 3 stemmen 237,401 a 711,303
Totaal kiezers 4452,232 Totaal stemm. 2,239,621
Kiezers voor den Senaat en provinciale raden
met 1 stem 691,339 getal stemmen 691,309
met 2 stemmen 306,329 o 612,658
met 3 stemmen230,052 <t 690,156
Totaal kiezers 1,227,720 Totaal stemm .1994,153
Kiezers voor de gemeenteraden
metl stem 666,050 getal stemmen 666,050
met 2 stemmen 223.590 447,180
met 3 stemmen 118,757 356.271
niet 4 stemmen 127,613 510,452
Totaal kiezers 1136,010
1,979,953
(Getrokken uit het laatste boek van Adv.
Vliebergh, De Boeren.)
Hoe kan eene samenwerkende melkerij
ingericht worden
Er bestaan in Belgenland drie soorten van sa
menwerkende melkerijen plaatselijke haodmel-
kerijen, plaatselijke stoom in elke rij en en gewes
telijke melkerijen ook verbondsmelkerijen ge-
heeten.
De plaatselijke melkerijen zijn ingericht onder
de boeren van een dorp ol van twee aanpalende
dorpen,- de gewestelijke melkerijen integendeel
onder de boeren van een geheel gewest, van
verscheidene dorpen.
Plaatselijke Handmelkerijen.
Dit zijn kleine melkerijen die in vele onzer ge
meenten bestaan en waar men de verschiliige
I- L-rtni, Qm mo!..'ln
beweegt.
De leden brengen er hunne melk deze wordt
gewogen, men neemt er stalen van om da vetge
halte te bepalen, de melk wordt ontroomd en elk
lid neemt seffens zijne ontroomde melk terug
mede naar huis.
Men laat den room zuren en kerut hem.
Plaatselijke Stoommelkerijen.
Hier zijn het 's menschen handen niet meer
die de toestellen in gang steken de sloom zorgt
daarvoor. Te Borsbeke bestaal zelfs eene melkerij
door de electriciteit of barnkrachl in gang ge
houden.
De stoommelkerijen zijn veel beier maar ook
veel kostelijker Ingericht dan de handmelkerijen.
Hier ook brengen de leden hunne melk, soms
nochtans rijdt de voerman der mf.lkerij rond om
de melk der loden af te halen.
De melk wordt gewogen en er wordt een staal
van genomen, dat men in eene luchtdicht geslo-
tene flesch bij raiddel van eene antiseptische stof
bewaart.
AI de melk wordt samen ontroomd en de leden
Na eene kom versche melk met een paar beten
broods genuttigd en de waardin eene milde be-
looning in de hand gestopt te hebben, deed hij zijn
paard voorbrengen, en met een korten doch vriende
lijken groet verdween hij in de halve duisternis, om
de ridders welke hem vöör waren in te halen.
III.
By Willem van Loo.
In de ridderzaal van den burg van Ieperen, bewoond
door burggraaf Willem van Loo, waren een p2ar
huisschalken of bedienden bezig met een dertigtal ze
tels achter lange tafels te rangschikken, terwijl ande
ren eene trede met een behangs?l en tapijten van
prachtig stikwerk opsierden, en daar onder eenen
troonhemel een paar zetels plaatsen, welke door snij
werk en gouden versiersels merkelijk van de anderen
verschilden.
Naast de trede stond eene kleine tafel met schrijf
stiften, perkamentbladen, zegelwas en andere schrijf
behoeften overdekt.
Terwijl de schalken hiermede bezig waren, kwa
men eenige krijgslieden binnen, welke op het bevel van
eenen overste, in het ronde der zaal plaats namen, om
als eere- of veiligheidswacht te dienen, voor de edel
lieden en ridders welke hier zouden vergaderen.
Men zag het, Willem van Loo wilde aan deze verga
dering een aaozi'-n geven, welke hem in de oogen zijner
vrienden in ontzag en eerbied moest doen winnen. Die
rijk versierde" ridderzaal, die trede, die troonhemel,
die prachtig uitgedosebte krijgers, dit alles moestop
den aanschouwer eenen indruk maken, alsof men zich
aan het hof van een machtig vorst bevond.
Vooral opmerkelijk waren twee reusachtige krijgs-
krijgen ontroomde melk terug ia verhouding van
de hoeveelheid melk die zij geleverd hebben.
De room en ook de ontroomde melk worden ge
pasteuriseerd. dat wil zeggen ontsmet, om de
leveliogen of microben ten deele te dooden of
onschadelijk te maken.
De pasleurisatie der ontroomde melk is hoogst
aan te bevelen. Dikwijls immers zet de mond en
poolplaag voort door de ontroomde "melk yan de
melkerijen.
Melk van aangetaste dieren wordt naar de mel
kerij gebracht en met de gezonde melk gemengd
om ontroomd te worden. Elk lil der melkerij
neemt ontroomde melk terug en voedt er mede
zijne dieren. Alzoo zet de ziek'e voort.
Ia Denemarken zal eorlang de pasleurisalie
voor do ontroomde melk in de melkerijen ver
plichtend gemaakt worden.
Het zij hier ter loops gezegd dat de boer, wiens
koeien de mond- of poolplaag hebben, zijne melk
moet thuis hou len do koninklijke besluiten van
18 November 1894 en van 15 Maart 1895 verbie
den den verkoop, het te koop aanbieden, het be
waren of vervoeren voor het hebruik door men
scben, van melk voortkomende van dieren aan
getast door besmettelijke ziekten, en van boter
verveerdigd met melk die niet mag verkocht
worden.
Het pas'eurisesron van de ontroomde melk zou
dus, overal waar het mogelijk i?, moeten gedaan
worden. Nu wordt hot soms, zelfs in stoommel
kerijen, verwaarloosd.
Wat het pasleuriseeren van den room betreft,
gepasteuriseerde room geeft beter boter.
Handmelkerijen pasleuriseeren riet; de toestel
len, daartoe noodig, kosten te veel geld.
Pasleurisoeren bes!aal hierin dat men den room
verwarmt tot 62—65 graden, de ontroomde melk
tot 70—80 graden, en dan plotselings tot onge
veer 12 graden verkoelt.
De portretjes van Priester Fonteyne
blijven te koop aan 5 centiemen. Wij hebben ook
groote ge-irukt op rijk Loor-papier, echte pracht
stuk j es, die in huis op de eereplaats mogen
prijken. Z j kosten maar 25 centiemen, franco
verzonden in karton, om niet le kroken 0,35.
Aan de vrienden en partijgcnoolen wordt be
kend gemaakt, dat zij Klokke Roeland zich
kunnen aanschaffen voor en na de vroegmis, maar
niet voor en na de hoogmis, dan zijn wij elders
geroepen. De belanghebbenden die verlangen
nieuws in de gazet gedrukt te zien, zooals her-
bergfeesten, wijkkermissen en partijaangelegen
heden, kunnen het overhandigen aan den ver
kooper van het blad. F. De Prez.
van Dendermonde heeft uitspraak gedaan over de
zaak William Borreman, die in den nacht der
gemeentekieziog te Aalst door eene bonde jonge
katholieken aangevallen werd en geslagen dat hij
voor dood bleet liggen. De jongeling is op jhet
gehoor getroffen en de weisdoktors verklaarden
i.:7 uw auair|pErrn«nu &<n *wijt geraken.
De rechtbank veroordeelde alsvolgt Verlees
Frans, vijftien dagen en 6 weken gevang en 15 f<\
boot Van Ertvelde, zes weken j Van Braate
ghem, eene maand De Coninck, eene maand ge
vang, alien voorwaardelijk buiten hervalliog
binst de Sjiar. Bovendien veroordeelt hen de
rechtbank tot eene gezamentlijke scbadevergoe-
aan William Borreman van 15.000 fr., met be
houd voor dezen van al zijne rechten voor de
toekomst. In geval van niet betaling ondergaan
zij eene gevangzitling van 6 maanden.
EVERE. Na het zingen van een lied door
don jongen deraokraat V. W. bij A. P.
DENDERLEEUW. Omdat men nu uit
roept dat Dc Backer nu toch 'ne goeion is, nadat
ze hem mpt hand en tand bevochten hebben
DENDERHOUTEM. Opdat de meiskens
van Terlinden wat beter hunnen bek zouden
toehouden
Omdat onzen dikken onze kermis zoo goed
aangekondigd heeft
knechten van het hoofd tot de voeten geharnast, gewa
pend met overgreote zwaarden, en welke vooreerst,
wijl de hoofdman hunne plaats nog niet aangewezen
bad, nog in het midden der zaal zijne bove'.en afwacht
ten.
Eerst echter deed de hoofdman een teeken dat men
naar hem zoude luisteren, en toen elks aandacht op
hem gevestigd was, sprak hij
Mannen, op bevel van den burggraaf, onzen ge-
strengen heer en moester, heb ik, om als eerewacht in
deze vergadering aangesteld te worden, tusschen onze
krijgsbenden diegenen moeten uitkiezen, welke sedert
de laa'ste maanden door eene bijzonder voorbeeldi»
gedrag uitmunten, en onder dezen heb ik de twee
grootste en krachtigste mannen moeten afzonderen om
naast den troon des burggraven plaats te nemen. Nie
mand daartoe beter geschikt zijnde dan mijne twee
onderoversten, Luitpold en Ivo, zijn zij van lieden af,
als bijzondere lijfwachten des meesters aangesteld.
Het is ons eene groote eer, hoofdman, sprak Ivo,
aldus in de bijzondere guDst des burggraven te staan^
maar, is het niet te vreezen,dat odzo vrije tijd hierdoor
zal ingekort worden
Hoe zoo was des hoofdmans weder vraag.
Daaraan dacht ik ook, zegde Luitpold, ik vrees
dat onze heer Willem, door zijne hofhoudiing op groo
toren voet in te richten, ook een grooter aantal lieden
in bestendigen dienst zal houden.
Stelt u deswege gerust, hernam de hoofdman,
het getal krijgers zal in evenredigheid vergroot wor-
deD, en dus ook de diensturen des te meer verdeeld
zijn. Later zullen er nog andere lijfwachten aangesteld
worden.
Ik betreur nog altoos, zegde Lucas een der sol
daten, het luie, iletsche holleven aanvaard te hebben
de zucht tot strijden deed mij het vaderlijk huis ont
vluchten om krijgsman te worden, maar haddeik ge-
Dc laatste stoomer uit Congo aangekomen
brengt ons de volgeude tijdingen over den toe
stand in de streek Moogalla door eene.bijzondere
briefwisseling
Gansch mijne streek is te gelijkertijde als de
Budjas in opstand gekomen. Mijn post werd
driemaal aangerand. 42 soldaten van de 60 waar
over ik bevel heb zijn gedood of gekwetst. Zie
daar het ac'ief dezer maand Maait
Mijn post is nacht en dag omringd door 2.000
inboorlingen. Hoe meer ik er dood, hoe meer er
uit den grond komen 't is als de kooien De 18
soldaten die mij overblijven vechten als leeuwen
en ik hoop wel het nog \ier of vijf dagen uit te
houden totdat de versterking van 100 man die ik
gevraagd heb, mij zal komen vervoegen.
De andere posten der streek der Budjas zijn al
in den zelfden toestand.
De kommaGdanten Vcrdussen en de Meule-
meester zijn op gang van N'Dolo met 400 solda
len om ons te ontzetten. Zullen zij tot bij ons ge
raken 'l Is altijd zeker dat er 20.000 Budjas en
3.000 Mogwandis in oproer zijn en dat het kerels
zijn die onvervaard zijn. Degene die mij insluiten
komen hun laten dooden legen het paalwerk dat
onzen post omringd. Dag en nacht hou len wij
wij ons in de verdedigingstorens, ik in den eene
met tien soldaiei en de 8 andere in den anderen.
Wij verschieten omtrent 1.000 kogels daags,
maar ik zal weldra dit getal moeien" beperken
want er blijven mij nog slechts eenige kassen
kogels over.
Om u een gedacht van do wildheid dier inboor
lingen te geven, zal ik u zeggen dat ik vader3
de lijken hunner eigene kinderen heb zien ver
slinden en zonen hunnen vader die pas gedood
was zien opeten.
Men heeft er nog niet mede gedaan met de^vil-
den I
Denderhautem. Kermis. Dat dit
wcord voortkomt van kerkmis, en kerkmis in
dien zin genomen, zooveel beleekent als kerkwij
ding, dit weet elke kristene mensch.
Dat er, Vlaanderen door, duizende kappelleker-
missen gevierd en onderhouden worden, is ook
algemeen gekend.
Bij zoover, dat alle wijkkermissen hunnen oor
sprong vinden in de inwijding der kapel van den
wijk.
Da heer Pastoor van Denderhautem wil nu an
dere rubrieken invoeren.
De wijk Terlinden had verleden jaar eene ker
mis ingericht ter gelegenheid der opbouwing
eener kap3l voor rustplaats van het Allerlieillig-
ste tijdens de processie.
Op voorlaatsten zondag beklom hij het preek-
gesloelte, en, naar zijne loffelijke gewoonte, af
wisselend bleek en purper van wosde.jriep hij uit:
a Geene kermis in den namiddag, zooniet geene
processie in den morgend
Hel volk van di8n wijk, allen, zonder uitzon
dering, voorbeeldige christene rnenscheo, die al
tijd wedijveren om in elk christene werk hun
aandeel bij te dragen, geloofden ditmaal, cn met
reden, aan dien heerschzieken wiliekeurlgen
gril nlc.t tp rrvooloo toogovon.
En de he6r pastoor heeft zoo - -
ommegang aangekondigd, een eWèïeegjS, wei
nig bebouwd, en door lalrijke vuilhoekeu ba-
grensd, in plaats van eenen breeden, druk be
bouwden en schoon gepalleerden weg.
Ho, waar is dc tijd toch vervaren van onzen
pastoor Germeersch, dien vader zijoer kudde I
dien eDgel van vrede op onze gemeente dien
aanmoediger van onschuldig vermaak en uitspan'
ning
Toestand.
'I Was dinsdag de negende maand dat de oor
log begon. En tot grooto verbazing der Londen-
sche heethoofden, die de Boers verpletterd acht
ten na de bezetting van Johannesburg, behalen
zij achter de hielen van lord Roberts, in Oranje-
Vrijstaat eene schilterendo overwinning op de
Engelsche troepen.
Rond Roodevaal, in de omstreken van Kroon-
slad is een gansch bataillon van Dubyshire om-
weten, dat ik hier, als een heidensch afgodbeeld, met
mijne speer tegen den muur zoude ge;lint worden, ik
ware nog liever met het schip van mijnen oom Com
naar Oostland gevaren om met de baren, en de stor
men der zee te worstelen.
O, riep een derschalken, uw wonsch zal weldra
vervuld worden het lui leven zal spoedig voor u ge
daan zijn
Om voor ons te beginnen, zegde een andere schalk
zich blijmoedig de handen wrijvende.
Hoe dat 1 vroeg Lucas.
Wel, was het antwoord, volgens ik uit de gespre
ken der heeren en ridders, welke daar in de voorzaal
het uur der vergadering afwachten, vernomen heb,
zal het weldra oorlog worden in Vlaanderland, en gij,
weet wel,dal, wanneer de burggraaf met zijne krijgs
lieden naar het oorlogsveld is, zijne huisschalken niets
te doen hebben...
Dan to slapen en te eten, viel de andere in.
- Verachtelijke luiaardsI beet Luitpold beiden toe
ware ik uw meester, ik deed u met tweeën aan den
staart van eene halfwilden ezel twintigmaal rond de
grachten van den burg sleepen gij zoudt wel vlugger
worden.
Bij het denkbeeld dier zonderlinge strafpleging
schoten al de krijgslieden, ja zelfs hun hoofdmaD, in
een luiden schaterlach Lucas zelfs had reeds een be
gin aan de uitvoering gemaakt, door eenen der schal
ken, den bandelier van zijn zwaard over het hoofd te
werpen en hem een paar stappen voort te trekken.
De hoofdman, welke deze plaats nu juist niet ge
schikt vond voor zulke grove scherts, legde zijne man
nen hot zwijgen op en deed Ivo en Luitpold naast do
met goud behangene deur plaats nemeD, om den burg
graaf bij zijn intreden naar eenen der zetels onder don
troonhemel te geleiden.
(Vervolgt.)
