Ons Congres van Antwerpen Raaskallen De Vrijheid Iets over het gelukkige Oostenrijk Een onmens&helijke wedstrijd De Verhuizing altoos iets van overblijven, is bij onze der kleine burgerij eerst en vooral te bewarende geworden. pers een tweede natuur F. Lambreoht. Omtrent al de vlaamsche arrondisse menten van het land hadden afgeveer- digden gezonden. 's Morgens om n ure greep de betooging ter eer onzer twee Kamer leden plaats. De zaal van 't Volkshuis was berstens vol. Redevoeringen wer den uitgesproken door den voorzitter M. Winskens, door priester Fonteyne, advokaat Lebon, advokaat Debacker, en priester Daens. Allen waren vol geestdrift voor de toekomstige werkrng der partij en de zaal juichte ze dapper toe. Prachtige betooging dus en waarvan iedereen het geheugen zal blijven be waren. In de bijeenkomst van den namiddag werd de inrichting der partij hoofd zakelijk besproken TVerschillige voor stellen werden gedaan doch de meer derheid sloot zich aan bij het gedacht van M\ De Backer. Deze vroeg de samenstelling van een voorloopig midden-cómiteit gelast met 't beleggen van een congres. Al de vertegenwoor digde arrondissementen gingen dus op hun eigen over tot het aand*iden van een lid voor het comiteit en ook van een plaatsvervanger. Het Congres zal plaats hebben op Tweeden Kerstdag. Het zal het voor naamste zijn dat de christene volks partij nog zal ingericht hebben. Onze vrienden moeten er zich goed op voor bereiden om met rijpen raad op te zoeken waar onze werking mank g; en hoe zij op goeden voet kan gebracht worden. Samenstelling van het voorloopig Midden-Comiteit ANTWERPEN E. H. Fonteyne; plaatsvervanger M. Weekers (Boom). BRUSSEL M. Verloes plaats vervanger M. Vanden Bosch (Ander- lecht). LEUVEN M. Caeyaerts plaats vervanger M. Janssens. BRUGGE M. Moeyaert plaats vervanger M. Thys. MECHELENM. Dekeersmaecker; plaatsvervanger M. B. Perck. AALST M. Lambrecht plaats vervanger M. Van Schu}denbergh. GENT M. Plancquaert plaats vervanger R. Lamon. S. NI KOL A AS: M. Van Goethem; plaatsvervanger M. Arnold. 't Is oprecht prettig om de bewaren de bladen te zien praten over ons Congres van Antwerpen, zij beelden zich in, elk volgens zijne goesting, hoe het daar gegaan is en schrijven maar rijp en groen van einden in, zij geven onder andwr verslag van allerhande redevoeringen en betwistingen waarvan men op het Congres geen enkel woord gehoord heeft. 't Is zoo dat er, naar 't lezen der bladen, eene schrikkelijke kijvagie zou ontstaan hebben over de kleine burgerij en de kiezing van Brussel. En wilt gij weten wat er van dit alles is Eene enkele onderbreking waartegen de gansche zaal protesteerde, meer niet. Het Laatste Nieuws geeft niettemin een verslag alsof men op 't congres van omtrent niets anders gehandeld had. Het draait maar zonder omzien in zijn artikel ai hetgeen wat een zijner opstellers pou willen hebben dat er ou gebeid \ijn maar dat er nooit gezeid werd. 't Is een uitgevonden spel tegen de democraten. De Patrie neemt natuurlijk met allerhaast het schrijven van het liberaal blad over. 't Is in hare gewoonte de slechte goddelooze bladen te gelooven en bij te springen telkens zij op de democraten losgaan. Zij is er overigens ook niet mede verlegen wanneer de liberale gazetten ievers goed van ons schrijven. Dan zou zij ook wel eens hunne artikels overnemen maar het is dan om te toonen hoe diep die zoo- gezeide christenen gevallen zijn daar zij de lof betuiging der kerkver- volgers verdienen. Die dubbelzinnige handelwijze gaat bij de bewaarders door voor eerlijke pennelekkerij. Steunende op het zwanzeverslag van Het Laatste Nieuws verklaart de Patrie aan hare lezers dat de christene democraten de werklieden verlaten om zich te werpen op de kleine burgerij, hetgeen zij kwalijk neemt. Is het belachelijk, ja of neen Heb "ben de christene democraten van den eersten dag van hun ontstaan de kleine Burgerij en harë belangen niet verdedigd Nooit hielden zij eene meeting, nooit gaven zij een blad uit, nooit overzagen zij hun programma, of de kleine burgerij kwam er te berde. Om maar van een enkel punt te spreken de belastingen hebben de democraten ooit opgehouden te toonen hoe het de kleine neringdoener en landbouwer zijn die schandelijk ge troffen worden terwijl de kapitalisten het wel beter hebben En is het wijten is aan het kapitalism En dan komt de Patrie schrijven alsof de democraten nu voor het eerst de kleine burgerij ter hulp wilden snellen En waar den drommel heeft het blad dan gezien dat wij de werklieden laten schieten Waar Waar Wij zijn zelfs benieuwd het te weten, want volgens wij zien, spreken onze bladen nog steeds gelijk den eersten dag voor werker van stad en land. En het ware zeker wel eene aardige volkspartij deze die van geen werkman meer zou ge wagen Gij moet dus ten allerminste zot zijn om in de Patrie te schrijven. En het is nochtans met al zulke lollekens dat de edele lezers van dit blad zich getroosten ■■■TiiTffHTr»" De Ga^et van Antwerpen kloeg putten in den grond omdat het fransch staatsbestuur sommige kloosterscholen sluit,"en zij trekt ten oorloge met den strijdkreet van Leve de vrijheid liet slagwoord is schojDn, prachtig en wij zullen er altijd bij zijn om de vrijheid der burgers te verdedigen, 't is gelijk wie zij zijn, pater of non, libe raal of katholiek, socialist of demo- kraat, 't is al gelijk, burger is burger, en zijn recht en zijne vrijheid moeten geëerbiedigd worden Maar Leve de vrijheid dat woord klinkt zoo valsch in den mond van de mannen der Ga^et^an Ant werpen't klinkt als een vloek Onze katholieke bewaarders die spreken van ;an lachen, van gezien vrijheid! 'tis om teberstj Wij hebben daar staal in den laatsten kiesstrijd Getuige Eêckeren-Donck, waar de barons met hunne jachtwakers en eene bende uitgekochte slaven, eenige arme demokraten, die tot het volk wilden spreken, eene uur lang hebben uitge jouwd, beleedigd, bedreigd te slaan, eene ware bende wilde beesten, men zou gezegd hebben het schuim der wereld en dat waren edelmans Geen woord mogen spreken tot het volk Leve de vrijheid Tot Wyneghem was het niet veel beter. Daar stond de burgemeester, Meeus, de geneverkoningdie zijn werkvolk, zegt men, nog geen twee frank betaalt en wiens prachtpaarden eene krib hebben van geslepen marber, daar stond dus de burgemeester, met zijne twee fijne welopgevoede zoons aan het hoofd der lawijtmakers En daar waren nog de kleine kinderen der katholieke scholen, de knechtjes en meisjes, bijgeroepen, om de groote rijke mannen te helpen tegen 3*4 machtelooze demokraten Leve de vrijheid Tot Wommelghem, de burgemeester had de samenscholingen van meer dan 5 personen verbodenDe lokaalhouder mocht zijne zaal niet geven op bedrei ging van broodroof Alle middels waren goed om de demokraten te be letten een enkel woord te spreken En het was daar nog veel beter het was de pastoor, de herder der parochie die de demokraten zou beletten een woord te spreken Roepen en tieren en bulderen, hij had eene krop als een Savoi Leve de vrijheid Hoe menigmaal hebben die ver dedigers van de vrijheid hetzelfde niet betracht in den kiesstrijd Als wij onbedachtzonder voorzorgen alleen optrokken, het spel der ver dediging der vrijheid was aan den gang! Wij hebben eindelijk onze voor zorgen genomen, en zullen het voort aan altijd doen, men mag er zeker van zijn! Maar nog eens, leve de vrijheid! Een vloek in den mond onzer bewaar ders Voor te roepen leve het alge meen stemrecht men schiet u dood. Nu heerschen zij goed, maar het rad draait en moet het hier ook eens worden oog voor oog, tand voor tand ik zou ze beklagen, maar zij zouden het niet gestolen hebben. Pr> F. De Oostenrijksche bladen geven droevig nieuws over den toestand van de landelijke bevolking van Galicien, de armste streek van heel Oostenrijk. Daar zijn de arbeiders onlangs in opstand gekomen en waarlijk 't moet ons niet verwonderen als wij de honger- loonen zien die de arme zwoegers ver dienen. De regeering heeft in 1893 een onderzoek ingesteld, en heeft 't verslag over de loonen openbaar gemaakt, 't Is waarlijk droevig, bijzonderlijk in het oostelijk gedeelte van Galicien. Wat verdienen die arme slaven Van Januari tot Mei van 40 tot 90 centiemen. In Juni van 5o tot i3o c. In Juli van 5o tot 140 c. In October van 60 tot 180 c. In November van 44 tot 90 c. In December van 40 tot 90 c. En dat zijn de loonen van 't groot mannevolk, en van die loonen moeten zij nog hun eigen kost betalen 1 De loonen der vrouwen en der Als men die loonen nagaat, men zal wel kunnen denken dat er voor die dompelaars niet veel op tafel komt. Bij honderd duizenden en honderd duizenden die maar 5g - 60 centiemen daags verdienen Leeft daarmeê, met mam en vrouw en kinderen Zekere 01esk®uween leeraar geeft er een klein gedacht van. De rijken alleen, schrijft hij, mogen ge heel 't jaar door brood eten. De armen hebben er geen een heelen tijd voor dat de oogst binnenkomt. Dan is het regelmatig hongersnood in 't land. Het arme volk vult dan den buik met eene soort van watersoep en dat nog maar eens daags. Voor het overige trachten zij hunnen honger te stillen met alle soorten van planten, zooals zurkel, campernoeliën, bladen van beetrapen, enz. Men doet ook gemalen strooi bij het meel. En meerandere voedsels dat men hier aan de boesten geeft. De sterfte onder het volk, als gevolg van de slechte voeding, is verschrikke lijk. Men beweeit dat er jaarlijks in Galicie, 50,000 menschen sterven van honger 't IsHiertverscheurend en bijna OBgeU^WP»; maar men zal het wel moeten ^n'eerdën,?^^^^ andere-; schrijvers zoo&L^, Oleskouw, schatte® dit cijfer benedln dê^waarheid^en rekenen wel tot ioo,©Q# de martMaars die jaarlijks van hongër en eliende be zwijken in Galicie Als men Galicie vergelijkt aan ons Vlaanderen,, hoe erg 't van de kasteel- heeren wordt uitgebuit en uitgezogen, wij moeten toch bekennen dat het hier nog beter gaat als in Oostenrijk. Het is waar, het landsche werkvolk wint hier ©ok maar 70 tot 80 centiemen daags, maar zij hebben daarbij nog den kost bij den boer. Het is toch zooveel vooruit. Maar dat is al wonder in de wereld! Galicie en Vlaanderen zijn van de katholiekste streken der wereld. Flier en daar, 't zijn groote rijke kasteelheeren die meester zijn en heerschen over het volk. Volgens de christelijke leering moeten zij het werkvolk behandelen als broeders hun deftige loonen be talen, waardig van den mensch, kind van God zij moeten hunne arme broeders vooruit helpen, altijd hooger en hooger brengen. Dat is de schoone leering van Christus. Wat doen de groote katholieke meesters dan met den Katechismus Het grootste deel ge bruiken en misbruiken den godsdienst om het arme kristene volk onder den hiel te houden... en uit te buiten. Priester Fonteyne. Voor 23 Augustus werd aangekon digd een internationale raid tusschen Brussel en Oostende een loopstrijd voor bereden paarden op een afstand van i35 kilometers, meer dan zes-en- twintig mijlen Het is eenige jaren geleden dat zulke loopstrijd plaats had in Duitsch land de paarden, welke onderweg niet bezweken, zijn in een allerellen- digsten toestand aangekomen, en dat ten koste van overgroot lijden Ver scheidene heeft men moeten slachten Te allen kante werd protest aange- teekend tegen dit wreede sportspel. En zulk verderfelijk voorbeeld wil men in Belgie navolgen Wij verzetten ons krachtdadig tegen dezen wilden en wreeden loopstrijd. Wij teekenen verzet aan namens de wet, die de wreede daden jegens de dieren straft. Wij teekenen verzet aan namens de beschaving en de menschelijkheid. Het is wreed, dat men door middel van zweepslagen, zonder eenige nood zakelijkheid, 't laatste greintje kracht dadigheid uit een arm paard hale. Hebben wij niet reeds te veel wreede schouwtooneelen Duiven schietingen, kampstrijden met blind- gemaakte vogelen, hanengevechten en dergelijke meer 1 Er bestaat genoeg wilde onbe schaafdheid, genoeg barbaarschheid. Ja, meer dan genoeg voor de eer van ons land spant zich en snelt verder opnieuw. De pijn scherpt zijne laatste krachten en met razernij springt het vooruit. Het zweet zijpelt hem van het lijf en zijn schokkende adem maakt zijn tril lende neusgaten wit. Schuim kleeft aan den breidel en de wind neemt lange strepen bruis met zich mede. Zijn oog onderscheidt niet meer. Alles vliegt nevens hem voorbij als in een eentonigen nevel, welken de zwarte trönken der boomen van de baan regelmatig klieven. De sporen slaan in zijne huid, de wanhoop beklemt hem. Het snelt verder opnieuw. De onmeedoogende zweep valt en hervalt, immer heviger, op zijn hijgende flan ken. En de mensch verblind door zijn onzinnigen drift, denkt niet meer, redeneert niet meer, voelt niet meer Alles is in hem verstompt. En in zijnen geest is maar een gedachte meer, die hem leidt, hem aanhitst, hem woedend maakt Aankomen Aankomen, kost wat kost, aankomen voor de anderen aankomen en dat is al Laat ons die onmenschelijke schepsels beklagen, die hunne krachten in zulke ij dele pogingen en zulke misdadige' hande lingen verspillen ■>- Het paard valt ten gronde. Het is gedaan. De wedstrijd is ver loren. Dg mensch slaat, stampt en de gramscffep ontneemt het laatste grein tje oordeel en verstand. Ofwel het pa$rd valt aan den voet van den eindpaal. Doch dat is niets de roem valt den gelukken moorde naar immers ten deel Overdrijf ik Zulke wedstrijden in Duitschland hebben bewezen, dat een groot getal paarden onderweg bezweken zijn en dat de andere het meerendeel wej te verstaan uit medelijden bij Wat hebben wij u misdaan? Welke reden hebt gij om mijne vrouw en mijne kinderen in ellende te dompelen He- wel, spot nu eens 1 Nu kan men u' antwoorden. M. Valcke wierp een smeekenden blik op den knecht doch deze scheen genoegen te vinden in dit klein tooneel. Rieks' jongentje, ziende dat zijn vader kwaad was, ging aan 't schreien. Als Riek 't geschrei van zijn kind hoorde, werd hij als zinneloos. Zijne vrouw, die hij zoo dikwijls in stilte had zien weenen, zijne kinderen die hij zoo dikwijls met de tranen in de oogen had gezien als zij vader en moeder droevig en vol kommer hadden zien zitten sprekende over hunne duis tere toekomst, dat alles vloog Riek voor de oogen. Een groote vloek ontsnapte zijnen mond en de zware vuist van den vlaam- schen boer viel neer op den kop van M. Valcke. Gelukkig had de knecht, die zijn baas woedend ziendëgvoor ongelukken vreesde, den slag gedeeltelijk afgeweerd, Slechts de rand van M. Valcke's hoed was'getroffen. Met een wip sprong èjjb Valcke over den gracht. Flij zonk door zijn knieën van schrik, de handen hingen hem be- weegloos langs het lijf, mond en oogen stonden wijd open gespikkeld, en zijn gezicht, nog verleelijlgj door 't ver wrongen zijn van aandoening, kreeg alle kleuren. MÜn priesterkleed, eerbiedig mijn priekfërkleed gilde de lafaard. Gij zijthet niet waardig tierde Riek en ^ij-sprong M. Valcke teweeg aC#rna knecht weerhield hem. Baas, baas, stil u, denk op uwe ,i u. ^|Vrouw, welk verdriet voor haar als 1 l i. 1 uj ctüb zij moest hooren dat gij een priester aankomst moesten geslacht word<$g geslagen hebt priester En kan men het celooven Znlke nr. -d- i 1 oen Riek van zijn vrouw hoorde spreken, weerhield hij zich eenigzins. Hij wist hoe onze priesters er een schromelijk kwaad van maken als men de hand op hen legt zelfs als zij het F pluizend malen verdiend hebben. Zij ffTzorgen er immers zeer goed voor de geloovigen de gedachten in te prenten die hun eigen verheffen en beschermen. Om mijn vrouw en kinderens wil zal ik u ditmaal laten gaan sprak Riek nog immer bevend van woede, doch wee u zoo ik u nog op mijnen weg vind. En al met eens Dolf ken, die bij hem te schreien stond, tot zich trekkende Zie kind zegde Riel^Tziet ge daar dien zwarten man Ja, vader snik&rfet kind. jongens staan nog een derde en oveiigens niet waar dat de ondergang j tijds den helft lager Wie verbeeldt zich de erge wreed heid, waarmede zulke proefnemingen gepaard gaan Als men de arme beesten en de ruiters over de oneffen banen ziet voortsnellen, dan vraagt men zich af, met angst, wie het wilde beest is, dat nog niet door de hoogere beschaving verfijnd werd de mensch die met de zweep ten bloede slaat, of het paard dat gehoorzaamt Het zweetend ros slaat de straatsteenen of de kantzoden met zijne klinkende hoeven het is prachtig voorzeker in onstuimigen galop; het hoort enkel de helsche aan hitsingen van zijn meesteren 't springt vooruit, zonder het doel te kennen terwijl het alle vermoeienis vergeet. Doch de baan is te lang en het verliest zijne krachten. Het oogenblik naakt waarop zijne pooten niet sterk genoeg zullen zijn, en zijn loop wordt onregel matig. Maar de mensch heeft sterkte van het dier gemeten de zweep in de hoogte. Het En kan men het gelooven Zulke spelen zullen in ons Belgenland toegi laten worden Wat mij betreft, ik kan maar niet begrijpen der wereld logica wij zijn ontroerd als wij twee dronkaards zien vechten, doch zijn verheugd als wi langzaam paarden doodmartelen of duiven doodschieten of zingvogels voor eeuwig blindmaken... De harten omhoog, Fleeren Uw gemaakte vreugde doet al te veel lijden. Een weinig medelijden voor de lagere wezens Een weinig waar digheid ook En laat ons toch be wijzen dat wij hooger staan Jan de dieren. Waarom moet er alnpl ge sproken worden van zwakke menschen - harten Eén raid is een monsterachtig ding. Laat ons denken en w#ten dat onze geest moet breed zijn. Onze geest moet denken en breed zijn, en de bestrijding dier nuttelooze loopstrijden zal onze verstandige ziel, die maar al te veel sluimert, van ver- ontweerdiging doen opschieten. Wij j behooren tot onzen tijd. Ik wil op uw hart geen verder beroep maken. Al die vraagstukken behooren tot den zedelijken mensch en ik spreek nu tot uwen geest. Wij kunnen die onmensche lijke spelen" nog niet beletten, maar, ten minste, laat ons ze niet aanmoedi gen door onze ongezonde nieuwsgie righeid. Laat ons de oogen openen dergenen, die door drift en onwetend heid worden geleid. En de afschaffing zal van zelf komen. Dat is het eenige middel om ons doel te bereiken. Laat ons geen belang hechten aan al die martelspelen z.ooals ons eeuwige zwakheid maar al te dik wijls doet. Laat ons eene ernstige poging doen en tegenover ons eigen die zege vol goedheden behalen, eene wonderbare zege, die voor altijd ons hooger dan het dier zal plaatsen. Met niet veel moeite zullen wij ze behalen en onze ziel, onrustig gemaakt door het misbruik van sterke aandoeningen door ongewone driften, zal een weinig van den verloren vrede, die de men schen van den zoeten goeden tijd genoten, terug bekomen. Wij vernemen dat een plakbrief welke in het gansche land verspreid werd, tegen den internationalen raid ten hevigste protesteert. Hij vele handteekens en zal zonder twijfel een goed uitwerksel hebben op onze zoo bij uitstek deftige Belgische be volking. ik&j-h t Is hij» die moJ&er deze laatste maanden zoo dikwip-s doen weenen, en vader ongelukkiglijk zoo dikwijls doen vloeken heeft, 't is hjj die u en uw broertjes en uw zustertjes van de hoeve hunner voorouders naar den vreemde verjaagt, Dolfken, steek uw vuist naar hem uit Riek balde de volgde hem na. Vloek op den zwarten man, brulde Riek, heesch van woede. Vloek op den zwarten man, her-, haalde het kind met zijne fijne kinder stem, waar nog tranen in lagen. Hij heeft vader verjaagd, moeder doen weenen, onschuldigen gemarteld, vloek. Vloek op den zwarten man, klonk de kinderstem wederom. Riek ging voort aan 't verwijten en Dolf ken, vader boos ziende, werd zon der te weten ook boos en schreeuwde steeds luider Vloek op den zwarten man. M- Valcke was gevlucht hij ging ginder ver met haastigen stap hoe hard en ongevoelig zijn hart ook was als 't zijn hoogmoed en zijne dorpspolitiek gold, toch hadden de vervloekingen van den verjaagden boer en vooral van zijn kind indruk op hem gemaakt; het zweet liep hem van 't aangezicht. Toen hij een 2ootal meters ver was, bleef hij staan, droogde 't zweet van zijn voorhoofd-en keek nog eens om. De verhuiswagen beklom langzaam een kleine heuvel en na hem ging Riek met den kleinen Dolf op den arm die nog altijd zijn klein vuistjen uitstak in de richting van den onderpastor. 't Scheen deze dat de vervloekingen van het kind hem nog eens door de ooren sneed en hij verhaastte zich naar zijn huis. (SLOT) Als M. Valcke zijn slachtoffer zag, verhardde hij nog de natuurlijke hard heid van zijn wezen. Met strakken, hoogmoedigen blik zag hij naar Riek Sanders op, doch nauwelijks had hij gezien hoe Rieks' oogen vlammen schoten en hoe zijn handen hem jokten of onrust en schrik bevingen hem. Gij zijt de oorzaak van 't ongeluk van mijn huisgezin brulde Riek, zich naar M. Valcke schietende. M. Valcke bleef staan, de oogen strak in de oogen van Riek gericht en door den schrik als aan den grond genageld. De held, nu hij niet meer buiten gevaar in zijn predikstoel voor bange, de laffe of bijgeloovige menschen stond, Hij heft had al zijn moed en barschheid ver- paard loren en beefde als een riet. i vuist en Dolfken Binnen kort zullen wij nog een schetsjen geven uit ons toekomstig boek. t Zal eene Liefdegeschiedenis ofwel een Pastoors-diner zijn. In de Gendarmerie Sinds eenige dagen zijn al de gen darmen met Browningrevolvers ge wapend. Deze revolvers zijn uitmun tende wapens die 400 meters ver en juist schieten zij worden met zeven kardoezen geladen en kosten 5o frank 't stuk. Binnen kort zullen de Albini- karabienen der gendarmen door Mau sermusketten, waarmede de ruiterij van 't leger reeds gewapend is, ver- vangen worden. De ouderwetsche ba jonet zal dan ook verdwijnen en plaats maken voor den yatagan

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

Klokke Roeland | 1902 | | pagina 2