i te i fe
Uil de Fransche ISevolulie.
©oösïucnst, - Baited:! ni, - Brijljetii,
D'oorzaak van alles.
10
Zondag 7 Maar !N80.
Keii-en-Twintigste Ju.ng.iii^.
Bureel Achterstraat.
Üewoone Anaonceri. SO centiemen per regel. Annoncen op <le Tweede Blsdii de. SO centiemen
den regel, Berichten onder 't Nieuw», 1 frank den kleinen regel
HET LAND
5 fr 's jaars, vooraf bet. Inschrijvingen worden op alle tijd
stippen genomen rechtstreeks bij ons or door post of briefdragers
VAN AELST
OVERZICHT.
RUSLAND. Dijnsdag, 2 Maart, was 't de 2 5sCc ver
jaardag der troonbeklimming van den Czaar.Dit feest,
verre van overal vreugde te verwekken, is met 'ne
somberen vloers van rouw en schrik omhuld geweest.
Men vreesde voor ecne nieuwe samenzwering der
Nihilistendezen hadden immers verwittigd dat zij
zich met de verlichting zouden belasten en het
schoonste vuurwerk der wereld in St Petersburg af
schieten. Dc strengste voorzorgen waren genomen,
en de Nihilisten hadden voorliet oogenblik van hun
barbaaisch ontwerp afgezien. Nochtans, in den na
middag om hall drie heelt een jongeling van bij de 3o
jaren een revolverscheut afgetrokken op den gouver
neur van St Petersburg, generaal LORIS-M KLiKOlT.
Dit was een stoutmoedige aanval, want hij had plaats
in t midden der soldaten die den generaal vergezel
den. Men zegt dat Melikoff zelf den moordenaar
heeft aangehouden. De ontroering door die nieuwe
moordpoging te weeg gebracht, 'is overgroot; want
zij bewijst dat dc Nihilisten voor niets zullen achter-
uitdeinzen. De staat van beleg is uitgeroepen; ont
vlambare stoften mogen in het land niet ingebracht
worden, de treins worden onderzocht, en al de per
sonen zonder goed pasport worden in verzekering
gesteld. In zijne redevoering aan 't Senaat heeft
de Czaar de hoop uitgedrukt dat God Rusland zal
verlossen uit den angstvollen toestand waarin het
verkeert.
De zaak HARTMANN is nog niet beslist. Hij wordt
beticht van eenen internationalen trein bij Moscou te
hebben doen springende kwestie nu is of dit als een
POLITIEK schelmstuk, ja oi neen, moet aanzien wor
den. 't Fransch gouvernement heeft aan de russische
policie laten weten dat vóór de uitlevering een on
derzoek moet gemaakt worden nopens de natuur en
de wezenlijkheden der daden welke men aan Hart
man ten laste legt. Van St Petersburg heeft men ge
antwoord dat dit voorloopig onderzoek redelijk is, en
dat men met geduld den uitslag ervan zal afwachten.
PRUISEN. De benoeming van prins von HOHEN-
LOHE, duitschen ambassadeur te Parijs, als onder
kanselier te Berlijn, wordt als cene waarborg voor
den vrede aanzien. De prins is een gezet en gematigd
man hij is voor den vrede ntet Frankrijk en niet min
tegen den KULTURKAMPF. 't Is om die redens dat
de keizer hem naar Berlijn roept. In het groothertog
dom van Baden, gelijk in Zwitserlanden in Pruisen,
is men ook beö van de kerkvervolging welke niets
anders te weeg brengt dat de maatschappij ondermij
nen en rijp maken voor alle revolutiën. Maar intus-
schen gaat die roekelooze oorlog meer en meer in
't arm FRANKRIJK losbranden. Nu ontmeemt men
aan de katholieken de vrijheid van onderwijs de
VRIJE UNIVERSITEITEN worden gedwarsboomd,
hunne rechten worden gekrenkt, en heden begint men
het fameus artikel 7 (de vermoording van 't vrije on
derwijs) te bepleiten; en dit schoon werk wordt door
de fransche liberalen verricht, en de belgische libera
len juichen dit toe. Alles voor de vrijheid
ROOMEN. Met begin van Maart, ter gelegenheid
van de verjaring zijner krooning, heeft Z. H. Paus
Leo, de huldebetuigingen en gelukwenschingen der
Eerweerde Kardinalen ontvangen.
Sedert 2 jar^n^zpo antwoordde Paus Leo; se
dert 2 jaren heeft Göd onze zwakheid gesterkt en ons
de hulp der Kardinalen verschaft... Ons Heer heeft
zijne Kerk gesticht voor 't welzijn der samenleving.
Langsheen de eeuwen der grofste barbaarschheid,
hebben de Pauzen aan de Volkeren 't geluk en de
beschaving gebracht, met het licht en de waarheid.
Al den vooruitgang waarop men heden boft, is 't
werk der Kerk. De toekomst zou grouwelijk zijn, in
dien, te midden der losgelaten drilten.de Kerk moest
ophouden de bewaakster te zijn der waarheid en der
rcchlveerdigheid. Vermits, zoo sprak Paus Leo, ver
mits wij met een bovennatuurlijke en voorziening-
rijke macht bekleed zijn, is het onze plicht de Rech
ten der Kerk te handhaven, de onalhankelijkheid en
de vrijheid te vragen, om de Kerk te doen kennen en
beminnen. Aan dit werk zullen wij g'heel ons leven
slachtofferen cn tellen op uwe medewerking. Gelijk
altoos zal de Kerk dc weldoenster van 't menschdum
zijn, en ook, gelijk altoos, de. Opperpriester zal de
steun der Volkeren wezen.
sch<
km.
Al de Gemeenten van Belgenland zijn - in groeten
twist; de Koning is bedroefd, in rusie met zijn Fami
lie en met een groot deel van den ouden Eèldomveel
Ouders lijden omdat zij verdrukt zijn in hun kindera
veel Ouders vreezen en met rede, van later in hun hin
ders stokken van verdriet t'ontmoelen; de Staatsmees-
ters hebben een oprecht verkenslevenWel betaald en
wel gevoed, maar veracht, verstooten cn met den vin
ger gewezen als opeters van 't Land; als slaven der
Logie; Belgenland ondergaat nieuwe belastingen en nog
zal de Staatekas niet toekomen.
En wat is d'oorzaak van dit alles
'T OFFICIEEL ONDERWIJS.
Neemt 't officieel onderwi.s weg, en de grootste oor
zaak van den TWIST, van den DWANG, van de
GELDVERKWISTING is verdwenen.
En is geen hoop van beternis, ZOOLANG 't Officiëe'
Onderwijs-besiaat. Integendeel, 't zal gedurig verslech-'s
ten, verergeren. k>4>
't Officieel Onderwijs heeft geen REDE van bestaap
als de Staat de kinders moet onderwijzen, dan MOÏ
de Staat met veel meer rede, de kinders VOEDEN
KLEEDEN, 'ne STIEL leeren, enzoovoorts. Dit offi-i
ciêel Onderwijs is een bedrogwoord, 'no middel doort
de Vrijmetselarij uitgevonden, om 't geld uit de mes11*
schen bunnen zak t'halen, om de Volkeren tot in mts
en been te bederven.
Bijgevolg, al die zijn VRIJHEID, zijn LAND en i
nen INTRItST bemint, zal zeggen en roepen - Gij
officiéél Onderwijs meerLeve 't Onderwijs, vrij
iedereen!... En als'tOnderwijs vrij wordt,
zullen al de Meesters, liberale zoowel als katholiek
veel geruster, veel plezieriger leven, en er zal vn
eendracht en gespaarzaamboid in't Land komen.
I' wonden, cn cj.onbaar.iik zijnen wil doen
It'll.
«"hiderriehti.njjen aan de Biechtvaders,
M reeds eens afgekondigd in september 1879.
111 «Ie vergadering van Ilunne Hoogweerdiglieden
1*0 Bisschoppen van Mechelen is er vastgesteld alsvolgt:
A. I)e II. Communie moet publiek geweigerd
Worden:
l". Aan d'Onderwijzers, welke zonder speciale toe
lating of dispensie, voortgaan hunne funktie te ver
vuilen in een o/IIcieele school.
Aan de werkende leden der Schoolkomiteiten,
•Ito de funktiën vervullen welke hun zijn opgelegd.
3- Aan d'Inspekteurs, zoowel principale als kan
tonnale.
ia Aan alleandere personen die werkdadig en opent-
hjk hun zorgen besteden om d'oflicieële scholen te
o -rdeeligen en zich aldus van dezelve de bescher
mers en verdedigers maken.
Niettemin zuilen al de voornoemde personen op
'voorhand, in 't partikulier en mondelings, met alle
liefde moeten verwittigd worden.
Ji Als er kwestie is van de bediening der Laatste
Nacramenten, moet de regel gevolgd worden: In't
torste, moet men d'uiterste middels gebruiken; der
halve, als men niet meer kan of geen hoop heelt iets
meer te verkrijgen, dan voldoet de belofte van den
1 dat hij doen zal 'tgeen de Kerk van hem schrijft.
J Zoo luiden die voorschriften: 'tis onnoodig dat wij
er iets bijvoegen; de Rechters der Kerk zijn de Bis
schoppen; de zes Bisschoppen van België hebben ge
sproken en geoordeeld; Ministers, Representanten,
Gazcttiers, Advokaten, hebben daarnietsop te zeggen:
de personen door dit kerkelijk Vonnis getroffen, kun
nen alleenlijk in beroep gaan naar Roomen.Elk ander
gedrag, is een uitzinnigheid.
Kerkelijk Nieuws. Een inboorling van G® -
raardsbergen, de E. H. If. Flamant, is in zijn geboi
testad komen vaarwel zeggenhij vertrekt dei*. 7
Maart als Missionnaris naar China.'— Ze zeggen a t
er wekelijks te Brussel een groote toeloop is van g- -
leerd volk, naar de St. Gudula-kerk, om den E. 1
Cart buy veis to hooren. die er 's zondags ten
preekt. iu-'t Pl'iiB'JCii.JEwu all<-i iH.iaiigijjjjv.?-. r.
kei ijk nieuws, zijn de onderrichtingen var n
Kardinaal-Aartsbisschop van Mechelen aar. ;!e
Geestelijkheid van zijn Bisdom. Onlangs, in do Ka
mer, er waren dwaze kerels die zegdenDcKaih"-
liekeScholen hebben veel kinders; maar d'nL-olu'.in
komt daar tussclien! Ja, zeker, en waar vindt men
de Maatschappij die geen recht heeft, van bare leden
te berispen en te straffen? Neemt de Biecht weg,
neemt de vrijheid weg van den Biechtvader, van vol
gens de Regels en Voorschriften der Kerk, zijnen pe
nitent te oordeelen, en wat blijft er nog over, van do
Tien Geboden Gods, van de Katholieke Religie? Als
de Geestelijke Overheid, in zake van geweten, haro
voorschriften geeft, geene wereldsche macht is in
staat er iets aan le veranderen.
Ziehier nu de Onderrichtingen uit 't Aartsbisdom
van Mechelenze bewijzen dat al 't geen Frère in de
Kamers gezegd heeft, van verschil tussclien den Paus
en de Bisschoppen, dat al wat de liberale drukpersen
rondstrooien, niets is dan valschheid en leugen. De
Paus van Roomen heeft de mandementen der Bis
schoppen gelezen en overwogenhij weet water in
België omgaat; hij kent de tegenwoordige voorschrif
ten; en zekerlijk, ware er iets aan te veranderen, de
Paus zou zich aanstonds tot den Kardinaal-Aartsbis-
Een man van verstand en ondervinding zendt ons
do volgende Bemerkingen:
Het gaat allerbest met «le zaken van Afrika, aan
welke onze Koning zich veel bezig houdt, wij twijfelen
niét of Zijne Majesteit zal zich le meer bezig houden
met de zaken van Belgenland, zijn geliefd Koningrijk,
waar de zaken zoo wel niet staan.
Ootmoedige bede aan de Koningin, van haar kosle-
iijk leven niet ten prijze te geven aan de pistoolscheut
van eenen Nihilist, met te laat van den théater te
komen. De Belgische vrouwen gaan weinig tot zulke
plaatsen, en liet is beter doodgeschoten te worden als
men vaa de kerk komt, als van de komedie.
In de Kamer der Volksvertegenwoordigers is men
bezig met te redetwisten overG rond wet enKatholieken;
hot schoonste van de zaak is dat de Liberalen de ka
tholieken beschuldigen van de Constitutie to willen
omverwerpen, en dit met van dezelfde Constitutie ge
bruik te maken! De Constitutie zegt dat de drukpers
vrij is, omdat iedereen mag lucht geven aan zijne ge
dachten in alle stoffen; waarom dan de katholieke
drukpers beschuldigen alsof zij slecht dede met van
din vriilieid gebruik temaken?
Zouden de dagbladen De Bien Public en de Courrier
de Bruxelles, omdat zij Katholiek zijn, buiten dit recht
Z nnle Pérln zoowel zijne gedachten niet mogen t
kennen geven, als 'ne Pergameni en '11e Laurent?
Pér in leert, wat zoude moeten zijn in een katholiek
Land, maar dat ongelukkiglijk niet kan zijn; waar
zou dan het kwaad zijn? andere leeren wat niet mag
zijn, zij trachten liet volk te bederven, alle gevoelens
van Godsdienst in de herten uit tedooven.alzoo zeker
de revolutie en de verandering in liet grondwettelijk
bestuur te brengen, enzij worden hemelhoog geheven;
is dit niet hoogst wanzinnig?
De Belgen hebben altijd een vrij volk geweest, en
voor hunne vrijheden te bekomen en te behouden,
hebben zij stroomen van hun eigen bloed vergoten
Het is meer als tijd dat zij alles wel nazien; al dat
liberaal is valsch; het gaat weg met vrijheid en geld
van het volk. Dus, opgepast en 111 de toekomende kie
zing, zich niet le laten foppen doorklinkende woorden
en beloften die nooit gehouden worden.
De geldlasten slaan op, de gemeenteoverheden wor
den miskend,op het laaste zal de commissuire-spé.cial
Burgemeester en gemeenteraad vervangen en zullen
de Belgen maar zijn als kiekens, goed oin te leggen.
- - -tiKZs&ZfttiZrGï
ANTWERP EN-DO UAL
Men zou wol moeten peizen dat het Goiivernoniont en
sommige Compagniën in vole gevallen het gezond oor
deel verloren hebben als zij van dVen» stad naar d'an-
dore of van 't eon land naar 't ardor willen spoorwegen
leggen
Hot is sedert lang vastgesteld dat or oenon reeht-
streoksclien spoorweg moet komen van Antwerpon naar
Douai (in Frankrijk) langs Aalst, Sottegem en Ronsse.
Dien weg is reeds gemaakt van Antwerpen langs
Aalst tot Sottegom hij worJt al sedert eenige aiaanden
bereden en men kan ook rijden van Sottegem naar
Ronsse langs Letipogem.
Maar zekere Compagnie wilt oene tweede spoorlinie
maken van Sottegem naar It .iisso langs Mieliolbeke.
Nodorbrakel en Hencgauw.
Dit is een onredelijk en dwaas geeacht vooreerst,
dat zou eenen gronton omweg zijn; ton twoodon, die
strook hoeft maar cono zeer kleine bevolking dewolke
rnet inalkanderen nooit botrekkingen gehad bobben; en
ten dorden, men zou dan nog, om eonon rijken hoer te
behagen, in do vallei van MiehoJbeke don ongesobiktsten
kant van de boek volgen.
Niemand die kennis heeft van de/.e zaak zal aan 0011e
Compagnie widen geld verschaffen om zulk onbedacht
plan uit te voeren.
Als de Staat of eono Compagnie voor die streken van
de kantons van Maria-Hoorebeko en Brakel een nuttig
werk wilt maken, dan moeten zij don spoorweg van
Sottegem naar Ronsse brengen langs Itooborst, Bouclé.
Eist, Segelsom en Schoorisso deze is eono kortere linie,
daar wonen mensclien, en Ronsse zou er zoor voel hij
winnen.
Men korno hier niet zoggen dat er voor deze liuio mis
schien eenen tunel zou moeton gornaakt worden eenen
korten tunel mag geen beletsel zijn als er groote bolan-
gen van ecne stad en van verscheido gemeenten op 't
spel staan.
Maar, zal men zoggen het is redelijk dat Brakel ook
eene spoorbaan hebbe.
Dit wordt bijlang niet betwistdoch het zou voor
Brakel en nog andere gemeenten, en namentlijk voor
Geeraardsborgon vootdeeliger zijn dat die gemeenten
verbonden wiorden aan don spoorweg van Gent naar
Braine, tusschcn St. Jeans HomelTeerdogem en Maria-
Lierde.
Deze verbinding zou nauwelijks van zeven tot acht
honderd duizend franken kosten.
Hadden de inwoners van Brakel cn van andero belang
hebbende gomeenten dees plan aan het Gouvernement
voorgesteld, bet zou al sedert verscheido jaron uitge
voerd zijn. Wat gemak en profijt zou dit niet geweest
zijn voor reizigers, koophandel, nijverheid en landbouw?
3 an over honderde jaren hebben er altijd betrokkingen
bestaan tusschen Brakel, Geeraardsbergen, Lessen, da
koolputtèn en kaLovens; hetgeen van over honderde
jaren bestaan heeft, zal blijven bestaan on hierom
moet de Staat do middols verschaffen om die betrekkin
gen gemakkelijker te maken.
Jammer is hot, dat de Overheden van Ronsse on van
(ïeoraard8borgen en bijzonderlijk den hoor Representant
Magerman, deze gewinhtigo zaak niet boter gestudeerd,
begrepen en belegd hebben.
Het is nog niet '.e laatde misslag i. r.og niet heg ;.n.
Wel is waar,dat er door ingenieurs «ui plan gemaakt
plans mtvoeren. 1
Ook weet men niet dat de ingem<;;r.s ge zeg 1 hebben,
dat hun plan, hetwelk op verzook of bevel van anderen
gemaakt is, bet besto is.
Volgens algemeen govoelen zou de uitvoering van dat
plan cono gold verkwisting zijn men kan mot voel min
onkosten meer gemeenten en moer volk grootoron dienst
bowijzon.
Verscheido lieden beginnen te vroezon voor wanorders
op den dag der uitvaart van de Grondwet.
Do katbolijko doctrinairs willon het engelseli sijs-
teem inbrengen voor het leeg onderwijs; dat mag, dat
kan niet zijn Wij moeten een belgisch sijstoom hebben;
dat is oen oprecht vrij onderwijs
Do ollicieele scholen van leeg onderwijs moeten
genoemd worden Gemeentescholen en niet Staatsscho
len dit is van allergrootsto belang
Elkeen is meoster in zijn huis; het kan, het mag
niet anders zijn; insgelijks de Gomeenten moeten meoster
zijn in de Gemeentescholen.
Hot is honderd maal gezoid, dat moeials en hair-
kliovor3 verachtelijk on hatelijk zijn; dit is ook waar
van vole overheden.
4C Vervolg.
't Gevaar was dus voorbij, de moedige dame kon zich niet meer
bedwingen en viel in een hevigen aanval van zenuw-ziekte... De do-
mestieken kwamen toegeloopenze kwam tot haar zeiven cn zegde
niets noodig te hebben dan rust de bovenmeid alleen zou blijven.
Als nu allen wegwaren, ging Mmc Eliot de deur toegrendelen cn
verklaarde in korte woorden aan de bovenmeid de presentie van
M. de Champanné en hare vrees te zijnen opzichte.
Dan werden de matrassen weggeschoven.
De Goevcrneur lag buiten kennis en verdronk bijna in zijn
zweetmen opende een weinig de venster cn plaatste hem op eet.en
zetel, alwaar de frische nachtlucht en ecne goede verzorging hem
weldra tot kennis brachten.
Zijn eerste woord was een woord van vurige bedanking en van
hooge bewondering voor zijne kloekmoedige redster. Mmc Eliot
zelve pcisdc niet dat zij ooit zulke gevallen zou kunnen doorstaan
hebbenmaar God geeft sterkte navolgctis den nood.
Er moest nu gepeisd worden om voor 't overige des nachts eenige
uren rust te hebben. Nevens de groote slaapkamer waseensalonskc,
alwaar de bovenmeid voor M. de Champanné een bed gereed
maakte zij zou blijven waken, terwijl haar madam en den onge-
Iukkigen Goeverneur eene rust zouden zoeken, welke zij, na al de
vermoeienissen van dien dag en van dien nacht, zoo hoogst noodig
haddenmaar 't was vruchteloos dat de Markies zijn oogen sloot
't was vruchteloos dat zijn afgemat lichaam procedeerde om den
slaap te bekomen; zijn geest was te zeer geschokt; en nu begon een
ander gevaarlijk kapittel: de goeverneur viel in een ijlkoorts; en al
wat hij gezien en geleden had, stond voor zijn oogen, cn tot schrik
en angst van zijn bewaakster, wat gebeurde er? Nu, al zijn krach
ten bijecnverzamclende, hij kommandcerde met forsige stem aan
de troepen der Tuilerien, dat zij zich op 't revolutionnair gespuis
zouden werpenhij sprak tot den koning Louis Seize, gelijk hij
daags te voren inderdaad had gedaan Koning! wilt gi| uw laat
ste dag als vorst niet beleven, gordt de wapens aan en stelt u aan
't hoofd uwer lijfwacht en uwer getrouwe dienaarsGe kunt den
angst peizen der bewaakster en van Mmc Eliot, die rust had kunnen
genieten, maar die bij wie elk geroep van den Markies al een vliem
door haar hert ging: de kamer was immers niet ver van dc straat,
de voorbijtrekkende patroeljes moesten eens dit geroep hooren, die
stem herkennen ol maar enkel eenig vermoeden krijgen, cn 't was
gedaan met den Markies en met zijn beschermsters; daarbij, er was
een dreigend binnenlandsch gevaar, de keukenmeid was thuis, wie
weet of zij niet waakte, of zij niet gereed stond, om 't geen in dit
huis gebeurde, als een verraderij te gaan aanklagen welke droeve
toestand!... Enondertusschen.de Markies ging voort met ijlen,
met luidop te spreken over al de voorvallen van dien nacht,... over
zijne vlucht,... over zijn verblijf tusschen de doode cn gekwetste
zwitsers,.., over zijn gevaren in't huis van den Jacobijn,... zijne
vlucht met Mmc Eliot,... zijn gevarendheden aan de poorten,.. zijn
angsten tusschen de matras...
Rond den morgend viel hij een weinig stil, hij nam een warme
slaapdrank in. de koorts kreeg een andere wending, de man was
ziek, zeer ziek, hij had geneeskundige hulp noodig, doch waar een
Geneesheer vinden, op welken men zich kon betrouwen? en zou de
komst van dien L»octeur geen opzien baren, geen vermoeden op
wekken Men wist waarlijk niet welk besluit nemen, er lag daar
een man, doodziek, en men moest leven, alsof er in dit huis niets
buitengewoons omging; gelukkig dat'de bovenmeid haie meesteres
getrouwelijk en verklecfdelijk mcdchielp, anders zou de positie on
mogelijk geweest zijn om uit te houden, en met den besten wil «Ier
wereld, het verblijf van den Goeverneur zou ontdekt geweest zijn.
Nog verschelde dagen lang was er binnen Parijs veel gerucht ge
maakt over den Goeverneur, bij talrijke Koningsgczindeu gebeur
den huiszoekingen, men dreigde den eenen steen op den anderen
niet rc laten, men sprak van honderde gijselaars te vangen, van hun
leven te verpanden, van te doen uitroepen dat, als de Markies bin
nen de 14 dagen niet geleverd werd, al die onschuldige menschen
zouden ter dood gebracht worden!... Want reeds begon het bestuur
van Bloedhonden zich over Frankrijk neer te werpen, dit hclsch
Bestuur, dat braste in het beste bloed van Frankrijk en dat ten
eeuwigen dage met schrik en huivering zal overpeisd worden
Ware de Markies bij zijn verstand geweest cn hadde hij dc pro-
klamatiën van schrikaanjaging en moordbedreiging hooren uitroe
pen, geen twijlel of de man zou zich aan zijn beulen hebben over
geleverd; maar hij lag onbewegelijk te bed, wist niets van hetgeen
erbuiten gebeurde en Mme Eliot hoopte dat God, die hun tot nu
toe zoo wonderbaar had beschermd, de zaken tot een goed einde
zou gebracht hebben...
Ondertusschen, 't gerucht over den Markies verminderde op an
der hooge Personen was d'aandacht gevestigdde Koninklijk Fa
milie, na eenige dagen in een kamerken nevens de Nationale Ver
gadering gezeten te hebben, was naar een sterke gevangenis over
gebracht en er gansch afgezonderd en in 't strengste geheim
gehouden.... Frankrijk ging aan dc yereld 't gruwelijk voorbeeld
geven van een koninklijke veroordeciing en de moord, met alleen
van den wettigen Franschen Vorst, maar van zijn edele Echtge
note, van zijn godvruchtige Zuster ca van zijn twee kinderen!....
D'opmaking van dit Proces hield d'openbare Opinie sterk gevestigd;
daarbij, de Vendccrs begonnen in opstand te komen; men sprak
binnen Parijs van komplolten gesmeed, om den Koning te verlos
sen dit alles bracht te weeg, dat cr zoo driftig niet meer gezocht
werd naar den Markies, dat de strenge plakkaten niet uitgevoerd
werden en dc surveillance aan de stadspoorierf min zorgvuldig ge
daan; daarbij, Robespeer moest'ne schijn van vrijheid aannemen,
juist gelijk tegenwoordig in Belgenland de geuzen Robespecr
wilde aan Europa doen gclooven dat Frankrijk in volle vrijheid,
zijnen Koning op Tribunaal riepen ging ter dood veroordeelcn.
Dif alles maakte dat er nu eenige kans kwam voor den Markies
van uit Parijs te geraken; zijn gezondheid was tot dusverre gebe
terd dat de reis mocht ondernomen worden, cn tien dagen na de
huiszoeking, terwijl de keukenmeid in een ander kwartier der stad
was gezonden, dc Markies werd als knecht verkleed, een huurkoets
kwam aan de deur der woning van Mme Eliot; zij stapte met haren
zoogezegden knecht in'tgerij cn gelukte erin, zonder veel moeic-
lijkhedcn, buiten Parijs le geraken
Nu werd dc Markies g'installeerd op 't buitengoed van Mcudon
en er zorgvuldig verborgen gehouden. Zijn beschermster bleef niet
werkeloos en legde den voorzichtigsten iever in 't werk om voor
den vluchteling een pasport voor Engeland te bekomen. De moeie-
lijkheden waren groot en menigvuldig; gelijk wij hooger zegden.
Vendee was in opstand gekomen tegen het Bestuur van deugenieten
en kapoenen dat Frankrijk onteerde; dagelijks vermeerderden de
legers der Koningsgezinden, een groot gevaar bedreigde de Repu
bliek, er was spraak van ontschepingen der gevluchte edellieden,
die hulp kwamen bicden aan de boeren van Vendeê cn Britanje; de
kusten der zee werden dus metdc grootste zorg bewaakt, enniemand
mocht aan boord van een schip gaan of aan Land komen, zonder
dat zijn naam, hoedanigheid, funktie en oorzaak der reis neerstig
waren onderzocht.
't Was bijzonderlijk tot den hertog van Orleans, dat Mme Eliot
zich wendde; en 'l zij dat die persoon waarlijk een werk van mensch-
lievendheid wilde doen. 't zij dat hij vreesde door uc talrijke ver
zoeken der Engelschc dame in achterdocht te komen bij Robespeer,
hij gaf eindelijk toe en beloofde zijnen invloed te zullen gebruiken
om den Markies een pasport te doen bekomen... Ondertusschen
herbegonnen dc huiszoekingen rond Parijs, niet zoozeer naar den
Markies, maar achter al d Edellieden en Koningsgezinden welke
men kende. Op Mcudon, waar veel kasteltjes zijn, waren bijzonder
lijk d'oogen gevestigd; elke dag was dus een dag van gevaar, totdat
eindelijk 't paspoort met al de gepaste aanduidingen toekwam. Er
was te Mcudon een hopkoopman, die jaarlijks in dit saisoen naar
Engeland trok; hij had den ouderdom en de gestalte van den Markies;
't paspoort werd dus op zijnen naam gemaakt; cn in d'ecrsie dagen
van October begaf dc Goeverneur zich op wegna duizendmaal zijne
edelmoedige redster bedankt te hebben; hij geraakte zonder ongeval
in Engeland, en gelukkiger als vele andere, mocht hij later in zijn
Vaderland terugkecrcn, en vertelde overal zijn wonderbare redding,
die aan Mmc Eliot d'algemcene dankbaarheid cn 't groot Eerekruis
verwierf.