De woelingen in Frankrijk.
'I Vrijwilligers-Le^er.
44 Zondag 29 ber 1882. Dric-enTwintigstt;-fa,vnrarc«\
feoösöienst, - l -Se htnü - Orif!)ct?>
JAM GLURIEE
ittf.tste Binders vau Vlaanderen,
Kanstbeooröccling.
v-•-*■»«• *rv«»*Muiwtm25awmiieeimta|EeBWBim»ewee*e*rttHr,-s&-m#i vrtmrnm
Bureel, Achterstraat. - /oCf*"
cwooue Annoncen: 20 centiemen per regel. Auuoncou op tie Tweede BlaJl>«<Ï6 ^4VÏ>' s jaars. vooraf betaalbaar. Inschrljvn Ot v1 i
oQ cent. den regel.Berichten ouder 't Nieuws, 1 frauk dou kleinen rog J. genomen, rechtstreeks bij oas of door pest of b;vi.
HET LAND A VAN AELST
Het groot Nieuws dezer week komt uit Frankrijk:
Van over 17 jaar.iu een boekwerk Le peril Social,
bad Mgr Düpanloup geschreven dal er door al die
goddelooze werkingen, onvermijdelijk een diep be
derf onder 't Volk moest komen en 'ne grooten op
stand tegen de grondsleunen van alle beschaafde Sa
menleving; dat de Burgerlijke Wet onbekwaam is,
de Volkoren in bedwang te houden, datde loochening
der Rechten van den Allerhoogstenop zijn schepsels,
voor gevolg zou hebben de loochening van alle recht
en van allen eigendom.
nen, in geval zij de Brandstichters en Beeldstormers
durven straffen; nu kan men bewroeden, welke ijse-
lijke gedachten er onder 't Volk zijn opgekomen;
Men vraagt geen opslag, geen verbetering van
lot; neen; men wilt lui en lekker leven zonder w<
ken; men miskent't Recht van Eigendom; men ko«i
op tegen de Justicie! Men werkt iu dat deel v
Frankrijk, gelijk de Nihilisten in Rusland.
Waar gaan wij, vroeg in 1866 die moedige
Bisschop, mei al die werking van goddeloosheid en
zedebederf? Ik antwoord met een diepe overtuiging:
Wij gaan naar een wreede schokking der Samenle
ving.
Degene die tegen de godsdienstige overtuiging
werken, bewerken den val der Samenlevin:
Durft onze Broeders veroordeelen, zoo is er p
schreven naar den President en de Leden der Assist i
maar weest zeker dat wij u eu uw Familie op e-
schrikkelijke wijze zullen vinden.
i hij zich naar het tooneel van den oproer zou
KMi en een Proklumatie doen. Zoo erg is de toe-
De Fransche Justicie heeft op veel pt&atsen aan
houdingen bevolen; destreek ligt vol gendarms
soldaten
L'etendard sanglant est levé, schrijft de Pal: i
l van Parijs:
I DE BLOEDIGE VLUG IS OPGESTOKEN TECJ
j ALLE OVERHEID.
Als 't Volk zal verguisd zijn en Vrijdenker, zal Op dien kreet antwoorden wij: Aux armos,
bet dan niet opstaan legen al de wetten der Samen- toyens' Tc wapen, oin de Revolutie achteruit te d
levingMksclind en Iteel' voor mijn Vaderland als ik venen le verpletteren.
op de gevolgen denk van de verspreiding der godde- i Zekerlijk, wij wenschen dat Recht en Orde zc
mi weede ontploffing is dijnsdag te Lyons ge-
t, ten half twaalf's nachts, aan de bureelen der
nire aanwerving. Oproerige vergaderingen hel>-
pl.tats; de schrik is groot.
Montpellif.r zijn rond middernacht twee boin-
pfworpen in den hof der Pre/oktunr.
i'uai.on is een welgekleed persoon aangehouden
li ager was van'ue stok-hoofdbrekcr en kardoe-
ran dynamiet.
•ons, dijnsdag morgend ten 6 ure, komt in
fi k van St Bonavenlura 'ne kerel, den hoed op
ld, gaat recht naar den Priester die bezig was
Mis te lezen, grijpt den kelk met d banden vast
it Genoeg! genoeg! die komedie moet ein-
loosheid!
Ik vraag u: Wat kan erdeftig, eerlijk, beschaafd
zedig blijven, bij een Volk hetgene men overtuigd
heeft
Dat er geen God is;
Dat ons leven gelijk is aan dat der dieren
Dat er geen Godsdienst moet beoefend worden;
Dat er geen ander leven bestaat;
k Geene Goddelijke Voorzienigheid
't Volk zal morren en opstaan;
't Volk zal zeggen
Eigendom is diefstal;
Er moet gedeeld worden;
pralen; doch, dat men nu toclrbekenne dat die s,.
deloosheid, dat dit zedebederf op d'ontbinding
Samenleving moet uitkomen!
De Revolutionnairen willen schrik aanjagen, g' d
Frankrijk door;
i Te Lyons zijn er twee ontploffingen door dynami -t
geweest: éene, maandagnacht inden theater \s ar
j nog 200 personen waren, 3 zijn op den slag gedood;
te Marseille en in ander steden, waar zij Revo i ui
onnaire plakkaten uithangen;
i Groot is de schrik, bijzouder te Mootceau; ne i
1 vreest van tegen de schurken te getuigen; de laatste
Er moeten, er mogen geen arme menschen zijn; i ontploffing van dynamiet is een uur en halt ve
De Rechters hebben ons niets te gebieden. hoord; en nogtans geen enkel der geburenheeft
/\/V\ i ven getuigen dat hij d'ontploffing gehoord had.
Zoo schreef Mgr Düpanloup, en zijn woorden mo- LATERE TIJDINGEN,
gen toegepast worden, zoowel op Belgié als op Fran- j De streek is gepatrouilleerd,
krijk. IJzerdraden ziju 's nachts gespannen overde wegeq
Hier ook bestaat een werking om de Volks- j die de patrouiljes te peerd moeten doortrekken,
klas goddeloos en zedeloos te maken. Hier ook spot- i Men zegt dat de Beeldstormers in betrekking zijn
ten al de LutERALB gazetten met de Veriibvene en met de Nihilisten.
Eeuwige Waarheden: ja, liberale Meesters, laat uw j
werkvolk vergeuzen, maar klaagt dan niet dat er geen
1-er of i'ifkheid bf.y.'i tl; ja, UW:.!- Ü.-'crs, la-I»
liberale" gazetten in 'dTianden 'uwer kt noer>...aar',
zwijgt dan als zij door de vuiligheid meêgesleept 5
Oud-veroordeelden vaudeCommnne bevinden zich
op de plaats der onlusten; hunne vrienden de mi
WL.b ij u. lastige
rA
plechtigheid sluiten En geluk t'Aalst, zoo is er
Feestviering geweest, g cel Je wereld door, ter ccre
van do Maagd van Avila, die over 3oo jaar leefde;
Gravinnen en Hertoginnen. Koninginnen en Keize
rinnen van haren tijd, zijn verdienen en vergeten
de nederige Réllgiëü«, diè zich als Vrijwillige )e-
vangene en Uitboetclinge achter de era li Sn van een
Klooster voor haar leven lang opsloot, in haar wordt
volbracht het Godswoord; Die zich vernedert, zd
verheven wordenZij wordt vereerd bezongen en
aanroepen in alle landen en dcclen der wereld.
TAST WERPEN wordt lof «'Ddwik psj««ke» aan «Je tt.C'.lTc
iORirs-V'ERiïNitwSG, «#''0 Zangiiiaalr-chaiipij >0 urm sterk, tlie
op de Groot© Fcf>t"la(rén zich M <V- Rrrk/ftAgers em
den Dienst op te Inisti-fun en «fe snikken <h vrM Maiilors
uit Ui voeren. Ik- 7om«iu»atselianpii m«i l«ai Mei nhtiii schijnt
denzelfden verheven enverdienslnjkcnwtv to zullen intreden.
Hoe een burgersjongen in Vlaanderen vordfc
dij.
Xl)e Beeldstormers te Montceau hebben het teeken
ifcevpii tot eeuea algetneenen aanval tegen Kerk en
'Ja o mom.
I' r Amiens zijn vijf fabriekeu in brand gesteken.
Nantes hangen oproerige schriften uit men
IMki de boereu op, tegen de Grondeigenaars men
ra-eekt tan bloedige zeissens die flikkeren en dat
a>4 rna de zakken vol goud znllen steken.
^7- Lyons kondigt men aan dat de Beeldstormers
dÜ vormiarde kerk van L. V. en het Paleis van
A<oic zullen doen in de lucht springen.
schrikkelijke brandstof dijuamiet speelt een
de rol in al die onlustcu de dijnamiet is een
vij» --olijk wapen in d'handen der schurkenwe zeg-
M schurken, doch we moeten ons bijzonderste ver-
zenden naar degeen die't Volk van zijn Geloof
trt 'i zijn Zeden aftrekken. Een slecht volk wordt
lutionnaii' iu den slechteu zin, vroeg of laat.
worden, en tegen u opslaan
Wat is er nu gebeurd in Frankrijk?
Te Montceau-les-Mines spookte het sedert eenige
maanden tegen kerk en eigendom; men sprak van
geheime vergaderingen, op welke d'ontucht nevens
den lust tot rooverij optrad; brand en dreigbrieven
werden gezonden;
Eindelijk is de bom ontploft!
Verscheide kerken ziju verbrand en geplonderd;
Op talrijke plaatsen de kruisbeelden vernield, met
geweld van dynamiet;
Kloosterscholen bij nacht aangerand, dat de Zus
ters moesten de vlucht nemen;
Fabrieken bedreigd;
En nu dat de Justicie gaat straffen, datde plich-
tigen voor d'Assisen staan, nu komt er uit de Volks
massa's een wreed gegrol tegen Rechters en Gezwoor-
lyjtSjr m
oi ui-iikkendc Burgerij
Dat is te zeggen Gij, Burger :u
Landsman, die 20, 30, -40 jaar j.> -
werkt en gespaard hebt voor u
fortuintje, ge zijt 'ne Verdrukker, ge moet weg 1
Bemerken wij hier, dat tusscben al die oproerma
kers, roovers, beeldstormers en brandstichters, er
geen een is, die nog den voet in een kerk zet allen
zijn liberaal en geus, en aldus vijandig geworden aan
de bestaande Samenleviug
Geen ander leven huilen ze.
Bijgevolg, hier gevochten voor de brokken leven
om leven
G'hebt al hanen en kiekens gezien in groote raau-
den naar de merkt gebracht; welk gewroelel en ge
vecht voor de gemakkelijksteplaats,vooreenstukskeu
eten! dat is 't afbeeldsel van een goddelooze Samen
leving
AA
Men dringt bij den President der Republiek aan,
LoT. Wel. wat zijn erin de Kapel der
KRJtSIANEN luisterrijke diensten geweest! vier
ilKen» ten 9 ure een Hoogmis, waarna Fransch
Sf-. aen, en ten 5 ure Plechtig Lol en de twee
taq. s dagen. Sermoen in 't Vlaamsch. Maandag
t Z H.Mgr De BATTICE, die ten o ure.de geso-
lisneerde Mis las.de Zusterst'Onzen Hcere gaf en
5 ure 's namiddags, in een meesterlijk gestudeerd
iraoen, den lof der Heilige Jubilarissc uitsprak en
|p Aanhoorders tot de Ghristene Deugd en Vol-
izktneid opwekte Mg.- DE BATTiCE is, bij «onder-
li» in 't Vlaamsch. 'na groote Redenaar... Vierdagen
er buitengewonen toeloop ge veest naar de
jciUj -'auc.u rores^oen:
irte was JeesteltjE bSviardfr**, FdgSc
rcoelL
t v
an Outaar en op d'Hoogzaal, waar Je uirge-
zochlste muziek, de meesterstukken der Kerkelijke
T kunst werden geaongen door de Zangers der
S M irtenskcrk, met medehulp van eenice Leden
d:r Zangmaatschappij uit den Meibo .m. De luister
der Go Idelijke Diensten veredelt, verheft en vertroost
h nunschdom! In 't jaar 1802,als op Sinxendag de
K erken terug geopend werden, die nooit geweend
1 ïJden, 'ronden dan hun tranen niet inhouden, om
1 11 zij zooveel jaren de GoddeJijke Diensten hadden
u -mist en nu beter dan ooit, de sterkte en de zoet
b id ervan beseften.... De JüBlLÉ-ViERlNG in dc
Thc-esianen zal met eere vermeld staan in de Kerke
lijke K -onijken van Aalst; den eersten dag werd de
Mis gezongen door den E. H. DeTüRCK, Directeur
die 's namiddags preekte in 't Fransch en de twee
laatste dagen in 't Vlaamsch; de tweede dag, zooals
gezegd is. celebreerde Z. H. De BISSCHOP, de derde
dag. de E. P. STEYABRT, rector van 't Collegie; en
de Z E. H. Pastor DEKEN DE BliECK, kwam de
Het voornaamst^ werktuig van geestontwikke
ling is zinder twijfel de taal.
De juistheid en klaarte der gedachten is in even
redigheid het goed begrip der woorden, welke de
gedachten uitdrukken.
Het kind dus,in bwit stelle a van woorden welke
hij klaar begrijpt, Jat is van 't grootste belang
voor de vorming van zij non geest.
Wilt ge nu weten hoe men te werk gaat met het
Vlaamsche kind
t)o eerste ontwikkeling zijner g Machten ge
schiedt tlo'ir middel der Moedwtaa!; 't is immers
op de knieën zijner moeder dat zijn verstand ai-
leDgskens ontluikt en open gaat.
In de eerste schooljaren is 't ook do Vlaarnscho
taal die tot werktuig zijner geestvorining wordt
gebruikt; maar zie, het is gekome tot hetgeen
men noemt de fransche klas; het kiud is 8 otO.jaren
oud.
Het heeft nog weinige en onvoltooide denkbeel
den, zeer weinige kennis zijner Moedertaal; en
eensklaps wordt hem dat werktuig ontrukt; reen
begiet hem te vormen of liever t misvormen door
eene taal wier woorden hein.of wol gaoscb zijn on
bekend often minste z-er duister voorkomen,
't Is het geval voor op 100 Vlaamsche jongens.
Van dan af bestaat een groot deel van buunen
geestarbeid in vertaling uit het fransch in het
vlaamsch, of uit het vlaamsch in bot franseh.
Aldus mag men zeggen, dat de ontwikkeling van
huu verstand voor langen tijd is opgeschorst.
'tls geone ontwikkeling en verklaring van denk-
bêeldeu, maar een mekaniei aanleeren van woor
den.
Dat is censlclsel legen natuur.
Neen, men zou eerst aan een kind zijn Moeder
taal grondig moeten aanleeren; en wanneer h»-' in
bezit is van dit noodzakelijk werktuig, dat men
•W. L
nnf engemak.
De rampzalige vruchten van ons onnatunrtijk
baVtaa usctie j-ingen. tiie zijue volledige stu'iien
heeft ge laan, kent niet éetw taal.
Het fransch zal hij nooit an>lers doen dan nu-
pen, tot groot plezieren spot vau onze zuiderge-
buren.
De vlaamsche taal gebruikt hij met eene soort
van verachting en als or iddeltaal.
Ook niets is drolligar en b'jspott"!ijker dan ae
sani E.spraak van «lie miskweekte joDgens.
Hunne taal is half fransch, halt vlaa rasch; ja
zelfs in eénen en deozelf<leu volzin, hoort gij dit
wan gedrochtelijk mengelmoes van
Vlaanderen alleon levert iade wereld dit aardig
schouwspel op.
Is 't te verwonderen dat de vreemdeling met
ons den spot drijft, en dat de Vlaming die niets zon
kennen dan zijne Moedertaal, door dc Walen aau-
zien wordt als een measch van lagere soort.
De Vlaming brandmerkt ziju eigen voorbootd
met hetwelk men in somm go yertranschte sctto»
[en van Vlaanderen noemt-. Ie eigne du (lamana-
of de
verhalen uit den Franschen Tijd.
rmar het uitgebreid werk van 8. VAN DER GUCUT, Kunstschilder
te Aalst. 71" Vervolg.
O'Historie der Binders is dus geëindigd.
Zelden heeft een Verhaal zulken bijval genoten, niet alleen in cn
rond Aalst, m.tar overal waar 't LAND VAN AALST en de WERK
MAN zijn verspreid.
De Notaris Vosselaer, Sprietvlechter, La Marche, Disschers zijn
amen die ten eeuwigen dage zullen onthouden en veracht wor-
un. gelijk men de moedige Florida benevens Jan Glerker zal hoog
achten, en de braafheid van den Sergeant met de scherpzinnigheid
va.i den Engelschen Opspeurder bewonderen.
Reeds van in 't begin deden wij bemerken en kondigden aan, dat
lees verhaal maar een schets was, een kort begrijp van het uitge
breid werk, hetwelk in boekdeel gedrukt wordt en binnen korte
dag n zal te koop gesteld zijn. Rond de 5oo bladzijden in groot 8°
zal het beslaan; geen Huisgezin zal dit Werk willen missen; want
c getuigenis van duizende en duizende is daar, dat er weinig zulke
leerzame, aangename en bloeiende boeken geschreven zijn.
Met den eersten zondag van December beginnen wij een ander
(jROOT VERHAAL, hetwelk zeker en gewis, met den bijval zal ont
haald worden, welken D3 Bi.NDERS te beurt viel.
Van zelfde zondag wordt de Gazet kosteloos gezonden aan de
nieuwe Abonnenten voor 1883Men gelieve zich dus bijtijds te doen
ischrijven,rechtstreeks in ons Bureelen of bij middel der Postburee-
l:n en Postboden.
De zaak is geene droomerij, geen onmogelijkheid. Amerika en
Engeland hebben een Legervan Vrijwilligers,en vóórdat dc groote
bloedvergieter Bonaparte ons Vaderland overmeesterd had, was de
Gedwongen Soldatendienst hier onbekend
In 1872 schreef M. WOESTE:
Het eenig rec'ntveerdig stelsel is een Leger van Vrijwilligers; onze
prcferenciën zijn voor een Leger van Vrijwilligers! En ware
M. WOESTE geen Volksvertegenwoordiger, hij zou aan 't hoofd
staan van de beweging voor een Vrijwilligers-Leger.
D'ander week is er te Brussel een Congres geweest voor den
Vrede; de grouwelijkheid van den Oorlog is daar voor oogen ge
legd, alsmede de schromelijke onkosten der Bestendige Legers; de
Volkeren werken en wroeten, en hun zweet en bloed wordt balda
dig en noöloos opgeslorpt. Verscheide dagen had het Congres ge
duurd; die tegen den Oorlog spreekt, spreekt voor 't Volk, spreekt
voor een Christelijke princiep en wij juichen hem toe.
De laatste dag van 't Congres verschenen er, onze twee Voorzit
ters van de Maatschappij voor 't Vrijwiiligers-Leger uit Antwerpen;
de laatsten van allen waren zij als Sprekers aangeschreven;d.; ai 1
viel, er was geen behooriijk licht in de groote Zaal; 't Publiek
was gejaagd om te eindigen; d'Heeren van Antwerpen verschijnen;
zij leggen hun stelsel uit; zij worden aanhoord met eerbied; zij
worden toegejuicht.
't VRIJWILLIGERS LEGER, immers, is een redelijke, rechtveer-
dige en pratieke zaak.
De Gedwongene Soldatendienst is den terugkeer naar de tijden
van slavernij;
Dit zijn de woorden van Mgr DECHAMPS, Kardinaal-Aartsbis
schop van Mechelen.
Tegen den Gedwongen Soldatendienst, moet elke ware men-
schenvriend opkomen.
Voor ons ontijdig België is de GEDWONGEN SOLDATENDIENST
een groot gevaar; men spreekt van koloniën; doch mag Belgenland
oorlog voeren, zonder de traktaten van zijn bestaan te schenden?
Een VRIJWILLIGERS-LEGER inrichten is niet moeielijk; men
kan van stonden-af aan, beginnen; de plans zijn getrokken; van
't eerste jaar af, kan de Bloedwet, merkelijt verzacht worden, en
nadien atgesciiatt.
Doch dc Bloedwet heeft machtige voorstaanders 1
De sabelmans willen den slavendienst behouden, ja zc willen al
de Belgische jonkheden onder hunne dwingelandij brengen. De
persoonlijke dienst eischen zij, en een reserve-leger uit de jonk
heden die zich vrijgelot hebben.
De tijd is dus gekomen, dat er met kaarten op tafel moet ge-
speelJ worden.
Niet gewacht, niet geaarzeld;ot in plaats van verzachting, zal er
ïjselijke verzwaring komen.
De Gekozenen des Voiks kunnen niet langer onverschillig blij
ven; dat de voorstaanders der Bloedwet zich opentlijk toonen!
En bijaldien het waar is, dalZ. M. de Koning den grootsten bieek-
speelder is tegen de bestrijders der Bloedwet, dan mag hij ook niet
langer gespaard worden. De Grondwet gebiedt hem, den wil van
Kiezers en Volk na te leven, en is hij ongetrouw aan de Grond
wet, dan verliest hij al zijn rechten. Die met werkt, moet niet be
taald worden, en die werkt tegen zijn kontrakt, stelt zicü bloot aan
'i verlies van zijn plaats.
Deze woorden zijn klaar cn gewichtig; doch Je tijd is gekomen
dat de Kiezers en '1 Volk zich tegen nun vijanden moeten stollen,
aangezicht tegen aangezicht; dc tijd is bijzonderlijk gekomen, dat
de Volksvertegenwoordiging geen zottespcl mag zijn.
KRACHTIGE PR0TFSTATIE
131 moeders vau liet dorp Sur-la-Seigae, bij Pontarlier, hebben
an den schoolopzichter dezer stad eene protestatie gezonden legen
de nieuwe schoolwet, waarin, onder andere verklaringen, de vol
gende voorkomt
ti De slechte nota's op de muren aangeplakt, de geldboeten, de
gevangenis zullen ons niet afschrikken, wanneer er kwestie is de
ziel onzer kinderen te verdedigen, zelfs het schavot niet. dat men
nog niet heeft durven vooruil/.etten.
(i Wij eischen dus dat de katechismus in onze scholen geleerd
worde, dat de Priester er toegang hebbe en men er den Heiligen
naam van God uitspreke....
Deze protestatie was voorzien van den zegel der gemeente en de
mair had er aan gehouden er zijne goedkeuring van te geven.
TE MAZAMET.
MM. Mazamet, vader en zoon, lakenfabtiekanïen*. te Mazamet,
hebben den voltsende brief ontvangen:
1* Waarschuwing gegevendoor
n het opperhoofd
«yan ojwtar.d te Mazamet.
Ik moet u aankondigea dat hetdynami-t b! kort«"i tijd op
uw fabriek zal werken, alsook op al die «Ier fabriekanten van Ma-
zamet en dat gij ter dood verowraeelil zijt door het jianjter Koini-
n teit van het dynamiet, samen met al de uitbuiten an het volk.
n Voor 't bovengemeld komiteiten in zijnen naam,
n 16* S* 11A Dient At.
Leve do sociaal róvolutie!»
i De Nieuwe Kruisweg van St Josefskerk tc Aalst is onder alle
j opzicht een prachtig kunstwerk Als men hem v rgelijkt met den
Kruisweg van St Martinus, door denzeffden Meester vervaardigd,
kan men licht beseffen welken merkweerdigen .birtgang schilder
MEGANCK sedert dit tijdstip heeft gedaan. De beelden, bewon ic-
rensweerdig van teekening. hebben hier veel meer leven, beweging
en natuurlijkheid; die steeds aangroeiende s art is beter gevat en
krachtiger uitgedrukt; ja, de kunstenaar is erin geslaagd een hoekje
te ontsluieren van het Goddelijk tooneel dei Calvarieberg*. De 9=
en 14* statiën hebben bijzonder onze aan lacht getroffen. Wat is de
uitputting van krachten.de eindelooze smart met een michtig pen
seel afgeschilderd,in den derden Val onder het Kruis! En nogtans.
die smart is niet hopeloos, eene soort va bemelsche lichtglans
doordringt dit somber tooneel en verheft d: ziel tot zaliger gedach
ten. En in de statie der Begraving.wat is het Lijk des Zaligmakers
edel en schoon! De kille dood zweeft, wel is wiur, o/er dit go 1de
lijk lichaam, maar iedereen heeft het voorgevoel dat net niet lang
hare prooi zal wezen. Wat zullen wij zeggen van de aangrijpende
droefheid van Maria, die droefhd f in hare houding, in hare uagen,
in al de lijnen van 't aangezicht zoo kunstvol. eedVou lig en
meesterlijk uitgedrukt? Gansch dit tooneel is o'erschoon. e 1 waar
dig een kunstgewrocht te bekroonen.dat een. der kostbaarste juwec-
^en van St Jossiskerk blijven zal.
