Sjfcr
KAFITEM
45
Z-onday; 5 Novene' -82.
I
Drie-enTwintigste-Jaargang
©üösöienst, - Haii ï't; - Onjijeiiï
l&emengï» ïïictuus.
Ve i reedstr dwingelandij
DE TOESTAND.
Ccöc, 't Ijccft ct gespookt.
nienmerkerkeu.
Bureel, Achterstraat.
ie woon Annoncen: 20 centiemen per regel. Aunonceu op de Tweede Blad yle
00 cent, den regel. 3erichteu ouder 't Nieuws, l frauk den kleinen regel.
(vingen
door poi
5 fr. 's jaars. vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alia tljdslppen
genomen, rechtstreek» bij ons of door post of briefdragers
van M. den Onderpastoor, die zegde dat zulks niet
betamelijk was, antwoordde hij:Maar, ik ben liberaal
M., en gen hebt mij niets te zeggen
Leopold II is met de Feestdagen op voyagie ge
weest.... Wat knaagt, loopt.
Dijnsdag zijn er eenige Gemeentekiezingen
geweest: Te Borgerhout, bij Antwerpen, bewogen
de geuzen hemel en aarde; nogtans ze ziju geklopt,
erger dan ooit; te Leuven versmelt de meerderheid
der Geuzen tol 120 steramen; nog eenige krachtige
pogingen en Leuven is aan ons; te Nijvel wonnen de
katholieken; te Verviers is er balottcering.
Te Luik zijn vcrscheide brouwers die hun bier
opslaan, wi'gens de duurte der Iiop... Zullen zij dan
afslaan als d'hop tot 80 of 90 óf 100 komt
In dito-Luik gaat 'ne Vrijdenkers-Almanak
vershijnenWat zullen ze zetten in de plaats der
Heiligen
l)e liberalen van Aalst zijn een dag te laat ge-
En 't is nu uiet te Parijs of te Lyons, 't. is op alle j komen, met hunne reklamatie tegen de Koophandels-
inten van Frankrijk dat de oproer gepreekt wordt kiezing. Z hadden den zondag voor ne werkendag
't Ziet er lief uit, in Frankrijk; degrondsteu-
ren der Samenleving waggelen, men spreekt noch
min noch meer, dan van al de groole steden in staat
\an beleg te stellen; gaat de Profetie nu uitvallen
dat Parijs moet afgebrand worden Frankrijk
heeft de Communards van 1870 teruggeroepen en de
kloosterlingen verjaagd; kapellen en kloosters zijn
gesloten, maard: klubs zijn geopend en daarin
wordt gebruld en gevloekt tegen Orde en Eigendom;
tegen de Goddelijke Justicie.maar ook tegen alle Bor-
gerlijke Machten Wet.
Te Parijs, te Lyons,te Marseille, ziet men d'akelige
wezens terug verschijnen die in 1870-71 stroomen
vuur en bloed over Frankrijk goten.
In 1870, roepen de Communards, dan was het
maar een kinderspelDan werkten wij met petrool;
nu zal 't met dijuamiet zijn!
Zoo vaart men met geleerde booswichten
punten
tegen Orde en Eigendom;
Behalve in T Zuiden en in eenige gezonde deelen
van 't Noorden, waar de Meerderheid katholiek en
onbedorven is gebleven.
Veel Beeldstormers en Brandstichters zijn gekend,
zitten vast, kunnen geen verontschuldiging bijbren
gen.
En nogtans z'en worden niet veroordeeld
De Fransehe Justicie is bevreesd.
Men zegt zelfs dat al d'aangehoudene zullen in
vrijheid gesteld waren.
een 3 pooi i
,erk' .'iftiug
"Ocjiezi.
j eel jIm'
leu ilhileu
too fijvot v
best mi én
IVj l\ie/.<
maant egels
willtJi. dat
D i tot
Z i* 1-
Con titn
verti ruk
D-. m
speii'g
BM.
Kon iig;
gerekend
Op veel plaatsen van Frankrijk zijn de Geloo-
vigen met meer vrij in hunne kerken, lie Socialisten
volgen hierin de (leuzen na; doch gevolg gevende aan
't geroep; Weg met de Kerken! voegen zij er bij
Weg ook de kasteelen! oe fabrieken! de rijke menschen!
Te Parijs wordt de Kerk van 't H. Hert bedreigd,
maar ook de kelders der Nationale Bank, de Tribuna
len moeten bewaakt worden, want er loopen kerela
rond met dynamiet. Te Chalans zijn 'nen boop radi-
Brave, deftige P,.>ligie.,sen, treffelijke Borgers i balen, vrienuen der offleiëele onderwijzeres, ia de kerk
die voor lii'i ii Eerw. Vrienden recht sprongen,werden I gedrongen onóer d Hoogmis en hebben daar op aller-
door die Rechtbanken veroordeeld;tegen de grootste hando wijZO den godüelijköD Dl60St gestoord, S &V0QQS
schelmen der wereld durven ze nu geen vonnis uit-
brengen.
Lowiese Michel heeft te Parijs gesproken, als een
helsche furie, uitroepende: De Revolutie! Allesom-
ver!... Vandaar is zij naar Rijssel getrokken en was
woensdag it- Gr ifUp Allerzielen-avond heeft zij
daar gesproken n< du zaai-Parnassus Op All
.zijn ze de gemeente rondgedretst. al roepende:
't Zal wet gaan! 't Zai wel gnan
Al de Priesters moeten eraan
A b is la Calotte leve de Commune
Dan zijn ze naar 't klooster der Ursulinen getrok
ken; te Parijs is een <*azet versohenen De Jacobijnen
van 1793 eu van 1882. - Te Lyons durft niemand
naar den schouwburg gaan; Te Parijs is een ko-
ligen-dag! Ha, kopstukken dor Geuzen, gij die op miteit vaa brandstichting al d'openbare gebouwen
d'Hoogdageu 't Volk verlokt naar theaters cn dans-worden dag en nacht bewaakt; dreig- en brandbrieven
kroegen, zijtge nu te vrede? in plaats van naar Ves- j worden rondgestrooid met honderdö en duizende. 't Is
persen Lol en .v rmoenen te gaan, 't ongeioovig volk eofl ajgem39ae samenzweering tegen Orde en Eigendom
Aih
Rc
t.-rWe(
OU
B.
ic«>
heeft zij het recht zulke schreeuwende
;cn, zulk wraakroepende onrecht te ple
ngen zijn daar, ja! Maar ze zijn in 't voor
rij metsers veranderd, straks zijn erop
geen groote Kiezers meer;en als'tonrecht
voedt, dan moet het door alle middelen
worden.
:rs en 't Volk vragen spoedige en krachtige
als d'Opperhoofden en de Gekozenen
zal de Vrijmetselarij, met haar fraudu-
icrdi "heid niet verder vooruit, maar achter-
ïstand is gewichtig.
•r kluchtige maatregels, we rollen naar een
tionneele dwingelandij, naar afpersing en
iil.) Is om de Vrijmetselarij in ha-e buiten-
ontwerpen tegen te houden, zijn
.gingen'door schriften in persoon aan den
Zijn Majesteit moet effeuaf weten dat, als
Iwingelandij blijft goedkeuren, hij in den
i v;in al zijn katholieke Onderdanen,dat zij
i/.i- ti als plichtig benevens de Vrijmetsers,
me i -hulp in de Kamers weigeren,
ron.lwet heeft die macht gegeven voor de Min-
'II. tegen welke men onverdragelijk onrecht
irhei-
r.
loopt luisteren uuar den vet-peslenden pruut van een j satholijke gueUm alüjd v00r2egd hadden,
yrr«l.ej;«"nm.e,dl^."lder' tegen °rj. en E.gen-^:tjk 00vernllj^jk m06l komen ifs «en YOÜt
dom! t Pri •'-{•«
gel lkcffers, terzclvertijde randt zij de Maatschappc- j
lijl.e Órde aan.
Hoe verder dat Lowiese Michel in de goddeloozo 1
menigte gaat, hoe meer zal ze toegejuichd worden!
Bemerken wij bier nogmaals, dat onder al die op-
roermakers, men te vergeefs zal zoeken 'ne mensch
die zijn godsdienstige overtuiging bewaard heeft en
zij i Christelijke plichten kwüt: «Al de wanorde in de j
W' eld komt voort door d'ongeloovigheid en de
goddeloosheid.
Zijt nu maar verheugd, liberale Meesters en Pro- j
pri'ta rissen, als't werkende Volk vergeusd wordt;
docli hoe meer vergeusd, hoe dichter bij den oproer, j
bij de Revolutie, bij al de razende en schokkende
stelsels der Radikalen en Socialisten.
f.n moeten er zijn en betaald worden;
belasting een afpersing wordt en een
j, mag een vrij en manhaftig Volk dan
iSflK-ggen'.' wij brengen u ons geld niet meer! komt
etmalen met hw garjjissairs en deurwaarders; stelt
a^v luizende en duizende huizen het tafelken voor
dein opdat g'heel de wereld wete welke afpersing
,ik ges, biedt!
Sierlijk, dat zijn uiterste middelen; doch is de
ijdLniet «••komen, van dezelve te gebruiken? en als
SfVadeiiand zal vastgekluisterd liggen door de
ij, zullen wij dan niet bitter beklagen,
iam, te lafhertig geweest te zijn!
fi? Kiezers en 't Volk slachtofferen veel, en zijn
Gelei l tot alles; de Gekozenen mogen niet zien naar
rk iniemisehap van't Hof, naar hunne positie of
a&èrszins: VADERLAND, GODSDIENST en VRIJ-
UtÏL' zijn in gevaar! Lange jaren vair afpersing en
dlagelau O ij staan voor de deur
m-nsi h mag in :jn redelijke Vrijheid niet
o vaaeria
Vrifcetsela
vart ti lijdz;
«den
11 een kerk tegen Brussel kwam d'ander week binst
d'Oaderwijzing een stinkerken van 12 ii 15 jaar in
de kerk, eu hield zijn muts op. Op de bemerking
De Katholieken ziju veel te verdraagzaam;
De Vrijmetsers weten dit, en met hun kleine frau-
duleuse meerderheid durven zij alles, tot verderf
van Belgenland;
Zij verkwisten de miljoenen en gaan gedurig ver
der;
Zij trappelen alle Rechten en Vrijheden onder de
voeten;
Zij vergeuzen de Tribunalen;
Verre van tot een plaats te komen, de Katholiek
heeft straks geen Recht meer in Belgié;
En nu is er spraak van hier in tevoeren dedwang-
wetten, onder welke 't Protestantsche Pruisen de
Katholieke Duitschers heeft gebracht;
De Borgerlijke en Godsdienstige Vrijheden wor
den op alle manieren gekrenkt;
De meerderheid gaat haar recht te buitenNeen
oflTi v' <|t»e»d
5, ,.oVer a' de jonkheden in België, tot ons groote
itide, -Jin de Rloedwet moest hier reeds lang
verdwenen zijn. Een Leger van Vvijwilligers was de
w nseh der Mannen van 1830.
Een groot Leger is voor Belgenland nutteloos, ja
gevaarlijk; komen wij in oorlog, wordt hier alles in
stukkeu geschoten, 'taal de schuld ziju van ons groot
Leger; en hier nog steunen wij ons op de woorden
van M' Woeste, van welken Representant het hoogst
te verwonderen is, dat hij in de Kamers de Vlag van
't Vrijwiiligers-Leger niet ontrolt, vermits deze zaak
de wenschen zijner Lastgevers en zijue verklariugea
van 1870 zou vervullen.
List eu geweld worden gebruikt om het militaire
juk nog te verzwaren en Alleman Gedwongen Soldaat
te maken. Waren de Belgen niet verdeeld iu twee
partijen, morgen zou de Bloedwet afgeschaft ziju;
een Vrijwilliger-Legeris zeer gemakkelijkora krijgen;
'®=rg»tot over 15 jaar, als er voor 500 fr. kon vrij-
gekocht worden, 't Belgisch Leger bestond
groolendeels uit Vrijwilligers; en dat men bet lot
der Soldaten verbetere, dat men de dwingelandij doe
ophouden, dat indn.van deusoldatendienst een deftige
stand make, en de Vrijwilligers zullen hier zoo ram
ontbreken, als in Amerika en in Engeland.
Geene gegroudde reden zijn er om de Loting, dien
Slavenhandel te behouden; euals mende verdedigers
der Bloedwet beantwoordt en wederlegt, hun laat
ste woord is dat de Belgen onder I juk gehouden
worden, omdewille van een groote Koppigheid, die
veel vleiers eu aanhangers heelt. Die Koppigheid
kunnen de Kiezers breken, als zij maar willen en als
uit de twee partijen de Vaderlandscbe en raenschlie-
veude roep opgaat:
Weg de Bloedwet!
Niemand gedwongen Soldaat!
Een Leger van Vrijwilligers!
DE V0ÏÏKSVRÏENDEN AAN 'T WERK.
Men spreekt van zótte gespaarzaainhetlen aan den ijzerenweg
van de piochearatif tostellen on hun werk Joor tl huisekeasmans
te doen verrichten; er zijn uo< goe" malheuren genoog;.
De Volkeren mogen zich hais en beeneu breken op d'ijzerewegen;
de bedienden mogen zich afbeulen en doodwerken moeten de
officiéele scholen niet ttoreerea» moeten die scholen niet in g ing
gehouden worden, tegen den wil eu dank van t Volk Mag er
éen ledige school zonder 'ue knei-ht van Piet Van Humbeeck blij-
TentWal peist ge dan wel! welk gedacht hebt ge vaa de Libe-
raalderij 1. Beloven met d'hand. ja, maar betalen met den voet!
al wat óeus en slaaf is, in de boter, de vrije Belgen gepluimd en
verdrukt 1
Ja, tlrij nachten achtereen, in een huis van 't dorp,
en promentig gespookt, gerateld, gerammeld, geloo-
pen, eu als 't VoIk. beneden kwam, met licat om den
dief ot 't spook te verjagen, en als men zocht onder
kassen en senbauen, geen spook te zum; men werd
verveerd; meu peisde op Vosselaer en La Marche;
maar den derden nacht, met veel suite en voorzorgen
beneden gekomen, en eindelijk t spook ooldeWi en
gepakt; 't was 'nen HAAS, Menieeren, 'uen üaasdie
uit schrik voor de jagers, uen sennk in een nrave
Familje was komen brengeu. Hij heelt gsweten voer
wal prijs! Eu er zeggen er: Zo .nag T hij ons ook spo
ken. alle nachten, zells meermaals! Dat ze nu Dog
zeggen: Er zija geen spoken ineer!
Daar spookt het ook, doch op een ongelukkiger
wijzei Droeve Parochiën, waar de Geestelijke Over
heid beleedigd en bedreigd wordt! Eert Vaderen Moe
der'. Zekerlijk, datisdo bescuaviug.'t geluk,den zegen
naar ziel en licuaam! Maar eert ook uwe Geestelijke
Overheid, degene die zielJast üebb- ;i om 't Geloof eo
de goede Zeden U- bewaren.ladien meuovei mreu
««zëjttl b a Uv,vlm v-oer TasUM
bev8Ue"dan de Leermg vaa Paus enTA-caop^5It deü
Scl.'oiuicesler wilt deu i'astOv>r to i geva..g «ioeu ste
ken!... Wel, de Parochie i óvareon g r t-,
jsreu en jaieu lang!... Laai ons toch de zaken inzien,
met kalmte gei ijk ze ziju! Wat zou ne Pastoor zijn,
die 't Christelijk Ouderwijs der km Iers met zou i»a-
tiertigeu' Eu als de Dienaar Gods zijn plicht doet,,
moeten alle getrouwe Geloovigeu he u niet ondersteu-
uen? Nieuwer kerken', op oeza Gemeente, 43,000 fr.
nieuwe nuttelooze scuooilasUea woleu leggen! Waar
halen ze zulke mo islruositeitea! Mnuen ne Souool-
kijkersdat t geld.op de meascuen hunne ru.'ge groeit?
43,ü0>) fr.bij ue som neu die reeds zoo *r»ot zijatNeen,
elke Man van hert en vau vrijheid zal weigeren, d.en
last op den rug zijner Mede-Panneniauea ie leggen....
't Spookt tu Ni«owerkerkeu. maar 'i is een goddei^js
spook dat rondloopt, met u'eeue hand uitgestekeu te
gen Kerk en Pastorij, metd'auder hiü 1 naar de kos
telijke vijflraukstukken der Landbouwers gr.jpeude!
Acuteruit, geuzenspook! dat geld is met zweoi en ar-
bei 1 gewonnen! DieKerk isduuroaar aaualle oprechte
BelgonI
Hij
.Doch we moeten eerst zeggen wie de man was, algemeenelijk in
de fransehe stad V.... gekend onder den lapnaam van Kapitein
Knorpot.
Lang, droog en mager.
Grijzen kop,hair kort gesneden,langen scherpenknevel,gelijk Na
poleon lil in zijnen fleur droeg.
Vijf en zestig jaar oud, weduwenaar gebleven met een dochter,
die op 't oogenblik van ons verhaal 18 jaren telt.
Grof en ruw, maar goed van hert.
Naar de kerk niet gaande, maar toch geen bespotter van kerk en
geesb lijk; zelfs meermaals de sergeanten aftakelende die jonge re
kruten vaa hun godsdienstige plichten wederhielden; zijn vrouw
zaliger was een Christelijk mensch; de kapitein eerbiedigde haar
overtuiging, vereerde hare deugd,bewonderde hare verduldigheid,
vroeg nie's beter, dan dat zijne dochter heur moeder zou gelijken,
i.: had haar met volle toestemming in een Peusionnaat van Zusters
gelaten.
Maar hij zelve vond het beneden zijnen staat van in een kerk te
komen en er te knielen; daarbij, sinds zoolang had hij zijn Christe
lijke plichten verzuimd; en niet meer verwonderd zou hij geweest
zijn van de lucht te zien invallen, als van hem, oude kapitein, in
een kerk of kapel te zien; de gewoonte wordt een tweede natuur,
en onze krijgsman was gerrest in zijn onverschilligheid.
In d'Algiers had hij verscheide veldtochten gedaan en den graad
van Kapitein bekomen.
Is 't nu noodig dat wij verhalen hoe en op welke wijze, hij bij
overheden en simpele soldaten den lapnaam van kapitein Knorpot
had gekregen? Zegt die naam niet genoeg? De kapitein was een on
gehoorde beknibbelaar; nooit te vreden! op d'oefening, geen krijgs
beweging die wel was naar zijnen zin, geen soldaat die lix genoeg
stond; en nogtans, de vriendschap zijner medeofficieren had hij, en
gaat eens vragen aan de soldaten, wie de beste kapitein is, ze zul
len zeggen: Kapitein Knorpot!
Zelfs de kolonels, generaals en Ministers van Oorlog werden niet
gespaard eu geen enkele benoeming werd er gedaan, of onze krijgs
man bad ze te beknibbelen: Zulke jonge vlasbaard! die nooit een
vuur beeft gezien dan 't vuur der keuken! Wel, ik heb hem gekend
als kind, in de school van 't Regiment! Wel, zijn vader heeft met
mij gediend! Wel, alzoo blijf ik niet dienen' ik vraag mijn pensioen
en ga op een buitengoed wonen, n
Kapitein Knorpot was gekend, men liet hem zeggen, men hai
zelfs genoegen met zijn knorren en morren, als het over zijn bout
niet ging, en gelijk wij hooger zegden, hij stond wel met al zijn
Collegas, behalve met een jonge luitenant,die hem zekeren dag aan
geraden had aau zijne dochter Saida de werken van Voltaire te laten
lezen. Wat! van zijn kind een Vrijdeukster maken! Kapitein Knorpot
werd bleek, rood en blauw, zijn knevels krolden, en met een rijke
kollektie van soldaten-gesakker, riep hij den vermetelen in tweege
vecht; de kolonel kwam er tusschen, de luitenantdeed zijn ekskuus
kapitein Knorpot gal' hem d'hand, doch éen jaar en hall bleef hij
zonder hem een woord toe te spreken.
Eindelijk brak de dag aan, dat Kapitein Knorpot toch zijn besluit
ten uitvoer bracht,zijn pensioen vroeg, verkreeg, en het leger ver
liet, waar toch volgens hem alles veranderd was,en niets meerdoclit
Stipt voor de disciplien en de vormen van beleefdheid, ging hij,
uitgeborsteld en stijf, zijn afscheidsbezoek doen bij Generaal, Ko
lonel, Commandant-place, Kapiteins en Luitenanten; dan stak hij
zijn meubels onder slot, nog niet wetende in welk dorp hij zijn
buitengoedje zou vinden, en begaf zich naar den trein met Saida,
zijne dochter, hun oude dienstmeid, en 'ne kofter met eenige nood
zakelijke dingen, benevens eenige deelen der Militaire Jaarboeken,
eenige werken van Voltaire en een damspel, waar kapitein Knorpot
grooten liefhebber van was.
Kapitein Knorpot zocht een eenzame waggon, om gerust gelaten
tc worden. Het dagorde was, dat zijn dochter,een lielelijkemaagd,
de landgezichten mocht beschouwen, terwijl de trein reed, doch
aan elke statie de gordijntjes moes! toeschuiven.
ok wcnschtte geen reis-
iich tig karakter van haren
het ku
De juffer volbracht dit bevel
gezelleu te hebben, wel kennend
Vader.
In d'eerste statie kwam 'ne ve i
trok aanstonds het deurken toe, en r
welke de man tol juffer Saida stuurde,
dochter toe: Saida, ik vermaan u van
sonen die gij niet kent. a
De man zweeg; de trein reed, stond verstlieidjB malen stil, zonder
dut er iemand opstapte, tot groote voldoening van den kapitein.
n zestig jaren; de kapitein
d eerste betamelijke vraag
..t kapitein Knorpot zijn
)it te antwoorden aan per
die een smakelijke pijp rookte
want in een der volgende statiën
jonge lieden
Kapitein Knorpot hield een vlijt
Eu op 't eerste woord dat een d
toestuurde, volgde een scherpe 1»
zijn en gerust te laten die men met aansp
Tiens! sprak een der jonk'.e l n. v
banken!
Men leert bier de beleefd he
Spijtig dat mijnheer zelf /-o< vein:
zijn vreugd niet lang duurde,
werd de plaats bezet door vier
oog in 't zeil;
i jonkheden tot zijn dochter
lende antwoord, van beleefd te
zijn bier op de school-
beleefd is
Ik houd aan mijn rechten, van gerust gelaten te worden, sprak
kapitein Knorpot, een lange trok aan zijn pijp doende.
En gij komt ons rechten te kort!
'k Zou willen weten hoe!
Met ons in den rook te zetten!
Ja, Mr, wees zoogoed uw pijp uit te doen.
Ik, mijne pijp
Dit rooken hindert mij en ik verbied u,M,,van nog te siueo-
ren.
Dat doe ik ondanks u!
't Is wel, we zullen zien.
...Hier volgde een gepronk van weerskanten tol aan d eerste sta
tie; de kapitein smoorde triomfantelijk voort, eu blies den rook i»
krinkelende vormen boven zijn hoofd.
'l Convoi stoitd
De treinwachter kwam zien: Nog twee plaatsen, zegde hij. Twoe
studenten stapten in: Pardon, mejuffer, zei de eerste, voorbij de
kapiteinsdochter gaande. 3
L'w recht is van in stilte plaats te nemen, bromde de krijgsman.
Garde, riep een der jonkheden, wees zoo goed dien heer te
doen afstappen, hij weigert zijn pijp uit te doen, als wij allen het
verzoeken
Mr, sprak de garde, als die heeren het verzoeke»'
En als het mij aanstaat!
't Is verbodeu hier te rooken
Door wie''
Door 't Reglement.
Waar is dit Reglement?
Daar, voor uw oogen!
En als ik wil rooken?
Er ziju waggons voor rookers.
Maar, er zijn vrouwen bij mij!
Reden te meer om niet te rooken.... M', de trein vertrekt;
staak hw rooken of stap af.
Toegeven! wijken! zijn vaan afgeven! Nooit, peisde de kapitein:
Kom, zegde hij tot zijn volk, we stappen af. Koffers en reispakken
werden genomen, de kapitein liep lieén en wéér naar eon rijtuig,
doch overal was veel volk; de trein schqjlelt, de wielen rollen,
't Convoi is weg, onder 't gelach vau al de koppen die uit do ven-
sterkes staken.
Adieu, Saida, riep een der jonk heden.
Brigands, schreeuwde de kapitein!
't Is mijn recht! riep een tweede stem, een groote duiUcbe
pijp zwaaiende.
Vader, vraagt de dochter, wat gaan wij doen
Den tweeden trein nemeu.
