mdug 20 Janu jri 1884.
Civiele indelving Malst.
Vlaamsche Liuüdagle Brussel.
De Bedding. - I Programma.
Stel pelehiud van den koimnaiidant.
25*'" «Inary iny.
GODSDIENST. - VADERL AND. - VRIJHEID.
leekens van den
rasa&c
BUREEL, ACHTERSTRAAT.
Gcwoono Annoacen 20 centiemen per régel. Annoncen op de Tweede Bladzijde
oO centiemen den regel. Berichten onder 't Nieuws, 1 frank den kleinen regel,
HET LAND
ABONNEMENTS-PRIJS.
S fr 's taars vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alle tijdstippen
genomen, rechtstreeks bij ons of door post of briefdragers.
VAN AEL
AALST, ZATURDAG 19 JANUARI 1884.
LOOPENDÉ
NIEUWS. In verscheide putten
zijn de mijnwerkers 10 °/0 afgeslagen. M. d'Ane-
than geneest. De Vesuvius werpt wederom lava
uit. Op verscheide plaatsen heeft de garde-civik
nieuwe geveeren ontvangen. Stokken zouden ze
moeten uitdeelen om de geldverkwislerij weg te ja
gen.In de katholieke scholen der Dekenij van
Kortrijk zijn 20,608 leerlingen. De groote moei-
elijke vraag is nu, hoe men dit groot Paleis van
Justicie zal verwarmen. Nooit is er in Europa zulken
kemel gezet! Dat moet iedereen nu bekennen.En bij
d'openiug li bben de Hooge Rechters en de Ministers
aan d'ooren van den Koning geroepen dat dit Paleis
van 60 miljoen een groet meesterstuk was. In
Mei 1884 is er kiezing voor de Provincie; in Juni
voorde Kamer, in de Provinciën Brabant, West-
Vlaanderen, Antwerpen, Namen en Luxemburg; ein
delijk 20 oütober voor de Gemeenten. Vooraleer de
Ministers verklaren dat er algemeene kiezingen zul
len zijn voor Provincie en Gemeente, moeten die
liefhebbers eerst den uitslag der kies-exaams voor
oogen b bben, de kwakzalvers dat z'het zijn
Dlhdepen'denten van Brussel zijn wederom ver
gaderd geweest; maar z'hebben hun spel verkekeld
met de Wet van Ongeluk goed te keuren; Welke
schande voor Aalst, dat er in groote straten slechte
koten kunnen beslaan, die van den morgend tot den
avond, de menschen naar hun verderf willeu trekken,
en waar dat er veleD d afgrijselijkste ziekten halen,
welke ze niet durven bekeunen, en aldus gefolterd en
gepijnigd worden. Daarbij, die plaasters hebben ne
register, waarop zede namen zetten der jonkheden
die in hun huis komen; en worden zenaar 't Stad
huis geroepen, ze komen te berde met de namen der
jonkheden die anders nog trelfelijk zijn en het onge-
luk gehad hebben den voet ia Ir n huis te zetten.
Er zijn o plaatsen van Notaris open: Te Aeltre,
Aalst, Ülsene, Zele en Assenede. Men verzekert
dat generaal Brialmont terugkeert in werkzamen
dienst. De Paters Redemptoristen,sedert 8 jaar te
Roermond gevestigd, zijn naar hunne huizen in
Beieren teruggekeerd. Professor en dicht i
Claeys gaat zondag, te Dderraonde een Voordracht
geven over Conscience-zaliger. Prinses Stephanie
heelt de kinderpokskes. Men zegt nu dat de Po-
licieolIiGiers en de gendarms te Brussel op een Con
gres gaan bijeenkomen... En wie zal er dan op de
aJW .dieven waken? De besmettelijké ziekten in ons
syaa;-j -r'Jivkca vc. mindereir, er zijn streken, rwser feyna
alle jaren typhus en pokken heerschen... Aan welke
oor/aken zou dat moeten toegeschreven worden
Er zijn weéral uit Brussel, schrikkelijke gevallen
geweest van jonge dochters die er héén gelokt waren
op de belofte van een groote huur, en die in den al-
lerellendigsten toestand zijn gevalled... Die zijn rust
en zijn welvaart bemint, zal naar Brussel niet gaan
wonen zonder wel te weten,bij wie men zich verhuurd
heeft. LEDE heeft dé vaste hoop dat de dyna-
miet-fabriek er niet zal komen. Doch van d'hand tot
den mond valt de p ip op den grond, mer. zal blij
ven opletten en waken en desnoods tot zelfs bij Mi"
nisters en Koning de veiligheid der Gemeenteen van
gansch 't omliggende verdedigen. T'Aalst is er
niet meer spraak van een passerelleken, als dat de
metalen Dirk te voet de straten zou doorwandelen.
De Ministers laten teeren en smeeren en bekomme
ren zich weinig om de klachten van 't Publiek. De
partijschap verblindt de liberalen. Daarbij er leven
er veel door de Landopeterij. Als ge peist dat er
jaarlijks voor 160 miljoen aan traktementen betaald
worden. In 1878 was 't maar 94 miljoen.
Om de wille van het smeer,
Lekt de kat den kandeleer.
T'Anlwerpen is in 0. L. Vr. Kerk met grooten
luister gevierd.de Jubelicest van 60 jaren herbestaan
der Zondagscholen. Er had een algemeene Commu
nie plaats, voor welke 8 Priesters Ons Heer moesten
uitdeelen, en de Feestviering duurde verder, den
ganschen dag. 't Verbond van Aalst is 'ne waar-
aebtigen proleet! vóór il de kiezingen is het geble
ken: 600 stemmen meerderheid! Vast en zeker boven!
op woord van eer, op eed! En 6, 6, 8oo stemmen
onder! De liberale Kandidaten mogen op 't Verbond
steunen, gelijk op een,pelleken ijs,dat bij den eersten
voetstap bfëektAls Frère zoo onbeschofte!ijk
den Pauzelijken Nuntius wegzond, dan riepen de
scribenten en schoolkijkers uit 't Verhoud: Nu is
'ter meé gepast! Al de Mogendheden van 'Europa
gaan met den Paus afbrekenEn wat hebben wij ge
zien? Kor s nadutura zijn Rusland, Engeland en
Duitschland in vriendelijke toenadering tot den Paus
gekomen. En zelfs het ongelukkig Frankrijk houdt
eraan, zijnen Gezant in 'tVatikaan te hebben.... Die
't Verbond gelooft, zal zich bedrogen vinden.
Zondag achternoen is aan de 6 Huizen t'Erpe
een bejaarde manspersoon bots dood gevallen.
Z. M. de Koning is genezen, cn stelt het wel, volgens
stant. Te Weeuen is een Joodscbe Familie be
keerd. In Frankrijk is er een inschrijving om in
de kerk van 't 11. Hert te Parijs een Outaar te plaat
sen ter eere van de H.Cosmas en Damianus,patronen
der Oocteurs.
b- ii -icslici't »n zijn geen menschen meer.maai* stomme
wilde «BÜpn.en, die baggeren ln 't vuilste slijk.
Docfeaat ons de menigte in do Zoutstraat niet verge-
teri: T**i 3 nre, als de indclving moest plaats hebben, is
'1 far* d de lijkschouwing komen doen en de Wetsdok-
to's lie hen den doode g'opereerd, om te zien of er soms
geen vorsteling had plaat3 gehad. Alhoewel dit werk.
een gëOogen uur duurde, daarom ruimdo de menigte
1 i .iA: ï-on half vijf kwam de civiele doodswageri uit
Hrusse*: het lijk wei der ingedragen, en van uit het huis
naar 'I <c: khui,gevoerd, om er op een gewijdde plaats
gclogl worden; want do Ministers willen niet dat er
nag oijiesciiouden kerkhoven bestaan. Zellsmoordert en
Vrijdoafcers moeten nevens d'ander Geloovigeri liggen.
Was.er veel volk bij'den Stoet, zal men vragen
N ReS. menschen, behalve do Familie, aan wie wij
zeko'-lii -li onbetamelijk woord zullen toe richt en. hare
si:iart';s groot genoeg; bij een sterfgeval, wat is er
U'oüeAoc, ais die vergadering van Familie, Vrienden en
Kennissen, in het huis Gods, als die verheven plechtighe
den, die troostende gebeden, als die vaste hoop van ach
ter liet Graf, onze welbeminde Dooden te volgen en een
blijde samenkomst te verwachten in een beter Vaderland!
Maar hierniets troostend of verheffendEen kruiping
tegen den grond'.... En ge vraagt ons naar't Volk dat
er achter ging, achtbare Lezers van buiten Aalst; en wij
m"gcii u zeggen: Weinig volk was er achter en van de
gemeihste der stad, bijzooverre dat verschelde ultra-libe
rale Ajalsteriaars en Vreemdelingen die gereed stonden
om den lijkwagen te volgen, dat ze stillekes op de bijgan-
gangiin zijn blijven staan, gelijk de verontweerdigde en
gepijnigde menigte; want 't pijnigt als men zulke dood en
zulke indelving moet aanschouwen' Elk ging naar huis,
al huiverende van schrik, dat demenschheld zoo diep en
zoo laag kan vallen.
Gedur nde verscheide dagen is er in Aalst van niets
anders ge.sproken, dan van de civiele dood en de civiele
indelving die er pliats hebben gehad: De jonkman, E. W.
uit de Zoutstraat, 47jaar oud. gekend door zijn ongeloo-
vige redenen, die zich gezelfsmoord had, door den kop
geschoten, zondag nacht of morgend,in zijn huis; er werd
aan den winkel geklopt, gebeld; de jonkman woonde er
alleen; er werd niet geopend, men ging zien; men vond in
de kamer het lijk van den jonkman; op de tafel stonden
twee wijnflesscUen, een fleseh bordeaux en een flesch
champagne, die hij uitgedronken had, vooraleer zicli van
kant to maken; en "men zegt dat c-r ook een geschrift lag,
waarbij hij verklaarde civiel te willen begraven worden
en degenen zijner Familie uitsloot,die zijn lijk niet zouden
vergezellen.
Droeve doodTerwijl er zoovelen zijn lot beneedden.
van aan 't hoofd te zijn een er goede affaire, van voor
if- r.'-s.de df.jj te >r,:"An injgfewm AiA
wonen, enzoovoorls; daar geraken, tot dit diep en uu<
ste verval, van zich liet kostelijk leven te benemen rm
langs dien akeligen weg d'Eeuwigheid binnen te treden...
Droeve dood, maar nog droever civiele indelving!
't Was dijnsdag achternoen; de indelving was op 3 ure
vastgesteld: de twee Zoutstraten stonden opgepropt van
Volk; een ontelbare menigte die sprak over die dood en
over dien doode; liet hert grouwelt als men denkt dat een
redelijk schepsel zoo diep kan zakken! Vóór dat ons a-
derland bekeerd was, er leefden hier heidenen, maar die
menschen herkenden toch een Godheid en een Godsdienst;
als ze stierven, ze keerden toch hun oogen naar den He
mel en bij hunne begraving er werd toch geknield en ge
beden. Dat. onderscheidt de menschen van de redelooze
gediertenMaar die Vrijdenkerijdie S lidairderijV» ie
zou ooit gepeisd hebben, zulke wreedheden in ons katho
liek V aderland te zien gebeuren'. Dat men toch de gezonde
rede raadplege en ze zal ons zeggen, dat de Samenleving
volgens de regels der Vrijdenkerij een afschuwelijkheid
moet worden,een leven zonder eerbaarheid of eerlijkheid!
En de groote steden toonen het genoeg: Daar zijn de ci
viele begravingen geen zeldzaamheid meerMaar de ze
delijkheid is er tot het laatste peil gedaald en zelfs de on-
i weloovigo Nadenkers roepen uitBarbaarschheid bar-
De Natuur trekt meer dan duizend peerden. Geen
Taal. geen VaderlandDe Moedertaal der meerder
heid Van de Belgen is de Vlaamsche Taal, Moest Bel
gië verfranscht worden, dan zou ons zelfbestaan ophou
den^ dan zouden wij een volk zijn zonder Taal, z nder
Geschiedenis, zonder eigen karakter.Do verfranschtte
Collegiën en Pensionnaten hebben veel kwaad gedaan aan
't Vlaamsche Vaderland; er zijn er, met vole wetenschap
pen verrijkt, maar gansch onwetend in de kennis hunner
Moedertaal; er zijn er die al de Fransche helden en ste
kel verkens kennen, maar die niets weten van de reine
heerlijkheden huns Vaderlands.... Er is in België een
m;":htige partij van FrankrijkEn toch, zelfs uit het
overrompeld Brussel, galmt nóg de taal van 't oude Bra-
ba-fÜ EfKloch, zelfs vele liberalen zeggen
noeten wij behouden
•echten onzer taal moeten wij strijden
liggen wij onder t juk der Walen J
'n' Protestanten en Katholieken vereenigd
1 des GiVÓrtegrondsals in België de libe-
iboliëken hetzelfde woord zullen spi*eken,
de Moedertaal, dan zal het Lied,, van
anrieobeven worden.
-m «.I.».» EÖB-ïitr nnnt aankondigen.
/i?de Vlamingen vereenigen zich om hunne oude geval
lene strijders naar hun begraafplaats te vergezellen. Het
aankondigen van den LANDDAG TE BRUSSEL wordt
eenparig toegejuicht; dat d'Inrichters toch de grootheid
hunner zaak beseffen: Geen politiek! in het Bestuur, zoo
wel katholieken als liberalen Een oprecht Vlaamsche
rechtzinnige handelwijze De listen der lekaards verij
deld en op vreedzaam gebied zal er een nieuwe slag der
Gulden Sporen geleverd worden tegen de Verfranschers
vaa ons Vaderland.
Vlaamsche Standaard, gij hebt reeds veel voor
die zaak gedaan; vooruit, met wijsheid en overlegtracht
een voörloopig Bestuur te vormen van Vlaamsche strij
ders uit Brussel, Antwerpen, Gent, Brugge, Leuven enz.;
dat men de bestgeschikste tijd en dag te samen vast-
stelle; dat Willemsfonds en Davidsfonds hun mannen bij
eenroepen; en de LANDDAG zal plaats hebben en hij zal
de heilrijkste vruchten voortbrengen.
Wederom is er le Namen een allerdroefste zaak
gebeurd, maar ook een allerleerzaamste zaak.
Ons Heer die naar een zieke Geestelijke gedragen
wierd, met de plechtigheid van zulke omstandighe
den; den Athéne die juist uit was, en de studenten
die begonnen te huilen en fe tieren! Wat heeft het
Venerabel toch aan die gasten gedaan, dat zij niet
alleen onzijdig blijven, maar zulke vijandelijke hou
ding aannemen? In hun huis hebben zedatnietge-
leerd! zelfs in de liberaalste huizen zal men den kin
deren niet leeren van de Berechtingen achterna te
roepen, van er tegen te huilen en te vloeken
Ach, dit officiéél onderwijs, van hoog tot laag, het
ligt aan den boezem der Vrijmetselarij
Wat is er gemeld uit eén officiéele school der
Walen? Dat'ne Professor het woord Jesus-Christus
u een les moetende uitspreken, op een bespottelijke
wijze zulke reverencie deed, dat al de leerlingen in
'ne luiden lach schoten.
En datzelfde officiéél onderwijs gaat met al ons
schoon geld weg! Om 't Laud te verderven worden de
miljoenen en miljoenen gebruikt... 't Roept wraak
't Handelsblad is een der katholieke gazetten,
die zonder op de redens hunner konfraters te willen
antwoorden, het opmaken van een Programmaafwij-
zen.
Waarom mag deze hoogst gewichtige zaak niet pu
bliek onderzocht wordenDat men daar eens op
antweorde 1
IETS BETER dan 't Programma, zegt het Handels
blad. ware van alles op te halen wat door de Libe"
raalderij tegen 't Vrije België is gepleegd.
T akkoord met u, geachte Konfrater; maar nevens
die aanhaling en opsomming, moet er toch een ge
volgtrekking komen, cn dkt is het Programma 1
Tot den dag van heden moet er gezegd worden:
De Kiezers en 't Volk hebben meermaals de libe
rale citadel ingenomen; en dèar zijnde, de Miristers
en de Gekozenen hebben op hun lauwers geslapen-,
al de kanons, uit die liberale citadel tegen de Rechten
en Vrijheden der Belgen gericht, ze zijn in denzelf
den toestand gebleven; en als de liberalen, na 6,
jaar terugkeeren, ze vonden niets verauderd en ze
konden hun werk van vernieling voortzetten.
Dat is de oorzaak geweest van al de ongelukken en
ellenden
Honderd tegen éen, dezelfde speuren brengen naar
dezelfde bestemming! Als men nü niet durlt ZEG
GEN: wij zullen die geusche kanons vernagelen
Hoe ral men het later durven of KUNNEN uit
werken?
Een Programmal Een publiek Pro.,' ..in.
Er is atujd een Pru_ ..a-.rr.i
Maar tot nu toe werd het in 't geheim opgemaakt
en kon gewijrigd worden io de koninklijke en zoo
verleidelijke appartementen
De Kiezers en 't Volk, de groote Meerderheid der
Katholieke gazetten vragen nu een publiek, een vast,
een onveranderlijk Programma, volgens de Grond
wet cn voor het vrij cn treffelijk bestaan des Vader
lands
De bestrijders van een Programma schijnen te ze-
gevieren; ze konden tot beden dezers uitvoering be
lemmeren; de K'.ezingen naderen, en dan is het te
laat Maar de palen zijn toch geslagen;wij wenscben
zekerlijk, wij zullen werzen opdat een katholiek Mi
nisterie, zells zonder Programma, voordeelig en
heilzaam zou wezen, doch kwame er nog een katho
liek werkeloos Ministerie gelijk de voorgaande, WIE
zou deze schromelijke verantwoordelijkheid op zijn
hoold mogen leggen? Dat d'achtbare Heeren Geko
zenen en andere invloedhebbende Katholieken de da
gen en de gelegenheden toch waarnemen 1
Vervolg en slot.
Maar dat komt op betzelfde neer, ik moet er toch altoos een
soort van preek bij houaen, ik, een oud-militair. En als de jongen
dan nog maar luisteren wilde. Maar de jonge Viremaitre zal mij in
mijn gezicht uitlachen, wees daar zeker van. Ik ben er leelijk in
geloopen. Ik zit er nu mee. Dat had men mij eer moeten zeggen.
Ik meende dat bet peetschap een loutere formaliteit was, en ik ben
de eenige niet, die er zoo over denkt. Ik ook heb een peter en meter
gehad, maar die lieden, brave lui anders, hebben mij nooit catechis-
musles gegeven of een preek voor mij gehouden. Mijn peetoom gat
mij een rozenkrans, toen ik aangenomen werd, en mijne peettante
liet een kaars voor mij opsteken. Dat was alles. Ik wil ook wel een
rozenkrans en een kaars geven, doch daarmee moet het uit zijn.
Verg niet van mij dat ik dien deugniet van een Viremai re zal gaan
berispen en vermanen! Ik zou mij op uw terrein begeven. Ik 2al
mij wel wachten. Viremaitre is uw parochiaan en een pastoor ver
mag meer dan een gewoon rhan en oud-militair.
Kommandant, met deze woorden ging de pastoor heen; ik
heb mijn plicht gedaan mcr u te verwittigen; doe gij nu de uwe!
Zij namen afscheid en de officier Herbert was sedert dien dag
niet gerust; zi)ne meloenen en rozen konden het weten.
Den volgenden zondag begaf de kommandant zich naar de pas
torie, om eens te zeggen wat hij er over gedacht had.
Ik veronderstel, zoo begon bij, met de deur iu huis vallende,
dat gij niet verlangt dat een groote jongen zes maand lang met die
kleine snaken op de catccbismusbanfcen moet zitten. Een paarlessen
aan huis zouden wel voldoende zijn, dunkt mij. Laat ik eens boo-
ren wat uwe eisChen zijn cn dan zal ik ze aa;n mijn petekind over
brengen. Ik zal het dit keer doen, maar dar weet ik wel, dat ik
nooit geen peet meer wordt.
De pastoor, die den ouJen militair niets kwaluk nam en maar
met hem omsprong, zoo goed het ging, zeide dat de jongen dan
maar donderdags avonds aan de pastorie moest komen, maar 'szon
dags den catechismus voorde grooten in de kerk bijwonen.
Is donderdags niet genoeg?
Onmogelijk, gij kent nu hét minimum van mijn eischen.
Gij wilt dus zeggen, dat dit nu het ultimatum is?
Juist zoo, kommandant.
De oude officier hei nu zijn petekind bij zich ontbieden en bracht
hem op militaire manier onder 't oog wat hij voortaan te doen zou
hebben. Ambrosius Viremaitre was echter nietalleen een onbesuisde
onverschillige knaap, maar zijn verstand was reeds misleid en zijn
hart beoorven. De peetoom had heel wat met hern te stellen,zooals
deze later, brommende, zeil zeide. Hij slaagde er ten laatste in, na
de tegenbedenkin gen yan den deugniet op zijne wijze te hebben
wederlegd, hem, al was het ook slechts mompelende, te doen belo-
-ven van jal
Als de kommandant later over dit onderhoud met zijn petekind,
hetwelk twee uren geduurd had, te spreken kwam, werd nij altoos
driftig. Verbeeld u, riep hij dan, dat ik, een oude snorrebaard
j van zooveel campagnes,op al de lastige tegenpraatjes van dien jon-
gen lafaard moest antwoorden!
Al gedroeg de jonge Viremaitre zich niet zeer vroom enoplettend
i in den catechismus, hij gedroeg zich toch behoorlijk, zooveel had
de pastoor met veel g'duld en naastenliefde uitgewerkt. Naar de
Mis gaan s zondags, dat verkoos hij echter nog niet.
Dien dag ga ik naar den catechismus, was zijn antwoord.
Gij kondt nu reeds genoegzaam weten, dat net een gebod
der Kerk is alle zondagen dc Mis bij te wonen, of men naar den
catechismus gaat of niet.
- Ik kan daar geen ja op zeggen, ik kan toch niet den ganscae.
lijken dag in de kerk zijnl
Kom, kom, gekheid, de Mis duurt een uur.
's Anderen daags begaf de pastoor zich weder naar den officier
Herbert om hem te verzoeken zijn petekind te bewegen alle zonda
gen Mis te hooren. De kommandant liet de knaap andermaal ont
bieden, die maar noode verscheen; want dat gesprek, zeide hij,
begon hem te vervelen. Hij liet zich zells tegen zijn peetoom uit
den mond vallen:
Wel, peetoom, gij gaat zelf niet alle zondagen naar de mis!
Wat, riep de kommandant, wou je mij de les lezen, schobbe
jak! Ik zeg je, dat ik alioos naarde misga, wanneer mijn rbumatick
het mij maar toelaat.
Toen de leerjongen vertrokken was, herinnerde zich de komman
dant dat bij eigenlijk in de warmte van het gesprek gelogen had.
't Zou dus niet kwaad zijn als hij zeil iederen zondag naar de Mis
ging. wanneer zijn rhumatiek hem verooiloolde, en daar hij geen
rhumatiek had
Ik neem geen peetschap ooit weer aan,» zoo morde intusschen
de oude officier.
Drie weken later bracht de pastoor weder een bezoek bij den
kommandant en verzocht dezen den jeugdigen Viremaitre eens te
onderhouden over de slechte gewoonte van vloeken, die hii moest
afleggen.
De kommandant, die echter zelf die kwade gewoonte had, be
greep dat hij zich eerst zelf moest beteren op dat punt, wilde bij
met goed fatsoen, zooals hij t noemde, dien kwajongen eens te
reebt zetten. Het gelukte hem in veertien dagen geen een maal te
vloeken en toen nu Ambrosius Viremaitre zijn wekelijksche visite
kwam brengen, bad dc peetoom zijn «preek» klaar.
Wel, wel, zoo riep hij neon reeds uit de verte toe, wat hoor
ik van u! Gij vloent als een ke ter! Een mooi ding voor iemand lie
aangenomen wil worden. Leg die k wade gewoonte zoo gauw mo
gelijk af of, wat praat ik van gewoonte; daar ztje ge nog te j.o*g
toe. Niet meer vloeken, hoor! Het Tweede Gebod in acht nemen,
dan zult gij wordeu beloo ,d door zegepraal, op u zelf behaald,
door den vrede des gewetens, de vist des harten cn.... en.... de
hoogachting van uw peetoom. «Ziezoo, zoo bromde hij zacht
jes voor zich heen, als de pastoor nu nog niet tevreden is over die
preek, dan weet ik niet wat hij hebben wil. Hoe kwam ik er ook
toe om zoo'n peetschap op mij te nemen I»
Dc jeugdiee Viremaitre nam zich voortaan in acht.
Inmidoels was door de goede zorgen van den pastoor de jonge
Viremaitre reeds zeer veranderd en allengs werd de leerjongen van
den horlogemaker een brave knaap. Al zijne vooroordeelen, onwe
tendheid en ondeugden verdwenen. De pastoor had er veel vlijt en
moeite aan besteed, maar de verandering was dan ook zoo in het
oogloopend dat de kommandant den pastoor kwam bedanken en
gelukwenschen. Gij hebt mijn petekind heel en al omgekeerd. Ik
ken hem niet meer.»
Och, kom, gij hebt er nog meer aan gedaan dan ik zeide de
pastoor lachende.
Men was nu in de Vasten en het aannemen der kinderen was
bepaald op H. Sacramentsdag. Was het petekind zeer ten goede
veranderd, de peetoom niet minder. Hoewel het in de lente was,
lagen schoffel en hark en andere tuingereedschappen bij hem te
roesten evenals zijn oude dagen. De opKomende salade, de asperges
rijp om te plukken, de knopzettende abrikozen-boompjes, de bloei
ende rozelaars konden hem niet langer alleen bekoren. Hij wan
delde in diepe gedachten, met gebogen hoofd, de armen kruislings
over den rug door de paden van zijn hof, waar zijne rijlaarzen het
zand deden knarsen. Ook aan het biljart bespeurde men hem niet.
De oude huishoudster en de keukenmeid overlegden alles om bem
een weinig op te vrolijken; de zeldzaamste keurigste gerechten wer
den bem opgediend, hij scheen er geen smaak in te hebben. De
vrienden van den kommandant, die hem mager en bleek zagen wor
den en bemerkten hoe onrustig hij was, rieden hem aan,een dokter
te raadplegen. Glimlachend antwoordde hij: Daar weet de dok
ter geen raad voor.»
Acht dagen voordat Ambrosius Viremaitre zijn eerste H. Com
munie zou doen, belde 'savonds laat, Ambrosius Herbert bij de
pastorie aan. Hij verlangde den pastoor alleen te spreken.
Pastoor, zoo begon hij, hebt ge wel eens iemand gezien,-$die
door en door verlegen is met zijn eigen zeiven?
Dat ik weet niet.
Welnu, dan staat er op het oogenblik een voor u.
Maar, wat scheelt u dan, kommandant?
Pastoor, van't eene ben ik op't anaere gekomen, mei die
vermaningen en dat kerkgaan en dat nalaten van 't vloeken, ik
mo:t mij heel en al bekeeren; ik moet biechten, van avond nog.
Hetgeen geschiedde. Tranen liepen den ouden krijgsman over
de wangen en tot zijn ruigen knevel.
Acht dagen later zaten éri peetoom én peetkind aan de Tafel des
Heeren aan.
Steeds hield het petekind vol, dat hij zijn bekeering vooral te
flanken had aan zijn peetoom, en deze beweerde de 't omgekeerde.