f Zondag 5 Okt fr 1884. 't Klein Huljuken GODSDIENST. - VADEI T AND. - VRIJHEID. De Gemeeutekiezingen. JW- WAAROM ragen en &nttüoorïren. BUREEL, ACH Tl TRA AT. Gewoone Annoncen 20 centiemen per ra*fl tnnoncen op de Tweede Bladzijde 50 centiemen den restel. BericM™r1 3uws, 1 frank den kleinen regel, HET r ABONNEMENTS-PRIJS. 5 fr. 's jaare, yooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alle tijdstippon genomen, rechtstreeks bij ons of door post of briefdragers. YM AELST ALGEMEENE BEMERKINGEN. De Gemeentekiezingen van Zondag 19 October 1884... 't Zal er op sommige plaat- sen geweldig spannen; veel liberale Burgemeesters zullen vliegen; te Brussel en in de Voorgeborgten worden de Doctrinairs en Vrijmetsers bestreden; Gent gaat op de bres springen; Antwerpen, als er t'Antwerpen wel gewerkt wordt, de zegepraal kan ons niet ontsnappen... Elk moet bekennen dat de Gemeenteraad van Antwerpen onbe kwaam is en goddeloos; welk verschil met de Meetingen de Meeting kwam toe met 4 miljoen, terwijl er nu 12 miljoen en half moet opgebracht worden. De Gemeenteioezingen! Wat vragen wij in dees kortstondig leven Vrede en Vrij heid! Ziet al de liberale steden na;'t is er twist en tweedracht!... Waarom, achtbare Lezers? omdat de Vrijdenkerij en Liberaalderij zaken vergt en vraagt, welke een def tige Menschheid nooit kan toestaan. De Gemeentekiezingen!...Overal waar de liberalen meester zijn,worden de Burgers gekrenkt in hun Godsdienstige gevoelens. Is dat Vrede en Vrijheid? Wij, Katholie ken, laten den Vrijmetser gerust in zijn donkere Logie; die als Vrijdenker wil leven, t is schandelijk, t is beestachtig, maar die als Vrijdenker wil leven, mag. En wij, Ka tholieken, wij worden gekrenkt, gesmaad, beleedigd, vervolgd door aide liberale be sturen. Men zou ons willen beletten vrijelijk uit te oefenen,hetgeen wij met eerlijkheid en zelfsopoffering in 't herte dragen,... hetgene tot Rusten Bloei strekt der Samen leving. De Gemeentekiezingen... Achtbare Lezers, de Zedelijkheid in de Familiën, in de Parochiën, Steden en Landen, is dat geen voorname zaak Welnu, d'hand op 't hert, wij klagen t Aalst dat men te toegevend is voor zaken van Volksbederf en wij klagen met rede; Aalst heeft een werkende bevolking van meer dan 11,000 zielen, en als het zedebederf die massa aangrijpt en verovert, wat zal er geworden van onze Stad? Welke schromelijke Volksarmoede zal er niet ontstaanMen vraagt in Aalst de beteugeling der Draaiorgelderijmen vraagt een streng toezicht op de Café's Chantants, want er zijn er, in welke zedekwetsende liêkes worden aangeleerd, in 't bijwezen van minder jarigen... En wat zou er gebeuren onder een liberaal Bestuur? Wat gebeurt er te Gent, te Brussel, t'Antwerpen Wat hebben de liberale gazetten van Aalst geschre ven? Dat de Regentie, die de.Draaiorgels niet alle zondagen laat spelen, een werk verricht van Broodrooverij De Gemeentekiezingen!... De Kiezers zijn Rechters; de Kiezing is geheimnie mand weet voor wie wij kiezen... Te Parijs hingen d'ander week plakschriften uit van een nieuwe uitgaaf der werken van Renan, La vie de Jésus, waarin de Godheid van Onzen Heer geloochend wordt, 't Volk heeft die plakschriften afgescheurd; en wat ge beurt er t Aalst In Willemsfonds, in 't lokaal der Alliancie wordt dit boek van Re nan uitgedeeld En dat wilt een Stad besturen!,. Benevens deze en andere godde- looze boeken,worden daar andere uitgedeeld,herkomstig uit Holland en zedebedervend in den hoogsten graad, boeken die naar d'Ontucht en de losbandigheid brengen, gelijk de Schelde naar Antwerpen... 't Is ongeloofelijk hoe verpestend die boeken zijn... Wij vermanen d Ouders en de Jonkheden om op hun hoede zijn. Een zoon, een dochter, die zulke boeken leest, brengt 't verdriet en dikwijls nog meer, in hare .Familie... En npgeens gezeid, een Partij die zulke suckkingen L-eft xcu i. eer* lijke Stad willen besturen! 't En kan niè zijn, t er. zal ie', zijr.eii oYu.isten m .vj dj- AO*» d-tjrïj ir. Vro" V "T, debederverij op hun Stadhuis brengen... Versck-u.'ie 1 heralen nhbn mis,, 'den vox- deelen dat wij te streng zijn, maar dat ze de werken eens lezen door Willemsfonds uitgegeven en dan spreken. Waarom zouden wij t'Aalst en elders voor de Liberalen ofte Geuzen gaan kiezen Waarom Omdat ze 6 jaar lang met hun Ministerie hebben meögedaan in de schromelijkste van alle geldverkwistingen ^kt?^3* 26 me* ^un ^'n^s^er'e de Gemeente-Vrijheden hebben tegenge- Omdat zij overal waar 't kon gebeuren, de Kerkhoven hebben doen schenden Omdat zij de katholieke Burgemeesters, Schepenen, Raadsheeren, en ander voor name Mannen, voor d'Inkwisitie hebben gedaagd Omdat ze meegeholpen hebben, om overal troebel en tweedracht te brengen zouden wij, hier of elders, voor de Geuzen gaan kiezen Waarom omdat ze zich te Brussel zoo deftig gedragen hebben Omdat zij overal meegedaan hebben met een laf en vuig Moordenaarsgespuis Ru zij aanspannen met Communards en Anar- J§i, zij de wet willen omverwerpen door ge- i middelen t redens die ten voordeele der heden daag- ibeii en pleiten eft wij voor de liberalen kiezen, omdat zij de wq .11S79 voorstonden en de wet van 1884 partij- Vjlu;. uitvoeren 2 <^en zij t'Aalst aan het bewind komen, wat zou ecj ifcuivn? ze zouden de buitensporige jaarwedden ina ticheel onderwijs nog vermeerderen en 't Vrij Ün vij verstooten. Nu zal elk zijn recht hebben, ej 'u. ht. volgens't getal Scholieren niemand zal «de hebben van klagen; nu zal men werken, om ZO6 jpttt mogelijk verlost te zijn van dien zotten AJ mé en van de Middelbare liberale Meisjesschool; wa ro- pt wraak dat de geringe man moet betalen VQg 't Onderwijs van rijke liberalen; 't roept wraak, sc Stad, waar zooveel nood is, dat er jaarlijks ;e hui/.1 .de en duizende franken moeten wegge- w >rden... Kiezing nadert; volgens alle waarschijnlijkheid teen bekrachtiging wezen van den 10 Juni en Katholieke Landgenoten, Eer en Plicht roe- aar de Stembus; nog 14 dagenwerken wij elen van overtuiging, om overal door een rderheid, Vrede, Vrijheid enWeerdigheid aiomfeeren 1 - Wal nieuws in Aalst? zijn de schoolealcen reeds gflgrld? wat gaat dc Gemeenteraad van Aalst doen Tot 1 iertoe weten wij van geen sitting desaan- j* tde y. ?an geen besluit dat genomen is. Maar 't schooljaar is begonnen ar. we zien aan do Werf dat 't getal kinderen niet vo l"in.it 'd is, terwijl wij hooren dat de Vrije Katho lle te Me .5 esschool van St Josef.dat deze alomgeprezene w aal in haar nieuw lokaal met een grooter getal leer- Un -ea is getreden. - En de Stadsscholen 1 - Ze '.yn ook geopend; want ons katholiek Bestuur recKveerdig zijn en geen enkele Bchool afsohaffen o. ei noodig is. Scholen van stad en scholen van adop ts teller sr zijn, om in al de noodwendigheden van het Qi ierv/jp te voorzien; maar buitensporige jaarwedden !«u er niet meer to vinden zija: wat de nuttelooze on- 91! aangaat, de Gemeenten zijn vrij ze te verhuren of rrkevpen, alles t'haren profyte. f*waar Aa:. er w- Èelgenlatul zooveel ofliciMe tonde} jsiuais vuden ineosterefcien zua, rijfelbaar; doch aan wie de scÜnlfl dan ai.n ae an 1870 die de katholieken gedwongen he ft een Ot.cerwijs iu te richten? in 187t'iijn i310 oliioioelo Mtca te rh en Meesteressen weggegaan en kregen geenen eens tiaktemont, zelfs hun pensioengeld wierd afgenomen; d:dfiiciéele meesters die nu zonder plaats gaan vallen, ztlllen een traktement van afwachting behoudende BlJchtste van al, zijn do comparanten die in d'officiéele Normaalscholen zitten; wanneer zij er zullen u'.tkomon, dat weet Ons Heer. Hoe zijn de Katholieken gesteld t'Aalst Zeer goed, te vrede over hun Ministerie, vol be trouwen in den Gomeenteraad en bereid om den 19 Juli een daverende klopping te geven aan de Liberaalderij. Js die binnenlandsehe ticist gedaan Er is geen twist geweest Maar dc Poll, wat zeggen ze daarvan Elk verstaat dat er,korts na de kiezing,verscheide zaken moeten beslist worden. De tijd is nu te onge schikt. Men bemerkt alleenlijk over de zitting van dien maandag, dat er geen 700 kiezers in de zaal van den Kring KUNNEN aanwezig lijn, dat een groot deel der Vergadering zich onthouden heeft, dat 't getal der stem men voor den Poll verre boven de 5 was, en dat men niet gehoord heeft de vraag Wilt men de geheime 8lemming daarover! Mits deze bemerkingakes is de zaak verschoven. Wat was dat daar, d'ander weekin de samen spraak, over d'heeren Bethune en Van der Haegen 't Volgende: De liberale gazetten hadden geschre ven: Wat zal er van t ünderw;_6 geworden,als het over geleverd is aan handen van d'heeren Van der Haegen en Betbune En wat is d'antwoord daarop Kort en goed, alsvolgt: I)at die achtbare Heeren juiet van 't getal zijd dergene die G jaar lang aan 't hoofd stonden van 't Vrij Onderwijs, als Bestuurlid io 'tKouii- teit hunnen iever toonendo en met hun milddadigheid niet ten achteren blijv. nde. Die Hoeren hebben hun preuven gedaan en scholen helpen inrichten die met de oude otiiciécle scholen atouteljjlc mochten kampen. En liberale gazotten, wat hebben UNYrijke menschen ge daan Hoover reikt huuno liefde tot liet ouderwijs V De ware liefde is vrijgevig en milddadig hoeveel hebben uw liberale rijke menschen gegeven? NIETS NIETS! In d'algemeene kas zitten, ten nadeele van de weef en van de wees en van den noodlijdenden man, den wer kenden menach DWIN'»EN, dat hebben zij gedaan, en 't is er al me# 1 Ge ziet hoe onbeschaamd die liberale gazetten zijn en hoe dom zij hunnen kop in den strik komen steken.... Is de nieuwe Commissaris al benoemd Neon, ge verstaat, dat deze benoeming uiterst ge wichtig zijnde, met d'eerste dagen en weken niet kan geschieden. De ontslaggever heeft een pensioen van 2000 franken. Hoe is 't gelegen in 'l omliggende van Aalst f In 't omliggende Tan Aalst de Katholieko Ge meentebesturen zullen overal herkozen worden en de enkele liberale Gemeentebesturen dio er nog te vinden zijn, worden dnchtig bestreden... De tijden ciju ge wichtig, achtbare Lezers, do brave menschen moeten zich vereenigen en in staat stellen om de wet te geven en het gezag uit te oefenen, dan zal er Deftigheid en Eendracht in de SameDleviDg zijn. Kalmte en Gematigheid. De Kiezingen naderen; Morgen en veertien dagen. Laat ons toch de ongeregelde woelingen der groote steden niet navolgen; Geen persoonlijke aanvallen; De weerde der Kandidaten mag onderzocht worden; maar omdat'ne mensch dik of doD, kort of lang is, kan dat een rede wezen, om zijn redeneering af te keuren. In een deftig gezelschap word* 'tpersoneelijk gebrek ofleed niet verweten; die volmaakt van lichaam is, dat hij God bedanke en hierover geen trotschheid toone of verachting voor anderen. Wij leven in een vrij Land; De kiezing is vrij en geheim; Elke Gezindheid mag door alle wettige middelen zijn ge. ,;btei) vooruitzetten; Maar laat ons weerdig. aèitig éa kahn blijven; Die wint, dat hij zegeprale; Nu bijzonderlijk dat de kiezing op 'ne zondag zal ge beuren, hebben de menschen van geleerden 011 goeden stand de plicht, van geen olie in 't vuur te werpeD. Vrijheid en Eerlijkheid! Kalmte en weerdigheid! Wij bestrijden de liberale Kandidaten, wij trachten duidelijk te bewijzen dat de Liberaalderij op 't Stadhuis geen goods kan to wego brengen; in onze dagen bijzon derlijk heeft 't Volk, heeft iedereen Godsdienst noodig. Wee Aalst, wee de rijke menschen. indien 't werkende en lastdragende Volk met gevoelens van Vrijdenkerij ware bezield! Te Gent hoort men reeds dat Volk roepen tegen d'Eigenaars WEG MET DAT DIEVENRA3! Dat is hun refrain op de gezangen: Weg met dat Pa penras Geen beleedigende gezangen, noch van den eenen kant, noch van den anderen kant Feestviering in weerdigheid en in deftigheid! En bij zonderlijk, gaene botsingen vaa menigten, die altijd zulke beklagensweerdige steerten hebben. Aalstenaars van beide gezindheid, laat ons toonen dat wij de Vrijheid kunnen genieten en de losbandigheid vermijden. TAH AALST. Historisch verhaal uit d'ander eeuw. 2 II. ROSTEN MACHIEL. Geen plek land zonder onkruiJ; gedurig moet er gewerkt wor den om t onkruid weg te krijgen, en moest de landbouwer eeuige jaren wachten en zijn landij verwaarloozen, 't wierd een oprechte wildernisse. Zoo gaat het ook in d'herten en in cfè Samenleving; een vlijtige en gedurige en verstandige zorg is er uoodig om de slech- tigheden uit te roeien en de burgerlijkeen zedelijke vroomheid te doen opkomen. Rosten Machiel, waarvan 't klein Baljuken daar even sprak, men zou moeten twijfelen of er destijds een grootere deugen iet onder de kap des hemels leefde. Dertig jaren is hij, maar volleerd in alle slach van schurkerijen en van schelmerijen, en zijn kloeke gezond heid had hij gekrenkt en kapot gemaakt door zijn dagen en nachten van slemperijen en alles wat daaronder begrepen wordt. Verstand ontbrak hem niet! de middelen had hij om een der treffelijkste Burgers van Aalst te worden; doch wat baten geld en verstand, als 't hert en de ziel bedorven zijn geraakt! Oat mogen d'Ouders niet vergoten; ze zorgen en sparen voor hun kindersjdoch als er geen braafheid bij is, hoe meer geld, hoe meer olie in 't vuur. Rosten Machiel zijn Vader, gebortig van Gent, was onder den Oostenrijker als douanier in Aalst gekomen; voor zijnen dienst was er niemand beter dan hij, en na eenige jaren werd hij overste be noemd, had een voordeelige positie en zulken goeden naam in de stad, dat hij de dochter van een welhebbende lijnwaadkoopman uit de Pontstraat ten huwelijk kreeg. Dan gaf hij zijn ontslag in de Douanen en deed den lijnwaadhandel, waarmeê hij op korten tijd een treffelijk burgersfortuin verzamelde. Ze woonden in de Korte Zoutstraat. Wat zullen wij zeggen van dit huisgezin? het had zijn wel en zijn wee gelijk alle Familiën; vreugd voor de gehorte van 5 kinderkes; blijheid en zorgenangst bij 't opgroeien dier lieve plant jes, maar ook bitter vlijmend leed, als de Dood erdrij kwam balen om de legioenen der vlekkelooze Engeltjes te gaan vermeerderen. De twee kinderen die overbleven, waren een dochter Anastasia en een zoon Michiel genaamd. Anastasia, een braaf kind, een deugd zame dochter, den troost harer Ouders; Michiel, van jongsaf te vrij gelaten en op 18jarigen ouderdom reeds een pest en een plaag voor Familie. Zijn vader hield erstrenge wacht over, doch er broeida iets kwaadaardig in dat jong hert; men weet dat het einde der 18de eeuw, een droeve beroemdheid heeft gekregen wegeus de slechte boeken die in Frankrijk door Voltaire, Rousseau en g'heel die school van valsche philosofen wierd geschreven. Door de zorg der Logie was er bijna geen stad in Frankrijk of de Nederlanden, waar die slechte boeken niet verspreid waren, en ook t'Aalst was er een bediende van den Staat, een man van beleefd uiterlijk, zeer dienst willig, maar die voor zending had, de jonkheid te bederven door 't lezen der slechte geschriften. De Wetenschap was de schijnrede, 't Ongeloof, het waarachtig inzicht. Michiel werd doordien helschen deugeniet aangetrokken, Michiel las een dier verderfelijke boeken, twee, drij, tien, en slorpte gulzig 't vergif in, dat zijn Geloof ver doofde en zijn hert bedierf. Ja zooverre ging het dat als de gewe zen douanier in 1786 door een typhus-koorts schielijk wierd weg genomen, dat Michiel als een goddelooze kerel begonte leveD, thuis den tiran speelde, verkeerde met alles dat slecht was, de fortuin z;jner Ouders ondermijnde, zijn brave zuster van verdriet deed sterven, en zijn oude moeder dagelijks in 't bitterste verdriet dom pelde. Er kan door ziekte en tegenspoed in d'huisgezinuen veel af gezien worden; maar nooit of nimmer zal iemand in staat zijn 't verdriet te beschrijven, dat met d'Oadeugd in de Familiën komt. Meester en beul was Michiel in huis; geld moest hij hebben voor zijn slecht leven;en als de spaarpenningen op waren,eisebttehij nóg geld, vloekende als een helsche dragonder en d'ijselijkste dreige menten tegen zijne moeder uitsprekende; de partijtjes land, de renten wierden verkocht; geld wierd op 't huis geleend, kortom 't ging daar zoo kaduk dat de oude moeder dikwijls zonder eten zat en van de geburen moest geholpen worden, terwijl haar zoon brastte en zwierde. Welk droef tafereel, zult ge zeggen; ja, achtbare Lezers, maar mag de waarheid verzwegen worden? Is 't geen les en exempel voor iedereen, arm en rijk, om waakzaam te zijn tegen 't onkruid der Familiën? Ten anderen, in een volgende hoofdstuk zullen wij een vrolijker tafereel mogen uithangen, want daar zal gehandeld wor den over den Aalsterschen bakker Borrombus Kantstee*, die woonde op de Groote Markt nabij de Kerkstraat en welke brave en deftige Familie vooruitging, en gelukkig was, dat elk rechtschapen herter zijn vreugd in had. Dezelfde bakker Borroméus Kantsteen, Ninoviet van gaborte, speelt een groote rol in deze geschiedenis. Nu moeten wij voortgaan met den rosten Machiel. Zijn slechtig heid kende noch perk noch paal; hij verloor alle eer en schaamte, en als de Fransche Jacobijnen hier in Aalst vielen, was de roste Machiel een hunner eersteen felste aanhangers. Hij liep rond met de fransche kleuren en met de frantjche Dwingelanden hij hing i den Judas, den Verrader uit en wees de beste katholieke Burgers aan, welke men moest tergen en plunderen. Men weet dat de stad Aalst, een eerste m- al gemaand en gedwongen wierd van te betalen de som van 188,000 gulden; de meest belaste Familiën waren M. j. Dierickx, voor 5ooo gulden; de familie Pauwelaert.oooo gul den; de familie Lefebre, 26oo gulden Juf. Anne, I8oo gulden; de familie Danneels en Terlinden, ieder looo gulden M. De Smet 0000 gulden; M. Karei de Ruddere, 2ooo gulden Rom. Tack eu broeder, i8oo gulden; AI. Beeckman, 1600 gulden Ign. Arents, 9oo gulden. De Rederijksgilden en de St Rochusgilde, elk looo gulden. Roste Machiel mocht eenige Judaspenningen deelen, en om zij nen iever te beloonen werd hij aan 't hoofd gesteld der Police secrète, krachtens welk ambt hij gemachtigd was in d'huizen te dringen eo aanhoudingen te doen. Akten van afschuwelijke laf heid wierden van hem gepleegd,men was bevreesd van zijnen naam te noemen; de aankomst der Franschen had zijne zeden nog dieper bedorven; zijn Ouders-huis in de Korte Zoutstraat was de vergader plaats van allerhande slecht geboefte zijn moeder kromp ineec van verdriet; zekeren dag kwam roste Machiel in huis roet een ze deloos vrouwpersoon en verklaarde dat dit creatuur daar moest wonen; de moeder bad, smeekte, viel op haar kniën, sprak de schoouste woorden; maar niet te doen een goddeloos hert is eea wreedaardig hert; dit slecht juweel bleef daar wonen en de oude moeder verliet al weenende haar huis. 't Mensch was gereneweerd; de schulden overtroffen den tegoed, roste Machiel was gevreesd niemand wilde of durfde zijne moeder opnemen, dan 't Baljuken, dat juist zijn eigene moeder kwam te verliezen; en bij hem vend de ongelukkige sloor nogeenigen troost ia al haar bitter lijden. Keeren wij nu terug naar 't Sluierstraatje. Ja, Baljuken, er is iets, zegde Sis den bakkersknecht, de Koste Machiel Wat is ervan Ge weet dat hij van de Police secrète is Ja, dat is hij Welnu, sedert eenige dagen loopt hij rond,meer dan ooit, en bij bespiedt u, dat doet onzen bakker mii zeggen. Sis, jongen, dat hij mij bespiedt en mij geerne in zijn klau wen zou hebben, dat weet ik sedert lang, alhoewel ik hem niets misdaan heb, dan belet dat ziju oude moeder op straat zou gekre- i veerd zijn 'f Baljuken, onzen bakker vreest dat hij iets vermoedt van de Eerste Communie die gaat plaats hebben. Nelen den barbier is ook niet gerust, hij heeft bier en daar iets hooren zeggen, van een

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

Het Land van Aelst | 1884 | | pagina 1