Zondag 28 December 1881.
't Klein Baljuken
KQ>
GODSDIENST. - VAD
Kerslicö.
Wit en Zwart.
25*'e Jaargang
AND. - VRIJHEID.
iatners en 't Contingent.
Ten eersten.
Maar, neggen de militairen,
Ten anderen.
Voor ons, Katholieken,
BUREEL, ACHTERSTRAAT.
Gewoone Annoncen 20 centiemen per regel. Annoncen op de Tweede Bladzijde
.10 centiemen den regel. Berichten onder't Nieuws, 1 frank den kleinen regel,
HET LAND
Hoort eens, hoort eens aardsche volken
Welk een' zang, een' melodij
Komt weergalmen in de wolken
Als een hemelsch' harmonij
Ziet de lacht met glans omgeven
Helder klaarder als de zon,
En die Eng'len henen zweven
In die gouden lichtebron
Ja, wel duizend Eng'lenkoren,
Zingend, groeten, loven al
Zoo een Kindjen pas geboren
In een' arm' verlaten stal.
Wie is toch dat Kindje teder
Waar die Eng'len gansch verblijd,
Vliegen rondom hoen en weder
ZingendZij gebenedijd 1
't Is de Schepper, Heer verheven,
Uit den Hemel neêrgedaald,
Die brengt 't licht in 't aardsche leven,
Gansch met duisternis omhaald.
Vreest niet, herders, u zij vrede,
Laat uw' kudde in dit oord,
Snelt maar spoedig allen mede
Naar die kleine stalling voort.
Daar, in strenge koude binnen
Ligt een Kindje arm en teêr,
Op wat strooi, een weinig linnen,
In een kribjen lieflijk néér.
Pas gekomen in het midden
Buigt uw' hoofden allen diep,
Gij zult. 'tKindjo daar aanbidden,
Want 't is God die 't heelal schiep.
Voorwaarts, Volk'ren aller Natie!
Tot Hem. die u ginder wacht,
Hij, de Schepper, God van gratie,
Die uw smerten al verzacht.
Lert en dient hem gansch uw leven
Opdat Hij, d'almogendheid,
U altoos mag vrede geven
En 't geluk in d'eeuwigheid.
GEMENGDE BERICHTEN. Onze geluk-
wenschen aan al de Katholieke Burgemeesters en
Schepenen die komen benoemd te worden.... Moge
d'algemeene Welvaarten Vrijheid de vrucht van hun
ieverig Bestuur wezen! Wijze, krachtdadige en on
partijdige Overheden dienen tot stichting, verheffing
en geluk der Steden en Parochiën.
't Zijn weëral de studenten van Athene, Mid
delbare School en Instituut die dijnsdag avond te
Antwerpen de losbandige stramijnen hebben ge
speeld. Opgeschoten gasten van 15, 16, 17 jaar dur
ven reeds op straat komen, den knuppel in d'hand,
den vloek en vuilen praat in den mond,en de wettige
kiezing bedreigende.Dat belooft voor de toekomst.
Men bemerkt dat veel misdaden gepleegd wor
den door oud-militairen.. Zeieeren daar, onder de
militaire slavernij, wild worden en de wapens han-
teeren.
A Nooit zijn er in 't Hof zooveel feesten geweest
als dees jaar.... Maar't Volk betaalt den speelman.
't Vrij Onderwijs zal als een redplank moeten
dienen; vergeten wij het toch niet; geen toekomst
voor de jonkheid in de Normaalscholen van den
Staat; ten eersten,bijna al de Vlaamsche Gemeenten
zijn katholiek; ten tweeden, komt er later een liberaal
Ministerie, d'officiéele Meesters zullen mOeten geus
zijn van kop tot teen, geus intra et extra.... De ge
beurtenissen te Brussel zijn in 't voordeel der Radi-
kale liberalen.
A In sommige gewichtige zaken is er geen goede
overeenkomst tusschen d'heeren Gekozenen, de Kie
zers en de gaketten.
T'Aalst zijn er nog altijd Bazen die dwingen
voor d'officiéele scholen. Zelfs zijn er liberalen, die
door d'uitgetrouwde kinderen, hun Vaders en Moe
ders dwingen!... 't Roept wraak!
In 't fijnste laken is 't meeste bedrog... 't En is
bij 't groot volk niet, dat men meest rechtzinnigheid
vindt.
Van de Bakkersgazet is t'Antwerpen n° 3 ver
schenen. Zij behertigt, buiten alle politiek, de be
langen der Neering.
Dn Wet van 1884 is een wet die goed of slecht kan
uit gt-legd warden. Daarom hebben de Belgische Bisschop
pen geen algemeen maatregels kunnen nemen... Een
zaak is zeker: Wee de Steden en Prochiën, diegeen echt
godsdienstige scholen hebben! Onverschilligheid brengt
tot godsdiensthaat... Onverschillig zijn aan zijn Ouders,
is zijn Ouders miskennen en verachten... De Katholie
ken moeten toch zien dat zij, omdewille van een tijde-
lijken vrede, hun duurbaarste belaDgen niet slachtoffe
ren.
Hofstade en Lecuwergem, nu is't de tijd om te
zorgen voor een Statie of ten minste voor een stilstand
van eenige treins. De afstund van Gent op Ledeberg en
van Laken op Schaarbeek Brussel is veel korter dan de
afstand van Aalst op Hofstade. Die niet werkt, krijgt
niet; dio niet opschuift, geraakt er niet; zoo gaat het in
't Ministerie.
A De National brengt hulde aan ons Ministers,
zeggende dat zij de Burgemeesters in de meerderheid
noemen, terwijl 't gevallen Ministerie op veel plaat
sen den wil des Volks miskende.
A Aardige Volksvertegenwoordiging! M. Coo-
mans stemt tegen de Loting en Mr Nothomb vraagt
de reserven.... Beiden vertegenwoordigen nogtans
't zelfde kiezerskorps van Turnhout.
De Zaat t'Aalst, welken modderpoel! M. de
Schepene der openbare werken, kom als 't u blieft
eens langs daar.
Als men ziet wie naar de Dansorgels trekt, eenige
soldaten en volkske van den gemeinstea ocabiet, daarbij
dwaze minderjarige jonkheid, dan stsat mor. verwon
derd dat M. de Barge mor-.-tor VOOR ZULKS SOORT,
de katholieke Kiezers blijft misnoegen ?n Gdrcêï.-i..
Over jaar, na Vastenavond, als men die éausorgelderg
had de rust laten stooren, tot 6 urn 's morgens, cbn eer
sten dag en den eerste maandag van den Vasten, dan
verklaarde M. de Burgemeester: Nu is 'tgedaan! gedaan
voor goed! Geen toelating meer dan op de groote ker
misdagen!.... Paschen was daar, en bijna elKen zondag
is't grooten kermisdag geweest't Is schande voor
Aalst dat wij zoo dikwijls moeten terugkomen over deze
zaak, waarover g'heel de Btad klaagt. Reeds in 1881
Bprak men vun petitiën te maken.
Ons Procks. Rond half Januari zal de Prokureur
des Koniuffs zijn advies «even.
A Te Mittau, tegen Berlijn hebben twee studenten
met revolvers in tweegevecht geweest, voor een
vrouwspersoon.
Aalst. Schoolbericht. -Te beginnen van maan
dag 4 Januari i885, zullen leergangen voor volwas
senen kosteloos gegeven worden op Mijlbeke, in de
katholieke school der Moorselsche baan, (kant der
Groenstraat). De lessen zullen beginnen om 6 ure.
Over eenige weken schreven de liberale gazetten
van Aalst: de katholieken willen de reserven in-
ABONNEMENTS-PRIJS
5 fr. 's jaars, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alle tijdstippen
genomen, rechtstreeks bij ons of door post of briefdragers.
YAI AELST
9 en nu lezen wij in dezelfde gazetten: Ge-
i Pontus moet gewaar worden.dat de klcrika-
leger willen ontredderen en dat zij enkel
jgermacht op het papier willen.
Land van Aalst, men heeft weinig naar U
waar, menschen, maar al de katholieke
deelen 't zelfde lot; de Bien Public, 't Fond-
l'Escaut, 't Handelsblad, in een woord,
katholieke Drukpers behalve de Journal de
hadden aangedrongen om het Contingent
rengen tot 12,000, gelijk het was voor 1879
de katholieke Gekozenen 6 jaar lang ge
lden.
hoe is dat gekomen?
^htbare Lezers, verder op de 2d* bladzijde
een redevoering vinden, door M. De Laet
rpen uitgesproken en waarin g'heel die kwes-
adcld wordt.
hoe staan de zaken nu?
"jMLuster van Oorlog heeft voor 't oogenblik
var. 0 ^erven afgezien en eenige toegevingen ge
daan» «Seminaristen zijn vrij van dienst.
f 1. -oet er iemand opgaan in hun plaats?
*N JEN, honderd keeren NEEN, de liberale
schrijven dat, maar ze liegen dat ze zwart
zien, ei Hieruit ziet ge wederom wat geloof die gazet-
ren ver< ;«rlPn; benevens de Seminaristen zijn ook
vrij, r; i.ficiéele Meesters en de vrije geadopteerde,
doch 1 ijj van Oorlog zullen ze moeten dienen in
de Bu"* jén en Ambulanciên; de 200 fr. die gestort
Jen teruggegeven worden en het borggeld
op 400 fr. gebracht,
a maar klein toegevingen, Land van
wor.de, d
na 107
rlijk, dat zijn maar klein toegevingen; de
Bloedwet blijft bestaan en de verzwaringen
9 'pgebracht, zijn door een katholieke Meer
derheid v. "-rachtigd!
Mb» nebben ze dan geen acht geslagen op al
die Petiti-
N1'; de zaak is met zeven haasten afgewerkt,
den lactSi. p dag der zitting, en M. Coremans kon
maar 3prtlift Ms de Wetgevers gereed stonden om
in vakanl to trekken. M. Coremans heeft de wen-
schcn "Vöi 'alk aangehaald; hij heeft gezegd dat
ia,000 11 ni ruim genoeg zijn, om een leger van
ioo,opO* tiiiè hebben! daarbij,dat een groot Leger
een grottt gév&s voor r.s Landen dat K.
stem: rn 7ver het voorstel ucr Antedaygi
nr- -
'En*v it heeft generaal Pon..- gec tWeor-'
Dar hij de i3,3oo man noodig heeft, en dat hij
heel in 't ;rr zal terugkomen om de reserven te '.ra
gen, dat deze vaderlandslievende maatregel niet kan
geweigerd worden. Daarop is er gestemd: 82 man
voor i3,3oo en 8 voor 12,000, d'heeren van Antwer-
peii en de oude trouwe volksvriend M. Coomans.
Zoodat de wil van 't Belgisch Volk daar niet
geldt!?
NEEN,'t is droef, menschen, ge zoudt waar
lijk zeggen dat er een Noodlot overBelgenland hangt,
dat ons jaagt naar een groot Leger en naar deszelfs
Gevolgen, uitputting der beste krachten, in tijd van
Vrede, verwoesting en bloedstorting in tijd van Oor
log.... Nu gaau wij eenige algemeene bemerkingen
maken:
't En is ongetwijfeld niet zonder groote rede, dat
de Katholieke Gekozenen tegen den wil hunner Last
gevers stemmen; misschien is het uit TOEGEVENDHEID,
om een ministeriéele krisis te vermijden. Men weet
dat onze Souverein door slechte raadgevers omringd
is, dat hij zwak is en bevreesd voor 't geweld der li
beralen. Een liberaal Ministerie zou daarbij al zijn
militaire grillen involgen. Veronderstelt dat de Ka
tholieken zijn groot Leger verminderen, wat zal cr
volgen? De Minister van Oorlog die zijn ontslag
geeft, misschien gansch '1 Ministerie dat afgedankt
wordt; ziedaar de moeielijkheid. DOCH, handelt
men politiek en wijselijk met altijd toe te geven?
Toegeven in zake van kerkhoven, toegeven in zake
van benoemingen, toegeven, wreed toegeven, ons
bijna slachtofferen in zake van onderwijs, kan, mag
dat blijven duren? Moet onze Souverein niet weten,
dat hij maar een grondwettige Koning is, met een
beperkte macht? Dat alle macht uit de Natie komt,
door de Kiezingen? Wat zal er geworden van 't Ka
tholiek Belgenland met al dio toegevingen? Wat baat
het te werken voor de kiezingen, te werken in de
kiezingen, als wij moeten varen gelijk van 1870 tot
1878? En is het terrein der Militaire Lasten niet al-
lervoordeeligst, om nieuwe kiezingen aan te gaan?
't Bestaan van Belgenland hangt van een groot
Leger af! De Vaderlandsliefde moet hier spreken!...
Wie zegt, wie bewijst dat?... Van den anderen kant
wordt er ook met veel rede gezegd en geschreven dat
een groot leger een naaste gevaar is voor ons Land?
En waarom deze zaak niet rijpelijk in de Kamers on
derzoeken en bespreken? Waarom, in deze gewich
tige zaak, 't wettig gezag van 't Kiezerskorps onder
mijnen? Men zegt ook dat de Mogendheden ons een
groot Leger opleggen. Waar zijn de dokumenten, de
bewijsstukken? Waarom niet rechtzinniglijk alles
bloot leggen en de Natie laten oordeelen?
Indien het bewezen wordt dat Belgenland zich dezen
wreeden last moet opleggen, dan zou men moeten begin
nen met sen rechtveerdige aanwerving des Legers, met
een hervorming van 't kasern-leven, hetwelk nu mot
recht en rede een school van bederf wordt genoemd.
komt nevens die zaak, een plicht van geweten. Wij we
ten dat de Logie elk zou willen soldaat maken om de god*
deloosheid en de zedeloosheid te verspreiden, wij weten
hoe ,er gewerkt wordt, om al d'ofllciers bij de Logie te
krijgen; 't en is niet zonder rede dat de Ouders schudden
en beven als hun zdons moeten optrekken. Mag de Ka
tholieke Gekozene, in eer en geweten, gedurig zielen le
veren aan die Kaserns? Wat zal de almachtige God, die
ons allen vrij geschapen heeft, wat zal hij zeggen van die
schaadigeai - kmaeven wer;t(
en da*. aigr.ja-j.ijK üietiKtn aer rammen.:mgm 1
oru hier ület lichtzinnig, de wenwhen vac
Souverein taper zijn Volk te velgen Wij weten u t
d'li. Schrilt dut do Koningen en Keizers van dan ai den
drift hadden, om de jongens uit het Vaderlijk huis te
rukken! Men spreekt altijd van Volksliefde! Maar denkt
toch, o Volksvertegenwoordigers op al wat er jaarlijks
in 13,300 Familiën wordt afgezien!... De Landbouw lijdt
on kwijnt, grootendeels door dien verpletterenden Oor-
logsbudjet en door die kloeke zuons, op hunnen besten
leeftijd, aan hun Ouders ontrukt.Moesten de welhebbende
en rijke Familiën verscheurd worden, gelijk de geringe
standen, ze zouden er zoo licht niet overstappen.
Elk mag, met rede, zijn denkwijze zeggen; 't Vader-
iand, de onafhankelijkheid des Vaderlands is een groote
zaak; t Belgisch Volk is niet onredelijk; verre van daar;
maar wij houden staan mei alle onze katholieke kunfratora
1® De Noodzakelijkheid van dit groot Leger ia vol
strekt niet bewezen;
2° En kon dit bewezen worden, dan moet de kaaern
anders ingericht zijn dan moet de last rechtvoerdig ver
deeld worden; 3° Wij betreuren de haastigheid dier
Stemming; wij betreuren dat onze heeren Gekozenen zich
in die allerbelangrijkste zaak., van hun Kiezers en Last
gevers afscheiden. 4° 't Land van, Aalst is bereid alles op
te nemen wat men tegen deos artikel kau inbrengen.
TAN AALST
Historisch verhaal uit d'ander eeuw 14
XIV STRIJD, GEWELDIGE STRIJD.
Als Satan, uit een hert gejaagd zijnde, terugkeerde me!; nog
zeven zijner slimste duivels, wat moet het dan geweest zijn in de
ziel van den rosten Mach iel, 't kopstuk der Jacobijnen Mach iel
was bezig met een duivelswerk van eerste klas; beletten dat, zelfs
in't geheim, de Sakramenten zouden bediend worden! degenen
aanklagen en doen vangen, die het Schrikbewind tegenwerkten! Hij
was nog jong. de roste Mach iel; veel dienst kon hij aan den Satan
bewijzen; en zou hij hem nu ontsnappen? zou hij, in plaats van tot
schande aan 't Christendom te dienen, tot deszelfs eer en luister
verstrekken? want de bekeerde zondaars zijn perels aan de kroon
der H. Kerk.
Die onderaarasche kamer in 't Kerkestraatje wierd een arsenaal
van Satan; hij bestormde die ziel door vleierij, door wanhoop,
bedreigerij. Gij, u bekeeren! Ziet eens uw leven na! Gij, kiod der
Christene Kerk,zijt verrader geworden en moordenaar!... Al wat de
roste Machiel in 't geheim en in 't bijzonder bedreven had, kwam
levendig en merkelijk verzwaard in zijn geheugen!... Welke schrik
kelijke kortegie van misdaden!.... Brrr, en gij zoudt u bekeeren!
Kaar 't is onmogelijk! Geen vergiffenis voor u! Als Pater I ukas dat
gaat hooren, hij zal van u wegloopen!...
De Jacobijn leed geweldige ziels-smarten, en koud zweot ueuekle
zijn voorhoofd. Zijn moeder stond aan zijn bed, in afwachting dat
de Biechtvader ging komen. Kina, zegde zij, kind-lief; ge kent
toch nog uwen wees-gegroet?..ach,ik doe niets sedert lang dan den
Roozenkrans voor u bidden; de menschen zeggen dat ik krankzinnig
ben, maar neen, ik leef alleen, alleen voor u,om voor u te bidden!
Lees toch 'ne wees-gegroet meê!
Ha. spuwden de helsche geesten in de ziel van den zieke.
ge zoudt ons verraden! Maar wat gaat ge doen! G'heel Aalst zal u
uitlachen! Geen toekomst voor 11, dan bij ons!... Wat gaat ge doen,
als ge genezen zijt!... Daarbij, gij kunt ons niet ontsnappen! Hebt
gij uwen eed vergeten in de Vergadering der Jacobijnen Ik zweer
getrouwheid tot ter dood! Ik zweer eeuwigen haat aan Kerk en
Priesters!... En weet gij niet dat de straf van den meineed de dood
is!... Ontsnappen kunt ge niet: de hand der Vrijmetselarij zal u
treffen, waar gij u ook moogt verbergen!... Geen uitkomst, geen
i geluk voor u, dan bij ons!... En de arme droeve dompelaar, aldus
geprangd en gelolterd tusschen de klauwen der helsche geesten, hij
wierp zijn oogen naar al d'hoeken der karaep en zag overal de spot
tende en bedreigende wezens der hellemonstérsjdau yielenzijn oogen
wederom in d'oogen zijner moeder en schenen te zeggen: Help mij,
ach help mij! De vrouw begreep aanstonds wat er plaats had; zij
nam d'hand van haren verloren zoon vast en zegde met nadruk:
Kind, heb betrouwen! vrees niets!... Weet ge nog niet dat de Moe
der Gods 11 terugvraagt! De Jacobijn deed ja met zijn oogen!...
Welk wonder had daar plaatsgehad! Men weet het niet, maar binst
de lange uren zijner ziekte moest de Geoade krachtig hebben ge
werkt en duidelijk hebben gesproken; want 't was zienlijk, een
groote verandering had daar plaats gegrepèn....
Maar ziet, het geheim deurken dier orAieraardsche kamer gaat
open, 't Baljuken komt daar, vergezeld van 'ne man, gekleed als
muldersgast... Die man, men weet het reeds, gehuisvest inden
rooulmolen aan den Molendriesch, was niemand andersdau de ieve-
rige Priester en Religieus Pater Lukas, die, gelijk zoovele anderen,
dagelijks op zijn leven uitging, omzijn zielsarabt te vervullen....
Ondanks zijn verkleeding zag men aanstonds, dat hij geen gewoon
arbeider was; hij nam zijn muls af, deed over zijnen kiel, den pries
terlijken stool en terwijl de Moeder en 't Baljuken op hun kniën
vielen, zegende hij allen en besproeide het bed en den zieke met
gewijd water.... Welk verheffend wezen is die Man Gods! uitzijn
oogen stralen goedheid en gezag; men weet dat hij een geduchte
kamper is tegen de helsche geesten; rijk is hij in ondervinding,
want aanstonds heeft hij 't slagveld in overzicht genomen en weet
hoe hij den vijand zal aanranden. zijn gebed en zegening, gaat
hij tot den zieke, drukt hem d'ha-i i en üuistei^ eenige woorden in
zijn ooreu.... De zieke schijnt te twijfelen, te aarzelen; pater Lukas
spreekt in stilte, doch met vaste overtuiging;. dan, zich tolde
twee aanwezige personen keerende. verzoekt hij eenige oogenblik-
ken alleen met den zieke gelaten c- worden. Terwijl wij werken,
zegt hij glimlachende, vriend, terwij j uwe ziel genezen, zij zul
len bidden!
Wie zal ons zeggen wat er om. isg in hert dier moeder? Een
kind mag 't hert eener moeder krenken ïn kraken, een kind mag
verdwaald zijn, tot over d'uiterste palen der ondankbaarheid, immer
en altijd blijft het moederlijk hen zuchten naar den stond, dat 't
verloren schaap zal terugkeeren. 1 van den roste Machiel
bad ieverig haren Roozenkrans, lm};ehi.l[ «n door't Baljuken...
Indien tijd was het een grooten troost voorde Geloovigen, van
samen te bidden. En bijzonderli;'. >d den, als er geen gele
genheid was in 't geheim Mis tj hoeren, ijna in elk Pachthof
wierden 's zondags voornoen de gebeden der Mis luidop gelezen en
s namiddags of 's avonds vereenigde men zich om den Roozenkrans
'e bidden. Zonder Godsdienst kau 'ne raensch niet leven; hij zou
vallen in de diepste mistroostigheid en veel slechter worden dan
een redeloos dierj
Een uur, twee uren verloopen; verscheide personen zijn gekomen;
maar 't Baljuken heeft ze haastig weggekregen; niemand is er toch
in Aalst, die vermoedt welke wonderbare gebeurtenissen er in dat
huizeken van 't Kerkestraatje gebeuren; men denkt dat de Jacobijn
verongelukt is, in de vaart of zich verdronken heeft; men verwacht
eiken dag zijn lijk opgevischt te zien of bovengekomen.... En daar
binnen is men bezig met zijn lichaam te «enezen en zijn ziel te red
den
Ja, 't werk der uenade is na veel strijd volbracht; de zoogezegde
Muldersgast komt eindelijk uit de kamer van den zieke; men moet
niet vragen wat er gebeurd is; zijn wezen bliukt van hemelsche
vreugd en d'hand van 't Baljuken vastgrijpende, zegt hij: Man-lief,
't lichaam is daar genezen en de ziel is gered! Er zul wederom vreugd
zijn inden Hemel!... De brave moeder, spreken kon zij niet, maar
ze prest haren Roozenkrans tegen haar hert en breekt los in tranen;
16 jaar gebeden en eindelijk toch bekomen! Na 16 jaar, eindelijk
een dag van vreugde!
Baljuken. Moederken, zegt pater Lukas, wij hebben daar 't
ijzer gesmeed, terwijl het heet waSr
En 't is gelukt, eerweerde!
Ten uitersten, man lief; de man die daar ligt, beeft een bij
zondere genade ontvangen; hij is gansch veranderd en bekeerd.
God zij gedankt en zijne heilige Moeder!
Nu, Baljuken, heb ik u iets te verzoeken.
T'uwen dienste, spreek,eerweerde.
Wij kunnen niet weten of die schielijke verbeternis geen ver
lichting is voor de Dood. Daarbij, als Ons Heer zoo wonderlijk zijn
bermherligheid toont, mogen wij niet aarzelen. Dezen nacht heb ik
nog verscheide zieken te bezoeken. Ten 1 ure zal ik hier zijn; maak
in de Kamer van den zieken alles gereed; ik zal daar Mis lezen en
den bekeerden zondaar t'Onzen Heere geven.
Zeer wel, eerweerde, alles zal in gereedheid zijn... En Pater
Lukas ging de deur uit, terwijl 't Baljuken zich naar de onderaard-
sche plaats begaf. ft Vervolgt.)
