iiampeo, llisdaden en Ongelukken.
De WerkiHHDskwestie.
AALST. De konijns en kiekens t'Aalst ont
dekt dcor de nachtwakers Priem, waren gestolen te
Erembodegem in de Pastorij en Kosterij. De dief
moet zeer wel met de plaatsen bekend geweest zijn,
want hij is over den muur van 'tkerkhot geklommen,
om in de Pastorij te geraken, dan is bijnaar de Zon-
dagschool gegaan, heeft er een dek.rel genomen en is
over den muur in 't kiekenkot geraakt van M. Alf.
Verhegghe, vrije Hoofdonderwijzer der Parochie,
die nog over eenige dagen 't besluit genomen had
eenen hond te houden, want hij is nog bestolen ge
weest.
Maandag noen is cr een begin van
schouwbrand geweest bi; M. Arents, in den Grooien
Hoed, Kerkstraat, juist was de Commandant der Pompiers
M. De Paepe op de Markt en op zijn bevel wierd 't vuur
uitgedoofd met er eenige schuppen solfer op te gieten.
—Te Brussel, een bakkersgast die d'ander week zceploog
dronk, in plaats van bier, ligt schrikkelijk lijdende in het
Gasthuis... Als zijn maag maar niet verbrand is. In zulke
gevallen aanstonds lauw water drinken, is een goede
spouwdrank.
BRUSSEL. In de Steenstraat zijn vrijdag nacht ten
i ure, 7 jonge gramins gevonden, die hun ouderlijk huis
waren outvlucht... Vroeg meester, laat knecht, zegt men,
en vroeg vrij, zelden blij. Er zijn in d'hoofdstad stoute
en franke dieven. Tot preufVrijdag avond, madam P.
M. die woont in de Carmenstraat, 29, ze kwam op den
Berg van 't Hof, uit de Bankierderij Suffcl, en had nog in
haar hand, een portefeuiHeken dit inhield 2 briefkes van
SO en 5 van 20 ir. Een kadé van -ond de 20 jaren,ziet dat
en wat gebeurt er? Hij snoepte. 'tefeuille uit haar hand
en loopt weg. De eenigste aar-djuhog d'e -i madam kon
jjeven, was Jat h: armtie.-ig gekleid .vos, in t .v
'ne mau wilde uitgaan te'geifde goesting z,.ner rouw; de
vrouw springt c*oct r rUCr.m
a» .ir_.i roept een gebuur; beiden redden
vrouwdie haar pleit gewonnen had,
HAL, 26 april. Twee werklieden Gustaaf M. en J.
D. kregen twist over de schoonheid van... een verken,
die zoo hoog liep, dat men aan 't vechten kwam. D. die
een timmerman is, bracht zijn tegenstrever een beitelsteek
toe, die zijn leven in gevaar brengt.
Men schrijft uit Assche dat M. Wambacq, burge
meester van Esschene, brouwer en landbouwer, die een
deel zijner werken per machien verricht, talrijke brieven i
ontvangt, waarin men hem bedreigt zijn huis af te bran- j
den, zoo hij met de machienen blijft voortwerkeu.
ANTWERPEN. Wreed bij wreedDe moordenaar
van Josephineken Danys,dic niet uitkomt! Heeft hij zich j
gezelismoord En de Vrijdenkers zouden willen dat zulke
monsters op gewijden grond liggen, nevens eerlijke en
eerbare lieden!!! Achteruit, wangedrochten, achteruit!
'tMenschdom verfoeit u!.s. Ach, de dieven, d'onteerders
en beulen der Huisgeziunen, de branders en moorders,
wat zou het hun méégaan, indien er geen eeuwigheid en
geen hel ware!... 't Is nog al een mode van sommige
dwaalgeesten van met d'hel te spotten, maar dat ze daar
eens op antwoordenEr is geen Keizer of Koning, geen
Gouvernement of geen Stad zonder gevang, en de Al
machtige en eeuwige Schepper van alles, zou geen plaats
van belooning hebben voor zijn goede dienaren en geen
plaats van straf voor degeneu die hem moedwillig belaste
ren en bevechten
KWATRECHT.Schrikkelijk geval:Te Kwatrecht,
dc statie over Wetteren, d'ander weck, donderdag avond,
bij G.Maes,stoker in de fabriek,wierd de beirput geruimd -
door zijn oudste zoon Jules. Jules ging erin, doch nauwe
lijks op de ladder zijnde, hij viel bedwelmd ten gronde;
zijn broeder Eugccn komt toegeloopen, wilt hem redden
eu valt ook in verstikking den put in; Vader Maes, die
ziek achter zijn stoof zat, hoort het noodgeschrei., loopt
naar den a.-iitprleist, i-n ondergaat hetzelfde lot zijnertwpe
zoons Wat gedaan 1 wat gedaan 1 die menschen daarin
laten liggen, is toch zoo vreeselijkeen schipper van
Wetteren en zekeren Leroy doen zich een koorde rond de
leèn, om in den put te dalen, doch halverwege vallen zij
ook in onmacht en moeten opgetrokken worden Dan gaat j
men lange haken halen, om aizoo dc slachtoffers uit den
put te krijgen; ze leefden nog, maar de Vader is korts 11a
dien bezweken; de oudste zoon stierf's anderdaags, en de
jongste leeft nog, en zal misschien gered worden..,
Felix het huis te verlaten. Toen hij hierin niet wilde
toestemmen, wilde zij de tweelampen uitdooven.om ht-m
daartoe te dwingen, doch eor zij de tweede lamp boreikt
*ad, sloeg haar broeder er met zoo veel gbweld op, dut
zij in stukken op het lichaam van het ongelukkig ineiïje
vloog, zoodat dezo, in oen oogenblik met potro..l over
goten, van onder tot boven in brand stond. Felix nam
de vlucht, waar werd nog denzelfden avond aangehou
den. Het meisje is afgrijselijk verbrand, zoodat men
voor haar leven vreest.
llrandramp te Lokcren.
Negentien huisgezinnen zonder woning. Woens
dag namiddag rond 2 ure, is alhier op de volkrijke wijk
Heyende een schrikkelijke brand uitgebersten. Het vuur
nam aanvang in een kleine 6tal en deelde zxh welhaast
aan de omliggende gebouwen meê. Het was weldra óóu
gloeiende vuuroven links en rechts van de Kalsydebaan
naar Ovormeire en aan weérzijden vandeGentschestraat.
loopende naar Beirvelde; de doortocht aldaar was totaal
onmogelijk
Tien groote hofsteden met 6churen, stallingen,graan
vlas en houtmijten, benevens nog negen andere wonir.-
gen zijn in korte stonden de prooi der vlammen gewor
den.
De merste bewoners waren op het oogenblik dep
ramp op het veld bezig met hunne vruchten te wieden. 1
Moestal d? beesten konden gered worden, doch cfe
schade is onschatbaar. j
De pompiers van Lokeren met de stoom- en hand
spuiten waren spoedig ter plaats. Alle verder gevaip
is verdwenen.
Bijna al de verbrande huizen zijn geheel of gedeeltelijk
door verschillende maatschappijen verzekerd.
Z'eiiier de nameD der bewoners: 1® Eduad Ongena;
2e De kinderen Benedictus Van den Hende; 3' Weezen
Bnyat; 4' An andus Willems; 5® Weezen De Letter; f0
Weezen Dornien De Vylder;7* Weduwe Francies Ongen»;
8* Jan Baetens; 9® Pe-rns Pieters; 10'Benoit Rassclmert;
„www. 11" Richard Bróió; 12* Petros Van Kerckhove; 13° f'^
cant de man blee; trus VanCle mpu-; 14® Camille Pensaert; 15° Seraphim
Van Laeielaere; 16° Jan Van den Hende; i7° Emile P.fe-
ters; 18° Benoit Van den Hende en 19° Dornien Ongenp.
BUITENLANDS. Er en valt niet te twijfelen
of te loochenende Cholera is in Italië, te Brindifl,
op 22 April waren er 70 gevallen en 3i doodeiy..
Zal de Cholera hoogeropkomen? Wij weten het niet,
maar wij moeten ons gereed houden. De bevolking
van Brindisi is in angst en schrik; toen over 2 jsar
de Cholera te Madrid was, ging de Bisschop er da
gelijks de zieken bezoeken en troosten. Uit Oos
tenrijk Galliciê, komen de droefste tijdingen ovfer
d'afgebrandde stad Stry, het grootste getal der in
woners is gevlucht naar den buiten; al de kerken s,n
openbare gebouwen, benevens i3 straten, liggen in
rust en vrede der maatschappij geheel en aftc vernielen.
Het is dus bepaald ncodig dat dit Algemeen Concilie,
tegenover die verfoeiclijke dwalingen, de heilige en
rechtvcerdige voorschriften onzer zedeleer uiteen stelt,
om aan dc rijken cn grootcn de plichten te lecren die zij
hebben jegens de armen, de werklieden cn dienaars; cn
om aan deze laalstcn de plichten te toonen die zij moeten
vervullen jegens hunne patronen en meesters. Want w ij
moeten het bekennen, de dorst en het misbruik der rijk
dommen, de onverschilligheid cn de onmenschelijkc
wreedheid waarmede men ten hunnen opzichte het je en
7e gebod heeft overtreden, hebben de dwalingen cn de
ondernemingen van het socialisme zeer begunstigd.
Van hunnen kant, alle mannen van goeden wil hebben
betrouwen op bet Algemeene Concilie en verlangen ten
zeerst dat het dc heilige cn rechtveerdige voorschriften
der maatschappij verkondige en verdedige; maar het zijn
vooral de arbeiders die nog eenig Geloof bezitten, die
handen en oogen tot hunne geliefde Moeder, de H. Kerk,
verheffen, om haar te smceken de voorschriften der lief
dadigheid en der christelijke rechtveerdigheid in allerher-
ten te verwekken en te verlevendigen. De ondergetee-
kendc Vaders van het Conci ie vragen ootmoedig, maar
dringend, dat deze belangrijke en hoognoodige kwestie
in Algemeen Concilie besproken en behandeld worde.
A. In 18 jo richtte M. Harmei te Val-des Bois, bij
Rheims, eer.e fabriek op, die hij zelf bestuurde. Zij telde
2000 arbeiders, bijna allen zonder godsdienst. Bezield
door dc liefde van God en zijne werklieden stelde hij in
Voorstel door acht Bisschoppen onderteekend
en in het Vatikaansche Concilie aangeboden,
over het Socialisme.
Een der grootste kwalen onzer eeuw is het Socialisme.
De goddcloozc dwaallecren op duizende manieren ver
spreid onder net volk dat zijn dagelijks brood met han
denarbeid verdient, bedreigen het chrisielijkGeioof in het
hart der werklieden te verstikken, cn te gelijkertijd de (wordt uitgezien. Maandag ir. er zitting geweest
den, sou de werkman se verdedigen als zijn eigen have
en goed.
Kijk dan toch! De werklieden van
Aalst houden een deftige bijeen
komst; en zonder te weten wanof of waarvan, een
liberale gazet van Aalst begint te spotten cn te gek
ken En dat is Volksliefde! i® De giften tegenwer
ken; 2e uitvallen en spotten als cr naar redmiddelen
in den Gemeenteraad: al d'heeren waren aanwezig;
men heeft bijzonderlijk gesproken over 't plan der
Koopwaren-Statie aan Pontstraatpoort en Dam, de
Minister vraagt't advies der Stad; verschelde verbe
teringen zijn voorgesteld, o. a het overdekken der
lossingsplaats voor dc Kolen; het overwelven van
den Ouden Dender; d'hangaars zouden zijn waar nu
't Sashuis is: M Meert heeft aangedrongen, opdat
d'hangaars en magazijnen zooveel mogelijk in 'tmid-
den zouden komen; de bijzonderste uitgang zou
moeten zijn langs de Pontslraatpoort, wij kopen dat
de heer Minister deze aanmerkingen in gunstige
aandacht zal nemen. 't Verslecht nog in Aalst;
nu is 't de groote verwerij van merinos, die slabakt.
Donderdag liep 't gerucht dat de werklieden, slacht
offers der Crisis, op 't Stadhuis moesten komen; al
hoewel er geen formeele oproep gedaan was. beliep
't getal wel tot 3oo; g'heel de poort van 't Stadhuis
stond voljmenheeft aangeteekend fabriek perfabriek,
en gezegd van bij Cesur te gaan.die de Familiên en
de Noodwendigheden zal aanteekenen.. Er issclirik-
kelijk veel armoede in Aalst; veel Huisgezinnen zijn
GANSCH uitgeput; ge'n kleêren; schuld in de
winkels; niet meer durven borgen, uit eerlijke
schaamte; en toch moeten levenl... De tijd zal ko
men dat er een ernstige en zorgvolle Onderstand zal
moeten gegeven worden. En de PUBLIEKE
uuui uc iiciuc van uuucu ^nuc wciiviicucu aiciuc 1111 ml „.„-..x?,,, f. tt
1846, eene Bank van Behoefte in, en verzekerde de helft V* ERKEN! D afbraak van t Hooghuis is te Gent
asch; de toestand is oprecht grouwelijk. In Mexico
zijn de goudmijnen Dolores Mining Gamp door rdo-
vers aangevallen; maar de mijnwerkers hebben zith
sterk \erdedigd,en na een hevig gevecht moesten de
roovers achteruittrekken, 5 dooden achterlatende.
In Italië zijn 't droeve spektakels; in de Kamers is 't
een verwarde haspeling en op veel plaatsen van jiet
Schiereiland zijn hevige wanorders; men snijdt de
wijnstokken af; men vernielt de plantingen, en men
spreekt nu dat de Cholera reeds te Padua is... De
Ouderlingen getuigen het: Nooit is het in de weië d
goed gegaan, als de Paus, het wettigste Opperhoofd
in zijne Rechten en Vrijheden was gekrenkt... Kan
er toch niets wreeder uitgepeisd worden I Dat de
Overheid, door God zelf aangesteld om de Waarheid
in de wereld te behouden, om 't Christene Volk in
eer en weerdigheid te houden, om 't Geloof te be
waren en voort te planten, dat die Overniid in sla
vernij wordt gebracht IAlle jaren zijn er ran pen
inde bergen - het eerste slacbto^ aQ
dces jaar ir- ge ëe jóng "echter v^.. «fa-
rijs, Alice Morgan, die zonder gids de bergengie van
Lormont optrok. Zij keerde niet terug en haar ver
minkt lijk is korts nadien gevonden.
jjc
OVERZICHT.'t Begint er wreed te spoken, in
Hoe'dikwijls i's'er niet geschreven7"dat de j Frankrijk te Decazeville, waarde werkstaking sedert
ï3s§»Kr beirputten eerst eenige uren moeten open
staan; dat de bezwevelde waterstof den asem
afsnijdt; wee die er ingaat, zoolang de put niet ontsmet
is; in zulke gevallen, met haken werken, is het eenigste
middel; de put of riool kan gezuiverd worden met een
mengeling van kalkchloruur en van azijn in te smijten;
HOE1, 26 april. Het schijnt dat de leste gebeurtenis
sen nadeelig op den geest van zommigc soldaten gewerkt
hebben. Wij vernemen een geval van zinneloosheid, dat
aan eenen schildwacht overkwam, die te Marchin op
post stond. De arme zinnclocze vluchtte voor de soldaten
die hem kwamen aanhouden en loste meer dan 30 ge
weerschoten. Ten slotte viel hij zelf, door eenen kogel
getroffen. Zijn lijk werd naar de kerk van Marchin ge
bracht
Een ba lon ingeslikt.
Iedereen kent de kleine eaoutchouc-ballonnekenswaar-
meê de kinderen spelen en die zij bij middel van een
houten of metalen buiske opblazen.
Met zulk een speelgoed zat de kleine 10 jarige Maria
Pierre in de kerk te Couillet onder de mis te spelen.
Eensklaps schoot het in hare keel en het kina poogde
het onder afgrijssclijke pi|nen terug in den mond te bren
gen, doch niets hielp. Haar gezichtje werd blauw en
het arme kind was stikkens gereed.
Eene vrouw die 111 hare nabijheid zat, schoot dc kleine
ter hulp en poogde met hare vingers diep genoeg in den
mond ic gar.n om het voorwerp er uit te halen, doch dc
kleine beet haar zeer hevig in ae vingeren.
Men verdrong zich om het kind, en bracht haar alle
itiogelijke hulp toe, doch het W3s te vergeefs. Na een
kwartier stierf de arme Maria in afgrijselijke pijnen.
VERVIERS. Eenige weken geleden stierf hier de
weduwe Z. en de erfgenamen lieten de zegelsin het sterf
huis leggen. Doch die zegels schrikken wel de eerlijke
menschen af, maar de dieven niet, want dezer dagen vond
men die verbroken cn bij onderzoek bleek het, dat uit
eene klcerkas een ijzeren kofferke verdwenen was, waarin
de eigendomstitels van twee huizen en een aantal andere
waarden gestolen waren.
-- Men schrijft uit St Nikolaas: De achtbare heer Bern.
Jansscns kwam maandag, 2de Paaschdag, van zijne huwe
lijksreis terug. Te dier gelegcuheid gaf hij aan zijne werk
lieden een feest. De vreugde was algemeen, helaas, hoe
spijtig dat zij moet gestoord worden. Bij het afschieten
der kanons is cr een gesprongen, met het ongelukkig
gevolg dat aan cencn der werklieden het been door een
stuk metaal is afgeslagen.
De ongelukkige, genaamd Pietcr Verlej-en, is vader
van Zes kinderen, waarvan het oudste slechts 9 jaar oud
is. Hij is aanstonds bediend van da Heilige Sakramcnten
en naar het hospitaal gebracht. De droefheid was nu
grievend; dc hcercn Jansscns en menige anderen schrei
den bitterlijk.
RÜNSE, 20 aprfl. Een beenbouwersgast, zekere
Remi R., werd over vier maanden gebeten dcor eenen
bond. d;e, alhoewel men r niet bot minste teeken van
razernij aan bcspenide, niettemin afgemaakt werd. Remi
werd ui bet gasihois verzorgd en bitr vor'oonden zich
dezer dagtn al de kenteekensder verschnkkelijkeziekto.
Een aanval van razernij d eJ zich dinsdag avond voor,
ep eer de nacht om was, bad de ongelukkige opgehcu
den te leven.
GENT, 23 npril. Gisteren bood de genaamde Fclix
V. D. V. zich ten huize van zijnen vader te St Amand-v
berg aan, en vroeg hem 300 fr. Dc zuster, ziende dat bij
reedB dronken was, verzette zich daartegen en verzocht
verscbeide maanden duurt. En nu beginnen ze te
spreken van ontploffingen door dynamiet. De
nieuwe Fransche Leening zal den 10 Mei uitgeschre
ven worden. Een Fransche Staatsman gaat naar Lon
den om er de zaak der Werkmans-Vereenigingen te
besludeeren. De vijf Mogendheden van Europa
staan nu rond de Griek, en zullen hem dwicgen
Vrede te laten waar vrede is. Als Griekenland nunog
rebel blijft, zal de Turksche generaal Eyoub-Pzcha
er op alkomen. De Cholera is in Italië, in 'tjzui-
den en in d'Indiën langs Monato, waar d'EngeDche
troepen vechten; daar is de Cholera altijd in lesi-
dentie en beeft erzijn hoofastad. In Engelandzijn
groote Meetingen, voor en tegen de Reclit-llerdel-
ling, welke Gladstone voorsteld aan Ierland lege
ven. Rumenie spreekt van 2 metalen forten te
maken op den Donau...En daarin steken zij hun kos
telijk geld, 'l geld van de Volkeren afgeperst. In
Duitschland, t,u is 't bijna zeker, dat er voor de
Katholieken een gunstige verandering gaat komen
slechte westen geraakt men moeielijk kwijt. In
België hebben de Kamers gehandeld over het
Ministerie van Landbouw; veel liberalen vinde;. er
alles siecht in; Rollin deed misschien beter 1114 hij
al dai, eeuwig geld uitgaf aan nutlelooze ofiiciëele
scholen. De Laud hou w-Conferenciën en de Proefvel
den zullen zekerlijk goed doen, maar de grjiote
kwestie blijft van de lasten te verminderen en d. op
brengst te vermeerderen, door inkomende rechten.
De Budjet van Oorlog gaat met veel te veel jeld
weg en krenkt de Landbouwers al tc zeer. En nu
dat men spreekt van persoonlijken dienst, nu humt
bet uit, welke moeite de sol-laten nog hebbenjom
bun Paaschplichl te kunnen volbrengen, 'l Is efK.iaf
schande! Hoe meer Soldaten, hoe meer goddeloos
heid en zedebederf'! Wat moeten wij hebben Een
klein Leger en zooveel mogelijk uit Vrijwilligers.
Vrijen dienst, goeden Dienstgedwongen Dienst,
slechten Dienst.
■l «-Z-J-I. 11 j
Mengelingen.
v Een slimme advokaat. O'ConnelI, dc verlosser
van Ierland, was een der fijnste advokalen van de wcrtld:
zekeren dag pleet hij voor de Rechtbank; een getuige hield
staan dat hi| den beschuldigde herkend bad aan zijnen
hoed. En g'hebt de hoed wel bezien?vroeg O'ConnclLja.
Ge bevestigd dat onder eed Ja Mr Ge beves
tigd dat er langs binnen opstaat, (en O'ConnelI nam den
hoed en las aandachtig) dat cr opstaat John Patt - Ge
ziet dat Ja M^ Welnu, riep O'ConnelI den hoed
toonende, becren Gezwoorncn, it staat niets op 1 niets 1
Een domme kerel. Een heer kwam onlangs in een
sociëteit en niemand der verwachtte leden vindende,
Baas, riep hij gestoord uit, is cr neg niemand van die
lompe kerels hier?Neen, mijnheer, antwoordde de
baas, gij zijt dc eerste.
Nationaliteit. In Amerika vroeg een school
meester Welk was de naam van den eersten man?
Scholier. Washington. Neen Adam, was de eer
ste mensen 1 Meester, antwoordt de scholier zijn schou
ders ophalende, uitlaaders tellen niet meè.
van den werkloon gedurende de ziekte, en kosteloos g<
bruik van geneesheer, geneesmiddelen cn christelijke be
grafenis. De levensmiddelen waren duur, hij zorgde voor
voordeelige waar. Ieder jaar, met het Patroonfeest, woon
den de werklieden 's morgens de H. Mis bij, en 's avonds
verzocht de familie van den patroon de afgeveerdigden
en bazen van het werkvolk ten eten. De patroon betaalde
zelf uit, cn stelde belang in de benoodigdheden van ie
dereen; zijn oudste zoon onderwees's zondags, de tweede
vervrolijkte de arbeiders met vermakelijkheden, de vader
hield voordrachten, en 2ijne vrouw bezocht de armen en
zieken. Twintig jaren lang deden zij alzoo veel goed;
en toch, in weerwil van dat alles, waren cr weinig eerbare
huwelijken, de spaarzaamheid was zeldzaam, dronken
schap, vechtpartijen, verlating der oude ouders door de
kinderen; al die kwalen bleven onverbeterd. De hinder
nissen voor het goede, waren de afzondering der werk
lieden aan hun zelvcn overgelaten, deonmacni waarin de
baas zich bevond om bij allen toegang te krijgen, het
menschclijk opzicht, het gez2g van eenige onbeschaamde
kerels.
I11 het jaar 1861 deed de baas drie Liefdezusters van den
Heiligen Vincentiusa Paulo komen, om de school te
doen cn de zieken te bezoeken. Zij trachtten eenige jonge
dochters te vereenigen om ze van het verderf të bevrij
den. Maar het eerste jaar blijven er slechts twee getrouw.
In het jaar 1863 komen drie Broeders der christelijke
Leering hunne zorg aan de jongelingen wijden. Niette
genstaande al de hinderpalen, worden toch, dank aan den
kloeken ijver van den baas, de genootschappen opgericht.
In 1872 kan men zeven groepen tellen. I eor demannen
vóór dc eerste communie, net genootschap van den H.
Aloysius ran Gonsaga; van af de eerste communie
lot aan het i6« of 17* jaar, de Jilc.inc lering; boven dien
ouderdom, de katholieke toerlcmanskring. Voor de
Vrouwenvóór de eerste communie, het genootschap
der heiliae Philomenavan het 11* tot het 15* jaar,
dat der Heilige Engelen; van liet 15® jaar tot aan het
huwelijk, dal der Kinderen van Maria, met vereeni-
gingen, uitspattingen, avondfeesten, wandelingen, eenen
"Brüiu.>ciiu'. ymi ïué fr.tnlici» op dan trouwdag cn het mid
dagmaal aan de tafel van den !«us; na het huwelijk, het
genootschap der christelijke moeders. In de fabriek staat
eene kapel die door een priester bediend wordt. Al die
groepen zijn te samen verbonden; die eendracht wordt
bevorderd door spaarbanken en uiterlijk bestuurd door
cencn raad. Na alle menschelijke middelen beproefd te
hebben, zegt Mr Leo Harmei, in zijn handhoek, eener
christelijke gilde, en na hunne machteloosheid or.dervon- 1
den tc hebben, heeft de christelijke meester, om zoo te
zeggen zonder het te willen, stellig zonder het te weten,
de cliristelijke gilde gevonden, gevormd door godsdien
stige genootschappen, en met haar, hetgeen hij voorbad,
liet geluk zijner werklieden. Nu, welke zijn de uitkom
sten dier gcnootschappengeweest? Wanneer men begon,
hielden twee of drie mannen hunnen Paschen en dat nog
in het geheim; alléén eenige dochters dorstten twee of
driemaal 's jaarster H. Tafel naderen Heden (1877 jaartal
van liet aangehaalde werk,) zijn er in de kapel der fabriek,
jaarlijks bij dc ic,000 communiën. De drie vierden der
bevolking maken deel uit van de genootschappen; ter
nauwernood worden er tien gevonden die hunnen Paasch
plicht niet volbrengen.
De familiên beleven wederom eenen bloeitijdde vrede
en de liefde hebben van den huiselij ken haard de wanorde
enden twist verjaagd. De moeder verheugt zich in de
verandering die zij in haren man en hare kinderen ziet
teweeggebracht. De vader heeft in een nieuw leven, den
moed en de vreugde in het werken teruggevonden; ziin
gemoed verbiedt zich in den eerbied zijner kinderen, ae
dienstvaardigheid zijner vrouw en de liefdeblijken waar
mede hij door allen bejegend wordt.
Het goed huishouden Keeft de schulden doen verdwij
nen. De spaarpotten, die eerst ledig waren, zijn nu we
derom gevuld. Vele familiên zijn op de fabiiek geko
men, zegt M.Leo Harmcl, die overal in bet krijt stonden,
en vandaag kunnen zij over eene ronde som van 2, 4 tot
6000 fraulten beschikken Zeker hebben zij dit aan de ka
tholieke werken te danken. De pratijk kan er ons gemak
kelijk "an overtuigen de vermenigvuldiging der spaar
banken is niet voldoende om ie spaarzaamheid in het
leven te roepen; de spaarzaamheid ts eene deugden
alle deugd, al is het zelfs eene natuurlijke, spruit uit hel
geweien voort.
Wat liet vraagstuk van werk en loon betreft,ziehier hoe
het in Val des Bois wordt opgelost: Kinderen beneden de
twaalf jaren worden tot het werk niet toegelaten... Ge-
durenae den stilstand door den brand veroorzaakt, heb
ben wii onze werklieden gehouden en hun den dagloon
uitbetaald, zooals wij de gewroonte hebben dit te doen bij
gedeeltelijken stilstand van eenige machienen. (bl. 48)
Voor den werkloon trachten wij te minste zoo hoog te
staan als de bazen van gelijkaardige nijverheidshuizen.
De onregelmatigheid in den dagloon is een gevaar; de
gewoonten die aangenomen worden bij een hooger dag
loon,worden seffens eene noodzakelijkheid,en krijgt men
dan eene slechte week,dan slaat de ellende in 't huishou-
in de Deputatie; da ze toch haastig de goedkeuring
geven... Heeren Senateurs en Volksvertegenwoor
digers, dringt toch bij M. den Minister aan, opdat
de Werkingen aan de Statie onmiddelijk zouden
beginnen, Geen Stad heeft het meer
noodig dan llsöi-if' Aalst, geen Stad in geheel
België.In de geheime zitting van den
Gemeenteraad is Stads Ontfanger benoemd M. René
Van den Bossche.
Dit ue liberale gazetten.
Wij vinden ter loops de volgende leugens in de liberale
gazetten onzer stad. Men kan niet gelooven, hoe ru >ed-
willig zij do w aarheid durven verdraaien; dio niet oplet,
is b drogen. In 1880, de Paus schreef: Wij zien niet
geerne die aanvallen tegen de GRONDWET; en 't Ver
bond schreefDe Paus heeft gezegdWij zien niet geerne
die aanvallen tegen de SCHOOLWET. - Wij deden hem
bemerken, één, twee, drie vijfmaal; nooit heeft diesmous
zijn woord herroepen Nu, op jacht naar Leng» ns:
't Verbond en Bevaard regden zendag: Hot Land van
AeUt schrijft dal onze Gekozenen sedert. 49 jiren niets
hebben kannen bekomen van de KLERIKALE Ministe-
riön... Val8chheid Het Land van Aelst heeft geschreven:
Dat onder al de Ministeriën, de Vlaamsche Provinciën en
bijzonderlijk ons Arrondissement weinig of niets hol.ben
bekomen; dat de Walen rapper zijn dan de Vlamingen;
dat wij su een ruim aandeel in d'openbare werken moe
ten hebben. 't 1b de Dendergalm die flauskes kaD afge
ven Dat de Gemeenteraad in een aanbesteding, na de
opening der sonmissiëü, bet werk aan 20 0/0 min heeft
aangeboden, iets dat onmogelijk is; dat de Wacht ge
schuurd is door d'agenten; dat de ander middelen een
botoren nitval hebben dan de bedevanrt naar St-Hubert
dat dn gomeente-onderwijer van Herzele tot, een
vroege dood is geholpen door de Geestelijken; dat te
S. L. Hautem d absolutie geweigerd is aan degenen die
niet beloofden voor de Katholieken te stommen, enzoo-
voorts, altemaftl dommen onnoozeien prietpraat, nitge-
babbeld door de jong» Vrijdonkui a dio bov?" bun .ver-
Stand gegroeid zijn... Doch wat rn >0'. men niet verwach
ten van een prulblad, mot veel beslag, met veel annon-
cen dio zooveel eflekt hebben als een visikatorie op een
houten been, van een prulblad, zeggen wij, dat geechre-
ven heeft: Veel personen hebben de Kerk verlaten,omdat
er op 't Kerkhof oen scheiding is, omdat de zelfsmoor-
ders, debazeD van slechte koton, de Vrijdenkers niet op
gewij 'den grond liggen I
Eenige vraagskes
Waarom durven de liberalen van Aalst, do boeken niet
verdedigen, die zij onder 't Werkvolk verspreiden? Dur
ven zij, denkataloog en die boeken in d'hand, een eerlijk
onpaitijdig gezelschap laten oordeelen?... Wij herhalen
hetEr zijn daar boeken, en veel, die M. Cumont of een
liberaal in d'handen van zijn dienstmeid niet zou willen
zien.... Is 't geen schandigo zaak, van daar allerhande
goddelooze boeken uit te deelen.boeken van Voltaire,van
Roussean, van Proudhon, van Luther, van Reoan, en
van dan te zeggen: Wij zijn tegen den Godsdienst niet?
Moeten wij zulks niet melden naam van lafheid bestem
pelen
Als d'Half Vasten-Vertooning der liberalen niet
verergerlijk was, datzij het handschrift van hun stukken
toonon... Wij zoeken niets dan de waarheid... De stuk
ken de stukkongeen komediespelen, geen gemaakte
koleirel... Ja of neen, zijn de woorden, de lasterende
woorden tegen't Geestelijk daar uitgegalmd Als zulks
waar is, heeft de Gemeenteraad hier geene plicht te ver
vullen? - Wierdon wij slecht ingelicht, de liberalen heb
ben'tmidde! bijdorhand om z.ch te verontschuldigen...
Ha, wij last oren u! welnu toont het; dat het handschrift
voor de pinne kome
Itlechelen. Gevechten.
Wat gebeurt cr nu te Mcchelenï Men spreekt van botsin
gen, van gevechten, van bloed vergieting eD van wraakzuch-
ligheid.
Er is hier geen Socialismus of Anarchismustusschen.maar
een twist en wrok van twee wijken der Stad, Neckergpoel
en den llara. Maandag ten 11 ure voornoen hadden er reeds
botsingen plaats en gevechten, die tol half een duurden en
waar de Policie rooeieitjk kon hand aan steken; Dijosdag
wierden m- er dan 6 personen gedagvaard; de wraaklust
was zoo groot, dat een der manschappen op 't Policie Bureel
zegde: Wij hebben niet enkel geslagen om te slaan, maar om
te dooden. Dijnsdag wierd d'herberg het Wit Kruis bestormd
en in gruis geslagen, verschelde personen wierden erg ge
kwetst; dit eerste gevecht had plaats tusschen de Gilde der
Kruiwagenaars en bewoners uit den Ham.
Rond 1 ure wierd er op Neckerspoel een talrijke bende ge
vormd; de mannen hadden groote slokken in d'hand en ten
half drij trok die vreeselijko bende de Stad in naar de Koei-
markt. Men was er verbitterd tegen d'herberg Belle Vue. Die
---- - - - r herberg innemen en de personen die er waran mishandelen
den. W ij hebben getracht dit he\aar af te weren met ja erg mishandelen, was 't werk van eenige oogenblikken:
den gezetten dagloon te verbinden met den bijgevoeg- wierp met pinten en er was zelfs een razende Neeker-
den loon. Die bijgevoegde loon bestaat in premies die na gpoelenaar die recht en links sloeg met 't scheel van de sloof,
verloop van cenc maand, van veertien dagen of van eene Er stroomdo veel bloed, zegt 't Handelsblad. Zekere B. Gore-
J- ,;-jmans wierd in benenUelijken toestand opgenomen. Buiten
wierd er mei min gevochten dan binnen d'herberg. Eindelijk
gelukte de Policie erin die barbaarsche tooneelen te doen
eindigen.
Kerkelijk A'ieuws.
Op Paaschdag heeft Algr Lambrecht de Verrijze
nis gepreekt in St Baafs. Elk spreekt er met lof eu
bewondering van. De Z.II. Onghena, Pastoorvan
't Gasthuis t'Aalst, ligt in een zware ziekte; een ver
koudheid op den longer; gisteren is hij van zijn H.
Rechten bediend cn 's avonds was zijn toestand zeer
bedenkelijk. Er wordt voor hem veel gebeden in
't Gasthuis en in de Stad. Maandag vertrekt de
Karavaan uit Antwerpen naar Lourdes eu Tours;'tis
_k te trekken zijn. Zoo worden de lieden aangemoe
digd om per stuk te werken zonder devoordeelen te ver
liezen die met den dagloon verbonden zijn.
Wat de taiiefveranderingen aangaat, nooit hebben wij
den werkloon verminderd, welke crisis wij ook ondergin
gen; de loon had altijd een' klimmenden gang.
De prée wordt niet op zaterdag avond, maar op
donderdag morgen, op den marktdag, uitgedeeld. De
gelden deor al de leden der familie gewonnen, worden
vereenigd cn aan het hoofd of aan iemand die hij aange
wezen heeft, overhandigd, zoo wordt dc vaderlijke over
heid in staat gesteld om meesteresse der winsten te blij
ven.
Welnu 1 wat zegt ge daarvan
Haar dal's prachtig! Waren al onze hazen eens
eco goede christenen ais die, men sou het oproei maken
wel uit het hoofd zeilenhet zou nutteloos zijn. In plaats
van hunne fabrieken uit te plunderen en neer te bran
