Rampen9 Misdaden en Ongelukken,
Coilegie van iieeraardsbcrgeu.
MtMJIUMUIJLLUJIlilJIII^. lLJM>|—Ll' III! Illl_l£IJJJI ,1. -mm
BRUSSEL. - Een BAD IN EEN EN BORNPÜT. Een eig
ongeluk is zaterdag op de binnenplaats van een danshuis
te Brussel gebeurd.
Eene vrouw, die water uit den put wilde ophalen, ver
loor ten gevolge van het breken der koord, haren ecmcr
en trachtte dien met eenen stok boven te halen.
Een werkman met name Vau den Dale, die juist ter
plaats kwam, daalde langs de koord af en zegde: Dat is
hier frisch; ik zou hier wel een bad willen nemenl Hij
ontkleedde zich, bond de koord om zi]n lichaam ea
daalde opnieuw neer.
Eensklaps liet de man een luiden kreet hooren, die
door al de omstaanders herhaald werd. De koord was op
nieuw gebroken en de man in de diepte gevallen.
En geen middel om hem ter hulp te komen! De ingang
van den put heeft den vorm cener. schouw, van zeer wei
nig diameter, en op zekere diepte begint de vergaarbak
die 4 tot 5 meters breed is.
Men hoorde Van den Dale tegen den dood worstelen,
en om hulp roepen. De staken welke men hem toereikte,
Konden hem niet bereiken, daar hij zijdelings onder het
welfsel gesukkeld was.
De policie, door het gerucht verwittigd, kwam insge
lijks toegesneld en reeds hoorde men de pogingen van
den drenkeling verzwakken. In aller haast werd de stoom
spuit gebracht om den put leeg te pompen.
Maar toen men in den put kon dalen, was het te laat.
Men haalde slechts een lijk op.
- Een hollandsche reiziger heeft maandag een ge
deeltc der Brusselsche policie en al de hot els der Noor
derstatie overhoop gezet, ten gevolge van een abuus. De
man had in een hotel gedineerd en gaf, om eenige uren
te gaan wandelen, zijn reiszak en overjas aan den hotel
houder in bewaring. Toen hij terugkwam, bedroog hij
zich van adres en ging in het Calé des Boulevards den
nacht overbrengen, 's Morgends vroeg hij zijnen overjas
en reiszak, maar men had noch het een noch het andere
gezien. De Policie werd verwittigd, alle hotels onder
zocht cn eindelijk vond men de vermiste voorwerpen in
het Café des quatre Nations. De reiziger was schier in de
wolken van vreugde: de reiszak bevatte 50,000 fr.
Een 22 jarig meisje heeft zich maandag willen zelf
moorden, omdat zij reeds 3 weken zonder werk was. Zij
had om ondersteuning naar hare ouders in Luxemburg
geschreven, en geen antwoord bekomen.
Moord te Mariënburg.
Een blad van Brussel heeft per bijzonderen brief de tij
ding ontvangen van eene schrikkeh|ke misdaad, die op
het grondgebied Nismes lez-Maiienbourg, ter plaatse la
Montagne, gepleegd werd.
De personen die maandag namiddag aldaar in het veld
werkten, zagen een welgekendcn bedelaar in hevig ge
vecht met een jongeling van genoemde gemeente.
De leste wierp den bedelaar op den grond, sloeg hem
ongenadig met eenen leêren riem en stampte hem ver
volgens met de hielen zijner schoenen dood.
De getuigen die ter hulp snelden, vonden sleehls een
lijk. De moordenaar had den tijd gevonden om de vlucht
te nemen.
EEN STOOM BOOT OP HOL.
Dikwijls hooren wij vanpeerdeo, oasen, ezels.honden, 1
menachen, die ijlzinnig en op hol loopen Maar een 5
Stoomboot! Dat gebeurt zelden en dat is t'Antwerpen
gebeurd dijnadag achternoen.
De nieuwe Stoomboot Prins Albert, een groot schip
van den Staat, voorde reis van Oostende naar Dover,lag
stil aan de Suikerrui om van loods te veranderen en
ander schepen te laten doorvaren En wat is er ge
beurd? Eensklaps, 'tmachien werkt, de Si oomboot trekt
met geweld achterwaarts, slaat twee dikke eiken palen
in splinters, botst tegen den Engelschen stoomboot
Kallas, tegen het Belgisch schip Baron Osy, en kwetst
beide vaartuigen... Gelukkig dat er geen kleine schuiten
aan de kaaien lagen, of ze waren vermorzeld en menig
meii8chenleven ware te betreuren gewees'... De schrik
en d'outroering zijn zeer hevig gewet-st.
VERDRONKEN.Men meldt uit Calmpthout aan f
het Handelsblad: Een tienjarige knaap, .Louis Breugel
mans, wonende bij zijne ouders te Esschen, was eergis- 1
teren, dinsdag, alhier in een water, dat anderhalven me
ter diep is, een bad gaan nemen. Onverwacht verdween
ander in een huis geweest, waar zij wisten dat de vluchte
ling verborgen was. Zij ontdekten hem no_tans niet. Hety
kereltje zat verscholen onder eene mand, die met den
bodem naar boven gekeerd was.
SCHRIKKELIJK SCHELDSTUK T HALST-
In d'ijzergieterij van M. Gregoire, op den Tragel, zijn
in den nacht van Dijnsdag tot 'Woensdag afgesneden,
8 riemen der mekanieken en in 't forneis geworpen; ver
ders heeft men in stokken geslagen den regulateur van
de ketels, en verscheidekostelijke vormen; g'heel de Stad
spreekt ervan, met groote verontweerdiging. De gen-
darms en d'agenten waren van 's morgeuds vroeg ter
plaats, om op te speuren wie de daders van dien laffen
aanval kannen zijn.
Nieuws uit Exaarde. In den nacht van 23
tot 24 Augusti hebben er booswichten d'hofsteé van
M. K. Seyisens willen in brand steken; ze brandde
al, toen de landbouwer opsprong,naarde brandstich
ters schoot en dat hij enzijn Volkden brand bluscht-
te. Neerstige opzoekingen wierden gedaan en (zater
dag, na een onderzoek van 't Parket, is tot Exaarde
aangehouden zekere Isidor V. die nu vast zat le
Dendermonde; een tweede aanhouding gaat plaats
hebben; zoo schrijven ze toch: zekeren Gust. V.
soldaat bij d'artillerie, juist in congé, den dag der
misdaad. Nu valt er nog te zien of hij plichtig is;
want brandstichten wordt erg gestraft..
Wreed nieuws uit Petegem bij Deinze. Op
den wijk het Prijkel, heeft eenen wreedtard de meid
van D.V. verwurgd, waarna hij de vlucht genomen
heeft met eene som van 5 600 franken. De policie,
aanstonds verwittigd doet neerstige opzoekingen,om
den dader, die gekend is, te ontdekken, doch tot
hiertoe vruchteloos
VERDRONKEN
Te Mechelen is verdronken zekere Petras Bernard
Jansenne, oud 4." jaren.
Tot Hemixem is verdronken zekere Jan Hel-
gers, van Antwerpen, die aldaar zijn zuser was gaan
bezoeken en na den noen in den vijver ging een bad
nemen. Jacobus Deckers, 22 jaren, soldaat van't 1*
linie, van Luik, te Dendermonde in garnisoen, in de
waters der vesting tusschen de Meehelsche en Brussel
sche Poort gaande zwemmen, is er verdronken. Te
Mariakerke is in de zee verdronken de vrije onderwijzer
Alois Titeca. Te Brugge is 't water gevallen en ver
dronken aan de Galuevlieslaan, een kind van 6 jaren,
Arthurke Claeys, hetwelk daar Bpeelde. Tot Antwer
pen is opgeviicht 't lijk van zekeren Smets,van Temsche,
die d'ander weekin Schelde was gevallen, als hij den
Stoomboot Wilford wilde verlaten.— Te Gent rechtover
't Gazfabriek, donderdag een jongen van 23 jaar, wo-
neude bij zijn ouders, Perkamentstraat, wilde zich in de
Vaart wasschen; hij gleed uit, viel in 't water hij kon
zwemmen, doch kwam niet meer boven. Te Londer-
zele is donderdag ten 5 ure 's morgends verdronken,
zekere Josef Schellemans, oud 70 jaren.
Convoiramp te Iflodlüng,
Oostenrijk
De sneltrein uit Baden is in volle vaart tegen ee
nen stilstaanden reizigerstrein geloopen; er zat meest
rijk volk in dezen trein; 't getal slachtoffers zal groot
zijn; men spreekt reeds van 7 dooden en 22 zwaar
gekwetsten, 't Is den machinist van den exprestrein
zijn schuld, en hij is een der eerste slachtoffers ge
weest.
ITALIË.
Te Guastameroli heeft een misdadiger, Nicola
Maïone genaamd, eenen priester, dom Lanci, bij
middel van een revolverschot vermoord, terwijl hij
aan het altaar in de kerk mis deedl
Griekenland.
Aardbeving. 300 slachtoffers. Wrijdag
I is het eiland Zante door eene vreeselijke ramp getroffen.
1 7nrtAnr An* J».. 1..L J P
de knaap in eene di^! Zijn Tustêrke," ]^na,"ü"fa7r klTnfjenS ecDS'
oud, sprong hem ter hulp en kwam op hare beurt niet tc?PaaSldnf«ES™P £Pin pLu-6, -,|na mlnu;
meer boven. Op het hulpgeroep van andere kinderen, verwoesten ér - if 0
-- - r - verwoesten er blijft nog slechts een puinhoop|van over.
20 jaren oud,toe. j Het aantal slachtoffers die den dood vonden onder de
Deze sprong gansch gekleed in het water en bracht de insYoVre^ onder dc
twee tinderen boven. De kleine Lodewijk, die nog tee- j^eïen P W0 d op 166 6esdl". eI "I"
De schokken werden gansch Griekenland door waar
genomen. In de stad Zante zelf zijn bijna al de huizen
kens van leven gaf, kwam weldra tot het bewustzijn.
Het dochterke was dood.
VIT MECHELEN. De genaamde Petrus Bernardus
Jansenne, 45 jaren oud, wonende in de Verkenstraat, is
maandag bij toeval in de Melaan gevallen en verdron
ken.
BOOM. 4 Slachtoffers.
Een schrikkelijke ramp is daar zondag laatst voorgeval
len. 't Is oprecht hartverschemcnd; in den namiddag, zes
ionkheden van Boom, 4 dochters en 2 jongens waren
langs den Rupel naar Calfort gegaan; ondcrwege een der
ionkheden gaat er uit, om den boot voort te trekken; de
boot kantelt, slaat om; 3 dochters en 1 jongman verdrin
ken!!! Die tijding was een donders'ag voor Boom; aan
stonds brak de bitterste droefheid uit; ten 1 ure 's nachts
wierden de lijken opgevischt; diinsdag had de begrafeuis
plaats; de kerk was te klein; elk was in rouw en droef
heid; wat zijn er tranen gestort als de vier slachtoffers daar
gedragen wierden! De gezusters Van den Briele, dochters
eencr weduwe, wonende op den hoek, Alfons Thiry, ook
den Hoek en Mathilde Ferauche, uit een hotel der groote
Markt, allen van 20 tot 22 jaren oud.
TONGEREN, 1 sept. Maandag had hier een treurig
ongeluk plaats. De echtgenoten C. kwamen te samen van
de trappen hunner woning, terwijl de man die de leste
fing, eene brandende lamp droeg. Hij liet deze ongeluk-
iglijk ontglippen en in een oogenblik stond zijne vrouw
rondom in de vlammen. Met schrikkelijke brandwonden
overdekt, werd de arme vrouw naar het gasthuisgebracht,
waar zij daags nadien overleed.
BLANKENBERGHE. 31 aug. M. Droulez, opper
hoofd der policie te Rijsel, heeft hier met medehulp der
plaatselijke policie, een aftruggelaar aangehouden, die
aan het hoofd van eene gansche bende, onder verschil
lende namen handelde. Eene vrouw, die mcë van het 1
gezelschap deel maakte, werd ook aangehouden. Waar
schijnlijk stonden zij in betrekking met de juweeldieven
van Luik, die te Rijsel gevat werden.
Schrikkelijke ramp te Drongen.
Die statie, een uurken boven Gent, waar de Paters Je
suioten hun Noviciaat hebben, 'ne lijnwaadkoopman van
Wijngene West-Vl. stond daar zaturdag, om met den
laatsten trein te vertrekken, hij had goede zaken gedaan
en was in groote voldoening en vreugd. Aan den anderen
kant ziet hij 'ne soldaat van zijn kennis staan en als dc
expres uit Gent voorbij is, stapt hij over de rails om bij
dat Soldaatje te gaan; eilaas, er was nog een exprestrein
uit Brugge en die trein vat hem cn verbrijzelt hem op
een afgrijselijke wijze; 't lijk was onkennelijk geworden
cn elk huiverde ervan; dc naam van dien verongelukte
is Alexander Muiier, jongman, 36 jaren oud, zoon cener
weduwe. Hij had 300 fr. bij zich, opbrengst van verkocht
lijnwaad; zelden had hij betere zaken gedaan en daar nu
een kleine onvoorzichtigheid kost hem het leven
Zondag namiddag speelde een persoon in den Bin
nenweg, te Lcdebcrg, met eentn hond, toen hij dezen
bij de twee voorste pooten nam, beet hij hem een stuk
van zijn oor. Men is den man oogenblikkelijk ter hulp
gekomen.
Woensdag morgend, rond 7 ure, is de genaamde
Jozcl Blommaert, wonende op den Hooiaard te Gent,
magazijnier bij den heer Buysc, koopman in bloem, Gras-
lei aldaar, op zijn werk schielij. Jen, terwijl bij
roet de knechten bezig was eenige z. -n op het
karreken gezegd a duivel tc laden.
Er schuilt thans te Oudenaarde een jongen, pas 13
jaar oud, die uit de gevangenis gebroken is. Policie cn
gendarmen zijn op zoek achter hem, doch kunnen er
niet in gelukken nem aan te houden. Zoo zijn zi| onder
r 1 J- J r--- 7"'I'll 11 uc UUI^CII
beschadigd, br zijn echter geene ongelukken voorgeval
len.
In Italië werd de aardbeving ook gevoeld. jTen 11 ure
hadden schokken plaals te Napcis, Brindisi, Poggia, Ba-
serte en Tarenta. In deze laatste stad zijn de inwoners vol
schrik hunne huizen ontvlucht en hebben den nacht in de
velden doorgebracht.
Ook in andere steden werd de aardbevi
zonder echter schade te veroorzaken.
gevoeld,
OVEKZICHT.
BULGARIE. Prins Alexander is triomfantelijk in
zijn land terug gekeerd; 't volken 't leger onthalen
hem met biiitengewonen geestdrift; maar de Rus is
malcontent, en Pruisen en Oostenrijk willen den
Rus nief tegenkanten: Pruisen, omdat het een bond
genootschap van Rusland met Frankrijk kost wat
kost wil vermijden; en Oostenrijk, om meester te
worden in Bosnië en Herzegowina. Ook is de toe
stand van prins Alexander, niettegenstaande die
schitterende inhaling, verre van vast te zijn, en men
spreekt reeds van zijn aanstaande ontslag.
Dit ontslag is onvermijdelijk, indien Alexander
zich niet verzoent met den Czar, en die verzoening
zal veel moeite kosten, omdat Alexander Bulgariê
wil ontvoogden van de willekeur der Kussen.
Engeland alleen ondersteunt rechtzinnigden prins,
maar die steun is onvoldoende om zijnen troon recht
te houden.
Reeds komt er verdeeldheid tusschen de aanhan
gers van den prins; .ie eenen zijn een russische poli
tiek toegenegen, de andere vragen de volle onafhan
kelijkheid van Bulgarieen Rumelié.
ENGELAND. De Kamers zetten onder de bran
dende hitte hunne werkingen voort. In de Lordska
mer wordt de bill voor het kiesrecht der engelsche
Damen in opmerking genomen, cn weldra zal dit
aardig wetsontwerp besproken worden. De La-
gerkamer bepleit alle avonden het antwoord op
de Troonrede. Daarna komen de verschillige budjet-
ten op t tapijt, en dit zal wellicht een langen woor
denstrijd verwekken. De Ieren kondigen van nu af
aan, dat zij de discussign zullen lerlengen uit al
hni.ne krachten. De radicalen zijn ook in woeling
en vragen om meer te zeggen te hebben in de libe
rale partij; hun getal groeit steeds aan; en dit der
matige liberalen vermindert in evenredigheid.
Frankrijk. Men zegt dal men een akkoord getrof
fen heett met het Vat i ca an over de kwestie der
Christenen in China. Alvorens een beslissing te ne
men zoi» de Paus een enkwest doen maken in China
door zijnen afgeveerdigden, Mgr Agliardi, en den
franschen minister te Peking, Maar van den anderen
kant schijnt het dat China aan zijn gedacht houdt,
en de Christenen van zijn land onder 't fransch pro-
tictoraal niet meer laten wil.
Ierland. Gladstone, die voor 't oogenblik in
't diepste van Beieren zit, heefteen vlugschrift uit
gegeven om zijne pclitiek iu Ierland te verdedigen.
Hij houdt staan dat die kwestie rijp is en moet op
gelost worden; dat Engeland aan Ierland moet recht
doen en vrijheid geven.
LOOIENDE NIEUWS. Twee Geuzen-advokaat-
jes zijn te Brussel veroordeeld, advokaat Christi-
aens tot 1 maand gevang om zijn tapissier met sla
gen betaald te hebben en advokaat Ceussade tot drij
maand,voor slechte vuile zaken. Onlangs zijn le Cent
verscheide hooge militairen veroordeeld tot gevang,
voor smerige ranselderij. Hebben wij d'ander offi
ciers ol kapiteins daarmeé in iets willen belasten?
Neen, neen! dit ware onredelijk geweest... En zoo
is het ook on redelijk,als er op 2 üt 5000 Religieusen
een ongelukkige verdwaalde is, dat de liberale ga
zetten daarmeé gansch een treffelijk Orde willen be
vlekken. T'Antwerpen heeft een zekere Juffer
Edith Johnson 5 uren en 25 minuten gezwommen,
van Bath naar Antwerpen; tweemaal heeft zij in het
water een weinig bouillonsoup geproiiteerd. Te
Milaan is zekere DoktorSucci die maaDdag reeds zijn
elfde dag vastte; hij was 7 kilogrammen verlocht,
doch bleef vol kracht en leven. Te Parijs heeft
een geleerde M. Chevreul zijn jubelfeest van 100 jaar
gevierd; aan tafel deed hij nog een knappe aan
spraakBrussel gelukt er niet in,de Vreemdelin-
gen te krijgen en er komt daar meer en meer een
wild en woest gepeupel.
Die stad is schoon van buiten
Maar z'heeft te veel schavuiten
En dien Septemberdag
Van grouwel en van schand
Heeft Brussel, ja onteerd
Voor 't gansche Vaderland-
Eerst affrontelijk uitjagen, 't bloed doen stroo
men, en dan roepen Kom hier uw censkes vertee
ren! comprends pas, zegt de Waal. Eindelijk gaat
er te Brussel een stipken der Schoolwet ten voor-
deele van 't Katholiek uitgevoerd worden, door het
aannemen van 3 vrije Scholen. De Provincie Na
men heeft deze weck schrikkelijk geleden van den
Hagel; en dan is 't een halfuur beginnen water te
gieten. Donderdag ten 4 ure 's achternoens is een
geweldig onwér losgeborsten over Brussel, 't was
oprecht vervaarlijk; eensklaps verving een dikke
duisternis de helderheid van den dag; men moest de
gaz aansteken. Er is ook hagel gevallen, doch zon
der groote schade aan le richten. In Frankrijk
op de groote manoeuvers zijn veel soldaten ziek go-
vallen en verscheide, dood. Aanstonds heeft de Mi
nister van Oorlog maatregels doen nemen. In
Oostende zijn d'ander week 178 schuiten op visch
vangst gegaan. Ze kwamen terug en vulden 6945
manden visch, voor een weerde van 66,084,45 c.
Dat is nog al een vischvangsteken
Waarom er nog geene onlusten in Waas hebben
plaats gehad?
Aan de heeren Afgeveerdigden der Commissie van
het Werk.
MIJNHEEREN,
Verlangende eenige vragen te beantwoorden van het
4de Hooi 'stuk des Vragcnboeks, zalik U eenige inlich
tingen gc.'ea aangaande de middelen in onze stad ge-
let het zedelijken stoffelijk welzijn der Werklie
den. Ziet hier
Voorzeker zal ik niet ontkennen dat er onder het
Werkvolk menig misbruik bestaat; nochtans ben ik over-
tiiigd, dat er nergens in ons land,zooveel brave endefligc
Werklieden bestaar. als hier te St Niklaas; want alhoe
wel de Werkkrisis hier misschien veel erger is dan op een
ander, weten wij niet van de minste onlusten te spreken.
Dit is volgens mij toe te schrijven, eerstens aan die
menige inrichtingen die de Christelijke Liefdadigheid
in onze Stad heeft tot stand gebracht en tweedens aan de
godsdienstige gevoelens die zoo diep in het hert zijn ge
print van den Patroon en den Werkman.
In St Niklaas, Mi|nhceren, is gezorgd vooralle standen
en dit zal ik trachten te bewijzen met U eenige der voor
naamste Inrichtingen op tc sommen.
Vooreerst hebben wij eene Sociëteit met name de
Materniteit, samengesteld uit de bijzonderste Damen
der Stad. Deze zorgen voor het Werkmanskind van zoo
haast het ter wereld komt, want de arme vrouwen... die
begeeren door hen geholpen tc worden, hebben maar
alleenlijk de aanvraag er van te doen: Onmiddelijk gaan
de Damen ten huize ze bezoeken en wanneer alles on
der betrek van huisorde cn zedelijkheid in regel bevon
den wordt, dan krijgt de moeder de noodige kleeding
voor haar kind en zij zelve ontvangt het voedsel dat in
zulke omstandigheden het nuttigste is. Bij elk bezoek
worden eenige woorden van aanmoediging en ter verze-
delijking gevoegd.
2» Nevens dit werk plaatstzich dit der Arme Zieken
of personen die om gegronde redens naar het Hospitaal
niet kunnen gaan. Een komiteit van Damen gaan deze
personen ten huize zelf bijstaan en bij het stoffelijk voed
sel dat zij hun bezorgen, ze insgelijks aanmoedigen en
troosten, en hun dus het Zedelijkvoedsel verschaffen.
3Voeg hierbij de hulp die de heeren der Sociëteit
van den H. Vincentius verkenen aan zooveel Werklie
den.
van fr. 140,000.
Laat mij hier bijvoegen dat in geheel het Land van
Waas, bestaande uit 30 gemeenten, de katholieke vrije
scholen 22,263 leerlingen telden (1) en dit onderwijs
heeft gekost van 1879 tot 1884, insgelijks zonder de
gebouwen, aan de Christene Liefdadigheid van Waas
ir. 7I9.790.
Ongetwijfeld de Werkman zal daarvoor dankbaar zijn
cn blijven.
5° Om de jonkheden tegen het gevaar van zedebederf
te bevrijden, hebben wij ide Zondagscholen, de Congre
gatiën en Patronages.
A). In de Zondagsschool (iwaaronder er eene is voor
volwassene dochters:) vergaderen de kinderen, elk ge
slacht in een verschillig lokaal, 's namiddags van 1 1/2
tot 3 uren, ten getalle van meer dan 4000.
Bij deze zi|n er een groot getal die, wanneerzij in de
lagere scholen niet genoeg onderricht zi|u geweest, bui
ten het Godsdienstig Onderwijs dat de kinderen daar
ontvangen, nog leeren lezen, schrijven en cijferen.
Wederom aan al die kinderen worden er jaarlnks klee-
dingsiukken uitgedeeld.
B.) De jonge dochters worden nog bovendien hunne
plichten voorbehouden in de Congregatiën welke des
Zondags van 3 1/2 lot 5 uren plaats hebben.
Deze tellen niet min als 1100 leden.
C). Er ziju ook jongens-Congregatiën,echte werkmans-
kringen, waar men buiten dc zedelijke onderrichtingen
door eenen Priester gegeven, zich op eene eerlijke en
deltige wijze kan vermaken, des Zondags van 3 tot lo
uren 's avonds en zells des werkdags.
Wij hebben er voor getrouwde personen en joukheden
van allen ouderdom; het getal leden klimt tot meer als
1000.
6« Hierbij moet men onze l'atronages voegen: 2 voor
dc jongens en 7 voor de meisjes. Dis der jongens lellen
600 leden en die der meisjes ongeveer 1200. Al deze pa
tronages beginnen 's namiddags om 5 uren en eindigen
ten 7 1/2 uren, en 't is in deze tusschenruimte van 2 1/2
uren dat aan ai de leden in het midden der deftigste
vermaken, de nuttigste zedelesseu worden gegeven.
Voorzien dc besturen, dat er buiten de Patronages en
ook Congregatiën, leesten zouden zijn die soms tot zede-
bederf kunnen leiden, dan bezorgt men aan de ieden
bijzondere vermaken, zooals: pri|sspelingcn, tombola's,
concerts, enz.
70 En eindelijk voeg ik hier nog bij het werk des
Werkmansbond. Under al de werkzaamheden van
dezen bond is voornamelijk diegene van te zorgen om
meer en meer een gazetje te verspreiden, De Werk
man genaamd, wekelijks verschijnende en dat in plaats
van zicü met politiek bezig te houden, 't geen aan den
Werkman al biuer weinig baten kan, zich hoofdzake
lijk beijvert om hem aan te toonen al het hatelijke van
dje oudeugden en deszelfs noodlottige gevolgen, alsmede
de plichten die hij en zi|u meester wederzijds te vervullen
hebben; in één woord, het wijst hem den weg aan, om
als eerlijk en deftig man met zijn Huisgezin te leven.
En heden heeft de Bond het geluk te kunnen bestati-
gen dat in het Land van Waas 3000 van die gazetjes uit
gegeven worden; dus 3000 huisgezinnen die wekelijks
goeden raad en aanmoediging ontvangen. Aan het getal
alleen kan men genoeg zien, hoe gretig de gazet De
Werkman gelezen wordt.
Wanneer bij dit alles nu, de Patroon zelf aan zijnen
Werkman het voorbeeld geeft van ware deugdzaamheid;
wanneer de Patroon of zijne Dame ten huize zelf het las-
tige lot des Werkmaus naziet, om bij tijejs hulp en troost
te bieden; dan, dunkt mij,heeft de Werfman, in het heit
doordrongen van Godsdienst hem aangeleerd van zijre
tcederstc jeugd en waaraan hij getrouw is gebleven door
het bijwonen der Zondagscholen, Congregatiën en Pa
tronages, begrip genoeg om te verstaan dat hij weder
liefde verschuldigd is.
Het ware thans onnuttig, Mijnheeren, nog verder aan
le dringen op al het goed dat deze aaneenschakeling van
Christen Lieldadigheid heett teweeggebracht.
Gesteund op den geest van zelfsopofferingen der bij
zonderste Damen, Heeren en Jufvrouwen dezer Stad; op
de geldelijke medewerking van eenieder en op denGods-
dieustigenVlaamschen aard van onzen werkman,worden
er de vriendelijkste en vertrouwendste banden gesmeed.
tusschen al de klassen der samenleving en wij hebben
het geluk in Si Niklaas vrij te blijven van alle ruststoor-
nis.
ED. VAN DEN ABEELE-VERGULT,
Secretaris des Kath. Werkmansbond,
te Niklaas.
St Niklaas, 20 Augustus 1886.
(1) Optelling van het Schooljaar I883-84.
Deze hulp bestaat niet uitsluitelijk in kleederen, bed-
gerief, voedsel, maar ook in een groot getal stuks goed
gereedschap, bijzonderlijk voorden wever, 't geen hem
niet alleen in zijnen arbeid zoo zeer verlicht, maar dik
wijls gebeurt het, moest hij aan dit gereedschap gebrek
hebben, hem verschillig werk zou ontzegd worden, om
dat hij niet geriefd is.
Zulke verbroedering tusschen arm en rijk geeft rust
en vrede.
4° Dan hebben wij onzeBetoaarscholcn.y -
Van als de kinderen 3 jaar oud zijn,worden ze in deze vereenigen; 211 zullen de Katholieke Kiezers bedanken;zij
Imlon ion.i.ar.1 ..li. ZUl I'll (-.(lit hidden nnilaf dit ("r>ll«nia 1
Maandag 6 September is 't de groote Feestviering in
dat Collegxe.. Overal waar de Staat Collegiën of Atheuées
inricht, 't kost schromelijk veel geld, en is 't Onderwijs
er nog goed, d'Opvoeding, d'Opleiding laa; veel te
wenschen.'t Collegie van Geeraarasbergen,een inrichting
der Vrijheid,bestaande door d'aangekleefdheid der goede
Familiëndit Collegie waar men den uitersten oproep
van t Vlaamsch Vaderland niet heelt afgewacht om de
Moedertaal op alle Feesten weerdiglijk te doen weèrklin-
ktn, dit Collegie, hetwelk zooveel geleerde en ver-
dienstrijke Mannen heeft geleverd en nog levert aan Kerk
en Staat... Aan dit Collegie is de Christenheid en het
Belgisch Vaderland veel eer cn dank verschuldigd..Gelijk
alle goede Inrichtingen, heeft dit Collegie meermaals
zware vervolging onderstaan onder 't Ministerie der
Landverscheuring en Landuitputting moest Geeraards-
bergen met hertzweer zien, dit Collegie uit zijn lokalen
verjaagd; dit onrecht geschiedde; maar d'inzichten der
Vrijdenkers wierden veri|deld.De Borgers van Geeraards-
bergen hebben een schuilplaats gezocht voor hun geliefd
Collegie, en al was er alsdan te geven rechts en links
nogians bleef er nog geld om door Vrijwillige Inschrij!
vingen in de kosten van 't nieuw Lokaal te voorzien.
Thans is België weèr vrij gewoiden; de Gemeenten zijn
van t dwangjuk verlost,en triomfantelijk keert 't Collegie
van eeiaardsbcrgen terug naar de herstelde en verbe-
terde lokalen... Dag van Vreugd en van Triomf 1 van
Vrijheid en van Herstelling! Merkweerdige en gezegende
Dag van MaandaglTalri|kcoud Leerlingen vanGeeraards-
bergen zullen alsdan terug zijn in 't Moederhuis, dat zij
immer bleven lief hebben en hoogachten,cn degenen die
ver over zee zijn, in ander landen of werelddeelen en
degenen die door ambtvervulling niet kunnen aanwezig
zijn, zullen zich in den geestmet de Feestvierende Schare
VCreenipen: zii zullen rle Knthnlielji»
scholen aanveerd. Deze zijn ten getalle van 7 cn hebben
eene bevolking van ongeveer I400 kinderen.
Als de Ouders zulks begeeren, mogen hunne kinderen
het noenmaal rn die school gebruiken. Jaarlijks is ercene
prijsdeeling van klcedingstukken voor allen, zonder uit
zondering.
't Is daar, Mijnheeren, dat in het nog jeugdig hertje
van het Werkmanskind den grondsteen wordt geleed
van Tevredenheid en Gehoorzaamheid, opdat zij later
tevreden met hunnen stand in vrienuschap zouden leven
met Ouders en Oversten, die zij zuilen gehoorzamen en
eerbiedigen. En deze deugden worden in de «Bewaar
scholen het kind aangeleerd door deze die ze zelf aan
genomen hebben voor regel, wanneer zij hunnen eigen
staat hebben aanveerd, te weten: de Priester en de
Geestelijke Zuster,
Het zij ler loops gezegd: Als de kinderen, eens om
trent de 7 jaren oud zijnde, dc Bewaarscholen verlaten,
gaan zij naar het Lager Onderwijsdat hier in 't stad
14 aangenomenc, 2 Officieelcen eene vrije liberale school
telt. De aangenomene scholen der meisjes worden allen
bcstuurü door Geestelijke Zusters en die der jonoens
door wereldlijke, bijna allen gediplomeerde Onderwij
zers, die een voorbeeld zijn van goed gedrag. Het getai
kinderen der aangenomenc scholen beloopt tot 2755,
welke scholen zij blijven bijwonen tot hunne 12 jaren en
meer. Zij hebben aan dc liefdadige inwoners van St Ni
klaas gekost van 1879 tot 1884, de onkosten van ge
bouwen der vrije scholen niet bij begrepen, de som
zullen God bidden opdat dit Collegie moge voort°aan
aan de toegestroomde Jeugd de noodige sterkte t
geleerdheid le geven, om eens weerdigjnk Kerk
Vaderland te dienen.
H.et Katholiek Congres van
JBreslau.
Deze week hebben de Duitsche Katholieken te Breslaü
hunne jaarlijksche Vergadering gehouden; drie duizend
manhaftige en overwinbare Christenen waren daar verza
meld. Eerst en vooral hebben zij hulde gebracht aan den
wijzen Paus die den godsdienstvrede in Duitschland heeft
bewerkt, alsook aan den zegevierenden Keizer die niet
sterven wil ie,vooreer aan zijn land de grootste en laatste
weldaad, den Vrede van Religie, te verschaffen, 't Is die
eendracht der Katholieke Duitschers met hunne Priester s
en Bisschoppen, 't is hunne heldhaftige standvastigheid
die zulke luisterrijke zegepraal heelt bekomen. Maar de
strijd is nog niet ten einde, en onze Germaansche Katho
lieken zullen maar de wapens neerleggen, wanneer de
Katholieke Kerk hare volle vrijheid zal veroverd hebben.
Nu zijn nog de Kloosterlingen, volgens willekeur van
t gouvernement verbannen; die laatste kluister zal en
moet verbrijzeld worden; 't is het recht der Kerk, 't is het
belang en de redding van 't Vaderland.
Hoe roekeloos handelen de Staatsmannen niet, die den.
ken dat huune macht afhangt van de verzwakking en
verslavingder Kerk. Z. H. Paus Leo heeft het deze dagea
