UOKtöOr iiröIÏS.
Zondag 15 Januari 1888.
29ste Jaargang.
GODSDIENST. - VADERLAND. - VRIJHEID.
Feesten en Plechtigheden.
De groote Waarheden.
Kunstnieuws.
cfövvvtfyvyjci
BUREEL, ACHTERSTRAAT,
Gewono Annencen20 centiemen per regel. Annoncen op de tweede bladzijde
50 centiemen den regel. Berichten onder 't Nieuws, 1 frank den kleinen regel.
HEILAND
ABONNEMENTS-PRIJS.
5 Fr. 's jaar», reoraf betaalbaar. Inschrijvingen werden op alle tijdstippen des jaar»
genomen, rechtstreek» by ons oldoor Pest of Brieldragers.
VAN AELST
AALST, Zaturdag 14 Januari 1888
De Muziekschool van Aalst bereidt een groot Concert».
Wij hooren dat er een Concert ia in de Soldaatjeaschool; de
Drukpers ia niet verwittigd, Het Land van Aelst toch niet;
nemen ze mifBchien euvel, dat wij voer een Vrij Leger schrij*
ven» maar al de heeren Officiers zijn vrije mannen, en de
Vrijwillige Dienst zon ons Leger in macht, :n waarde, in eer
en aanzien brengen... Na is het gedwongen Dienst, Slaven
dienst... Wie zou door dwang willen gediend zijn in zijn
Huishouden, m zijn Fabriek? De Koning en zijn Generaals
zonden veel beter doeD, ook de middelen te gebruiken om hel
bevel te voeren over Vrije mamien.. Wat men doet uit vrijen
keus, wordt altijd beter gedaan
Maendag, ten 3 nre, te Aalst, zitting ;n den Gemeenteraad;
Eedaflegging en inambtstelling der nieuwe L-den; Verkiezing
van Drij Schept oen en hunne eedaflegging.
1)e fVerkmans-Kring
Achtbare Lezeressen en Lezers, zijt gij al gaau zien naar
den Tombola» Welke rijke, schoone prachtige prijzen! Er zijn i
allerkostelijkste stokken bij nog dagelijks ontvangt men
nieuwe prijzen; de Tombola is opeD, alle dagen die God
verleent, alle dagen; vrijen ingang voor elk, kosteloos; loten
zijn te bekomen in den Kring, bij de heeren van hoi Bes aur
ot in ons Bareel,aan 25 centiemen; elk zal toch willen eenige
lotjes nemen.
De groote nieuwe Feestzaal is volbouwd, eu zal ingehuldigd
worden onder het Voorzitterschap van Z. 11. Hulpbisschop
Lambrecht, den zondag 5 Februari; en zal dan een Fueste*
lijke avondzitting zijn; Mgr Lambrecht zal een Voordracht
geven over de groole Belangen van Hu sgezin en Samenle1
ving. Die plechtige Inhulding sal in Aalst een groote Ge* 1
benrtenis zijn.
De Liberalen zijn 5 jaar aan 't hoofd geweest,
z'hebben 3 maal de Kieswet in hun voordeel
veranderd. En dat onrecht blijfi bestaan! De
Vrijmetselaars wrijven in hun handen De Ste- j
den worden overrompeld door hun Volksbederf; j
't Katholiek Ministerie zoo machtig, is een
Ministerie van peis en vrede, van zachtheid en
molligheid, 't is bijna een Ministerie van Zaken;
Maar wacht, tot als de liberalen aan 't hoofd j
komen; dan zal er een ander liêken gezongen-
worden: Vervolging tegen t Katholiek! Wetten
tegen 't Katholiek Wij lezen in 't boeksken
de Geheimen der Vrijmetselarij, door Pater i
Schouppe De Zedeloosheid der Vrijmetselaars- 5
holen gaa paal en perk te buiten. Het boek ge-
titeld Les sceurs maconnes, waarin Leo Taxil
die smeerlapperij aan "den dag brengt, is een aan
eenschakeling van de walgelijkste oneerbaarhe
den; moest iemand uit enkele nieuwsgierigheid
dat werk in handen nemen, hij wierd er nog
door besmet. Dat stuk van overtuiging dient
slechts achter geslotene deuren gelezen. De
Landbouw lijdt geweldig; de Steden lijden en
kwijnen er door; de Grondeigenaars, de Win
keliers, d'Ambachtsmans klagen de Lasten
zijn te groot in België;er moet gespaard worden,
eerst en vooral door 't Gouvernement; en de Be-
schermrechtr-n op Granen en Bloem zijn geen
middel van Uithongering, gelijk de liberale ga
zetten schrijven, maar een middel van Redding
voor Steêmans en Landbouwers; De Katho
lieke herten moeten zich toonen; ,'t is de vraag
van den Paus; 't is elks belang; 't en is niet
genoeg van Katholiek te zijn met den naam! die
alleen Katholiek zijn met den naam en die een
Katholieke macht bekleeden, doen meer kwaad
dan een liberaal zou kunnen doen, omdat zij
den grond onder de Katholieken hun voeten I
ondermijnen. 't Zijn slechte katholieken, het
zijn uitbuiters, degeen die tenvoordeele der libe
rale scholen durven spreken! De liberale
scholen zijn overal ingericht om een geslacht op
te brengen dat onverschillig of goddeloos moet
worden Is 't waar? is 't waar? Er is te Den-
dermonde een plaats van Rechter open; is het
waar? werken de Volksvertegenwoordigers van
Dendernaonde om'ne liberaal van hun Familie
te doen noemen????!!!!! Dan zou de Rechtbank
van Dendermonde, de Rechtbank die over Aalst,
over St Nikolaas moet oordeelenen vonnissen,
die Rechtbank zou uit een liberale meerderheid
samengesteld zijn.. Schande over ons allen,
moest zulks kunnen gebeuren! Een heer Geko
zene mag de macht,hem door de Kiezers toever
trouwd, niet gebruiken voor zijn Familie, in het
groot nadeel der Partij, tegen de Katholieke Ad.
vokaten.. Wij verhopen vastelijk dat de Manda
tarissen van Aalst en St Nikolaas niet zullen ge-
doogen dat het algemeen Recht en Belang ge-
krenktworden.T'Aalst is die zaak der Rechtbank
het voorwerp der algemeene bekommernis.
LOOPENDE, NIEUWS. Als de Wet op de
Dronkenschap niet ^uitgevoerd wordt op Kermis,
Vastenavond en Loting, dan moet zij er niet zijn
Met schaamte hoorden wij vroeger door een Volks
vertegenwoordiger zeggen Op Kermis zullen wij
zoo nauw niet zien.... Lichtzinnige en dwaze men-
schen moeten aan 't hoofd niet zijn. Te Gent, in
Casino, is uitgevoerd een groot Muziekstuk van
M. Van der Sloten, Godfried van Bouillon. De
gazetten van Gent spreken ervan met allergrootsten
lof. De stad Gent gaat 5 Schepenen hebben,
Aalst heeft er al vier. In de statie van Dender
leeuw is het 's avonds toch zoo bitter duister! Wa
ren er daar veel malheuren, 't zou niemand verwon
deren. 1920 jonge werkgasten zijn er tot Ant
werpen in de Patronagiën. Zondag hadden zij een
algemeene feestelijke vergadering. 't Is op 5 Fe
bruari dat Z. H. Hulpbisschop Lambrecht tot Aalst
de groote Zaal van den Werkmanskring zal komen
inhuldigen. Kanzier, de oud-generaal der Zoua-
ven, is overleden; Pater Van Aert, de vermaarde
Belgische Preèkheer is ook dood. De Loting^
begint te Gent den 7 Februari; die grouwelijke da
gen! die helsche dagen! 't Is de Vrijmetselarij die bij
zonderlijk werkt om de Bloedwet te verzwaren, en
de Vrijmetselarij heeft veel macht op de Koningsho
ven. Wij, Kiezers, wij laten ons_lcelijk door den
blauwsel trekkèil. 1 Amwerpeu iovxneucu uë
vermaarde schilder Dyckmans; hij heelt veel prach
tige stukken geleverd. Te Gent is zondag plech
tig ingehaald als Pastoor van St Anna, de E. Heer
Blomme; te dier gelegenheid is bestatigd dat er te
Gent nog Katholiek Volk woont. De Kroonprins
van Pruisen verbetert, doch hij is zoo heesch als
een oude zaag. Te Bassevelde, op Nieuwjaardag
een arbeider, zekere F. B. verblind door den duivel
van 't spelen, is in een herberg gekomen met 160
fr., al 't geld dat hij in zijnen wereld had en heeft
het op 't spel van anker en zon verloren. In
Limburg, langs Op-Grimby zijn veel wilde zwijnen
die tot in de dorpen komen en waarop een flinke
jacht gemaakt wordt; en de Logie, die na 1884 be
schaamd was over hare baldadige geldverkwistingen
en tirannieke vrijheidskrenkingen, nu zendt zij in
steden en dorpen hare valsche en walgelijke gazette-
kes, vol goddeloosheid en vol zedebederf, die leelij-
ke schandalige Logie! Woensdag was de trein
van 's middags ;.e Mechelen verhinderd en veel Ant-
werpsche koopliê kwamen te laat op de Beurs. Het
zal een hertzweer geweest zijn. Er is te Brussel
russisch spioen Nabakoff heeft dezer dagen met
verscheide misnoegde officieren van Bulgarië een
oorlogschipje uitgereed, en was op de Bulgaarsche
kust ontscheept, maar de Overheden waren verwit
tigd en hebben de manschappen op vlucht gedreven.
Nabakoff is in Turkijë gaan loopen. Drie nieuwe re
gimenten kozakkenzijn aan de Rumenische grens toe
gekomen; men denkt niet dat de Rus aanstonds zal
aanranden, maar hij stelt zich op eenen onzaglijken
voet van verdediging, en de Oostenrijker moet toch
hetzelfde doen.
FRANKRIJK. Wat zullen wij zeggen van het
republieksken? Carnot zou willen wijs zijn en ieder
een gerust laten en in vrede; maar de radikalen en
1 ver - vrijdenkers zijn woelige gasten, en ze stellen de be-
i- schaving en 't progres in de vervolging der Katho-
lee, staat dat men een inzakking vreest? Ze spreken e sukkelaars droomen ook al ïan een Kul-
van een artesiaansche put,., t omliggende gemaakt. TURKiMpF IntUsschen wordt Frankrijk meer en
een gezantschap van Siameezenze zijn door den
Koning ontvangen en waren vergezeld van eenen
taalman. Men zal verder vinden de wreede
moord te Kemseke en een kerkdiefte en heiligschen-
denj te Lembergen... Er loopen aarts-góddelooze
kerelsdie Sacrilegiën worden grouwelijk en me
nigvuldig!... En juist ontvangen wij uit Antwerpen
een gazet in 't Fransch gedrukt, waarin de gnuwe-
lijkste spotternijen staan tegen de Mis en tegen het
Allerheiligste. De Priesters worden in die gazet af
geschilderd, gelijk in de liberale gazetten van Aalst
en elders. Te Brussel zijn dees jaar uit den groo-
ten Post verzonden i,3oo,ooo visietkaartjes.
Wat hooren wij van Geeraardsbergen Is het
waar dat de Oudenberg gescheurd is, dat de vijver
't Is dat dit nog al grove tijdingen zouden zijn
2e werken om de Belgische goederen in Tunisië
te bijgen. Een allerbeste gedacht. De Duitschmans
overladen ons met schitterende Prospectussen en
stalen, maar hun waren (zijn veel slechter dan de
onze. Voor drukinkt b. v. zenden ze boekskes en j
prentjes die ge zoudt stelen, en w'hebben al 2 keers
in Duitschland inkt gekocht, verleid door dit klater-
meer verbrokkeld, en alle bestuur geraakt onmo
gelijk.
DUITSCHLAND treedt een andere weg in, het
grootste deel der Kloosterlingen mag in 't land terug
komen, ze zijn ontslagen van den krijgsdienst, maar
in geval van oonog zullen ze als almoezeniers benut-
nuttig worden.
goud, en twee keers sten wij mostaard - Te j spANJE droomt ook VM) koloniën dat 0osten,
Buenos-Ayres is een nathoheke boekhandel, gelijk J dat nu achterzijn ooren krabt j
Europa er geen enkele heeft. Aan Amerika moeten i -• - J
wij ;n veel zaken meester zeggen.
de RoodeZee.Het heeft daar een streek lands langs
i de kust, maar de Negers zien dat met een slecht oog,
en Italië riskeert zijn laatste duit te verteeren om
eenige woestijnen aan te winnen. Afrika is voor de
I Europeanen eene grootte fopperij,
ïen nieuw Muzika-1 gewrocht van PAUL d'ACOSTA, of beter ge j
zegd van M. V;;n der Stoten, Notaris te St Martens Lathem bij t ITALIË alleen, Italië dat zonder de Pauzen niets
fleinze. werd te Gent op;evoerd in de ruime zaal van C'Sino. had tot I van
Aanhoorders veel van de beste Muziekleeraars der Vlaanderen en is zou zln> heeft zich onthouden m t Jubelfeest van
liet voorwerp geweest van een hooge bewondering Wii .nogen 1 Leo XIII. De Paus heeft natuurlijk de geschenken
het uitroepen: M;. Van der Sloten, een zoon van 't naburig Hofstade v n zjjnen beroover moeten weigeren, en daarom is
die hier leAalst zijn studiën deed en er zijn eerste stukken opvoerde J ,-A 1 -,öir~
hij v-ordt in de Kunstwereld herkpnd als esn groote Meester, de Italiaansche Regering verbitterd, en heelt zelts
Linoraal en Katholiek vereenigt zich te Gent om deze lofspraak als den meier van Rome, prins Torlonia afgestèld, om-
wel'erdiend te bevestigen. «Wij moeten ronduit verklareu. schrijft j t „pini-.vpncrlipn had p-edaan aan 7 H den
mei. [n Cent. dat hel sluk Godfried van Bouillon, bij fragmenten oy dat hij gelukwenscaen Had gedaan aan i.. ri. den
geveerd, als een der verdienstrijkste voortbrengsels onzer nationale Paus. Humbertus is in eene valsche positie, koning
Too: kunde mag uitgeroepen worden. - Het Ctaceur Mystique. ziinde van een katholiek land en in eigen twist met
schrijfleen ander blad, is verheveD, kleur-en klankrijk; het duo,vol -J -
zoetvloeiende melodie, het fète rus'ique eigenaardig, oorspronke'
lijk, frisch de vreugdeen 't genot, de jeugd en de levenslust wor"
den er in blijne tonen en in trippelende maat gezongen; 't is een der
schoonste mannen" en vrouwenkoren met orkest die wij kennen; de
nionuikzang is breed en het Slotkoor statig en «rootsch. Kortom,
wij hebben zaterdag het werk gehoord van eenen begaafden Toon
dichter, die wellicht maar een gebrek heeft, zijn diebtergtoed niet
te kunn n inloomen. M. Paul d'Acosta wordt door zijnen aard
gedri ven lot de verhevene soort van 't Oratorio.—il a fait preuve,
schrijft een ander blad.d'une inspiration réelle.d'une grande richesse
mélodique; a part quelques reminiscences de Wagner et des autres
ina? rts contemporains, la partition, on le sent, est personnelle et
vraiuient originate. i
De trippelende muziek, afgewisseld met klok, beiaard en kas" j
•osp':!. scli een vierde Gentsche gazet, mag terecht over
den Paus wiens gezag en invloed dagelijks aangroeit.
IN RUSLAND. - Volgens eene depecho uit Weenen zijn
er eene menigte studenten aangehouden en belangrijke pa
pieren in beslag genomen. Men beweert dat de aanslag op
den Czaar moest plaats hebben tijdens zijne reis van Gat-
schina naar de hoofdstad
Verscheidene Nihilisten en officiers werden insgelijks
aangehouden.
Rechtbanken
o ospet. sch. Veen vierde Gent8Cheg»zet. mag terecht over D'ekster van't boos wijf uit Si-Lievens-Essch« ■Haar
•erueir.i' den, daar MeejU eigenaardig leven in. en,.(lib - bekend ate ne kwado. panning, dje haarhuis m braad
.K..oi;f neer. er door Dcwez -u. dat pirmwï'ïóêSö'-<uee»wt .0 ia gtaérais de'gen Jarms er 01» amwatufen, ns iot üuüfenaaraë
opwekkend komponist te veropenbaren... Het werk des heeren er zou een Rechtbank moeten zijn t Aalst.... Hromptte en
d'Acosta heeft aller verwachting overtroffen. grootte Justicie is een groote zaak in een Land. Mes-
Men ziet het: Hofstadeen Aalst mogentrotsch zijn en verheugd sarf lie in de Waten een geheime stokerij had is verwe-
over hunnen Vriend en Parochiaan, die door een aanhoudende en pn afi rq f, hopt- 't schiint not*,
onvermoeibare bewerking van zi,a aangeboren talent, anlke booge zen tot een ja.r gevang en io^is tr.txxt, t scMjnt nog-
dcrscheidene plaats bekleedt en de bewondering opwekt van alles tans dat hij maar 2 hec'olieters drank fraduleuss-lijk had
wal in de Hoofdstad van Vlaanderen tot de Kunstwereld behoort. 1 gestookt.... D'intentie maakt't werk, zijde Justicie.
T'Aalst, de bazen der Orgelbals verdedigen zich met te
'lx zeggen dat er geen vast Reglement bestaat;er is willekeur,
UVPrZirhf jd'een permissie en d'ander niet; er zijn2 maten en 2 ge-
WUl tlullli „igjjten; wanneer komt er toch een vast en klaar Regle-
BULGARIE. Het redetwisten over de voor- ment?... Lieve-kinderen maken in zulke zaak, 't is
waarden aan de Bulgaren op te leggen blijft duren
zonder einde. Rusland eischt dat Ferdinand ver-
trekke, en dat de nieuwe Koning een Schismatiek
zij van de russische Sekte. Dat is te veel eisschen
en van Bulgarië dat tevreden is van zijnen Katholie
ken Prins, en van Oostenrijk dat aan den Donau nog
meer belangen heeft dan Rusland. En welke Staat
zal mogen een leger zenden om Ferdinand te ont-
troonen? Al die zorgelijke vraagstukken blijven zon
der oplossing, en intusschen hoort men op de gren
zen den march van bijeengetrommelde soldaten. Een
vraakroepend. Keymolen procedeert nog altijd om
zijn geld terug te hebben, van die leelijke schurken Savio
en consoorten. Er is te Brussel aan 't Beroepshof een
proces van 2 millioen Het eenigste bewijsstuk is een pa
pierken, eenige vingers breed, door een bevende hand
geschreven. Is 't echt of valsch? Mmt De Clerck-D'Hanis,
van Antwerpen, had een verwijderde bloedverwante al»
eenige erfgename aangesteld, doch korts voor hare dood
vond Notaris Van Hulpen in zijn brievenbns een papiar-
ken door haar geschreven en waarbij zij al haar vorig a
testamenten vernietigde. De Erfgename komt tegen dit
papierken op.
j
Itlengclingen.
Om Russisch le leeren. neemt 3 alphabets, 3
kcaren al de letters, schudt ze wei dooreen; j
maakt er woorden van en g'hcbt Russisch.
Van Russisch sprekende, ziehier iets uil de
Ware Volksvriend van zondag
Daar was over eenige jaren in Rusland een
man, die had drie zonen.De eene heette Scliack.
e andere heetlebchaekscliawwerack.de derde J
h»«lleSchackschawwerackonimmini Nu.was j
«r ook eene vrouw die had drie dochters, oe
ee«e heette Sipp. de andere heette Sipnsiwwe
li», ée derde iieetle Sippsiwwelipsippelimnnni.
En Schack nam Sipp tol vrouw, en Scliack- j
sehawwci ok huwue feijipsiwwclip, en Schack-
schawwcrakonimmininam Sippsiwwclipsippe-
limmini. Als ge die twee namen drij keeren
gauw en zonder hakkelen kunt zeggen, ver- j
dient ge vijf franks 1
Ach. riep Jantje, wal ben ik blij. Vader beef1
zijn Proces verloren.' Hij was er zoolang 11 té
bekommerden nu zal hij dal leelijke dingen
kwijl zijn.
Een heer uil de Provincie had een keuken
meid uit Parijs. Eend dat Lij na een maand op
reis geweest te zijn, thuis kwam, en liet bock
der uitgaven zag Maar Francisca, zegde hij.
ik ben oen maand weg geweest! Ja. M.
g'bebl zooveel uitgegeven als anders? Och.
Mr, 'ne man min of meer dal telt niet.
Er zijn geen goede dienstboden meer. beet
een slure en lastige madam bare dienstmeic.
toe/ Is waai', madam, was de ai twooro.
't is waar. en moest madam dieneD, 't zou nop
meer waarzijnl
NAÏEF.— Grootvader was dood en begraven
Acli riep een der kleindochlerkes.de brilkf s
nemende. Grootvader is nu naar den Hemel,
zonder zijnen bril.
Scboonen troost. Gast: Baas. ditbefsluk is
nu toch tc hard. ik kan er niet door. - Raas
Gargon, breng Mr een beter mes I
Eerste prijs in luiheid. Ik. zei Selm. ik
wensclilted.it er in 'tjaar 365zondagen w; i. n
En ik, sprak sl< k. ik zou wcnsclien dal cr oj
4 jaar maar écu werken dag zou zijn 1
Mc* moet van den nood een deugd maken, zei
Uilenspiegel en als 'l regende. 0111 niet 1 at te
worden, keerde hij zijnen slok om.
(GORIS HALS),
EEN VERHAAL UIT KEIZER KARELS' TIJD,
doorS. Van der Gucht, Kunstschilder te Aalst
21
XXI. WAAR IS JAN COLDER?
Keizer Karei maakte aan zijn gunstelingen in korte woor
den bekend hoe jonkheer van Lommerdael hem van de dood
kwam te redden en toen men onmiddelijk nadien in het bosch
zelve, aan een prachtig jachtmaaltijd was vergaderd, stond
de Keizer bij het nagerecht op, hief zijnen beker in d'hoogte,
en dronk op de vrome daad van zijnen redder en verlosser,
welke hij verzekerde nooit of nimmer te zullen vergeten.
Weldra was dit nieuws in de stad Gent en in Vlaanderen
wijd en zijd bekend en bracht niet weinig bij, om de faam
van den vrolijken Vlaamschen Edelman te vergrooten.
Benijdensweerdig was zijn loi; door den Keizer met eer
en met weldaden beladen, in macht en gezag g'heel de Ne
derlanden door, rijk en gezond, bijna gedurig door den Kei
zer ontboden, op al de Feesten ontzien en gestreeld, ja,
van Lommerdael beleefde roemrijke dagen.
Doch ccn zaak pijnigde hemJan Colder, die ongestraft
bleef! Dikwijls sprak hij ervan met Keizer Karei, die ook in
zijn hert vernederd en verkleind was, dat de dief zijner twee
schoone jachtpaarden, nog aan de galg niet was geknoopt.
Op zekeren avond was Keizer Karei schrikkelijk noords-
gezind, niets kon hem bedaren ol verzetten, noch de geestige
samenspraak van jonker Jacob, die dicht bij hem op eenen
zetelstoel zat, noch de snakerij van den hofnar Zabate. Zulks
verwonderde Jaccb; hij was niet gewoon zijn Keizerlijken
Meester in dezen toestand te vinden, en meinde naar zijn ge-
1 zondheid te vragen, toen de Keizer hem schielijk voorkwam:
Ik kan niet beseffen, zegde hij korzig, hoe de Gerechts
dienaars dezer Stad dien J an Colder nog niet hebben kun-
nen klampenZou er kwaden wil bij zijn? Ik weet niet wat
mij wederhoudt, hen allen, den Provoost aan't hoofd, de
Stad uit te jagen.
Majesteit, bemerkte Jacob, zou uw oordeel niet te
streng zijn? de Wethouders van Gent lijden benevens ons,
door den slechten uitval hunner pogingen, maar Jan Colder
is een uitzondering buiten alle andere helen; ik heb u nog ge
zegd, hij is bedreven in vele kunsten en niet gemakkelijk om
vangen.
Keizer Karei schokschouderde.
De Jonker hernam.
Genadige Keizer, reeds bij een ander gelegenheid heb
ik u breedvoerig meenen te verhalen, op welke wijze uw
schilder Coucke en ik, den Roovers-kapitein leerden kennen
en hoe ik Doktor Goris Hals uit de wereld heb doen ver
dwijnen, om hem tegen de aanslagen van Jan Colder te be
vrijden; maar toen kwamen de Fransche Gezanten ons
stooren.
Ha, dat geheugi mij wei, sprak de Keizer; heden heb
ben wij geen stoornis te vreezen en ik zou wel die gebeurte
nissen willen kennen.
Het baart mij genoegen u te kunnen voldoen, sprak de
Jonker in d'hofsche taal;en hij begon te vertellen wie Doktor
Goris was, hoe Jan Colder hem bedreigd had; hoe Doktoor
Goris hem altijd kwam lastig vallen; hoe hij zekeren nacht
dronken lag op straat; hoe zijn dienaars hem hadden opge
nomen en hoe dezelfde Doktor, te Gent aanzien als dood en
begraven, eindelijk t'Aalst opgesloten zat in een Gesticht
van krankzinnigen.
Keizer Karei luisterde met boeiende aandacht naar dit
wonder Verhaal; nu moest hij genoegelijk grimlachen, maar
dan dacht hij op den Schoonvader en de Weef, en op de
slechte gevolgen die er konden komen.
Hoe lang, vroeg hij, schikt gij den Geneesheer op te
houden?
Tot den tijd dat Jan Colder door 't Gerecht zal worden
geknipt.
En dan?
Alsdan, genadige Keizer, laat ik hem loopen; vroeger
kan het toch niet zijn; want Jan Colder is niette betrouwen;
en 't is beter dat Doktoor Goris voor eenigen tijd zijne vrij
heid verliest, dan door d'lianden van den Roover te sterven.
Hm, hm, zegde Keizer Karei, de klucht is wat verre
gedreven, doch anders heel goed gespeeld; maar lang mag
r.e niet duren
Dat hoop ik ook, heer Keizer.
Ge zitt dus, beste Jonker, dat er dubbele redens zijn
om den Roover strengelijk te vervolgen. Morgen zullen wij
de Mannen van 't Gerecht ontbiedenden wee hun als Jan Col
der blijft ontsnappen!
Keizer Karei was 'ne man van raad en van daad; reeds
j 's anderdaags voor den noen waren zijn bevelen gekend: dat
men met veel spoed en strengheid den Roovers-kapitein
moest opspeuren en hem dood of levend aanbrengen.
De grootste iever wierd aan den dag gelegd; maar alles
vruchteloosJ an Colder was weg en bleef weg
j Twee maanden verbleef Keizer Karei te Gent; den 12 Mei
1540 had hij den eersten steen van 't Kasteel gelegd en be
sloot dan zijy Gebortestad te verlaten, om eenige andere
hoofdsteden van zijn groot en uitgestrekt Rijk te bezoeken.'
Jacob van Lommerdael zou hem vergezellen; doch voora
leer te vertrekken, wilde hij weten in welken toestand de fa
milie Goris zich bevond; hij vernam dat de Doktor zijn lot
met geduld opnam, at en dronk en soms al een deuntje zong,
gelijk hij gewoon was bij zijn lustige tafelvrienden. Brigitta
zijne vrouw, was met haar zoontje naar Gent komen wonen,
in diepe droefheid en troosteloos over dit smartelijk en on
verwacht verlies, al de zorgen van haar huis en van hare
fortuin had zij aan haren Vader overgelaten, en deze, al zijn
leven een deugdzame poorter geweest, kweet zich meester
lijk van deze taak; ja, veel beter dan Doktor Goris; hij stelde
't geld vast op gematigden intrest, deed eenige winstgevende
aankoopen van landerijen en hofsteden, en toefde verders
zijn dochter met heilzamen en troostenden raad.
Dit nieuws stelde van Lommerdael gerust; doch over Jan
Col Jer, kon hij nu toch niets, niets vernemen. Niemand wist
er een woord over te zeggen; men hoorde niet meer van ste
len, inbreken of moorden; en rijk en arm was in Vlaanderen
van gevoelen dat de schurk dood was of zijn Vaderland had
geloochend.
Het Gerecht had echter op het hoogdringende bevel des
Keizers, schier het onmogelijke aangewend, om de schuil
plaats van den Roover te kunnen ontdekkenreeds daags na
den voorval met den Pikeur, had men gansch het huisgezin
uit de herberg het Strooien Haantje doen aanhouden; maar
baas Koben Vinck wist zich zoo behendig en schijnheilig te
verschoonen, voorgevende dat hij Jan Colder niet kende en
hij niet kon verantwoorden, over hetgene door onbekende ten
zijnen huize met geweld wierd gepleegd, dat men eindigde
met hem en zijne dochter, voorloopig buiten de zaak te
stellen.
Maar Jan Colder, dien men overal zocht en nergens kon
vinden, had, toen hij te paard, dik over dun, uit het
Strooien Haantje kwam gevlucht, de wijk naar Lede had ge
nomen. Toen ter tijd, kon men nog op eenigen afstand van
het dorp, ter plaats die nog ten huidigen dage den Bellaert
of Keienberg wordt genoemd, tusschen het geboomte des
gebosch en het schaarhout, eenige bouwvallige overblijfsels
zien van een eeuwen-oud Klooster der Tempeliers. Een
breede voetweg liep dicht bij de verbrokkelde muren door
het bosch, die echter zeer weinig werd gebruikt, daar deze
plaats een schrikwekkende vermaardheid had gekregen,
want eenige reizigers, den kortsten weg nemende om zich
I langs daar naar het dorp te begeven, waren er vermoord en
uitgep'unterd geweest; ook had dit deel van het gebosch bij
de Buitenlieden den naam dat het er gedurende den Advent,
bij nacht, vreeselijk spookte, en dat den duivel er wel meer-
