anis*
Rampen Misdaden Ongelukken
Buitenlands.
De Sociale K westie.
Prudens Van Duyse
en zijn Standbeeld (3cle Artikel.)
ACHTER MEDAR
BUITENLANDSCH.
AALST. Oei, g'heel de stad liep er dijnsdag naar j dien spoorloos verdwenen De policie zoekt den kerel
zien; daags te voren, maandag avond ten 9 ure was inge- 5 overal op en bewaakt de stoombootcn die uit onze haven
stort, een afgrijselijk gedruis makende, was afgestort de moeten |vertrekken.
groote zoldervenster van 't huis van M. Lcleu.d'herberg j Zondag avond, omstreeks negen uren, kwamen
in den Koning van Spanje, rechtover 't Posthotel; een twee jufvrouwen die achtervolgd ••verden door vier ke
oude zoldervenster uitden tijd der Patriotten; met zware
ardöinsteenen, nu kaduk geworden en eensklaps neêr-
geploft,,.. Al 't Volk dat van de Botermarkt komt of
reis. de herberg binnengeloopen van den heer Paulus
Van Ac >leyn,op St Anneken, De kerels die bedronken
waren, k vamen insgelijks binnen, doch de herbergier
Q- r ging van Acoleyn uit om in zijne
vlucht...., Dijnsdag morgendis de Policie gaan sjoeren buurt in een andere herberg een glas bier te drinken,
naar al d'oude kadukke zoldervensters en bouwvallige Op straat werd hij door ten der vier kerels aaneerand
huizen.
Op straat werd hij door ten der vier kerels aangerand
die hem een messteek in het aangezicht toebracht. De
WETTEREN. Men schrijft ons uit deze gemeente: dader is op de overzetboot door den bevelhebber der bri-
Zaterdag namiddag is in de Molenstraat, alhier, een gade gendarmen van St. Anneken aangehouden,
schrikkelijk ongelutc gebeurd. Eenige kinderen waren LIER. Maandag namiddag is een erg ongeluk ge
in die straat aan 't spelen, toen een wagen geladen met beur! bij de werken der grondvesten van de nieuwe ka-
bloem, toebehoorende aan de kinderen Matthys, daar zerne der artillerie, welke men thans beug is met bou-
voorbijreed; een der kinderen, willende over de straat wen tusschen de poorten van Meffielen en Antwerpen,
loopen, struikelde over eenen kalsei en viel. met het on- Dr. ondernemer de heer Ch. Alaers. wilde eene balk op-
gelukkig gevolg, dat het onder de wielen van den wa- richten die op eene stellig lag, toen door over een s'uk
gen geraakte en deerlijk verminkt werd aan armen en hout te struikelen, de balk hem ontsnapten en hem het
becnen. Het ongelukkig kind verkeert in eenen zeer linker been verbrijzelde.
DIE LEELIJKE DRONKAARDS!-Zondag0.8 d
GENT. Zaterdag noen een subicte dooa; Gust in de Kathelynestraat te Mcchelen, een inwoner van
Eouwers, gazplaceerder, woonende op d'Hoogstraat, den Cellebroersgang, dronkaard van ambitie, komt ten
was werkznam in d .n kelder van M. I)e Schrijver drap- half zes thuis, razend zat, hij begint g'heel ziin meube-
straat,^ t was een diklijvig man; eensklaps valt hij en is j lair in stukken te slaan, tot zelfs de brandende stoof;
dood; 't bloed gerevolteerd raar d'hersens. Vrijdag j zijn vrouw roept om hulp, en de geneverlap, nog razen-
nacht is de Coupure do r de dieven bezocht; z'hebben der wordende, slijpt 't mensch bij'd'hairen en slaat haar
gestolen bij M. Bacrtsoen en Minne, en Martinez de la onbermhertig w reed, 't Zou haar dood gekost hebben,
Mercedes en z'hebben willen stelen bij d'heeren Diege- zonder de geburen die er tvsschen sprongen en den
rick en Schollaert. M. William Chambers, de vlas- schurk aan de Policie overleverden. Dan kon hij zijn
koopman is dood. D ander weck was hij aan 't sticle- razernij voortzetten tusschen vier zwarte botte muren,
paleis van den tram gesprongen, zijr. hand was overre- BRUGGE. Zaterdag morgend, kwaart na 7 ure,
den, zijn hert waarschijnlijk verstuikt en hij is bezwe- had een ongeval plaats langs de Eiermarkt. Een lancier
DDTiccm 1 rccd 'n snelheid, °,n langs dc Geldmuntstraat het regi-
BRUSSEL. De bakker V an Hauten, van den Wa- ment te vervoegen, hetwelk op zijnen wekelijkschen
terlooschen steenweg, die doi derdag z'in peerd ging wandeltocht buiten de Smeêpoort getrokken was. De
voêren, stond niet weinig tc zien toen hij bemerkte dat lancier viel van zijn paard, met het spijtig gevolg dat
een ander peerd naast het zijne aan de krib stond. Hij zijne lans eenen n^bij z'jiden jongen in de wang trof,
verwittigde de policie en deze vernam weldra dat het welke zeer erg verwond werd. De soldaat wipte spoedig
vreemde peerd aan eenen boer van Tourneppe or.tsto- terug op zijn paard en reed in galop weg, terwijl men
len was. vVeenend van blijdschap kwam de man zijn den jongen ter verpleging naar de woonst van M. de doc-
peerd terughalen. tor Van der Ghinste, in de St. Jacobsstraat, leidde.
Vier jongelingen, die wat te diep in het glas gelee- BRUGGE. - Bloedige gevechten. Eene bende
ken hadden, kwamen zondag avond, in volle vaart, in schurken, een vijftiental sterk, uit den omtrek der Louis
een open karreke, van de Koningsjacht tc Etterbeek af- Van Casselstraat, is maandag r acht afgezakt naar dc
gereden. Zij stonden in hun karreke te springen en te Lanc en heeft erge wanorders gesticht,
dansen. Bij den omdraai van den Verloren Hoek on- Met kslsiisteenen gewapend, hebben zij daar op deu-
derging het karreke een geweldigen schok en t^ee der ren cn vensters gebotst en vele ruiten ingeworpen,
jongelingen werden uit het karreke op de kasseien ge- Dat gebeurde na 11 uren,
worpen. Verscheidene manskerels, die hun te nabij kwamen,
De wielen reden over het lichaam en het hoofd van werden erg mishandeld,
eenen hunner, zekere V..., die bewusteloos bleef liggen. Aide menschen waren met vrees bevangen; niemand
De andere, D... genaamd, had een voet verpletterd De dierf buiten komen.
gekwetsten werden in een naburig huis gedragen, waar Rond middernacht trokken zij aflangsde Smedestraat,
geneesheer hun denoodige zorgen kwam toedienen, achtervolgd dooreenen policie-agent eeaen nachtwaker
Hij gelukte erin V.... tot het bewustzijn terug te roe- en drij of vier burgers,
pen. Beide slachtoffers zijn vervolgens naar hunne wo- j Jn de Beenhou ersstraat werd een der schurken aan-
ningen gevoerd geweest. Hun toestand is nog al beden- j gehouden, doch door zijne makkers verlost, die naar de
3 EEN KIND GESTOLEN. kalsijsteenen ke"
BmS' - E" kng=li^ di= t»?«hen die «harte, ihunae ha„-
Donderdag namiddag thuis komende was zij verwonderd te
zien dat haar kind of d« voedster niet 't huis waren.
De Noordduitsche gazet ran Berlijn, orgaan van 't
duitsch Keizerrijk, bespreekt in een hoofdartikel de rol der
priesters in de Sociale Kwestie,
i Die Kwestie van leven of dood willen oplossen zonderde
j Religie is de dwaasste der droomeujdie ooit in een mensclien-
brein kunnen oprijzen.
j De machtige keizer begrijpt die groote waarheid en neemt
alle gelegenheid te baat om dezelve aan't Duitsche Volk in
te scherpen.
Eene maatschappij van goddeloozen is eene hersenschim,
zooals een goddeloos huisgezin dat zou duren.
De Godsdienst is het zout van maatschappij en familie
j Daarom bedrijven de Socialisten vam Gent en Anseele
i met de andere leiders een schelmstuk tegen het Volk en te
gen de Maatschappij met den oorlog te vSrklarcn aan allen
Godsdienst.
't Is licht gezegd dat de Religie 'ne winkel is #n eene uit-
j buiting.
Als de goddelooze Socialisten eene durende maatschappij
zullen gesticht hebben, dan zullen ze mogen spreken,
j Tot dan, zijn ze niets dan aibrekers en brandstichters. I
Met al de beschaving der wereld, met al de kunsten en i
wetenschappen, zonder de Religie, zou de maatschappij eene
geleerde menagerie zijn. i
De fijn beschaafde dieren zouden malkander opvre'en.
Laat ons zorgvuldig aide bijzaken wegschuiven die hier
niet van pas komen, professor Micheels en zijne bekrompe-
re geesten, zoowel als den Duitschen Klaus Groih met zijne
bewondering voor Van Duyse.
Gij vraagt ous geld, het geld der Katholieke Vlamingenom
een standbeeld op te richten aan den Dichter en Geleerde
Prudens VanDuvse. 't Is ons recht en onze plicht te onder^
zoeken hoeveel de dichter weegt en wat de Geleerde inhoudt.
Zijne werken zijn daar, en zijne werken alleen moeten het
antwoord geven.
Waar hebben wij geschreven, gelijk de Dendermondschs
gazetten' beweren, dat hij een nulliteit is en een goddelooze Rij
melaar
Wij hebben integendeel hulde bewezen aan zijn poëtisch
talent, aan zijn onuitputtelijke en onvermoeibare dichtader
die zich in tien lijvige boekdeelen heeft uitgestort; maar wij
voegden er 1 ij dat er oneindig veel proza schuilt in dien rijm-
kolos; en, wat ons betreft, wij vinden meer poëzy in het ee-
nig boek van Ledeganck en in de twee boekdeelen van
Van Beers dan in het dozijn boeken van Prudens Van Duys#.
Wij bewierooken hem niet als den grooten Dichter den
geniaalsten der Vlamingen zooals hij betiteld wordt in
de Dendermondsche gazetten.
Men stelt hem op den rang van Tollensmaar welk e«n he-
melbrecd verschil tusschen die twee poëten! Tollens' dicht-
De protestansche gazet van Berlijn schrijft dus: Indien men veder zweeft, vliegt en rijst ten hooge op, terwijl het schrijf-
er'gelukt de christelijke geloofsgevoelens in elke parochie
in al de inwoners in te planten, dusdanig dat dit geloof eene
kracht worde welke het gansche menschffnleven doordringt,
alsdan zal men den besten grondslag gevonden hebben om de
sociale Kwestién volgens de christene beginselen op te los
sen.
De priesters moeten dus, nog krachtdadiger dan zij tot hier
toe gedaan hebben, al hunne zorg toewijden om den stoffelij
ken en zedelijken, toestand der volksklassen te verbeteren, en de in
stellingen behertigen die voor doelwit hebben de elLenden te
lenigen. Van de Kerk moet de spoorslag komen die de rijke
standen aanzet tot de werken van christene liefdadigheid.
Aldus zal de Kerk meewerken tot dfe verheerlijking van God
en 't geluk van het Vaderland.
Ziedaar de woorden der Noordduitsche gazet.
Wat zullen daarop al onze geuzenbladen zeggen, die alles
doen wat zij kunnen om den godsdienst in 't hart der volke
ren uit te roeien
3 a
•41
Maar hare verwondering ging over in verstomming toen
zij, in de andere kamer komende, zag dat de kas, waarin de
kinderkleeren geborgen waren, leeg gestolen en al de voor
werpen, aan het kind toebehoorende, verdwenen waren.
Zinneloos van wanhoop snelde de arme moeder naar hel
policiebureel; de policie ging dadelijk opzoek en vernam na
langdurige «n moeilijke pogingen dat de ontrouwe voedster
naar Rijsel was gevlucht.
Telegrammen zijn naar die stad gezonden.
DRAMA TE BRUSSEL.
Het volgende drama gebeurde op Paaschdag, in een huis
der Spoormakersstraat, te Brussel, ten huize van de jonge
echtgenooten D.
De man is 23 cn de vrouw 22 jaren oud. Nu en dan onstond
er twist in het huis en die twisten volgden elkander steeds
met kortere tusschenpoozen op. Men was jaloersch.
Een twiit die zondag ontstaan was, had de woede van den
echtgenoot tot haar hoogste punt gebracht en deze met eenen
revolver gewapend loste vier schoten van zeer dicht bij op
zijne vrouw.
Ernstig aan het gelaat gewond zakte deze ineen, en werd
in de armen opgevangen vac eenen voorbijganger, die op het
gerucht was binnengesneld.
D. heeft zich bij de policie gevangen gegeven. De toestand
der vrouw is zeer ernstig en doet het ergste vreezen.
Een inwoner van Doornik, Frans Leccq, bevond
zich zondag avond in dc wachtzaal der Noordstatie, toen
een zakkeroller hem ontlast heeft van 400 fr. elke hij
in zijne giletzakgestoken had. Toen de bestolene den
diefstal gewaar werd, had de dief zich reeds uit de voe
ten gemaakt.
ANTWERPEN. In d havc zijn en verongelukken!
Dijnsdag morgend het Zeeschip lieveling komt uit
Buenos- Ayres Antwerpen binnen, als de matroos K.
Reiberg van blijdschap uit den mast valt en zijn been
breekt.
ANTWERPEN.Verdronken in de waschkuip.
Verleden woensdag is de kleine AIbcrtina S-, 17 maan
den oud, terwijl zij op de binnenplaats van de woning
hare ouders speelde, in eene waschkuip met water ge
vallen en verdronken. Doktor Goyens heeft de dood
van het arme kind vastgesteld. Terwijl het ongeluk
plaats had, was de moeder in huis aan hare bezigheden.
DIAMANTDIEFSTAL. Een slijper B.., bijge
naamd de Kromme, ontving over eenige digeneene partij
diamant om tc bewerken van 4 tot 5000 fr. doch is sinds
ten allen tijde alles geweest, uitgenomen een eerlijk man!
Och, Kapitein, als ik onrechtveerdigheid bedreet, was het,
om rijk te worden, en daar ik telkens mijn doel mistte, achtte ik
mij gelukkig tegen een armzalige jaarwedde dees plaatsken te be-
kleeden.
Nu zag Robineau hem sterlings in de oogen.
Sis ae Lac
den gezeten heeft, werd zoo mishandeld, dat hij eene
brecde wonde boven het oog ontvangen heeft, die ^oor
.den geneesmeester tocgenaaid werd in de wacht.
Niettegenstaande werd de vervolging niet opgegeven
en in de St-Joorisstraat kon een policicv/acht het hoofd
der bende knippen. Deze werd naar de wacht geleid en
opgesloten. Hij wilde eerst niet klappen, doch 't schijnt
dat hij maandag morgendal zijne makkers bekend ge
maakt heeft.
ROUSSELARE. - Dc agenten Demculenmeesler en
Declercq hebben dijnsdag morgend op de Markt een
vrouwspersson aangehouden, die een paar schpener in
haren pander gefoefeld had, zonder te vragen hoeveel
z j koscen. Procesverbaal is tegen haar opgemaakt.
Zaterdag morgend is een schrikkelijk ongeluk v oor-
gevallen langs de ijzeren baan van Rousselaerc op K utn-
beke. Een bejaard man van rond de 70 jaren, geboortig
van Gits cn werkman bij den ijzeren weg, was bezig met
aan de lijn te werken toen de trein uit Kortrljk van 8,05
aankwam. Hij miek plaats voor den doortocht, toen
door de eene of andere beweging, hij op de rails viel en
tien gamchen trein over zijn lichaam reed. De man werd
in siukl.cn gereden, en zijn lichaam was als gekapt
vlecsch; bijna al de wielen waren met zijn bloed be
smeurd.
RUMBEKE. Zaterdag 5 dezer, is een schrikkelijk
ongeluk gebeurd, in onze statie.
Zekere Van Slambroeck, wonende tc Bevercn bij P.oe-
selaere, schikte met den trein van half negen naar Kor-
trijk te vertrekken en ging langsheen den ijzerenweg
naar de statie.
Op dien oogenblik stoomden de trein aan; de machi
nist fluitte herhaaldelijk, om de aandacht van Van Slam
broeck optewekken, doch vruchteloos. De trein kon niet
in tijds stilhouden en de ongelukkige werkman werd
■Joor de lokomotief omvergeworpen en vermorzeld De
dood was oogenblikkclijk.
Het slachtoffer laat eene weduwe met verscheide kin
deren achter.
OLSENE. Zondag avond heeft eene bende dron
kaards den dienstbode van den heer Adolf Meheus aan
gerand, die rustig naar huis ging. De woestaards hebben
hun slachtoffer wreed mishandeld cn hem messteken
toegebracht, waarvan de wonden zijn leven in gevaar
brengen.
MORTSEL. Diefstal. Toen dezer dagen mevr
wed. Meyers-Bosschaert op haar hof tc Mortsel kwam,
bestatigde zij dat er ingebroken was en al de kamers
door kwaaddoeners bezocht waren geweest, Kassen en
deuren v.aren opengebroken, en 19 witte fijne tafella
kens, geleekcnd M. B. ontvreemd.
Ook verschillende bedspreien geteekend L. G. en
eene nieuwe roode, geteekend R. G. Ook
1 Eene getrouwde inwoonster van Couiliet word
vervolgd en is voorloopig aangehouden, voor poging tot
vergiftiging op den vader en de moeder van eenen jon
geling, met welken zij in betrekking was. Het rechterlijk
onderzoek heeft groote opschudding tcCouillct gemaakt.
w witblauwe
Lacher, zegde hij, uw gedacht is van rijk te worden? overtrekscls van oorkussens werden gestolen, waarvan
Zekerlijk, Kapitein! Welnu^als ge wilt, ge zijl schatrijk de pluimen op de kamers uitgestrooid waren. De diefstal
En hoe dat? Met mij te verlossen. Zoo, gij hebt dan geld* m 5ct gePlceêd ziJn in den »acht van *9 tot 20 Maart
Ja, Sis, geld en veel geld. - Hier bij ui— Neen, Sus! H<T oen bareel wachter heeft alsdan licht op het kasteel gc-
ho, Kapitein, vogels in de lucht. Neen, neen, Sis, zoo zeker
alsof ge reeds 't geld in uwe zakken liadt!... Sis, haal mij pen en
papier en ge zult tevrede zijn.
Op een omzien had hij schrijfgerief en gat aan Sis een blad pa
pier waarop te lezen stond:
Gelief aan brenger dezes de som van drie honderd Gulden te
tellen waarvoor ik u hieronder behoorlijke kwijtschelding geef.
Voor voldaan
Simeon Robineau.
Het opschrift luidde: Aan den heer Isaak Sernon, Wisselaar,
Poolstraat, Rrussel.
Dat noem ik handelen, zegde Sis de Lacher na dit schrift te
hebben gelezen; morgen, als 'l geld ontvangen is, stel ik u op
vrije voeten.
En dan, Sis, krijgt gij liet. dubbel van deze som.
Gij zijt dus rijk, gij die zoo arm waart als 'ne Patriark!
Sis, ge moet weten dat ik Kapitein bender Fransche Dra
gonders met dobbele solde eens op vrije voeten, ga ik bij 't
Fransch Leger en als gij hel begeert zal ik u meenemen als lijfei
gene dienaar. Zijt gij tevrede
Ten uiterste; want het begint mij hier djanters te verdrie
ten... Dus, tot morgen, is dit papierken solvabel, morgen zijt ge
zoo vrij als'ne vogel inde lucht... Daarop gcetl Sis de Lacher u
zijn woord. Wordt voortgezet
die treffelijke gebeurtenis, dan komt 't Verhaal der HELDHAFTIGE
VROUW, waarin men zal zien tot wat geduld, zelfsopoffering en hel
denmoed een Vrouw en Moeder in staat is... Dit Verhaal zal met drift
gelesen worden, met drift en vreugd, dat staat vast. Een heldhaftige
Vrouw.
In Saksen is afgebrand 't kas
teel van Oberjchusdorf, een
oud kasteel.Te St Pelers-
burg zijn 700 Studenten aangehouden voor onlustigheid;
te Karkhof 67, waarvan 12 uit de stad zijn gebannen.
Te Parijs in een hotel der rue Trevise werd over 2 maand
een groote diefte gepleegd: thans zijn als daders aange
houden 4 jonge kerels van Montniartre, die leefden van
diefstallen, uilsluitelijk; ze zwierden wulpschelijk. Te
Fleury-sur-duche heeft vrouw Raoul Brunei haren man
doodgeschoten, terwijl hij sliep.... Haar gedrag liet veel
i te wenschcn, er zijn 3 a 4 kinderen. Te Marseilje is
een groote Meelfabriek afgebrand; de schade beloopt tot
I 700,000 fr.
Te Ryssel weten ze nog niet waar dc geldophaler Do-
by is; veel gezocht en nog niets geweten. Te Sittard
is overleden 't kind van den kleermaker Pluim, 2 jaar
oud, en door 't eten van rattenvergif dat onderdo vuilig
heid was geraakt. In den Haag heeft een huzaar za
terdag in de Bntjanstraat een dienstmeid doodelijk ge
wond en dan zijn eigen neergeschoten. Hij was in de ka-
sern zijn arrest ontvlucht. 't En zal geen klein La- 1
mentatie zijn: Bij degravinne Polina Dhona, hofdame der
Keizerin van Duitschland, zijn voor 250,000 fr. juweelen
en diamanten gestolen.
DERDEN DAG.
Er is 'ne man bijgekomen,
i Voor 48 uren;om een loopingske rond Parijs te doen;
willekom! hoe meer volk hoe meer leute.
Maar spijtig dat SixtU6 op Chipka gebleven is; dat is
i gister avond wel 100 keeren herhaald.
1 Er is veel werk te Parijs; op alle blinde muren, ge
ziet aanvragen naar knechten, naar meiden en werk-
j volk, naar bedienden; doch die aan zijn brood wil ko-
i men en tot welstand geraken, moet werken en nog meer
dan te Brussel en t'Aalst, moet slim zijn en vernuftig,
j rap en beleefd, wel ter taal en wel ter hand!
OnzeVriend-Landgcnoot-Taalgenoot-Leidsmanisaan
zijne kunstrijke en te Parijs zoo hooggeschatte bezighe
den, en we gaan wij nu den Leidsman spelen, op goed
vallen uit, die niet waagt, niet cn heeft, en met vragen
I geraakt men teRoomen.
j In alle geval, de Seine is daar, de breede schoone
zwierige lachende stroom; die te Parijs verblijft of
woont, hij neme zijn direktie op de Seine, en nooit kan
hij missen; al de groote gebouwen en dc brecde straten
komen er op uit.
De nieuwe Vlaming is een vereerder van 't H. Hert;
j hij moet dus Montmartre zien, den Berg der Martelaars
waar Bisschop Dionisius in d'eerste tijden wierd ont
hoofd, waar de Commune zoo wreed haren duivel heeft
geschoren en waar nu bijna is opgebouwd de Kerk van
't H ITert, een Meesterstuk van de wereld.
Ten halfzeven trekken v/ij op; er is notr niet veel
Volk in de straten; karren met hout geladen, karren en
wagens met proviand; de vodderapers; de werklieden
der statiën en fabrieken; de briefdragers in greote me
nigte; weet ge hoeveel postzegeb jaarlijks tePai ijs v or
den gemaakt? 1 millard 500 millioen. Weet ge hoeveel
gomme of lijm men daarvoor noodig heeft? 't Bagatel
leken van 40,000 kilcigr. Het Hoofdburecl is aan den
Louver, er ziin 87 Postbureelen in de stad. De Telefoon
ligt tusschen Parijs, Rheims, Lions, Marseilje en Brussel.
Wij zijn weldra aan den Berg; wij klimmen op; wij
zien 't muurken waartegen de generaals Lccompte en
Thomas in 1871 zijn doodg -ch ten. wij zijn aan de
steenen trappen, o dat brioofc hier verrukkelijk schoon
te zullen zijn; die hoogc berg in Parijs levert een aan-
gename heilige eenznamheid op; daar zitten de. blinden
en gebrekkelijken die bidden en een aalmoes vragen; i
onzs Medegezel trekt zijn oogen wijd open als hij die j
reusachtige kerk ziet,gansch in witten steen; in de oude j
kerk welke devotie! Mis aan verscheide Outaars, Volk
aan de Communiebank, aan de Biechtstoelen, Vol'
Parijs, Vreemdelingen en ge ziet het: ze zijn daar op een
Plaats van Wonderen; ze gevoelen dat Frankrijk een
Boetveerdigheid noodig heeft.
Het beweegt en het treft als men die Plaatsen bezoekt;
dan diegrootsche Basiliek, de Verheerlijking van 't H.
Hert en die ruime en statige onderkerk, waar Ons Heer
afgebeeld staat, zijn armen opengebreid gelijk aan 't
Kruis, de Boetveerdigheid vragende cn de Zondaars tot
zijn H. Hert roepende. Montmartre is de Rekrooning
van Lourdes.
Nu komt 'tweór van Heldergem, liefelijk enklaar;
van buiten 't portaal der Basiliek, op d'arduinen trappen
staande, ge ziet Parijs voor uw voeten liggen.... Welke
prachtige en machtige stad!
Geen wonder dat dc Duitschers met blinkende en
stralende wezens uls overwinnaars die stad binnentrok
ken.... We zien neêr opontelbare kerken, paleizen, lust
hoven, "p 't verblijf van 2 miliicen 300 duizend zielen..
Doch er niet veel tijd van te overwegen; 't is meer
dan 8 ure; ten j 1 ure moeten wij cp den Eiffeltoren zijn,
om te zien welke sjoering Parijs van daar oplevert...
Ten half negen zi n v ij in Notre Dame, die meestcr-
I lijk gothieke kerk; gansch volbouwd en in al haren
i luister hersteld; als ge, van aan den preekstoel die on-
j telbare kolommen ziet, zoo zwierig omhoog stijgen, als
j ge die Koor bemerkt, dien hoogen Outaar cu achter
dien hoogen outaar die kolommen der dubbele beuk
rondom en tusschen die kolommen, de geschilderde ven
sters der diepste Outaars, menschen 'tis verrukkelijk!
Er gaat juist een Uitvaart zijn; nu is de Suisse beter
gezind dan zondag! we zien uit de sakristij komen, zoo
statig als kanten beeldekens, 10 a 12 klein zangerkes
opgeleid door eenen Priester; zc knielen toch zoo schoon
voc r 't Allerheiligste, ga2n in de Gestoelten en beginnen
't Office te zingen in een hemelsch akkoord.... Ja, in de
Kerken van Parijs trekt men 't Volk, verwekt men eer
bied en devotie door kunst in gebouw en in zang, door
een statigen en majestueuzen Dienst. Niets leelijker in
een kerk als oneerbiedige en onoplettende bedienden en
wanorde in za.ng en muziek.
We zien 't Groot Gasthuis van Parijs, waar men de
onbekende lijken te zien legt; we zien 't Stadhuis in
1871 afgebrand en prachtig herbouwd; ze zeggen van
1'arijs,fluctuat nee mergjjtur; vallen cn opstaan; vandaag
in brand, morgen wéér in stand; 't zijn dekadékes die l
op dat Stadhuis zetelen; we ziende SainteChapellc, j
waar Lodewijk IX die heilige Koning zoo dikwijls ging I
bidden; 't is in zwierigen gothiek, alles zoo fijn als kant- j
wer!
tuig van Prudens dikwijls zoo zwaar en stroef "vooruitgaat.
In onze twee voorgaande artikels hebben wij Van Duyse's
dichterlijke verdienste, naar ons vermogen, zonder wrok of
vleierij beoordeeld; niet ééne lettergreep heeft men weerlegd.
Wij besluiten dus dat onze beoordeeling juist en gegrond is.
Men beschuldigt ons ook van een een wanklank te
zijn in de algemeeneharmonij die ter eere-»*an Prudens in gansch
Vlaanderen opbruist; van in den algemenen geestdrift koud en
halsstarrig te blijven, en van niet, gelijk iedereen, naar het
wierookvat te gnjpen om Van Duysete verheerlijken.
Dat is al ijdele praat.
Waar ziet men toch dien algemenen geestdrift
Over eenige weken.toen prof. Micheels eene Conferentie kwam
geven om den ingesluimerden geestdrift der Dendermonde-
naars wakker te schudden, wie klaagde bitter om het kleim
getal aanhoorders
De drie gazetten van Dendermonde te samen.
Dit was eene algemeene harmony van jammerklachten.
De eene schreef het toe aan het schoon weder dat tot de
buitenwandelingen uitlokte, de andere aan de feestelijkhe
den van Half Vasten; rn de derde, die rechtzinniger was.
legde het ten laste van de onverschilligheid der Dendermonde-
naars voor Dichter Van Duyse.
Maar iedereen weet dat die man bijna gansch vergetan en
onbekend is. Wie heeft zijn boeken gelszen, eens doorbla
derd of zelfs opengesneden
En dan zal men komen spreken van algemeene harmony
die wij stooren, van vurigen geestdrift dien wij miskennen!
Is dat ernstig?
Maar zijn dichterlijk talent, welkdanig het ook zij, hoe
heeft het Van Du\se gebruikt Aan de verspreiding van wel
ke gedachten heeft hij het toegewijd
Dat is de hoofdzaak.
Welnu, Van Duyse komt in al zijne werken voor als een
Vrijgeest en een rationalist. Hij heeft godsdienst, zeker
lijk, maar't is een loutere natuurreligie. In het Evatgelie
ziet hij niets dan de edele en zuivere zsdeleer, God aanbid
den; den evenmensch weldoen; maar van het bovennatuurlijke.,
van de geloofspunten, van de Sakramenten die nochtans de
ziel uitmaken van het Evangelie en zijne reden van bestaan:
daar rept hij geen woord van. Jesus is voor hem een weldoe
ner des menschdoms. maar of hij aan zijne Godheid gelooft,
dat is moeielijk om bestatigen.
Onze Dendermondsche Coi frater beschuldigt o»s van op
eene lasterende en oneerlijke wijze den poëet Van Duj'ze aan
te randen, van uit zijne duizende en duizende stukken eenige
versjes uit te knippen, wier,zi» en rijmwijze eenigzins kreu
pel zijn.
Maar, goede Confrater, 't zijn gansche stukken die wij aan
halen en u raden eens aandachtig te lezen.
Zijn goddeloos stuk tegen Monseigneur Sterckx (IVd0 Deel,
bl. 122 d.) beslaat ongeveer 100 verzen; en de poëet schijnt het
bestemd te hebben om door het Vlaamsche Volk gezongen te
worden, want het staat fiks op zijn pooten, met rijm en re
frein. De H. Geest verwijt aan den doorluchtigen en wijzen
prelaat dat hij een valschaard is, een heersch- en baatzuchtig
man, een twistzoeker enz... en dit alles op het refrein
Gij onttrekt mij al mijn crediet,
Den heiligcE Geest
Maakt gij al te slim;
'Uk en ben zulken dwazerik niet.
De'Chronijue en andere goddelooze gazetten van Brus-el
voeren geenen anderen toon.
Het c ichtstuk Philip II, waarin hij den katholieken vorst
als een helsch wangedrocht afschildert, staat te lezen in het
is te deel, bl. 79 en V.
En het eindigt met deze vrijdenkersstrofe
O Vrijheid! O geloof aan 's menschen rede en waarde!
Heersch in dees betere eeuw op 't gansche wereldrond, etc.
Maar wat de kroon spant is zijn lang stuk van 12 bladzij
den, getiteld De goede oude tijd. (4" Deel bl. 198 tot 211) Van
Duyse leest de Kerkelijke Geschiedenis met 'nen grooten geu-
zenbril der 19® eeuw.
Wij raden al de Katholieken aan die niet blindelings 'nen
poëet willen bewierooken, eens die twee zangen te doorloo-
pen. De zangerige dichter heeft hier al zijn talent tentoon
gespreid. De ongerijmdste spotternijen, den vuigsten laster,
met welken de Geuzen, Protestanten en Vrijdenkers ooit do
vail i Roomsche Kerk hebben getracht te bezwadderen, dat raapt
een f Dichter Van Duvse op, zet het zwierig op rijm en smijt
het naar het hoofd der Katholieken.
De theologie der middeleeuwen is voor hem begrepen in
deze twee vragen
Ofwel de vrouw een mensch ook was,
Of ik en weet niet van wat ras...
En... Wat dient gedaan
Met een muis die 't dorst bestaan
Een hostie prijs te geven
Aan hare maag En 't werd beslist:
Niet langer 's Heeren lichaam is 't.
Ziedaar voor dichter Van Du\se de theologie van ons
groot vernuft, den weergaloozen Thomas van Aquina.
Wat hij van de Katholieke Bisschoppen der middeleeuwen
schrijft, is 't schandaligst wat men kan uitdenken.
Wij dagen onze katholieke Confraters van Dendermonde
uit de twee strofen van bladzijde 2o5 in hun dagblad te druk
ken.
Dan zal 't voor elkeen zonneklaar blijken dat dichter Van
Duj se aan de Geuzen behoort, dat hij voor hen heeft gewerkt
en geschreven en bijgevolg dat de Geuzen alleen hem kun
nen bewierooken en verheerlijken.
»o«
Dichter Van Duyse en Professor David.
Men loochent dat het hekeldicht (Apologie van Philips II
4de deel, bl. 157) op Professor David niet slaat.
Maar dat is het zonnelicht loochenen.
Ziehier eenige versjes uit dit stuk
De bliksem hale 't laag gespuis der hooggeleerden.
Dat 's lands gaschiedenis hergiet, naar luim en iust.
De Duivel pronkt op 't hoogaltaar;
't Zie daar den tweeden Philips, waar bestons Volk voor kniele
Als voor een halven martelaar,
Zoo is geschiedenis voor professorale snaken,
Nachtuilen
Welnu. David was een hoogleeraar, lioogleeraar bij de Ka-
holieke Universiteit van Leuven,prof. van geschiedkunde, schrij
ver van eene Belgische Geschiedenis, waarin hij bewijst, met
Gerlache en ander katholieke Schrijvers, dat de Spaan'sche
monark geen bloeddorstige dwingeland was, geen duivel, geen
wangedrocht dat zijn eigen kind don Carlos verslond en dat
de bijzonderste oorzaak van die rampvolle Omwenteling de
onedele heerschzucht is geweest van Willem van Oranje.
Zal men nu nog houden staan, dat dit fel hekeldicht onzen
hoogleeraar David niet raakt
En als dit punt klaar er vast is, zat het Davidsfonds ons geld
bestedf naan de verheerlijking van dien geweldigen aanrandsr
van professor David? Kan dat zijn
De Socialisten zouden geerne, de wereld door, een
al de vensters geschilderd en elke venster een manilesfatic maken op I Mei; maar hun leger gelijkt
versch.llige schemering van kleur; we zien van buiten den toren van Dabei; ze zijn maar 't akkoord 0111 af te bre-
dc Lonciergcrie, het laatste gevang van Koningin Marie
Antoinette; we zien 't Gerechtshof en we gaan erin en j Doktor Peters, de leider der duitsche evneditte in AM
we zien een wemeling van Advokatcn, Prokureurs, 1 m Ain-
Deurwaarders.Gendarms.Patientenendestraat-noblesse ka'.d,e dood en begraven dacht, is eensklaps te voor-
van Parijs. We stappen aan dePor.t-neuf op den Stoom- schijn gekomen bij net meer Baringo dut benoorden Nyan-
boct, dit lang en scherp vaartuig schuift er door gelijk za 'jMIN PAC|,A knoopt overal onderhandelingen aan
door kramikkenbrood; wij kijken links en rechts naar al ten voordeele der Duitschers met de stamhoofden rond
de wonderbare schoon gebouwen; wij rijden onder die
prachtige Bruggen cn ten half elfslaan wij met onzen
neus onder den Eiffeltoren, den ijzeren reus van 9 mil- j
lioen kilos gewicht.
het meer Nyanza.
Nu dal Bismarck in de schaduwe is gedaald, prijkt Stan
ley als de grootste man der wereld. Te Napels werd hij
door de gansche bevolking geestdriltig onthaald en de
