Parijs
Rampen Misdaden Ongelukken
Gyseghem. t
Buitenlands.
De Kamer.
De Scholen! öa Scholen!
j Ooslenrijk.
Indië.
Vijf dagen te I'ARIJ.H
Korte vragen en klare antwoorden
Prudens Van Duyse
AALST.- Droeve gevallen Zondag nacht wreed
gevochten opdc Moorseische baan, in Frankrijk bij Nc-
lisDeGols: jonkheden van Moorse! en van Mijlbeek
liggen dikwijls in twist; zondag nacht wêer van zalfden
ditogekijf, geharrewar, gevecht en zekeren Joannes
Schollacrt. jongman, die twêe messteken ontvangen
heeft; een in den rug waar 't mes omgedraaid i een in
de schouders; maandag heel vroeg is hij berecht, maar
dijnsdagr was li j veel beter. In geval van wonde, als 't
vuur erin komt, men vult den put en 't is MOORD.
Woensdag zaten er een dozijn jongens van 12 a 16 ja
ren in 'l Politieburecl, voor betichting van diefte in de
leegstaande fabriek Blondiaumaïs was daar gestolen,
en voor't schenden van een huis aan de Molenstraat-
poort.
DENDERLEEUW. Stoutmoedige diei-stal.
In den nacht van donderdag tot vrijdag is een stoutmoe
dige diefstal gepleegd, ten nadeele van den heer V..
eigenaar.
l5e dieven zijn langs het dak in huis gedrongen, zij
hebben vervolgens bij middel van eenen zwóng, negen
gaten in de zolderval geboord en zijn er al zoo in gelukt i
in de kamer te komen, waar de heer en mevrouw V. I
twee ouderlingen, bijna honderdjarigen, rustig sliepen.
De schelmen hebben uit eenen koffer eene som van
1400 fr. in geld, verscheidene aktiön en een aantal zil- j
verwerk gestolen. De dieven hebben het koffer en het
zilverwerk, dat nophtans eene groote waarde had, op
de b.:ordcn van den Dender gelaten
WETTEREN. IJselijke dood. Een schrikke
lijk ongeluk is donderdag avond op de lijn Ger.t-Den-
dermonde pebeurd. Op de hoogte van Wetteren, is de
genaamde K. Van Herrewegen, oud 60 jaar. door den j
voorbijsnellenden trein gevat en overreden? De dood
was oogenblikkelijk.
GENT. O dien leelijken breabattiD'ander week,
vrijdag rond 11 uren, in een herberg van Godhuizen-
boulvard komt 'ne vent en vraagt eenen druppel. De
bazinne wil hem bedienen, als hij eensklaps botal vil-
lens een handvol peper in 'tmensch haar wezen werpt,
dat zij wegloopt al nuilei.de en kermende... Ge moet laf
en l&chc en prisj en zij11 zijn, om zulke stukken uit te
rechten... Ze me esten hem, als hij gekend is, thalven op
de Vrijdagmarkt doen geeselen.Zondag morgendis
er gevochten in de Lange Kasernstraat, voetvolk en
Lanciers; vijf van de brctteurs zijn aangehouden.
Zondag achternoen is er w ild gevochten op de Nijvcr-
heidskaai in den Cité Congo, zekere Jan L. die bij Sis
Standaert om zijnen druppel gingdie 2 fr gafdie maar
),75 weerkreeg, die opspeeldtge; die den koterhaak
greep, de bazinne. die naar haren man liep; de man die
den stoofnaak wcêrvroeg, Jan die weigerde; de man die
met een schup op Jan zijn hoofd sloeg, dat Jan bewuste
loos ncêrviel en dan nog overslagen werd;'t was éen
bloed op vloer en meubels; mee liep verschrikt weg;
Zaterdag morgend, om 8 ure, viel de spitsgevel van
het huis 11*78 der Chartreuzenstraa' ten gronde. Op dit
oogenblik geleide Jan Verniers vóór de woning eene
steekkar; de puinhoop kwam grootendeels op zijn voer
tuig terecht, dat erg beschadigd werd; hij echter be
kwam geen letsel.
ZINGEM. Zaterdag is een bezetter gevallen van
een i ieuw huis, dat men aan de statie bouwt voor M.
Notaris De Vylder. Men raapte hem op, voor dood,
maar cenigc uren nadien was hij zooveel beter, dat men
hemgken r aar Gent terugvoeren,
BOTTELA RE. In den nacht van 23 tot 24 April is
onze kerk door dieven bezocht geweest.
Na eene zijdeur met groot geweld opengebroken ie heb
ben, zijn de schelmen in de kerk gekomen, waar zij zich voor
stelden een goeden buit te maken. Immers ie Bottelare wordt
het aloud gekende mirakuleus beeld der H. Moeder Anna
nog al bezocht, en vele giften worden in de offerblokken be
steld. Doch de koster weet ook dat de zaken van waarde be
ter kunnen bewaard worden dan in simpele blokskens; daa
rom ruimt bij dezelve bijtijds en brengt den inhoud ervan
in kloekere kassen. Zoo heefi hij de dieven bitter teleurge
steld. want voor al bun geweld en moeite hebben zij den ma-
geren loon van 40 tot 60 centiemen in de offerblokken gevon
den. Zij hebben cr twee opengebroken.
't Is waar. bij dat geld hebben zij ook de ex-voto's gevoegd,
welke door de bedevaarders geofferd waren en rond het
beeld der H. Anna in lijsten hingen. Zij hebben ook bet Ta
bernakel opengedaan, maar het was ledig.
Zij hebben ook de deur der Sakristij trachten open te bre
ken, doch deze heeft niet geweken, hoewel reeds slot en
ijzer verwrongen waren en een stuk arduin uitgekapt was.
Hoe het mogelijk is zoo te midden der buizen zulk geweld
te gebruiken zonder door iemand gehoord te zijn. is onver
staanbaar. Stukken zijn uit de eerste deur gekapt en aan
eese tweede is bet ijzer van het slot en een stuk arduin af
gekapt.
Volgens men denkt zijn de dieven met een rijtuig gekomen
en weggereden. Een rijtuig heeft gc.durer.de den nacht een
geruimen tijd stil gestaan, 'omtrent de herberg Het Rood
Beddeken, op den weg naar Gent.
De gendarmen zijn ter plaats geweest en hebben een on
derzoek ingesteld.
Mochten de dieven welhaast in de handen van 't gerecht
vallen, dit i« de wensch van al de inwoners van Bottelare.
De inwoners van onze gemeente zijn tegenwoordig tegen alle
voorvallen verzekerd.
OVERMEIRE. Vrijdag namiddag kwam de koet
sier van M. V. D..., van Lokeren door Overmeire ge
reden, loen ineens het paard dood viel.
Door een os verhangen, B. B..., uit de Kerk
straat, vond vrijdag morgend zijne geit verhangen. De
os, losgeraakt zijnde, siak {zijnen kop onder den koord
van de geit die hij alzoo heeft verhangen.
ERT VELDE. -- In de verleden week heeft men tij
dens de afwezigheid van den heer Nuyt, in zijne woning
gedrongen en eene som van 130 fr. uit een koffer gesto
len. Zware vermoedens wegén op eenen persoon, die
sedert eenige dagen een buitengewoon verteer volgens
zijnen stand maakte.
BRUSSEL. Een heer en een madam, zeer rijkelijk
gekleed, fransch sprekende gelijk Janson, in een hotel
afstappen... 't Eten van eerste klas >:as nog niet fijn ge-
Roovers-kapitein, don spion der Franschen? Dcnzelfsten! daar
ligt hij; hij wilde M. de Pastoor van Erpe bestelen en vermoorden
en wij hebben recht gedaan, in den naam van de wet
En ik bedank er u over, heeren; is het niet geoorloofd
wraak te nemen, het is een goede daad van een moord te beletten
en van 'ne Vader voor zijn Parochianen te behouden.... Mannen,
draagt dit lijk naar 't dood huizeken; kozijn en heeren, komt meè
naar mijn huis; ge moet straf ontsteld zijn en rustnoedig hebben?
Mr de Pastoor dankte vriendelijk zijnen kozijn, zeggende dat
men hem tot Erembodegem verwachtende was en na nog eenige
oogenblikken gesproken te hebben, namen zij afscheid met de
vriendelijkste woorden.
Zoo gingen zij samen naar Erembodegem, weinig zeggende,
maar veel denkende, Mr de Pastoor, heel waarschijnlijk op den
dood der Goddeloozen, hoe kij schelmstuk op schelmstuk stapelen,
de Goddelijke Bermhertigheid verachten en eindelijk in hunne
zonden sterven;... Steven dacht.ongetwijfeld op zijne Moeder,
vermoord door dien Robineau.... Heb ik uit wraakzucht gehan
deld? vroeg hij zijn eigen af; doch hij mocht getuigen neen, het
leven van den Dorpsherder was een tweede maal in gevaar geweest
eo dat leven mocht en moest hij redden.... Medar ging ook voort
in diepe mijmering; hij bezag inet weemoed de velden en de bloe
men; ge zaagt iets teeder op zijn wezenWat ging er om, in
dit jeugdig hert?....
Zoo kwamen zij aan 't Eandgoed te Erembodegem en vonden er
Morus en Doktor Gillaer in gesprek over de tijden en de gelegen
heden. Doch hoe groot was de verwondering dier heeren niet,
toen zij vernamen de dood van Robineau, van dien rijken jonge
ling door zijn ondeugden zoo ver geraaktAch, riep de manke
Kasteelheer de brave Morus uit, 't ishij die mij geminkt heefl; 't is
hij die mijn leven met tranen en droefheid heeft bezaaid; als ik
peis op dien braven lieer Van Zeulen, op zijn deugdzame Echtge
note!.... Robineau dood!.... 0 rechtveerdigheid van God; Robi
neau ontsnapt te Brussel tweemaal aan de galg om door de kinde
ren zijner slachtoffers gedood te worden!
a Mrtu, sprak Doktor Gillaer, wat gedaan is, is wel gedaan; de
(afelstaat gedekt; ik wensch uallen de smakelijke maaltijd, ('t Verv.
noeg en de schoonste slaapkamer was de hunne; jan-aar
's anderdaags Mr of Madam waren niet te zien, men ging
sjoeren en men bevond dat ze verdwenen waren met
bcddelakcns, handdoeken en all :S v at op de schouw
stond. Schijn bedriegt en een slechte gazet liegt. - Als
Stanley tc Brussel toekwam, is een Kapitein der Bur
gerwacht, die aan' 't hoofd van zijn mannen stond, eens
klaps ingezaiet, door een appoplcxie en moest naar huis
gevoerd worden.
BRUSSEL. - Een erg geval is maand, avond rond 7 ure
inde koningiuiiedrcef te Laken, bijdebrug derSenne ge
beurd. Een plaatselijk rijtuig voerde dc echtgenooten
N.. met hun dochterken, die zijne eeiste communie
had gedaan en dezes twee kleine zusterkens naar de
kerk. Het rijtuig kreeg plotseling eenen rog al hevigen
schok en een der twee jongste kinderen, de kleine Maria,
oud 5 jaar, verloor het evenwicht en viel op de steenen.
Een der wielen van het rijtuig reed over het kind zijn
lichaam. Het arme meisje werd vreeselijk gewond aan
het hoofd Na door eenen geneesheer in eene naburige
apotheek verzorgd te zijn geweest, werd het naar zijne
woning o vergebracht.
Dinsdag ging een nog al welgeklcede heer, zijne over
jas op den arm dragende, in eenen lakenwinkel der Greep-
straat, en vroeg om mijnheer te spre en. Dc meid ging
binnen, en weldra kwam de vrouw in den winkel, zeg
gende, dat mijnheer zooeven was uitgegaan. De onbe
kende vroeg verschooning met 'nen hoop Fransche
komplimenten, en zegde dat hij in den namiddag zou te
rugkomen. Toen hij in den gang wasgekomen, bemerkte
de vrouw dat hij drie stukken kleerstof onderzijne over
jas verborgen hield, vrelke hij had gestolen, terwijl de
meid hare meesteres was gaan roepen.
Wel gij zijt een dief riep zij hem toe, cn ik ga u
doen pakken. De kerel wierp het al in haar aange
zicht en nam de vlucht. De policie zoekt hem op.
ADEGEM. Veel konijnen gestolendie uit stelen
gaat, stelt zich bloot om moord te bedrijven of ver
moord te worden... En dan is 't een gekerm zonder
einde.
WEST- VLAANDEREN. D'ander week zijn cr
nog al verhagelinkskes geweest; rond Kortrijk een we
ver door den bliksem getroffen er. een stoommolen inge
stort; te Caster 4 huizen afgebrand; te Rolleghem 3, en
zou't waar zijn? is daar ook een herbergier door den
bliksem gedood?
IF.PEREN. Zekere Gust D. gaat aangehouden
worde onder betichting van d'hofstcê- Buysse te
Moorslede in brand gesteken tc hebben en te Ieperen is
ook aangehouden zekeren Celestin Leternc, de dader
van talrijke brandstichtingen in Fransch Vlaanderen.
KORTRIJ. K Verblind door den bliksem. - Tij
dens het snweder van woensdag, dat zoovele ongeluk
ken heeft gesticht, is een arme werkman van het kwar
tier Overleye, te Kortrijk, door den bliksem verblind
geworden. Tot heden toe heeft hij het gezicht nog niet
teruggekregen en men vreest datgeene geneesmiddelen
zullen helpen om den ongclukkigen te genezen.
THIENEN. Maandag had aan de statie alhier een
ongeval plaats, dat erge gevolgen na zich had kunnen
slepen. Een landbouwer uil de omstreken stond aan de
deur van een koffiehuis wijl hij een paard vasthield dat
voor eene zwarekar was gespannen. Het paard verschrikte
door de aankomst van eenen trein, begon te stijgeren,
wierp zijnen gcleid.-r ten gronde en reed in woeste
1 vaart naar de stad.
Na een honderdtal meters ver geloopen te zijn, stootte
het paard met den wagen tegen eene gazlantaarn, welke
ten gronde werd geworpen. Het dier geraakte los en
I stormde werder vooruit in de richting der stad. Hot
werd op den Leuvenschen steenweg dooreenen genaam-
den Guillaume Deboeck, dienstknecht van den heer
Marneffe aangehouden Wij hopen dat het staatsbestuur
deze moedige daad niet onbeloond zal laten.
LUIK. PoLICIB OPZIENERS VERMOORD. In den
nacht van zondag tot maandag, zijnde heeren Hardy
en Ponein, beiden policie-opzicners, bijna vermoord in
de volgende omstandigheden. In eenen kroeg ;waar een
orgel speelt in de.Sur-la-Madeleioestraaf, was er twi^t
ontstaan; ten einde er de orde te handhaven kwamen ;ie
policiem&nnen er tusschcn, doch werden er door de gV-
naamden Iresur en Penris, deze laatste bediende in de
herberg bijna half dood geslagen.
Hardv ontving op het hoofd zulke erge slagen, dat
men vreest dat hij zijne wonden niet zal overleven. Men
heeft hem naar het Hotel de la dommelette overge
bracht; men durft hem naar liet gasthuis noch naar zijne
woning overbrengen, zoodanig erg is zijn toestand.
Wat Ponein betreft, zijn toestand is even slecht. Hij
heeft in den onderbuik geweldi e voetstampen ontvan
gen. Zijn toestand is zeer erg. Het parket,vergezeld van
eenen wetsdoktoor, is maandag morgend ter plaats ge
weest om een onderzoek in te stellen.
Penris en Iresur zijn aangehouden en ter beschikking
van het gerecht gesteld.
ingebroken,
in de herberg St Rochus, nabij de vaart, te
Gyseghem, daar waar dien schoonc-n botanik-
ken hof achter ligt.
De deur van den stal was vastgemaakt op
zoo eene wijze dat zij niet kon open getrokken
I worden zonder den baas wakker tejschudden.
Rond de twee uren kwamen de dieven uit op
I konijnen en kiekens. Dc baas, wakker geschud
j door zijne machinery, springtnaar zijn geweer,
I ziet eenen dief binnendringen, en schiet hem
het onderste boven omver. Er wan een geheele
bende. Met dendageraad was er niemand blijven
liggen. Het schijnt dat den gescho'.en ook weg
geraakt is, en met hem twee botvinken cn ee-
nig klem kindergoed.
groote schuur al-
gebrand en Ivo Kerrichaud, 18 j. oud, erin gebleven;
men denkt dat hij zal in slaap gevallen zijn met de bran
dende pijp, die 't vuur heelt aangestoken. Eyraud, de
moord snaar van den deurwaarder, is nog niet gevonden.
Te Moskou hebben 5 gezusters zich gezolfmoord; ze
waren beschuldigd van Socialisrnus. Een leelijke laffe
misdaad te Parijs, Boulvard de l'IIopital, in 't Slachthuis:
M. Janvier had daar I OSschoon vette schapen staan; dijns-
dag morgend hij komt zien en valt bijna dood, leelijke
laffe kerels hadden er 's nachts die schapen zoodanig ver-
j minkt en geschalolterd, dat zij het dood-doen niet meer
weerd zijn. Een vreeselijk drama in datzelfde Parijs,
rue St Denis 275: de agent Fétas, twisten met zijn vrouw;
en met 'ne revolver dreigen, hun zoon 16 j. oud vooruit
springen, om zijn moeder te redden, 't schot afjpan en
den armen jongeling dood zijn.... Ge kunt denken welke
droefheid en wanhoop.
Over eenige Jagen heeft m.n gepoogd den poststrein lus-
schen Weenen en Presburg te doen ontsporen, met het doel
van de verwan ing gebruik te maken om de mail te berooven,
j die r,5oo.ooo[flonjnen van den Hongaarsclie schatkist bevatte.
D« policie zoekt de daders ieverig op.
Uit Ceyslan wordt gemeld dat dc «erw. E. J. Perry prin
cipaal van het Trinitj kollege, te Kandy, op eene jachtpartij
nabij de statie Brintenna werd doodgeschoten. Een inlander
schoot naar eenen buffel, maar trof den missioaaris, die op
den -slag dood was. Hij was slechts 3o jaar oud.
Soo HUIZEN VERBRAND. In de Oostersche Indiën,
te langdwigyee, is den i5 dezer maand eene vreeaelijken
brand uitgoborsten. 5oo huizen zijn in asch gelegd, waaron
der ook het kommissariaat van het land.
Talrijke magazijnen zijn met al de koopwaren, welke zij
inhielden de prooi der vlammen geworden. In een dezer ma
gazijnen waren 25,ooo goudenroupiën (ongeveer een millioen)
waarvan men slechts eenige gesmolten klonten heeft gevon
den.
Ander spektakels, ander tooneelen!.
't Is avonds 9 ure;
We zijn zijn in den Hypodroma.
Wat voor beest is dat? zal men vragen.
Hoort, achtbare Vrienden, duurbare Lezeressen en
Lezers, dat is een groote overgroote Cirk.
In lijn waad?
Oei, bliksems neen, in hout cn steen met een dak van
zink of van glas, in 't midden een reusachtig rond plein
(als reusachtig van een plein mag gezegd worden, wat
denkt dcTaalgilde daarvan?) en rondom trapsgewijze
banken en stoelen voor 't Volk gelijk tc Roomen in 't
Coliséum. t
Wel menschen, daar was een Volk; een zee, 11e
schrik; ge zoudt gezegd hebben 't laatst Oordeel begint.
15 10,000 personen op zijn alderminste.
En we moeten beginnen met te zeggen dat dit Avond
feest deftig was, deftig, treffelijk en onberispelijk.
Ter cere van Parijs mag dit gezegd worden, want er
zijn er daar nog vceel die een treffelijk vermaak zoeken;
een gescheurde pot maakt meest gerucht en nog eens
gezeid: dat die leelijke klein vuil lasterende slechte ga-
zetjes daar niet waren, men zou te Parijs zien gelijk in
ons lichaamals de nadeelige zaken eruit zijn, ons li
chaam werkt om tot de gezondheid terug te keeren; en
dat de slechte gazetjes wegbleven, ge zoudt een veran
dering zien te Parijs.
Attention, opgelet: Daar komt een rijtuig met vier j
peerden, eenKoninklijk rijtuig en 't brengt de personna-
ges aan die gaan toeren doen op de stokken en kt orden, j
j Wel, Casimier van Brussel, onze goede Vriend ia 't
i Hof, dat zijn toeren! die mannen zijn klings en fel; 't -
J zijn meesters in den gymnas; ze kunnen zich wringen j
i cn keeren, als waren hun beenen van gommelastiek! j
En zie toch eens! nu worden de koorden opgetrok-
ken; twee koorden met een stokzitbank; op alstand van
i 20 meters en zoo hoog als de hooge vout van St-Baafs;
en daar in d'hoogte maken ze nu tuimelperten... Och,
I Venten, komt er af, anders valt ge ncêr en breekt hals
i en beenen. Ei, z'hangen er aan met hun éen hand op
die vrecselijke hoogte: hi, nu met hunnen slinken voet
oei, nu met hun tanden, en nu slingert de koorde in
d'hoogte en een der twee verlaat het zitbankske en
blijft nu vast aan den voet van den anderen, 'tls genoeg,
scheidt er uit, g'hebt uw geld verdiend....
Er komen ander manschappen die om prijs rijden op
rijke Romeinsche wagens, op driewielkarren. Als dit
gedaan is, met veel zwier en glorie, nu wordt er een
aireke gespeeld;... er komt iets vooruit; 'tis een ijzeren
hok; er zitten leeuwen in, briesschcnde leeuwen: Brrr,
welke vrecselijke oogen! Hoort ze brullen! ziet ze
springen over en wcêr! moesten z'över 't Volk geraken,
't zou een carnage zijn...
De Leeuw, 't zinnebeeld van Vlaanderenmanhaf
tig, openhertig, zonder valschhcid, recht voor de vuist!
De Dierentemmer gaat bij de Leeuwen, en de Leeu
wen gehoorzamen hem; ze doen voor hem allerhande
toeicn; hij steekt zijn hcofd in hun vreeselijk bakhuis,
oei, dat zijn tanden! hij doet de tiegers komen of groo
te honden, ch ons arme memorie begint ook al te fa
len) tiegers of honden; leeuwen en tiegers springen rond
gelijk in e.n rijschool... Doch wat is er? De Lceu wen-
temmcr komt er schielijk uit en het ijzeren hok wordt
doormannen gelijk weggeschoven; ze willen hebben
dat er gevaar was... Weinige Temmers van wilde die
ren sterven op hun bedde...
Wat gaat cr gebeuren
Ze werken daar op dit plein, gelijk op d'Inhaling van
eenen Burgemeester.
Men bereidt de plaats voor een groote Pantomiene.
Dc Zegepraal der Russen cp de Turken.
itc TAFEREEL Een russisch sneeuwveld, oei, de
laiudepaktu, een Russisch sneeuwveld; de zang der
Russische Landlieden; Troepen die voorbij trekken;
-T^rksche Krijgsgevangen en Russische Gekwetsten;
i de militaire koeriers, het Avondgebed. Skobeleff, die
met zijn Leger voorbijtrekt... Dat alles afgebeeld door
honderde en honderde personenze moeten daar een
cersken uitdeelen aan dat Volk.
j 2d0 TAFEREEL Alles is veranderd. Ge ziet de
sterkte van Plevna; twee Russische officiers komen ze
1 afsjceren; doch 't wordt gezien en ze gaan 't met hun
leven betalen; zc staan daar d'oogen verbonden-, feu!
vuur! 't isdedocdlals ze verlost worden, dat men
Plev.na beschiet, dat er wreed gevochten wordt, dat de
stad ingenomen wordt en de Turken vluchten.
3dc TAFEREEL Feest te St. Petersburg, op den
breeden stroom Neva, die vastligt; ge ziet 't ijs voor
uw oogen blinken en den sneeuw glinsteren... De Vol
keren komen schaverdijnen; wel, dat is mooi, zulke
toeren op 't ijs doen 't is taroef met den zot; 't jong
Volk komt zingenwant 't is Vaderlandschen Feestdag;
daar zijn de zegevierende troepen; men juicht generaal
Skobeleff en zijn Volk toeg'heel 't Plein staat vol Rus
sen in hoogen geestdrift; dan wordt het RussischNatio-
i naai Lied aangeheven, uitgevoerd door 250 man de
menigte zingt geestdriftig meê de klokken luiden, de
kanons brommen los't is een tafercel van opgetogen-
1 heid en van zegepraal...
1 En ge zaagt het: D'Aanschouwers, de Franschmans
hadden vreugd in den Zegepraal der RussenSebasto-
pol en Malakoff zijn vergeten; Frankrijk weet dat, in
geval van oorlog, Rusland tegen Duitschland zou ko
men staan en bondgenoot worden van Frankrijk; eilaas
dat vechten en strijden is van alle landen en van alle
tijden.
Een schoon Feest geweest in dien Hipodroma; eere
aan al degenen die aan de Volkeren deflige en schoone
Feesten verschaffen en nogmaals reden wij door't ge
woel der Straten en Bolvards naar ons vriendelijk en
liefelijk schuil- en rustplaatseken, tusschen 't gedom-
melsel. op de bolvards, nog altijd bleef die Russische
Vertooning voor onze oogen zweven.
V. Waarin bestond het Wetsontwerp Coremans
A. In de verplichting van twee vakken aan teleerenbij
middel der vlaamsche taal, in de vrije colleges van Vlaande
ren, gelijk het sedert i883 geschiedt in de Athencas.
V. Waarom was dit voorstal noodzakelijk
A. Omdat de vlaamsche taal zoo gebrekkig geleerd wordt of
hijna gansch verwaarloosd.
V. Wat is het bewijs daarvan 1
A. Minister Lejeune heeft verklaard dat hij ons geen
vlaamsch tribunalen kan geven, omdat hij geen rechters en
magistraten vindt die de vlaamsche taal machtig zijn.
V. Was het Voorstel- Coremans deelmatig
A. Ja, want gelijk Volksvertegenwoordiger De Sadeleer
zegt, zoolang men in Vlaanderen het ^Onderwijs niet her
vormt en vervlaamscht, zijn al de andere maatregels bijna
j nutteloos.
V. Was dit Voorstel niet tegenstrijdig met de Vrijheid van
Onderwys
A. Geenszinswant de Staat heeft het recht vaa een pro
gramma voor te schrijven om inde Hoogescholen aanveerd
te worden.
V. Hoe bewijst gij dit
A. Vroeger ,eischte de Staat dat men latijn en griieksch
moest kennea, ja zelfs algebra en meetkundeen niemaud\\tei\
beweerd dat die eisch strijdig was met de Grondwet.
V. Maar de Taalvrijheiddoor de Grondwet gewaarborgd,
was zij daardoor niet gekrenkt
A. Er is daar een zweemsel van.
V. Hoe legt ge dat uit
A. In de middensektie, waar de wetgevers eerst en vooral
de grondwettelijkheid der wetsontwerpen moeten onderzoe
ken, is cr niet een Kamerlid die het Voorstel- Ceremans als
strijdig met de Grondwet heeft verworpen.
V. Vindt gij er niets in dat met de Grondwet niet overeen
komt 1
A. Ja, iets; maar 't is maar een speldekop.
V. Hoe legt gij dat uit
A. De Staat heeft het recht van zekere vaks' wetenschap
pen of talen doen aan te leeren in de colleges, als noodzake
lijke voorwaarde om in de Hoogescholen aanveerd te wor
den maar, zoo 't schijnt, heeft dc Staat het recht niet van
zekere vakken te doen aanleeren bij middel van deze of gene
taal.
V. En is dit al het ongrondwettelijke dat het Voorstel-Co-
remans bevatte
A. Zekerlijk, voor 't éverige is er niets in dat met de Grond
wet strijdt.
V. Maar is dat den Staat nier toelaten een eerstestap t« zet
ten in onze vrije colleges om er later den meester te spelen
A. Geenszins.
V. Zou de Staat daardoor het recht «iet gekregen hebben
van ons vrij onderwijs te controleeren?
A. Niet meer dan nu; nu ook mag de Staat onderzoeken
of de student zes jaren studiën heeft gedaan of hij latijn,
grieksch en wiskunde heeft geleerd.
Een vak min of meer zal dit onderzoek niet grooter of ge
vaarlijker maken.
EN ZIJN STANDBEELD. (Slot.)
Onze tegenspreker in Dender en Scheldeal zijne pijlen ter
verdediging verschoten hebbes de, heeft ze terug in zijnen ko
ker, samengeraapt, om ze in vorm van vluchtschrift rond te
strooien.
Die gedachte is niet slecht, we zijn van zin hetzelfde te
doen, als 't eens pastalzoo zal iedereen het voor en tegen kun
nen lezen, en met kennis van zaken oordeelen.
Het "boekje van onzen wederstrever is nog al knap geschre
ven, en hel getuigt eene naïve en vurige bewondering voor
poëet Van Duyse.
Spijtig dat het ontsierd blijttdoor die grove en hoonemde
scheldwoorden, welke niets anders bewijzen dan gebrek aan
goede opvoediag en aan goede redenen.
Als onze tegenspreker eens 'nen goeden bril wil opzetten,
zal hij licht bemerken dat al die verwijtingen loodrecht op
zijn eigen hobfd neerkomen.
Hij spreekt gednrig van laster en logen maar vergeet
zorgvuldig te toonen waarin wij gelogen of gelasterd hebben.
Waar hebben wij geschreven dat Van Duyse een onver
staanbaar -poiet» is 1 iste logen.
V/aar hebben wij geschreven dat Van Duyse een godde
loost Vrijdenker is 2de logen.
verachtelijke Geus is? 3de leugen.
Vrijdenker is die aan God niet ge
looft 4de logen.
Hoe hebben wij tegen den gemeenteraad van Dendeimon-
de een dommen en kwaadwilligen uitval gedaan
5de logen.
1 De schrijver is zelf beschaamd van dien uitval te laten ken
nen want alsdan zou iedereen klaar zien van welken kant
de domheid en kwaadwilligheid is.
Na deze korte bemerkingen vragen wij Aan wien van ons
beiden past best het woord van onhezonnene waarmee onze
tegenspreker zijn boekje sluit
Tot hier toe bestaat de verdediging van dichter Van Duyse
in drie punten.
i° In 't aanhalen van eenige schoone en godsdienstige dicht
st ukken.
Maar dat bewijs is niet genoegzaam, 't Valt niet moeielijk,
zelfs uit Voltaire en Rousseau, reeksen van schoone en godsdiens
tige verzen aan te duiden, zooals bijvoorbeeld De Natuurwet
van Voltaire door Van Duyse vertaald (IXe D. bl. 85), waarin
hij zegt Aanbid een God, bemin het recht, bemin uw land
Zullen wij daarom zeggen dat Voltaire een godsdienstige
schrijver was
Victor Hugo is dan ook een groote godsdienstige poëet.
20 Men beweert nog altijd datt wij uit duizenden dichtstuk
ken eenige regels uitknippen in een oogenblik van hwade
luim of van verdwaling geschreven
Maar wij wijzen op dozijnen dichtstukken, en op lange «n
doorslaande dichtstukken, waarin men zonneklaar de gedach
ten, de overtuiging en de streving van den schrijver ziet.
't Is genoeg een of ander zijner dichtwerken opem te slaan,
de inhoudstafel te bezien en de stukken te doorloopen welke
Godsdienst en [Kerkelijke Geschiedenis betreffen Uit al die
stukken komt Van Duyse te voorschijn als een Vrijdenker of
een erge hespotter der Katholieke Kerk.
Wij herhalen het nog eens: hij leest de Kerkelijke gesckie-
nenis met 'nen grooten geuzenbril der negentiende eeuw.
3e Eindelijk, zegt men, Van Duyse heeft die stukken welke
de Katholieken moeten afkeuren, zelf veroordeeld, want hij heeft
ze in 't licht niet gegeven.
Ja, maar die stukken, zeo talrijk cn zoo gewichtig, bewijzen
toch wat dichter Van Du;.se in zijne rijpe jaren geworden
i was onder den invloed der liberale denkwijze.
Aan wien is 't dan dat men een standbeeld wil oprechten?
Is 't aan den Vlaamschen jongeling, van katholieke afkomst,
die voor de Vlaamsche Taal moedig kampte?
Is 't aan den grooten poe'et den genialen Vlnming
Maar dat is hij niet. Ofwel is 't aan den geleerde en dichter,
zooals hij verschijnt in zijn volledig gewrocht Maar dat
I is een Vrijdenker, een hespotter der Katholieke Kerken de ver-
draagzaamste Katholieken zijn toch nog zoo sukkelachtig niet
j om mee te werken aan de verheerlijking van zulke schrijvers
i Men ziet hetdichter Van Duyse kan op verschillende wij-
1 zen aamschouwd worden.
Te Rome zag men een standbeeld van Janusden god met
twee gezichten.
Wij derken niet dat het rechtschapen en Vlaamsch Den-
dermonde de goeste heeft van een standbeeld op te richten aan
een pocet met drie gezichten.
't Gaat er wel met de liberalen. Ze zijn er dun ge
zaaid, maar maken meer geraas en getier dan honderd
man. Neujean van Luik valt nu uit, tegen de rech
terlijke benoemingen van minister Lejeune, en be
weert dat de liberalen alleen kunnen onpartijdig zijn
en de Grondwet getrou welijk toepassen. De Katholieken
zijn slaven van Rome, en alvorens eene Staatswet uit
te voeren, moeten zij hooren wat Rome zegt
Toe maar, waalsche advokaat, al de Katholieken
buiten de wetgeen Rechters meer dan van 't ras van
Vrijdenkers en Goddeloozen
En zeggen dat die dwaze en schaamtelooze praat in
dc Kamers moet geduld worden
De arme Liétard, die deze week van op de tribuun
aan de Kamerleden toeschreeuwde: Ge zijt 'nen hoop
luiaards en kwakzalvers die 11 niet bezig houdt met de
belangen van 't land,maar daar zit te kijven en te schel
den... die woorden zijn op veel Representanten maar
al te wel gepast.
Minister Lejeune volgt een aardig stelsel om de ge
meenten in Vlaamsche en Fransche tc vcrdeelen. Al die
twee Talen spreken, worden bij de Walen gerekend, en
nochtans iedereen weet dat er op ir van die soort, 9
Vlamingen zijn. De Walen zijn te dom... of te slim om
Vlaamsch te leeren en de Vlamingen zijn sukkelaars
van dit zoo lang te verdragen.
In Vlaanderen Vlaamsch Eerste grondbeginsel.
De Vlaming gelijk aan den WaalTweede grondbe
ginsel.
Daaruit volgt onder andere
Ten eerste dat er van de twee Hoogescholen één
moet Vlaamsch zijn.
Ten tweede dat onze Vlaauesche Vertegenwoodigers
in de Kamer moeten Vlaamsch spreken.
Er zijn lieden die lachen als men zulke dingen be
weert; maar dit zal komen, en misschien eer dan men
denkt.
't is m; ar gelijk de heer Helleput zeide, een kwestie
van tijd en stond; maar dat vcreischt de wcerdigheid
van ons Vlaamsch geslacht.
Daarenboven zullen er nog veel andere zaken uit
spruiten
i° Dc .Vlaamsche Vertegenwoordigers, die nu eene
vreemde Taal moeten gebruiken, zullen niet meer uit
gelachen worden.
20 Dc besprekingen zullen veel kalmer en redelijker
wezen; de Walen zullen de Vlaamsche Redenaars lezen
in het Staatsblad, cn 's anderdaags afkomen met hunne
onderbrekingen of interrupties.
30 Men zsl meer practische mannen in Vlaanderen
kunnen kiezen voor de Kamer... nu kan er bijna niet
een Vlaming binnen, of hij moet half vcrfranscht zijn.
Wat heeft Frankrijk in zulk diep bederf cn Ongeloof
gebracht? De Scholen 'tOnverschillig Onderwijs!....
Wee ons, riep Thiers uit in de jaren 40, wee ons! 20,000
Schoolmeesters, 20,000 Vrijdenkers!.... Als 'ne mensch
dat hoort van Frankrijk, een Onderwijzeres die haar
kinders bekijft, omdat zij een kruis maken als't bliksemt
en dat de kinderen daarvoor straf krijgen. Te Tou-
louze, de Bestierster der Normaalschool, waar men
