1
Pantos VAN
Zondag 18 Januari 1891
32'u Jaargang
BERICHTEN Zondag 18 Januari, len 5 ure stipt.
PRACHTIG CONCERT VAN LIEFDADIGHEID,
Overzicht
Loopende nieuws.
GODSDIENST.
VADERLAND. VRIJHEID.
Volkspartij.
De winsten verminderen;
D'inkomsten verminderen;
De lasten moeten afslaan in even
redigheid.
St Martens-kerk Aalst.
sM".
EEN BLOEDIGE WRAAK.
BUREEL, ACHTERSTRAAT,
Gewone Annoncen 20 centiemen per regel. Annoncen op de tweede bladzyde
50 centiemen den regel. Berichten onder 't Nienwe, 1 frank den kleinen regel.
ET LAN
ABONNEMENTS-PRIJS.
5 Fr. "s jaare, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alle tijdstippen des jaar?
genomen, rechtstreeks bij ons of door Post of Briefdragers.
YANA
in de groote Zaal van 't Werkmanshuis - Aalst,
ten voordeele der noodlijdende Werklieden van de Katholieke
't Zijn de Geeraardsbergenaars die de Vertooning ko
men geven; Plaatsen van 1 fr. en van 50 c.; elk is er
toegelaten, 't Zal kunstig zijn en kluchtig. De Winter is
stuur en lang; er wordt veel honger en koude afgezien;
het Werkmanshuis deelt menigvuldige aalmoesen uit,
maar de hulpmiddelen zijn uitgeput; laat ons niet alleen
kaarten nemen om de Noodlijdende Medebroeders te hel
pen, maar laat ons dit Concert gaan bijwonen, uit Sociale
plicht.... De gevaren zijn groot in Aalst; ze willen't
Werkvolk inlijven bij een sekte, van welke niets zal ko
men dan wanorde, verval, ongeloof, om op eenen einde-
loozen Burgeroorlog uit te loopen.... Alleman fer hulp
voor Vrede en Welvaart.
BEMERKINGEN.
Artikel I. Als de werkende man, met neerstig en
spaarzaam te zijn, zijn brood niet kan verdienen, dat is
een ziekte voor g'heel de Stad, gevaarlijker als Typhus en
Cholera.... Ge ziet in AalstElk lijdt en de klein Burgerij
verdwijnt; kon de massa deftig zijn brood winnen, win
keliers, ambachtsmans, schoenmakers, kleermakers, sme-
ders, elk zou werk hebben in overvloed.
Artikel II. De loon achterhouden is een wraakroe
pende misdaad; maar d'Ouders verdrukken, de winst
achterhouden, vergeten wat d'Ouders voor hun kinderen
gedaan hebben, zijn zuurgewonnen geld verbrassen,
in d'Orgelbals honderde en honderde franken per avond
verkwanselen, 's nachts de straten doen weêrgalmen door
vuil ontuchtig gezang, dat zijn ook hemeltergende stuk
ken, die een Volk ongelukkigmaken, hier en hiernamaals.
Artikel III. Gent, waar de winsten veel grooter zijn
(in den Gemeenteraad van Aalst is verklaard dat men
t Aalst fabrieken bouwt voor de klein daghuurkes die hier
gegeven worden;) Gent is veel armer dan Aalst, dat moe
ten al de gazetten bekennen; waarom? omdat de geldwin-
iNK nin^ zonder zedelijkheid en orde in d'Huishoudens, een
ie -oniiêr h\n.
Artikel iV. Veel Orgelbals in een stad, veel Zedebe-
derf en veel goddeloos Socialismus.... 't. Is in de groote
Danszalen dat de kopstukken van't goddeloos Socialismus
nu komen hun brandende leerstelsels verspreiden... Hee-
ren van Overheid, Rijke menschen, Burgers,Werklieden,
vereenigt U toch allen voor de goede Zeden, onder de
Banier van t Christelijk Socialismus.... De wereld moet
in t Christelijk Socialismus of ze zal vallen onder de sla
vernij van 't heidensch goddeloos Socialismus.
Artikel V. Dijnsdag komen d'Heeren der Kamers
wederom bijeen, dijnsdag,.. Om de liefde Gods, dat men
toch alle anderezaken daarlate, om te werken voor 't
welzijn en den Vrede in 't Vaderlend; voor de broodwin
ning; veel menschen lijden honger en gebrek;...
De lasten moeten afslaan in evenredigheid.
Sparen! sparen! sparen!
Alle nuttelooze kosten vermijden; denken om de Steden
en Dorpen t'ontlasten, om de contributiën te doen afslaan.
Artikel VI. Geen grooter ongeluk kan er over ons
Land vallen, dan als de Landbouw geen Broodwinning
meer is.... Wij zijn in dien toestand.... Heeren Gekoze
nen, toont toch dat gij ware Volksvertegenwoordigers
zijt.
ten dat de jongensschool der Graanmarkt en de meisjes
school der Pontstraat, twee ultra-liberale scholen zijn....
De liberale gazet van Aalst heeft vlakaf verklaard, dat zulke
scholen bestemd zijn om een Scheuring in de Kerk te
maken, grooter dan de Scheuring der 16llc eeuw.. Den-
dergalm, wij dagen u uit, deze woorden te leugenstraffen.
Is 't waar dat jaarlijks de beste leerlingen der Stadsschool
naar de Geuzeschool der Graanmarkt worden gestuurd?...
Een schoon premie d'e de Stad daar geeft aan d'Ouders...
Is 't op zulke wijze dat men 't Socialismus bevecht?... We
zijn er wel meê. Missionnaris Redant, van Nieuwer-
kerken geeft in de Missiën in China en Congo een schoon
beschrijf over de Nieuwjaarsgewoonten in China; alsdan
zijn er 15 rustdagen, op welke niemand mag aangespro
ken worden voor zijne schuld of voor andere verplichtin
gen. Eiken Chinees houdt dan kermis in zijn huis.
T'HAALTERT, verledene >veek een omhaling geweest
voor schamelen en andere Armen. 800 fr. opgehaald,
's Anderdaags 9.zakken tarwe brooden en 150 lieters ko
len uitgedeeld; 300 fr. zijn bestemd om w ten huize gege
ven te worden aan noodlijdende schamelen.
T'Hamme was er zondag Ringsteking ie peerd op 't IJs
van de Durme.Tot Hoboken zijn wel 16 duizend Per
sonen over de Schelde gegaan, o. a. eenen Doop, met
g'heel den Aanhang. Te Temsche, 't is niet gezien se
dert 1838, te Temsche, waar de Schelde rond de 400 m.
breed is, daar was 't zondag verrukkelijk om zien; een ijs
zoo vast als 'ne kerkvloer, met rotsen en schotsen die
blonken en fonkelden in de zon, rotsen bij lage tij ver
schelde meters hoog; op die Schelde banen en wegen ge
kapt, kramen en barakken gesteld, schietpleinen en kamp
strijden ingericht, naar de wip geschoten, en een Volk
gelijk op een Jaarmarkt. De familie Rik Van de Vyvere
bakte er watels aan 5 eens met dezelfde ijzers die in 1838
gediend hadden.. Van wijd en zijd was men komen
toegeloopen; er waren exprestreins; men zou gezegd
hebben, zondag te Temsche: Een NovaZembla, waarover
Tollens zoo heerlijk schrijft. Donderdag zegden ze dat
men 't ijs onder de brug had doen springen, omdewiile
van de Dooi-gevaren te verminderen, voor de pilasters;
want er zullen ijsschotsen afkomen met een seldrement
en een geweld van den anderen wereld.... Deze Winter
is waarlijk buitengewoon. Wij hebben ontvangen De
Martelaars van het Gerecht (Coecke en Goethals), drama in
5 bedrijven door Harry Peeters; treffend en bewegelijk!..
Het staat vast: Vlamingen doen oordeelen, in eersten aan
leg of in beroep, door Rechters die geen Vlaamsch ken
nen, dat is een wraakroepende Misdaad tegen ons Ge
acht Willij onvsleVi
gij u blootstellen aan geraaktheden en aan bedwelmdue-
den, aan pulpatio-cordis en aan calculus of stranguria,
drinkt dan dit zoogezegd Beyersch, Engelsch of al ander
vreemd Bier... Maar koint dan niet klagen, 't isu voor
zegd.... Niets beter voor de gezondheid en voor de wel
varendheid dan onzen Vlaamschen Uitzet, als hij goed en
zuiver is gebrouwd... Wanneer krijgen wij in den Lande
van Aalst een Burgerbrou? Weldoen zonder omzien,
allerbest zegt Sixtus... Die wel doet, verdient lof en dank.
Een groote droefheid in de Koninklijke Familie te
Brussel; juffer Henrietta, de Prinses van Vlaanderen, van
'f jaar 1870, ligt erg ziek, gevaarlijk ziek, ziek in ster
vensnood een verkoudheid op de longen. Donderdag
was 't een klein titje beter. Een gazet van krachtige
Christelijke en Vlaamsche demokratie is het Zondags
blad van Wareghem, die gazet gaat versterkt worden
onder den naam van Ons Vlaanderen. Gent is in
rouw, zijn primus in 't muziek, de jonge en veelbelovende
M. Heckers is te Wondelgem overleden. Het lichaam te
teêr, 't vernuft te groot. Goede Ouders, die hun kin-
ders zenden bij slechte goddelooze Meeeters, is dat niet
dwaas?.... Er zijn er eenigen op den Buiten die niet we-
Er is een misdaad die tegenwoordig veel bedreven
wordt en die ongelukkig maakt, op aarde en hierna, 't is
het stelen, de onrechtveerdigheid.
Is Italië nog niet arm genoeg In de Staatskas 't is
altijd krot en kort op veel plaatsen de Volkeren die hon
ger lijden, 't zijn gelijk de Wolven in d'Ardenen, ze komen
razig geloopen naar de Markten en naar de Stadhuizen....
Dat komt van stelen en onrechtveerdig leven, van de Kerk
te verdrukken als de Staat onrecht pleegt, dan zijn er
zelts Rechters die schrokkerie willen plegen, gelijk wij
het ondervonden hebben te Roomen, en weet ge wat
meester Crispi (de man met zijn 3 wijven, 'ne schoone
Minister,met zijn geklodderd en gesmodderd Huishouden),
weet ge wat Crispi nu voorstelt
Ten eersten van den Paus het recht van Eigendom te
bet wisten, over 't Vatikaan en aan den Staat de macht te
geven de Bisschoppen en Pastoors af te stellen. (Ja Crispi,
vervolgt maar dien ouden Paus Spijtig dat gij niet kunt
lezen op ons 2de bladzijde, hoe Napoleon den Eersten ge
varen is op de wegen die gij bewandelt).
Ten tweeden, en dat is 't wreedste, men zou een laatste
roovende lihnd slaan aan de Goederen der Godvruchtigheid
en der Liepadigheid... Gij, katholieke Ziel, Abt, Prelaat,
Kardinaal/gij hebt gefondeerd voor Weezen en Zieken,
voor Scholen en Hospitalen... Daar komt de Duivel, onder
den schijn der Logie, en hij neemt uw goed en gebruikt
het tegeü uwe inzichten... Als wij zulke schelmstukken
zien, mdet. het ons verwonderen dat Europa gestraft wordt
en dat flie groote wreede Legers ons nog ander kattastrof-
fen voorspellen
o
p. iERLAND nog altijd vitterij en 'wisterij wegens
Doj i.mi ain Min hppf'.Vwan'j cednar.,aaa riin
lanc, niet zijn eigen oiechl te gedragen Er is grooie
koppigheid in de twee Partijen en tot hiertoe bleven al
de woordenwisselingen vruchteloos en nutteloos.
o
Te ROOMEN zijn eenige woelingen geweest in d'Hooge-
school, tegen Oostenrijk er is nog geen armoede genoeg;
't Land moet vergroot worden.
o
In RUSLAND worden tegen de Joden zware edikten
uitgevoerd ze schrijven dat Czaar Alexander 3 jaar uitstel
geeft, om hun goederen teverkoopen, maar van den an
deren kant hoort men, dat de strenge bevelen al in uitvoe
ring zijn gekomen... Zoo is 't nog gebenrd dat de Czaars
genade gaven aan bannelingen die reeds in Syberie be
zweken waren Ze zeggen dat de Schrapzucht en de
woekerij der Joden in Polen, in Waldachiën, in Rumenië
en die half-Oostenrijksche Provinciën, dat de schrapzucht
der Joden er onbeschrijfelijk groot is. ln Schotland ver
wacht men zich aan bloedige worstelingen de werksta
kers krijgeu honger z'houden de Convois tegenze komen
bijeen in den donkeren... Dat men toch, door een wijs,
rechlveerdig onderzoek en door vaderlijke handelwijze,
die werkstakingen belette. In ARGENTINA, is 't daar
mee dat de onrust blijft duren, z'houden daar sterk aan
hun Vrijheid, en nu schrijft men dat de Bankiers 10
millioen Piasters willen leenen, als't Gouvernement afziet
van de 2 0/0 belasting op de depots van de partikuliere
Banken.
o
Inkomende rechten op granen in Duitschland. De
duitsche Rijksdag heeft zijne zittingen heropend en be
spreekt sedert dijnsdag een voorstel van MM. Auer en
consoorten (socialisten) en Richter, strekkende tot af
schaffing der inkomende rechten op granen en vee
De rijkskanselier nam deze gelegenheid waar om eenige
inlichtingen te geven over de onderhandelingen met
Oostenrijk, over een tolverbond tusschen beide landen
die, naar M. von Caprivi hoopt, zullen gevolgd worden
door onderhandelingen met andere landen over de han
delsverdragen.
Prins Bismark is, in deze bespreking, herhaaldelijk
hevig aangevallen, door de socialistische en liberale
redenaars.
Van epn anderen kant vond de oud-rijkskanselier ech
ter vurige verdedigers.
Vrijheer von HÉLDORF, conservatief, zegde dat de
invoerrechten een maatregel van noodweêr vormen tegen
de overstrooming met amerikaansch graan.
Spreker's partij is er Bismark dankbaar voor dat deze,
op grond van de nationale eenheid, eene bescherming
van den nationalen arbeid in het leven heeft geroepen.
Het is te betreuren dat in deze vergadering op zulk eenen
ruwen toon gesproken is over dien grooten man.
Bij die woorden ontstond zulk een lawijd, dat M. von
Heldorf £ot de orde werd geroepen.
o
Nieuwe encycliek.
Rome, 14 jan.
Volgens de Italia zal de encycliek over de sociale vraag
punten met Paaschen verschijnen en in drie deelen on
derverdeeld zijn.
1° Algemeene grondbeginselen (economische en
sociale) p
2° Middelen om de overdreven ellende en' den over
dreven rijkdom te doen verdwijnen.
3e Oorzaken der sociale kwestie. Meening des Pausen.
De Paus is van oordeel dat de II. Stoel de sociaal
democratische beweging moet leiden.
Men gelooft dat de H. Vader een beroep zal doen op
alle conservatieve krachten en zelfs op de protestanten.
(Onder voorbehoud.)
o
De opstand der Roodhuiden. Volgens de laatste
tijdingen utt Pine Ridge hebben de groote indiaansche
opperhoofden zich onderworpen. Hunne oorlogsman.ïen
zijn vergaderd in eenen ravijn op 2 mijlen van liet agent
schap. Zij zijn door de federale troepen omringd.
Verscheidene grenssteden wordeD echter nog door
ande^ ben,1on Roodhuiden bedreipd- (^ube en Baby
City zou de toestand ze'fs zeer oritisch zijn, en ic „.en
bloedige botsingen vreezen.
o
Wilde dieren. De hevige koude jaagt sommige
wilde dieren uit hunne schuilplaatsen, tot dicht bij de
woningen der menschen, waar zij anders slechts zelden
verschijnen.
In eene onlangs gehouden jacht nabij Pettau, Styrië,
doodde men niet minder dan drie heeren, welke door
den honger uit de bergen van Ilongarië gedreven waren.
In de vlakten, langs de waterloopen, ontmoet men ook
zeldzame vogels,uit de noordelijker streken overgekomen.
Zelfs het kanaal van de Donau, te Weenen, wordt door
vele meeuwen bezocht.
De jacht levert dan ook zeer veel wild op. In drie jach
ten op de eigendommen van prins de Liechtenstein, te
Eisgrub en te Lundenburg, doodden zeven jagers onlangs
6520 hazen en 890 patrijzen.
WEENEN, 13 jan. Bij de volkstelling heeft men be
vonden dat nabij Szegedin eene grondeigenares leeft van
114 jaar. Zij is nog zeer kloek.
In i582, 23 April, dag na Beloken Pa-
schen is St. Martens-kerk verwoest door
de Beeldstormers.
Twee jaren en 8 maanden zijn de Re
bellen meester gebleven van Aalst; 2 ja
ren en 8 maanden;
Doch ze deden er niet al wat ze wilden
want d'Historie verhaalt dat d'Aalste-
naars nooit gedoogd hebben dat er een
Predikant der Geuzen in 't openbaar zijn
valsche leering preêkte, zelfs hebben zij
er eenen weggejaagdDaarvoor hebben
d'Aalstenaars eenen brief van bedanking
ontvangen.
De Kerk lag leelijk verwoest en zon
der eenige reparatie.
In x5g5 herbegonnen de Werkingen.
In i6o5 onderstond de Kerk eene
brandramp.
In 1628 en i65o en de volgende jaren
der Eeuw gingen de Werkingen voort.
In 1731ziende dat de voltrekking on
mogelijk was, wierd 't Portaal der lijk-
deur gemaakt en kostte 23oo gulden; er
stonden schoone beelden op, die door de
Fransche Revolutie verdwenen zijn. In
1766 besloot 't Magistraat al de presentie
gelden af te staan voor de Kerk.
In 1795 na den slag van Fleurus, lieten
de Keizerlijken (Oostenrijk) België aan
zijn lot over, de Vrijboomen wierden ge
plant, korts nadien wierden de Kerken
gesloten; en al de kunststukken Nationa
len Eigendom verklaard.
T Aalst had men 't gevaar zien aan
komen en de kostbaarheden in goud en
zilver wel verborgen.
De Schilderij van St Rochus wierd van
den Outaar gehaald en naar Parijs ver
voerd.
|$In 1802 wierd St Martens-kerk her
opend; buiten den roof der kostbaarhe
den was er niet veel schade.
OF
door Silvain Van der Gucht.
XVI. EEN KLUIZENAAR.
Het was half twaalf voornoen, als de twee jagers zich in aan
tocht begaven naar 't Kasteel, juist op d'uur als de Landlieden,
even als op onze dagen, hun werk verlaten om hun noenmaal te
gaan nemen.
Maar stillekens voortkomende met hunnen last, zoo was het
12 uren vooraleer zij daar aankwamen
Heer Gysebrecht was nog niet thuis, tegen zijn gewoonte, want
in de zomersche dagen begon hij zijn morgendwandeling rond 9
ure en was op klokslag van 11 ure terug dan ging hij een uur
op zijne studiekamer en kwam ten 12 ure zijn noenmaal nemen.
Waar mag Mr blijven dat vroeg met angst Threse, de
dienstmeid... Hij is al een uur over zijnen tijd!
Waar mag Mijnheer blijven
W at was er hem overgekomen
Dat gaan wij eens van nabij onderzoeken.
Reeds meermaals had de heer Gysebrecht op zijne wandelingen
eenen vreemdeling ontmoet, van rond de 50 jaren, langen bleek,
maar deerlijk en uitgemergeld, en op wiens wezen een statige
diepzinnigheid geprent stond. Verscheidene keeren hadden zij
samen eenige woorden gewisseld wie mag dat zijn vroeg de
heer Gysebrecht in zijn eigen dat zou ik tochgeerne weten wie
mag die vreemdeling zijn Met d'eerste gelegenheid spreek ik
hem aan.
Den morgend dat de dochter Paula door den wolf was aange
vallen en door Valerius gedood, dien morgend was heer Gyse
brecht half besloten van nadere kennis te maken met dien
Maar nu zag of hoorde hij hem niet.
Dit ergerde hem hij was er half gestoord over en keerde met
min genoegen huiswaarts destijds waren bier nog groote bos-
schen van aan d'abdij van Afflighem tot aan Ercnibodegem, een
deel van Haaltert, Erpe, Oordegem, Massemen, tot tegen Gent
kon men gedurig in bosschen gaan hier en daar had men een
kasteel of een wachthuis verders huttekens van houtkappers en
bessembinders nu en dan, ook een kapel, opgerecht door een
kasteelheer of door bijzondere Ingezetenen der Gemeente, voor
een bekomene weldaad of tot uitboeting van een schelmstuk.
Op 't grondgebied van Haeltert stond ook een kapel, gansch in
den witten arduinsteen in vroegeren tijd moest ze prachtig ge
weest zijn, maar nu was zij reeds lang bouwvallig de venst rs
in stukken het dak in ellendigen toestand, stukken muren die
afbrokkelden bij deze verwoesting van den tijd hadden de
Beeldstormers nog hun aandeel gebracht met al wat eenige weerde
had, te komen rooven en de heilige beelden te seherideiJuNiemand
zag om, naar die kapel, zelfs had men schrik erin te gaan.
Heer van Gysebrecht was van zin naar huis te gaan toen hij op
twee honderd stappen van die kapel een gerucht hoorde, zeer wel
gelijkende aan 't gesnik van eenen weenende mensch. Nieuws
gierig om te weten wie in die eenzaamheid van 't gebosch zoo
droefgeestig steende, sloop hij tusschen het struikgewas heên,
tot aan den bouwval der kapel, van waar 't geluid scheen te
komen.
Wat zag hij daar
Tusschen de takken van eenen ouden spaanschen boom, die
zich links en rechts over en in de kapel had uitgebreid, zag hij
'ne man zitten, d'armen open en met al de kenteekens eener
sombere bedruktheid.
Omzichtig voortgaande en dicht van nabij gekomen zag hij dat
de man bitterlijk snikte en weende en herkende weldra in hem
den vreemdeling, welken hij meinde op zijn huidige wandeling
te ondervragen.
Het was dus een Kluisenaar.
Op 't gerucht van dat brekende struikgewas stond hij recht,
droogde zijn tranen af en groette den heer Gysebrecht:
Vergeef mij, sprak deze, dat ik u in uwe eenzaamheid, ben
komen stooren.
Mr, het bosch staat open voor iedereen, derhalve heeft UEd.
mij geene verschooning te vragen.
Dat is waar, achtbare man doch terugkeerende van mijne
wandeling, hoorde ik snikken en klagen ik dacht er is daar
iemand die hulp noodig heeft, en daarom ben ik tot hier geko
men, meinende dat er iemand gekwetst of gewond lag.
De Kluisenaar zweeg, maar drong met zyn bedrukt oog diep
in het oog van heer Gysebrecht, als om in dezes ziel te lezen en
er te zien of hij met betrouwen mocht spreken.
Heer Gysebrecht ontweek dien blik niet; integendeel, hij hield
zijn oogen vlak open en zond stralen van betrouwen en troost in
de ziel van den Kluisenaar,die zegde:
Heer, gewond of gekwetst is mijn lichaam Dietmaar mijne
ziel is verscheurd en wanhopig daarom vlucht ik het gezelschap
der menschen en draag een geheim in mijn hert, dat mij foltert
en langzaam ten grave rukt.
Deze antwoord kwam heer Gysebrecht Van Bommel vrij zon
derling voor den geest.
Weihoe, dacht hij in zich zeiven, zoude deze mensch die als
een Kluisenaar leeft, de arme menschen ondersteunt, en zijne
kerkelijke plichten zeer wel weet te kwijten, een boetende moor
denaar zijn dit kan ik kwalijk gelooven Neen, neen vervolgde
hij, het zachtaardig wezen van den bedroefden man ter sluiks be
loerende Neen, een moordenaar heeft zulk een openhartig aange
zicht met Na ccn weinig talmen, nam hij hem vriendelijk bij
de hand Lieve man, zegde hij, hebt gij nooit gepoogd uwe
kwellingen aan eenen vriend mede te deelen
Neen, nooit heb ik dit pogen te doen, en dit om de bezon-
dere rede dat ik nu reeds vele jaren rond gezworven heb, zonder
mij ergens vrienden te maken.
Hebt gij dan nooit troost in den Godsdienst gezocht, of zijt
gij geen christen mensch
Zekerlijk, maar een wraaknemende haat woelt in mijn
binnenste, en heeft mij belet mij rechtzinnig te bekeeren, met
aan mijne vijanden het kwaad te vergeven dat zij aan mij en de
mijne toegebracht hebben.
En gij hebt u gewroken?...
Bloedig en dit zonder de waarde die eene ziel in de oogen
van God heeft, in aandacht te nemen En de wraak aan God
alleen over te laten.
Broeder lief, gij hebt groot ongelijk gehad van zulks te
doen en nog grooter ongelijk van uw hart aan geenen Priester
te openen, die wellicht uw geweten zou hebben gestild.
Ik heb juist het tegendeel ondervonden, antwoordde de
vreemdeling, tusschen het slaken van eenen droeven zucht Nu
slechts een jaar geleden, bevond ik mij terstede van Antwerpen
in eene kerk alwaar een vermaarde Predikant aan het preèken
was; hopende aldaar iets te mogen hooren dat mijn treurig ge
moed kon verzachten, plaatste ik mij zoo dicht mogelijk aan den
Stoel der Waarheid, om het minste woord te konnen verstaan.
Het was over de vergiffenis der Zonden dat hij zijne toehoorders
onderhield, hen voor oogen stellende dat het onmogelijk was, bij
God vergiffenis zijner zonden te bekomen, indien men het kwaad
en ongelijk dat zijne vijanden hem aangedaan hadden, niet hert
grondig vergaf; en rechtzinnig beloofde van zich nooit te
wreken. Deze Geestelijke kon dit al zoo schoon zeggen en zijne
woorden pastten zoo wel op mijnen toestand, dat ik zichtbaar
werd ontroerd en genoodzaakt was de kerk te verlaten Van
dit oogenblik werd mijn lijden verdubbeld, want er waren drie
menschen geweest op welke ik mij bloedig had gewroken en ik
gevoelde geen hel minste leedwezen over hetgene ik had be
dreven
Gelijk wij reeds weten, was de heer Van Bommel een zeer
deugdzaam edelman het was dan ook geen wonder dat hij over
deze openhartige bekentenis eenigzins wantrouwig werd. Hij
bleet dan schielijk staan en de armen over elkander kruisende,
