De groote Bende
20
Zondag 17 Mei 1891
32ste Jaargang
IMIiiiMRIHRh
GODSDIENST.
VADERLAND.
VRIJHEID.
Loopende Nieuws.
ANTWERPEN
LEEST op de vierde blad
zijde :De Rechterlijke benoeming
en Notarieële annoncen.
Ons S' Martenskerk.
DER KERKDIEVEN.
y-y
JSSSSU*
fjgft
Ui't
i Cl
BUREEL, ACHTERSTRAAT.
Gewone Annoncen 20 centiemen per regel. Annoncen op de tweede bladzijde
50 centiemen den regel. Berichten onder 't Nieuws, 1 frank den kleinen regel.
ABONNEMENTS-PRIJS.
5 Fr. 's jaars, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alle tijdstippen des jaar?
genomen, rechtstreeks bij ons of door Post of Briefdragers.
YANA
AALST, 16 MEI 1891.
o
D'omzetting der
Leening (tot 1 mil-
lioen 500,000 fr. (of
55o,ooo fr. meer
voor groote open
bare werken,) die Leening is gestemd aan
3,54 p. h. aflosbaar op 90 jaar. Nu, gezocht
naar de Plaats, best geschikt voor 't Nieuw
Gasthuis, dan de Plans opgemaakt, gezorgd
voor de subsidiën en aan 'twerkl... Een
schoone heerlijke gelukkige jdag zal 't zijn
voor Aalst, als 't Nieuw Gasthuis wordtin-
gehuldigd Dat elk zijn beste doe, om zoo*
haast mogelijk dien gewenschten dag te f]
hebben. Veel Huizen staan leeg in Aalst; '3=-'^
is 't niet omdat al de werkmanshuizekes ,.r,
BUITEN de Stad gebouwd worden? Er is
te weinig Burgerij voor de kuip van 't Stad
en voor 't Statiekwartier.... 't Is leelijk om
zien al die Plakkaten; Huis te huren!.. Wel suiker-
stroo! maandag achternoen, met d eerste hitte waren
jonge bengels al aan 't zwemmen langsheen de Ghee*
raerdtslaan.. D'Aalstenaars zijn vieze liên en wordt dit
zwemmen daar niet belet, ze gaan die baan den nieuwen
Congo noemen 't Reglement der Stad zegt: Het is ver
boden re baden binnen 't beluik der Stad en op al ander
plaatsen moet de zedigheid in acht genomen worden. Als
men geen strenge maatregels neemt tegen dat zwemmen
in 't oud Denderken, is die schoone wandeling daar naar
den Sis. De Pompen in de Stad, nuttig voor 't Volk!
mankeert 't water in d'huizen, ge moet niemand schoon
spreken, de stadspomp is daar; maar die POMPEN aan
d'huizen geplekt, gelijk inden Kokerenhoek aan de been
houwerij van M. Clinckaert, dat er gedurig een moeras
is, dat de kinders er altijd aan of omtrent zijn, dat 't huis
schudt en davert, dat is waarlijk onverdragelijk. De Ge
buurte der Molenstraat verwacht sedert lang een ijzeren
pompken aan den bijgang. Een schoon telloor waar
geen eten op komt, daar is 'ne mensch vet meê... Schoon
lanteernstaken zonder lanteerns in en zonder licht, gelijk
aan de Zwemkom en g'heel dien kant der kaaien, dikke
lanteernstaken zonder licht voor 's avonds en 's nachts,
daarmee en mei een blind plakket wordt men nergens
geriefd. Heeren van 't Stadhuis, uw aandacht a. u. b
Op 't Ongeneesbaarhuis prijkt in gulden letters de naam
van Mr De Ryck-zaliger, die een legaat heeft gedaan aan
dit Gesticht... Wierd de Minderheid vertegenwoordigd
in de Godahuizen, had men er altijd mannen van de twee
Partijen, men zou veel meer Legaten en Begiftigingen
hebben... Hadden wij er iets in te zeggen, in 't Komiteit
van 't nieuw Hospitaal zouden wij 2 a 3 liberalen nemen.
Elk zou aldus meêhelpen tot hulp der Zieken en onder
steuning der Noodlijdenden... Waar men niet wordt ge
teld, is men dikwijls vijandig... De menschlievendheid
moet ons edelmoedige gedachten inboezemen... G'hebt
in Aalst deftige liberalen genoeg, die geerne zouden meê
helpen aan werken van Broederliefde.
f Zondag ten half 12, Concert op de Groote
Markt, door de Koninklijke Harmonie Pro
gramma Henrinrering uit Parijs militaire marsch door
Van den Bogaerdc. üc .Vi uu toch tooveren met dat mu
ziek-, nauwelijks terug uit Parijs en reeds een -stuk gecompo
neerd Tanhauser, Opening, Suppé Coullissen Scherze,
Poli- ,loor F. Rolth; de Bijeenkomst voor de Jacht, Rcs-
..-1, T_i.Il -"^"-srh door \v'eb'
A AI.fÜT vragen «ÏUVwiA.
x"-rm-a-'k-7V.Als de werkende man met zijn
daghuur niet kan leven, volgens aloude werkmans-nanicr. als
hij, buiten ziekte en werkgebrek, moet armoede lijden en ge
holpen worden, hos is de Samenleving dan ZIEK, ZIEK,
ZEER ZIEK.
V. Is de toestand dusdanig t'Aalst
A. Ja, ja, ja..
V. Wat volgt er op
A. Al dat slecht is en verderfelijk voor g'heel de Stad.
V. Wat komt er alles verpesten? Wat is d'Armoede.
't Verdriet en fde Schande der Huishoudens, zelfs met de
grootste daghuren
A. 't Zedeberf, d'Ontucht.
Het is dus een groot en algemeen belang voor
geheel Aalst van mede te helpen voor het stoffelijk
en zedelijk punt, hier aangehaald.
Wat zou Aalst een welvarende rijke Stad zijn, indien
de massa der Werklieden genoeg won voor haar On
derhoud, en indien 't [gewonnen geld niet verontucht
wierd
De liberale Drukpers van Aalst heeft fel geschreeuwd
tegen die kaaien op d'Hertshage en 't zijn nogtans libera
len, die er 't eerste groot gebouw op zetten inBoomschen
steen, een oprecht Stadhuis. De Brug aan Moutmolen
gaat goed vooruit. De wachtzalen der Statie van Bug-
genhout zijn beter ingericht en grooter dan t'Aalst. Al de
Statiën op de linie Brussel-Oostende-Luik-Keulen zijn
vergroot, behalve t'Aalst... Nooit kon de Statie der Rei
zigers vergroot worden, hadde men de Koopwaren-statie
niet verplaatst naar de Pontstraatpoort Er was geen an
der middel of uitkomst. Ze zeggen dat Keizer Willem
naar Amsterdam zal gaan in Juni Van Brussel heeft hij
eenen afkeer sedert dien 7slen September... De Duitschers
onthouden lang en dien 7 September was nu toch de
schandigste der Dagen. Te Beausset, een fransch dorp
is door de Volksoptelling bevonden dat er 200 mwemsr-s
zijn, 100 van beide geslachten, of 44 jongens en 44 meis-
kes, 49 gehuwde lieden, 7 weduwenaars en 7 weduwen.,
't Is als geschilderd. Z'hebben opgezocht en bevonden
dat in de Normale afdeelingen van Middelbaar Onder
wijs voor Meisjes, tr 26 Walen zijn en 6 Vlamingen; dat
de Walen er trekken 89,700 fr. en de Vlamingen 20,700.
Zoo is 't gelegen in alle Ambten en dan durft Bara nog
roepen dat de Vlamingen alles opslorpen! De Vreem
delingen vragen of er t'Aalst op't Gebortehuis van Schil
der Josef Meganck nog geen gedenkplaat is gesteld?
De Kunst aanmoedigen is een groote zaak. Mei warm
geeft een goed jaar, zeggen de Boeren in Holland... Als
't waar is, dan zijn er reeds goede voorteekens; maandag
en dijnsdag was 't geweldig heet en maandag ten 7 ure
's avonds is over Namen een hevig onweêr losgeborsten:
bliksem, gedonder en stortregen. Te Lustin is een vrouw
in eenen stroom getiokken en verdronken. Toe maar:
te Barcelona heeft een kind 4 ontplofbommen opgeraapt
en zijn handekes gekwetst, met die bommen tegen eenen
muur te wrijven.... Handekes, Zustertjes, Broertjes,
Nichtekes, die schoone woorden bestaan in't fransch
niet. In de Walen zitten er over d'Honderd vast en
reeds zijn er veroordeelingen uitgesproken van 1 tot 6
maand gevang en boet. Op veel Fabrieken en Ijzer
smelterijen krijgen de gasten hun boeksken, de gasten
die herberg houden met socialistische samenspanning,
waar de slechte roö gazetjes uitgedeeld worden, 't Is on
gelooflijk wat vuilenbrol van gazetten die Walen lezen
Ontucht, walgelijkheden, een verken zou er van wegloo-
pen, libertijen (w'hebben van die gazetjes in ons Bureel
gehad en g'hebt er in, 2 a 3 kolonnen van den vuilsten,
beestigsten klap, waarmeê men in een soldaten kantien
zou bui ten vliegen. En daarin leest de jonkheid daar, in
plaats van in hunnen kerkboek; en daarmeê geraakt de
samenleving zoo wreed van haren center.) Z'hadden
aan de Grevisten wijsgemaakt dat er ging geld uit Enge
land komen. Dag geld dat 't Protestantsche bijbels wa
ren Dijnsdag aan de statiën van Buggenhout, Baas
rode, Opwijck enz. daar was 't ander leven als in de Wa
len ten 8 ure 's avonds, omzet van blijde, juichende en
spelende kinderen Vader, Moeier, Zuster, Broeder,
Matant was naar Scherpenheuvelmet 5oo man waren
z'opgetrokkenze gingen terugkeeren met vaantjes,
prentjes eu kceken't Was een algemeene vreugd en
viktorie. De geruchten liepen Donderdag dat er 's a-
vonds te voren troebels geweest waren te Brussel't wa
ren meest studenten en vrijdenkers die spektakel had
den gemaakt, de Marseillaise hadden gezongen en tc.;-u->
«^.PoiUxe opgebotterd.y^ i'j.'t de, Chriss^iê Mo
t'Aalst ter gedachtenis van het Doopsel hunner kin-..ta
kes, in dc doopvonte een geschilderde venster konden
plaatsenwel heilige Dorothea, dat zou aangenaam zijn
aan God en g'heel de wereld... En hoe gemakkelijk! elk
een karitaatje en de glasraam is er; ziet eens de VII
Weeën; hoe hertelijk schoon 1
Hoe men alles verzwaart: te Charleroi is een Mee
ting geweest voor de metaalbewerkers: op 4000 man zijn
er 300 opgekomen; 280 stemden de Werkstaking en
al de groote gazetten van Europa schrijven dat de 400
metaalbewerkers in werkstaking gaan. Groote gazetten
zijn dikwijls groote leugenaars. Men zal onder het
Rampen-Nieuws vinden een aanslag tegen het leven
van M. den Burgemeester van Oostakker; wegens het
vervullen van zijn plicht. Als er rond Brussel of
Gent een half dozijn Werklieden 's .maandags eens in
een herberg gaan, of wat tc luid klappen op hun werk,
aanstonds roepen de gazetten van SoCialismus: Groote
Beweging! Werkstaking! 't Is wreed, zegt Jan Eed.
Zondag, Eerste Sinxendag, (ja, omniet te vergeten, 'ne
goeden en zaligen Hoogdag aan al ons geëerde Lezeres
sen en Lezers en veel gelukkige navolgende, Zaligen
Hoogdag, menschen.) Zondag, de Vergadering van Ka
tholieke Gekozenen en ander voorname Mannen te Sot-
tegem: eerst Redekaveling, daarna Banket, bij den rond-
borstigen beleefden baas uit den Kring, (Banket, Gezond-
I eidsdronken en aanmoedigingen); voor veel Personen
zal die dag slecht schikken; uit Aalst gaat een groote Be-
devaart-Jubilé naar Scherpenheuvel; 't zijn Familie-Bij
eenkomsten, men verlaat niet geerne zijn Stad op Hoog
dagen; in alle geval, er is tegenwoordig zooveel te doen,
dat men dikwijls een half-ongeschikte dag moet nemen;
en die naar Sottegem gaat, zal er willekom zijn...
Over d'HERZIENING zal men er spreken, over
d'Herziening der Grondwet en over den LANDBOUW..
Er is geen twijfel meer: De Grondwet zal herzien worden
in gematigden deftigen Volkszin, door een rechtveerdige
Kieswet, elk zijn recht gevende, aan de Stad gelijk aan
den Buiten; het kan gebeuren dat wij dees jaar nog Kie
zingen hebben voor de Kamers en te naaste jaar alge
meene kiezingen voor Provincie en Gemeente; daar valt
niet meer over te redekavelen; het bijzonderste is van ons
gereed te maken voor die nieuwe manier van stemming,
gelijk Mr Woeste het zoo dikwijls vraagt en herhaalt.
Hard tegen hard; dat wij op Volksgebied eenparig strij
den, gelijk onder de wet van 1879 en de uitslag zal voor
ens Vrijheid en onze Welvaart een heerlijke Zegepraal
wezen.
DE LANDBOUW, men zal te Sottegem spreken over
den Landbouw; groote steden als Brussel, Gent, Luik,
waar veel Nijverheid is, waar het krioelt van goedbetaalde
Staatsmannen, groote steden gaan hunnen gang voort,
maar al de klein steden lijden geweldig door de onder
drukking van den Landbouw; de Renteniers die slecht
betaald worden, die hun landijen moeten afslaan; Rente
niers die moeten sparen en ontbeeren; de Boeren die niet
kunnen koopen; de winkels die lijden en kwijnen; heeft
men dat ooit gezien in Aalst; vroeger rond de Markten,
als er een huis leeg kwam, 't wierd gezocht en opgekocht
voor winkel of magazijn; nu is 't al herberg;en hub en die
over 20 jaar 19 duizend franken zouden gestaan hebben,
worden nu na 3 zitdagen verkocht aan 11,000 fr.
Droef is het om bekennen; maar de Waarheid moet
ons tot krachtige maatregels aanzetten: de Eigendom is
een derde verminderd op den Buiten en in de klein Ste
den.
En van jaar tot jaar gaat het slechter.
Prijzensweerdig zijn de pogingen geweest, van Proef
tuinen, Lessen, Voordrachten. Nood zoekt troost; doch
de pogingen verre van den Landbouw te redden, heb
ben zelfs geen zichtbare verbetering aangebracht. Man
nen der Landbouw-wetenschap, Grondeigenaars die met
al hun kennissen op hun eigen hun landijen hebben be
werkt, moeten bekennen dat de uitslag een bittere tcleur-
telling is geweest.
De Boeven zoeken genoeg; ze luisteren geerne; als er
nieuwe uitvindingen in hun bereik zijn en winst opleve
ren, zij aarzelen niet; op veel plaatsen, ze trachten geld
- ken uit de Boomgaards; zc veranderen een deel van
>n e*n sie' - 'igrij: ze geven het bec*~
t._n hiln huis aan de Kiekens, als èr n-aar win.u en eeiu.
van komt.... WIE durft zeggen dat onze Vlaamsche
Landman te lui is of in moedeloosheid valt?...
DE LANDBOUW Wat valt er te doen Heeren te
Sottegem vergaderdg'hebt dit punt op uw dagorde ge
steld, wijdt er toch g'heel uw Zitting aan; spreekt ervan
in de gezondheidsdronken en aan tafel; wat valt er te
doen? Inkomende Rechten heffen?... Op Vlas en Hop,
daar valt niet aan te twijfelenOp de Granen?... Als
Frankrijk, Duitschland, Spanje zulke rechten heffen en
er wel meê varen, waarom zouden wij niet?... Doch t'Her-
zele verzekerden Heeren uit de Kamers ons, dat wij h:er
geen Meerderheid zullen vinden voor d'Inkomende Rech
ten.
Wat valt er te doen
Sparen! 't geld sparen!
Te Brussel weet men niet dat er armoede ïs en kwij
ning in 't Land, omdat te Brussel de groote Nijverheid
is en de samenkomst van honderde en honderde mannen
die veel trekken uit de Staatskas.
Maar g'heel Belgenland door, er wordt veel MIN ont
vangen, veel min gewonnen en de lasten BLIJVEN DE
ZELFDE. Eenige afzonderlijke zaken zijn afgeslagen;
er is een Hulpgeld van 6 millioen per jaar; veel groote
openbare werken zijn uitgevoerd; maar voor 't overige
betalen wij nu nog volgens ons contributiebiljetten, GE
LIJK ONDER MINISTER GRAUX.
Op Leger en Officieel Onderwijs zou
men 20 millioen 's jaars kunnen sparen;
doch er is krachtdadigheid noodig.
Deze week nog, men vroeg een nieuw krediet van vier
millioen voor de Forten der Maas; en wij hebben niet
gehoord dat iemand onzer Heeren zegde: Mren, ge vraagt
altijd geld, geld; maar de Vlaanderen zijn utigegeven; er
moet afslag van lasten komen; in den naam der Vlaande
ren, ik vraag Gespaarzaamheid! Gespaarzaamheid! mer-
kelijken afslag van lasten, 't Is wreed, de sommen die
weggaan aan Leger en Openbaar Onderwijs, aan die Sa-
tansche hooge- en middelbare Scholen, 't is wreed 't geld
dat er weggaat naar die hooge beambten; jaarwedden van
6,7,8, 10, 12,000 franken.... En nooit hoort men van
vermindering Die Generaals ei» Kolonels spelen met
de millioenen, gelijk de kinderen met de marbollen; ze
denken: 't En kan niet op; de Belgen zijn toch rijk ge
noeg!... En ondertusschen, de arme Vlaming werkt en
wroet in ellende voort en d'Ontvangers moeten 't mes op
de keel zetten om 't geld te doen inkomen.
Heeren Kiezers, mannen van 't Volk, zeggen wij de
Waarheid, JA of NEEN en zou het u niet verheugen en
vertroosten, indien er te Sottegem goede en krachtige
maatregels wierden genomen? geen vleierijen; laat die
zoetekoekskes voor de kinderen; geen vleierijen, maar
ernstig onderzoek en nuttige maatregels.
't Is gedaan! Hoe spijtig!
hoe [spijtig De tijd is
daar, dat er Volksmannen moeten komen in de Kamers; de
tijd is daar, dat elke stam daar in zijn taal zal spreken, gelijk
in Zwitserland en in Oostenrijk;... Antwerpen had de gele
genheid aan 't hoofd te zijn in die beweging; Mr De Beucker,
dat moedig hert, die Christene Volksman, de groo:e Land
bouwkundige, de Vriend van jong en oud. de Redenaar der
Werkmanskringen, die in de Processiën en Bedevaarten met
't Volk de Roozenkians bidt, die in België en Holland zulken
goeden en grooten naam heeft, Mr De Beucker was door den
Nederduitschen Bond voorgesteld als opvolger van Mr De
Laet in de Kamer, de liberalen schrikten van dien naam;
de Walen gingen eens een waar toonbeeld van 'ne ronden,
krachtigen Vlaming zien.. Maar de veriranschtte Partij is er
tegen opgekomen, er zijn ook flauwe Vlamingen geweesi, die
dezen grooten noodzakelijken stap niet dorsten wagen; er
wierd tegen Mr De Beucker getwistekoold en die edelhartige
Man. op zijnen naam geen twist of scheuring willende, is stil-
lekens achteruitgetrokken... G'heel Vlaanderen heeft er innig
spijt van. elk had er een hert op, dien verdienstrijken Man in
de Kamers te zier.. Was Mr De Beucker onweerdig Zal éen
mensch in België dat durven zeggen Was hij onbekwaam?
Hij, onbekwaam, die door zijn talenten door zijn werk zoo
hoog geKlommen is Hij die de Staatszaken en de Volksza-
ken zoowel begrijpt; die in den Provincie Raad zoo verdienst-
rijk heeft gezeteld Antwerpen, Antwerpen, wat is u toch
.^"ekomen Zijt gij die oude Vlaamsche Stad niet meer
:om verloochent gij iemand die v. zooveel eer aandoet?
Wr.Vlaamsche harten^f Als Kutho
liek, Antim'Ütarist en Vlaming was De Beuckc u-ven Ru t
bens Volksmannen zullen er komen in de Kamers,
Vlaamsch zal men er spreken, men mag doen wat men
wil en wij hopen dat er een Dag van Eerherstelling zal
komen, op welken Mr De Beucker 'Antwerpen of elders,
met omzetbaren Triomf naar de Volkskamer zal gezonden
worden.. Ge zoudt zeggen dat de katholieke gazetten van
Antwerpen mistroost zijn en beschaamd, want ze zeggen
bijna geen woord over die uitroeping en weigering.. De
Kandidaat der Meeting voor de kiezing van 21 Mei is nu
Mr Van den Broeck, ook een man van bekwaamheid, maar
't zal al gelijk een zeer treurige kiezing zijn.. De liberale»
komen niet op, gelijk zij reeds verklaard hadden.
De Schilderij van Otto Venius in den Ou-
taar van 't Kindeken Jesirs.
Vele jaren heeft die Schilderij gehangen
boven 't zitten der H. Barbara; ïond de ja
ren 5o werd zij er afgedaan om gehangen te
worden aan de Sakiistij; zij was vast met een
koorde die misschien wel 200 jaar oud was
de koorde brak en daar lag de schilderij in 2
a 3 stukken. Men legde ze op zolderze was
heel duister en verwoest door tijd en stof
maar toen Schilder Leroy de pauneelen zag,
riep hij uitEen meesterstuk hij herstelde
ze zooveel mogelijk, de kleuren kwamen er
weêr frisch en levendig uit, behalve 't blauw
en 't groen en de Otto Venius kreeg zijn ee
replaats in St-Martenskerk.
Waarlijk een schoon tafereel.
Het KiDdeke Jesus, kan er nu toch een
schooner kind uitgedacht worden Die H.
Maagd in opgetogen gebed, een wezen dat
eerbied inboezemt, de H. Jozef in zijn een
voudige verhevenheid, de herders verbaasd
en vol ontzachjtusschen de herders verschei
dene Engelen die schijnen te roepen Aan
bidt den Verlosser; nabij de krib, Os en Ezel;
gedurig ander herders die komen toegeloo-
pen en in de verte de Kersnachtd'Herdeis
die hunne kudden bewaken, een licht dat
uit den Hemel komt, Engelen die de Gloria
zingen.
Otto Venius schilderde gelijk Memlinck
en de Gebroeders Van Eyck, fijn als kant
werk maar toch met kracht en gloed. Hij
had een bijzonder vernuft om zijn Personen
te groepeeren en sprekende en aanvallige ta-
fcreelen te maken.
De volgende Outaar; St. Anton ius Ere
mijt, voor de Gilde der Beenhouwers,
heeft geen belang, onbeduidende schilderij,
die bekoring van den H. Eremijt. In die
Kapel komt de Bidplaats van O. L. Vr.
van Lourdes In 1875 geopend. In g'heel
ons Land treft men geen Grot aan, zoo
natuurlijk afgebeeld »aar de Massabiclla-
Grot aan de Pyreneön. Nevens die Bidplaats
is eene kleinere, een soort van Calvarie
berg met d'Afdoening van 't Kruis, zeer
verdienstrijk, door M. O. Maes, thans
Leeraar in dc Teekenschool van Dender-
monde.
o
HISTORISCH - DRAMATISCH V E RIIA A L
(door de Mannen van Chipka.N
o
VIII. JULIA.
Den 7 December 1887;
Wintersche dagen;
Scherpe en snerpe wind.
Sneeuw in de lucht;
Ijzige koude;
Rond 6 ure 's avonds te Brussel;
Redelijk veel Volk in de groote straten, waar de winkels glan
zend verlicht zijn;
Maar elk verhaast zijnen stap, 't zij om zich te verwarmen, 't zij
om t'hnis te zijn aan den warmen haard.
Aan de Glazenstraat staan de bengels hun prullen van gazetten
af te roepen, om d'ooren te scheuren; doch ze verkoopen weinig;
te koud en geen bijzonder nieuws!
Op een Markt ol in een straat waar veel Volk komt, het eerste
gedacht is bijna altijd te kijken of men niemand van kennis ziet.
De Mensch zoekt vriendschap; die in een vreemd land is, en hij
komt een onverschillige of half vijandige Stadsgenoot tegen, hij
zal hem als Vriend aanspreken en begroeten.
Daar nu
Tusschen de menigte die hier woelt en krioelt, die lange felle
klingsche heer, met zijn schoon zwarte hairen, zijn groote oogen,
zijn half bruin wezen, is dat niet onze kennis, Sterzenbach, de
Slang, de kerkdief!
Hij is gekleed als een eerste heersGhap en rookt een fijn sigaar.
Waar mag hij gaan?
Zoo driftig en zoo diepzinnig!
Volgen wij hem zonder dralen, want hij gaat niet, hij vliegt en
't is 'ne vent die kan stappen.
De straat op, Madclene-steenweg genoemd,omdat daar vroeger
een groot Gesticht was voor boetveerdige vrouwen, die in de be
keering en een Christelijk leven een tweede onschuld zochten,ge
lijk de H. Magdalena.
Van dit Gesticht is niets overgebleven dan het kerkje, zoo geerne
bezocht door de Brusselaars en door veel Vreemdelingen, het Ma-
deleentje, bediend door de Paters Redemptoristen.
Onze vent is dat kerkje reeds voorbij,
Ook d'overdekte Markt voorbij; den Berg van 't Hof opgeklau
terd; hij kent Brussel, men ziet het, en veel Brusselaars kennen
hem, den elastieke man, die't Volk zoo zeer verlustigt en in be
wondering brengt.
Aan d'hoogte slaat hij links af, gaat langs de Miniemenkerk
straat in, straat uit, zoojfha-istig dat wijjde namenjniet konnen zien.
Hij blijft staan aan eén huis in een smalle straat, kijkt eens wel
op; 't is daar dat hij zijn moet, in een gebouwdoor veel huisho u-
dens bewoond, gelijk het nog al veel gebeurt te Brussel.
Hij gaat binnenen klopt aan een zijdeur.
De Smid,... die bij M.,Malfeo werkt?
Op het tweede Mr, d'eerste deur, rechts.
Merci....
Een redelijk breede gang, maar flauw verlicht.
Op het tweede, d'eerste deur rechts gekomen, daar aangeklopt.
Een dochter komt openen.
De smid van MMalfeo
Woont hier, Mr, kom binnen als 't u blieft.
Sterzenbach kijkt op; hij ziet een dochter, in den jeugdigen
bloei harer jaren, nettekes aangekleed.... hij ziet nog een kamer
waar alles kraakt van reinheid, een kamer die u toelacht: een tafel
met naaiwerk waarnevens een naaimachien; op een kasken een
beeld van 0. L. Vr. waar twee brandende keersen rond staan,
tusschen gemaakte bloemen.
Nooit heeft de Slang zulk inwendig van een huis gezien en hij
blijft staan, getroffen door den zedigen glans op 't gelaat der maagd
Mejufrer, Mr uw Vader, de smid van M. Malfeo?
Hij is niet thuis, Mr.
Ik moest hem spreken van dringende zaken. Wanneer zal
hij terug zijn, Mejuffert
Mr, Vader is uitgegaan als ik op boodschap was. Wacht, ik
zal mijn Meter eens roepen, en in den gang gaande: Meter! Meter!
riep zij. En een reeds bejaarde Vrouw kwam bij: Meter, heeft
Vader niet gezegd wanneer hij zal terug zijn? Neen Julia, ik
heb hem hooren uitgaan, maar hij heeft mij niets gezegd. Mr,
sprak de dochter, sedert dat Vader bij M. Malfeo is, gebeurt het
nog al, dat hij laat wegblijft of zelfs 's avonds laat naar ander ste
den moet voor haastige bestellingen of leveringen.... Wie mag ik
aanmelden, M1?
Mejuffer, waarschijnlijk zal ik uw Vader zien bij M. Malfeo
of ik kan later eens terugkeeren....
Gelijk Mr wilt, ik zal altijd zeggen dat er iemand voor Va
der geweest is... 'n Avond Mr. 'n Avond juffer en madam, de
complimenten....
Sterzenbach is beneden, is op de straat zonder te weten wat
hij gedaan heeft.
Zijn inzicht was als losbol en wildvang met die dochter te spre
ken, gelijk hij spreekt en handelt met 't Volk waarmeê hij om
gaat; "hij ziet haar voor d'eerste maal, en hij, groten ruw, zonder
opvoeding, zonder eerbied voor iets, mets kennende dan geld en
vermaken, hij voelt zich getroffen door eerbied en ontzach!
Welk verschil, denkt hij, welken andere wereld!... Er moet
dan toch deugd bestaan, deugd en braafheid!
Deugd, de droeve dompelaar had ze tot hiertoe niet ontmoet
op zijne loopbaan; wat was hij? Christen, Schismatiek, Lutheraan,
Calvinist, hij wist het niet... Het levenslicht zag hij in een barak
van Bohemers op 't grondgebied van Epinal. Van zijn Ouders zag
hij niets dat docht; en nog heel jong zijnde, wierd hij verlaten,
door den Armen opgenomen en te Maintz in een soort van Verbe
teringshuis gesteld.
17 Jaren oud zijnde, verlaat hij dit Gesticht, geraakt in een ba
rak (1), blijft er verscheide jaren en wordt er een held en een
wonder om te wringen en te springen. Op veel kermissen en foo-
ren in Holland, België, Frankrijk en Duitschland oogst hij roem
en eer... Van Eerste Communie of bidden heeft hij nooit hooren
spreken.... Wie zou er hem van gesproken hebben!.. Zoo is hij
opgegroeid,wild en machtig, geen ander lust kennende dan eten,
rooken, drinken, toegejuichd worden, zich vermaken en veel
geld hebben.
Over eenigen tijd was hij den Oceaan overgevaren en had in
Amerika ook eenige maanden overgebracht, in dezelfde wilde en
ongeloovige wereld. Nu zwierf hij rond in België en was door
Schroder, den herkuul,aangeworven bij de bende der kerkdieven.
Dat ging hem, stoute waaghalzige diefstallen plegen in kei ken en
kapellen; de wereld verbazen door zijn stoutmoedigheid; in deze
kerkdiefstallen den held uithangen!
Nu, wat gaat erom, in zijn hert? Welke wonderheid der gees
tenwereld: Ziedaar 'ne man van in de 30 jaren; nooit een woord
heeft hij van deugd of braafheid hooren spreken; en eensklaps hij
ziet voor zijn oogen een geheele andere wereld verschijnen; hij is
bewogen, ontroerd; hij voelt dat hij gansch anders kan zijn en
alsdan veel gelukkiger zal wezen.... En dan terugkeerend^ naar
de Glazestraat en de Groote Markt, daar hoort hij eensklaps de
klokken der verschillige kerken van de Stad... Hoort toch eens
dit machtig gebrom uit de reuzentorens en dat geklingel uit de
klein kapelle'kes Waarom dit algemeen klokkengelui!.. Het
spreekt aan de ziel van den diepgevallen barakkeman; hij onder
gaat een ontroering, hem tot nu toe onbekend; hij voelt dat er
een andere wereld is, dan deze waar hij tot nu toe in leeft
Waarom dit klokkengelui Wel, rampzalige mensch, om dezelfde
rede alsdaar op de kamer van den smid die twee keersen brand
den; om dezelfde rede waarom er thans met millioenen lichten
I aansteken zijn; 't is morgen in 't groot Christelijk huishouden de
