De groote Bende
21
Zondag 24 Mei 1891
328te Jaargang
OE SVSIDDEN-SEKTIE,
De Rechterlijke
Benoeming.
Ue Minderheden.
t
GODSDIENST. VADERLAND.
VRIJHEID.
KERKELIJK NIEUWS.
LEEUWERGEM.
P4RÏÏ^ 0 gidood!gezi^toch
DER KERKDIEVEN.
BUREEL, ACHTERSTRAAT.
Gewone Aunnncen 20 centiemen per regel. Annoncen op de tweede bladzijde
50 centiemen den regel. Berichten onder 't Nienws, 1 frank den kleinen regel.
ET LAN
ABONNEMENTS-PRIJS.
5 Fr. 's jaars, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alle tijdstippen des jaar*
genomen, rechtstreeks bij ons of door Post of Briefdragers.
YAN AELST
AALST, 23 MEI 1891.
O
De Post t'Aalstklachten over den heer
Bestuurder en zijne Medehelpers PNeen,
in 't geheel nietmaar de Handel wordt
1 zoo groot in Aalst, dat ons Postbureel
zal moeten opklimmen in rang; dijnsdag
ten half zeven stond een Leerjongsken
uit Chipka aan de Post met Boeken en
Postmandaten en er was zooveel Volk,
dat hij dien dag niet meer kon besteld
worden Te Brussel worden elke maand van no tot
i3o paarden geslacht, maar't zijn d'Hollandcrs die het
meeste peerdevleesch eten... Ge zoudt zeggen Zijn
de vloeren al gelegd en de tonnekes goud ingekomen
In Egypte wordt men wreed geteisterd door de
Sprinkhanen. Er is t Antwerpen een proces tegen de
Stad over xoo.ooo fr. van 't Feest te Parijs voor de
Slachtoffers van Austruweel; die 100,000 fr. zijn niet
uitgedeeld. Te Brussel is overleden M. Walravens,
de Schepene van Financiën... Zoo wordt elk eens uitge-
financieerd en gelikwiteeicl. TAntwerpen, dat is wel.
dat is fraai 't Collegie der Paters JesuieteD, Jubilé
gevierd van 5o jaren; grootsche triomfantelijke Feest
veel Volk!... Gezongen en geklongen Maar de bij
zonderste Redevoeringen in 't Vlaamsch en de Vlaam-
sche Leeuw is er gezongen! Maar als 't echt is, dat
M. Coremans zich tegen de Kandidatuur-De Beucker
had verklaard, dan heeft M. Coremans veel verloren bij
't Vlaamsche Volk.... Tot hiertoe is er geen enkele gazet
van Antwerpen die uitlegt WAAROM Vader De Beucker
naar de Kamers niet mocht gaan; ja WAAROM! Men
schuwt 't licht en dat is droef!.... Antwerpen is d'Hoofd-
stad niet meer van den Vlaamschen Leeuw!... Hebben
wij er iets tegen gehad dat Antwerpen zich in Aalst kwam
moeien? het is dus ten onrechte dat Antwerpen roept aan
Gent en aan Aalst: Komt in ons zaken niet tusschen!
In Duitschland zijn 128 gazetten van Socialismus, o.
w. 74 politieke cn 56 vakbladen.... 't Spant er overal; 't
is werken, broederlijk eendrachtig of la barbarie, mon
ami. In Frankrijk is de Oorlogsbudjet voor 1892 be
raamd op 585,118,197 fr... Brrr... Wij winnen aan, zei
Djelle, en hij verloor 12 boomen in 't kaartspel... Die
Oorlogsbudjetten zijn de lintwormen der Staatskassen.
Ze zegden zondag te Scherpenheuvel dat Maastricht
zulke mooie Stad wordt; die erover 8 jaren heênging,
zag tusschen het Baanhof en de Stad een groote woeste
plek grond, bergen en dalen, distels en steenhoopen, nu
zijn er de prettige huizen van Villa-Park. Den i5 Mei
i853, Sinxendag, lag de sneeuw een vuist hoog, en toch
is er dit jaar Oogst geweest.... Maar nu ziet het er waar
lijk droef en treurig uit. In Australië zijn io5,ooo,ooo
Schapen... Er valt aan te scheeren.. Dat ze de Militaris
ten daaraan zetten: ze zijn toch gewoon de Volkeren te
seiiL-eren, dat er niets aanblijft Een gezond schaap
inoet lood tandvleesch hebben: de lippen mogen niet
slap zijn Schapen vetten goed, als men dagelijks in hun
eten 2 of 3 hand vollen eikelen doet, en wat gesneden wor
tels of beeten daarbij, omdat de eikelen te zeer verstop
pend zijn. Ze spreken nu van zwarten diamant en dat
de EhinëèzcïTriU ook Diamant.^gaan dragejj, dan zal hij
nijg opslaan Zondag is er óp veel plaats'en"gedeelte
lijke Kiezing voor uc Provincie; o. a. te Maria-Hoorebeke
waar M. Th. De Raedt voorgesteld wordt. Te NI-
NOVE zit het scheef; 't is stille waar het nooit en waait,
maar die twist tusschen Katholieken kan, ja vermeden
worden door
EERLIJKHEID EN VRIJHEID.
Een Komiteit wel ingericht, wettelijk, door de Kiezers
aangesteld en den rechten weg bewandelende. Er zijn te
Ninove twee Katholieke Kandidaten, alle twee weerdige
Mannen: M. Jan Van Langenhake, advokaat en eigenaar
van Appelterre enM. Fransman-Merlier van Ninove....
De strijd is er redelijk hevig... Aan de Kiezers van vrije
lijk te oordeelen en nadien voor een goede Inrichting te
zorgen.... Te Ninove zijn 6735 Provinciale Kiezers voor
de Stad en 21861 voor den Buiten. In 't kanton Aalst
telt de Stad 23,590 Kiezers en den Buiten 37,882.
o
ilf^nO'plillO'clr^c Een klappij, een kwatong
ÏULII^C gelijk er weinigen zijn, kwam
bij eenen Doktor die haar wel kende, zeggende dat ze ziek
was: Vrouw, zei de Doktor, ik kan uw ziekte niet vinden, 't Is
imaginatie. M', M. den Doktoor, bezie toch eens wel mijn
tong. De Doktoor bekeek aandachtig dit Eva-blad en zegde
dan: Ja vrouw, nu zie ik het; daar ligt de ziekte; uw tong
stoort uwe rust.
111 Si I rt| Be soldaatjes liggen daar nog
81 f Wg a_ iV# altijd in bivak, voor die rumoe
rige en gevaarlijke werksta
kers, zoo dwees dat ge zoudt zeggen elk heeft een argentijn-
schen Azijoe in zijn lijf In 't begin der week waren er langs
Charleroi meer werkstakers als vroeger 't kwaad is immers
betraPelijk, en aanlokkelijk, meer dan vroeger, maar sedert
woensdag is 't beginnen merkelijk te verminderen. In ver
scheidene Puttten en smelterijen hebben de werklieden die
herberg houden en kweekeiij van Socialism, hun boekske
gekregen ze zagen zoo vies als een flesch azijn. De Meesters
en bazen en willen niet hooren in die werkstaking uit Politiek:
te Brussel gingen ze vragen aan heer met honderde knechten
om van 't Algemen Stemrecht te sPreken. Ik en bemoei mij
met geen Politiek, zegde hij, en laat ge daavoor uw werk
staan, 'k zal ook mijn goeste doen... z'hebben er gewerkt, ge
lijk voren en na... en niet zonder rede... Ergo, ons soldaatjes
blijven in bivak liggen oP strooi, de leste eens gaat naar d'her-
berg en in d'Huishoudens sterven de ratten in de schaPraai
ge ziet aeWalinnen oPtrekken met hun hot,om ievers voor ee
nige censkes krijt en triPolie te verkooPen of iets geschoi.iü t-.
krijgen ze zien zwart van hoDger en de kinderkes weten niet
meer wat gekookt eten is... Droeven knabbelatief
Ondertusschen sPeelt de dynamiet een wreeden rol en de
fouten aanhalen en Misdaden tegen de vrijheid van den arbeid
ware onmogelijk We sPraken daar van de Smeltovens ze
zijn uitgedoofd.iets dat zeer raar is en moeilijk om herstellen
we weten niet of hij de waarheid zegde ne Waal is zoo min
te betrouwen als 'ne GrijPvogel of als 'ne Vlaamsche valsch
aard, doch er was 'ne Waal. die zegde dat het 6000 ir. kost
om 'ne smeltoven weêrora te aansteken en 100,000 fr. om
't werk in gang te krijgen. Dat is daar een vuur als een helle
GENT. Anseele is onder docteurs handen bij de Voor-
uitgasten is de algemeene werkstaking verworPen z'hebben
100.000 fr. in kas en na eenige weken zou alles naar deD die
Perik zijn... De Dokwerkers hebben zich laten een koorde om
den hals doen verscheide zeeschePenzijn moeten naar ander
steden gaan om ontvrach' te worden maai eindelijk zijn er
werklieden van den buiten gekomen en de schepen werden
gelost, zooals vroeger en na. 't Schijnt dat er te Gent eeDige
raboelje is tusschen de soldaten en de Socialisten, dat er zelfs
gevechten te vreezen waren, zoodat de Politie 't Garenplaats-
ke en ander Socialisten-herbergen heeft moeten beschermen.
Er zal wel iets anders achter zitten.
BRUSSEL. D'oncoozelaars van Vrijdenkers en Athenee
gastjes moesten daar toch ook wat van hunnen neus maken
en eens op straat komen anders zou 't spel niet kompleet ge
weest zijn; z'hebben dan meetingen gehouden en straatlawijt;
met eecige honderden in getal zijn ze rondgeloopen,brullend:
La Révision ou la Révoolution
Het Algemeen Kiesrecht moet er komen
Of de faro zal er stroomen
En omdat juist op denzelfden dag de Midden Sektie hare
werkzaamheden had geëindigd en dat de stemming was: Her
ziening der grondwet daarom zij die slepgastjes van Brussel
beginnen ie roepen Van faldera dera fiktoria we zijn er in
we zijn er uit en komen wij aan 't hoofd g'heel de Staatskas
valt ons ten buit.
Ze moesten dat niet zingen elk weet het van buiten, dat ze
zijn voor de duiten.... Van 187S tot 1884 is hun Vaderlands
liefde gebleken maar ze kostte zoo duur aan de Belgen, dat
er in 1884 een algemeene kuisching is gekomen, een algemee
ne kuisching.
o
Ce weet
ac ut bate
Vrenden,
dat de^Khmer verdeeld is in vf f Sektien: di.eri'.t- v -an'-m
de Kamer kunnen in die sektiën hun schaa inöaleu t
sektien gestudeerd hebben, dan komt men te samen en een der
Leden leest af, wat er behandeld en beslist is... Nu zitten de
gestrenge Heeren sinds verscheide weken te broeien op de
nieuwe kieswet en ziehier wat er gestemd is in de Midden-
Sektie, bijna éenpariglijk. Maar dan moet het nog voor de
Kamers komen en dan vallen de groote redevoeringen erop...
Wij zeggen dus Op verslag van M. De Smet. 'ne Gente
naar van goed beleid, is er voorloopig aangenomen, dat de
Grondwet zal herzien worden, onder 't volgende besprek
Groote uitbreiding van 't kiesrechtmaar geen algemeen
Stemrechtzal kiezer zijn die 25 jaar is, niet veroordeeld ge
weest en een huis bewoont of land bewerkt van 60 fr. kadas
traal inkomen voor de gemeenten onder de5ooo zielen, van 72
onder de 20,000 en van 90, boven de 20,000 zielen. EENIGE
liberalen wilden er 't bewerkte land afdoen, maar de groote
meerderheid heeft 't Recht van den Buiten behouden. Frère
wilde er 't lezen en 't schrijven bijvoegenmaar M. De Smet
Denayer hield staan dat vele werklieden na eenige jaren hun
lezen en schrijven vergeten en zijn gedacht is doorgegaan.
Art. i3x der Grondwet is ook besproken men vroeg of 't
moet blijven dat voer een verandering der Grondwet noodig
zijn d'ontbinding en na d'ontbinding de twee derden der nieu
we Kamer... Dit gewichtig punt is onbepaald gebleven.
We gaan dus d'Herziening hebben en algemeene Kiezingen.
Laat er ons op gereed maken in d'herten en in de Reglemen
ten elk zijn Recht en zijn Vrijheid geven; geen persoonlijke
overheersching.want met de nieuwe manier van stemmen, dat
zou d'onmiddelijke Nederlaag zijn.
De slag van Schande is gegeven, niet op onzen achtba
ren Stadsgenoot, maar op g'heel de stad van Aalst....
Men heeft niet geluisterd naar de stem van 't Volk, die
door de Drukpers gesproken heeft, niet geluisterd naar
de dringende vraag der Bekwaamheidskiezers, der Jonk
heden; van al wat er geschreven is, kon men geen woord
weerleggen de rechtveerdige stem van Aalst is verstoo-
ten men had zijn woord gegeven aan Leuven en M.
Jacobs van Leuven is benoemd....
Is benoemd
Wat zullen we zeggen Men spot met Aalst, omdat
ons katholieke Meerderheid TE GROOT is men heeft
geen opzicht voorde Kiezers, wij blijven onder een soort
van Cesarismus, omdat de Kiezers geen macht hebben
en maar lapkiezers zijn.,.. Tegen een groote rijke Fami
lie zou men niet doen wat er gepleegd is tegen een Bur
gerskind waarom omdat de Burgers niet vereenigd
zijn en ontwapend had men ons laten Meetingen hou
den, de Leuvenaar zou niet benoemd geweest zijn de
Burgers zijn ontwapend, omdat zij den Poll niet hebben
voor de Kiezingen sedert 10 jaren strijden wij voor dat
Burgerrecht de vrees der kiezers is de zaligheid der
heeren Gekozeneneen kiezing zonder Poll is een school
zonder loon of straf.... Burgers, achtbare Burgers van
Aalst, wilt gij dit onrecht blijven lijden Zal men U nog
naar de Kiezing krijgen zonder Poll Pin d'ander Kiezing,
hadden wij den Poll gehad, men zou die vier lijsten niet
gezien hebben, noch dien twist en tweedracht in de Fa-
miliën.... Dat de tegenspoed U toch leere dat in elks
hart een vast gedacht overheersche Liever ons briefke
verwerpen dan nog gaan kiezen zonder de voorloopige
vrije stemming, zonder te kunnen oordeelen over aftre
dende en nieuwe Kandidaten. Nu bijzonderlijk dat de
Volkstemming nadert, moeten wij op den breeden vas
ten weg voortgaan. God heeft zijn Rechtbank, en de
Volkeren moeten ook een rechtbank hebben of ze worden
behandeld als slaven.
De LEUVENAAR is benoemd... tot wie zal Aalst
zich wenden in de moeilijke gevallen Als men raad
of hulp noodig heeftO gij, die de schuld zijt van de
vernedering en van de verstooting van Aalst, die de
schuld zijt dat Aalst zucht en tandenknarst, dat elk
roept Schande... Schande zult gij nog met opgehe
ven hoofde langs de straten durven gaan Moeten w ij
Minister Beernaert beschuldigen? Neen, die man is te
eerlijk en te rechtschapen hij kan een dienst bewezen
hebben, met op zijn breeden rug al die kromme spron
gen te laden, maar hij is de schuldige niet
De Leuvenaar is benoemd Die een persoonlijk be
lang hadden in die zaak, zijn veel te gerust en te
VREESACHTIG geweest men heeft maar laten
schrijven over 4 weken, als de Burgemeester en Volks
vertegenwoordiger reeds bevestigde M. Jacobs is be
noemd, 't is vruchteloos gewerkt Men heeft zich ver-
zex tegen 't houder!'v;m Meeiinge' Men heeft Aalst
tegengehouden als het wilde verschijnen te Sottegem om
recht te vragen Aalst werd belet,omdat M. Van Wam-
beke verklaard had Als er te Sottegem iemand over dc
rechterlijke kandidatuurs spreekt, al de Volksvertegen
woordigers hebben gezegd dat zij TEGEN HEM zullen
zijn Dat is verklaard en 6 eerlijke ooren hebben dat
gehoord.... Burgers van Aalst, de Godsdienst mag van
U geen Slaven maken gij zult u sterk, eerlijk, boven al
le persoonlijk belang, vereenigen gij zult Kiezers willen
worden in den waren zin van 't woord geen kiesvee, dat
men vol bier giet, maar ware kiezers.... Te naaste week
zullen wij, in kalmte, d'Historie van die rechterlijke be
noeming aanhalen. De waarheid moet er komen,al stond
't schavot op 't klein Forumken van 't Eiland Chipka.
na rijp onderzoek, vindt dat de Minderheden twist zouden
brengen in veel thans stille buiten gemeenten, dal men dan
de wet slechts vrage voor de Gemeenten boven de 3ooo In
woners... Voor alle groote Steden zou de Vertegenwoordiging
der Minderheden een oprechte weldaad zijn.Uit ganscher
herte wenschen wij voor Aalst de Minderheid vertegenwoor
digd... Die buitengecijfferd is, wordt onverschillig, vijandig,
haatdragend... Vroeger en nog, op de Plaatsen waar geen
Partijschap is, wat doet men er? De voornaamste Ingezetenen
als Raadsheercn kiezen... Dat heeft men ook met de Minder
heden... Waarom zou men in Aalst niet beginnen met eenige
liberalen te nemen in 't Komiteit voor ons Nieuw Gasthuis, in
Bestuur van Hospitiën en Armen? Dan zouden zij ook hunne
kennissen bijbrengen en hun medehulp niet weigeren om den
Armen te helpen en de Volksarmoede te keer te gaan.... Voor
wat de Kamers aangaat, is 't niet wreed dat Luik, Charleroi,
Bergen, Doornijk, voor eeuwig en altijd zonder Katholieke
Vertegenwoordiging zijn?... De Walen gansch liberaal, de
Vlaanderen gansch katholiek, de klove wordt te diep tusschen
Provinciën van 't zelfde Vaderland... Zal er edelmoedigheid
en zelfsverloochening genoeg zijn, om de Minderheden te
doen stemmen?...
(t) Meest al de Katholieke gazetten schrijven voor de Min
derheden; men kan van gedacht verschillen; men mag rede
twisten, maar 't moet REDEtwisten zijn en niet scheldwoor
den toeroepen...
Elk zijn recht en elk bedeeld volgens 't getal stemmen
Weg de brutale alleenheerschiDg der Meerderheid!... Minister
Beernaert, M. Begerem, veel ander hooge Staatsmans zijn
voor de Vertegenwoordiging der Minderheden... Durlt iemand
zeggen dat die Heeren dwazerikken zijn! (x). Indien men
Zondag, Feestdag der Drij-
vuldigheid, Glorie zij den Vader
enz Ook Feestdag van St Do-y
natus, plechtig gevierd in St
Martenskerk t'Aalst, in dien
roemweerdigen Tempel,.. De
geest van Parochie kan de Sa
menleving redden; de geest van
Parochie, eendrachtig, broeder
lijk vergaderen in dezelfde Kerk;
de Goddelijke Diensten opluis
teren; de Parochiale werken on
dersteunen...Verdeelde macht
geene kracht... In d'eerste tijden, had Sinte Pieter moe
ten zien dat er twee soorten van kerken gevormd wierden,
een rijke en een onrijke, eenFranscheen een Vlaamsche,
hij zou nog anders gesproken hebben als aan Annanias
en aan Sifforia... Die niet werkt voorde Parochiekerk,
werkt in den nacht. In de Kapel van 't Collegie is een
Novene voor O. L. Vr. van 't H. Hert. 's Morgens, iets
na 5 ure, Sermoen door Pater Stubbe, Mis onder welke
Lofgezang door de Dochters der Congregatie. LEDE
de Begankenis, de Kerk van Lede wordt een der merk-
weerdigste van ons Land, en waar heeft men ergens zul-
ken Omweg, zulke fraaie kapellekens, zulken gemakkelij-
ken en verrukkelijkenweg? Oostakker heeft niets aan den
Omgank van Lede, ter eere van O. L. Vr. der VII Weeën.
Tot voor de Fransche Revolutie ging g'heel Aalst, in de
week die komt, naar Lede: 't Magistraat aan 't hoofd, in
rijtuigen of te voet.... De Schepenen van dien tijd waren
als Koningen en Keizers, geëerd en ontzien door de hoo-
gere Macht en door 't Volk.... De kozijntjeswinkelderij,
die verdommelijke Plaag was onbekend in die roemrijke
Tijden; men was maar Burgemeester en Schepene voor
écn jaar; gelijk het nog gebeur t in Londen. Er was ver
andering, er was wedievering, men kon geen Russische
manieren krijgen of geen konkelfoeserij plegen; want 'i
jaar nadien, ander mannen konden alles nazien... D'oude
liêkes zijn dikwijls dé beste. Te Vloersegem-Smeer-
hebbe zijn op St Cornelis-dag wonderschoon Sermoenen
geprcèkt door E. H. De os, Pastoor van 't Gasthuis te
Geeraardsbergen en E. H. De Corte, onderpastoor van
Steenhuyze-Wijnhuyse Dank, schrijft men, dank aan
die Heeren, die zoowel de Bedevaarders weten op te wek
ken tot liefde voor God en zijne Heiligen. Te Vracene
op t Jubelfeest der Jongelingen-Congregatie, men schat
de menigte die de kerk vervulde, op 25oo man en E. H.
Van den Berghe, onderpastoor van Erwetegem, heeft er
een Aanspraak gedaan, die den machtigsten indruk heeft
uitgewerkt opal d'aanwezigen... 't Woord Gods is al
machtig op d'herten.
PRIESTERLIJKE BENOEMINGEN.
De Eerw. Heer Masier, onderpastoor te Sinay, is on
derpastoor benoemd te Berchem en wordt vervangen
door den Ecrw. Heer Dc Fraine, onderpastoor te Ber'
chem.
DUITSCHLAND. De katholieke genootschappen
van het deel van Beieren dat aan den Rhijn paalt, heb
ben een verbond onder zich uitgemaakt. De eerste ver
gadering is te Landstuhl gehouden.
Leeu
gem! Die schoon velden en hoven! dat we
reldberoemde Park, met die wonderbare
boomen! Als Vriend Sixtus die Boomen zag,
stond hij in een verbazende verrukking; nu
te Leeuwergem in 't Klooster is overleden
(wij moesten het reeds van d'ander week
gemeldigd hebben),aldaar is overleden Zus
ter Joanna, gebortig van Zele, 67 jaren, en
3r jaren aan den Dienst der Zieken; weinige
menschen vond men zoo bekwaam om zie
ken te verplegen als die goede Zuster; 't is
een groot verlies; en als die Kloosterzuster
op sterven lag, de ziekelijben en Ouderlin
gen van 't Gesticht kreesclien als kinderen
die hunne Moeder gaan verliezen. Er zijn
nog veel goei herten in de wereld en ook
veel dankbare zielen!
een aardig element!
Te Parijs in de kerk van 't H. Hert, (dat zal
wel Montmartre zijn), Pater Variot preekte
daar achter de Vespers op O. HHemelvaart.
Hij beschreef vuriglijk de pijniging der schei
ding op deze wereld en 't geluk des Hemels.
Eensklaps verschijnt er een pijn op zijn ge
laat; hij zwijgt; dan vraagt hij verschooning
van niet te kunnen voortprcêken en voegt
erbij: «Voor mij is 't ook wel misschien de
scheiding. Dan zit hij néér, valt in onmacht
en eenige uren nadien is bij dood!
GROOTENBERGE.In deze Gemeente
woont er zekeren jongeling, genaamd Ri
chardus Vermeiren, welke reeds tien achter
eenvolgende jaren te voet de reis in Bede
vaart naar Hal (Braban:), gaan en keeren
heeft afgelegd. Dees jaar heeft hij weêr uit
voornoemde Gemeente, met een groot getal
personen dien langen weg ondernomen en
zooals voorgaande goed voleind; en daar hij
een groote bolliefhebber is, houdt hij zich
somtijds nog bij zij net huiskomst eenige uren
met zijn geliefd spelleken bezig.
NIEUWE UITVINDING. Mer meldt
uit Berlijn aan de Vossische Zeitung dat de
heer Edison zich thans bezig houdt het vol
maken eener nieuwe uitvinding, bestemd
voor de tentoonstelling van Chicago, en bij
middel derwelke een persoon duidelijk in
zijne kamer dc beelden kan zien der too-
neelspelers uit de operas, welke op verafge
legen schouwburgen worden opgevoerd, en
de stemmen der zangers kan hooren. De be
wegingen der kunstenaar ■'en al de kleuren
hunner kleederen zullen nauwkeurig wor
den wedergegeven.
HISTORISCH - DRAMATISCH VERHAAL
(door de Mannen van Chipka.'1
IX. BUGGENHOUT.
Buggenhout, 8 kilometers van Dendermonde, in 1850 op
d'historische Dictionnairs aangeteekend met 4101 inwoners, ver
maard door Brouwerijen, Koordemakerijen en fabrieken in Tabak;
in 1890 5271 zielen, in 1658 wierd Buggenhout als Heerlijkheid
uitgeroepen door Philippus IV Koning van Spanje;.... Buggen
hout, palende aan den ouden vermaarden Bosch, 800 hektaren
groot, doorsneden van een breeden steenweg, thans eigendom
van eenen tak der Merodes, die in Frankrijk woont, groote wel
doeners van Kerk en Armen, de groote klok is door die Familie
gegeven in 1828 en als er koopdag is in 't bosch, die klok mag
er voor luiden;.. Buggenhout, met braaf, ieverig, manhaftig en
schrander Volk, een kerk uit de 14d0 eeuw, meermaals vergroot
in verschillenden stijl, thans halt Gothiek en half Oostersch en in
deze jongste jaren hersteld op een verrukkelijke wijze; hersteld
gelijk men de kerken van Roomen en Parijs herstelt, dat er niets
aan ontbreekt, voltrekt niets.. Een jaar lang hebben de Schilders
Janssens van Nevele te Buggenhout geweest om gansch de kerk
te schilderen, met zachte oogstrelende en sprekende tinten;
't voldoet u, 't streelt u, 't beweegt u, van als ge die kerk binnen
treedt, het marmer der Outaars, ge zoudt het voor echten marmer
nemen, witten, rooden, groenen, grijzen marmer, dat is de kunst,
naar welke men streven moet hout en marmer naschilderen
volgens de Natuur; het koor is een oprecht Heiligdom achter
en rond den Outaar geschilderde glasramen, de wanden, rijke
lijk versierd en langs weêrskanten, boven de zittingen, Engelen
in Aanbidding.... Buggenhout, wees trotsckover uw kerk, dat
de Paus van Roomen er moest inkomen, Zijn Heiligheid zou uit
roepen Zoo staan de Christene kerken mij aan Zoo wel ver
sierd, zoo proper onderhouden, dat men geen stof ken of geen
pleksken bemerktZe willen hebben dat de kerk van Buggen
hout nog gebouwd is door d'Abdij van Aftigem; en de Biechtstoe
len dienen als bevestiging; van de vier Biechtstoelen zijn er twee
uit vroegere eeuwen, met zwierig snijwerk, de wapens der Abdij,
de Heiligen of de Abten der Benecliktijncrs; de twee ander Biecht
stoelen zijn naar de zelfde manier gebeiteld onder de zorgen
van ftp Van Assche, van Gent; g'heel de kerk is sinds 2 jaar tot J
2 meters hoog omzet met eiken houtwerk, in den trant der Biecht-
stoelen en dit merkweerdig gewrocht wierd uitgevoerd en 't mag
gezien worden van de grootste kunstenaars, 't wierd uitgevoerd
door de Familie Obus, Vader en Zonen, door Leopold Basteels
en Benis De Vidts, allen Buggenhouters en aldaar wonende.
Buggenhout
Wie'zou dat gedacht hebben, in den nacht van 8tot 9 Dec. 1887,
dat de aloude kerk van Buggenhout, waar met zulke zachte gods
vrucht het Feest der Onbevlekte Ontvangenis was gevierd, ge
tuige ging zijn en Slachtoffer van diefte en pogingen tot d'aller-
gruwelijkste Heiligschenderij
In het donker van den avond waren drij personen langs ver-
schillige weken het donker woud ingegaan en zaten daar het
nachtelijk uur te verbeiden.
Een teeken zou gegeven worden, om naar de kerk te sluipen
en daar hunnen roof te beginnen. De Dievenbenden zeggen niet
gelijk de Socialisten Noch God, noch Meesters Bij 't minste
gerezel derbladers schudden en beven ze en op elk hunner roof
tochten is een Meester aan welken zij blindelings moeten gehoor
zamen.
Ten 12 ure kwam de Reus eerst uit den bosch en ging post
vatten aan de Sakristij, in eenen hoek zoo donker als een helle.
Twee maal ging daar een schaduwe voorbij, die den toer
maakte der kerk en dorpplaats en eenige woorden in stilte met
den Ilerkuul wisselde. Die schaduwe was niemand dan de kapi
tein der Bende, Kreitser, thans verkleed in vlaskoopman; vermits
deze uittocht een hunner belangrijkste was, wilde hij in persoon
alle mogelijke voorzorgen nemen en ging nn rond om te zien of
alle huizen en herbergen gesloten waren. Het stoorde en mis
haagde hem, dat er nog licht bleef in een herberg nabij de kerk:
Bij al de duivels! bromde hij in zijn eigen; wat mogen die gas
ten daar zoo laat blijven doen! Op eenen donderdag avond; dat is
de gewoonte niet op den Buiten!... Gaan ze daar blijven zitten,
die nachtraven!...
En met begeirlijke oogen keek de aartsschelm naar 't licht dat
door de spleten der vensters scheen. Eindelijk zag hij drij mans-
lieden uitkomen; en hij schoof zich van kant; 't waren brave in
woners van Buggenhout, die door 't kaartspel betooverd zoo lang
buiten hun uur opgebleven waren. Later wisten ze te vertellen
dat zij een man aan de kerk hadden gezien; doch geen gedacht
hebbende dat hun kerk ging bestolen worden, geen fust hebbende
om in de koude te blijven staan en geerne thuis zijnde, hadden zij
hunnen weg vervoorderd.
Nu was 't op Buggenhout dorp zoo donker als in een graf en
I zoo stil als op d'heide in de Kempen.
Elk genoot die rust voor welke de nacht geschapen is... Gij
alleen, oude forsige kerktoren, staat daar en waakt!... Kondetgij
opspringen en de schenders van uw Huis vermorzelen en verplet
teren!
Daar is de aanvoerder weêr bij den Reus: Schroder, zegt hij.
Meester! Die sattersche boeren! Zoo laat uitzitten!... 't Is al
na den twaalven! Wij moesten al aan gang zijn! Gelijk ge wilt,
meester! Schroder, ge weet het dagorde: "De Smid heeft naar
mijn aanduiding eenen sleutel der Sakristijdeur gemaakt; dan in
denhoek, nevens 't biechtstoelken, achter d'houten deur inde
ijzeren kas, in twee deelen; in het bovenste deel zijn de oude Re-
monstranciën, ware kunststukken; in 't onderste de kelken en ci
boriën in groot getal.... Is 't goed verstaan? Goed verstaan,
meester! Ik zal buiten blijven, werkt gerust voort; komt er
onraad, ik zal met mijn hand tweemaal op de deur kloppen.
En dan? Wij vluchten of wij maken van kant.... Als 't er op
aankomt, leven voor leven!... Nu ga ik het teeken geven, dat de
mannen bijkomen.
Een scherpsnijdend gefluit schuifelde door de lucht; Kreitser
week naar den kant der haag en zag weldra twee mannen af ko
men: de Slang, zwierig en locht opstappende; de Smid met zijn
zwaren lommen stap.
De Smid legt zijn groote leêren valies op den grond... Vijf mi
nuten nadien, de zware deur gaat open en de drij schurken slui
pen de Sakristij binnen....
Geen mensehelijk oog kon ze daar zien; er was geen ander licht
dan hun dievenlanteern; en nooit zoudenwij hier beneden de bij
zonderheden dezer gruweldaad gekend hebben, zonder de doku-
menten der Processtukken.,..
In de Sakristij gekomen, toonde de Reus eene houten deur in
den hoek.... Vliegens was zij open en men bevond zich ineen
klein plaatsken, waar d'ijzeren brandkas stond, in den muur ge
werkt. Een kas, sterk bij sterk, nog gemaakt door eenen vernuf-
tigen boerensmid, met een kurieus slot. Het onderste deel ging
nog al gemakkelijk open; de Slang slak er zijn lange hand in en
haalde een zilveren offerschotel uit; dan een zilveren kruis; dan
eene kleine Remonstrantiedan nog een grootere Remonstrans,
een vermaard zwaar kostelijk stuk, nog uit den lijd, als d'Abdij
van Afflighem uog in haren bloei was en d'omliggende kerken
rijke en kunstige gesehenken kon zenden.
Dit alles werd met een helsche voldoening er uitgehaald en op
den grond gelegd.
Nu de tweede kas sprak de Reus zijn dievenlanteern langs on
der aan de Brandkas leggende.
De Smid begon te zoeken en te werken maar het slot kon
hij niet openkrijgen. Geen middelGekeerd en gewrongenalle
sleutels gebezigdvruchteloos!
Aan den muur d'ijzers los gemaakt, deed de Reus. Slang, gij