De groote Bende
Zondag Juni 1891
328U Jaargang
Groote Spreekplaats.
23
GODSDIENST. VADERLAND.
VRIJHEID.
Eerste Paragrafkes.
Loopende Nieuws.
-
a.
Kerkelijk Nieuws.
MEETING.
Kaatspel club XXX.
Programma
DER KERKDIEVEN.
BUREEL, ACHTERSTRAAT.
Gewone Annoncen20 centiemen per regel. Annoncen op de tweede bladzijde
50 centiemen den regel. Berichten onder 't Nieuws, 1 frank, den kleinen regel.
m 1 i m-Tin rr
EILAI
ABONNEMENTS-PRIJS.
5 Fr. 's jaars, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alle tijdstippen des jaar?
genomen, rechtstreeks bij ons cf door Post of Briefdragers.
ÏAN AELST
AALST, 6 JUNI 1891.
O
Belgen, fast op, oj men stooft u den PERSOONLIJKEN
DIENST tnssclien d'Herziening der Grondwet; de Logie is bezig
met conterfoelie te maken. Vlamingen, vereenigt u bij den
VLAAMSCHEN KATHOLIEKEN LANDSBOND;
't geldt uw eer en uw belang, uw eer en uw belang; waarom hou
den de Walen zoo zeer aan d'OVERHEERSCHING van hunne
TaalOmdat zij aldus met de schijven weggaan; het is aangehaald
op den Gemeentedag van Aalterdoor M. Van der Mynsbrugge
Dat er in ons Land 67 millioen aan jaarwedden worden uitgege
ven; dat er op 20 bedienden 16 Walen zijn-, dat de Walen de vet
ste plaatsen beklecden te Brussel en elders,en later met een vet pen
sioen naar hun Land van kei en tripoli weerkeeren, lachende met
die sukkelaars van Vlamingen.... Dat zijn de gevallen.
T'AALST, er zijn hier buiten M. Callewaert nog 5 Katholieke
Advokaten; waaromals de Stad procedeertgaat zij dan naar
Genteenen Advokaat halen?... Waarom aan Aalst die schade en
dit affront aandoen?... Waarom is er 's avonds geen licht aan
dm nieuwen Dam stadswaarts, waar zooveel balken, arduinen en
aardehoopen liggen? Moeten er eerst ongelukken zijn?... En die
Pomp in de Molenstraat aan d'Jtuizen van M. De Clercq en van
M. Clinckaert, de beleefde vraag is van die Pomp te willen plaat
sen aan den bij gang... D'Heeren van 't Stadhuis mogen de diena
ren niet zijn van de Kiezers en van 't Volk; ze bekleeden een eer
volle weerdige plaats, maar ik zou tech de redelijke klachten aan-
hooren en voor de Kiezing zou ik dan, buiten Godsdienst en Ge
weten, nog op burgerlijken grond steun vinden.
Die zijn tale niet en kent, och wat arme droeve vent...
Die in Vlaanderen geen Vlaamsch kent, is dom en lom en
stom.... Wie durft zijn hand op steken, wie kan hier an
ders spreken? Keizer Willem heeft de Pauzeiijke En
cycliek in zijn Staatsblad doen opnemen. Te Ninove,
zijn de liberalen in dit Landbouwerskanton zoo sterk,
dat ze kunnen met 200 man thuis blijven en dan nog aan
een Katholiek een meerderheid kunnen geven van 6 a
700 stemmen op 1750 KiezersDavidsfonds
kwijnt, de algemeene vergaderingen worden onbedui
dend; straks zal 't zijn: iets hooren aflezen en gaan ban-
ketteeren; er zijn Heeren van't Hoofdbestuur, die zelden
of nooit opkomen, die slechts met hunnen naam deel ma
ken van sektiën... Zou dat niet beter gaan. indien de Be
stuurleden alle 3 £.4 jaren veranderd wierden, niet her
kiesbaar zijnde?.. Nu men is het voor zijn leven, men
hoort er altijd dezelfde stem; altijd 't zelfste is geen aar
digheid; en op den duur men laat Voorzitter en Sekreta-
ris met al de zorgen al 'twerk.... 't Oud stelsel der
Vlaamsche Gemeenten, 't stelsel van Amerika: Van tijd
tot tijd ander mannen aan 't Bestuur!... De Paters Jesu-
ieten zijn slimme venten; in hun Collegiën de Pater Rek-
tor verandert alle 3 of 6 jaar. En ge ziet: Er is order, le
ven en werkzaamheid. Die voor hun leven aangesteld
zijn, pralen dikwijls als halve goden. De Kiezers van
t Kanton Ninove worden gulhartig en bijna eenparig
geprezen door groot en door klein, elk zegt: zoo moet het
zijn! Kiezers mogen immers geen voddemans of geen
prullemans wezen. 'ne Mensch, al is hij rijk, kan lij-
winterkoorn op 't veld. M. Jacobs van Antwer-
ons Land sterft... En t'Antwerpen doet men iiem' een"
kxide'ving. EgaVitè en Lïberté, riepen'do Jacco-
bijnen der jaren 93, en al wie niet denkt als wij, vervolgd
of den kop af! - In de Normaalschool van Huy zijn 14
Professors voor 26 Leerlingen. Nu komt hst t'Antwer-
pen uit: Eenige kopstukken wilden van Mr De Beucker
niet, omdat het ijs in de Kamer niet mag gebroken wor
den Vader De Beucker zou t'hevig en te rechtzinnig ge
weest zijn.... Die altijd wacht en wacht, komt toe als 't
koorn binnen is. DeNederduitsche Bond van Antwerpen
versterkt haar in den tegenspoed; vallen er eenige flauwe
leden af, er komen jonge flinke werkers bij. Woensdag
is t'Aalst in 't Collegie-'de nieuwe Orgel gewijd en inge
huldigd; een groot, schoon en kostelijk stuk; geleverd
door M. Pieter Schyven van Brussel, en bespeeld door
M. Mailly, Organist des Konings; de Kunst is toch een
verhevene zaak! welke zachte, zoete, sprekende, zalvende
verheffende, opvoerende melody!... Ach, heeren Orge
listen, speelt met lust, kennis en liefde in Gods Tempel,
tot troost en vreugd van't Christene Volk.... Nooit is
men volleerd in de Kunst.... De nieuwe Orgel van ons
welbemind Collegieis een merkweerdig stuk; vol melody
en vol kracht; nu zoet, dan ruischend en geweldig; nu
zacht biddend en smeekend, dan dreunend als do don
der; een geslagen uur heeft M. Mailly op het Orgel ver
scheidene stukken van groote Meesters uitgevoerd....
Nogtans, waarom zou 't verzwegen blijven? de Oost-
Vlaamsche Meester Agneessens van Geeraardsbergen
heeft het veel verder gebracht op zijn Orgels: daar zijn
de verschillige deelen der Harmonie beter nagebootst;
de harp, ge zoudt zweeren, dat snaartuig wordt daar be
speeld; het grof spel dondert en doet lillen en trillen,
terwijl de Hemelsche Stemmen, les voix célestes; wij
waren te Gent op H. Kerst, als de groote keikorgel er
ingehuldigd wierd, en hemelschen eeuwigen bone-deus!
als die hemelsche stemmen oprezen, al d'herten waren
verrukt en opgetogen, en elk vroeg Maar, hemelsche
deugd! zijn 't levende sopranókes die daar zingen?..
Woensdag ze fluisterden onder 't Publiek, (ol 't korrekt
zoo is, daar staan wij geen borg voor, misschien wisten
z'het van een der Eerw. Paters, of van een der Mtige
Broeders of door de vinnige Studentjes,) ze ffüittèrden
dat het nieuw Orgel 10 duizend zilveren schijven van 'ne
fr. kost. De kas is eenvoudig maar sterk, en volgers den
aard der Kapel, tusschen 't gothiek en 't Romaansch,
half Abdij en half feestzaal, maar toch altijd blinkende
van netheid en getuige van veel sacerdotalen ie\ er en
godvrucht en toeloop
Land van Aalst;
Welbeminde Lieden
Hoe is 't nu in de stad Aalst
Och, geliefde menschen, de dagen zijn er ook lang
en schoon, als 't niet en regent en niet en waait, niet
dondert en bliksemt, of niet te bang en te bedwelment
is. Ja, de dagen zijn er lang en schoon en men bemerkt
ook in d'hoven dat het goed, machtig groeizaam weèr is,
voor den Oogst van d'achtbare Landbouwers, die wij
hier bijzonderlijk groeten, en voor ons allen.
Ja maar, Land, hoe is 't nu mét de Rechterlijke
Benoeming
Men verzekert dat ze gedaan is
Te nadeele van Aalst?
Ja, menschen, te nadeele en TE SCHANDE van
Aalst; de vreemde gazetten beginnen er van te schrijven;
de vreemde gazetten duiden aan, WIE er benoemd is en
om welke rede.. Heere machtigen Heiland dat zulke
zaken in een Katholiek Arrondissement, onder ONS Mi
nisterie moeten gebeuren 't Is nooit gehoord Aalst!
Aalst! AalstDendermonde. St. Nicolaas, Eecloo, Ni
nove, Geeraardsbergen, zelfs Sottegem roepen Wij zou
den dat niet laten gebeuren Aalst zwijgt, maar de
wrong is diep en wreed, enverschijnt de Benoeihing,
d'uitbarsting der verontweerdiging zal ontzachlijk zijn en
jaren nadien in de zielen blijven.. Want d Aalstóaörs
hebben ook een hert en een eer; men mag het weten en
onthouden.. Ons Meerderheid is te groot en de K:3z<Ys
hebben geen macht, juist gelijk ons Mandatarissen n la
Wa; die woorut.i
sen en Lezers, wat hebbéif wij u gesoni cvrn *vsü w VSS I.
Dat de Logie van zin was ons sterke Katholieke Meer
derheid te kammen en te verlammen, dat de Logie veel
macht heeftin 't Hof, dat zij boven die Katholieke Meer
derheid een Ministerie van Zaken zou stellen.. Dat heb
ben wij geschreven en herhaald.
Ja, Land, en velen riepen 't Land is t'erg, t'haas-
tig, te geweldig
Welnu, we zijn in 1891 en op dit oogenblik wor
den de klachten algemeen Dat de tijd voorbij loopt, dat
er niets hersteld is, niets; dat men met moeite de benoe
mingen kan katholiek krijgen; dat Minister Beernaert
zijnen wil doet gelden boven den wil der Meederheid;
dat, onder ons Katholiek Ministerie, de Logie haar plan
nen en haar foeffen maakt volgens gewoonte.. Dat de
Katholieke Gekozenen straks den moed niet meer zullen
hebben iets voor te stellen.
Hoe is dat nu te pas gekomen, Land
Door het voorstel van M. De Clercq van Brugge,
om de Wachtgelden rapper af te schaffen en de vraag
van M. Woeste, om 100,000 fr. te verleenen aan de
Vrije Scholen, die ZOO NOODZAKELIJK zijn in ons
Land; anders vallen wij loodrecht in Vrijdenkerij en So-
cialismus... Menschen
Wat blieft.er u, Land
Wij beroepen U allen Neemt de Vrije Scholen
weg, de Middelbare en de Lagere, en na 20 jaren mogen
de kerken hier gesloten worden en zal men een Werk
volk hebben, gelijk in de Walen, gansch goddeloos en
zedeloos, altij 1 gereed om op te staan en revolutie te
maken... Sedert30 jaren zijnde Gemeentescholen in de
Walen, wat zij zijn in Brussel en Gent en daar ligt d'oor-
En die 100,000 fr.
Zijn geweigerd, menschen
Waarom
Omdat Minister Beernaert er tegen is.
En de Wachtgelden
Ze zullen blijven bestaan
Maar, Land, nemen de Katholieken Gekozenen hun
zaken niet ernstig op
Dat zouden wij moeten gaan denken
Zijn 't mannen zonder eenige wilskracht Weihoe,
ze staan daar met eene Meederheid van 50 stemmener
is zoo hevig gewerkt van 1879 tot 84; en nu moet alles
noderato gaan; ge zoudt zeggen ze zitten op eieren
Menschen, er zijn nog erger zaken
Zeg ze maar. Land
Met d'Herziening Daarin wilt ook 't Ministerie al
les naar zijnen zinmen zou bij d'Herziening voegen den
Persoonlijken Dienst
Den Persoonlijken Dienst
Ja, menschen, alhoewel de groote Meerderheid er
tegen is; men vraagt een beter middel om vrij tekoopen,
om nadien een Leger van Vrijwilligers te vormen.
Ja ja ja
En men zou nu, in extra-vorm,nevens d'uitbreiding
van 't Kiesrecht, den Persoonlijken Dienst leggen, geen
vrijkooping meer
Maar Land, ge schrijft ge dat nietom ons verveerd
te maken
't Is de pure loutere waarheid, menschen; alzoo
zou men de Logie en de Generaals te vrede stellen en de
Katholieke Meerderheid doen vermaledijden.
't Is schandelijk
Daarbij zou men de macht des Konings uitbreiden,
iets dat ook mag daargelaten worden; en na 7 jaren aan
't hoofd geweest te zijn, zouden de Katholieken een juk
opleggen, 't welk de Logiebazen wenschen maar niet
geerne zelfdoenAchtbare Lezers wat zegt ge?
Land, we vallen in verstomming!.. We vragen
waarde Katholieken Gekozenen blijven Hebben ze niets
te zeggen ot zijn zij op d'hoogte niet van hunne zending!
W. 7ekeen dat het veel beter zou gr met Burgers en
den de aankomende treins meer, opengezet, doch een al
gemeene verbetering en vergrooting kan niet lang wach
ten... De Koopwaren-Static aan Dam en Pontstraatpoort
levert eenige bezwaren op; dit was te voorzien; de St An-
nabrug zal moeten verbreed worden cn de toegang ver
beterd; en ter Pontstraatpoort is de steenweg dikwijls
afgesloten een halfuur lang; daar is ook remedie tegen;
TERWIJL de Statie aan 't Oud kerkhof de DOOD was,
el morta, de dood van twee schoon steenwegen, bijzoo-
verre dat dit plan wierd uitgeroepen als de kemel der ke
mels en een monsterachtige verwoesting..
VOLKSSTEMMING. 't Is aardig, 't is drollig, 't is
vies; dc liberale drukpers'van Aalst wil nu plebiciet,
Volksstemming over alles; daarbij strikte rechtveerdige
verdeeling van plaatsen en'bedieningen Rechtveerdig
deelen en als de liberalen aan 't hoofd komen, NIETS
voorden Katholiek.... Slim zijn is ook een konst, maar
de Katholieken kunnen ook vroeg opstaan... Een Volks
stemming over gewichtige zaken zooals 't Gasthuis, een
Feestzaal, we zijn daar niet tegen; over de Statie der
Koopwaren is ook een soort van Volksstemming geweest:
in de gazetten en door petitiën; de liberale gazetten kon
den geen enkele rede aanhalen voor hun plan en de peti
tie voor Dam en Pontstraatpoort had 5 a 600 Handtee-
kens, terwijl 't ander Plan geen 100 Ondersteuners kon
vinden.... VOLKSSTEMMING Maar, in 1879-84,
onder die wreede wetten, ajs de Belgen op de pijnbank
zaten en oVergeesseld wierden dat hun lijf gansch verhak
keld was, met hun meerderheid van eenige stemmekes.
was er dan spraak van Volksstemming!... Ja, op 't minste
gerucht de Gendarms zenden en de Boeren doodschieten
gelijk t'Heule
BURGERWACHT. Ei, dat het toch geen Burger-
plaag blijve in Aalst; 10 a 12 schoon zomersche Zonda
gen kwijt; daar twee uren staan schilderen in de zon! is
datnoodig?.. Neen, neen! 3 a 4Bijeenkomsten! 1 uur ten
hoogste! En de Dienst zal beter aangeleerd zijn dan
hedendaags.... In de plaats van M. den Bevelhebber der
Burgerwacht, ik zou de mannen laten stemmen of ze niet
liever den maandag in 't valavond zouden dienst doen;
rond 6 a 7 ure is elk vrij,... Wij komen altijd terug op die
schoon zomersche Zondagen, die kostelijke dagen!...
't Is een eer de lasten der Medeburgers te verzachten en
den openbaren Dank te verdienen.
't Is vrijdag dat de Feestdag van
't H. Hert wierd gevierd in 't Colle-
gie met een verhevene luisterlijkheid
en eene aandoenlijke plechtigheid...
Een allerplechtigste Mis ten 8 ure;
's namiddags twee Loven; onder de
groote Mis voor 't Evangelie kon men
bijzonderlijk de schoonheid der nieuwe orgel bestatigen,
welk zoet verrukkelijk spel Morgen zondag wordt de
Feestdag gevierd in d'Hoofdkerk St. Martinus,een kerk
die de naam van kathedraal verdient, en waar de Con
frérie is van 't H. Hert Jesu. Luisterlijke Diensten in
groot Muziek. - Op 14 Juni begint de Novene van O.
L. Vr. ter Linden; eiken avond ten half negen Koöüeiri
krans en Zang en maandag *5 Juni ten 9 ure Solenneele*
Mis. Morgen 't Evangelie hoe de Zalig maker de Zon-\
.3 --1.J t - n:. 1
iiige sb
eens ruiven en stuiven
a -I 1 't NIEUW GASTHUIS gaat er
komen, maar op welke plaats.dat
moet nog besproken en beslist wor
den.... Ons is 't gelijk waar, als de Plaats maar goed is
voor de Zieken en voor hun Familiën, als wij een goed,
groot, gezond Gasthuis hebben, hoog en wel gelegen en
buiten de slechte winden; de slechte winden zijn 't zui
den en 't westen, waaruit de besmettelijke Zomerziekten
voortgedragen worden.... Hier, in de plaats van't Gast
huis, mag niet in rekening komen dat eenige wijken tot
hiertoe te weinig bevoordeeligd wierden... In alle Landen
der wereld, 't is langs Statie en Stroom, Vaart of Rivier
dat de stad vergroot wordt....
Ikp W|*iiiAn Ons arme, kleine, bange, gevaar-
kjlclllCII. lijkeReizigers-Statie!...Wanneer
gaat ze toch vergroot en verbeterd worden? Reeds wor-
dëmptoristen Kéerèn terug naai Beleren.
S.TTïREGEVALLEN Ah;3ij var. l^crienberg, tfc
Waasmunster, komt een allergrootste verlies ,te ondey-1 z'
gaan, in den persoon van haren deugdrijken be.tienjiér,
den Eerw. Heer A. R. Présiaux, in den weinig gevor
derden ouderdom van 42 jaren. Hij was vroeger opvol-
gentlijk onderpastoor te Meerdonck. Moerbeke en Mei-
rclbeke. Zijne verscheidene bedieningen heeft hij allen
met de meeste nauwkeurigheid en ïever waargenomen.
Hij muntte uit door zijne godsvrucht tot Maria en richtte
drie grotten op, ter eere van O. L. V. van Loitrdcs. Hij
toonde zijne liefde tot het Kruis, door het opstellen der
oefeningen van den kruisweg, aan welke hij, ry;t eene
stervende hand, tot de laatste uren van zijn leven werkte.
In zijne laatste ziekte (hoewel heel zijn leven eene aan
houdende ziekelijkheid was, die hem nogtans de opge
ruimdheid zijns gemoeds niet benam) was hij een toon
beeld van de volmaakste overgeving aan Gods wiU
Vrije Anii-Socialitische
Vakvereeniging der Fabriekwerkers,
(Katholieke Werkmanskring.)
Op Zondag 1 Juni 1891,
om 3 ure in de groote zaal van den
WERKMANSKRING.
anti-socSlitiscije
«O»
REDENAARS:
MM. Petrus DE BUCK, Voorzitter der
Maatschappij van Onderlingenbijstand,
VREDE te Gent.
Arthur VERHAEGEN, van Gent.
Alexander VAN DE VELDE, lid van het
voorloop) g Comiteit der Vakvereenigirrg.
1
Espanadeplein. Zondag 7 Juni 1891.
Om 21/2 uren namiddag Leon De Wilde,
(Aalst,) tegen Alb. Van Duerme id. Om
3 1/2 uren Const. Wellekens (Aalst.) tegen
Frans Tas. id. Om 4 1/2 uien De 2 over
winnende partijen.
O
■van 't CONCERT, gegeven door de
Klein Soldaatjes, Zondag 7 Juni,
om half twaalf, op den Kiosk der
Groote Markt
l! Gloire au vaillantsoldat, marche, (Becker
2'. Le jeune Henii. ouverture, (V. d. Linden
3'. Les deux comperes, polka pour 2 pistons
(Hardy.)
4. Rosina, rédowa (Vanderlinden.)
5. Au triple galop (Gobhaerts.
—O
Raadselvierkant
Een is een herkauwend dier,
Twee is een dorpje alhier,
In Oost Vlaanderen wel te verstaan:
Om drie te vinden moet g'in West VI. gaan.
Vier wordt bemind van herbergier en weerd
en 't is hetgene wordt verteerd.
Mijn eerste is nooit geweest,
Mijn tweede bevestigt altijd,
Mijn derde is min of meest
En 't hcele wierd van zijn broeders benijd.
HISTORISCH - DRAMATISCH VERHAAL
(door de Mannen van Chipka.-4
XI. "hOePt GESTOLEN GOED VERZONDEN WIERD.
Te Brussel, bij den goudsmid en koopman in oudheden
Bij Malfeo, die er leeft als een dier, op niets denkende dan op
zijn lusten en grillen en op de middelen om aan geld te geraken;
alles is goed voor hem 't geld der weduwe en der wees; 't geld
der zieken en bedrukten; 't geld van 't geloovig Volk.
Bij Malfeo, die er leeft met een huishoudster; een lui vaddig
stuk, rond de 40 jaren; van jongsaf de schande en 't verdriet van
haar' Oudershuis geweest; daar weggeloopen, de wijde wereld in,
we zullen niet zeggen waarloopster geworden en hare jeugd
geschonden en bezoedeld
Welk verschil met die brave Julia
Nu leeft dit serpent van een wijf sedert eenige jaren met Mal
feo, als vrouw zonder getrouwd te zijn, gelijk de dieren bijeen
wonen; zonder eenige genegenheid; in 't begin heeft zij den
Goudsmid gestreeld en ingevolgd; maar nu kent zij de geheimen
van den schurk; ze weet dat hij inzijn huis een vergadering houdt
van kerkdieven, dat hij 't gestolen goed verheelt, dat hij zelfe
steelt van 't gestolen goed;
En nu moet de Goudsmid haar involgen en gehoorzamen of ze
klaagt hem aan en hij zit d'ijzers in. Ja haar plan is gemaakt
Hij zal trouwen met haar voor de Wet; hij zal haar deelachtig
maken van al zijn goed; als meesteres zal zij in dit huis pralen of
hare wraak zal hem verpletteren.
Men zegt dat er ind'Helle dagen zijn van uitspatting, helsche
kermisdagen, dat men opspringt in den Nijd en in den Haat, en
zoo ook waren er in 't huis van den Goudsmid-kerkdief dikwijls
braspartijen, dat men zou gezegd hebben al 't vermaak van de
wereld, terwijl er niets was dan wulpschheid en overdaad.
Geregeld alle 14 dagen deed Malfeo een verzending van goud
en zilverwerk naar een Jodenhuis van Parijs en ofschoon de kerk-
dietten menigvuldig wierden, wierd er van dezen regel niet af-
^Ziet, daar zitten zij op de geheime kamer, een soort van smids,
Kreitser de Aanvoerder en de kromme schelm van Antikaris.
Rond 9 ure van den avond; huis en winkel zorgvuldig geslo
ten; 't licht aan de voorvensters is weggenomen; elk moet den
ken: Die lieden zijn slapen; dat huis is in rust!... Ja, slapen
Ziet wat ligt er daar op tafel mingelamangel?
Remonstranciën, ciboriën, kelken, patenen, schotels, gouden
en zilveren kronen, dooskes voor d'H. Olie, ampullekes voor de
Mis, ex-voto's, geschenken van Moeders, van Zieken die miraku-
leus genezen wierden; hetgene in de kerken en kapellen zoo eer
biedig bewaard wierd, dat niemand dierf aanraken, dat gaat hier
door de grove handen der schurken.
Ziet de Goudsmid heeft juist de kostelijke Remonstrancie van
Buggenhout in zijn handen; dat meesterstuk, waaraan een Kunste
naar zoo lang en zoo ieverig had gewerkt.
Wat dunkt u? vraagt Kreitser.
Een vermaard stuk, zoo fijn afgewerkt, niet gegoten, met
hamerkes geslagen, 't Heeft meer van arbeid gekost dan van goud.
Ware er geen middel het alzoo te verkoopen
In vreemde landen, misschien, maar gevaarlijk
Gevaarlijk
Ei, wie twijfelt er aan, Kreitser; ge verkoopt die stukken
te Parijs, te Londen, te Berlijn, in Napels of Venetië; veel geld
zult gij er van krijgen; doch er komen reizigers; ze beschrijven
dit meesterstuk; ze zien den stijl na, 't jaar; dat komt in de ga
zetten Men hoort dat het gestolen is in Belgenland, dat het
komt van Malfeo de goudsmid Ik heb wel niet gestolen maar
verheeld; ziet ge Malfeo voor 10 jaren in 't gevang zitten, daar
boonen krijgen en vreemd spek, water en brood! daar moeten
dansen gelijk de porteclés schuifelen Nenni, zoo zot nog
niet, Kreitzer
En de Smid sloeg zonder genade de Remonstrancie in stukkenj
dat de kostelijke perels op tafel rolden.
We moeten dat onkennelijk maken, zegde hij; verbrijzelen
als't noodig is, doen smelten... Dat ze werken voor de kunst,
wij zijn voor 't geld.
Malfeo, die perels en diamanten
Kostelijke stukken
Wij houden ze voor ons, niet waar d'ander doen toch
maar 't grot werk; de diamanten en de perels aan ons
En eerlijk gedeeld
Ja, eerlijk gedeeld, voegde Kreitser erbij, maar evenwel hij
telde toch alles na en teekende het dan op zijn zakboekje... Mal
feo, zegde hij, terwijl de Goudsraid voortging te stampen cn te
smelten, ge spreekt van die kerkelijke stukken le verkoopen in
Europa; maar ik zou en ik zal verder gaan.
Ge zult verder gaan
Ja, naar Amerika, indien wij daar een magazijn openden van
kerkgerief.
De duivel die de Passie preekt
Maar, Malfeo, ge weet toch zeker wel, wélke rol^e Jöden
spelen in Europa; een hunner kopstukken zegde het mij eens
w'hebben hunnen Christus gekruist; we zijn'sedertdien overal,
verstooten; maar we zullen de Christenen kruisen en het zoover
brengen dat zij uit ons handen zullen moeten leven...
Malfeo werkte ondertuschen altijd voorten Kreitser gaf hem
de stukken aan, na ze onderzocht te hebben.
Weet wel, Malfeo, hetgeen wij nu doen, is maar een begjin,
een beuzelwerk
Een beuzelwerk
Ja, om ons Volk te oefenen; ik heb gezworen en het blijft
zoo: de schatten der groote Hoofdkerken, de plaatsen van Bede
vaart moeten wij hebben... Malfeo, ge zijt nooit te Scherpenheu-
vel geweest?
Nooit wat zou ik daar gaan doen
Ik wel, ben daar eens geweest; er is geen kerk van belang
in België die ik niet bezocht heb; te Scherpenheuvel was ik van
de direktie der schoone Kunsten; de koster bracht mij de kerk
rond, in de Schatkamer Malfeo Malfeo
Wat komt u over, Kreitser ge ziet er zoo woedend uit!
Malfeo, al die schatten ziende, ik had goesting hem den nek
te breken en met de kostbaarste stukken weg te loopen.. Maar
'k dacht in mijn eigen later is dit alles toch aan ons.. En gelijk
wij het aanleggen, uitkomen kan het niet
Neen, sprak Malfeo, uitkomen kan het niet; we zijn zeker
van ons Volk
Uitkomen kan het niet
Zoo vleien en bedriegen zich alle booswichten, alle dieven en
moordenaars, alle Vrijdenkers en wulpsaards; maar allen worden
bedrogen in hun hoop; ontsnappen zij hier, zij dragen de wroe
ging in hun hert, overal waar zij gaan, en niemand die leeft of
die ooit geleefd heeft ot leven zal, kan aan 't Hoogste Gerecht
ontnappen.
We zijn zeker van ons Volk Uitkomen kan het niet Steu
nende op die valsche gezegsels ging de kerkdieverij in Belgen-
land voort, met een stoutmoedigheid die een algemeenen schrik
begon te verspreiden.
In den nacht van 9 December wierd de kerk van Resegem he-
stolen; van 13 tot 13 December de kerk van Snellegem en van
verscheide dorpen uit de gebuurte; in den nacht van 15 tot16 Dec.
Rhode-St-Genesius; de volgende nachten verscheide kerken uit
de Provincie Luik en Henegauwen enzoovoorts tot Nieuwjaar,
met een verbazende snelheid, nu hier, dan daar, hijzooverre dat
niemand anders dacht of er was een Dievenbende die haar vertak
kingen had in de voornaamste steden van ons Land.
Men bemerkte dat er bij de kerkdieven niet enkel zucht was
naar geld, maar een helsche booswichtigheid, eenen drift naar