Zondag 18 October 1891
328te Jaargang
Loop@nde nieuws.
42
1866-1891.
AALST.
GODSDIENST.
VADERLAND. VRIJHEID.
Lord Salisbury
Zie op de i'10 bladzijde
viI-
BUREEL, ACHTERSTRAAT,
Gewone Annoncen20 centiemen per regel, Annoncen op do tweede bladzijde
50 centiemen den regel. Berichten onder 't Nieuws, 1 frank den kleinen regel.
ET LAND
ABONNEMENTS-PRIJS.
5 Fr. 's jaars, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alle tijdstippen des jaar?
genomen, rechtstreeks bij ons of door Post of Briefdragers.
YAN AELST
AALST, io OCTOBER 1891.
Lede! Lede! dat schoon dorp, met
die roemrijke kerk, Lede van ouds be-
roemd benevens Hal, Scherpenheuvel, dj
Gaverland. Lede! Zondag gaat het
daar iets zijn lieve menschen! M. de
Pastoor E. H. Fivez wordt er inge
haald En Lede heeft er hart en moed opLede zal eens
toonen wat het kan Een Historische godsdienstige ar-
cheolische Stoet wordt bereid, 35 groepenarken en tri-
on.fwagens van zondag af waren ze bezig met studeeren
om te vertoonen het Eerste Mirakel te Lede, als het H.
Beeld daar toekwam; er zullen prachtige kostumen zijn...
En de Kerkde Kerk! de KerkDe Stoet zal ingericht
worden ten 2 ure en komen tot aan de Vijf Huizen. Moge
't getrouwe Lede lange jaren in de beste Welvaart, in wa
ren Christelijken en Vaderlandschen Vooruitgang E. H.
Fivez als Pastoor bezitten! Ach menschen, welk ge
schrei, De Winter is weer nabij; de zwaluwkes vertrek
ken, en de kraaien komen af, al huilende en tierende. Er
zijn er die willen hebben dat de Winter zal streng zijn...
God beware er ons af! De Boerkes die betrouwen
gehad hebben op 't weêr, zullen de beste patotterkes heb
ben.,. Er komen er uit d'omstreken van Aalst, t zijn als
dorens van eieren. T'Antwerpen noemt 't Volk d Aardap-
appels ons Weldoenderkesen niet zonder redeTe
Geeraardsbergen is Policie-Commissaris brnoemdM. C.
L. De Meulemeester. Te Ninove komen verscheide
Fabrieken bij, zooals van stekskes, van cigaren, waar
een redelijke daghuur wordt betaald, tot welvaart en
fleur van g'heel de stad; T'Aalst houdt de Taalgilde
nu somtijds een Vergadering den Zondag voornoen na de
Hoogmis; en is 't waar dat de groote plek grond, schuins
over den Keizer t'Hofstade, door M. Broockx van Enge
land is gekocht voor een Fabriek, is dat waar Te
Gent klagen de rijwielmannen over 't Reglement dat in
derdaad supra-streng is... De lange tongen zeggen dat
Burgemeester Lippens dagelijks in omgang is met jonge
Heerkes die meer stndeeren op hun rijwiel als op hun
boeken, die achteruitboeren in hun leeren, en dat Papa
Lippens daarom is tegen d'ijzeren rijwielen. Te Gent,
voor een Plaatske van 1,200 fr. zijn 87 kandidaten opge
komen... De strijd voor 't leven... Er komen te veel half-
geleerden; de Geleevdhid wordt te grabbelen geworpen
en die tot zijn i5, 16 jaar op de boeken zit, hoe kan hij
nog 'ne stiel leeren? Ik vraag u dat eens. - T Antwer
pen is Burgemeester De Wael aan de beterzij... Mochten
wij t'Aalst hetzelfde schrijven over M. den Deken; dat
hij voor goed aan 't genezen is, dat hij weldra in zijn kerk
zal terugkeeren, 't ware de gelukkigste aller tijdingen...
De toestand van ons geestelijken welbemind Opperhoofd
blijft altijd 't zelfste. AALST, laat ons den har tel ij
ken Proficiat wenschen I De vrije aangenomene Katho
lieke Jongensschool, bestuurd door den heer Van Damme
heeft met grooten luister den Prijskamp doorstaanvijf
Leerlingen die hun Diploma hebben behaaldHendrik
De Cock 209,2 punten, een der hoogste cijfers tot heden
behaald; Vinck Petrasi8r,Jy. Jan De Leeuw,
ue.Y-'Jjik C%hn', 155,Jan Tack 118,9. Dus een midaöff-
getal van 166,6 punten... Eere aan den Bestuurder, aan
d'ander Meesters en aan de vlijtige leerlingen! Lip
pen, uw vriend Sixtus, eerst Erpe, dan Antwerpen, hij
heeft daar op de Groenplaats de menschien zien wande
len en ware hij nog verder gegaan, hij had de Schelde
kunnen zien. Eens dat 'ne mensch aan 't reizen ishij
kan nog naar den Texis vervoorderen, naar den Alba-
nel, Rio-Tinto, San-Rosario, Entre-rios, naar den Men-
doeza, Cordoba, Tukkeman, Santiaga, del Estero en an
der streken... Maar van verre reizen sprekende, zonder
Erpe te vergeten, is 't waar dat 't Kerkhof aldaar, eer
tijds zoo treffelijk, zoo schoon en zoo wel onderhouden,
alwaar nog Aalstenaars rusten, is 't waar dat het nu zoo
vervallen is, zoo verarmoeid, geschalotterd langs alle
kanten, zonder deursloten, met muren die op 't invallen
staan... Is dat waar? 't zou pijn doen aan Sixtus, hij
heeft het niet gezien, te veel bekommerd zijnde met de
Geloovige Zielkes... Een schoon Kerkhof is troostelrjk
en aangenaam voor iedereen. Te Lokeren, NieUW-
poorthoek, is een raap bij den landbouwer Sarlowie Van
Damme, een raap van 9 kilos schoon van model, nog
nooit gegroeid in destreek... Proficiat, Sarlowie. En
de kleerkes der gewezen Keizerin van Frankrijk, Euge
nia had eene weerde van 3 millioen; er waren o. a. voor
600,000 fr. pelsmantels, kanten kragen en moffen; 5o pa
rasols met kanten omzoomd; er was een afzonderlijke ka
mer voor de hoeden; en niemand heeft die Keizerin ooit
zien lachen... De vreugd is in de kleeren niet, pf in de
juweelen niet, of in de glorie niet; maar alle wegeft leiden
naar Roomen en hoe grooteren boom, hoe zwaarderen
val... In 't najaar van 1870 moest Keizerin Eugenia
vluchten ten 5 ure 's morgens, ja vluchten uit Parijs;
zij, die zooveel kleeren had, stak in de kleeren van ma
dam Evans, de vrouw vaneenen Tandmeester... Dus,
met geleende kleêren; zij had een zware verkoudheid;
men vluchtte in rijtuig, en onderwege St Germain en
Danville moesten de twee zakdoeken in een beek gewas-
schen worden en aan't vensterken der voituur te droogen
gehangen.
Van 1866 tot 7891;
25 jaren;
Een klein menschenleven;
Van in 1S48 had Aalst een liberaal Bestuur;
In 't begin viel er niet veel op af te wijzen;
Maar langzamerhand, de Logie maakte hier haar foeffen en
rond den helft der jaren 5o zat die Vijandin van alle Katho
lieke Rechten en Vrijheden scherlings op 't Stadhuis van
Aalst.
Rust aan de Overledenen
Laat ons van personen zwijgen en daadzaken aanhalen.
Het Gemeentebestuur was een koterie geworden van fana
tieke kerkhaterij;
Vervolging tegen den Godsdienst;
Vervolging tegen al wie katholiek was;
Gewerkt, niet voor Vrede, Welvaart en Bloei der Stad;
Maar om Aalst anti-katholiek te maken.
Verachting van al wat Aalst sinds eeuwen en eeuwen eer
biedigt.
Het geld en de macht der stad gebruikt om liberale Kiezers
te kweeken en te voldoen, de kiezerslijsten verkrenkt, met de
Policie een dwangjuk over Aalst gelegd, in de hoop van aldus
voor altijd meester te blijven.
De Aalstersche Burger moest zien dat het Stadhuis zijnen
God miskende op de 2 groote Processiên, alle Huizen ver
licht en bevlagd, het Stadhuis NIET; 800 en meer jaren had
den d'Overheden der Stad net Allerheiligste gevolgd: nu
NIET MEER, en d'Heeren Kerkmeesters en Vincentianen
moesten de plaats van de Overheid vervangen.
De Aalstersche Burger moest verkroppen, dat zijn schoon
geld verknoeid wieid aan liberale Bibliotheken, met veel
bucht van boeken; aan liberale cercles littéraires, aan ander
liberale Sociëteiten, zonder openbaar nut.
Dikwijls gebeurde het in de winterschc zondagen dat de
vensters van 't Stadhuis gloeiden van 't licht;'t was feest!
maar welke feest! een Fransche Vrijdenker, Bancel, een fran-
sche Vrijdenkerinne Muld Royer, die kwamen Voordrachten
houden tegen 't Katholiek Geloof.
ALLES was fransch op 't Stadhuis.
Al de verslagen, al de boeken bewijzen het; de zware con
tributiebriefkes alleen waren Vlaamsch; het is maar sedert
7870 dat het Stadhuis gansch vervlaamscht is geworden; de
Raadsheeren mogen spreken in de 2 talen, maar verslagen en
boeken, 't is al in 't Vlaamsch.
Men kloeg er tegen; men schreef er op; 't was a! bote* aan
de galg;
E.r wierd ,'vntwoor ten 'e van Ryioa us
oordeeiWe.d eeu r&fAoliek eenige aniw'jjru vera uae.
Den Godsdienst bevechtende, de Katholieken ver 'olgentw,
had men tijd noch geld voor nuttige openbare werken.
Ondertusscben hadden de Katholieken zich vereenigd. se
dert eenige jaren was de Burgerskring ingericht en teldt 4 a
500 Leden; de kiezerslijsten wierden nagezien;
En de Kerkhof kwestie ontstond;
Een nieuw Kerkhof moest er zijn; volgens de liberalen wa
ren de eisschen van M. den Bisschop overdreven: het zou
ongewijd blijven; zonder kruis of geestelijke zegening.
Aalst vond dat de Vrijdenkerij over zijn hout ging;
Vele liberalen, die tegen hun hert de koterie volgden, von
den nu gelegenheid om dit juk af te schudden;
Op de groote Markt in Beieren wierd een Maatschappij van
Onafhankelijken gesticht;
Buiten de Molenstraatpoort kwamen de Bokkenrijders tot
stand;
De strijd was hevig en hardnekkig;
Maar in*i866 den 3o October behaalden wij onzen eersten
zegepraal;
7 Katholieken wierden gekozen met 302 stemmen tot 291,
tegen 272 iot 260.
Welke vreugd! welke vreugd!
Het Land van Aelst, 7 jaren te voren ingericht, om zonder
opzicht van personen, de Godsdienstige en Burgerlijke Vrij
heden, de zelfstandigheid der Gemeenten te verdedigen, het
Land van Aelst mocht den 4 November 1866 schrijven;
Medeburgers, de dag van 3o October zal tellen voor Aalst:
dien dag viel de coterie en de zaak der onafhankelijkheid, der
Vrijheid en der Rechtveerdigheid zegepraalde: achttien jaren
hebt gij de Vrijmetselaars ons en de Regentie bij den neus
zien leiden en gij hebt gevraagd of er op de 20,000 Aalste
naars dan toch niemand te vinden was, om die mannen te
vervangen; gij hebt uw mannen gevonden en vandaag weet
geheel België dat zij die op 't Stadhuis van Aalst zetelen, ei-
gentlijk onafhankelijke katholieke Aalstenaars zijn. Kiezers
van Aalst, voegde't Land erbij; sedert 't bestaan van ons
blad hebben wij de goede Zaak zien zegepralen in de Senaat,
in de Kamer, in den Provincialen Raad en nu doet zij haren
eersten stap op 't Stadhuis. Onze Senateurs, onze Represen
tanten, onze Regentie vinden wij voortaan onder een en het
zelfde vaandel, strijdende voor GODSDIENST, RECHT en
VRIJHEID.
In November 1866, welke vervoering van vreugd! Hoe
dankte men God Almachtig die eerste zegepraal had moeite
en last gekost: er waren Helden ontstaan, slachtoffers geval
len: wij zullen niemand noemen, om niemand te vergeten,
maar hoevelen rusten bij den Heer, die op hun sterfbed kon
den getuigen Ik heb van mijne Katholieke Overtuiging een
werkzame en heldhaftige Getuigenis gegeven
Eenige dagen voor Allerzielen, in de Kerk bijzonderlijk zal
hun geheugenis levendig herinnerd worden, met eerbiedige
dankbaarheid.
De strijd in i8?4 begonnen, in 1866 met den eersten ze
gepraal bekroond, was een strijd voor Godsdienst en Zeden.
Aalst had met afgrijzen de Vrijdenkerij zien verspreiden:
Aalst wilde een Christene Stad blijven; Aalst had met walg
en afkeer gezien d'eerste pogingen om Volksballen in te
richten: Aalst verwierp de liberale MiddelbareScholen, die
men alsdan begon op te dringen. Het was in de begeerten
der Kiezers alles te herstellen wat het Liberalismus had
omgeworpen-
Godsdienst en Zeden!
aIs wij daaraan getrouw blijven, cr is geen vrees; doch
falen, verweifelen wij in die twee zaken, de toekomst is
pekzwart.
1866! ja, laat ons dien verjaardag vieren; Hulde en Dank
aan alle overledenen en nog levende Aanvoerders en Kie
zers! Hulde en Dank aan allen die meêgeholpen hebben
tot den zegepraal!
Jubelfeest 1866Gelijk er ten Stadhuize wierd gezegd op
Verloren Maandag: dezen Jubilé gevierd, maar kalm en
weerdigNiemand beleedigd geen Brasserijgeen Orgel
bals te dier gelegenheid! Het ware schande doen aan de
Mannen van 1866, die vrome en heldhaftige Katholieken!
Gevierd den 2 5 October en daarmeê uit, want het Monster
is er op uit. om het Reglement op d'Orgelbals te krenken.
God bedanken dien dag, den lijdenden Stadsgenoot mild
geholpen, deftig Feest gevierd en eens ernstig overwogen of
wij 't Weik van 1866 voortzetten; of wij op goeden weg
zijn naar 't Gulden Jubelfeest van den Katholieken Zege
praal! (Vervolg de n. w.)
De Feestelijkheden zijn geschikt alsvolgt: Zondag 25 oct.
't Jubelfeest: ten 11 ure Mis van Dankbaarheid en Te Deum
in de Groote Kerk; ten 12 ure Brooddeeling, ten vier ure
Volksbanket in de groote zaal van den Katholieken Werk
manskring: prijs 2,5o per man, zender 't bier, ten 6 ure
Lichtstoet met muziek en bengaalsc ie vuren rond de stad
en aubade aan de woningen der nog levende en alhier ver
blijvende Gekozenen van 1866. M. Van Wambeke, M. Ba
M r'snf:)? -lïiJV- Tjo -VA- eöy - - vracb
iie vuuiwcra >p -it Grcore Markt aa cus;vgic0 uen
luchtbal De Bok Des anderdaags en half 9, de Mis van
Requiem.
Op dien merkweerdigen 3o October 1866 wierden 37
liberale Burgemeesters in de Vlaanaaren afgestemd.
de grootste Staatsman van Eogeland heeft in 't open
baar de meest geruststellende tijdingen gegeven over de
onzijdigheid en d'onschendbaarheid van Belgie's grond
gebied. Dat d'onzijdigheid in België gegrondvest is op
't woord en op de wederzijdsche belangen van al de
Mogendheden uit Europa.
Als dat zoo is,
Waarom dan al die schromelijke kosten; die 74 milli
oen aan de forten der Maas! dien wreeden Oorlogsbudjet!
Die kosten verarmen en verpletteren ons; 't Leger zuigt
ons bloed uit, en bederft ons; Ja, ja, generaals en kapi
teins, trekt maar groote oogen, slaat maar uwen sabel te
gen uw rijleerzen, 't is gelijk wij zeggendie Militaire
koorts is een supra-dwaasbeid... Een klein Leger, een
deftig Leger van Vrijwilligers, voor de binnenlandscbe
rust; meer hebben wij niet noodig.
Heeren Gekozenen, laat ons toch al te samen dien slech
ten weg verlaten, waarop wij ons verneukeren en ver
kwanselen.
En waaruit komt die militaire koorts uit gloria-mundi
en eigen belang. De Prinskes zijn soldaat van hun 10
jaar; ze zien rond den Tbroon niets dan Militairen; z'heb-
ben 'ne Militarist voor Schoolmeester; ze zien Zijn Majes
teit Hun Vader gedurig in militaire kleêren, en alzoo op
groeiende, wat kunnen z'anders als droomen van roem op
de slagvelden, van paraden en revues, van schildwachten,
van kasematten en van spiegelgevechten?
Maar ons arm Landeken moet het al betalen en uit-
zweeten... De Belastingen worden afgeperst, met dwang
en geweld; de winstenen inkomsten zijn veel verminderd
en de lasten blijven dezelfde, ja zullen straf vermeerde
ren, als die militaire koorts niet bedwongen wordt. Lord
Salisbury geeft ons den pap in den mond, en 't Fondsen
blad schreef onlangs met veel rede't Is aan de Kie
zers van door een sture en onwankelbare bonding het Or
dewoord te geven aan de heeren Gekozenen Katholiek,
Vlaamsch en Anti-Militarist, 't is te zeggenEen klein,
maar deftig en Vrij Leger. Heeren Kiezers, d'liand daarop
eu gewerkt in dien zin. Aan ons en zal 't niet falen
De Dirk-Martensstraat wordt een
der schoonste van Aalst en een
der aangenaamste om wonen; van
eenen kant, ge ziet Statie en Zwarten hoek; van den an
deren kant de vruchtbare en luchtrijke velden van
Schaarbeek. Met spijt ziet men in Aalst de Dronken
schap toenemen; drinken, altijd drinken, op Feestelijke
dagen moeten beestzat zijn... Dat wordt een gewoonte
onder een deel van 't werkvolkOp zwier gaan, zelfs
huisvaders, de gansche pree opdrinken, dat de vrouw
met haar wanhoop en ellende geenen weg weet. Er wordt
schrikkelijk gedronken in Aalst en de Wet op de open
bare Dronkenschap WORDT ER NIET UITGE
VOERD, ja, wordt er niet uitgevoerd... Zoo geraakt het
jong geslacht in die verderfelijke gewoonte... En als de
Armoede daar is, als hetWintert, enroute in volle vitess
naar't Armbureel't Is 60,000 fr. dat Aalst jaarlijks
bijsteekt... En nog komt men te kort!... Waar gaat dat
eindigen? Of liever, wanneer gaat men beginnen met het
Werkvolk langs andere wegen te leiden Een EER
LOOS, een LAF, een SCHANDIG STUK moeten wij
aanklagen; ten laste van Dendergalm; de Paus, de 80 ja
ren ingetreden, oud van jaren, versleten door de studie,
(nogtans zijn Brief over 't Werkvolk is bewonderd de we
reld door, zelfs door d'hooggeleerdste Protestanten) en
wilt gij weten wat Dendergalm van dien Ouderling durft
schrijven, in zijn Nr van zondagjez october 2e bl. 2C ko
lom luistertHij kan bijna zijnen arm niet meer op-
rechten om ie zegenen; aanhoudend ZE EVERT hij
(i en zijn onderste bekkeneel waggelt bij elke beweging
da/ hij doet-, Zied*-"- «dus de onfeilbare Pans, wiens
w )rd;n g ïor de w.-.arbeid ro hóuden. In-
ii Congo gaa - het er niet gekker toe.Menschen, is
het ooit gehoordZoo beestig en redeloos goddeloos ztjn,
van de natuurlijke gevolgen der oude jaren te komen be
schimpen... Dendergalm, dat wij uw oude kopstukken
moesten alzoo beschrijven, g'heel uw Partij zou moord
en brand roepen... En gij durft dat doen ten opzichte
van 't Opperhoofd uwer eigene Geloofsbelijdenis
Ja, ja, ja, slechte Christenen kunnen diep vallen... En
'tis altijd op de kloostersZijn 't de kloosters die Bcigië
verarmen Ja de maconnieke kloosters, 't Militarismus,
d'officieele scholen, de koten van zedebederf... Dender
galm is een der zeldzame liberale gazetten die Minister
Van de Peereboom af keuren in zijn bestrijding der vuile
smeerige fransche lupanars-gazetten.,. Al de liberalen
die nog weten wat eer en zeden zijn, roepen met onsMi
nister Van de Peereboom-heeft gelijk.
Artikels over Landbouw en Ni|verheid.
Verschenen en te koop: Almanak Dc Werk-
m in voor 1S92. Prijs lo centiemen. Goede winst
voor den uitverkoop.
,TOI' - D'Ecolc Moyenne der Jon-
ai lel gens telt 35o leerlingen; doch
hoevelen die aan de Primaire School toe-
behooren, en hoevelen op den Armen
't Wordt een lagere half kostelooze school.
De stukken voor d'uitbreiding der kie
zingen zijn gedrukt en gaan uitgedeeld
worden. Een dwaze werkstaking dient
tot nadeel der werklieden. Dat is te Gent
reeds verscheidene reizen gezien. De
St Annabrug t'Aalst lijdt geweld; er is een
tweede brug noodig aan 't Sas; te Gent
is 't wel d'een brug nevens d'andere; en te
T -nik, hoeveel bruggen-zijn daar over de
Maas niet I Aalst brengt veel op aan den
Staat en sedert de jaren 3o heeft Aalst
nog maar zeer weinig getrokken uit de
millioen en voor d'openbare werken. Hee
ren Gekozenen, Aalst rekent op U.
Eere wien Eere toekomt... Zonder Mr
Doktor Van der Haegen zou erop 't Stad
huis van Aalst niet gesproken geweest
zijn tegen dit ongehoord helsch schandaal
na de Kerkwijding. De sluiting der
lacht zal zijn gelijk vroeger, zoo denken
ze toch. Te Santos, Brazilië, de goede
kaffé komt van daar, en de geele koorts
is er losgebroken; en te Rio-de-Janeiro is
depokzickte. Te Weenen zal in 1892
een Gutenberg-Tentoonstelling zijn.
In Hongarië gaat dezolderinggeschilderd
worden in de Kamer der Volksvertegen
woordigers... De Schilder krijgt er voor
een half millioen... In 't Noorden van
Aalst betaalt men zooveel niet; maar een
vriendelijk gemoed is meer weerd dan al
't geld en 't goed. - In Italië begint de
eerde te schokken, en in Antwerpen heelt
Seciuah veel bijval. Deze week zijner
bijna dooden gebleven, als hij ten 8 ure
's avonds het inkomgeld publiek te grab
belen wierp. - Te Lods in Rusland is de
beul gestorven; er was veel V oik m de
Begraven is; blij dat men hem kwijt v'ss..
Maar hij moet veel werk gehad hebben
want hij laat 70,000 millioen roebels ach-
torl_ pje Raad van Nijverheid en
Werk houdt te Gent belangrijke en
nuttige zittingen.
DRAMATIEK VERHAAL.
Zekeren zaterdag avond, zoo verhaalde de Grijsaard, zag ik
Anna uit de stad terugkeeren, bevende als een riet en bleek als
de <flk had het voorgevoel dat een groot ongeluk mij over 't hoofd
tóng
Man, zegde zij, man I
Anna ADna
a Man en ze sloeg haar oogen diepzinnig in de mijne,
man, is 't waar dat gij mijn Vader vermoord hebt
Welke woorden dat gij mijn Vader vermoord hebt I
Het zweerd, dat over mijn hoofd hing, was neergevallen;
ik had den moed niet iets te loochenen of te verzachten en ik
antwoordde kortal
Ja, kind, wat gij zegt, is de waarheid
Is de waarheid 1 is de waarheid huilde zij en viel achter
over op den grond.
a Ik richtte haar op;
Zij lachtte mij toe, maar 't was een snijdende grijnslach
Ik sprak haar met de schoonste woorden der wereld over
mün berouw, over mijne uitboeting;
Ze ging voort met haren schetterenden pijnlijken lach;
Eilaas, ze was zinneloos en is zinneloos gebleven;
Daven en maanden verliepen; geen beternis ot geen hoop,
geen ander verandering dan dat zij bijwijlen in een soort van ra
zernij verviel en bijwijlen ook in een aandoenlijke weemoedig-
he<f 0 groote God mijn lijden was nog niet ten einde; vervloekt
door mijn Vader; mijn Ouders in 't graf gestooten hebbende voor
hunnen tijd, had ik dat weesken maar gekregen en eenige jaren
geluk gekend, om des te dieper in den afgrond van smart en
wanhoop gedompelt te worden!
ln hare aanvallen van razernij en van weemoedigheid roept
zij opbaren Vader, op haren Vader. Och M', Mr, in mijn tien
iarig gevang heb ik vreeselijk geleden; maar dit was niets bij de
folteringen die nu mijn hert doorploegen Als ik dat weesken
zie die Anna, wees door mijno schuld, zinneloos door mijne
schuld M', de wreedste pijnen van 't lichaam wat zijn ze in ver
gelijking bij hetgene ik in dees huis heb algezien t Is het ge
huil en geschreeuw dezer Dochter dat gij gehoord hebt; dikwijls
's nachts in de stille eenzaamheid van dees verlaten Huis, als de
slaap mij eenige uren komt troosten, worde ik wakker geschud
door het pijnlijk gehuil dier arme zinnelooze.
Maar, waarom, vroeg Doktor Arnold, hebt gij niet getracht
die Dochter te doen genezen
Och, M', ik heb het u reeds gezegd, elk schuwt nnj als de
Pest; men aanziet mij als een verworpeling; niet langer als giste
ren ben ik in de stad geweest om toch eindelijk een Geneesheer
te krijgen. Ik wist niet dat er twee in de stad waren; u kende ik
niet; ik ging dan bij uwen kollega; de dienstbode herkende mij
en zegde dat zijn meester niet thuis en was. Ik drong aan.de
knecht bedreigde mijen zegde mij aan de deur te zullen werpen
ik bleef nogtans staan, ik wierd dan geslagen; de Geneesheer
kwam tóegeloopen op 't lawijt; hij berispte den knecht over zijne
ongemanierdheid, maar zegde niet te kunnen komen, zeil ziek
Dan ging ik bij eenen Apotheker, om toch iets te hebbeD
om dit arm weesken te stillen. Ik had geenen eens op mij; ik
wilde mijn overfrak daar laten. Hij weigerde en verzocht nnj heên
te gaan- en zoo ben ik inde diepste wanhoop teruggekeerd.
Verstaat ge nu, M', hoe ik verwonderd was u hier te zien en
hoe ik uw handen heb gekust, hoorende dat gij een Dokteur zijtt
In mijn uiterste wanhoop,geen hulp konnende vinden, het storm
weder zendt in mijn huis eenen Geneesheer.. Zou de Vervloeking
eindelijk van mijn hoofd afgekeerd zijn
Hier zweeg de Grijsaard.
Zijn handen beefden; dikke zweetdroppels rolden van zijn uit
gemergeld voorhoofd.
De jonge Doktoor zweeg ook en hernam in zijn gedachten de
bijzonderste tafereelen dezer akelige geschiedenis,
Opnieuw weerklonk het smartgeschrei.
Mijnheer, sprak de Grijsaard,
01 ik bij de zieke wil ga
Z Zekèrhj k^zékerlijkman, zoohaast mogelijk; wie lijdt heeft
recht op onze hulp en bijzonderlijk deze Dochter, zoo ongelukkig
en zoo beklagensweerdig.
Eilaas, ja;zoo ongelukkig, door mijne schuld
M' M' ik kan voor u niets doen; maar kondet gij haar helpen en
redden, eeuwige dankbaarheid... Dit zeggende nam hij den
houten blaker der keers; 't was met moeite dat hij zioh kon op
rechten; reeds afgemat en afgeprost zijnde dit verhaal had hem
nog neergeslagen.... M' stamelde hij, zonderuwe komst, ik moest
3 11 1 :i. -i«rtd d 1 a riAnlitiir hihp nllppn in
hier sterven van ellende; en ik dood, die Dochter, hier alleen in
dit vervloekt huis, welk zou haar lot geweest zijn
Door eenen gang waar't zilt water van de muren afliep met
arbrokkelingen van kalk, geraakten zij in een kleine kamer, iets
beter onderhouden dan de andere.
Daar, in eenen hoek op een arm bed lag de jonge Dochter;
Ze scheen nu ingesluimerd; de linker hand op haar hert, de
rechter hand afhangende van 't ledekant; mager en ingevallen;
op 't bleek wezen hier en daar roode plekken; met hijgenden
asem; gejaagd en koortsachtig;
Na haar eenige oogenblikken aanschouwd te hebben, nam de
Doktor den pols der zieke en bij die lichte aanraking liet zij weêr
het smartgeschrei hooren, dat zulke hevige ontroering had ver
wekt. Dan viel zij weêr stil.
Vijf minuten bleef Dr Arnold de zieke aanstaren; dan deed hij
teeken aan den Grijsaard van hem te volgen met den blaker.
Wederom zaten zij in de groote huiskamer.
Mr Doktor, is er hoop
Eilaas, Mr, Mr, zij is dus veroordeeld, zonder genade; na
haar Vader gedood te hebben, is de Dochter door mij in dien el-
lendigen toestand gebracht
De*jongeling stond recht.
Man, zegde hij, een geweldige krisisis aanstaande; wij moe
ten ze voorkomen; nog [eenige uren en 'tzou te laat geweest
zijn.
Nog eenige uren o wee
Laat mij spreken Zonder dit onweêr ik zou hier nooit ge
komen zijn; zonder dit geschrei, ik zou u niet gepraamd hebben
mij bij de zieke te brengen... Dit alles is zonderling, wonderbaar!
't Onweêr is over; er is hier niemand om met mij naar de stad te
ë'1— M' de Doktoor, buiten mij is hier geen levende ziel geweest
sedert veel jaren... Doch als ik u mag volgen; o dat armweesken.
Mr Dokteur, kon mijn leven haar de gezondheid terugschonken
Welnu, laat ons gaan.. Ik zal u een verzachtend middel
meê geven. Ge zult mij den weg moeten toonen naar Muhlberg;
want ge weet dat ik hier verdoold was;
Wees gerust, Mr,
ln weêrwil van zijn hooge jaren en van zijn afgematte krachten
ging de Grijsaard met verhaasten stap en wierd van nabij ge
volgd door den joDgen Geneesheer.
Onderwegen wierd geen enkel woord gewisseld. Waarschijn
lijk zocht de Geneesheer in ziju geheugen op, wat hij neg over
die ziekte had geleerd en gelezen en welke ondervinding hij er
reeds van kon opgedaan hebben.
Thuis gekomen, en de dienstmeid gerust gesteld hebbende,
dwong hij den Grijsaard iets te eten en te drinken en was weldra
terug bij hem, met een geneesmiddel, dat de oude bedrukte man
met koortsachtige haast Vastgreep
Tot morgen, sprak Dr Arnold, tot morgenvroeg. M*dank,
dank voor uw goedheid; ge waart oprecht van God gezonden; ik
loop, ik vlieg naar huistot morgen
('t Vervolgt.)
