MAMl-AlT.OlllIïl
f
45
Zondag 8 November 1891
3 28te Jaargang
Staatkundig Overzicht*
Loopende Nieuws.
Kerkelijk Nieuws*
GODSDIENST.
VADERLAND.
VRIJHEID.
D'Eerste Rerichten.
GROOTE WEDSTRIJD
BUREEL, ACHTERSTRAAT.
Gewone Annoncen20 centiemen per regel. Annoncen op de tweede bladzijde
50 centiemen den regel. Berichten onder 't Nieuws, 1 frank den kleinen regel.
ABONNEMENTS-PRIJS.
5 Fr. 's jaars, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alle tijdstippen des jaar?
genomen, rechtstreeks bij ons cf door Post of Briefdragers.
EI LAN
AALST, 7 NOVEMBER 1891.
O—
Te koop iu ons Bureelen:
Almanak De Werkman, met 't Portret van Pastoor Kneipp,
zijn Wonderbaar Leven en zijn Voorschriften, om te genezen
en te verkloeken d'or 't Water. Prijs o,/o.Goede winst voor
den uitverkoop. D'Eerste uitgaaf was op eenige dagen uit
verkocht. Verschenen op St-Josefsparochie, 't Portret van
den achtbaren Meester-Stoelzetter, den Deken van de kerk
bedienden aldaar, 't Is zeer gelijkend, maar 't moet gezien
zijn van respektabelen afstand.
Onder de pers op Chipka. Een Vlaamsch Boek over pas
toor Kneipp. zijn Leven, met beschouwingen. Studie over
zijn Handrlingen met Water, zeer neerstig opgezocht en
klaar uitgelegd voor Burger, Landbouwer en Werkman. De
prijs zal zeer favorabel zijn. Nog te koop: Maria's Al
manak aan o.So c.; Almanak van 't Land van Waas aan
12 c. Ma cure d'eau 3,5o. Vivez ainsi 3,5o. un curé alle-
mand extraordinaire 0,75. Catholiques allemand 3,5o.
l'Eglise et la question sociale 1,00. Jesus Christ par le
père Diden, (het boek dat vroeger 16.00 fr. kostte, nu in éen
boekdeel aan 5 00). De Belgische Corgo, met veel platen
en prenten 1,60. Onze Huisdieren door pater Van Tricht
1,00. Grooten Cauderlier. volledig keukenboek 5 00. het
zelfde boek in 't klein z,oo. Betje de keukenmeid, 1,20. Pas
teien en Confituren 2 00. Wegwijzer voor Tijd en Eeuwig
heid. door Alban Stolz. deel i,5o; 2® deel 1,00; Verhalen uit
het Fransch Schrikbewind 0,75; Jan Onraedt 75 c. de
H. Godelieva 0,80 c. en veel ander schoon nuttige en aange
name Boeken.
Wat heeft Aalst noodig voor uitbreiding en
welvarendheid? 1° Een Rechtbank, 't Is schande
dat in onzen tijd demenschen van Erembodegem
naar Oudenaarde moeten en wij, naar Dender -
monde.Een Rechtbank; 2* Een HOPHALLE
gelijk te Nuremberg, dat de Beurs van d'Hop
hierweze, hier, in d'heofdstad van 't Hopkwar-
tier en niet in Antwerpen, of elders; dat hier de
prijzen gesteld worden, hier in Aalst; 3° Aalst
moet zijn volk assureeren tegen brandrampen; -
nu gaat er jaarlijks 2 a 3oo,ooo fr. uit Aalst naar
vreemde Sociëteiten, naar Londen, naar Berlyn
enz. en dat geld kan in Aalst blijven. Er is maar
een groot beletsel tegen d'uitvoering van ons ge
dacht; éen enkel. Met d'uitbreiding der kiezing
zal dit beletsel van zelfs weggeruimdzijn. Eerlijk
heid en Vrijheid. Men zegt ons, dat te Dender-
monde, de Burgemeester maar ééns d'Orgelbals
heeft stil gelegd; maar hij heeft toch het reeht; de
Wetten mogen niet opentlijk onder d'oogen van
het Volk geschonden en bespot worden; MEN
MOET die Orgelbalstemmen, of alle zedelijk
heid en welvaart verdwijnt. En daarbij de toe-
komst is: Vrijdenkerij en Socialismus.
n,»vo f."\ livi;:«
OF
de wereld der Socialisten, door P. Daens, 0,32 c. M. Re*
niers zal met beschaming booren dat het Volksboek, door
hem afgekeurd voor de prijsdeelingen der Stadsscholen te
Aalst (nadat onze Konfrater Denderbode had geschreven Het
Gulden Boekje, Bavo en Livina, ziedaar 2 boekjes uiterst wel
geschikt voor de aanstaande prijsdeelingen) Mr REYNIERS
zal met schrik vernemen dat Bavo en Livina aangenomen is
door 't Gouvernement en dat de Revue Générale van Brussel
erover schrijft alsvolgt; Ce petit livre fera beaucoup de bien
parmi les lecteurs de la classe ouviière. II combat, d'une ma
nière heureuse, avec conviction et chaleur, dans le langage
clair et simple du peuple flamand, les théories funestes du
Socialisme.
't Verslag is neêrgelegd over d'uitbreiding der Kiezing;
het steunt bijzonderlijk om kiezers te maken voor Provincie
en Gemeente en later voor Kamer en Senaat, al wie in de
Stad of op den Buiten eenig huur-oi bewoonrecht heeft....
De Kiezing op de Gemeente; de taks voor Senateur op
1000 fr. gebracht; er zouden 5 maal meer Kiezers zijn en
opdat de orde zou gehandhaafd wezen, voegt men erbij dat
de Staat een policie-recht heeft rond 't Paleis der Natie. Te
Parijs is 't Gouvernement, die de Policie doet en dat gaat
daar heel wel. Ter gelegenheid van een uitbreiding der
Kiezing mag de Gouvernementeele macht niet versterkt wor.
den. Men wachte zich ook wel van in de Grondwet iets te
bepalen over den Congo; de Prijzen zijn daar nog te geven en
in deze zaak zal 't voorzichtigste zijn met gewogene woorden
te spreken.
AALST. ESPLANADE.
ten voordeele van den Armen, tusschen de twee over
winnende partijen, op Zondag 8 November, ten 2 ure
juist: Aalst Spaensen Thollembeek Vanderhouderlingen.
Te Gysegem, zondag en acht dagen, de groote
beslissing met den dikken bal tusschen Herdersem en
Gysegem, groote partij. Opgepast, zulde!
Eenige gazetten hebben deze week geschreven ü?.X de
Paus van Roomen erg ziek lag, ja in gevaar van ster
ven... Onbevestigd is die droeve mare gebleven, doch
meer en meer blijkt het dat de kerkhatende Partij iets
aan 't brouwen is tegen 't Vatikaan. Men dacht de Paus
te vernederen, ja onmachtig te maken, dat er nog weinig
van Hem zou gesproken worden; en ziet! in de brandende
zaak der Meesters en Werklieden, de Paus spreekt; en
zijn woord overheerscht alles, in alle Landen wordt de
Pauzelijke Brief herlezen en overwogen, er is straks
geen Dorp waar men niet werkt volgens de raadgevin
gen van Leo XIII; zelfs de Protestantsche Keizer van
Duitschland doet de voornaamste artikels van dien Brief
in zijn Staatsblad overdrukken.. Koning Humbert staat
te Roomen gelijk een 0 voor 't cijffer; de Paus alleen
wordt genoemd en geroemd.
«0»
Ziet ge nu, achtbare Lezers, waarom die Garibaldisten
en Mazzinisten zoo razend zijn? Voor 3 onschuldige woor
den te Roomen op een Register geschreven, springen zij
op als een tonneken buskruid; zij trommelen al hun Volk
bijeen; gelijk in 1790 te Parijs de sektiën; en waarlijk,
ziende de zwakheid van Koning Humbert en d'herkente-
nis die hij aan de Revolutie schuldig is, er zijn erge za
ken te vreezen in Roomen; men spreekt van Wetten tegen
de Vrijheid van 't Vatikaan; dan zou de Paus moeten
weggaan, en zal men de gebeurtenissen van 1848 niet
zien herhalen Dat men St-Pieters-kerk wil verdelgen; dat
de gewapende slechte straatwacht rond't Vatikaan stond,
om den Paus in Roomen te houden, dat men schoot naar
de vensters,schoot naar denPaus en eenen Kardinaal trol.
De Paus bidt buitengewoon veel; zijn omgeving is on
gerust; men heeft de wakers versterkt...Laat ons bidden
voor ons Opperhoofd, de Vader der Werklieden, de Man
van Vrede en Rust en Eerlijkheid.
«0»
In Frankrijk is niet veel nieuws, alsdat Franschman en
Rus uit éen schotel eten, met een vriendschap zonder
palen. De Joden, wrangig en norscb, omdat de Leen.Dg
zonder ben zoo wel is gelukt, lameeren nu tegen 't kr°-
d'et vaiv Jen ni iar de vranscbmans
dien kant niet. En hoe zal 't gaan met den Aarts
bisschop van Aix die vervolgd wordt voor eenen Brief
In Frankrijk, die met eenig recht stout spreekt, wint
aan. Met den zedelijken toestand is'tin Frankrijk deir-
lijk gesteld en de Werkstakingen die zoo geweldig los
bersten, rechts en links, in een Land waargoei daghuren
betaald worden, zulke werkstakingen zijn waarlijk on
rustbarende.
In IERLAND is't Veel wind en weinig te malen;
veel gerucht, groote bijeenkomsten, gevechten zelf, ra
zende aanvallen, dat zelfs 't Vrouwvolk er tusschen komt,
en gelijk men te Longfort, geld bijeenlegt voor een eere-
krawats aan advokaat Denot, omdat hij den anti-Parnel-
list M. Healy in 't wezen heeft gezweeptVeel wind en
niets te malen; meer en meer verdeeldheid in Ierland;
't zijn de Bisschoppen en de Priesters die Parnell afvallig
hebben verklaard, om de wettige rede die men kent; en
nu, na de dood van Parnell, is de beweging gericht te
gen de Katholieken... Logiebazen vindt men overal,
en alle middelen zijn goedin huahanden. Te Waterfort,
Mr Dillon, uit een Meeting komende, waar veel Priesters
waren, is er aangepakt door een sterke bende Parnel-
listen. Er zijn over de 30 man gekwetst. Vrijdag was er
te Cork een groote gewichtige Kiezing tusschen Parnel-
listen en anti-Parnellisten.
«0»
In Argentina schijnt de lucht nu voor goed te zullen
opklaren. De premie op 't goud is op éen week, van 360
gedaald tot 288. De nieuwe Bauk is ingericht, met toe
zicht van Europeanen, men verhoopt goeden uitslag, des
te meer dat de verbetering eene allermogelijkste zaak is
voor dit jong en vruchtbaar Laud. In Brazilië, (de
waarheid zullen wij niet verzwijgen), sedert dat Keizer
Pedro afgedankt is, zijn er nog maar weinig rustige da
gen geweest; alle vijf voet staat alles er overhoop; en nu
staaf President da Fonseca op, tegen het Congres. Eu
ropa heeft daar veel spaarcentjes zitten in Brazilië.
In Chili, ze spreken van eenen Oorlog met de Vereenigde
Staten van Amerika, doch 't en zal riskeerlijk niet voort
gaan.
TeBrussel staan
2000 Huizen te
huren.... Keus
genoeg, maar droef voor d'Huismeesters... 't Geluk van
Huismeester te zijn heeft ook zijn scherpe doornen.
Wat is dat? Gaat het zoo vroeg winteren? Die arme bette-
raafkes en 't loofIn Italië is 't al bitter koud; z'hebben
er al sneeustormen, en t'Aalst op 't Eiland Chipka staat
de stoof al in veel huizen... Voorzorg is beter dan naweê
en vivan onzen Evennaasten, zei Manten, laat ons zor
gen voor Moeders kind! Te Temsche zijn er die jagen
met pittalair. Te Brussel zitten veel ratten op 't Stad
huis; ze zijn al met 200,000 fr. weg; en 5 ratten in entre-
preneursvellen zijn erin betrokken'; een dier laatste
ratten is gevlucht langs den Vrijdenkerstrap (de zelfs-
moord). St Lievens-Essche en Steenhuise, als gij bin
nen dit en éen jaar uwen Malpost niet hebt, aal 't uw
schuld zijn.... Wilt gij voordeel, zegt het spreekwoord,
werkt met oordeel en met eendracht. L ppen, Sixtus
is- al naar zijn Kerkelijke winterkasematten getrokken.
Nu gaat 't Belfort van AALST gansch hersteld zijn.
De noordergevel, 't laatste afgewerkt doord'heeren Alex.
De Vos en Zonen, steen- en beeldhouwers, de noorder
gevel zal het meeste geprezen worden en langst bewaard
blijven. Napoleon I sprak geerne met Buiten Pastoors
en zegde dat hij veel leerde in zulke onderhandelingskes.
't Is een Buitenpastoor E. H. Schreyer, die den Vo-
lapuk of d'algemecne wereldtaal uitgevonden heeft; en 't
is ook over een Buiten-Pastoor, E. H. Kneipp, dat g'heel
de wijde wereld nu spreekt voor zijn stelsel van genezing
en verkloeking door 't water en waarvoor zijn naam door
honderde duizenden gezegend wordt, alle dagen meer en
meer. 't Is een slecht jaar geweest voor de Vogelvan
gers en voor de Jagers. Het schijnt zeker dat het
Huis Brooks, van Engeland, een groote Fabriek gaat
zetten t'Aalst op den Tragel. Is 't waar dat er met ver
van Aalst, een affiliatie gaat komen van Worishofen?.. In
Duitschland zijn er al over de 5o,goedgekeurd door Pas
toor Kneipp. T'An* -°.rpen is heel plechtig het bron-
•2c;.-vbc celd onthuld 1 Runstsch.feari'r
De Blaf eer..Zal AaL. ..aets doen voor den beroemden
Schilde. Josef Meganck, die 5o jaren tot roem zijner
Moederstad diende?... Een ander beroemde Aalstenaav,
Josef Frans Kluyskens, (1771-1843), een der beste Ge
neesheerenvan zijnen tijd, schrijver van geneeskundige
werken, die gansch Europa door, geschat wierden, tot
Opperheelmeester verheven der Nederlandsche Legers,
zijn marmeren Borstbeeld staat te Brussel op een eere
plaats; te Gent in d'Hoogeschool heeft hij een bronzen
standbeeld;.... en t'Aalst? NIETS!... 't Volk van Aalst
vraagt dat men ten minste door een eereplaat op zijn
gebortehuis, de naam van Schilder Meganck zou ver
heerlijken.
EERE AAN DENDERLEEUW
M. Prosper De Pelsemaeker, leerling en vriend van
M. Van Langenhaeke, Advokaat en Lid van den Oost-
Vlaamschen Gouwraad, M. Prosper De Pelsemaeker,
door den Patriote genoemd een deruitstekendste Studen
ten van Leuven, komt aan 't Gouvernement een Studie
voor te leggen, welke op Staatskosten zal gedrukt worden.
Daarenboven M. De Pelsemaeker zal heden zijn werk
verdedigen tegen al de mogelijke opwerpingen, in een
openbare zitting ter Hoogeschool van Brussel... Ge ziet
dat al 't verstand uit de groote steden moet komen.
Menschen, is dat ook bij u alzoo ge
weest zondag, op Zielkes-Avond l
Grooten toeloop naar de Kerken, tref
fende devotie en in St Martenskerk
een Hoogmis en een Lof verrukkend
schoon gezongen Zoo waren dc be
geerten te Mechelen op 't Congres Hoogmis en Loven,
luisterlijk voor oogen en ooren, dat de zielen opgerukt
worden in zalige blijdschap.. Men kan niet gelooven
welke vreugd de Almacht op zulke oogenbükken stort in
de ziel van den werkenden Man, van de neerstige Vrouw,
van de deftige Jonkheden en de brave Kinderen In
St-Martens haalt d'Hoogzaal eere voor dien dag van
zondag... Eere zij Mr Pieter De Mol Eere den tenor
Mr Paul KregersmaD, Aalst moet die kloeke Viaamsche
borst in eer en achting houden Eere al d'ander Zangers
en Muzikanten En wat is er in dit Lof gelezen en
verzucht voor Mr den Deken, voor zijn genezing! G'heel
den Outaar van 't H.Kruis stond vol licht tezijner inten
tie.. Dat de goede Zaligmaker zijn Dienaar helpe en be-
scherme D'ander week Deken Raemdonck zag veel pijn
af en zijn woord was Ik offer dit alles op voor AL mijn
Parochianen van Aalst Laat ons voortgaan met bidden
in de Kerken in d'Huishoudens! En zondag is 't weêr
een Groote Dag voor St-Martens
kerk DE GEDURIGE AAN
BIDDING. Het Allerheiligste
uitgesteld van aan d'Eerste Mis
ten 5 ure; Groote Hoogmis, Slui
ting door Solemneel Lof ten 4
ure Groot Sermoen en Rondha-
ling voor de Zondagschool.
Ze zeggen dat de Kerk van Droo-
genbosch, bij Halle, een oprecht
Paradijske wordt. 4 geschilderde
vensters, een nieuwe biechtstoel, een nieuw Kalvarie in
den koor, 2 nieuwe grillen in gesmeed ijzer, schildering
van de 3 Outaars, een grot van Lourdes, en in 't kort
dien zolder weg, boven den middenbeuk. Ons wierd
onlangs gezegd dat de kerk van Overmeireeen reis weerd
is naar die fraaie Gemeente... En Buggenhout, en Burst
en Neêrhasselt, en zooveel, zooveel andere.. De Kerken,
Huizen van God ten dienste van 't Volk, de Kerken,
luisterlijk, kunstig versierd dat zelfs de Outaars en de
muren aan 't hert spreken, dat waste Mechelen het voor
werp der algemeene aandacht; en ook zang en muziek
weerdiglijk;,. en ook, voegde men te Mechelen bij, dat
rijk en arm in de Parochiekerk vereenigd weze... Inde
Steden gelijk in de Dorpen, Eenheid en Eendracht..
Die zich verheft wordt vernederd; de Koningen, de
Grooten van Frankrijk hadden in de jaren 1600, 1700
ook kerken a paart gemaakt, z'haddcn de Christelijke
Deugden vergeten en men zal zien in 't Verhaal Marie-
Antoinette a hoe schrikkeiijk de gevolgen waren en hoe
wreed de straffen.
SCHERPENHEUVEL, Zondag 8ste November, de
wijdvermaarde kaarskesprocessie. De plechtige Hoogmis
ten xc ure, de Vespers ten half 3, waarna uitgang der
PXQC*'"'1* nww. 'r» -t:rrlCu zuilen in£r"ncb» »Hn.
CONGO TeGijsegcm zal niet licht vergeworden
de treffende Aanspraak van E. H. Kanunik Roelandt
E. H. Heynssens, Bestierder der Zusters van
Liefde te Brussel ,is Pastoor benoemd van St Josefs-Pa-
rochie te Gent. Te Burst is veel droefheid en wordt
vurig gebeden voor E. H. Oste, de Jubilaris-Priester, de
geliefde Pastoor aldaar, en van zijn H.Rechten bediend.
- Woensdag H. Martinus, Patroon van Aalst en de
groote Bisschop van Tours, de H. MARTINUS, be
roemd door zijn Liefdadigheid donderdag H. LIVI-
NUS, apostel van Vlaanderen, die ziju naam gegeven
heeft aan twee Parochiën in 't Land van Aalst en aan
de wereldberoemde Jaarmarkt van St-Lievens-Hout era.
Kardinaal Lavigerie blijft erg ziek; onzen Mr den
Deken ook; men kan niet gelooven hoe er in Aalst voor
hem gebeden wordt, om zijn herstelling te bekomen.
Kardinaal Mermillod is veel beter, ja schier genezen; hij
was nogtans doodgezegd. Maandag, een treffend Ser
moen geweest in St-Martenskerk over de Gcloovige Zie
len door Mr den Onderpastoor Van den Abeele, en dijns-
dagdoor M. den Onderpastoor Rombaut, over StHuber-
tus en de Goddelijke Bermhertigheid.
OF
DE SCHOONSTE VROUW DER WERELD, DE RIJKSTE EN DE ONGELUKKIGSTE.
Weelde en pracht
Grootheid en macht.
Frankrijk, in d'ander eeuw nog het machtigste rijk van
Europa, en Oostenrijk het rijkste en het prachtigste.
Als er ievers veel en zwierig kermis gehouden wordt,
dat de convieven er niet weg zijn, dat het van'smorgends
tot 's avonds kisselen en braden is, dat alles er blinkt van
de zijde en van 't fluweel, men zegtHij leelt gelijk in
't Hof van Oostenrijk
Maria Theresia, de Roomsche-Duitsche Keizerin, Ko
ningin van Hongarië en Bohemië, wie kent deze Oosten-
rijksche Vorstinne niet in Vlaanderen Langen tijd hing
haar portret in d'huizen en in de pachthoeven, terwijl er
van haar goedheid en welwillendheid wierd gesproken,
doch als haar zoon Josef II zijn leelijke perten uitstak,
dat hij den dwazen moeial speelde en den onwettigen
Koster, als de Patriotten tegen hem vochten en hem met
al zijn Volk uit 't Land joegen, dan verviel hier de eerbe
tuiging van Maria Theresia.
Althans, een wijze Jvrouw was'tgoed voor 't Volk,
streng tegen de misbruiken; Nijverheid en Landbouw
aanmoedigende..
Van 1744 tot 1748 hadden de Fransche Legers hier
wreed de wilde beest gespeeld; bijna geen stad wierd ge
spaard; 't was pionderen en stelen., 't Was betalen of af
gebrand worden. In de Geschiedenis van Afflighem lezen
wij dat de generaal der Fransche Legers, te Merchtem
gekampeerd, een groote somme geld kwam eisschen; de
Paters waren uitgegeven; zij hadden geen geld ,in huis en
zonden eenig zilverwerk; 't en was niet genoeg; zekeren
dag de Krijgsmans waren daar met hun trampelende peer
den, ze stonden voor de poort; er moest geld zijn, ve\d
geld of d'Abdij ging in brand; Vader Abt zocht alles opv
wat hij nog van goud en zilver had en gaf het aan de
Franschmans; ze wogen het. er was op verre nog niet ge
noeg; ze dreigden en preutelden maar gingen toch heen,
en als de Kloosterlingen 's avonds naar hun slaapcellen
gingen op de 3de stagie,zagen zij langs verschillige kanten
groote vuren; 't waren 3 a 4 dorpen door de Krijgsmans
in brand gesteken.
In 1748 wierd de Vrede geteekend tot Aken en Maria
Theresia spaarde geen moeite om haar Neêrlandsche Pro
vinciën te genezen en tot welvarendheid te brengen; dank
aan den vruchtbaren Grond en aan den grooten Handel
van ons Land, kwamen de menschen hier op gelijk den
dag, elk won goed zijn brood; de Boerkens konden koo
penen betalen, en de Kunsten bereikten een hoog top
punt van glorie.
Maria Theresia, de Moeder van Marie Antoinette welk
kind geboren wierd den 2 November 1735, denzelfden
dag dat Lissabon, d'hoofdstad van Portugaal door een
aardbeving wierd verwoest, vergezeld van overstrooming
en brand. In die stad van 300,000 zielen, wierden de
twee derde deelen vernield en er was niet weinig hulp en
tijd noodig om Lissabon uit hareasch te doen verrijzen.
Marie Antoinette verloor haar Vader in 1762, ze wierd
opgevoed als een der rijkste prinsen-kinderen van Europa;
in de jaren van verstand zijnde, ze kreeg Meesteressen,
van de bekwaamste die er waren, om haren geest te ver
rijken met allerhande nuttige en fraaie wetenschappen;
zoo leerde zij eerst en vooral haar Moedertaal, 't Duitsch,
dan latijn, fransch, italiaansch, 't muziek, de schilder
kunst, alle soort van fijn breiwerk, want Maria Theresia
was een wijze vrouw en wilde dat haar kinderen op
d'hoogte zouden zijn in alle vakken. Met haar Dochters
vaarde ze wel onder opzicht van Deugd, maar een ha-
rer zoods, Jefken, kreeg onder zijn Leermeesters mannen
van de dwaalleer,die in zijn hoofd muizennesten van voor-
oordeelen legden tegen den Katholieken Godsdienst, die
hem wijsmaakten dat de Steden geen Begijnhoven moch
ten zijn, dat men moest vooruitgaan met den tijd, en zoo
wierd prins Jefken gereed gemaakt, om later den Keizer
Josef II te worden, zoo droevig vermaard en in hertpijn
stervende.
Marie Antoinette leerde van hare Moeder de weldadig
heid en de goedhertigheid en van in haar jonkheid deelde
zij geerne aalmoesen uit, ja ging vol welbehagen de
Noodlijdenden opzoeken.
Door de politieke omstandigheden zochten Oostenrijk,
Rusland, Zweden, Saksen een Bondgenootschap met
Frankrijk, om samen het Pruisland te vernietigen en des-
zelfs de Provinciën ondereen te verdeelen; ja Pruisen,
thans zoo machtig, is in die tijden nabij zijn dood ge
weest, het had alsdan maar 2 millioen en half inwoners,
en een Leger van 100,000 man, onder't beleid van Fre-
derik de Groote die zijn Pruisen in stand hield, ja ver
sterkte tegen de Vereenigde Bondgenooten. Toen hij in
•1785 stierf, had Pruisen 6 millioen inwoners en 200,000
soldaten; wij zeggen dus door de Politieke omstandighe
den zocht Oostenrijk een nauwe vriendschap met Fran
krijk en na de noodige inlichten en complementen wierd
Marie Antoinette in 1771 gevraagd als Echtgenote voor
den jongen hertog de Berry, Kroonprins van Frankrijk,
wiens Vader nog t'Aalst vernacht heeft inde Nieuwstraat,
ten huize waar nu Mevr. Lefebvre woont, rechtover den
smid, onzen goeden vriend M. Petrus Meersman.
De tijding van dit Huwelijk bracht grooten ophef en
verrukking in gansch Europa.
Met buitengewoone staatsie en luistervollen praal wierd
de Princes naar Frankrijk vervoerd; de steenen waren te
koud waar zij opging; Lodewijk XV, koning van Fran
krijk, ging haar tot inCompiégne afhalen; elk bewonderde
hare bevalligheid en hare schoonheid. Ze was inderdaad
hoog van gestalte, edel van wezen en van manieren,
frisch als eene roos, rein als eene lelie, en zoo uiterst be
leefd en gespraakzaam dat de algemeene roep ging
Welke buitengewone Koningin zal dat zijn Geluk
kig is die Princes hoe gelukkig hare Ouders hoe ge
lukkig Frankrijk en de Kroonprins
Groot was de toeloop, ontzachlijk schoon de Feestvie
ring, kerkelijk en borgelijk; in de Kapel of beter in de
Kerk van 't Paleis teVersnillen, dat meesterstuk van pracht
en van kunst; dan in 't Paleis, waar men de grootste en
schoonste zalen vindt van gansch Europa, 0. a. een zaal
die op den grooten Hof uitkomt, met 15 a 20 breede
vensters, die de gulden zaal wordt genoemd, omdat alles
er blikkert en blakkert van 't zuiverste goud, doormengd
van de liefelijkste kleuren, met allerhande bloemen en fi
guren doorweven.
Te Versailjen was er d'een feest achter d'ander. een
maand lang; Marie Antoinette wierd gevierd en gestreeld,
geliik nooit Konings-dochter het geweest was; dan was
het de beurt aan de stad Parijs van Feesten te geven voor
die twee Konings-kinderen; die groote wereldstad wilde
schitteren door een buitengewone Feestviering in O. L.
Vrouwkerk, een Plechtige Mis met Te Deum; allerprach
tigste Ontvangsten op 'fstadhuis, in dit deel van Parijs
dat men lie St. Louis noemt; Banket voor al wat groot en
notabel was; 't was éen gedaver van gala-rijtuigen en éen
geflikker van rijk gekleedde Hertogen, Graven. Barons,
Ministers, Gouverneurs, met hunMevrouwen en Dochters.
En's avonds was er een Vuurwerk, een Vuurwerk, op
het Concorde-Plein, waarvoormen geen, geen kosten had
Den 10 Mei 1771 wierd dit Vuurwerk afgesteken
Maar die dag, zoo vrolijk begonnen, moest bitter treurig
eindigen. Eensklaps terwijl de lichttorens daar in d'hoogte
stonden, dat de springfonteinen een regen van goud op
wierpen zoo hoog als een Stadhuis, dat daartusschen ae
Bengaalsche vuren flikkerde en de gekleurde bommen te
geneen opvlogen, eensklaps op dit plein, en in die aan
palende breede straten, waar misschien 400,000 men
schen stonden, eensklaps er ontstaat een schrikgewoel,
een paniek, om welke rede, niemand weet het; er wordt
gehuild en geroepen, gewrongen en gedrongen; «r zijn
er die willen vluchten;'t is een overrompeling, gelijk bij
d'afbranding van eenen Theater; als er na eenigen tijd er
wat order aan komt, velen staan niet meer op; 300 Perso
nen liggen daar dood 300 de gekwetsten zijn ontel
baar..
Als de Vreugd in huis is, staat 't Verdriet dikwijls aan
de deure. De Kroonprins wierd bleek als de Dood, bij het
vernemen der Ramp; de Kroonprinses viel aan 't snikken
en aan 't weenen; 't waren de eerste tranen die zij in
de stad Parijs stortte, in die stad waar zij later meer
weende als iemand kan beschrijven, en bitterheden
uitstond, waarvan geen denkbeeld te maken is.
De Kroonprins, de toekomende Lodewyk XVI, wilde
alles weten; zijn droefheid was grenseïoos, want in
zijn hert heerschtte een groote goedheid.
Hij en zijn deugdzame Echtgenote gaven al 't goud
en 't geld dat zij hadden om aanstonds, aanstonds de ge
kwetsten te verzorgen en de weduwen en weezen der
slachtoffers te helpen.
Na die wreede Ramp was 't gedaan met de feest
viering, die aldus een pijnlijke indruk in 't gemoed der
Vorstelijke Echtgenoten lieten. ('t Vervolgt.)
