1
MARIIS-AUTOHEH!
50
Zondag 13 December 1891
3 28te J aargang.
Uitspattingen te Brussel
GODSDIENST. VADERLAND.
VRIJHEID.
DE VOORWACHT.
sPMÉL
AALST. - Verslag van M.Schepene
Gheeraerdts en Zitting can den Ge
meenteraad
Er zijn er nog alzoo.
BUREEL, ACHTERSTRAAT.
Gewone Annoncen20 centiemen per regel. Annoncen op de tweede bladrpde
50 centiemen den regel. Berichten onder 't Nieuws, 1 (rank denkleinen regel.
HET LAND
ABONNEMENTS-PRIJS.
5 Fr. "s iaars, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen w orden op bllc tijdstippen des jaar»
genomen, rechtstreeks by ons of door Post of Briefdragers.
ÏANA
AALST, ia DECEMBER 1891.
O
Elk den goe
naam en voordeelig is; en die door d'Influenza lijden, dat ze
't Boekje koopen van Pastoor Kneipp, te bekomen aan 0,70
c. bij alle Boekhandelaars, gekartonneerd o, 85. 't Mag voort
gezegd worden, wan' 't is der moeite weerd. Morgen, ten
6 ure, Prijsdeeling in Werkmanskring Aalst.... M®n gaat^zor
gen dees jaar voor een schoonen Kerstboom en zal M. Scheer
linckx aan zijn Volk geen fraai Kerstlied leeren? of Weldoen
zonder Omzien? D'oude Vaderlandscbe Kerstmisviering.
Het staat nu VAST, dat de Policie van Aalst het recht heeft
zijn Reglement te doen uitvoeren, ja zelfs d'ongewillige Orgel
koten te doen sluiten In Aalst komt meer en meer Armoede,
omdat de Zedelijkheid niet verbetert. «Niets zal baten roept
de Paus Leo XIII. die hoogwaarde Grijsaard, mets zal baten
of de goede Christ ene Zeden moeten hersteld worden In
Aalst, de GROOTE meerderheid der jonge werkende klas is
op 'ne vervaarlijken slechten weg... Als ment* Aalst niet krach
tig begint tegen te werken op 't Stadhuis, in de Fabrieken, m
't Armbureel, door een Vlaamsch en talrijk St Vincentius Ge
nootschap (eilaas, 't is daar Fransch en dat is de dood. De
enkele Burgers, die wekelijks hun taal laten versmaden, zul
len als d'onderdanigste schapen een soort van Martelaars
kroon hebben)... als men t'Aalst de strengen niet begint te
stijven, er zal nog zwarten sneeuw gezien worden. In t
Belfort dezer maand wordt opgemerkt een Studie over Bos
suet en de Natuur, door E. H. Pauwels, Pastoor van Kerkx-
ken; een fransch tijdschrift had den grooten Bossuet uitgege
ven als ongevoelig voor de Verhevenheden der Natuur, en
Pastoor Pauwels toont hoe Bossuet, in zijn onvergelijkbare
Schriften de Natuur beschrijft op een verhevene en vurige
wijze. Schoon en nuttig om lezen. Te Gent in t Hof van
Appel gaat de Ondervoorzitter Tuncq of Turcq de jaren heb
ben... Voortaan zullen er in 't Hof van Beroep n Katholieken
zijn en 10 Liberalen. Die wint lacht en die boven ligt,geeft de
wet, of de kaarten zijn valsch.
't Moet toch waar zijn! al in 3 gazetten lezen wij dat een
Spaarmaatschappij van Brussel 5o,ooo fr. gewonnen heeft,
voor elk lid 6000 fr.; 't komt zoetekes binnen. Te Londen,
daar is 't nog een olie; de kommandant der Pompiers is er
gepensionneerd en trekt a5,ooo fr. 's jaars. Dcndergalm
verhaast zich in groote letters ai te kondigen, als een Marats-
kring van Gent (een schoone patroon, dien Marat,) als die
Socialistenkring in een danszaal van Aalst komt Voordracht
houden... Elk zijn goeste, zekerlijk, maar of die Marattenj
alle liberalen zal aanstaan, dat is een ander paar mouwen.
Wat zien wij op onze tijden? Schoolmeesteressen in de groote
steden, Onderwijzeressen der Volkskinderen die vo°* ^e.
alleen getrouwd zijn!!! Waar gaan wij naartoe?! Praktiscn
leeliik stijf onduidelijk woord, vanpractisch nut, zou men niet
beter zeggen: van werkelijk nut? theorisch, raad, praktiscn,
daad, werkelijk.— De felle Lodewijk den Witten van over de
Steene brugge t'Aalst, 'ne Monark in 't wiezen was maandag
aan 't kaarten: Miserie, riep hij, miserie; de kampstrijd begint
en och erremen! onze Lowie valt van de brug in t water, met
de 2 en de 3 in zijn hand; men gaat de 4 of de 5 uit, hij legt
er de 6 cp, denkende: ik zal mijn ponkske van de 2 en de 3
houden als een spaarpotteken, en hij is er aan. bpijtig, zei
Constant, dat zulke zaken voorvallen aan dien greoten ver
maarden Wiezer, maar hij ramasseerde de censkes op...
Leefde Keizer Karei nog, hij deed het in de boeken van zijn
Gulden Vlies schrijd zijn ge*<-nd, om
tcchtlxit tc'spzckch.
De zieke menschen van Zele en Hamme beteren; te Zele is
Mr de Pastoor zeer stillekes; de Policie Commissaris is over
leden, maar 29 jaren; 't was 'ne Gentenaar; maar t H a m m e
die groote verergernis, 'ne Fabrikant, die zijn Volk met peer-
dengeweld in 't Ongeloof stampte, zelfs publiek doende spot
ten als er Missie was; nu zoo wreed en zoo diep gevallen; 65
iaar zijn! Vader van Familie! rijk! en op dien ouderdom naar
't Gevang geleid worden! 't Is wreed! - Vrijdag is voor ons
Vredegerecht de zaak verschenen van den Fransenman, uit de
Fabriek der Vaart; nadat hij van den Policie Commissaris zijn
zaligheid had gekregen, heeft de Vrederechter hem met veel
kalme, deftige Justicie, tot 25 fr. boet veroordeeld.
Donderdag stond een Merbelaan in vollen bloei bij M. Se
ranhien Van Herreweghe, onzen ouden gebuur uit de Leo-
noldstraat... Wij hebben ievers gelezen dat een boom die a
maal per jaar bloeit, veroordeeld is om te sterven... tWare
spijtig voor dien Merbelaan. - Deze week is Louis Van Hau
wern Ire overgebracht naar Leuven; zijn broêr blijft te Lent.
D'Hop klimt zwierig naar d'hoogte en is reeds 97 fr. ze
kan dees jaar nog de 100 fr. bereiken. Spijtig dat de opslag
wat laat komt!
't Verslag van M. Schepen Gheeraerdts, een merk-
weerdig stuk De begrooting voor 1892
ontvangsten 2,239,396,87;
uitgaven 2,236,510,70;
m d'ontvangsten komt de nieuwe leening van i,5oo,ooofr
die in afwachting zeer vast en voordeelig is uitgezet; de
toelagen van Godshuizen en Armen zijn vermeerderd;
M. Gheeraerdts herinnert dat de nieuwe Leening bij
zonderlijk is aangegaan vooreen nieuw Hospitaal, waar
door 't Stadsbestuur eens te meer heeft willen toonen al
haar belang voor de Werkende Klas en dat het geen op
offeringen spaart, wanneer het er op aankomt de men-
schelijke ellenden te voorkomen en te verzachten. Ho
pen wij, zegt de Verslaggever, dat uwe daad van mensch-
lievendheid en van christelijke broederlijkheid, zooals
zij het verdient, naar weerde zal geschat worden, bij
onze dappere en moedige werkende Bevolking, heden
daags blootgesteld aan de verleidingen van eene godde- j
looze sekte, welke niets droomt dan omwerping, wan
ordeenondergang... Een som van 3oo,ooofr. is be
stemd voor dit Hospitaal; men voorziet hulpgelden tot
100,000 fr van Staat en Provincie; 85,000 fr. zijn
bestemd voor een Stapelhuis met bureel van douanen;
en 270,000 fr. blijven op intrest geplaatst, in afwachting
dat erover beschikt worde; door de weigering van den
termijn op gojaren, zal het jaargeld met 4000 fr. moe
ten vermeerderd zijnM. Gheeraerdts spreekt in zijn
Verslag van de Werkmanswoningen, volgens de nieuwe
inrichting, gelijk cr reeds gebouwd zijn in Aalst en hij
wekt de liefdadige Gestichten op,dien weg in te slaan om
d'ellende te verwijderen en den Werkman tot orde en
spaarzaamheid op te wekken:Ditis zooveel te meer noo-
dig, vermits Aalst de stad is van gansch het rijk die
meest aan de openbare Liefdadigheid geeft; terwijl de
Gestichten van de minst begunstigste zijn. De open
bare verlichting zal verbeterd worden; er zijn meer be-
stuurkosten, terwijl van den anderen kant verscheide
ontvangsten verminderen, als de Stadswaag, door de
mislukking der Hop,en de Zwemkom, door slechte jaar
getijden. M. Gheeraedts vraagt of de Gestichten van
Onderwijs en de Weezenjongens, tot gezondheid en ont
wikkeling, niet meer gebruik zouden kunnen maken
van de Zwemplaats. In eenige steden van Holland zijn
de schoolbaden ingericht en hebben de beste uitslagen
geleverd..
Onze antwoord in volgend Nr.
Zaterdag, Zitting geweest van den Gemeenteraad
waren afwezig M',n Burny, De Gheest, Liénart, Moyer
soen, Van Mol, Verbrugghen, Van Gijsegem. D'eerste
zaak was De VLEESCHMARKT; nieuw Reglement;
laatste voorlezing; M. Burgemeester Van Wambeke
vraagt of men 't Reglement zal doen uitvoeren gelijk het
is? Mren Claus en Limpens vragen waarom niet
M. Van Wambeke doet bemerken dat er veel gekocht
wordt voor de Markt door teekens, dat de schoonste
stukken er voor de Markt Mr Y^.ert vma/-
of ;neï^2ipc&—oneen w_.-«.i cc ,euC"
Mr de Burgemeester zegt, als gij wilt, k zal het doei.
uitvoeren, maar ge moet dan de gevolgen kennen. Hi;
doet ook uitschijnen de strengheid der Keuring, of men
zoo streng zal zijn als te Brussel, want koeibeesten die
hier goedgekeurd zijn, daar ingedolven worden.
Mrcn Claus en Limpens verdedigen d'openbare gezond
heid en zeggen dat de Stad moet handelen volgens 't ad
vies van den gezworen Keurder. M. Claus vraagt, als de
Wet of 't Reglement van 't Gouvernement te sireng zijn,
dat Minister De Bruyn ze zou doen veranderen; doch
Mren Van Wambeke, Bethune en Van der Haegen zijn
van gevoelen dat men zeer /oorzichtig moet zijn voor
d'uitvoering van die Reglementen.
INDERDAAD, ze geven aanleiding tot groote klachten.
De koeibeest ziet er gezond uit; ze wordt gekocht, ge
slacht, zonder een teeken van ziekte te bemerken; en voor
een klein pleksken dat men er anders uitsnijdt, wordt de
koeibeest afgekeurdWaarom die buitengewone streng
heid? Is de Veehandel nog mogelijk met die uiterste streng
heid? Heeft 't Volk zooveel geklaagd van slecht vleesch?
Zijn er ziekten gekomen?... Zou men Diet beter doen de
zedelijke pest van 't Zedebederf te bestrijden en uit te
roeien?... Over de Vleeschmarkt moeten wij zeggen; Voor
de Markt de beste stukken laten wegfoeffelen, dat is niet
richtig, dat zou men moeten verbieden; MAAR, de Gou-
vernementeele nieuwe artikels streng toepassen, tot Pla
gerij van Boeren en Slachters, neen!... 't Ministerie zal
op de strenge artikels moeten terugkeeren.
Daarna is de zaak van 't Gasthuis te berde gekomen
M Gheeraerdts geeft verslag over de werkingen van
't Komiteit 3 plaatsen waren aangeduid: metonpartij-
digen iever is het onderzoek gedaan en na rijpen overleg
zijn AL d'Heeren éenparig geweest om d'Hertshage te
verkiezen. (De Stadsbouwmeester M. Goethals, maakte
deel van 't Komiteit) d'Hertshage, voor ligging nabij
de Volkswijken, voor gezondheid, voor reimgheid,^ voor
gemakkelijken toegang Die éenparigheid van't Ko
miteit, gevoegd bij de rede dat de grond er niet duurder
zal komen dan op d'ander plaatsen, zal 't besluit van den
Gemeenteraad richten. M. D' Van der Hagen is ook voor
d'Hertshage, doch hij haalt een aantal moeiehjkheden
aan d'hoogte, d'helling; zal men er goed water hebben?
is 't niet te ver van 't kerkhof altijd met de lijken moe
ten staan voor brugge en ijzeren weg M. Van Wam
beke ondersteunt deze laatste rede; hij vindt het ook te
ver van 't kerkhof. M. Limpens vraagt of de kosten
niet veel te hoog zullen zijn met die helling van 3 meters?
M. Dr Claus haalt de Geschiedenis van 't nieuw
Gasthuis aan; hij doet zien hoe wijselijk dc Gemeente
raad zijn voorloopig Komiteit had samengesteld en hoe
de zaakgelastigden van de Stad éenparig zijn geweest
om d'Hertshage te verkiezen. Als de grond aangeduid is
zal Spreker voor veel zak.-n moeielijker zijn dan zijn
achtbaren Collega M. Van der Haegen. Wat die hel
ling aangaat, zij is eer voor- dan nadeelig. Na eenige op
merkingen van Mren Meert en De Hert wordt d He! ts-
hage verkozen met EENPARIGE STEMMEN en het
Stadsbestuur wordt gelast den grond te koopen op tPlan
aangeduid. M-» V. d. Haegen en LimpeDS onthouden
zich. Er was voor zulke gewichtige zaak, een Pt™iek
van 5 a 6 Personen... En nu, wat gaat men zien Waar
men niet wordt geteld, men is onverschillig of men werkt
tegen. In zake van Vleeschmarkt en Hospitaal zou de
gansche Stad moeten meehelpen., 't Is immers elks be
lang. De Vertegenwoordiging der Minderheden.
Ja, geliefde Menschen, 't is weêr iets geweest te Brus
sel, met de Studenten der liberale Universiteit'. G hebt
al veel hooren aanhalen van die
gastjes hoe zij opbotteren tegen
Processie en Bedevaart; boe zij den
7cn September aan 't hoofd stonden
van de slechte en vuile populas te
Brussel; hoe zij alles najagen wat
slecht is; hoe zij bijna allen Gods
loochenaars worden, meinende al
dus verheven te zijn, maar eilacyl
zakkende tot beneden de redelooze
dieren... Het staat geschreven van t
over 3ooo jaren in de Boeken der W ijsheid: En .iet
-»•- ■-« -» - .r* in df v -Rcaande Gog
maa ook, in een -'waren -p ven c.'w
,v heid levende, brengen zij hun nachten in allerlei onge
böndenheden over, in wanorde van ontucht enz. enz.»
Ziet ge wel, rattevangers, dat gij maar d'apen zijt van
't oude heidendom... Ja, ja, zijt zeker
dat menige rijke mama weent over
dit verpestende gedrag, maar ze weent
in stilte, uit eerlijke schaamte; anders
zouden de menschen nog zeggen
Madam, 't is uw schuld en uw fout!
ge moest gij toch weten dat uit een
liberale opvoeding niets kan komen
dat deugt En die Scholen gaan roe-
teka af: Eerst d'Universiteit van Brus-
sel; Godsloochenaars! dan d'Athené-
gasten en d'Ecole Moyennes der groote steden: Naar de
Kerk nog gaan! te Biechtenl Paschen houden daarvoor
zijn zij veel te groot... Dan d'Ecoles Moyennes van Aalst
en elders: in de kerk staan als lompe stoffels, zelfs geen
kruis maken; wulpsch opzien naar de jonge dochters; de
Chronique en de Gazette lezen!...
Doch we moeten aanhalen wat er gebeurd is te Bi ussel,
dit aanhalen in bedekte en voorzichtige woorden Dijns-
dag avond, een feest geweest van aangebrandden akabiet;
de mond spreekt waar 't hert van vol is; 5 a 600 studen-
ten daar aanwezig; te middernacht in wilde kortegie naar
de straten der slechte huizen, huilende, en op hunnen
weg de menschen mishandelende; zot en mal zijnen over-
loopen van slechte driften!... In de slechte koten loopen,
daar willen meester spelen, omverloopen die in hunnen
weg staat, slaande met stokken en met vuisten, met neus
doeken waarin kappers gebonden waren, slaande op
vrouwvolk, op spiegels, op meubels, de beest spelen m
een woord, en als de Policie kwam en als zij versterking
vroeg, met steenen werpen, de Policie uitjouwen, zoodat
het een helsch spektakel was, waarin verscheide gardevils
gekwetst wierden en waarvoor rond de 34 Studenten aan
gehouden zijn..
De jonkheid moet er uit, zei 't oud meêken en ze sprong
over een stroo; een jonkheid kan wild en mal zijn, driftig
en opbruischend; maar.... maar,... tot over den kop in
d'ontuchtigheid liggen, in de slechte koten vallen gelijk
een steen op den grond, dat is geen jonkheid, maar wulp-
sche beestigheid, bederf to: in 't merg der beenderen....
't Is een les zegt Van Es, vooralle Ouders...
Maar wat baten keers en bril, als het oog niet zien
en wil?.. G'hebt daar nu de Doktrinairs, de oude libera
len, die nog aan Vrede en Orde houden, die zeggen dat
men aan 't Volk zijnen Godsdienst niet mag ontnemen...
ZE ZIEN dat de jonge liberalen samenspannen met de
Socialisten; te Gent is hun verdrag geteekend en open
baar gemaakt; t'Aalst, de Maratskring van Gent komt
feest houden met Voordracht in een danszaal; de liberale
gazet, UW gazet, o doctrinairs, kondigt dit Feest af, in
een hoofdartikel,wekt de liberalen op,om allen te komen;
en de Doktrinairs blijven die liberale gazet hoeden en
voeden... Tegen hunge dacht, ze versterken de Socialis
ten, die openlijk schrijven Weg het Kapitaal! Wee u,
rijken, wee uwe kinderen, als wij aan 't hoofd komen!...
Over iGO jaren hebben de goddelooze onderwijzers
gewrocht om in ons land de fransche revolutionnairs en
hunne slechte leeringen in te brengen.
In den omtrek van Luik verspreidden zij zich in de
dorpen, vergaderden eenige lands- en ambachtslieden en
lazen hun voor de verderfelijke werken van Voltaire en
anderelfilosofen; bijzonderlijk verkozen zij die boeken
in welke men allen laster tt gen de Priesters uitbraakte.
Dit wierd gedaan in het geheim, want de wereldlijke
macht van dienen tijd duldde niet het drukken en ver-
koopen dezer slechte schriften.
Zulke verderfelijke meesiers vond men gemakkelijk..
Er was in Frankrijk een plaatsings-bureel van onder
wijzers, bestuurd door den goddeloozen d'Alembert..
Was er eenen plaats open, men ging tot die fabriek en
een gekonfijtten geus wierd afgezonden. Er waren ook
leeraars van zelfden aard voorde jongelingen van groote
familiën.
Zoo heeft de revolutie en de goddeloosheid over 100
jaren in ons België kunnen triomf maken.
Er zijn nog veel jongens van dit broeisel. Opgepast
ouders, of zij maken van uwe kinderen geuzen en revo
lutionnairs, del primo cartello.
I ,.n„
ecS 'vei uo ui'qu.« -->•
De tijden Van Cartouche en Baekeland waren beter
dan de tegenwoordige. Er loopen benden van dieven en
moordenaars, Te Brussel en in anderesteden, menhoort
niets anders dan van stelen, inbreken en aanpakken.
De policie zoekt en vindt niets. Welk middel daartegen?
Vooreerst de gendarmerie vermeerderen, en de gendar
men niet op nutteloos rapport uitzenden, maar eenen
nachtdienst inrichten; vele nachtuilen van devreemdste
soort zou men vangen.
En waarom de Rechters niet nemen onder Advokaten
van het distrikt en niet, gelijk het maar te veel gebeurt,
uit vreemde steden. Uit het distrikt genomen, zouden
zij dit beter kennen. Zij zouden ook min denken om
tot de groote steden alsRechter weêr te keeren en 't werk
zou natuurlijk beter verricht worden.
En voor 't geen de heeren dieven en baanstroopers
aangaat, men zou ze wel voor langer in 't donker mogen
steken. Onder deze sympathieke mannen zijn er die voor
de 5e|ste maal voor het Gerecht verschijnen. Een goede
wet voor deze gepatenteerde deugenieten. Na eenige
condamnatiën voor altijd iu 't droog, 't Zou wel veran
deren.
OF
DE SCHOONSTE VROUW DER WERELD, DE RIJKSTE EN DE ONGELUKKIGSTE
De Staatsdamen waren dus vereenigd in een raai van
't Paleis der Tuileriën, ze zaten geknield en waren eiken
ooeenblik de beulen en de dood verwachtend; daar wor
den de deuren opengebroken en de razige menigte gaat
zich op haar prooi werpen, toen een onbekende man met
langen zwarten baard en kloeke stem uitriep Genade
voor de vrouwen 1 onteert de Fransche Natie niet door
laffe vrouwenmoorderij
Dit geroep hield de moordenaars tegen, de Staatsda
men konden vluchten, maar de lijfwacht des [Rollings en
de Zwitsers wierden ongenadig vermoord; men overtrap-
pelde hunne lijken; het Paleis wierd geplunderd en daarna
in brand gestoken, dat schoon en kostelijk Paleis, die
glorie der Koningen van Frankrijk.
VII.
Koningin, cn maanden lang
In een wreed en stuur gevang.
Nu was de Koninklijke Familie schoon geleverd.
In de Nationale Vergadering, bij hare hevigste vijan
den fanatieke goddelooze kerels, opperhoofden der Jaco-
bijn'en Robespeer, Marat en konsoorten, kwade advoka
ten woedende Volkshaters, de toekomstige Beulen.
Drii dagen bleef Lodewijk XVI daar met zijn Familie
opgesloten; in den dag moesten ze zitten in een aftreks-
ken nabij de zaal der Bijeenkomsten; 's nachts hadden zij
een celleken of twee l'bunner beschikking; gedurig wa
ren zij blootgesteld aan beleed igingen en verwijtsels;
zelfs wierd er onder den neus der Koningin geschoten en
geroepen Eerlooze vrouw, gij wilt d'üostennjkers
doen baden in ons bloed; met uw hoofd zult gij het beta
^Koningin zijn, Dochter eener Keizerin; opgebracht in
d'hoogste weelde en zulke jzaken moeten hooren
In den nacht van 40 Augusti, als de Koning aankwam,
was er vastgesteld Dat er een Nationale Conventie ging
bijeengeroepen worden; dat de Koning vervallen was
van zijn rechten; dat 't Fransche Volk over zijn lot zou
beslissen; dat de Koning in 't Paleis van Luxenburg zou
t worden, onder de bewaking der Wet.
Den 44 veranderde men van gedacht., in plaats van
naar dit Paleis wierd de Koninklijke Familie geplaatst in
een echt gevang, den Tempel genoemd, omdat vroeger
de Tempeliers daar gewoond hadden. Er was daar een
huis aan, met redelijke schoone kamers, maar de Koning
wierd geplaats in den Toren, een gebouw van 4 ronde
stagiën, met smalle vensters naar buiten en dan afgeslo
ten met ijzeren staven; elke stagie had 3 a 4 kamers, zeer
oud en vochtig; een Burgersfamilie zou ze kosteloos niet
gewild hebben; en daar moest die groote Koninklijke Fa
milie in wonen!
Verscheide Personen van hun gevolg mochten méégaan
o. a. de Princes de Lamballe, een der beste vriendinnen
van de Koningin; maar in den nacht van 19 tot 20 Aug.
kwam een bevel dat aanstonds, aanstonds al die voorname
edele Personen moesten verwijderd worden en naar een
strenger gevang overgebracht.
Nu was Koning Lodewijk daar alleen met zijne Echtge
note, zijne Zuster, met den Kroonprins en de Koninklijke
Princes.
Nu begon hun smartelijkste lijden Slecht voedsel
kregen ze, ja de kronijken getuigen het Slechter wa
ren ze gevoed dan de gevangenen, veel strenger bewaakt
en met ongehoorde stuurheid behandeld; zelfs een licht
straalken der zon wierd hun geweigerd; met moeite drong
de lucht door de smalle vensters dier dikke muren.
Bijna aanhoudend kwamen officiers der Minicipale
Wacht zien of de Koning streng genoeg bewaakt was; al
zijn woorden wierden afgeluisterd; zelfs onder 't noen
maal stonden er Jacobijnen rond de tafel;
Lodewijk XVI, van ais hij in den Tempel trad, was
een voorbeeld van kalmte en heldhaftigheid; hij had een
voorgevoel zijner aanstaande dood;
De Koningin zag ook de toekomst in de zwartste kleu-
ren.
Hoe brachten ze daar den dag over Lodewijk XVI las
veel in de boeken; hij onderwees zijne kinderen; terwijl
de Koningin met de Zuster des Konings breidde, bor
duurde, den Catechimus leerde aan de Kinderen.
Na eenige dagen moesten zij ander werk verrichten
Van al hun kleêren hadden zij niets mogen meedragen
zelfs hun lijdwaad niet; en men zag de Koningin van
Frankrijk daar de kousen stoppen van haar Kinderen,
ja, gescheurde beddelakens toenaaien; zelfs moest zij
's nachts de gescheurde kleêren van den Koning toe-
naaien.
0 Versaillen, ontzachlijk schoon verblijf, waar weelde
en pracht de poorten uitliepen, wat zegt gij daarvan
Lodewijk XIV, bijgenaamd de Groote, wat zegt ge van
uw klein-kinderen
De Koninginne verdroeg alles met een hemelsch ge
duld; geen klacht kwam over haar lippen; doch dat de
Koning ziekelijk wierd, bij gebrek aan locht, dat de kin
deren invielen, gelijk verwelkte bloemen, dat sneed als
een mes in haar hert; daarom smeekte zij de Jacobijnen
cn eindelijk verkreeg zij, dat hare geliefden eenige uren
daags onder strenge bewakiDg in een deel van den Hof
mochten komen.
Hieruit ziet men wat de Moeders voor hun Kinderen
doen; zij, de Dochter eener Keizerin, vernederde zich
voor lage gemeine kerels, voor de gezondheid barer kin
deren
En hadden ze daar nog de rust genoten die arme men
schen toch in hun kamerken of hutteken hebben
Maar gedurig hoorden zij bedreigingen iu den mond
hunner bewakers, die alle 4 uren afgelost wierden; er
waren er bij, lomperikken van eerste klas, die groven
stinkenden tabak rookten en de dampen naar het hoofd
der Koningin joegen; er waren er die schotprenten, ja
vuile prenten meebrachten, de schroebbers buiten op
den koer, op de straat wierden smadelijke atroepingen
gedaan, tot laat in den nacht; men zong er Jacobijnsche
liêkes, waarin men de beulen deed verschijnen en d'hoof
den der Koninklijke Familie afslaan... Menschen, hebt ge
dat ooit gehoord Wist gij dat Marie Antoinette zoo veel
heeft afgezien en alles moest haar veel harder vallen,
nademaal zij gewoon was aan al die pracht en ontzach,
nooit iets ontbeerende, gediend zijnde op haar eerste en
minste woord, door getrouwe en eerbiedige dienstbo
den, omringd van hovelingen
Den 2 September hoorde men verscheide uren een
wild getrommel; de Minicipalen zagen er wreeder uit als
tiegers; er waseen groote over-en weórgeloop; zelfs
kwamen er Minicipalen met bloed aan hun kleêren.
Wat had er plaats
De groote moorderijen binnen Parijs, van Eêlmans,
van Priesters, van Rechters, van Grondeigenaars, van
Burgers.
Tien duizend menschen wierden dien dag vermoord;
de gevangenissen waren als slachthuizen; 40 duizend on
schuldige menschen omgebrachtin den naam der Vrij
heid Rang noch ouderdom wierden gespaard onder
de slachtoffers was de Princes van Lamballe, die herts
vriendin van Maris Antoinette; met veel anderen wierd
zij langdurig en wreedaardig vermoord; men sleep haar
lijk half naakt, van het gevang De Force naar den Tem
pel, naar 't verblijf der Koninklijke Familie;., daar kapte
men 't hoofd der Princes af en
stak het op een piek, gelijk dit
afbeeldsel het toont, zoo wierd
het bebloedde hoofd omhoog ge
stoken door de mannen der
Roode Vlag, onder't zingen der
Marseillaise en der Carmagnole,
twee liêkes die de Socialisten
van Vlaanderen als de hunne
hebben aanveerd, terwijl zij ook
met de Roode Muts pralen en de
Roode Vlag genomen hebben in
plaats van de Vaderlandsche
't Was een helsch leven rond den Tempel. Een der
Brigands gaat binnen tot op de kamer, waar de Ko
ninklijke Familie was en roept
De Gevangenen moeten aan de venster komen
Dat is verboden, zegt een Municipaal
Ze moeten komen, zoo gaat de wreedaard voort,
en zich op onbeschofte wijze tot de Koningin keerende,
zonder te zeggen Madam "of vrouw of mensch Ge
moet aan de venster gaan zien men zal u toonen 't afge
kapte hootd van de Lambella; ge zult zien hoe 't Volk
hem wreekt over zijn tiraos; en 'k rade u aan, van te
gaan zien, of hebt gij liever dat't Volk hier kome
Welk torment
De Koningin viel als lood op den grond; de Princes
en 't Prinsken huilden en weenden, terwijl mejufvrouw
Elisabeth hare handen op ha3r voorhoofd sloeg en dat de
Koning zegdeMr, wij verwachten ons aan alles; maar
ge moest' toch aan de Koningin dit wreed Nieuws ge
spaard hebben.
Nauwelijks kan de Koning verstaan worden.
Hoort eens, daar buiten, dat gehuil en gebriesch
Dat wild en bedreigelijk gezang Die wreede onge-
stuimigheid van geschater en geschetter van gegrijns
en gevloek
