Het laatste Avondmaal
Zondag 10 April 1892
338t# Jaargang.
De Toestand.
loop^nde nieuws.
GODSDIENST. VADERLAND. VRIJHEID.
tsJ»
Antwerpen-Brussel.
BUREEL, ACHTERSTRAAT.
Gewone Annoncen 20 centiemen per regel. Annoncen op de tweede bladxfide
50 centiemen den regel. Berichten onder 't Nieirwa, 1 frank den kleinen regel.
HET LAND
ABONNEMENTS-PRIJ8.
5 Fr. 's jaars. vooraf betaalbaar. Inscbry vingen worden op alle tijdstippen dee jaar»
genomen, rechtstreeks bij ons cf door Post of Briefdrager».
AALST, 9 APRIL 1892.
o
Waar gaan wij henen
Zullen d'oogen nu opengaan
Bij 't licht van die ontploffingen, te Parijs, te Seraing
enz.
Bij die ontelbare dieften:
Bij die schrikkelijke moorden.
Bij al die bedreigingen tegen de Rijke Menschenen
tegen de Borgers;
Volgens 't woord van Vooruit, die groote vriend van
Dendergalm
Wee u, rijke menschen en wee uwe kinderen, als
wij aan 't hoofd komen
Men schrijft uit Roubaix, uit Tourkonje, uit Valen-
cyn, Lions en andere steden, dat er bijna eiken morgend
Plakkaten van Bedreiging hangen op Prefekturen en
Fabrieken.
Te Parijs, 't is met schrik dat de menschen slapen
gaan( en 'smorgends zijn ze verwonderd van nog te le
ven.
Die Dinamieterijen, 't en zijn geen lachspelen, 't Is
maar sedert 1868 dat diewrecde stof ontdekt is tot Ham
burg, door den Anarchist Nobel en nu beginnen d'oefe-
ningen met dien Dinamiet....
Van al die dienen en moor
denaars, van al die A nar -
chisten, is er éenen die zijnen Paschen.
houdtéenen die nog naar de Mis gaat
Zijnen Paschen niet houden, is voor elk
een allerslechtste teeken in 't artikel ean
eerlijkheid en van eerbaarheid...
Met een ongeloovig Volk en is er geen huis te houden.
Bij een wild en ongeloovig Volk zullen de rijke menschen
niet gerust blijven leven... In welk rijk liberaal huis wilt
men dienstboden die hunnen Paschen niet houden?....
En gij, rijke liberalen, gij wilt de wereld overstroomen
met jonkheden en werklieden, die hunnen Paschen niet
houden! Ons Heer kan mot zulke valschheden niet ge
diend zijn.
T'Aalst moeten er ook veel beginnen te komen die
hunnen Paschen niet houden. Zondag in d'Hoogmis, Mr
de Onderpastoor Ponnet heeft er krachtig op gepreekt
op de strenge plicht van den Paschen, op 't ongeluk
dergenen die in een Christene stad leven als Heidenen,
dat men moet werken om het getal dier ongelukkigen te
verminderen.
Die hborale gazetten, de liberale scholen, de liberale
gezelschappen hebben in Aalst veel menschen van hun
geloof doen afvallen.
In de groote sleden wordt hel de ge
woonte dat de leerlingen der Athènés en
Ecoles Moyennes verdronken liggen in
■dè y njdenkerijt'Aalst van ill ci.'heeren
Professors zouden er nog twee hunnen
Paschen houden Ziet men ooit èen dier
Heeren in de kerk, aan 't hoofd hunner
leerlingen, een enkel teeken geven van
Geloof en van Christenen mensch te zijn
En wat moet er komen van zelke scho
len? Radikale liberalen, hardnekkige
Vrijdenkers.
O
Onlangs op een Meeting in West-Vlaanderen wierd
gevraagd dat de Kamers zouden wetten stemmen tegen
de voortzetting van het Zedebederf door Orgelbals, vuile
klap, slechte liêkes, enzoovoorts.
Petje Pruiszaliger heeft dat inden tijd ook nog gezegd:
Ons jong Volk, zegde hij, ons jong Volk!... Wij wa
ken op de koeibeesten, op de peerden, en wij laten ons
jong Volk bederven naar ziel en lichaam.
God en alleman weet dat d'Orgelbals de Sacramenten
zijn van Lucifer.
T'Aalst hebben zij meer ongeluk gebracht, als al de
Choleras dezer Eeuw.
Eindelijk zijn er krachtige maatregels genomen,: De
Gendarms zullen naar d'huizen vliegen, waar 't Regle
ment overtreden wordt.
Maar duivelsgoed is arglistig; nu gaan d'Orgelbazen
grond huren op de naburige Gemeenten, om er hun helsch
pratijk voort te zetten; op Erembodegem s aat reeds een
groote tent.... Gaat die Parochie hulp en schuilplaats
verleenen aan die lage en eerlooze Volksbederverij?
Aan die oorzaak van vermaledijding.
Dijnsdag t'Aalst, in 't Lof der Eerste Communie, Mr
den Onderpastoor De Ridder preêkte toch zoo schoon
en zoo krachtig; veel menschen weenden; diep is de in
druk geweest; de kinderen kregen toch zulke goede raad
gevingen, om altijd braaf en christelijk te blijven e i tot
troost en hulp van hun Ouders te dienen
Ondankbare kinderen, zegde hij, die vergeten wat zij
hun Ouders schuldig zijn, dat zijn MONSTERS; vlucht
toch hun slecht gezelschap.,..
MONSTERS Ja, t'Aalst ge zoudt beschaamd zijn,
als ge 's maandags die bedelende menigte ziet... En den
avond te voren, hun kinderen, de jonkheden gaan hun
geld verdansen Er zijn nachten die 5oo fr. opbrengen
aan den Orgelbaas... 't Is uit geldzucht, gelijk Judas, dat
die Orgelbazen achter de jonkheid en achter de kinderen
zitten, VOOR HUN GELD I Er leeft 'neGod; en onge
straft kan zulk schelmstuk niet blijven... Pater Braeck-
man preêkte het t'Aalst in de Missie; dat geld is een
kool vuur in d'hand van den Orgelbaas en in de schuif
van den Herbergier en in den brandkoffer van den Brou
wer en van den Huismeester, die er dikwijls geen kwa*d
in zien, omdat er veel vijffrankstukken van komen
Met verscheurd hert en betraande oogen.zoo preekte
de E. H. De Ridder, moet de Geestelijkheid zien, dat
veel Ouders hun plicht niet kwijten wegens hun kinde
ren...
gen te zijn; ik was in staat, zegde hij, den Commissaris
en zijn mannen dood te schieten; er worden aan den
Schelm adressen van gelukwensch gestuurd... Zoomen
ziet, teekens van een slechte toekomst.
Op d'Eerste Communie t'Aalst heeft M. den Deken
voor d'eerste maal Mis gelezen aan zijnen hoogen Outaar
en aan twee eerste rangen Ons Heer uitgedeeld; 's na
middags deed hij voor den eersten keer zijn Lof, tot in
tentie en ter eere van d'Eerste Communikanten,...
Woensdag op de Vorming deed Bisschop Stillemans een
treffende Aanspraak aan Ouders en Kinderen; hij drong
er bijzonder op aan, dat de kinderen voor hun Ouders
zouden bidden^en verders tot troost en vreugd hunner
Ouders dienen... Het huiselijk leven is de besie vreugd
der wereld en de kloekste deugd der Samenleving Bis
schop Stillemans bedankte ookd'Aalstcnaars voor hunne
gebeden tot genezing van Deken Raemdonck... Wat God
bewaart, is wel bewaard... D'Eerste Communie in de
Parochiekerk, in 't Vaderlijk Huis, dat verheft nog die
groote Plechtigheid en maakt den indruk veel grootscher.
In St Martenskerk waren dees jaar de zijpanden voorbe
houden aan d'Ouders en Familie... Een gelukkigeen
toegejuichde verandering....
S
In Spanje begint het ook leelijk wreed te spoken; in
't Paleis der Natie, nabij de Voorzitterlijke Kamers zijn
twee schuwe gasten ontdekt... Wat gingen ze daar doen?
Aangehouden zijnde, bleek het dat men twee vreemde
Anarchisten bij de kraag had, twee kopstukken en ge
vaarlijke kerels. Zoo ontdekte men een komplot; 17
Anarchisten wierden aangehouden; te Valencia, een an
der groote Spaansche stad, zijn ontploffingen geweest;
ook te Puebla-Nueva, te Bilbao... Is 't een algemeen
komplot van Dinamieterij? Zijn 't voorboden van omwen
telingen en woelingen? Te Barcelona zijn ook aanhou
dingen gedaan en de geruchten liepen dat 200 Anarchis
ten gevlucht zijn, hoorende dat hun komplot ontdekt
In Frankrijk wordt de antichristenc sekte ongemeene-
lijk sioutmoedig; niet alleen te Parijs, te Marseille, maar
ook te Nancy is de kerk overrompeld ge word en door
troepen Vrijdenkeis; tc Nan§y preêkte CCJ5isso&ir.
avonds over de Sociale Vraagpunten; hij wierd toeBe-
juichd maar ook onderbroken; toen men den onderbie-
ker wilde buiten zetten, ontstond er een wild en woest
geschreeuw: Dat ze daar niet weggingen I dat ze wilden
antwoorden! Dat de Bisschop maar meester was in zijn
kerk, zoolang ZIJ wilden; dat het al genoeg was met die
paperij!... Dan zijn ze beginnen te werpen met stoelen,
dat de kroonkandelaare in stukken vlogen; z'hebben pij
pen en sigaren ontsteken; ze zijn «r beginnen te vloeken
als duivels; en de Policie heeft laten doen, gelijk te Brus
sel op dien 7*n September.
In Spanje, die twee Anarchisten, Delboche, Fransch-
man en Ferrera, Portugees, waren te wege een spring-
bom neêr te leggen voor de kamer van den President;
in hunne zakken vond men een stuk, waarop een dagorde
stond; opvolgentlijk moesten vernield worden het Se
naat, de Kamer, het Gerechtshof, de Staatsraad, 't Minis
terie van Oorlog en 't Koninklijk Paleis, dit laatste op
Palmen-Zondag... In Frankrijk spreekt Ravachol bui
tengewoon stoutmoedig; hij heeft groot spijt van gevan-
Konden de gevoelens der Eerste Communie bewaard
blijven, welke gelukkige wereld zou het zijn Geen mis
daden zou men te duchten hebben, geen dinamieterijen
te vreezen... De Paaschplicht is een jaarlijksche vernieu
wing der Eerste Communie.. Zeer waarschijnlijk zal
deze Eeuw niet eindigen, zonder bloedige schokkingen;
in de laatste 10 jaren van d'ander Eeuw, al de Steden en
Dorpen die meest slecht Volk hadden, zagen meest af...
Laat ons dus werken, in Stad en Dorp, om de kinderen
tot brave eerlijke Jonkheden te helpen opgroeien en het
getal te verminderen der ongelukkige menschen, die ver
geten dat ze van Christene Ouders geboren zijn....
In 't eerste kwar
taal van 1892 heeft
het Telegraafkan
toor van Aalst 953 postverzendingen per bode besteld
waarvan g5o binnen en 3 buiten den omtrek der plaatse
lijke uitreiking. De liberale gazetten krinkelen als pa
lingen op een panne, ziende dat de Katholieke Belgen
zoo manhaftig en zoo vrijzinnig vereenigd zijn tegen dat
Referendum... Weten zij wat Vnjhefd is?.. Zien wij niet
t'Aalst, als Bara de Vlamingen krenkt en bespot, dat
Dendergalm dien fanatieken Waal gelijk geeft! Een
goed en een Rijk woord is woensdag op Chipka gezegd:
Het stelsel-Kneipp is goed, als 't met verstand gebruikt
wordt. T'HOFSTADE, indien Minister Van den
Peered da'T moest komci bij zou zeggen en verkla
ren: - -"'«.tie moe. gebouwd w -den een ge rx...tr s hoo-
get op naar Gysegem, .in 't middenpunt der Parc-chie,
alwaar er middel is een schoon statiestraat te hebben.
Men moet rijden en vooruitzien Het Magistraat van
Hofstade staat hier voor een allerbelangrijkste zaak, die
lang en ernstig zal besproken worden. Bismarck zijn
broêr, 81 jaar, is zeer ziek; M, Pyck, oud Gouverneur
van Antwerpen ligt ook ziek te Mechelen; hij is van Me-
chelen; en M. Graaf Merode de Wcsterloo, Voorzitter
van 't Senaat, te Turnhout gekozen sedert 1867,1s over
leden. Hij laat twee kinders achter, een zoon tc Brussel
gekozen voor de Volkskamer en een Dochter die haar
gansch toewijdt aan de lichamelijke en geestelijke wer
ken van bermhertigheid. 't Is eene der grootste Familiën
van ons Land. Leopold II en de Graaf van Vlaanderen
zijn bij de bedrukte weduwe hun rouwbeklach gaan be
tuigen. Heden wordt onze Souverein 58 jaar. De
Droefheid is ook gekomen in de Pastorij van Worisho
fen 's Pastoors nichteken, 't Mariatje van 12 jaar is
overleden een Belgische Priester heeft 't Kind berecht;
Vater Kneipp weet veel in die dood Dezen winter
kwam te Worishofen in de zaal van Consult, eene rijke
nobele dame, bijna verborgen onder de moffels en sjals
nauwelijks had Vater haar gezien of hij riep Madam,
't en is niet noodig te spreken gij kunt gij niet gene
zen dat is onm (gelijk voor u 't is nutteloos dat ik u
aanhoor De dame ging al schreiende weg;... is dat
toch niet wreed, zegde zij aan ecnen Dokteui, van zoover
komen en alzoo behandeld worden, zulke sententie hoo-
ren! Maar, Madam, g'en hebt Vater Kneipp niet wel
verstaan hij heeft willen zeggen, dat het onmogelijk is
u te genezen, met g'heel dien patrak van moffels cn min
nen.... 's Anderdaags de dame keert terug, eenvoudig
gekleed, al die Russische dingen daar latende, en Vater
Kneipp aanhoort haar en geeft haar raad gelijk aan iede
reen. Van tijd tot tijd gaat Pastoor Kneipp voor 2 d 3
dagen uit anders is hij van 4 ure 's morgends aan
't werk... Is't waar? gaat er ook een Kneipp gesticht
komen te Zelzaete AALST is veel dank verschuldigd
aan Mr Baron BETHUNE, Schepeno onzer Stad, die
in 't Senaat zijne stem gevoegd heeft bij die onzer heeren
Gekozenen, om een Rechtbank te vragen voor Aalst
Dendermonde en Audenaarde kunnen hun werk niet ge
daan krijgen in plaats van die Rechtbank te vermeer
deren, dat men er eene stichte in Aalst, waar een der
merkwerdigste Gerechtshoven des Landes wordt bereid
gemaakt Voor Aalst en omliggende, hoeveel dagen wor
den er niet versleten met naar Dendermonde en Aude
naarde te reizen T'Aalst zou men eraf zijn, met ee*
nige uren,... Aalst is de 2^ stad van Oost-Vlaanderen,
Minister Lejeunc heeft zeer welwillend geantwoord.
Wordt er krachtig en aanhoudend gewerkt, achter
't Nieuw Gasthuis zal onmiddelijk volgen een Recht
bank. M. Van Wambeke Voorzitter van Oudenaarde,
is Voorzitter genoemd der Rechtbank van Eerstin Aan
leg te Gent. Mr De Sadeleer, die zulk groot deel ge
had heeft in de wet van openbaren Bijstand, die ook in
de Kamers gebracht heeft het wetsontwerp tegen de
strooperijen ter Beurs, om de groote dieven te doen
straffen, nu werkt hij om de kosten van proceduur te ver
minderen... Al treffelijke zaken cn nuttig voor iedereen.
Wij mogen niemand bewierrooken maar recht moet recht
zijn. Ze zeggen dat een der medeplichtigen van Rava
chol den dinamictartist te Brussel is afgestapt. Men
zegt dat de Radikalen van Frankrijk zooveel gerucht ma
ken, om de kerken te doen sluiten. M. Prosper van de
Kerkhove is Senateur gekozen te Gent. De Duiven
wereld keert den rugge naarFrankrijk; nu worden de dui
ven opgelaten te Binche, Charleroi, Namen, Ciney, Je-
melle, Libramont, Arlon, Luxenburg, Metz, Strasburg,
Sturgart, Uim, Munich, Worishofen en Weenen. -—
Morgen Z ndag 10 April, ten 4 ure in de Zaal d'Een-
dracht te Antwerpen, Meeting, als voorbereiding tot |den
Grooten Landdag van 2den Paaschdag tc Brussel.... De
vijanden van 't Vlaamschc Volk beginnen bijtend en
wreedaardig te worden; Bara roept dat wij sedert i83o
een overwonnen Volk zijn; dat 't Fransch de taal van 't
Land moet zijn; dat de Vlamingen nog te veel plaatsen
hebben;., nog te veel Plaatsen! en in de groote Besturen
van Brussel, voor plaatsen van 4, van 6, van 8000 fr. 's
jaars, cr zijn 5 Walen op 1 Vlaming; en M. Coremans
heeft in de Kamers BEWEZEN dat men werkt om AL
de Vlamingen uil die Bestur n t&houden... Hepren Mi
nisters cn ander hoogr Ambtenaars spreken dikwijls van
orerdrevene lawin; ±n; doch M. De Beucxei van Aet-
werpen, M. Pauwels, vragen juist hetzelfde als alle Vla
mingen; het eenigste verschil is dat sommige Vlamingen
krachtiger spreken en er willen doorgaan met den gr o*
ven borstel...
Het Vlaamsche Volk mag niet langer verdrukt blijven.
De twee Landstalen moeten op gelijken voet staan...
Geen lieve kinderen in ons Land Walen en Vlamingen
gelijkelijk behandeld!... Om daartoe te geraken is erop
aden Paaschdag te Brussel een
GROOTEN LANDDAG.
Uur en plaats zullen in ons volgend Nr meêgedeeld
worden.
Zcmdag 10 April, ten half 3, op de Milicie-
zaal van 't Stadhuis, Voordracht door M.
Julius Lefebvre, Voorzitter van den Bond der Maatschap
pijen van Ouderlingen Bijstand der Bureelbedienden,
Reizigers, enz., gevestigd te Brussel.
AALST Bond der Katholieke Bekwaamheidskiezers,
2dc SektieVergadering, Maandag n April, om 8 x/a
's avonds, ter herberg In de Visscherij, bij M. De
Veylder, lange ridderstraat. Dagorde Prijsschieting op
den bak. Namens het Bestuur der Sektie
De Sekrataris L. De Clippele; de Voorz. P. De Clippele.
DE DAG DER EERSTE COMMUNIE.
Wanneer ik xoms nog eenen wenk
Terug sla op mijn jonge dagen,
En heel 't verledene herdenk,
Schep ik in eenen dag behagen;
De dag, op welken den eerste keer,
Het vleesch en bloed van mijnen Heer
Tot spijs en drank mij werd gegeven;
Dit was de schoonste van mijn leven.
'k Ontvang steeds met geluk mijn' God,
Ik stel in Hem al mijn betrouwen;
Maar ik voel ook een groot genot,
Wanneer ik kind'ren kan beschouwen.
Die, de onschuld op het aangezicht,
Vervullen de eerste maal die plicht;
Want dan komt voor mijn oogen zweven
De schoonste dag van heel mijn levea.
Gij zondaar, die van 't pad der deugd
Reeds sedert lang zijt afgeweken
Denkt gij vandaag niet aan uw jeugd?
Voelt gij geen i'em inwendig spreken?
En zeggen: drijmaal zaal'ge dag,
Wen Jesus u aan 't herte lag;
O Heer, roept gij, waar' ik gebleven,
'Lijk op den schoonsten dag van 't leven?
Gij, kind'ren, wien 't gegeven is,
Na vurig leeren en verlangen,
Het herte vol herkentenis
Vandaag dien grooten God te ontvangen,
Blijft hem getrouw, vergeet hem niet,
Hij schiep den dag, dien gij nu ziet,
Dien dag zoo god'lijk en verheven,
Den schoonsten van geheel uw leven.
Gij, herder, vader, moeder, vriend.
Van deze nog onschuld'ge knapen,
Denkt dat voor hen de strijd begint.
Dat reeds de helsche wolven gapen.
Ziet dat g'hen wapent en bewaakt
Opdat niet één verdoold geraakt,
Dat ze eiken dag naar 't eeuw'ge streven
Lijk op den schoonsten van hun leven.
Het Land van Aelst, veel
verspreid zijnde, dagelijks
in handen, gelezen door alle
slach van personen, in de Stad en op
den Buiten, zoo is het klaar en duidelijk
dat de Aankondigingen in 't Land van
Aalst zeer belangrijk zijn en allervoor-
deeligst.
VAN LEONARD DA VLVCI.
II. LEONARDO IN TEGENSPOED.
Leonardo da Vinei sleet een droef en werkeloos leven. Waarom?
wat was er gebeurd
Gelijk alle mannen van vernuft, was Leonardo in sommige za
ken een kind een goed woord maakte hem gelukkig, terwijl een
ander woord van nijd of onverschilligheid hem in wanhoop sloeg;
een blauwe heldere lucht, de zonnestralen deed hem zoo vrolijk
zijn als een vogel, terwijl donkere mistige dagen hem in treur-
moedigheid en droefheid brachten.
Nu had Leonardo zich ingebeeld dat een der Hovelingen van
den Ilerlog, zekeren Teofilo hem vervolgde en bespieddedie
Teofilo had een afschuwelijk en hatelijk wezen vos grof haar,
valsche oogen, een verraderlijke lach in al zijn doen had hij den
schijn eener slang die van onder de bloemen komt gekropen om
haar vergif rond te spreiden.
Was Teofilo inderdaad de vijand van Leonardo Daadzaken
konden het tot heden niet bewijzen, maar in den geest van den
Meester-Schilder stond het vast, dal Teofilo zijnen ondergang ge
zworen had en hem dag en nacht vervolgde. Hem zien was ge
noeg voor Leonardo om van schrik op te springen, als ware hij
door eene adder gebeten alsdan werd zijn blik onzeker, zijn
hand beefde, het zweet brak hem ten voorhoofde uit, zijn inbeel
ding feilde, wat zijn penseel voortgebracht had, scheen hem ge
brekkig, ellendig, en meermalen vernietigde hij een schilderstuk
dat hem veel last en werk had gekost en waar achter hertog Lu-
dovico Storza zoo zeer verlangde.
Smartelijk viel zulks aan den Hertog.
Een tijd lang zweeg hij, altijd hopende 't zal beteren De
Meester gaat uit die droeve droomerijen schieten sn aan mijn ver
wachting beantwoorden. Eindelijk begon het hem te verdrieten
Wat baat het mij, dacht de Hertog, e» nen grooten Meester aan
mijn Hof te hebben, wanneer ik mij in de scheppingen zijner
Kunst mag verheugen Ik zal en wil hem genezen hij zal
voor mij iets schilderen, dat hij niet kan vernielen.
En, vergezeld van Teofilo stapte hij zekeren dag in 's Meesters
werkhuis: Meester, zoo begon hij, wat droeve gevallen hooren
wij van u Doch wat vervlogen is, is ook vergeten. Nu is mijn
verzoek, dat gij iets zoudt schilderen voor mij, dat u onmogelijk
zal zijn te vernielen, te weten mijn Portret
Leonardo werd bleek van schrik, bij die woorden... Had hij
wel gehoord? goed verstaan? Den Hertog afbeelden, den Hertog,
zoo goed vad hert maar zoo grof en leelijk van wezen dat'grauw
stekelhaar, die groote grijze oogen. dienrooden baard, die stom
pe lippen, disn lompen hals Zou zijn penseel gaan liegen of
zou het in wezenlijkheid die grouwzame trekken weérgeven
Want die Hertog was een der leelijkste menschen van zijnen tijd..
Welk inzicht kon de Hertog hebben Leonardo stond daar ra
deloos, doch toen hij achter den Hertog den spotlach ontwaarde
op Teofilo'ssmalle lippen, dan wist hij genoeg; geen woord wist
hij te zeggen het was als had men zijn doodvonnis uitgespro
ken en toen den Hertog zijn verzoek herhaalde en dan weg
ging, bleef hij de groote vernuftige Held, bleef hij daar staan als
een beteuterd kind....
Wat zou hij doen
Andrea Andrea, riep hij op zijn overleden Meester, help
toch uwen leerling in zijnen grooten nood!Maar Andrea aan
hoorde hem niet...
En toch ben ik mijnen Heer gehoorzaamheid schuldig; hij
is zoo goed voor mij;... hetgene hij vraagt, moet ik getrouw vol
brengen... Ik wil en zal zijn Afbeeldsel schilderen, zooals het
werkelijk is...
En hij zette zich aan 't werk, moedig en lustig; uren en uren
palet en penseel in hand houdende, en den Hertog daar op den
doek brengende, dat het geen hair schilde.
Verscheide reizen kwam de Hertog zien, prees den Meester
en drukte zijn verlangen uit het kunststuk voltrokken te zieu.
Die dag giug aanbreken.
Morgen, had Leonardo gezegd;
En die morgen was daar.
Leonardo was vast besloten zijn eigen te overwinnen en zijn
Schilderstuk aan den Hertog te leveren; doch op het oogenblik
dat hij voor 't Portret stond en daar den Hertog voor zijn oogen
ziende, in zijn mismaakt en afschuwelijk lichaam, en toen hij aan
zijn eigen zegde
Een schrikbeeld der menschheid, daaronder zal 't Nageslacht
mijnen naam lezen!...
Juist op dit oogenblik ging de deur open en Leonardo zag het
tergende wezen van den Hoveling Teofilo.
Er was geen houden aan; de voet ging driftig vooruit en de
Schilderij lag in stukken.
Ei, ei, Meester, spotte Teofilo, ge zijt daar bezig aan zulken
ernstigen arbeid, dat ik u niet verder wil stooren.
Nu zag Leonardo wat bij misdreven had: Wathebik gedaan,
dacht hij; mijnen Vorst beleedigd! mijnen Weldoener beschimpt!.
Verachting getoond aan g'heel de wereld voor zijnen persoon!...
Zijn beeltenis in stukken geschopt!... Welke razernij!... Wat ge
daan!.... Andrea, Andrea, mijn goede Meester,... herinner u de
belofte op uw sterfbed... Andrea! Andrea!
Hij lag nog in die pijnlijke overweging, toen een getrommel
en getrappel van een naderende Hofstoet hem den schrik op 't lijf
joeg....
De Hertog Sforza die goedhertige maar krachtdadige man!...
Zoo rechtschapen, maarzoo onverbiddelijk, als hij moest oordce
len... Daar is hij, met zijn gevolg!... De deur gaat open en met
vriendelijke stem hoort de Schilder hem toezeggen
Meester, heden is 't de dag en de uur om uw schilderstuk te
leveren; het is voltrokken?
Voltrokken, ja, heer Hertog, doch het kan niet geleverd
worden.
En waarom niet!... Is mijn wensch dan zoo onredelijk, dat
hij door u niet kan volbracht worden!
Ach, genadige Heer....
Welnu! welnu! spreek!
Wat mijn penseel voor u schilderde, heeft mijn voet vernie
tigd
Vernietigd En uit 's Ilertogs oogen schoten vergramde
bliksemstralen... Vernietigd!... Mijn afbeeldsel in stukken ge
schopt!... Meester, Meester! om welke rede
Och, genadige Heer, mijn schelmstuk is groot, ik vinde
niets dat mij kan verontschuldigen,... Biets, dan dat ik zonder
overleg heb gehandeld, in eenen aanval van razernij
Nu volgde een lange stilte: Hertog Sforza bezag het vernietigde
Schilderstuk en den Meester; Leonardo stond d'oogen naar aen
grond gericht; d'Hovelingen zagen met medelijden naar den
Meester, denkende: Er gaat een strenge straf volgen; Teofilo al
leen scheen verheugd te zijn.
Meester, zoo sprak toen de Hertog, gij hebt mij zwaar be
leedigd, zonder eenige rede of oorzaak... l'w handelwijze kwetst
mijn eigen persoon op een gevoelige wijze;... doch ik wil u in
zekeren zin vergeving schenken....
Het woord vergeving bracht eon algemeene verbazing te weeg;
niemand dacht anders niet of Leonardo ging met verachting den
Lande uitgebannen worden of tot lange gevangenis veroordeeld.
Ja, velen zouden in dien tijd zulk misdrijf met de dood hebben
bekocht.
cc Hertog! Hertog! riep Leonardo, d'handen samen vouwende,
Hertog! Hertog! uw goedheid is te grootZooveel goedheid
verdien ik niet!... Ik heb diepen rouw u beleedigd en bedroefd
te hebben; zeg mij maar wat ik voor u kan doen; niets zal mij te
zwaar en te lastig vallen; en vernietig ik dan nog mijn werk,
veroordeel mij maar tot gevang en dood, ik za! die straf wel ver
diend hebben.
De Hertog bedacht zich eenige oogenblikken; toen sprak hij:
Meester Leonardo, wij zijn heden Witten Donderdag; de ge-
