De Jaren 15
33
Zondag 14 Augusti 1892
33"e Jaargang.
1
De Voorwacht
piyiiiiuim
GODSDIEÏYST.
VADERLAND.
VRIJHEID.
Erembodegem: -
SOTTEGEM.
De liberale Drukpers
T WERKVOLK.
Kcrkuitjiv nioirws.
Engeland:
Viaamsch Taalgihle Aalst.
Berichten.
Zie op de eierdebladzijde:
Diest in den Patriottentijd
en eene reeks Mengelingskes.
DE SLAG VAN WATERLOO. (I)
Wellington
Napoleon
BUREEL, ACHTERSTRAAT.
Gewone Annoncen 20 centiemen per regel. Annoncen op de tweede bladajde
50 centiemen den regel. Berichten onder 't Nieuws, 1 frank den kleinen regel.
HET LAND
ABONNEMENTS-PRIJS.
5 Fr. 's jaars, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op allo tijdstippen des'jaare x
genomen, rechtstreeks bij ons of door Post of Briefdragers.
YAM
AALST, 13 OOGST 1892.
T'Aalst, in den libe
ralen Kring is aan de
Werklieden den raad
gegeven van geen huishuur te betalen, zoolang zij het
Algemeen Stemrecht niet hebben Te Lokeren
is 't aan de gazetverkoopers verboden iets anders af te
roepen dan de namen hunner gazetten. Te Mechelen
blijven de klachten over 't arsenaal duren, omdat er in
de on derzoeks-kom missie op 5 mannen 4 liberaal zijn.
D'ander week was er een exaam voor meesters De libc
rale kandidaat vertelde op voorhand dat hij er zou door
komen en 't gebeurde ook zoo. Ziehier nu het fijne van
de zaak De vragen komen twee dagen op voorhand uit
Brussel en worden gesteendrukt in 't bijzijn van 3 libera
len. Cies, de Suisse; die al 48 jaren zoo manhaftig en
zoo vroom zijn ambt uitoefent, te Lebbeke, zondag was
er zwaartreurige en algemeene ontroering, vermits Cies
ziekwos; maar't en is geen erg binnen eenige dagen
staat Cies wederom op zijnen post. ProficiatMr de
Prelaat van Vichte vereerde ook de te Gijsegem de Prijs-
deeling met zijn glanzende tegenwoordigheid, de hoog-
achtbare Man. Zondag t'Aalst in de Congregatie der
Jongelingen, Groote Feest ten n ure Opdracht van 26
nieuwe Leden Pater Rektor zal preêken en Weldoen
zonder Omzien zal 't Lof zingen. Brrr, men zegt dat
de ziekte reeds 25,000 man in Rusland heeft pla. gelegd,
't Is meest in 't Land der Kozakken dat de ziekte resi
deert. De Keizer of Czaar is te Kopenhagen geweest bij
zijne zuster. Hij ziet er zeer zenuwachiig uit en verschiet
door 't minste gerucht. De Czarinne is zoo bleek als 'ne
muur en zeer lijdende. De Czaar is zeer franschgezind,
maar hij heeft verdriet omdat zijn zoon en opvolger nog
niet getrouwd is... Patiencie, Sire, beter ongetrouwd,
dan vrceg berouwd. En is't waar dal de Muilplaag
omtrent Kortrijk in sommige veestallen is Die vreese-
lijke plaag Sommer, de gevaarlijke bandiet, is te
Brussel voor 20 jaren dwangarbeid veroordeeld. Nicht
Fiktoria, is dat waar zijn er 7 kisten Dinamiet binnen
Parijs gesmokkeld Zeven kisten van dat schrikverwek
kend ontploffingskruid Policie en Justicie moeten er
zijn, ja maar 'tzijn d'herten die moeten genezen wor
den door goede behandeling en goede manieren. Te
Meirelbeke begon zondag avond de klok te lui
den,'t was een algemeene skarabaris.een halverevolutie;
de Koster liep naar de kerk met zijn sleutels,gevolgd van
eeen groote menigte met kloppend hertmen deed open;
't was 'tmeissen van madame Hebbelynck die ingesloten
was en het eenigste middel had gebruikt, om buiten te
geraken De klok luiden Ze spreken t'Aalst van ver
scheidene groote Houwelijken. Proficiat, geluk in het
Huishouden! Een oude jongman is dikwijls een droef
verlaten schaap doch er moeten er van soorten zijn in
de wereld, en in alle staten kan men gelukkig zijn en on
gelukkig. 't Geluk en heeft niet veel plaats vandoen
de Residentie moet in 't hart zijn. Lippen I, de reve-
rencie van Sixtus dieU den zaligen Feestdag wenscht en
om 't kaartspel in te stellen,heeft hij woensdag avor.d op
éenen boom, 1 maal vertejen en 1 maai geroepen veegi
er twee als de medematec 3i ie rel hadden en 20 ge-
- a..YAc -;.V. '-V. ."'lUS
was. - Ze zeggen dat Prins Albrechtzoo" goed Viaamsch
spreekt. Niet lang geleden Koning Leopold zegde, ter
wijl hij tranen in een van zijn oogen had Het spijt mij
van geen Viaamsch te kennen; maar mijn opvolgers zul
len GELUKKIGER zijn 1. Geen grooter domheid als de
kinders opbrengen in d'onwetendheid hunner Moeder
taal. Het Fransch in Vlaanderen zal altijd en doorgaans
merteko fransch zijn. Zijn wij tegen 't Fransch tegen
't Engelsch? tegen 't Duitsch Neen, maar eerst en
vooral de Moedertaal. De Scheuring in Vlaanderen door
de Talen is de Pest. Ze zeggen dat het 'ne lust is en
een harmony om den ijzeren achtbaren Petrus den
maandag avond te zien kaarten. Te Mechelen is ge
vangen zekeren Fierens, tot 18 maand gevang veroor
deeld en al 3 jaar door de Policie opgezocht. Te Gent
hebben d'Anti-Socialisten zondag toch hun Vlag inge
huldigd, en nog met meerderen luister en toeloop, na
't menscheneters-geweld cier Socialisten.. M. Van Hel-
leputte heeft er manhaftig gesproken. De Gentenaars
hadden er een liêken opgemaakt, de voos van den Vlaam-
sche Leeuw en er kwam in
Wij atrijdén voor ons rechten
En vreezen geen geschreeuw,
De roode Vlag moet zwichten
Voor onzen Gentschen Leeuw.
Hoe ontzachlijk schoon moest het wez.m, als dit Lied
door 3ooo stemmen geestdriftig wierd aangeheven.
t Was verukkelijk schoon weer, en de Kapel van O. L.
Vr. ter Muren ligt daar toch zoo schilderachtig aan den
boord der jeugdige groene weiden. Deze week is het
nieuw Kasteel op den Brusselsche steenweg ingehuldigd,
het.kasteel der weledele Familie Schellekens; tot teeken
van hartelijken welkom was de gansche Gebuurte be-
vlagd en bad niets verzuimd om de algemeene vreugd
te doen blijken, waarop eene minzame bedanking en een
mjld traktement is gevolgd. Minister De Bruyn is 't begin
zijner vakantie op dit Kasteel komen ombrengen. Die
breede steenweg van Brussel, zoo sterk bewoond, gele
gen tussche vruchtbare Velden, rechts den Dender, links
Mijlbeke en Afflighem; een uur van Aalst de grenslijn
van Brabant, dan den Bouchautberg, waar ge van d m
eenen kant Aalst voor uw voeten ziet liggen, en waar ge
van den anderen kant de liefelijke Dendervallei be-
heerscht: al die Prochiën, die weiden- die Pachthoeven,
die Landijen..,. Waarlijk een zoete, gezonde verblijf
plaats!
Van BOUCHAUT sprekende, deze week moest
iemand uit Aalst naar Oordegem... En zoudt ge gelooven
dat die reis meer overleg vraagt dan een optocht naar
Parijs? te voet is het 2 sterke uren; naar Erpe-Meire ge
reden, g'en wint niet veel; te Lede zijt gij nog een uur
en half van Oordegem; en naar Wetteren rijdende, ge
zijt er ook een uur van en de baan wordt moeielijker...
Welk voordeel aan Aalst indien men eenen Tram had
van Oordegem op Assche, eenen stoomtram!.. Hoe zou
't Volk op de Marktdagen in veel grootere menigte naar
Aalst komen toegestroomd!.. Een stoomtram kost geld,
maar 't is geld dat honderd per honderd zal opbrengen.,
En als men hedendaags in Aalst van geld spreekt, elk
roept uit: Dat de Stad haar inrichte als Assurancie; ge
lijk t Land van Aelst sedert zoolang voorstelt Nu
gaan jaarlijks 25o,ooo fr. uit de Stad naar vreemde
Sociëteiten! Als men wil, dat geld kan in de Stad blijven.
Die achtbare Gemeente, hare
Geschiedenis van. in d'oudste
tijden komt beschreven tc worden door M. advokaat
Reyntens, een schoon boekdeel met platen, te koop aan
2,75; te Moorsel is onlangs deftig en vrolijk Feest ge
vierd voor den eerzamen heer Francies De Wit, sedert
een half eeuw hoogzaal-zanger in de Parochiekerk en
aan welken Z. M. de Koning het Burgerlijk Ecrekruis
had gezonden.
De RUSSEN zetten hun veroveringen voort in
Midden Azia... Hoe meer men heeft, hoe meer men heb
ben wii... Rusland zou geerne Konstantinopelen hebben
en Herat in Midden-Azia.. Daar zal nog om gevochten
worden. In 't Parlement van Engeland heeft de oude
Gladstone dijnsdag over duur gesproken ten voordeele
van Ierland: dat het moet bestuurd worden gelijk Enge
land en Schotland; dat in zijn oogen de lersche kwestie
alles is; dat Engeland geen vrede kan hebben, zonder
aan Ierland een vrij borgerlijk bestuur te hebben gegeven,
vr T»«tr1 ct Gladstone geantw .;rd, '.slijk
zondag 28 oogst is de Landbouw tentoonstelling open
van 8 tot 5 ure; den dijnsdag 3o oogst van 8 tot 12 ure.
Voor alle verdere mededeelingen en aanvragen bij M.
Herman De Beer, Ingenieur, secretaris van het Land-
bouw-comice te Sottcgem. De Voorzitter is de weledele
heer van de Hecke de Lembeke.
Balfour b
Wci&.Tri tnn.
gegrond zijn, maar dat de uitvoering tc veel n.jd en h at
zou verwekken; dat de Ierlan'ders verdeeld zijn in h m
vragen, enz. enz... De Zitting wierd maar gesloten te
middernacht, want 't is 's avonds laat dat het Engelsch
Parlement vergadert... Vrijdag nacht moet de stemming
plaats hebben; 't zal een woelige nacht zijn; men denkt
dat de Regeering 40 stemmen zal te kort komen. Een
andere zaak brengt Londen in opschodóering: Er moet
een nieuwen Lord Mayor zijn: Te Londen volgt men nog
het stelsel der oude Vlaamsche Gemeenten: Alle jaren
ander Schepenen, zoo is er geen alleenhcersching en de
Konkelafoes kan geen wortels schieten.. Te Londen is
de Alderman Keill, die schijnt te zullen gekozen wor
den, een Katholiek en op zijn verklaring dat hij in de
de Protestantsche Tempels niet kan verschijnen, op deze
zijn verklaring vallen er groote pourparlés tusschen de
Milords van Engeland. Maar alles in kalmte, oyes pesi-
bele.
De Landbouw tentoon
stelling, Zondag 28 en
dijnsdag 3o oogst 1892; 37 verschillige vakken en in elk
vak een of verschelde eermetalen; d'ander week waren
reeds zooveel inschrijvingen genomen dat Sottegem zal
te klein zijn voor al de Vreemdelingen te ontvangen; den
en
De liberale Drukpers van Aalst zou tegenwoordig de
Werklieden door een vuur dragen.
Brave Werklieden, laat ons eens onderzoeken of die
vriendschap wel rechtzinnig is.
Niet in woorden, maar in werken
Is de Vriendschap tc bemerken.
Waarin heeft de liberale Drukpers ooit hare liefde vcor
't Werkvolk getoond
Is 't met over 6 jaar, als die wreede krisis op Aalst lag,
al hare medehulp te weigeren? Zélfs de Oproep tot Hulp
voor den werkeloozen arbeider werd door de liberale
Drukpers geweigerd... Is't met alle groote en nuttige
openbare werken te bespotten en te bekampen, gelijk
Dendergalm doet?... Is't met op Kermis 't Volk uit de
Stad te houden?... Is 't met snapaf de voorstellen te ver
werpen die aan Aalst een goed appelken tegen den dorst
zouden geven? 't Land van Aelst stelt voor, d'assurancie
tegen den brand te nemen; daarmeê zou de Stad in kor
ten tijd van i5oa 200 duizend fr. winnen. Dan zou e:
in tijden van krisis overvloedige hulp zijn... En wat doet
Dendergalm? aanstonds bespotten en verwerpen, zonder
onderzoek; de:; persoonlijken intrest inroepen, schrij
vende dat wij aan veel menschen hun brood gaan ont
nemen, hetgene onwaar is, want de Stad zou al de
agenten van assurancie kunnen behouden, zoowel van
denliberalcn als van den katholieken kant... Is dat liefde
toonen voor 't Werkvolk
Is 't liefde toonen voor 't Werkvolk van den Gods
dienst uit d'Huisgezinnen te willen rukken?.. Al die de
liberale gazetten lezen, worden menschen zonder Geloof.
En bij rijk zoo wel als bij arm, is de Godsdienst de bloem
en de roem niet?... Leven zonder GOD den Schepper te
DIENEN, is dat niet slechter zijn dan de dieren, en
veel ongelukkiger dan de dieren? een koe, een peerd, een
hond is voor d'aarde geschapen en vindt er zijn volle rust
in; de mensch,met zijn oordeel enzijn verstand, met zijn
onsterfelijke ziel, de menschkan zijn volle genoegen niet
hebben, in hetgeen wat de wereld hem geeft.., Hoe meer
hij geniet, hoe meer hij vraagt en hoe ongeruster hij
wordt. Salomon had alles genoten wat de wereld kan
geven en hij riep uit: Vane, vane, ijdelheid! ik ben onge
lukkig! De wereld kan ons niet verzaden; die eenige jaren
bereikt heeft, ondervindt dat; alle rijke menschen zullen
datgetuigen, de wereld kan ons niet verzaden, omdat wij
hier op ons echte plaats niet zijn; dees kort verblijf is
een ballingschap; we zijn geschapen voor een Land van
eeuwige schoonheid en van ongestoorde vreugd, al de
schoonheid dezer wereid is maar een setn'.nicring der
eeuwige schoonheid; lov-.r.VAwop voeftijJ: in .;lk
lijden; ons geweld noen, om eerlijker -;n
en aldus onzen Hemel te verdienen.. Die .vaai uf smtt
in de ziel van 't Menschdom gegrift.. Ais 't gcd;v van
den Hemel vèrstooten is. de Rijken wordt trotsch,
hooveerdig, wreed; de Werklieden benijden 't lot der an
deren, dc Werklieden willen niet lijden, niet verdragen,
en de wereld wordt een helle, 't En is met de Geleerd
heid niet dat er goed Orde in de wereld kan komen
Ravachol kon klappen als een advokaatde grootste
schurken en moordenaars onzer eeuw waren sterk ge
leerde mannen hoe geleerder een booswicht is, hoe ge
vaarlijker ze zijn wie kan drt loochenen
Heeft de liberale Drukpers van Aalst hare liefde voor
't Werkvolk getoond met dat wreed monster van 't Zede-
bederf in d'huizen der Werklieden te jagen, om cr alles
te verwoesten en te bevuilen? Wat zegt Lacordaire?
Het zedebederf is voor de drie vierden de schuld van al
het kwaad en van al het verdriet in de wereld... Gaat
naar d'huizen, eilaas zoo talrijk, waar de zoons en de
dochters, 17, 18,20 jarenoud, hun Ouders in verdriet
en schande dompelen; waar lijden is zonder hoop; dat de.
kinders hun Ouders in 't graf helpen... Vraagt wanneer
die kinders zoo slecht, zoo ondankbaar geworden zijn,
en men zal u zeggen: Sedert dat ze naar d'Orgelbals loo-
pen!.. In 't liberaalste Rijkemenschenhuis van Aalst zou
men geen dienstmeid willen die ééns ia 't jaar naar die
Orgelkoten loopt, verre van alle weken. Wie komt deze
Waarheden loochenen? En wat heeft Dendergalm ge
schreven? Dat die Orgelbals 't leven en de beweging zijn
der Stad, een deftige Broodwinst; dat, die d'Orgelbals be
vechten, Ultramontanen zijn en Menschenhaters... Is
dat liefde hebben voor 't Werkvolk, van alles te doen
wat in hun macht is, om het Zedebederf op te trossen en
te vermeerderen? Gelijk men ziet, de woorden en de da
den verschillen; men gaat 't Werkvolk noodig hebben
voor de Kiezingen; er worden ronkende woorden, groote
beloften afgegeven, ma;.;
't Was vroege - bed r
In schoone v/cr ra- j, v. i-t n 2
Schoouen, sv
eerb:e<ligen Kerkelijke* Zat is
er iets eer bied weerejiger en ze
zeggen dat het uitnam zondag op
de G rooto Processie te Doornijk,
gelijk do Yolkeron daar verrukt
wierden door het godsdienstig ker-
.kelijk gezang. De Koorzang van
St-Baafs te Gent is ook al wat
deftig cn aandoenlijk is. Dat men die schoon voor
beelden navolge. Zondag De Phariséer en de Pu-
blikaan. - H. Eusebius, Priester on Martelaar.
Maandag O. L. Vr- Hemelvaart. HOOGDAG EN
FEESTDAG. de tweede Groote Processie van't jaar;
de glorierijke Intrede der Moeder Gods in 't Hemelsch
Jerualem. -- Ten allen tijde is dit Feest met veel
luister gevierd. De .strijdende Kerk heeft daarin de
zegespraleude Kerk willen navolgen, alle mogelijke
plechtigheden bijzettende om de overheerlijke Intrede
van Maria in het Eeuwig Jerusalem te vieren.
Dijnsdag II. ROCHUS, Belijder, '/eboren te Montpellier
in de jaren 1200, in godsvrucht, en deugd opgeklommen
en in tijden van besmettelijke ziekten zulkdanige
zelf.sopotl'oring toonende, dat de Wereld ze als dwaas
heid en uitzinnigheid aanzag. De H. Rochus, Patroon
tegen do besmettelijke ziekten, gelijk Rubens metgul
den letters geschreven heeft op zijn Schilderij van
Martens: een Meesterstuk in do wereld; Aalst mag
zich beroemen het schoonste stuk te bezitten dat ooit
voor Sinte Rochus verveerdigd werd. Te Parijs hing
het in den Louvre van 1707 tot 1816 en bekleedde er de
2 l° plaats, 't Is maar na den val van Napoleon dat de
Schilderij teruggegeven wierd, na den Slag van Wa
terloo. Als do St-Rochus Schilderij terug kwam op
eenen wagen, en als ze voor de Kerk stond, rechtover
waar nu M. Victor woont, en waar de Kiezers van
Steenhuize dees jaar gebilletteord waren, als de Schil
derij. daar stond, d'Aalstenaars weenden van ,i/idoe~
niïig cn urmroa zooveel handen om t' ar»-^
als or plaa ts was. Sb-Roohuij-'F'iest wordt üi Aals
V rf. Ju-
- Dunde''dag TT. Helena; Zaterdag ff feördir
M ett Kerkiaei aai die nog t.'Affligem Is geweest,
N'inove on ok '.Valst, alwaar tc dien tijde de Kapél'
der Werf de Hoofdkerk was en waar de H. lïernardus
zeer waarschijnlijk Mis heeft gelezen. s
Boi
Daar zijn de koeriers met de
tijdingen: Gladstone zegepraalt;
't Ministerie Salisbury heeft een minderheid van 40 stemmen;
de tegenstrever Chamberlain had gezegd dat Gladstone aan
Ierland niet kan geven wat bij belooft heeft zonder Engeland
te kwetsen. Salishury is naar Osborn gaan de demissie dragen
van 't Ministerie.
Alllwprnpn Ze zeggen dat er een ganscb
-£»*■* |H-U. skadron zakdievennaar Ant
werpen komt afgezakt voor de Feesten.. 't Zal op te passen
zijn... 't Geld wel weg te steken; al wat goud of zilver is,
thuis gelaten.. Naar de poindonneur niet gezien!
Morgen zondag 't kwaart na 10 ure 's morgendsLezing
door M. A. -De Winter: De twee Werklieden. Mededee
lingen.
Een Volk dat o. a. getrouw blijft aan de Moedertaal, kent
geen vrees voor de toekomst dat Volk is gered.
(Kardinaal Goossens).
Woensdag 17 Augusti ten 3 ure namid
dag voor d'aangenomene Lagere MEIS
JESSCHOOL van Aalst, bestuurd door
de Zusters van den H. Vincentiusa
Paulo, in 't Lokaal der School, Moorsel-
sche baan, Programma Le Carnaval de
Venise, chceur; Belottje de Schoen
verkoopster, Blijspel; Sainte Rose et
les Roses, Dialogue; In zolle Zee, door
Silvester; Dankbetuiging; Prijsdeeling.
Donderdag 18 dezer, ten 3 ure voor de
aangenomene ST-JOSEFSSCHOOL in
Schouwburg-ZaalProgrammaLes Ven-
dangeuses Napolitaines, koor; Pero-
nelle, kluchtspel met zang. Aan Vlaan
deren, mijn Vaderland; Dankbetui
ging. Prijsuitdeeling.
Donderdag 18 dezer, ten half3teHER-
DERSEM, in 't Klooster der JOSE-
FIENEN, Programma .Koor, Van
Mervilie, blijspel; Mevr. Knipschaer;
Lichaamsoefeningen met zang; Heilige
Godelieva; TooneelstukDe Zintuigen;
Verheerlijking der H- Godelieva; Be
zoek aan 't GrafOratorio.
0
Die ingeschreven is op onzen Boek van
d'Abonnementen, heeft recht op eenige
regels annonce per jaar; Feesten van
Liefdadigheid worden kosteloos aange
kondigd; Voor alle andere aankondi
gingen 20 c, den regel of bijzonder ak
koord voor 3 maand, voor 6 maand of
voor éen jaar. Het zal wel gansch on-
noodig zijn te doen uitschijnen, de groote
en ernstige waarde, die een Aankondiging
heeftin 'tLand van Aalst, aloud
gekend weekblad, op een groot getal N"
getrokken, gelezen en verspreid in Stad
en in Dorp.
0
OF
XII. 48 JUNI 4815.
De dag van de groote battalje
Die beslistte over 't lot van Europa;
De twee grootste Generaals die tegenover malkaar stonden:
NAPOLEON die van 55 geregelde veldslagen overwinnaar was
gebleven en Wellington die in Portugaal en Spanje de Generaals
van Napoleon had doen vluchten, Wellington de groote krijgs
kundige van Engeland.
Menschen, ziehier de bijzonderste punten van 't slagveld, vol
gens 't kadaster der streek
BRUSSEL
Etterbeek
Waterloo
Watermaal
Groendael
Soniënbosch
LEUVEN
Waver
JENEPPE
NIJVEL
M0NT-St-JEAN
Goumont
Haie-Sainte
Papellotte
Haye
Ligoy
CHARLEROI
We zijn dien 48 Juni 4815,
Ten 5 uren 's morgens
Daar in die hofstee Caillou zit Napoleon op *>en
een tafel met landkaarten, zijn oogen half gesk
als eenen Eremijt, gelijk wij hem op St-Josefs. i j
ren gezien hebben in een barak van wassen b„. den.
Nu weet hij juist waar Wellington is met zij 1 r
de verschansingen van Haye Sainte, Goumont, la u
gezien, hij weet dat Wellington achter Mont Sa. t c a
(1) Eigendom; verboden, nadruk.
NAMEN
;e:. voor
erende
t .vee ja-
bi heeft
P.oelotte
01 scholen
zit en hij maakt zijn krijgsplan op:
Aanvallen zoohaast mogelijk, maar eerst moet de grond ver
hard zijn, want Napoleon rekeDt sterk op zijn artiljerie of schut
terij. waaraan hij geen kosten had gespaard; zoohaast mogelijk
zijn leger ontplooien aan den voet van de heuvelvlakte, de drij
verschansingen 't Kasteel Goumont, 't Pachthof La Haye en de
Pachthoeven la Have en Papelotte doen iunemeu; dan met den
rechten vleugel van zijn leger valle 1 op den linken vleugel der
Engelscbmans, die hunnen tllauwen kant was door de ligging en
door 't getal soldaten; dien linkervleugel achteruitdrijven, de
steenweg van Brussel overmeesteren en Wellington met zijn Volk
tegen Soniënbosch in wanorde en op de vlucht stooten, zulks
doende was het onmogelijk aan Blücher van Wellington ter hulp
te komen.
Ja, ja, zoo denkt den Bonapartus, geen beter plan kan er zijn
en zoo wordt het uitgevoerd.
Ondertusschen hadden zijn Soldaten hunnen nooddrift genomen
en stonden gereed, onder de wapens.
Ten 8 ure hield Najoleon krijgsraad met zijn generaals, aan de
groote boerentafel, waar hij een stuk op d'hand Dam; hij legde
zijn krijgsplan uit en verdedigde hef. elk mocht daar vrijmoedig
spreken; Generaal Drouot, die de Schutterij bestuurde, 7egde dat
men wachten moest tot 10 ure voor de vervoering der kanons.
Generaal Reille, die lang gevochten had tegen d'Engelschmans,
opperde zijn vaste overtuiging dat men d'Engelschmans moest
overwinnen door manceuvers;om een sterkte te verdedigen, zegde
hij, zijn er geen beter soldaten in de wereld dan d'Engelscheu.
Napoleon luisterde met aandacht en verdedigde zijn plan Tegen
den grond kunnen wij niets, zegde hij, wij zullen wachten tot de
kanons kunnen vervoerd wordenik weet het, d'Eügelschen be
zitten sterke verschansingen, maar mogen wij wachten 'l De Bus
sen en d'Oostenrijkers komen af met 250,000 man; Blücher zal
terugkeeren met zijn Leger; kunaen, mogen wij wachten Ons
Soldaten zijn nog onder den geestdrift van hunnen zegepraal te
Ligny; ik zal de Engelschmans aanvallen en terzei ver tijde man-
ceuvreeren.Wij hebben 90 kansen tegen 100 vau d'Engelschmans
te verslaan. Is Wellingion uit den weg, wij hebben Brussel, wij
verpletteren Blücher, wij krijgen eenen eervollen vrede; (want
Napoleon, wetende dat Frankrijk uitgeput was, zou geeme eenen
eervollen vrede bekomen hebben..) Nu vloog generaal Ney binnen
met de tijding dat d'Engelschmans gevlucht waren, maar Napo
leon zei hem snabsafWaren ze dat van zin geweest, ze zouden
den nacht te baat genomen hebben.Napoleon ging voort met uit
leggen en aanhooreD, hij bracht eenige veranderingen aanzijn
krijgsplan, dit krijgsplan wierd dadelijk uitgeschreven en gezon
den bij al de Oversten der Legerkorpsen.
Dan deed Napoleon zijn Troepen schikken volgens 't aangeno
men plan, en daar de grond al verhard was, ging alles met een
schoone rapheid; rechtover 't kasteel van Goumont, tusschen de
steenwegen van Nyvel en Charleroi, wierd geplaatst Generaal
Reille met de lichte ruiterij van Picë. Aan den anderen kant, langs
den steenweg van Brussel kwam graaf Erlon post vatten met
19,000 voetgangers, allen versche mannen die te LigDy in
't vuur niet geweest waren. Generaal Jacquinot moest met zijn
lichte ruiterij dezen vleugel steunen.
Achter die eerste linie was het korps van generaal Lobau als
reserve; dan stonden op zij, om bij te vliegen als 't noodig was,
de Kurassiers van Kellerman van den eenen kant, en de Kuras
siers vau Milhaud van don anderen kant. En achter al die troepen
stond op een breede linie de Keizerlijke Wacht, dit uitgelezen
korps, de Keizerlijke Wacht die op hare beurt als helpers had de
Grenadiers te peerd, de Jagers en de Lanciers; zoodat 't Fransch
Leger aan eenen breedeu waaier mocht vergeleken worden. Op
een uur tijds stonden al die Troepen gerankschikt en wierden/-/
den Keizer gemoDSteerd.
Men mag het zot en dwaas noemenmaar zeker is het dat Na
poleon door denen oogslag, door eeüige korte woorden zijn Sol
daten kon betooveren.. Nu vergenoegde hij zich niet met voor de
Troepen te rijden, maar hij bleef meermaals staan, deed korte
aanspraakskes, en vuurde den moed zoodanig in, dat deze onge
lukkige jongeDS, na eenen nacht in 't slijk overgebracht en de
dood voor hun oogen ziende, riepen en kreten Leve de Keizer
Napoleon was rond hall 10 terug op zijn Pachthof: daags te
voren had hij Grouchy gesproken, ten 3 ure 's morgends had bij
hem eenen bode gezonden, en om zeker te zijn van zijn stuk,
stuurde hij nogmaals eenen officier, de polak Zenowitz, naar
Grouchy, hem zeggende dat hij wel op de Pruisische moest let
ten, dat hij ze met 26,000 man kon bedwingen en hem bijgevolg
aanstonds 7000 man moest zendendat hij bijzonder altijd den
Mont-Saint-Jean moest in d'oog houden en langs dien kant bij
hem geraken. Napoleon ging met dien officier naar buiten; ga,
zegde hij, blijf bij Grouchy en breng hem diiar d&ir verwacht ik
Grouchy En hij toonde hem Waver en die linje.
Terwijl de Officier te viervoet wegreed, ging Napoleen terug in
't PachthofBroeder, zegde hij, aan zijn broér RomiDus, 't is
du 10 ureik ga voor een uur slapen, maar ten 41 ure moet ge
mij wakker maken. Een oogenblik Dadien was bij vast in slaap,
terwijl de Troepen van weerskanten een kort spijsteriDgskededen.
Schrikkelijke oogenblikken on menschel ijk wreed Men gaat
in 't vuur moeten gaan Nog eenige oogenblikkeQ en de wilde
slachting begintHoe de driften den raensch kunnen ontaarden
en vervoeren
Op klokslag van 14 ure is Napoleon wakkerbij geeft nog
eepige bevelen aan de aanwezige Generaalshij verlaat de Hot-
