AALST. DE RIEZINS. DEN BRAND
De Jaren 15
38
Zondag 18 September 1892
338U Jaargang.
De Stoomtrams.
Overlijden.
AALST
GODSDIENST. VADERLAND. VRIJHEID.
Den Brand van Aalst.
LOOPENDE NIEUWS.
De Scholen liet Onderwijs
1
S3'3 llfs-Sl*
sz
ca
ÜJ
11
DE SLAG VAN WATERLOO. {I)
BUREEL, ACHTERSTRAAT.
Gewone Annoncen 20 centiemen per regel. Annoncen op de tweede bladziido
50 centiemen den regel. Berichten onder 't Nieuws. 1 frank den kleinen regel.
HET LAND
ABONNEMENTS-PRIJS.
5 Fr. 's jaars, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alle tijdstippen des jaar»
genomen, rechtstreeks bij ons cf door Post of Briefdragers.
YAN AELST
Welke droevegebeuitenissen in Anlst!... De vliegende
Bode is altijd met posten geladen; de dagbladen hebben
't nieuws verzwaard; maar toch zijn er zondag in Aalst
spijtige gevallen geweest.
LIBERALEN, ziet ge nu hoe uw Radikalen-Progres-
sisten met 't vuur spelen? eerst maken ze de werklieden
op, om geen akkoord te maken vóór de kiezing; van io
werklieden zijn er 8 die zeggen Er moest op dat punt
overeenkomst geweest zijn Eerst maken de liberale
Progressisten de Werklieden op, om malkaar te ver
scheuren; en als 't kiezing geweest is, als de Anti socia
listen bnven liggen met i5o stemmen op i5oo Kiezers, er
komt een dwazerik uit de zaal die roept Z'hebben ge
wonnen met bedrog En de liberalen-Progressisten her
halen Bedrog! Bedrog! En de kat danst op de koorde;
't werkvolk staat op tegen Wet en Overheid; de Policie
wordt overrompeld; de Ge; darms komen; die menschen
moeten toch de orde handhaven.
LIBERALEN, als gij de Werklieden leert opstaan
tegen Wet en Overheid, later zullen zij opstaan tegen
Kapitaal en tegen Eigendom, gelijk men reeds gezien
heeft te Luik en omstreken; Liberalen, wij roepen uw
aandacht op het feit dat uw radikale Progressisten en uw
Weekblad in nauw verband komen met de Socialisten
van Gent, die gedurig schrijven Dat ras van Kapita
listen! Wee u, rijke menschen, en wee uwe kinderen als
wij aan 't hoofd komen Liberalen, moet het hier
ook zoover komen, dat de Werklieden iedereen als vijand
aanzien, iedereen die met een hoogen hoed over straat
gaat?... Overweegt toch onze woorden, Stadsgenoten der
tegenpartij.
BEDROG De liberale Progressisten en de Socia
listen staan met hun twee armen omhoog en roepen dat
hun keel scheurt: Bedrog! Is er bedrog geweest? Is 't
bedrog, van de briefkes in een bijzonder envelok te ste
ken? Verbiedt de wet dit? Is dat niet altijd gezien in de
Burgerlijke Kiezing, tot als de geheime kiezing is geko
men?.,. Bedrog! Vooruit schrijft dat een der Voorzitters
M. Dr Claus een groot getal briefkes vrijwillig heeft ge
plekt en doen vernietigen.... Zulke beschuldiging is
zwaarwichtig! Voorzitter zijn van een Bureel en bedrog
plegen Door zulke beschuldiging is die Raadsheer der
Stad voor altijd blootgesteld aan den haat der Socialis
ten; in hunne woede, wat zou er niet kunnen gebeuren?
Maar is dat bedrog gepleegd Liberalen, vraagt eens
HOEVEEL briefkes er in dit Bureel zijn vernietigdvoor
geplekt te zijn? GEEN ENKEL. GEEN ENKEL.
Ge ziet dus, de leugens en 't bedrog zijn aan den kant
van Vooruit.
Er is geen BEDROG geweest. In een kiezing zonder
afschutsel, elk mag zijn maatregels nemen en vroeger
waren de liberalen zeer dikwijls prat van de slimste ge
weest te zijn.
Slechte dagen zijn 't geweest voor AalstGekijf en
gevecht op veel plaatsen; krakeelen inde Volkswijken,
tusschen Geburen en Medebroeders, meest door de
schuld var Vooruit; den hooveerdigen Gentschen snul,
die meint allee te weten omdat hij in een groote stad ver-
s:hijnt; van Vooruit die aan zijn Volk leert van tegen de
Aut:-socialists en tegen ons te roepen DOMPER
Wij allen zijn dompers, omdat wij de domme en verbees
tende stelsels van Ongeloof en Vrijdenkerij niet aanne
men 1
Medeburgers, katholieken en liberalen, we zijn op 'ne
slechte weg; alzoo mag 't Werkvolk niet opgeleid en aan
gehitst worden; drinken, lawijten, schelden, vechten,
tegen de Wet opstaan!... Er moet Orde zijn en Eerbied
voor alle Overheid Tot dijnsdag en woensdag heeft
't lawijt geduurd; 't Werkvolk was opgewonden!...
't Ging zoover dat Socialisten hun Geburen verweten en
aanvielen, omdat zij TEGEN de Socialisten hadden ge
kozen; zoo aanzien zij de Kiezing: als DWANG.. Als
elk niet vrij is, dan moet er niet gekozen worden!... Alle
twee de Partijen kunnen toch niet winnen en in een Land
waar elke Kiezing twist en haat verwekt, zou men beter
doen de kiezing af te schaffen... Ze willen de Kiezing
uitbreiden, die Socialisten en ze geven eenen afschrik van
de kiezing; ze zouden redens geven om te zeggen: Dat
't Werkvolk geen manieren heeft van te kiezen!
Den grooten Brand; 3 dagen lang dat de Pompiers
er gebleven zijn; van zaterdag is men bezig de puin-
hoopen te onderzoeken; er komen veel katoenbalen uit,
nog in goeden staat, ook verscheide kisten met garen;
ons Vaartvolk heeft er een goei daghuur aan, 3,5odaags;
't is treffelijk; er zal venditie zijn van de geredde stoffen.
De Stad heeft veel schade aan haar Pompierskorps
Pompen en de darmen, de botten en de kazakken; men
spreekt van verscheide duizende franken;
En vermits er veel tantewannekes ge
maakt worden, dat de Stad riskeert veel
kosten aan haar been te hebben, nu rijst
de vraag op
Is het de gepaste tijd niet voor Aalst, om een
Assurancie tegen den Brand in te richten? Voor
d'eigene Gebouwen en voor de Burgers, later
ook met afdeelingen voor den Buiten?
Dat moet de groote zaak zijn,
Boven alle politiek;
Zijn er nog die zeggen: Dat is onmogelijk? Wij
dagen hun uit, om dat in ons gazet te bewijzen;
z'hebben beleefdelijk en kosteloos de plaats
Zeer moeielijk is het ook niet. Drij zaken zijn
er noodig: Een Raad uit de twee Partijen samen
gesteld; een som als waarborg, of die Verze
kering ingericht met aktiën; de waarborgsom kan
men dooreen Leening bekomen; de toestem
ming van 't Gouvernement.
Daarbij, men kan al d'Agenten behouden... Aan 't
werk dus! aan 't Werkl Binnen een jaar kan 't ingericht
zijn; in 1895 kan men reeds groote winsten doen; en voor
dat 1900 slaat, zal Aalst met zijn Assurancie een jaarlijk-
sche winst doen van 200,000 franken.
Facta non verba, zeggen z'in Amerika, werken en geen
woorden. Nu gaat men zien wie voor de belangen der
Stad is, wij zeggen voor de Burgers, voor de Werklieden,
voor eiken bewoner der Stad Aalst.
Allernuttigste zaken
Nergens heeft men spijt ze gelegd te hebben; nergens!
Ze doen de steenwegen herleven;
Ze verbetereu de Markten der Steden.
Een Stoomtram van Aalst op Oordegem en Assche, zou
veel maken voor de Marktdagen;
De Stoomtrams doen veel tijd winnen; overal waar
Stoomtrams liggen, komen de koopmans voor Vlas. voc-i
IIop, voor Groensel, voor Koeibeesten; elk dorp hcej -
zijne Statie van Koopwaren; voor't lossen en voor'tladen.
Zouden d'Heeren Gekozenen,van den Staat niet verkrij
gen eenige buitengewone toelagen voor de Gemeenten,
verre van alle Statie afgelegen en geerne een Stoomtram
hebbende Is dat te veel gevraagd
Donderdag is overleden
Aalst, in dAchterstr.3-: 1d
achtbare en eerzame heer
PIETER FRANS VAN DAM ME, geboren te Voerde
in 1816. Na opzijn geborteplaats het toonbeeld geweest
te zijn van den nijverigen, treffelijken Landbouwer, er
lange jaren Lid zijnde van den Gemeenteraad en Voor
zitter van den Kerkraad, was die achtingsweerdige Man
naar Aalst komen wonen bij zijnen zoon, hoofdonderwij
zer der Katholieke School en Bestuurlid der Taalgilde.Mr
Van Damme, die gemoedelijke christelijke rondborstige
Ouderling, had weldra de algemeene genegenheid ver
worven; hij stichtte elk door woord en voorbeeld; zijn
groot genoegen was de Kerkelijke Diensten in St Mar
tenskerk le kunnen bijwonen, en na een korte ziekelijk
heid is hij aan de liefde der zijnen ontrukt... Hij ruste in
vrede, de waardige Man... Wij bieden de diep bedroefde
Familie onze gevoelens aan, van innige deelneming.
De Viaamsche Congregatie der Jongelingen van Aalst,
een uitgelezen Gezelschap, in ons oogen verre boven de
Fransche, verre boven alle andere Sociëteiten; daar is
men lidmaat van, zonder eigenbelang, voor Deugden
Deftigheid; en wie zou er durven meê spotten of met
minachting van spreken? wij verwachten hem. Dat is
nog al fraai, de Patriote die zijn nieuws over Aalst naar
Wet teren gaat halen! En wie mag dat Brand artikel ge
schreven hebben? levers 'nen apostel uit Mechelen of uit
Sottegen-. ANTWERPEN komt naar Aalst in de Zaal
van Werkmanskring een groote Vertooning geven, Ant
werpen, de Maatschappij CARITAS, zeer beroemd.
Te Gent zijn 200 kilos vervalschte boter aangeslagen....
Dat is gekomen door ons schrijven op de Markt van Wa
terloo. Tot Oudenburg is 'ne patat gegroeid van 900
grammen. En dan nog bij 'ne kleermaker! Te Blanken
berg is een Speelhuis ontdekt; g'heel den pottekarrie
wierd meêgedaan,en 't geld ook. D'Aalstenaars zullen
eerlang toonen dat zij zeer wel de gevels in Vlaamschen
stijl kunnen verbinden. In dat vak is veel, zeer veel werk
in Aalst. St Josefskerk staat daar nog, alsmede de vout
van St Martens... Al 't werk in onze Stad moet zooveel
mogelijk gedaan worden door Aalstenaars... De vijanden
en vervolgers van Aalst moeten weg uit alle Besturen...
Aalst aan d'Aalstenaars!.. En niet altijd zeggen d'Aalste-
naars en kunnen dat niet; hoe zullen zij het kunnen, als
ze niet in 't werk gesteld worden De Cholera blijft
yreeselijk woeden in Hamburg; daar heeft de Ziekte ha
ren stek geslagen; eiken dag sterven er over de 100 En
ze spieken van de Pest die erbij komt.,. Hamburg is een
rijke stad, maar wat zonder propreteit... Op zijn Joods!
prachtig op straat, vuil in huis. Mr Pasteur van Parijs
wil hebben dat hij kar. faksinneeren tegen den Cholera...
Des te beter! Vriend Lippen, als gij den Broeder-
Koster ziet van Brugge, letj op a. u. b. en zeg hem dat
hij wel op zijnen sjoer zou liggen, den besten bril op,
Sixtus komt, zoo roept hij toch, komt den zondag voor
verloren maandag met 't Convoi van 3 ure. En t'Aalst
in de Zonnestraat geven ze aan eenen Hond de naam
van Jan De Licht... 't Is nog al iet. In Oostende be
taalt dit Speelhuis aan de Stad jaarlijks 311,000 fr van
huishunr... Het Speelhuis is ontdekt, ten gevolge van
eenen Duitschman, die er tot zijn broek toe verloren had
en schreeuwde als een mager verken. G'heel de Stad
is verheugd tegenwoordig, als wij iets schrijven over den
ijzeren Petrus, dien achtbaren vriend van 't Eiland
Chipka Hij staat er neffens Sixtus en dat is veel gezegd.
Sprekende van Vrienden en van ruiten, de groote
kerkvensters van St Josefs t'Aalst, zoo fraai en zoo sterk,
zijn geplaatst door den Katholieken Vriend Mr Beun De-
Beer, gevestigd te Etterbeek, Brussel, Huis Sinte Luit-
gardis, wij zeggen Katholieken Vriend, want in 1884
hielp die Heer werkelijk meê aan de Viaamsche gazetjes
die zoo wreed op de kazak zaten van dat alverslindende
Ministerie..Die in dit Huis Kerkvensters bestelt, is ter
trouwe gediend. T'ANTWERPEN, ze zeggen dat Mr
Van der Nest er zal Burgemeester worden 't is een rijk
ventje,in de watte opgebracht zoo beleefd als een winkel
dochter, maar opgetrotst door de Rijke Logie. 3ooo
Winkeldochters zijn te Parijs vergaderd geweestai,
m:ju ooren! 3ooo Ze vroegen i° Meer winst; 20
meer vrijen tijd 3° Niet meer moeten rechtstaan in
de magazijnen, maar zitten... 't Kolenbranderken mocht
'k 3 wenschen doen... 't Gaat er hem, van segenwoor-
0 I In weêrwil van den Cholera gaat den Groote
Kus tdoh'denKlcinch oorlcg aanvangen langs Warschau,
ir Polen, Geen hulp hebbende te Hamburg, zoo heelt
nen naar Breslau geschreven, om Barmhartige Zusters
in 't Gasthuis; allen waren gereed om te gaan; doch men
Leeft er eenige uitverkoren die reeds te Hamburg zijn,
opgesloten in de Hospitalen der Cholerieken... Bij de
Waarheid alleen is de Zelfsopoffering. Te Genua zijn
groote feesten geweest voor Christoforus Colombus, de
ontdekker van Amerika... Veel gloria mundi is daar ver
toond, doch 't Fondsenblad schrijft met veel rede: Italië
heeft de R. K. Kerk bestolen en zulk schelmstuk bleef
nooit ongestraft. In Frankrijk zijn spijtige oploopen
en aanhitsingen tegen de Belgische Werklieden. Aan
voerders van Socialismus stoken den haat op. Er zit
geen hert in dat Volk. Ze spreken van een aanslag
tegen 't leven van den Czarin Rusland Hooge boomen
pakken veel wind. Bismarck zal nog bersten van nijd
tegen zijnen opvolger Caprivi,dien tirannieken Bismark.
Het Onderwijs, op zich zelf genomen, is gelijk de pe-
trool; de eerlijke man onderhoudt ermede zijne lamp; de
hellevegen der Parijschc omwenteling staken er de
schoonste gebouwen mede in brand. (Willem Verspeyen)
Een protestantsche Dominé schreef aan eene Ameri-
kaansche gazet de opvoeding zonder godsdienst veran
dert de menschen in duivelen, en de schelmstukken ver
menigvuldigen bijzonderlijk daar waar die soort van
scholen bestaan.
Lamartine, sprekende vau de ongodsdienstige scholen,
noemde ze prosputlen van kinderen.
Ik aanzie den invloed der Kerk over de school als een
noodzakelijke hefuoom in de ©pvoeding, en de Kerk
heeft een onbetwistbaar recht van medewerking in de
school, (Puttkammer, minister van Pruisen, in 1879)
De verstandelijke ontwikkeling, np haar eigen geno-
noraen cn van de zedelijke en godsdienstige ontwikke
ling afgescheiden, wordt eene bron van hoogmoed, van
wederspannigheid. van ikzucht, en diensvolgens van ge
varen voor de maatschappij.. Het beteekent weinig, als
een geestelijke een uur of twee per week in de school
doorbrengt de luchtkring zelf der school moet gods
dienstig zijn. (Guizot).
Het voornaamste doelwit der opvoeding moet zijn, dat
zij leere met juistheid redeneeren, de driften overwinnen
en de deugd oefenen. (Richardson).
De maatschappij moet door de godsdienstige opvoe
dingder jeu-rd herschapen worden, of zij zal metal hare
huidige voordeelcn in den afgrond eener nieuwe bar-
baarschheid verzinken. (Laurentie)
Eene der grootste rampen voor de maatschappij is dat
het onderwijs zonder den godsdienst wordt verspreid.
(Monnier.)
Beter geene scholen, dan scholen waarde kinderen in
gevaar zijn hun Geloof te verliezen. (Graaf d'Arco-Zinne-
berg).
Hoort hier een woord van den vermaarden Victor
Hugo Men moest voor de rechtbank doen verschijnen
al de ouders die hunne kinderen zenden naar scholen
waarop geschreven staat Hier onderwijst men den
Godsdienst niet.
Waarom sprak deze republikein alzoo Omdat hij
overtuigd was dat de ouders op die wijze medewerken
om van hunne kinderen slechte menschen te maken, en
dat zij alzoo medeplichtig zijn aan de misdaden die hunne
kinderen later zullen bedrijven.
Aan de ouders die hunne kinderen in de ongodsdiens
tigheid laten opgroeien, mag men dit woord van het
H. Schrift toesturen gij hebt den glans van uwen
roem bevlekt, gij hebt uw nageslacht onteerd, gij hebt
de gramschap van God op uwe kinderen getrokken en
zijne straffen op uwe uitzinnigheid doen nederdalen. 0
(Eccl, 47, 22).
TTr^'D AALST. De pluktijd is ia zijnen vol-
JtivJX* len gang; in alle hopgouwen dezer
streek is de opbrengst min dan men
beraamd had; de bellen hebben maar klein gewicht en
Wind en Storm hebben er nog al in gekegeld. Redelijk
veel Hop wierd deze week geleverd aan 85, 90 tot 95 fr.
Een schoone prijs zal men roepen; 't is te zeggen, men
schen; te nauweroood de kosten en een klein bereficie
voor den arbeid; dat de Landbouwers hunnen arbeid
moesten rekenen per uur, 't zou op een maljonnige dag
huur uitkomen. Nu in 't vervolg zal Aalst twee Hopmark
ten per week hebben
ANTWERPEN, 15 Sept. Aalstop Oct -Nov r, "7 -->■
tot 80 per 50 kil. Markt kalm.
BRUSSEL. Poperinge-Stad Verkoopers aan tr. jó,
koopers aan fr. 87,50; dito Dorp, verkoopers aan 85 en
koopers aan 80; alles op levering Oct.-Nov. Beperkte za
ken.
NUREMBERG, 13 Sept Pr jzen in daling. De markt
is moedeloos. Er werden heden 600 balen verkocht
Markthop Ia mk. 125 b - K 115 h 120. 3a
100 a 110. Spalter 1 Posen: 160 a
165.
LONDEN. In Engel. ook zijn de verhandelingen
van weinig bedied. Men is tar >owel als hier in vollen
pluk en de zaken zullen sie..hl- een regelmatigen afloop
vinden, wanneer de oogst totaa! zal binnen zijn.
o
3-* a
I'S
S3
U O is
a
0 a)
s S S
■8 -SP
S3©
f ja
-s
"C <L> ^3 S
«i o a
SI taj
8 g
Oi'ij n
o ÏJ
o S -
c 5
s>
H-
1- <D 6D;
tü rrj Lij
'o 73
31-3
rt O O.
O
V g
O N
G O
o M <U G<
o 2 e <3
-5
g 8 V
O I) 8 n G O N
gt g g g™-g
g|8-S8ga8-g-ga
ÏS g-8 0 a3*3
tfh-r; n g2.ï wj-cj S o
K-óSü.-sihcS'So»
3 sj G JG,
n n .0 nam
eö
o.
Sa
O
ts
co
0000000
vn OOO
to tCl Cl w
<D
G
<u 42
-3 4)
G
o o
J s
.2
- G
.ol'O
c bo
o 13.8
r-. tsoio
Q O* O* O
CV5
O
•SS8S
N rt
«60
G G
- 3
3 St
<5 a
<x>
O
1
60 .'S G i." S
fe. Ss:a-®.„u.s S5
spa.** W g» Sc
E 3 S-H S-S-ouB 2
«nHnoK«o5g S--812
°-ü" a^"S 8-3
O rt w
lÜ'ojS-— 45 rt w GS
In Zitting van maandag, alswanneer
8 Leden weêr een half uur moesten
wachten naar den negenden Man,
om in getal te zijn, in die Zitting is met Eénparigheid 1° de vraag
verworpen der Orgelbazen van nog 5 dagen meer 't joDg Volk
tekonnen bederven; (spijtig, eeuwig te beklagen dat men zoo
lang is verblind geweest);
2° ook met eenparigheid, eenen tweeden Merktdag voor d'Hop,
den Woensdag;
3° afschaffing van het hopmerk n° 2; het bad geen rede van
bestaan; nu is er nog belleken éen gewonen pluk en afgekeurd.
OF
XV. SAUF QUI PEUT
De Generaals Ney en Friant gingen nu de bevelen van Napoleon
volgen met de vier battaljons der Keizerlijke Wacht trokken
zij den heuvel op, waar Wellington stond, den heuvel op, ladder-
gewijze, doch de battaljons een weinig geschraokeld.
Van als 't eerste battaljon verschijnt, wordt het gekribleerd
door kogels en bommen; de mannen vallen bij honderden, doch
't battaljon gaat voorthet tweede, derde en vierde krijgt van
't zelfde laken eeD broek, doch houdt manhaftig stand. Nu staan
ze daar in slagorde en beginnen ook te vuren, op hunne beurt de
dood verspreidende in de gelederen der EDgelschmans.
Daar staan ze nu alle vier op den heuvel, en twee afdeelingen
van 't korps Reille vallen langs den linkerkant op de soldaten van
Wellington. Daarmeê zijn de vier battaljons van de Wacht wat
meer op hun gemak; ze nemen dit te baat, om de bajonnet op te
steken, de pruim in den mond te draaien, ze maken zich gereed,
om op bet Engelsch voetvolk te vallen, lijf om lijf, als Wellington
den degen in d'hoogte steekt
Op dit teeken, de Wachten van Marthaud, die ter aarde lagen
als lijken, springen op en schieten alle gelijk, twintig passen van
de Franschmans, hun geweren af. De mannen der Keizerlijke
Wacht, onverwachts aangevallen, zijn evenwel niet onthuts, ze
dringen zich nauwer toeeen, om voorwaarts te rukken.
Voorwaarts gaan ze, en Generaal Friant, die met Ney aanvoert,
Friant gekwetst en vol bloed, rijdt de helling af, om Dieuwe troe-
(l) Eigendom; verboden nadruk.
pen te vragen, oDmiddelijk, dan is de zegepraal verzekerd; men
zal Wellington met zijn Leger tegen Soniënbosch verpletteren!
Welk geluk juist ontmoet hij Napoleon die een battaljon zijner
lijfwacht in vierkant komt te stellen, om de Ruiterij tegen te hou
den, Napoleon die aan 't hoofd van 5 battaljons zijner Wacht op
treedt om d'Engelsche liniën te doorbreken.
Napoleon hoort zijnen Generaal Friant spreken, en terwijl hij
hoort, sjoert zijn rechter oog in de richting van Papelotte Wat
ziet hij daar twee korpsen Ruiterij der vijanden, 3000 man
Peerdevolk die afkomen, de Generaals Vandeleur en Vivian.
Napoleon kijkt op zijn horlogie
't Is 8 uren gepassterd
Moeielijk zal 't zijn Wellington uit zijnen nest te halen; maar
toch, wie weet het Op bevel van den Keizer stellen de battaljons
der Keizerlijke Wacht zich in vierkant, dat men aan de vier hoe
ken niets ziet dan bajonnetten
Generaals, zegt Napoleon, Generaals en Kapiteins, hoort
Kunnen wij Wellington niet weg krijgen, wij vormen hier op die
heuvelvlakte een fort van sterke vierkantenhier moeten wij blij
ven de avond gaat vallen wij brengen hier den nacht over;
misschien morgen is er raad en daadmorgen is Grouchy nier
Maar die Ruiters van Vivian moeten weg Dat de Ruiterij onzer
Lijfwacht vooruitkome
En daar komt ze, die trotsche vermaarde Ruiterijsterk zijn
de gelederen gedund, maar toch, ziet ze daar sterremen tegen
die 3000 Ruitershoort de peerden brieschen! kijkt hoe de
kromme sabels blinken! ei,arme menschheid, ze zijn handgemeen;
maar wat is er toch was is erNapoleon, waarom siddert en
verbleekt gij Nooit hebben wij u in dien toestand gezien Na
poleon, Keizer Napoleon Waarom trekken uw handen koorts
achtig aan den breidel van uw peerd
Wat ziet Napoleon
Zijn Ruiters die achteruitrijden, overrompeld door een stalen
machtDe battaljons der vijanden die gedurig zwellen en ver
meerderen Wat ziet hij nog Zijn Volk dat vlucht uit de pacht
hoeven de Heilige Haag en Papelotte Zijn Leger dat tusschen
drij vuren gaat staan Wat ziet hij nog Wellington die zich
rechtzet op zijn peerd, zoo hoog hij kan Wellington die in plaats
van zich te verdedigen, die gaat aanvallen
Wat was er gebeurd
Vrienden, ge zult U wel herinneren, als 't u blieft, dat Blücher
ten 6 ure met zijn 80,000 mannen langs de bosschen van Ohaïn
j voor depinne kwam en dat hij er 25,000 stuurde langs eenen
verren omweg, om Napoleon te verrassen;
Die 25,000 Pruisen waren daar, korts na 8 ure, met geschut
;ii iter;; en terwijl zij aankwamen, gaven Blücher en Wellington
eeken tot eenen algemeenen aanval.
Vörwarts! riep Blücher.
Alrightriep Wellington.
En hun legers kwamen af,gelijk de Waters van den Dender als
na slagregens de Sassen open staan.
Napoleon springt op een hooger peerd en ziet zijne nederlaag;
met de wanhoop in de ziel, maar toch schijnbaar kalm steekt bij
een laatste maal zijnen degen omhoog en doet g'heel zijn lijfwacht
in karré staan, om dien stroom tegen te houden. Ney, van zijnen
kant, staat tusschen zijn Kurassiers, zijn twee armen omhoog, als
in een krijgszuchtig kruisgebed tot zijn soldaten; maar 'tis al ver
lorene moeite; Omnia cadunt! verscheide battaljons zijn reeds van
d'hoogte in de diepte gedreven; Ney moet ook wijken, al vech
tende en schietende, wijken moet hij of hij wordt ingesloten.
De legers derg'Allieerden komen af, gelijk een reus met duizend
armen; 150,000 man waren ze sterk; de kanons schieten dat de
grond openscheurt; de moed der Franschmans begint te falen; de
vreesachtige soldaten zien al naar de bosschen en naar de diepten;
weldra ziet men geen Franschmans meer in d'hoogte; al hun ba
taljons zijn in de vallei;... hun leger is vaneengescheurd;... 't
wordt donker in de lucht, maar nog donkerder in de fransche
harten;.... men hoort de stem niet meer der Oversten;... 'tis een
vreeselijke Slachterij;.... daar, daar zijn menschen neergesabeld
of doodgeschoten!... Een Ooggetuige schrijft dat men het slagveld
moet vergelijken aan de baren der zee die afkomen, hooger en
hooger, dat er hier en daar nog eenige rotsen te zien zijn die im
mer kleiner worden en weldra gansch overspoeld zijn....
De Fransche Soldaten die daar nog stondeD, zagen op, naar
hunnen Keizer, doch hij was daar niet meer.... Hij is dood! riep
men; hij is dood alles is gedaan wij hebben hier niets meer te
verrichten!..., Napoleon! Napoleon! men zag hem niet meer en de
roep ging snijdende en akelig Redde-zich-wie-kan Elk voor
't zijne! Sautkepeu! Naar Frankrijk, langs den steenweg van Char
leroi
Behalve Ney die bleef vechten, behalve generaal Canbronne,
die aan 't hoofd der Wacht uitriep: La garde meurt et ne se rend
pas! behalve hier en daar een battaljon dat ingesloten was en
ueêrgesabeld wierd, want men gaf geen genade, zelf3 de gekwet
sten wierden afgemaakt, behalve eenige battaljons, zeggaa wij,
was het weldra ül op de vlucht; de soldaten der schutte - kapten
de riemen af om met de peerden te vluchten en lieten M' 3tukken
kanon in d'handen van den Overwinnaar.
Napoleon! waar zijt gij! waar zijt gij!... Ziende dat alles verlo
ren was, opzijn hert voelende eenen molensteen vallen, niet meer
wetende wat hij deed, rijdende en rotsende op dooden en ge
kwetsten. tusschen caissons en kanons, Napoleon had zijnen hoed,
zijnen sjako verloren, zijnen degen was hem ontvallen; hij wist
bijna niet meer wat hij zegde; hij liet zijn peerd meester; en het