Gevangen in de zee
35
Zondag 27 Augusti 1893
34'u Jaargang
Intertwee.
l^laamsche landdag
GODSDIENST.
VADERLAND.
VRIJHEID
Loopemie Nieuws. ÏÏUlSTslXle
m.
BUREELEILAND CHIPKA, WERF.
Gewone Aunoncen 20 centiemen per regel; Annoncen op do tweede bladzijde 50 c.
den regel; Berichten onder 't Nieuws, 1 frank den kleinen regel.
HET LAND
ABONNEMENTS-PRIJS.
5 Fr. 's .jaars, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alle tijdstippen des
jaars genomen, rechtstreeks bij Ions of door Post of Briefdragers.
YANAE
(Zaterdag, met eenen Boer die rond 12 ure van de
Markt naar huis reed).
Vriend Vrriend
Ha, Land van Aalst
Ge weet dat al van d'Hop
Van d'Hop, wat is er
HIER zijn de Berichten uit de Waag, goede man!
4 Balen Hop geweest en verkocht aan 150 k 175 frank.
Podosjo 150 A 175 f r.
Ja, man, 't is eerste pluk, waarvan d'opbrengst
min is.
150 h 175fr... Dat is goed Zoo kan 't schikken!
Dat zal deugd doen aan de Boerkes, om te bei alen en
al iets van Huisraad te koopenwant sedert lang 't is
erreme bakte bij de Boeren... Wij gaan wij ook aan
't plukken vallen.
En we wenschen u hooge, goede prijzen, Vriend
in Beieren is d'Hop mislukt en van d'ander jaren blijft
er weinig Hop over. Onze hertelijke wenschen aan den
Landbouw
Danke, Land van Aalst, ge weerdt u voor den
Boer; dat is wel, de menschen zien u daarom geerne,
omdat g'u weerdt voor den Boer en voor den werken
den man.
En is 't niet voor 't profijt van elkeen, Vriend?
hoe aangenaam is het niet voor den Grondeigenaar, als
zijn Pachter het wel stelt en dat hij goed kan betalen
De menschen pramen en pressen om te betalen, dat >s
toch'zoo aantrekkelijk niet. De Boeken van veel Grond
eigenaars zien er^bedrukkelijk uit.
Als de Boer niet en kan. Land als er uit den
grond nietjen komt ;*de Boer leeft arm en geeft nog
zijn zweet toe.
Dat is 'tslecht voor elk is 't, en daarom zijn wij
zeker dat veel Grondeigenaars, na rijpe overweging,
zullen met de Christene Volkspartij meêdcen... En de
Burgers van de steden? is 't zoo plezier'g en zoo voor-
deelig van in uw stad getinteld en omsingeld te zijn
van Menschen die 13 uren daags neerstig werken en
dan nog moeten Honger lijden en dan nog moeten bede
len en hun kinderkesniet kunnen opvoeden en kleeden!
Mr den Drukker, 't is de waarheid en 't is wreed;
weerdt u maar*aljijd voort, de Volkeren zullen u
dankbaar zijn.
Vriend Landbouwer, weerdt U ook; zonder U
kunnen wij niets: weerdt U ook
Zijt gerust z jt gerust de Boerkes zijn ook 7
jaar.
G'hebt nu een groot Kiesrecht; op de 150,000 in
woners Van ons Arren lissement zijn er 110,0ÖÓ óp
Buiten
Daai rmeé reed de Landbouwer voort...
u.ae va«i jarer. "V-an
- de zonr.e .-ron. van den .-.rbeid uicg. r»ut va-, aoryjn
en ko:n nermssec... En ons land is 75 jaren zonde; oor
log We zouden moeten leven als zwaantjes in t wa
ter... En 't verslecht met den dag De hooge prijzen
der Hop zullen maar een lafeniske zijn... Landbouwers,
achtbare Belgen, de kracht en de steun van ons Ko
ningrijk, het zijn de zware lasten die ons Land uitput
ten... Als ge peistdat er sedert 1848 voor 2 milliard
460 millioenen frankeu naar den Budjet van Oorlog zijn
gegaan 2 milliards en 460 millioenen franken! van
uw geld van ons geld uit d'algemeene kas De
Waarheid de waarheid Als ge peist, Landbouwers,
en Burgers, dat er onder ons Ministerie op 7 jaar voor
132 millioen franken buitengewone militaire kredieten
zijn geweest voor die dwaze forten en kasematten
De Mannen, door u gekozen, o Landbouwers, hebben
dat gestemd... waarom omdat, die daar in UWEN
naam zetelden, van U niet af en hingen nauwelijks
gekozen, zegingen aan'tHof dineeren en dansen: en zij
stemden hetgeen gij verwierpt en vermaledijddet... 132
millioen voor forten, extradordinair En die kleine
belasting op den Tabak kon niet afgeschaft worden
En men kon zelfs de afgeschafte onderpasterijën niet
herstellen Ai, mijn herthet is gelijk de Paus on
langs schreefVeel groote. rijke Katholieken leven
buiten de geboden van God en van d'H. Kerk en trek
ken zich de Belangen van 't Volk niet aan... Landbou
wers en Burgers, nu is het oogenblik gekomen U te
redden; vroeger was 't onmogelijk; er waren te weinig
kiezers men kon ze boeien en binden; nu is al 't ijzer
uit de Magazijnen van Gent, Aalst en Brussel niet in
staat dat kiezerskorps onder band te leggen .Landbou
wers, Burgers en Werklieden, wilt gij gerei zijn
Wilt gij uit dien schromelijken piasmus van onver
schilligheid en van geldverkwisting opkomen Leest
het schrift der CHRISTENE VOLKSPARTIJ leest
en overweegt datblaffen en bassen en dreigen e*<
willen verscheuren kan tegen de Waarheid niel cp
g'hebt erin d'artikels, die u moeten redden, en de
delen om die artikels uit te voeren... Rekening geven
aan de Kiezers. Wat gewordt er van iemand die riet
te biechte gaatWelke wanorde, welke wildheid in die
ziel Rekening geven aan de Kiezers, dat is voor de
VolksVERTEGENWOORDIGERS te biechte gaan
onderzooken of zij waarlijk het Volk VERTEGEN
WOORDIGD hebbendat is te biechte gaan ;rflat is eon
goei Benediktie ontvangen, een vermaan of hot deur
ken... Die lang van den Biechtstoel if^afgebleven, het
kost moeito maar het doet toch zulke deugd en het
geeft zulke zalige vreugd... Het zal moeite boston de
Volksvertegenwoordigers naar den Biechtstoel te krij
gen maar zij of andere zullen er komen; en evenals na
de Biecht, het zal zulke glorierijke eer en zulke zoete
troost zijn te kunnen zeggen en getuigen Ik heb
gewerkt met en voor 't Volk er is meer Vrede de
Broodwinning is verbeterd de Godsdienst is waarlijk
versterktWij hebben wel gearbeid.
Aalst 22 en 25 Oogst. P. Daens-Mayart
Pater Rektor De Peuter verplaatst is. Zondag heeft hij
nog gepreekt voor de Plechtige Opdracht der Congregatie van
de Jongelingen... Een aandoenlijke opwekkende Toespraak
De Jonkheid Jan Jaak Rousseau, die met Voltaire diep
verzonken lag in den vuilen slechten akabiet, Rousseau riep
uit ik zou op mijn knieën vallen voor een eerbare Jonk
heid 1.. De slechte schriften, de slechte scholen en de
slechte kaberdoezen, de geheime slechte koten, gelijk er overal
ontstaan, dat is 't verderf der Jonkheid. President, 'tgaat
u aanstaan en Lippen ook. die 't Volk van zijn Hofsteé zal
trekteeren.Ze zoeken al d'Hop op van 1890 en vroegere jaren,
tot zelfs 89 en 85, d'Hop die in dolörum en in slabaris fag,
verlaten en verloren, nu komt ze voor de pinne. Te Terïil-
phene, bij een goede Konnis van 't Land, lag over 6 mfu.nd
nog Hop van 1890 en 1891; puike kwaliteit. Te Lokereu is
Zondag 'no luchtbal opgegaan, twee Lokeraars zaten erin. Ze
zijn met den luchtbal neergevallen totOordegem. niet ver -an
t waar de Binders hun erwten kregen dat verhóaj
van den -- .'Zl.** Oordegem is fiaitief een méesh '"IV
Geilt en tü Thiéït si rzj*n lercker boven a ti
er hoven jan De Li d te. Er riju 2ÏISils e spi«ke<< «ai.
uitgaaf met o'r ten. THoflstade, do J^farniark" ?ew4ès*
ze verbetert 2&tss?->udcu c
streken, vooral in Luik, in den Harz. in Thuringcn, Beieren,
Frankrijk, Italië. Engeland enz. De Grot van Hahn is wereld
beroemd, evenals 't Hotel Harscamp te Namen. Reizen in
gezelschap is aangenaam, doch als een reis nawee brengt en
knaging, een ramp voor ziel en lichaam, en verderf van jonge
herten, dan zou men beter doen stillekens thuis te blijven...
Schande aan alle verergernisgevers Verworpen tot onder
't slijk, de ellendelingen die, door woord of door meélokking,
jonge herten aan Eer en Deugd ontrukken Ze zijn slechter
dan de moordenaars, dewijl Geest en Ziel boven aardsch leven
en lijf verkieslijk zijn. Van Aalst naar Meire, twee herber
gen van Soetvinck, veel schoon loof, jonge notelaars geplant
aan d'hagen voor de toekomende geslachten, een schoon
Klooster voor School en kostgangers, een Kerk, wonder ge
schilderde koor en twee beuken als Vleugels om met de ge
dachten hemelwaarts op te vliegen de Landslieden vol hoop
in 't nieuw Stemrechtde Boer der Nieuwe Wet zal zijn recht
niet afstaan... Dan een Zomerhuts ongeloofelijk schoon en
groot, en een perk;Wöemcn Portulaka waarbij men eten en
drinken zou vergeten. Te Chicago, waar d'Expositie ziek
ligt. er komt "bijlange zooveel Volk niet als men verwacht
hnd, te Cmcago is nu een Congres voor den Vrede.. Dat is ge
len paarc 2 k-. -iru 2 ü-.h- u boï.ke -n Q
Veel Volk Sn groote beweging"alles" vlug; verwent .iaiê - .-
den prijs, opgeveer 1 paard, koeien, 1 schaap en 2 bokft
Het is in de gebuurte vrolijk Feest geweest. En gaan ze- kt.
den Spoorhuisbaas in dat houten baksken laten wonen ?'K<&7,
Minister Van de Peereboom, er woont daar zooveel branf
Volk in uw Hoistade.En t Aalst, aan de Pontstraatpoort,
ze zijn al komen meten voor 't Passerellekennu, achter
d'Aanbesteding naar de Gieterij en dan geplaatst... 'k Zie de
manschappen er al boven opgaan en sjoeren naar de nieuwe
Horlogie van Erembodegem, diehe^l wel gaat. M. Hofman
heeft den slag gewonnen. Proficiat! Alia, dat is fraaig'heel
de Koninklijke Familie is te Spa vereenigd Aartshertogin
Stelania ook 't en heeft haar geen heil bijgebracht met een
Keizerszoon te trouwen; met ziet het dikwijls, hoe rijker hoe
dommer; en hoe lioogerinde werereldsche lucht, hoe vuildc-
ren bucht. Die aartshertog Rodolf was een wreed prisjken, bij
Ons Heer moge zijn lieve ziel zijn, als zij het verdiend heeft.
D'Engelsche Douaniers op zee rooken tegenwoordig fijne,"
Belgische sigaren, en zingen van bom,bom, snip, snap, snori-
rium. Daar nu ze spreken van de Ziekte in Holland...-De
Jonge Wacht is nog gelukkig dat de reis naar 't Joden-Am-
msterdam veianderd is in een reis naar Namen en de wonder
bare Grot van Hahn, dat gste wonder der wereld. Grot, nol
of spelonk noemt men eene ruimte door de natuur gevormd
in de aardkorst. Men heeft er op vele plaatsen in bergachtige
De Brugsche metten hebben geklept, en, gelijk Pas
tor Claeys het zeide, hun machtige galm zal zich ver
spreiden over al de Gouwen van Vlaanderenland.
Onder al de voorstellen die in den Landdag ziju bespro
ken geweest, schijnen ons de gewichtigste deze drie
i° Voorstel van M. Helleputte
a Eene Vlaamsche Katholieke Partij wordt ingericht.
Ze zal volgens de omstandigheden hare eigene Kandi
daten en haar eigen programma hebben. Desnoods zal
ze zich verstaan met andere Vereenigingen, die Gods
dienst, Huisgezin en Eigendom verdedigen, d
20) Voorstel van Mr Daens
0 Het Vlaamsche Volk, tot het politiek leven geroe
pen, moet 2 ijn gansche Kiesrecht behouden; en daarom
moeten al de in en uittredende Leden der Kamers aan
een algemeenen Poll onderworpen worden.
3°)Voor6tel van M. Brants:
De Gekozenen van 't Vlaamsche Land moeten in
Kamer en Senaat de Vlaamsche Taal gebruiken.
Het gewicht dier drie voorstellen is licht om beseffen:
het eerste bedoe't de vorming eener Vlaamsche Katho
lieke Partij; het tweede betreft het grondbegin of de in
richting dier Partij; en het derde toont het laatste doel
wit dier Partij op 't Taalgebied.
De twee eerste voorstellen zijn éenparig door den
Landdag aargenomen en met geestdrift toegejuicht; 't is
de stichting der Christene Volkspartij in 'gansch
Vlaanderen land; wat t al de Vlaamsche Strijders waren
te Brugge toegestroomd, HbllepuTte met de Limbur
gers en Kempenaren; Coremans, Van Ryswyck, Van
den Bemden met de Antwerpenaars; Janssens met het
Land van Waas; Brugge stond daar ook met zijnen ou
den kamper Dr Van Steenkiste; Kortrijk met zijnen Ka-
rel Betiiune; in een woord, al de Gouwen van het
VlaamBého' Land waren vertegenwoordigd in den Brug-
schen Landdag.
1 De ysm kn T an 't eer6te voorstel werden nog al hevig
besproken. Wijzoud"" i ie ver Cur:s"ens Volk*: art ,n
- - - oj-A-.i h Ggr-r - «ac 4a.il.i1.-
dat de Katholiek toch de ware en volledige Christene is.
Maar in den grond komt de zaak overeen, 't Is het
Christene Vlaamsche Volk dat de Landdag inricht tot
zelfstandige en onafhankelijke Partij.
De Bien Public in zijn hoofdartikel van Donderdag
erkent dat die Partij niet vijandelijk is aan de bestaande
Bewarende en Katholieke Vereenigingen, dat is klaar;
maar hetgeen ook klaar is, en de Bien Public schijnt
daar een zeker gevaar in te zien, is dat die Vlaamsche
Katholieke Partij op haar eigen wil bestaan, haar eigen
Programma heeft, en bijgevolg niet wil afhangen en on
derdanig zijn, noch de reglementen en bevelen ontvan
gen van de bestaande Vereenigingen.
Elkeen die het Congres heeft bijgewoond, (en de Volks
vertegenwoordigers Helleputte en Janssens hebben dit
uitdrukkelijk bevestigd,) weet dat de Vlaamsche Partij
haar eigen Destaan vereischt; zij is open voor allen die
onze rechten erkennen en wil zich verstaan met al de
Bewarende en Katholieke Vereenigingen.
Dat is in den Brugschen Landdag klaar gezegd en
zonder tegenspraak aangenomen.
Tegen het tweede voorstel is er niets, volstrekt niets
opgeworpen. En inderdaad, 't en zou gcene katholieke
partij van 't Vlaamsch Volk wezen, of 't Volk moet zijn
eerste Recht behouden, te weten van zijne Kandidaten
aan te duiden, en, na de vier jaren, is het niet te vrede,
er anderen te kiezen.
Dit onbetwistbare Recht van 't Vlaamsche Volk moet
nagelvast en onwrikbaar staan.
Men heeft slechts eenige rroeielijkheden van toepas
sing opgeworpenwie zal het Recht h*bben aan den
Poll deel te nemen?
Daarop werd er geantwoord i° dat dezelfde moeilijk
heid voorkomt in 't antidemokratisch stelsel van Afge-
vcerdigdenwie zal men aanveerden tot het verkiezen
der Afgeveerdigden? Het bezwaar is hetzelfde in beido
stelsels, en bijgevolg kan het geene reden zijn om de
Kiezers te berooven van hun voornaamste Recht.
i° Mettertijd zullen er in alle Vlaamsche steden en
gemeenten groote Bonden opkomen onder verschillige
nainen, die bijna al de Katholieke Kiezers zullen bevat
ten, en dan zal die moeielijkheid opgeheven zijn.
3° In de Gemeenten en Steden zou men 't deelnemen
aan den Poll kunnen weigeren aan degenen die openlijk
als tegenstrevers zijn gekend.
40 Als de bestaande Bewarende Vereenigingen
geen stokken in 't wiel steken om hunne oligarchie of
onwettige heerschappij van weinigen te handhaven, zal
de Poll overal regelmatig en eerlijk afloopen.
Het derde voorstel, (Vlaamsch spreken in de Kamers,)
het brandpunt dat inden Landdag zulke hevige stormen
heeft verwekt, zullen wij in een volgend artikel in 'tklare
licht stellen. A. DAENS, Pr.
Eeenredige Vertegenwoordiging.
Nog al een dien de Dendf.rbode mag voegen bij zijn reeds
lange lijst der volstrekte dwazerikken. der lieden die
niet verder zien dan de lengte van hun reukorgaan
't Is den advokaat Baets van Gent.
De Bien Public geeft eenige uittreksels van zijn merkweer-
dig pleidooi voor de Evenredige Vertegenwoordiging.
Advokaat De Baets is onze tegenstrever in de processen
welke wij doorstaan; daarom zullen wij niet zeggen dat hij
een dwazerik ot blinde is. Wij erkennen zijn groot talent en
zijne meeslepende welsprekendheid, maar wc zijn overtuigd
dat hij later, met den toestand der atbeidersklas te Aalst be
ter bekend, spijt zal hebben van de verdrukking en uitbuiting
des Volks verdedigd te hebben.
Nu ter zake
Advokaat De Baets bewijst zonneklaar dat alleen per
soonlijke belangen tegen de Evenredige Vertegenwooroi-
ging opkomen; maar 't persoonlijk belang is te laag en ver
achtelijk door zich zeiven; het moet een vermomsel nemen
van algemeen belang der Katholieke Partij.
En dit vermomsel is de rust, de vrede in de Katholieke Ar
rondissementen en in de kleine Steden en Gemeenten van
Vlaanderen.
Sommige Representanten zijn benauwd van te sneuvelen,
eenige Provincieraadsleden vrëezen van hun postje te verlie
zen, deze of gene Burgemeester voorziet dat hij niet meer zal
kunnen besturen volgens willekeur, zonder tegenspraak en
onderzoek.
Dat zijn de tegenstanders der Evenredige' Vertegenwoor
digers, maai die vó-'-rzIihtVt;:' ee«" donkeren hoek worden
Wat den vrede en d- rust bcirefr. die tot h'Crtov schijn
heeP geheerscht, er die Lr rond in 't verdooven muiiban-
den - -s idle o «positie; du» t>:>i'.: *t iï. gciij. v «5 vro*tv«»r
b*bu«; 6*5C'_r veecone vc do: -an rofcclstnusr. L a po/ r-r ..-
beweging, de maa!sehapj>&4ijW- bewegwig. zal mPTgen. jijn
OVERAL.
Het dom stelsel van al of niet; da vernieling van alle recht
der helft min êen; en de volstrekte heerschappij van de
helft meer éen; al dit onrecht is versleten en moet verdwijnen.
Katholieken, zoekt eerst en vooral de kechtveerpigheid,
('t is het woord van 't Evangelie, en al het overige zal u toe
gevoegd worden.
O O Wppc Groot Kindertooneel door A. Joon»,
IJL tt», een allerschoonste stuk voor prijsdee-
lingen en Avondfeesten. De Woorden en 't Muziek 2,5o to
koop in ons Bureel. Dit stuk t'Haaltert en op andere plaatsen
vertoond, maakte er onbeschrijllijken indruk.. De Wee».
Weldadigheidsfeest tenprofijte
TXTTCTT-T^J^ der Katholieke Werkschool, door
de heeren Meester der Zondagschool
van St. Joseph ran Aalst, met de medewerking van den Ceci
lia's-Kring van Welle. Zondag 1 October, om 4 ure, in het
lokaal der Katholieke School. Plaatsen van 2 fr. 1 fr. o,5o fr.
Programma: 1. Openingskoor Opepita 2. Het portret van den
Schoonzoon, kluchtspel met zang in een bedrijf 3. De Spijs
kaart. 4. Kluchtlied; 5. Pieter Livinus Slimbroek, blijspel.
Mevrouwen en Mijnheeren, zoo ging de Dokteur
voort in zijn verhaal, alhoewel door de koorts gesla
gen deed ik op mijn eigen een groot geweld, ik stond
op, trok eenige kleederen aan, nam eenen revolver en
klom naar het dak.
De Evenaar ontplooide al zijn nachtelijke Maje
steit. De reinheid der luchtzee vergrootte de ruimte
tot het oneindige, tusschen de zee die wemelde van
luchtgloeden de donkere blauwte des firmaments,
waarin men oneindig diep de sterren zag fonkelen.
Die machtige glans der Natuur wierp kalmte in mijne
ziel.
Een zachte koele lucht, gelijk de zomernachten er
kunnen geven, verfrisschtte mijne brandende longen;
de koorts ging van mij weg en ik begon te spotten met
de schrikbeelden van daareven. Vervuld door die ge-
dachtea, legde ik mij op de zitbank neêr, met het in
zicht er den nacht over te brengen, toen ik eensklaps
zie wat Van den anderen kant des schips eett
lange magere gestalte die mijwaarts treedt. Aan den
voet van den trap biijft die gestalte staan; zo keert
weer en herneemt hare wandeling, zonder naar mij
om te zien,
Het was Bartholdy, bleek, zijn hoofd op de borst,
daar wandelende in de duisternis als een booze geest,
zonder schoenen aan zijn voeten. Ik herinnerde mij
't getrommel aan mijn deur, waarop mijn schrik was
gerolgJ.
Bartholdy wandelde altijd voort,tot het dageraad
wierd, dan ging hij naar zijn kabien, en ik zag hem
maar op d'uur van hot ontbijt. Niets in zijnen persoon
verraadde moeite of ontroering, alleenlijk zijn wenk
brauwen gingen rapper over en weêr.
Ge zijt dezen nacht uitgegaan zeide ik hem.
Wat geef u dat was zijne antwoord, op snijdenden
toon, met oogen die vlamden van venijnigheid.
Ik zegde geen woord, in afwachting dat Lopez de
koopman zou komen. Hij kwam niet en ik ging zien...
De Ouderling lag daar dood, een dolkmes in zijn hert,
den mond wijd open als ging hij schreeuwen en zijnen
moordenaar noemen.
«Bartholdy of beter Jacob Artseg had hem vermoord!
Ik vloog naar boven, trok Bartholdy meê bij het
lijk en riep hem toe Ellendigaard, herken uw
schelmstuk
Maar hij antwoordde, heel kalm het lijk aan
schouwende Die ongelukkige had tegen mij gespeeld
en zijn fortuin verloren. Uit wanhoop zal hij zich ge-
zelfmoord hebben. Werpen wij hem ir. de zee, daarmee
gedaan
Wat kon ik zeggen op die stoutmoedige uitleg
ging De moordenaar zegevierde. Zonder béven hielp
hij mij het lijk in eenen doek winden; hij zelf hechtte
aan zijnen voet een kanonbal; en dan wierden die stof
felijke overblijfsels inde zee geworpen; 't water spitste
tot op zijn wezen. Hij sidderde noch beefde.
Als 't lijk van Lopez in de diepte der Zee was ver
zwolgen, wij. de twee eenige levende schepsels op dit
verlaten schip, wij bekeken malka&r in d'oogen en ik
begreep aanstonds dat er voor mij avontuurlijke en
vreeselijke dagen gingen volgen. In dit gevang opge
sloten met een zinneloooze of eepen moordenaar Met
hem moeten leven en sterven Ge kunt denken wat
er in mijn hoofd omging.
Verscheide dagen gingen nu voorbij, in een dood-
sche stilte; wij spraken geen woord tegeneen; wij wa
ren als twee wilde dieren, malkaar hatende en be
vreesd van malkander; elk kwam op zijne beurt naar
de voorraadkamer eenig eten halen voor den nood
druft en daarmeê weg vlieden in de kabien;.. Menige
nacht kon ik niet sla; en en bleef in onrusting waken,
d'hand op den revolver, den vijand en moordenaar af
wachtende.
En niets te zien op Zee; geen schip geen zeilde
Zee was glooiende wit, als de muil van een forneis; en
de eft'ene vlakte, de blauwe Hemel, de vermindering
der baren, dit voorspelde mij een groote kalmte of een
vreeslijk onweder.
Maar de vrees van het gevaar nam ook af.door de
gewoonte. Een ander gevoel overmeesterde mij de
verveling.
Als de mensch alleen is, hij moet zwijgen, of hij
spreekt tot zijn eigen; maar wij warén daar nu ons
getweëen, en dat aanhoudend zwijgen, geen stem hoo-
ren, zelfs die niet van eer.en vijand of moordenaar,
dat folterde mij vreeselijk.
Van al de menschen die ik minst £eernc aan
sprak, was Bartholdy, de alleerste; ik was op Aunt
geweest hem met de dood te straffen op 't lijk an
1 Lopez, een week lang s^pnd ik gereed hem op't minste
teeken dood te schieten. Ik haatte hem des te meer,
dear zijn scheinheiligheid mij bedrogen had.. Maar
Bartholdy was 'ne mensch en ik besloot tot hem te
gaan.
Ja, ik verbande uit mijn hoofd zijn schelmstuk
ken, ik wilde hem onschuldig zien. Als d'uitloggingen
over de dood van Lopez echt waren, dan vielen ook al
d'ander schelmstukken in duige; hij had dan maar
éen fout: van te spelen... Maar met al die gedachten
kon ik toch dien Bartholdy niet eerst aanspreken;
't was hij die tot mij kwam.
Doktoor, zeide hij, ge verveelt u.
Ja, riep ik, maar...
Hij ging voort.
Ik verveel mij ook;
Ik toonde hem de lucht, zeggende
a Wij zullen niet meer lang van verveling spreken.
Hij zag onverschillig naar omhoog en antwoordde
kortweg
Speelt gij?
Spelen spelen, als eiken oogenblik de Oceaan ons
kon inzwelgen spelen als elk gekraak van die hou
ten karrekas ons de aanstaRnde dood aankondigde
Welke spotternij f.. Twee stervenden die op hun dood
kist spelen en twisten voor eenige geldstukken
Hij zag dat ik schrikte van zijnen voorstel. Gij
hebt ongelijk, zeide hij mij, gij hebt ongelijk; het spel
doet dedooï vergeten
Ik speelde niet, maar opnieuw aten wij te samen,
en alhoewel er niets gezegd wierd clan over weêr en
wind, kortaf, nogtans was 't ons beiden een greoten
troost van te kunnen sproken.
«Na drij dagen vernieuwde hij zijnen aanval
Laat ons spelen, zei-'e hij.
Pas op, antwoordde ik. er is bloed op uw speel
kaarten.
Ondertusschen gingen de dagen voort met een
schrikkelijke traagheid; elke ademhaling was mij een
verveling... Mevrouwen en Mijnheeren. dan heb ik
iets afgezien; de dagen waren als jaren; indien, in
't brein van een begraven lijk het begrip van den ti jd
nog scheen, min lang zouden de uren er wezen 'als ze bij
mij waren; bij mij. cevangen daar in de eindoloo^e en
grcndelooze zee. Het scheen dat er daar in mijn voor
hoofd een horlogie slak, die slaplendig voortging en
mij zonder genade de vervelende lengte van eiken
minuut deed gevoelen.
Nu was ik te neêrgeslagen tot de gevoelloosheid,
dan verbitterd tot de razernij; mijne rede dobberde
tusschen de krankzinnigheid en de razernij.
Den vierden dag herhaalde Bartholdy
Willen wij spelen
Ja, was mijne antwoord, ja
«Ik verveelde mij te straf.
Hij bracht aanstonds een kasken vol goudstuk
ken en goot het uit, op de tafel.
Ik had maar 3 duizend frank en begon met een
klein sommeken.
Het eerste deel duurde niet lang,
Ik won.
Ik won ook de tweede maal.
Den derden keer ging de kans mij tegen; en tot in
den nacht verloor ik gedurig.
Dat verlies vuurde mijnen drift aan.. Ik hoorde
of zag niets dan 't spel. Het wierd donker en dan wier-
den wij gewaar dat er niet geëeten was. Wij namen
happig en driftig een stuk op d'hand; de bougies wier
den ontsteken en wij hernamen ons spel.
Dan voud ik den Bartholdy terug, gelijk ik hem
gezien had, den nacht, in de kabien van Lopez, met
zijn bleeke lippen, zijn roede oogen, zijn gestreken we-
zon. Maar nu verschrikte hij mij niot meer. Ik had
den drift in 't spel en zag niets, niets dan 't goud dat
nevens hem laer, dit goud moest aan mij zijn. Die gele
kleur gaf mij de koorts. Tusschen d'hoopen de vrees
schokto mijne ziel en nogtans mijne hand beefde niet..
De kans keerde.
Ik won alles wat ik verloren hail, ja nog veel
meer.. Weldra lag er nevens mij eenen berg van goud.
To middernacht verloor Bartholdy 80duizend franken.
Hij ging naar de kabien om ander goud.. Geen woord
wierd tusschen ons gewisseld.. Als hij weêrkwam,
herbegon 't spel met nieuwe woede.. Vier, vijf, zee",
nog oen punt, ik ben gewonnen.
Op dit oogenblik rommelt er boven ons hoofd een
dof gerucht, gevolgd van duizende scherpe schoifelin-
gen. Ons schip, opgelicht door eer hevige rukwind,
waggelde als 'ne man die doodelijk geKwetst wordt,
ging in d'hoogtecn viel neêr tusschen de steenrotsen
met een ijselijk gekraak en een oorvordoovende g»-
dommel. Het tempeest was daar; ons laatste uur ging
slaan.
De storm had al ons meubels in holderdebolder ge-
