f
T
Ju
AABT.
NM
MEiüRA
K
Zondag 19 Am.^sti 1894
35' Jaargang
Christene Volkspartij
33
O
GODSDIENST.
VADERLAND. - VRIJHEID
Geen ooren en geen oogen
Kiesprogramma der
Bemerkingen.
Ik ben 60 Jaar
Kerkelijk lïienms.
IES-RRONIJR.
Geeraardsbergen.
van eenen droeven Dompelaar.
Uw arme Vader ben ik...
BUREEL: EILAND CHIPKA, WERF
Gewone AnnoDcen 20 centiemen per regel; Annoncen op de tweede bladzijde 50 c.
den regel; Berichtenonder 't Nieuws, 1 frank den kleinen regel.
HET LAID
ABONNEMENTS-PRIJS.
5 Fr. 's jaars, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op aile tijdstippen des
jaars genomen, rechtstreeks bij ons ot uoor Post of Briefdragers.
't Is verschrikkelijk Geëerde Medebroeders uit ander
steden, als gy over Aalst sohrijft, neemt toch eerst goede in-
liohtingen.... Wij verzekeren op ons woord van eer en op ons
geweten het volgende Er is hier gehandeld op een Russische
manier.... Eerst tegen 't Algemeen Stemrecht gewerkt... Tot
den lesten dag gezegd 't En kan niet gestemd worden Dat
klein Volk, die geringe Burgers en die Boerkes kiezers maken,
't is een zottigheid!.., Dan. als 't Algemeen Stemrecht ging
afgekondigd worden: 30 k 40 mannen bijeengeroepen, van 't oud
gedacht.... Geen enkele Burger, Landbouwer of Werkman;
geen enkele nieuweKiezer of iemand die ze vertegenwoordigde.
Nieuwe Standregelen opgemaakt; niemand geraadpleegd;
niemand; die Standregelen met geweld opgelegd, ja met ocge-
schaafd geweld en ze met geweld willen uitvoeren; volgens die
Standregelen bestaat g'heel ons kieskorps in 't Arrondisse
ment uit 700 Kiezers, meest rijke mensohen....Klokke Roeland
en 't Land van Aalst hebben samen 6 maal meer Lezers clan
Denderbode; die twee gazetten vragen den rechten broe
derlijken handel.... Ze vragen en hervragen dat de Kiezers
zouden geraadpleegd worden over die Standregelen, over het
Evenredig Stelsel... Zij krijgen niets dan snabben en beten,
bedreigingen en verwijtingen... WIJ ALLEEN ZIJN DE
MEESTERS DE KIEZERS MOETEN ONS VOLGEN Dat
is hun woord geweestde Patriote heeft geschreven dat de
tijd der heerschende Komiteiten uit is dat er moet ne Poll
zijn en een Programma dat de Kiezers niet alleen de verde
diging van den Godsdienst willen, maar ook htm.Brood en hun
Bestaan Fondsenblad heeft menig schoon artikel geschre
ven tegen d'Alleenheersching en voor het goede orde in de
Komiteiten de Bien Public heeft verklaard dat men moet
ophouden zijn medebroeders in de Katholieke Partij Scheur
makers te noemen en slechte Christenen... Alles vruchte
loos vruchteloos Men is hier te sterkMen kan hier spot
ten met de oude en met de nieuwe Kiezers!.. Een Camarilla van
eenige Heeren draagt staf en vaan... En dat gebeurt in een
Stad waar er 10 Werklieden zijn tegen éenen Burger in een
arrondissement van LandbouwersDenken ze dat de Werk
lieden geenen zin of geen verstand hebben dat Werkvolk,
zeggen ze Eerbied aan den Arbeid!.. Meenen zij dat de Boe
ren geen hert in hun lijf hebben Dat de Boeren niet kunnen
redeneeren Dat de Boeren niet zien hoe ze voor den aap
gehouden worden en dat het Stemrecht hun eenigrte wapen
is... Is 't genoeg in ons Lan<l dat eenige officieele Mannen en
hun vleiers aan 't schotelken zitten, zoo vet als slekskes
Zien ze niet dat alle kleine Grondeigenaars lijden met de Bur
gers en met den Boer!... Welke kwade hand heeft toch
gedrukt op dat oud komiteit!.. Nog altijd durven handelen
alsof er geen nieuwe Grondwet ware Ons is verzekerd dat
in dit Komiteit van 30 40 Heeren,er versoheidene waren die
zegden Maar we moeten anders handelen die naam van
Bewarende Partij zou moeten veranderen er is iets anders
dan die Dellegés... Voor de Gemeentekiezingen is de Poll be
loofdMaar een VREEMDELING is, opgestaau en heeft
ge/.egd Neen i geen verandering
En men heeft het hoofd gebukt
Zullen de Kiezers' ook het hoofd bukken en bunnen naam
van Belg en van Vlaming, y.*B. vrije Aalstenaars verlooche
nen?..
In 't jaar 1302, eenige dagen voor de Brugsche Metten, Jan
Breydel was in Brugge teruggekeerd om zijne Moeder te be
zoeken... 's Avonds laat, in den donkeren, kon hij de straten
der stad nog eens doorkruisen... In een der groote rijke ta
veernen hoort hij geruchthij blijft staan;... hij wordt bleek
en bijt op zijn lippen... Jan, Jan, wat is er Wat hoort hij
Spotten en lachen met 't Volk 't Zijn Volkshaters, officiéele
mannen, Alleenheerschers die daar zitten... Zij aanzien het
Vlaamsch Volk als vuiligheid... Ha, hoort hij roepen, er zijn
eenige opstokers maar wie hebben ze meê Wie durft er
voor die mannen rechtstaan!.. Het zijn Generaals zonder
Volk wij zullen ze vernederen en verpletteren... Wij, de
Meesters van den dag En Breydel moet zich inhouden, om
niet binnen te springen hij steekt zijn vuist omhoog, en zijn
mond zegt plechtig en uitdrukkelijk Volkshaters uw rijk
is uit nog eenige dagen duurt uw Heerschappij... Niet één
van u zal levend de stad Brugge verlaten.MANE, THEKEL,
FARES.
Onze Missionnarissen
van Engeland zijn voor
eenige weken in hunne
Gebortestad... Moge de
Vlaamsche lucht hen ver
kwikken en versterken... Want de Missiën van Enge-;'
land, van Amerika, van China, van den Congo, 't zijn .j
lastige posten... Eeu onzer Priesters StadgeDOoten,
een Mijlbekenaar gaat binnen eenige weken als Mission-
naris naar Amerika vertrekken. AalstAalstveel
godsdienstig en zedelijk verval Niemand kan het loo
chenen... 't Wordt schrikbarend... In den tijd dat Aalst i
maar 7000 zielen had, waren er 4 a 5 Mannenkloostors...
Voor de buitengewone Sermoenen in d'Hoofdkerk, voor
de Missiën, voor 't Biecht hooren, om den christelijken
geest in de verschillige wijken te onderhouden... Moest
er fe dander eeuw een verlies van Geloof en Zeden ge
weest zijn, gelijk nu sedert 3o jaren, Aalst ware allang
een wildé streek De Kerk en Oude Vigchmarkt Xer
mis is zeer treffelijk en vermakelijk geweest. Een och. j
Geburefeest... Te Gent herkiezen ze de Dekens in dc'i
Gebuurten... Zondag zijn er veel Muzieken en Koors j
geweest; broederlijk en opgeruimd;... de Sociëteit,
van President Jacobus I was luisterrijk. Maandag zijn er
Volksspelen geweest, 't Publiek had bijzonderlijk ziji
behagen in denRijwielkoers op eieren men legt in zig
zag eieren die uitgezopen zijn, van afstand tot afstand,en
die er meest kan kapot rijden, heeft prijs, 't Ringsteken I
op Rijwiel scneen nogal gevaarlijk. Wat moeten wij 1
behertigen voor Aalst D'algemeene Welvaart.
De goede overeenkomst tusschen al de Burgers;J
de Broodwinning der Werklieden florantige Merkt-
dagen t'Antwerpen is er gezorgd voor den Stadsgenoot,v
hier nog niet. Wat heeft Aalst noodig
Een Arsenaal,
Een Nijverheidsschool,
Een stoomtram van Oordegem op Assche.
Wetteren op Sottegem is al beslist... Zoude.i wij ach
terna komen gelijk de Boeren van Klabbeek? M. Ba
ron Leo Bethune, hij was te Dendermonde de verdedi
ger van Denderbode wij nemea dat niet kwalijk, in
geheel nietmaar vermits Denderbode ons beschuldigt
van in ons verslag de woorden verdraaid en verminkt te.
hebben, zoo hebben wij M. Baron Bethune verzocht te
verklaren indien wij een enkele letter vervalscht of ver
anderd hebben... M. Baron Bethune die voor de Recht
bank hulde bracht aan ons werkingen, ook in dees geval
moet hij aan Denderbode ODgelijk geven... Wij hadden»'
alles getrouwelijk meêgedeeld. Geëerde Stadsgenoten,
noemt gij het ook EEN SCHURKERIJ, als wij vragen
dat, gelijk de lasten verdeeld zijn, dat men ook de profij
ten verdeele, zooveel mogelijk... Wij leven nog altijd in
staat van oorlog; het Evenredig Stelsel zal Vrede bren
gen; maar nu, het is nog altijd de gewoonte dat liberale
Besturen voor hun mannen zorgen, en katholieke Bestu
ren voor de hunne... Lex sed lex... Gelijk 't liêken is
moet het gezongen worden... Doch onder de Katholieke
Medeburgers, zooveel mogelijk een broederlijke verdee
ling. DE STOOMTRAMS 't leven en de beweging!.,
m de week en 's zondags.!... Dat brengt en houdt Rente-
nicrsvolU in de stad... Van de 60 70 Stoomtrams zijn'
er maar 2 a 3 die hun kosten niet maken... AU© bcglnseli i
zijn moeielijk; 't kost geld; verscheide Gemeer^r- **j*
j'. "©g; l' nij'! sic... -*.L j» uic..' v>.- uc» «.imu, ~ugfto>
ze te Geerdsbergen;... de Stad Aalst, die zco schrikkelijk
veel ann Volk heeft, cal nog 't voorbeeld moeten geven
van een eigen Brandassurancie... Dat men eens oprekene;
zal 't veel schillen of Aalst brengt zSo.ooo fr. 's jaars op?
En hoeveel Brandrampen zijn er 't Een jaar door 't
ander, voor 100,000 fr., och neen 1... Men mag rijkelijk
betalen den Hoofd-direkteur, 't Bureel, de Toezichters;
men mag al de tegenwoordige Agenten betalen en nog
zal er 100,000 fr. 's jaars overschieten... Men gelieve de
rekening eens op te maken, meer vragen wij niet...
Gramschap komt hier niet te pas... Onderzoek en rede
neering, in kalmte en in vriendschap. PRIJSDEE-
LING in de aangenomene Meisjesschool van St Josef, op
Maandag 20 aug., om 3 ure namiddag, in den Schouw
burg; Progra—.ma: La valse des papillons, koor; De
Kapiteins der Bewaarschool; De vermaarde Taodmees-
teres, alleenspraak met zang; Hulde aan 't Vaderland,
koor; Prijsuitreiking... De Scholen! De Scholen! Dat de
Ouders toch oppassen aan welke handen zij hunce kinde
ren toevertrouwen; er hangt zooveel van af; hoe dikwijls
ziet men niet, jonkheden van brave Ouders, die afkeerig
worden van bet Geloof hunner Voorouders, door een te
genstrijdig Onderwijs.
I. Godsdienst, Eigendom eo Huisgezin als grondsteunen
der Samenleving.
II. Evenr. Vertegenwoordiging in de Kamers, Provicie-
en Gemeenteraden.
III. Gebruik der Vlaamsche Taal in de Kamers door de Ver
tegenwoordigers van ons Arrondisseme t.
IV. Klimmende belasting op het inkomen, zoo voor roerende
als onroerende goederen.
V. Afschaffing der Tabakswet en der Doodschuld van Ouders
tot Kinderen.
VI. Wettelijke regeling der Pachten en Pschtersrechten door
Bonden, samengesteld uit Eigenaars en Pachters.
VII. Inkomrechten op Nijverheidsplanten. zooals Vlas, Sui
kerij, Hop, Koolzaad, enz., doch niet op de Granen.
VIII. Rechten op de Margari e om onze boter te beschermen.
IX. Wet op de Hop en de Bieren, gelijk in Beieren.
X. Alle macht van den Staat gebruiken voor de Broodwin
ning der Werklieden.
XI. Regeling door de Nijverheidsraden der werkuren voor
de Arbeiders der groote Nijverheden.
XII. Colonisati in gezonde en vruchtbare landen.
XIII. Verplichtend Onderwijs. Eerbied voor de godsdien
stige overtuiging der Huisvaders. Verzekering van
een treffelijk en onafhankelijk bestaan der Onderwijzers.
Verhooging der jaarwedd volgens den diensttijd.
XIV. Groote vermindering van Oorlogsbudjet en Diensttijd.
Inrichting van een Vrijwilligerslegen, o n te komen
tot do afschaffing der loting.
XV. Afslag op de treins voor de Franschraans ondersteu
ning en bescherming dezer Werklieden in den v;eemde.
XVI. De Kiezing op einde August!.
Achtbare Landgenooten, wat duukt u? Is dat den ophelp
en de redding niet Wat roept de Kardinaal van Mechelen uit?
Er moeten Veranderingen komen,
Of 't wordt Revolutie.
En dat woord wordt zoo dikwijls daags herhaald in de Steden
en op den Buiten... Het kan alzoo niet blijven duren!
DE VERANDERINGEN.
Kiezers, oude en nieuwe, Vaders en Moeders, achtbare Huis
vrouwen, gij die nog den grootsten last draagt, leest en oordeelt;
leest en overweegt dit Programma... Is 't niet de algemeene
Welvaart van iedereen, zonder uitzondering?..
Godsdienst, Huisgezin, Eigendom.
Verandering van de belastingen
De meeste lasteD op den overvloed;., voor de Boeren, de Bur
gers en de Werklieden ook voor d'Eigenaar» sedert a5 jaren
is de weerde van den grond met 45 ten honderd vermin'erd...
Die meent 100,000 fr. rijk te zijn, dat hij eens den Notaris ont-
biede, hij zal 60,000 fr. maken, t«n hoogsten... 40,000 fr. verlies.
M. Val re Van der Schuren heeft dat te Geerdsbergen verklaard.
Welnu, dat men waike voer 't plan der Christen e Volkspartij, en
wOigc jait.iiaiies «b ver ue<ciu..
Maar 't en mogen geen beloften blijven.
Zij die al 3o jaren de Kiezers paaien met BELOFTENzijn
sij die tegen bet algemeen Stemrecht waren en die nu dat alge
meen Stemrecht willen dooden door hun Delegés. Er zouden
mrar 700 kiezers zijn, en meest Familie der Gekozenen en offici
eele Mannen..
't En mogen geen beloften blijven.
Daarom, de Christene Volkspartij zegt
i° Vooraleer iemand gekozen wordt, moet hij verklaren voor
dit Programma te zullen werken, zoodra hij in de Kamer zetelt,
(Gent, Brussel en veel ander plaatsen spreken 't zelfde woord).
2° Na de 4 jaar of zoodra er nieuwe Kiezingen zijn, moet er
rekening gegeven worden, aan al de Kiezers, niet aan Delegés,
maar aan de Kiezers elke Kiezer heeft 't recht hem door de
Grondwet toegekend. Van weerskanten is men vrij hebben de
Gekozenen wel gewerkt, ze zullen herkozen worden zijn 't slaap-
matsen geweest of hebben ze gefaald aan hun beloften, men neemt
ander mannen...
3° D'oude Gekozenen hebben den voorkeur van volgens de
Nieuwe Wet te werken kunnen wij beter spreken? z'hebben
den voorkeur; maar geen ijdele beloften, 't Kiezerskorps niet
aan SLAVENBANDEN gelegd!.. Willen zij volgens de Nieuwe
Wet niet werken, voor 'ne Man of twee en kan 't Leger niet stille
staan. Dan zal de Christene Volkspartij ander mannen
voorstellen, niet opleggen, voorstellen; de Kieiars mogen
ze weigeren of aanveerden... Wij hebben gevraagd van
de Kiezers te laten oordeelen... Men heeft niet gewild...
Dat onwettig Reglement en telt niet... 't Is Republiek...
Alleman die denkt bekwaamheid te hebben mag zich
voorstellen. Is daar iets op af te wijzen Men spreke.
P. Dabns.
Zoo riep c«n brave Werkman, ik ben 60 jaar, al mijn leven
beo ik goed bij mijn verstand geweest, en nu willen ze mij
doen voogden kiezen; ik zou mijn eigen moeten «ot verklaren,
mij in interdiktie doan slaan, om met 't strop aan den hals
naar de Kiezing geleid te worden... Wat peizen ze wel Die
mij wil dwingen of foppen, zal mij tegen hebben.
plechtige wijdingvan
den Z. E. H. Don Maurus Lebeau, i° Abt der Benediktynen
van Dendermonde... In 1869 zijn een Pater en a Broeders
naayAfflighem gekomen om die aloude Abdij te herstellen...
Den.'g September 1869 werd de Eerste Mis gazongen door
Pater Vael zaliger... De eerste Novicie van Afilighem was
Pater Maurus Lebeau, die thans Abt gewijd wordt te Den-
derzöonde. 't Zijn in St Martenskerk de Missen der Ge-
buutten, ter eere van denH. Rochus. Laat ons den H. Rochus
niet Hileen aanroepen en vereeren als de Ziekte heerscht,
maar ten allen tijde... De Schilderij van St Rochus is een der
groote meesterstukken van Rubens. Den iöaugusti 1794 werd
weggenomen onder de Mis, tot bittere droefheid der Aal-
stenaars.
CSY S E C E M Wij lezen in verscheide dagbladen
van Duitschland
Ia der vom Abbe Van Impe geleiteten, unter dem Schutze
des Bisschofs von Gent stehenden Erziehungsanstalt zu Gyse-
gem, in dor gegewartig 24 junge Kongo-Neger ausgebildet
werden, fand diesei tage die feierliche Preisverteilung statt.
Aujser mehreren Chören vonseiten samtlicher Zöglinge wurde
dafciei von dqji Kongolesen ein fünfactiges Schauspiel «Africa»
aulgeführt.indemnamentlich ein junger Neger Josef Mavombo
reïchen beifall erntete. Mehrere der Africaner trugen in den
nhuptfachern Preise da von.
AALST MIJLBEEK. De Grot, die geliefde plaatsheeft
op O. L. Vr. Hemelvaart een schoone dag beleefd. Bedevaart
met Offerande, ingericht door de Ware Broeders, gevestigd
in d'Hoveniersstraat, bij M. Steenhout, iu 't Huis van Oosten-
rijk; grooten toeloop van Volk. schoon gezang, opgeluisterd
door muziekgespel; hartroerende gebeden, treffende Aanspraak
door Pater Vermeiro, buiten in d'opene lucht, een woord uit
het hert tot de Christene Volkeren; 't zijn de Christene Volke
ren die moeten opkomen; daarna den Magnificat.
Op O. L. Vr. Hemelvaart hebben de inwoners van
Mijlbeke getuige geweest van eene aandoenlijke plechtigheid:
Eene Offerande, met muziek en vergezeld van eene overgTOOte
Volksmenigte, is gebracht aan de Kapel van O. L. Vr. van 7
Weeën, staande in de hofstede van Silvain De Nil. De huizen
waren bevlagd, de straten versiert. Dit was voor Mjjlbeke een
echte vrolijke Kermisdag. J. S.
VARTA Te St Joostten-Noode wordt 't nieuw
Gasthuis ingehuldigd... Als wij t'Aalft
eens dat geluk zullen hebben!.. Mannen gelijk M. Heremsr 1.
gelijk vee1 ander Stadsgenoten. Ondernemers van Metswerk
van j immerdmij. van Sieenkapperij. die bun Stad vwere»
.L .Vt).'r.ia. laten leven, lof «o «jet asm tuike Ma»
nea indien de Ridderkruisen verdienf werden, op zulk* Dor
sten rouden ze mogen prijken. W arachtig v;- i;tlg ia 1 de-
de nieuwe Grondwet t getal Volksvertegenwoordigers niet
vermeerderd heeft en de prée göbfacht op a 3ooo fr.. Er zou
veel min twist zijn... Te Gent vragen de Werklieden 2 Man
en de Boeren ook 2 eigene Vertegenwoordigers... Ge zoudt
zeggen ze moeten 't Belfort opheffen... Zoo moeielijk gaat het.
Te Tongeren is 't Collegia der Josephieten opgeschorst...
Er waren maar 60 inwonende Studenten... 't Moederhuis deed
er alle jaren veel schade aan... De Loopende Studenten bren
gen niet veel op, alhoewel zij op veel plaatsen den luistei der
Collegién zijn. T'Aalst is in ziekelijken staat aangekomen
Pater Wetz, de Volksvriend der Stad... Laat ons bidden voor
zijn genezing; hij heelt in Aalst veel menschen gerioost en
gehclpen... Te Leuven is hij ook de Volksvriend. Lippen,
de complimenten van Sixtus, die zondag achternoen uitgevlo
gen is per expras. De Sterrekijkers van Brussel voorzeggen
regen en wind tot aan Bamis.
Heeren die zich t'Aalst geslachtofferd hebben voor 't oud
Komiteit, zelfs hun Vrienden en hun Overtuiging verloochend,
nu worden zij met den eersten wind overboord gesmeten.
Men gaat naar Geeraardsbergen en men zegt daarWij had
den 'ne Man, ja, maar wij laten hem vallen
Te Kortrijk wordt ook een Christen
Volkspartij ingericht... Men ziet dat de Menigte niet
voortkan met die oude Associatiën, die alles willen
BEWAREN, terwijl er veel moet VERANDERD
worden.
Te Luik is ook geen overeenkomst mogelijk... De
Gazette van Thielt zegt het zoo welOp nogal veel
plaatsen waren de ouderen te weinig inschikkelijk en
te koppig.
Te Vkrviers zullen 2 katholieke lijsten zijn men
spreekt van Mgr de Harlez, als kandidaat der Chris-
teae Volkspartij.. Men wil te Verviers de Kandidaten
der Werklieden aan den Poll toelaten, op voorwaarde
dat de Kandidaten eerst aanveerd zijn door 't Komi.
teit.
a de Zitting van Zondag heeft M. de Onderpastoor
Pire gezegd en verklaard
Hetgene de inrichting eener Christene
Volkspartij NOODZAKELIJK maakt, is
dat de Arbeider geen betrouwen heeft in
de oude katholieke Associatiën... Dit feit
is onloochenbaar.
Bijna al die oude Associatiën waren vijandig aan
't Stemrecht der kleine Burgers, der Landbouwers
en der Werklieden... En nu handelen zij, alsof er
geen algemeen Stemrecht bestond... Dat is stroom-op
varen, om te verdrinken en te verzinken... De Catho
lieke Partij was op veel plaatsen een politieke Club
geworden tot groot nadeel van Geloof en van Zeden.
Voor wat Aalst aangaat, zou iemand het zedelijk en
godsdienstig verval kunnen loochenen?.. MOET dat
voor gevolg niet hebben de INSTORTING der Ca-
tholieke Macht... Heeft dat oud Catholiek Komiteit
ooit gevraagd Hoe staat het met ons Bevolking
I« 't waar dat Geloof en Zeden vervallen Zijn er
geen nieuwe Parochiekerken noodig, geen Kloosters,
geen Patronagiën Ze durven neus opsteken, als de
misbruiken aangeklaagd worden, zij die den grond
van onder de voeten hebben laten en HELPEN
ondermijnen I...
alsvolgtGeer
aardsbergen zegt: «Wij moeten 'n« Man hebben.
't Komiteit van Aalst zegtGe zult hem hebben,
door d'Afgeveerdigden. Geeraardsbergen ant
woordt Op die voorwaarde erkennen wij d'Afge
veerdigden maar weigeren zij ons 'ne Man in de
Kamer, wij komen alleen op. 't Komiteit van
Aalst antwoord Ge moogt gerust zijn wij zullen
er voor zorgen.
ZIE op de vierde bladzijde Notariêele
Verkooping van WIJNEN en Overzicht.
OF DE LOTGEVALLEN
-(H)-
XI. NAAR HUIS
Den thuis! Den thuiiNiet zonder rede den ons Voorouders
in hun huis op de raur^n schilderenOOST WEST, THUIS BEST
EIGEN HEERD IS GOUD WEERD Het is bijzonderlijk als
meu lang van huis geweest is, dat het hert getrokken wordt,
gelijk staal naar den zeilsteen... Nog honderae uren van huis
zijude, met de gedachten, men is reads thuis; men zou aan
't schip of aan den wagen willen vleugelen geven... De dagen en
d'uren zijn te langmen snakt naar zijn huis, gelijk eeu visch
die opi'tiand ligt, naar 't frissche water, gelijk een klein kind
naar zijne moeder, gelijk een ziel uit 't Vagevuur naar den Hemel.
Rond den avond van een schoonen helderen zomerdag,
overal is die tijd zacht en aangenaam, ja kan verrukkelijk schoon
zijn an onzen geest vervoerenmaar aan den Rhyo, dien aange-
nameu en prachtigen stroom, in de stille dorpkes tusschen de
Bergen van den Bhyn gelegen, da^r kon de Zomeravond buiten
gewoon lustig en strelend zijn... G'hebt de frischheid van den
stroom, g'hebt die hooge steile bergen, waarop kasteelen en
bosschen, g'hebt die vruchtbare Vallei, waarin 't water der bergen
frissche beken en rivieren vormt, g'hebt dat braaf landelijk Volk,
die nette en prettige boerenhuizen, waarin alles spreekt van wel
vaart en genoegelijkhaid...
Op den steenweg van een dorp nabij Bonn, de tweede stad aan
den Rhyo, eerst heeft men Keulen, dan Bonn, de stad der Hooge-
sohool, daar rijdt een omnibus, die verseheide malen daags den
wegdoet van het Baanhof of da Statie naar de Dorpen ia Bergen
gelegen... Er zit vee! Volk inonder andere een bejaarde Heer,
aie er treurig en mijmerend uitziet, niet droef, maar weemoedig;
ge zoudt zeggen dat hij de tranen in d'oogen heefthij kijkt altijd
rechts en links, ziet meermaals naar zijn horlogie en zijn borst
hijgt... Nabij het dorpken B.... in een streek van dikke bosschen
doet hij teeken aan den Koetsier, die blijft' staan.De oude Heer
betaalt, neemt zijn reiszak op, groet vriendelijk zonder een woord
te spreken en blijft op den steenweg staan, terwijl de vigilant
laDgzaam voortrijdt...
Dertig jaren, zegt die oude Vreemdeling, dertig jaren
Mijn Duitsctie Vaderlandik zie u dan eindelijk toch weer, en ge
zijt altijd dezelfde goede treffelijke streek... Hier ben ik de zonda
gen achternoen zoo dikwijls gekomen met mijne Ouders..Ach,
dan was ik gelukkigWelke aangename uren hebben wij hier
gesleten Hoe trok ik mijn kleine oogskes open, bij het zien van
die Bergen, van die Bosschen, van die liefelijke Natuur!.. Die
Berden zijn dezelfde... die Kasteelen en Bosschen zijn dezelfde
gebleven... Die wijnstokken daar, die weiden, dien Oogst, ik
herken ze nog...Zullen de menschen niet veranderd ziju te raijuen
opzichte?... Gisteren ben ik te Keuleu aangekomen; ik heb er j
vernacht in een Hotelniemand erkende er mij nog... Eilaas, ik
ben vreemdeling geworden in mijn Vaderland... Daar, in de
nabijheid van de Domksrk, woont mijn oudste zoon; h is Ge-
neeshcer; hij heeft Vrouwen Kinderen.... Bij hem heb ik niet j
durven aankloppen!... Die geleerde lieden zijo dikwijls streng...
En verdien ik nog eenige genegenheid, ik die 30 jaren in Amerika 5
heb rondgedwaald, zonder naar mijn Kinderen om te zien, ik die
hunne Moeder zoo wreed heb mishandeld....
De Grijsaard gaat eenige stappen vooruit en kijkt rond... Ja hij
erkent die streekzij is weinig veranderddaar begint het groot
bosch, dat voortloopt, tusschen en op de bergen; aai den zoom
van het bosch is een fraai landelijk huisDaar woont zijn
jongste zoon, die Iloutv ster is of op Opperboschwachter... Zal
hij durven gaan?.... Wat gaat er daar gebeuren?... Indien ziju
zoon hem eens ontving m> t strenge woorden, zoudie zoon ongelijk
hebben!... Maar welk wreed torment!.. Neen, dat zou hij niet
overleven Niemand erkent hem in 't Vaderland... Zou zijn
Zoon hem willen erkennen?. En welke gedachten zullen de schoon
dochter en de klein kinderen hebben van hem Binnen eenige
oogenblikken zal hij het weten... Daar is het huis, waar zijn zoon
woont!... Daar wonen de Kleiu-Rinderen, die bij nog niet eens
genen heeft!.. Welke vreugd welk geluk is hij ontloopen
De Ouderling maakt een Kruis op zijn borst; want het is de
lauwaart, de onverschilligaard niet meer van vroeger; te Liver
pool is hij te biechte geweest en heeft er den zoeten Vrede des
Herten teruggevondenHet Licht, den Weg, de Waarheid Nu
kan hij zijn hert tot God verheffen... Hij stapt dus, al bevende
maar met betrouwen naar 't Huis waar zyn zoon woont...
Daar is hij aangekomen...
Alles is er stil.
Lij gut de poort binnen...
Lu .onge wakershona ligt aan de ketens, en blaft met meer
gewtio, uunate de Vreemdelirg nadert.
Veesters en deur staan wijd open, om de frissche lucht in de
Lame. te brengen.
- ood Let huis en in het huis ziet men de bloemen, met hun
hefe.ijse kleuren.
ar ij de voning blijft de Ouderling staan;., bij hoort er een
gen t van stemmen 't En is geen gekout.... Een Moeder bidt
er met haar kleine Kinderen, die moeten slapengaan... De Avond-
i v i.de'igl aiet voor Kinderen
Frifsche kinderstemmen hoort men daar die met de Moeder den
j 'aderons bidden,.op kinderlijken, eenvoudigen, maar toch plech-
i tigeu toon. voor zooveel zij reeds de woorden kunnen uitspreken.
1 Als een deel van 't Avondgebed gelezen is, de Moeder zegt
0.A iiOg eenen Vaderons voor den verdwenen Grootvader,
dat 1 hem moge genadig zijn, nog levend of dood.
j 7 oo--ootvader!
Er wordt daar voor hem gebeden, voor hem, die daar aan de
Deur staat, na een dwaling en doling van 30 jaren..
Dat kon hij niet uithouden... Weeuen moest hij of stikken...
En daar stond die oude grijze man, zijn oogen vol tranen.
En als aao den grond genageld.
Ja zoo zeer verslonden, dat hij niet gezien had, hoe een jager
achter hem stond, met twee honden...
Die Jager, de Vader des Huizes, was niet weinig verwonderd
dien Vreemdeling daar te zien staan.
Zijne nieuwsgierigheid vermeerderde nog, als hij zag hoe die
Vreemdeling zijn hand op zijn voorhoofd legde, en luidop begon te
snikken.
Die Man was welgekleedmaar die grijze hairen, dat gebogen
hoofd, dat aangezicht, doorploegd van diepe rimpels, die lange
mager armen en beenen gaven een geheime smart te kennen.
De Kinderen hebben gedaan met bidden de oude Vreemt -j'ing
hoort nu dat er iemand achter hem staathij keert zich om bij niet
den Jager met zijn honden, ongetwijfeld zijn zoon, de Opper.tósrfa-
wachter, want iu Amerika leert men alles nagaan, en de Ouderling
ziet dat de wakershond niet blaft tegen den Jager.
Mijnheer, zegt hij, in vreemd-Duitsch, Mijnheer is hier waar
schijnlijk de Meester des Huizes?
Om u te dienen, Mr
Mr ik kom van zeer verre, ik vind hier nergens een her-
i berg, is 't mij toegelaten een weinig te rusten in uw huis?
Den Bosch wachter, men zou gezegd hebben, dat hij die vraag
zoo zonderling vond, doch het weemoedig wezen vau den Vreem
deling ziende, zeide hij hem op vriendelijken toon
Mr Onze Graaf die daar hooger op wcont. h At in zün i astdel
meer en betere Kamers dan ikco» zijo i<i sbaoi gastvif
maar wie geeft wat hij heeft, is wee rd dat li Kcm b>z
ik zal u den weg wijzen.
Hij ging voorop
De Vreemdeling volgde met wanwl-sodeschreden; men zag
dat hij moeielijk voortkon in de Kamer gekomen zijnde, de
Vrouw en de Kinderen waren er nog, hij liet zich op eenen stoel
vallen; en zijn eigen niet meer meester, begon hij te weenen dat
de tranen tusschen zijn vingers boldeo.
Daar stond de Opperboschwachter hem te aanstaren, met oogen
vol medelijden. De Vrouw sloeg haar handen te samen en wist
niet wat denken, terwijl de 3 kinderkes hun oogskes met groote
verbazing opentrokken ze konden niet denken wat dit betee-
kende Die oude Man, daarin hun huis komen, op 'ne stoel vallen,
beginnen te snikken en te weenen!..
De Vrouw beziet harpD man; de Man gaat totd. n Vreemdeling,
neemt zijn hand vast!... Och, voelde hij iets in die hand?., hij ook
begint te beven... hij ook krijgt de tranen injd'oogen en hij vraagt
hem Maar wie zijt gij dan toch?...
Wie ik hen?.,.
Uw arme ongelukkige Vader die hier een plaatske komt vragen
om bij zijn Kinderen te sterven
t
