l
en OE VOLKSEEUW
Stepan (le
I
rvl>
De Kamer;
Gazetten
Zaak-Van Langendonck
Nummer 36
K-
Zoudag
ni 1911
Orgaan der Christen® Volkspartij
51"° Jaargang
Godsdienst - Vaderland - Vrijheid
toopenöc ITiftuüa
"SIK VS
'.'.S
Aalst, Sint Pietersdag
Vai» 't ougeriiert der Pauzen
Verlost ons Vaderland.
De Liberale Fransche
Liberale Volksgazet van Aalst,
De Kamerzitting van Woensdag 1
BUREEL r EILAND CBIPKAWERF, AALST
•rwone Aino&cen 20 ccutiewen por regel; Auaoneen os do y* IMijjii SO i
n os i
Rechterlijke Au nonen 1,00 por rofel
HET
HOOGER NIEUW LEVEN
YM
- ABONNEMENTSPRIJS
U* rr. lun «er k SM;-MO Fr wr to MM,-MO rm <1 n«jX*
fc, oMw 0* >11* IjgiUiin kt hm f i—
EERLIJKHEID EN VRIJHEID
Aan dees blad behoort een bijvoegsel.
Te BRUSSEL, het zal nog j
wel 4 jaren aanloopen, eer
men aan de Noord Statie zal j
beginnen eerst moeten de
werken binnen de Stad vol- j
eind zijn. Haast u traag en verdraag. Te GENT
den 16 Juli
VLAANDEKENS KUNSTDAG
Algemeene bijeenkomst der Vlamingen. AALST zal er
niet ontbreken. Wees vrolijk en blijmaar wijs daar
bij. Te CHARLEROI komt d'Expositie in ophef
Minister Hubert is er ontvangen, beleefd en eerbie
dig; Koning Al brecht en Koningin Elisabeth hebben
beloofd te komen met einde Juli of begin Oogst.
Eigen lof, ij del stof. Te Vilvoorden,, op de groote
Vergadering, drukte Kardinaal Mercier zijn groot
spijt uit, niet in 't Vlaamsch te kunnen spreken tot de
Vlaamsche Volkeren.Geen rijker kroonAan eigen
schoon. In ITALIË zijn op 34 millioen inwoners
enkelijk3 millioen Kiezers. Men gaat het op 8 mil-
ffoen brengen en elk zegt Bcnevenuto Wel gedaan
Overal komt de macht aan 't Volk. In Italië is ook een
plan om al de Assuranciën aan den Staat te nemen..
Ze rekenen dat er voor 1 milliard 600 millioen geas-
Buieerd is; o. w. 900 millioen door vreemde Assuran
ciën. Landsbelang is Volksbelang,
Donderdag 27 Juni, Feestdag van
Sinte Pieler en Sinte Paulus, die bei
den op een liooge kolom hun Stand
beeld hebben te Rome, de machtige
Hoofdstad der Heidenschc Keizers,
alwaar zij het Kristen Geloof kwa
men verkondigen^gevangen werden,
langen t\jd in 't Gevang bleven en
teraood gebracht werden den 29 Juni
van 't jaar 67.... Petrus was een
arme onwetende Visscherde God-Mensch vroeg hem als
Apostel; hij was van goeden wil, volgde den Heer, in zijn Pre-
dikatiënj[eniin zijnjbitter Lijden. Na Verrijzenis en Hemelvaart
werd Petrus als eerste Paus aange
steld,, sprak tot de Volkeren in Jerusa
lem, verkondigde de v ene Leering
zbnev Pisè'pSen Icïïïoi. a
Rhjin; in't.iaar 65 verscheen lig een
tweede maal te Rome, sprak er in
't openbaar met heldenmoed, werd 9
maand in een onderaardsch Gevang
opgesloten; den 29 Juni gegeesseld en
gekruist, het hoofd omlaag; die Grijs
aard van bij de 30 jaar onderstond
heldhaftig ae ijselijkste tormenten
Keizer Nero, het wreed monster, was j
bijzonder boos op Apostel Petrus, omdat hij verscheide zijner
Lijfwachten en ook een zijner Vrouwen tot het Kristen Geloof
overhaalde. Den 2 Juli van 't jaar 67 werden 47 Soldaten van
't Romeinsch Leger ter dood gebracht, omdat zij zich KRIS
TEN verklaarden. De Marteling van S nt Pieter is zorgvuldig
aangehaald in een Schrift Passio Pf.tki. In de maand Juli zpl-
len wjj aanhalingen doen uit dit merkweerdig boek.
39 Juni, te 8 3/4 ure,
Herenade op Chipka
door het Muziek der Democraten
Tot Heil des Volks
Al de Leden van den Hoofdraad, die de Volkspartij ,s
vertegenwoordigen, zijn bij mij, ten huize verzocht. J\
Russisch Verhaal uit den hedendaagschen Tijd.
(F. D. 19 Oogst 1908.)
Sedeit een heelen tijd reeds is het groote
Rusland ten prooi eener bloedige Revolutie
het Volk, lang gobukt,verstooten, vertrampeld,
is eindelijk uit zijn langen slaap opgestaan. Het
ontwaken was verschrikkelijk.
Er wierd gevochten bloed liep langs de
straten heen moord op moord werd gepleegd
Groot-Hertogen, Prinsen, Gouverneurs, Poli-
tieoversien vielen dagelijks onder het mes eens
onbekende en geheimzinnige moordenaar.
Die man, begaafd met eene buitengewone
stoutheid en ongemeene behendigheid, trof zijn
slachtoffer bij klare dage op de straten zoowel
als in hunne paleizen.
Niettegenstaande al de pogingen der Policie
was men er nog niet in gelukt den stoutmoedige
te ontdekken ook werkte hij in volle zekerheid
en iederen dag bracht eene nieuwe moord bij.
Die man, de vrees des Keizers, welke de Po
licie niet kon ontdekken, was niemand anders
dan Stepan Boleski.
Stepan, Professor in d'Universiteit, dank aan
zijne buitengewone koelbloedigheid en aan
zijne groote voorzichtigheid, werkte zonder
falen en bijna zonder gevaar.
Met lichaam eui ziel aan de groote Volkszaak
genegen en aangekleefd, fanatieke Nihilist,
bood hij zich uit eigene beweging aan, om het
moeilijkste en gevaarlijkste werk te verrichten.
Nu, dien dag had het lot hem aangeduid om
den trein van Moscou te doen springen met
eene bom dinamiet.
Tot groote verbazing zijner bondgenoten
had Stepan kortaf geweigerd.
Dijnsdao 6
Vandaag Zitting en Installatie der
we Ministers, die met de 6 andere voo* 1
mer en voor 't Land zullen verschijni
men reeds weet het zijn De heeren
Wiart, Levie, Poullet cn Van de Vyv
M. Van de Vyvere, ait West YTa$ft|
(Thielt), Schepene van Gent, heefi
woord gesproken in de Kamer en nu tri
op als Minister wat zal 't zijn mei L uwe
Ministers? Laat ons afwachten Eerst z 0 1, rei
de Blinde.
De geruchten loopen te Brussel dat M." c. *te
zal komen, en uitleg zal geven over zl'yki Han
delwijze. Een z&ak is EEUWIG SPl/Tj.C en
onherstelbaar Dat de Schoolwet nie* «roeien
is in 1895 dan was er een groote met fitheid
in de Kamer en de Vlaamsche Libera 1» wa/en
alsdan tegen de Onzijdige School. Jx k.ieus
tegen dezen achternoen. Het schijnt d*H&n4s-
ter de Broqueville gezegd heeft A I e; nog
troebels en woelingen zijn, we zullen <."h-
teruitdeinzen voor algemeene Kiezi»v.vD* aan
stonds na de Volksoptelling.»
IN DE KAMER 2 ure, proppensv ..te.na
loop voor kaarten, aide Minister- «amve-
zigde heeren Schollaert, H 1 n- :r. De
Lantsheere en Liebaert zitten op mlc als
Volksvertegenwoordiger Minister 1 jcque-
ville staat recht en leest een verklar uvolgt
Er zal gehandeld worden volgen? a Ko
nings Throonrede Verbetering 'iwsioe
nen, vrij bestaan der Hoogescht !-• vischep-
ming van den Arbeid, van de Kind van
den kleinen Eigendom zedelijke n ruffelijke'
verbetering der kleine Staatsbed.eiider pen
sioenen in Leger en Gendarmerie z'nolf ge
bruik der Staatspenningeinuttige kenbare
werken t'Antwerpen verbetering der >\»rten.;
de nationale Vischvangthulp a»u. 1 Land
bouw, grondsteen van den openbaren «iikdora
eerlijk neerstig onderzoek der Scho ret, om
do voordeelen van het Onder wijs te
breiden, onder de waarborg va; flpH&üs tkr
School, in afwachting der ,'rbe'"-
ng van het lot der Onderwijzers; wi,*.; d .-:©rgG
hcid voor den Congo wat de Kiezingen aan
gaat, de Regeering zal zien wat er te doen staat,
na de Volksoptelling. (De Rechterzijde juichtte
toe en ae Linkerzijde knokkelde.)
Dan stond recht M. WOESTE die zijn schip
wilde schoon wasschen en o. a. zegde VVat
ik aan den Koning gezegd heb, moet geheim
blijven doch mijn redevoering heelt het Mi
nisterie niet doen vallen, vermits de Ministers
ontslaggevers waren vóór mijne redevoering
de Koning had Minister Schollaert verwittigd
dat hij eenige Staatsmans ging raadplegen en
daarop was Minister Schollaert naar Vorst ver
trokken.
Als M. Woeste sprak, bleef de Rechterzijde
ijskoud, terwijl Liberalen en Socialisten menig
maal toejuichtten.
De heer Schollaert, De Lantsheere en
Helleputte zegden dat M. Woeste de zaken
onvolledig en onjuist aanhaaldewaarop
M. Woeste bijtend riep Ja, ja en M. De
Lantsheere stellig verklaarde Neen, neen 1
■w-tatta 11111 mm»i lu
Ik wil en ben altijd bereid de monsters te
treffen, maar om het leven van een tyran te ont
nemen, de dood veroorzaken van vijftig on-
plichtigen, dat kan ik niet de wraak is alleen
schoon wanneer ze rechtvaardig is.
Doch daar Stepan de grootste diensten aan
de zaak bewezen had, had men hem niet ge
bannen men was alleenlijk tot eene tweede
loting overgegaan.
Wasili Sobieskoff wien het lot aangeduid had
de bom te plaatsen, had zich niet achteruit ge
trokken.
De moord ging dus onwederroepelijk over
morgen plaats hebben.
Stepan Boleski was misnoegd t'huisgekomen,
hij dacht niet dat het leven vin een moujick
(Russischen boer) minder waard was dan dat
van een Groot Hertog.
Neen, hij dacht heel het tegenovergestelde.
En van dan af aanzag hij den aanslag niet al
leen als onnuttig maar ook als rampspoedig.
De teedere liefde, de streelingcn van zijne
twee kinderen konden hem uit zijne melancolie
niet trekken.
Hij zag daar, voor zijne ©ogen, den ontrig?
gelden trein, de wagons tegeneen verpletterd,
de lucht dcor de akelige brand rood gekleurd,
mannen en vrouwen, kinderen ook, vo' schrik
en afgrijnzen vluchtende anderen wanhopig
zich in het water verwerend anderen nog met
gescheurde lidmaten, met bebloedde lichamen,
tegen de dood worstelendecn in hunnen laatsten
doodenreutel de plichtigen vervloeken.
Zijne kinderen hem zoo verstrooid en afge
mat ziende, begonnen te weenen.
Hij nam ze op zijne knieën en trachtte ze te
troosten.
Ach hoe beminde hij die twee engeltjes
Wanneer hij de grooten met zijnen dolk neder-
velde, was het voor hem niet dat hij beefde
maar wel voor hen.
Wat zouden ze zonder hem geworden zijn.
En dikwijls vroeg hij zich zeiven af, of hij
niet pliehtig was, nu hij over die 2 schepsels
Dan hebben gesproken de heeren Hymana,
Van de Velde ze wilden de nieuwe Ministers
op den slijpsteen leggen over Schoolwet en Kie
zing en verk-aarden eensgezindte zijn tot ge
weldigen tegenstand en ook voor Algemeen
Stemrecht. Van de Velde eindigde zijne aan
spraak met de woorden
Terwijl Franck rechtaf zegde Wij willen de
kinderen vrijmaken van alle Dogma's of Ge
loofspunten.
Van de Velde heelt zich ook tot mij gericht
en gevraagd De Rechterzij heeft u van de
Democratie willen afscheuren. Ik vraag aan
M. Daens en zijne Vrienden of zij aan onze
zijde zullen staan voor algemeen Stemrecht
Ik zal antwoorden.
't Is wreed, gelijk ze mijne woorden in de Kamer
schrarsinkelen ten eersten, ze verstaan geen gebenedijd
woord VLAAMSCH ten tweeden, ze zijn vijand'g aan
alle godsdienstig gedacht, bijgevolg, vijandig aan mij...
Etêile Beige, Indepéndance, Petit Bleu, Chrenique, Ga
zette,Dernière Heure, indien ik mocht antwoorden in uw
Bladen, uwe Lezers zouden beschaamd staan o "er uwe
valsche, oneerlijke handelwijze. ONEERLIJKE ja, het is
oneerlijk op een Vergadering zijn en de woorden der
Sprekers verdraaien of vervalschen. Wat nu aangaat, de
zit daar een spier Eerlijkheid in Ons doen zeggen, dat
wij niets willen dan Godsdienstig Onderwijs, is dit tref
felijk? Wat is ons woord Officiéele Scholen goed on
derhouden en Hulpgeld aan de Vrije Scholen, mils goede
inrichting, goede Diploma's en Staatstoezicht gelijk in
Holland, alwaar volkomen Schoolvrede is.
Die Liberale Volksgazet krawietelt en spartelijk om
de heeren Onderwijzers aan zijnen kant te krijgen
ik doe epmerke»
4 0 Hoeveel woorden heeft die Liberale Volksgazet al
geschreven tegen HONGF.RLOONEN in Staatsonder
wijs? tegen ongezonde Schoollokalen, klassen met 70 a
•50 en mp'\ dinger.vc-or behnor'.ijs Pensioen
t>o Heeren Onderwijzers, atlentio, gei it i aaTl??.Cht ie
geven Liberalen cn Socialisten willen de Onzijdige
Schoolgeen Godsdienst in de Scholen,
W/e durft dit loochenen
Wat zal daarop volgen Wie wilt hier
'èj ,k" van de Onzijdige School Bijna
niemand.
Bijgevolg-, bijgevolg, de toestand
gelijk in 1879; Scholen zonder Scho
lieren
Liberale Volksgazet, zwijgt stillekens over 1879 uw
Schoolwet ging door, met EENE stem, en die G kozene
had ééne stem meerderheid. Na d«- stemming Ejer Wet,
in een gezelschap van officieele Onderwijzers er werd toe
gejuicht maar een der oudste Onderwijzers zegde
Kollega's, ik vrees dat ge te vroeg lachtmijne vrees
is dat de gestemde Wet voor ons allen een groot ongeluk
zal zijn.
Zoo is 't geweest, inderdaad.
En zou de Onzijdige School van Liberalen en Socialis
ten niet een veel grooter ongeluk zijn voor het Onderwij
zend Personneel
PIETER DAENS, Volksvertegenwoordiger.
waken moest, van zijn leven zoo roekeloos te
wagen. Was het ook het leven der zijnen niet
welke hij in gevaar stelde Zouden ze, in of
morgen, de onschuldige slachtoffers niet wor
den op dewelke zich zijne vijanden zouden
wreken
Deze onuitstaanbare vrees folterde hem reeds
sedert eenigen tijd.
Wel is waar, moest hij zich toewijden aan
zijne partij, maar toch ook aan zijne familie
was hij die toewijding verschuldigd.
En door weemoedigheid overmeesterd sloot
hij zijne 2 kleinen krampachtig tegen zijne borst.
Dan weder kwam hem de aanslag van over
morgen weêr te binnen hoe meer hij er aan
dacht, hoe meer hij het afgrijselijk vond.
Hij stelde zich voor dat kinderen even teer
bemind als de zijne, zich op den trein konden
bevinden dat de zijne ook, misschien wel op
een anderen keer zouden kunnen bedreigd zijn
door dezelfde ramp.
Hij dacht aan de droefheid der Ouders aan
de zijne....
Jamen moest de verwezeullijkking van zulke
afgrijselijke daad beletten.
Maa; op welke wijze
Zijn medeplichten aanklagen Hij dacht er
geen oogenblik op na, zijn eerlijk hart venbood
het hem.
De policie naamloos verwittigen was zijne
bondgenoten aan den dood blootstellen dat
was onmogelijk.
Er stond hem niets anders te doen om de
ramp te beletten dan de Nihilisten van de af
schuwelijkheid en wreedheid van den aanslag te
overtuigen
Hij besloot 's anderdaags zijn voornemen
uitte voeren, en allengskens werd hij geruster.
's Anderdaags klopte Stepan aan de deur
eener kamer op de tweede verdieping van een
huis in eene afgelegene straat.
Eene stem vroeg
Wat zoekt ge
De Waarheid, antwoorde Boleski.
A 1 A De Tentoonstelling op Oud
r\ CjL I 1 €n Nieuw Stadhuis, redejijk
merkweerdig is Inkomgeld
10 c.. Met de nieuws Kieswet voor de Gemeente zal
alst een uieuweGemeenteraad hebben, met mannen uit
al de Partijen. Dan zullen de Ambach en en Nijverheden
van Aalst onpartijdig en machtig prijken Alle Zonda
gen van Juni en Juli zullen er 3 Concerts zijn op de
Groote Markt. Zondag kon het niet zijn te 10 ure cn
11 1/2 ure; THISSELT, van tegen Scherpenheuvel
speelde zeer schoon te 4 ure een droeve uurMen kon
de aanhoorders tellen 40 waren er niet. CHIPKA
breken ze de kalseisteenen uit en rukken de zware ijzeren
staven wegde waterplanten schieten weêrom uit hei
morrassig water. De BhlEFWISSELAAR van Vooruit
springt drijmaal daags uit zijn velwaarom Och 't is
't onnoozel om dood te doen. Elk gaat oordeelen Er was
beslist de Drukpers niet toe te laten. Rond 2 ure 45 hij
vraagt mij in Ue Zoutstraat: Is de Drukpers toegelaten?..
Ik zeg NEEN. Rond 3 ure de toeloop was overgroot
3 A 4 G zettiers uit Brussel vragen ie mogen binnen
gaan... He: Komiteit verandert van gedach De Druk
pers mag binnen.. En voor dit eenvoudig feit, al die
tuimelperten in de lucht lit
Wij moeten »nn kot Volk too-
nen dat de t2od»<lien*t de Iieclit-
vaardi^heid is en ln-oederlijke
-lelde.
(Woorden van Aartspriester De Baets. die een der
hoogste plaatsen bekleedt in 't Bisdom Gent... Roepen
die oorden ons niet toeWordt allen Kristen Demo
craat I
Volksv. Van Langendonck is te Leuven uit de Partij
der Socialisten gesloten de Heofdraad van Brussel
heeft die uitsluiting goedgekeurd Van Langendonck zit
te Parijs, ziet naar de Kamers Riet om en strijkt zijn
4000 fr. opdaar kan de Wet niets aan doen doeb hij
moet niet in regel zijn te Leuven want op vraag van de
Coöperatief der Socialisten van Leuven heeft de Recht
bank van Brussel toegelaten zijne jaarwedde in beslag te
nemen tot 3600 fr. Dit zijn openbare feiten Het is ook
klaar en openbaar dat Madame Van Langendonck met
haren man ging Meeting geven om KINDERLOOZE
HUISHOUDENS aan te radon overigens dit is hot ge
dacht van vele Socialisten uit de Walen. En omdat ik die
klare openbare daadzaken van M. Van Langendonck
aanhaalde, een Socialist van Aalst zendt naar Vooruit
OROVE scheldwoorden en VALSCHE aantijgingen die
elk bezadigd man u t aile Partijen ten strengste zal af
keuren... Elk weet hetOns princiep is Al wat slecht
is, afkeuren en bestrijden nooit schermen met schanda-
len Moet dit de Wet niet zijn van onzen Tijd
Tc bekotvèh ons bureel
DE ROODE NOTARIS, nieuwe uitgaaf van den
vermaarden Jan Clerker, door Silvain Van der Gucht,
met vele platen, een zeer schoon Boekdeel. 1,50
HUISHOUDING EN LANDBOUW of Raadgevingen
en Voorschriften, vooral dienstig voor huishouders en
Landbouwers, door Rector Van den Bosch 1,50
is meer dan woelig geweest er is bijna ge
vochten, omdat Maenhout de naam van Van
Langendonck noemde. Ziehier in korte woor
den; de naaste week geef ik mijne Redevoering;
M. Lemonnier had 15 minuten gesproken dan
was het mijne beurt zoodra ik op 't Spreek
gestoelte kwam, begon geroep 'en gewoel ten
eersten door de Walen Pepin, Hubin, Dem-
blon en anderen, omdat ik Vlaamsch sprak, en
M. Anseele was van dan af zoo opgewonden,
dat hij mij toeschreeuwde Leert Fransch,
M, Dacns. Ik sprak hem toe: M. Anseele,
is dat de taal van eenen Vlaming Ik versta en
Wat brengt ge
liet Licht
Wat vraagt ge?
De Rechtvaardigheid
Wat verwacht ge
De Vrijheid
Dit was hun ordewoord de deur ging open
en Stepan trad binnen.
Twee mannen waren bezig met den bom te
vervaardigen die tot de groote slachting moest
dienen. In het achterste gedeelte der kamer,
voor eene met boeken opgevulde tafel, waren
eenige Nihilisten bezig met te redekavelen.
Boleski was bleek, maar zijn wezen vastbera
den en overtuigd hij legde de oorzaak van zijn
bezoek uit.
De mannen die hem in stilte hadden aan
hoord, stonden allen recht.
Luistert, Stepan, een schoon menschlie-
vend gevoel heelt U aangevoerd tot deze daad,
doch we zijn alleenlijk niet gemaakt om te droo-
men. Wat schelen ons de persoonlijkheden I
Het doel die we beoogen, kan alleen door het
geweld bereikt worden, bpaart de Staac deze
van onze broeders die in hunne macht vallen?..
Herrinner u altijd, makker, dat de vrees heil
zaam is.
Ik beken het met U I Ik heb genoegzame
blijken gegeven, geloof ik van mijne rechtzin
nigheid, opdat ge aan mijn woord niet twijfelen
zoudet.Maar in der waarheid, ik zeg het U, het-
ger.e ge beraadt, is eene moord.
Trapsgewijze had Boleski zijne stem verhe
ven, zijn oog vlamde, heel zijn* lichaam scheen
door eene heilige gramschap geschokt:
G; zult dat niet doen 1 besloot'hij.
Wij zuilen het, antwoordden de anderen
allen gelijk.
Ehwel, als het zoo is, pleegt ge eene laf
heid en ik zal van de uwen niet meer blijven.
('t Vervolg).
