f
I en DE FOLISEEUW
H1LAR1U?
Arm Spanje
AAR 1912
^~DE KAMER
"MÉÉ "\T O'tV
Betooging te Ninove
Nummer W
Zondag 51 December 1911
31'" Jaargaug
Orgaan der Christen® VoDrapvtfl
Godsdienst - Vaderland - Vrijheid
ttechl en Volksverheffing
i'e Engel van 't Itasjihuis.
S;°ieAüx t nogrr-'F'nade:r n
op 28 Januari
BUREEL EILAND CHIPK.A, WERf, AALST
fl«wone AunoncflD 20 cantiemen por regel; Anuoneen os do 8** SO
K-chterlijke Annoncoi 1,00 ptr rafel'
A B ONNEMEN TSRRIJS
HCX IK>f-TXUJCX-h I' III III W
P. DAKHS-ttATAM.
HET LAND
rtsr a 5W;-M0 Jr. w fco nu U rimii
tatSfjrriïJ* waft* tf III I/tutu— Ami |MMMi
H90GER NIEUW LEVEN
EERLIJKHEID EN VRIJHEID
Aan dees blad behoort een bijvoegsel
lk aanschouw dit cijffertal met ver
wondering.
Ja, tnet groot'.' verwondering.
- Waarom Omdat het mij persoon
lijk treft.. Van 1912 tot 1842, welke af
stand!. Als het moet komen, hoe lang en
eens voorbij, hoe korl Ik zie mij in 1842
naar de Doopvonde van St Martenskerk
dragen. Den 2r Juni i842 van uit de
Kerkstraat naar Sint Martenskerk; dan
reed men nog niet in voituur, elk ging te
voet, met kloeken moed; ik zie mij. naar
de School van de Kat gaan, mijn Eerste
Communie doen onder Deken D'Hert, lo
ten op 't stadhuis in of uit, leerjongen
worden in de groote Drukkerij Goemare t'Aalst, in de
Peperstraat; naar Gent en Brussel een jaar werken,
terugkeeren naar Aalst, Gazetschrijver worden, De
Werkman stichten,., een aangenaam rijkelijk leven
hebben, in i892 den Volksstrijd aanvangen, woelige
schromelijke jaren beleefd en ongehoorde vervolging,
aan mijn zijde de Hoofdmans zien sterven, Frans
Sterck, Advokaat iJe Backer, Smid Lambrecht, Pries
ter Daens, lastige donkere jaren doorleefd, op den
boord van diepe afgronden, sedert i904 in de Kamer,
in i9ii Raadsheer gekozen van Aalst, in i9i2 in dien
nieuwen strijd voor
19i2 intreden, ja en nog kloek In de rede; de ja-
ren bezwarenbijna 70 jaren leeftijd, blijf ik zoo, zon
der ziek te worden of te sterven, ik kan Eeuweling
worden.
Ik ben tevreden
Ja ten uitersten; een eerlijk en eerbaar leven geeft
moed en sterkte, frischheid en blijheid.
Geen spijt of knaging
Over den strijd van ons Kristen Volkspartij
Neen, duizendmaal neen Op Kerstdag werd in Sint
Martenskerk gepreekt
De Üleüüias moet in de Acbolen
blijven
Ja; zekerlijk, voor Vrede en Vreugd in oe wereld
de oude Rus-Demokraat Tolstoï schreef het zoo uit
drukkelijk
Als er Vrede en Vreugd kan zijn in de wereld,
dan is het door de Leering Kristien de oefening dier
Leering is tevens zoo aangenaam, zoo gemakkelijk en
zoo noodzakelijk.
Moeten de Demokraten bewijzen dat z:j den Mes
sias in de Scholen willen, redelijken vastelijk? Waren
de woorden van hunnen Volksv. Daens in de Kamer
njët klaar en krachtig Is het Verslag van Albert Van
den Bruel geen krachtig en geleerd pleidooi voor een
vreelievende, Vaderlandsche en godsdienstige School
wet?
Doch wij, eerwaarde Predikant, wij, Kristen Demo
kraten, wij willen meer, wij willen de Leering van
den Messias in de Samenleving. Nu is zij eruit; nie
mand kan het loochenen de Rechtvaardigheid en de
Menschenliefde van den Messias is in de Samenle
ving, niet en de Katholieke Bewaarders, de Woesten
willen dien heidenschen toestand behouden.
Vrijl naar het Fransch, door P. D.)
V. Vurige menschenliefde in 't Rasphuis.
Terwijl wij nu, op einde 1911 in Aalst en
omliggende zooveel hardvochtigheid en wreed
heid nooren van wegens zoogezegde Katholie
ken die loopen om Land te doen opzeggen we
gens de Gemeentekiezing en aldus toonen dat
zij geen Kristene menschen zijnin de Leering
Kristi, 't is al Liefde, en hun woord is het hei-
densch woord NEMESIS, WRAAK, gelijk
t'Aalst ook Omdat de achtbare menschen van
den Osbroek vrij gestemd hebben volgens hun
overtuiging, omdat er in al de Volkswijken
Feest gevierd is voor den Zegepraal der
KRISTENE VOLKSPARTIJ
in alle vrijheid, weerdigheid en deftigheid,
daarom als de Damen van Bermhertigheid nu
rondgaan om giften te deelcn, z'hebben een
Brieften met de nainen der menschen die ge
zien zijn in den Stoet, die zich getoond hebben
als Democraat, en voor deze menschen is niets,
die menschen mogen verhongeren. Is 't niet de
oude Heidensche Schreeuw van Nero en con- i
soorten tegen de eerste Christenen.
De Christenen overgeleverd aan de
wilde dieren
Ja, hartlooze Broodroovers, gij handelt waar
lijk als wilde Dieren.
Te Brest, die Fransche Zeehave, in die her
berg buiten de Vesting, welk hertroerend too-
neel
De ontsnapte'gevangene, die gebaard had te
willen ontsnappen, om aan den armen steen- j
En God zij gedankt- De Kristene V.ilks- vel lalen cn op Ie kramen naar Namen, voor de ti'bulallen
partij verovert meer en meer het hert der Vol- J!*!» «J*™ va" weïE Ba'°",s.en M!|,|°n"ai's'P°~
L-nrnn i ui 1 a Utieke Mastklimmers. er is geen liefde in die oude Partij,
keren, andermaal IS dat gebleken lil Aalstop de oude heer Van Wambeke ondervond het ook; doch
Kerstdag: 2. maal het groot Lokaal te klein er is nog al zeep a.m den mast, weshalve een Millionnair
vrolijk Muziekspel, opwekkende Aanspraken, nog slechter zou kunnen varen als aan den kornis, ik
Vreugd en Blijdschap, afloting ïvan schoone j dacht dus ,n d'Alleenheersching. de afgestemde Leden
wijzen van Aalst tegen Kortnjk, ze moesten: e Gent. Sis-soittil, Amen. P.O.
eens dat deftig machtig Gezelschap gezien en -
die Aanspraken gehoord hebben. j 1/
1912, bij uw optreden bëgint in de Klisten L/POGVIQ (\GPStT66SC
SSLH "ÏST iniiicf"inA: 0Hil?LT7g(C Vrouwkeu lief, het zou dees jaar een zoraersche Kers!-
Vereeniging in Sterfgevallen. 'C h..l ilOort, Uxu kunnen zijn, zegde een oude Landsman tot zijne
roept uitNooit schooner werk gezien
i9i2.. Ge gaat de Demokratie op 't Stad
huis van Aalst aan 't werk zien... r9i2 Weest
goed, gelukkig, voordeelig, aangenaam Cr. wel
gevallig voor iedereen zonder uitzondering.
Pieter DAENS,
Raadsheer en Volksvertegenwoordiger
van Aalst
r._ - 4
ziöln/i«/i nonen r>lit-\7Zoit
Viiüietkanrten,
vriendelijke wederhelft, wanneer hij, onder het drinken
van een tas koffie en het rooken van zijn pijpken een
weinig noenrust nam. 't Was inderdaad tamelijk warm
weêr en hat geh ugde de lieden weinig zoo een Winter te
nebben beleefd Hoevele jaren reeds hadden zij eeaige
dagen voor Kerstmis de witte pemels zien vliegen dik
wijls, want Sander en Triene waren inde zeventig ge
treden.
Ja, Vrouwken. het is vrolijk cm zien hoe ons koren
op het Moleveld frisch en groen staat, men zou zeggen
'l ls Paschen. 't Is lang geleden dat ik het koren ge-
ten on Ska aanEmds zlen heb' ZE!:de Trien' "laar met dt Zol'dagen zull0n wii
ten, op Uupka, aunmncls er eens naar (oe gaan> zul)e Het waren nog twee ge.
_izonde Ouderlingen alhoewel bijna versleten door den
zwaren veldaibeid, waren zij nog beiden kloek en frisch.
Sander bewer .ta nog altijd zijnen akker, een weinig ge
holpen door zijne dochters die nog van 't huishouden te
huis gebleven waren.
Na zijn kopje te hebben geledigd trok hij naar de
schuur. De deur gaat open voor zijnen neus en een heer
meteen bundel papieren in de hand. 't ls hier dat Sander
-/ j )leb een 0pZfg voor
LOOPENTDE NIEUWS r
1912 slaat daar a's een frisch, rein, gezond lachende Lh™1",?™'',
Kind Waar de wil is, is de wegmen zal mij verstaan.
Eerst en vooral en principaiijk een goed en gelukkig jaar
1912. Pax etbonum; Vrede en Vriendschap. De Rocht-
u van uwe partij Land. Een opzeg gilde Triene 1 Ja,
van uw Land op 't Molenveld, ziehier. De heer knoopte
zijne lange overjas toe en vertrok, zonder de ontroering
Het was een droevig Kerstfeest voor de familie van
Sander Zwoeger;Waar hadden zij dat toch verdiend,
dat het Land da' hen van vader tot zoon was overgegaan,
veerdigheid is de Moeder van den Vrede eb van ar V'eF 'henb0n bemerkt, noch de tranen die in des
vaart. Onze Strijd, de Strijd der Democraten is uitsluiie oogen blonken
lijk gericht voor de Sociale Rechtveerdigheid la Justice
Sociale. Een ware vrije Democraat, ge leest den v rede
en de Gerustheid in zijn oogen.
Vrijdag met dit slecht morsig weêr, in tenebrio, donker A 4 i-. a
tot 10 ur? gelijk te Londen, onze Steenkappers-hadden Z^J™e0 werd ontnomen Gehjk gezegd was,
moeite om op hun vingers niet te kappen, v.ijdag. rond en X'ouw aaa' het koren ki(sen. Somber en
8 ure, luist toen iemand uit den Oabrnek bij mij zijn,!:.-, 1 he "as .hun, n,'e,',.all!e"
weemoedig zegde Onze Vriend Tistjen versitcht. hij ligt ,,rnn,f'rnai1r deed hen pijn, dat zl]
daar als een houten Christus eilaas I onze goe ie driuT- 2™d d,e zi] van hunOuders hadden overgenomen, waar
bare Vriend, sterven is elks érven, maar we derven beur ^d",-'anAlalnE )0Tn °P werkt' toWal z',n hooM
zoo noO, vrijdag als ik vernomen bad da: Min,ére, de j !"et «"1" h"ten was bezet, aan anderen moesien over-
Broqueville zou kunnen Minister van Oorlog wo.'i'e.i en
de eerste Nieuwjaarswenschen mij toekomen u t S cy-
lUCtlUIIICI' w.' I Y
f.he! is.net onze nji
dinr^n uan mijn t»ipp Vii*-"«4en» Wo"
warme vriendschap, de ware vriendschap is bi| 't Volk,
een rijke dame mij onlangs de beroer ing dt-td Ik be- j
nijae de Vreugd en de Vriendschap van 't k oine Volk
die Minister de Broqueville mij docht tnij wel dat de last j
te zwaar was voor hem in de laatsle Kamerzi tingen zag j
hij er koortsachtig u;t en vermoeid, is ook siraf verOu- j
derd op eenige maanden, geen eer sonder seerik zeg I
dat vrijdag als de kopij van de Onderlinge Verzekering J
bij Sterjgevalleu in ons Drukkerij was voor DE VOL Kb-
WIL, die zaterdag nanoen afgedrukt wordt, en als de i
gebeurtenissen van 1911 De Oorlog in den Marokko
Frankrijk en Duitschland bijna in Oorlog E igtlana en
Duitschland in ergen twistItalië en Turkije in Oorlog
la'en.
Zre Vrouwken, daar ligt het Land, daar staat he koren,
•.7' Land we samen hebben
r piötgo en oezaaiü, waar wij zoo dlKwijls de egge triiz.
ken da het zweet ons van 't aangezicht druipte dit Land
waar we zoo menigmaal met honger in de maag hebben
gezwoegd om het brood voor ons en onze Kinderen!
Triene antwoordde niet, maar hare oogen schoten vol
tranen en op ietwat verwijtenden toon zegde zij't Is
uwe schuld, Sander, gij zijt te koppig, waarom hebt ge
niet voor de Dompers willen stemmen
Neen Viouwke, ik ben niet koppig, ik ben alleen
een man van recht en plicht
En zwijgend g'ngen zij huiswaarts De klokken bons
den in den kerktoren en kondigden in blijde tonen de
geboor e aan van den God der armen, de wreker der ver
drukten
voor den Tripoli; Bloedige Revolutie in China; Een
zomer zoo droog als poer en zoo heet als een forncis j
De Geniecntehiezingen in al de groote Stedende Katho- i
lieken buiten omdat zij de Evenredigheid niet willen aan- ,van goeden wil, di« brave oude lieden die hun zwoegers-
nemen voor 't gansche Land. In Aalsteen schoon begin leve.n deftigheid hebben gesleten en God zal hen den
van Evenredigheid, dank aan de Kristen Den okraten. j
Het Ministerie Schoilaert gevallen op den Schoolbnn j
die Schoolbon was verworpen door de Krislenc Demo'nra-
ten in hun Congres van Mei, met merkweeraig Verslag j
van Albert Van den Bruele. i
Vrijdag, met dat nat sniokkelweer, daaraan dankend
en aan een ar'ikel over Hekelgem-Afflighem voor ons
Vrede aan de menschen van goeden wil 1 Ja, ze waren
vrede zenden. En hunne broodroovers zullen óp tijd en
stond de straf voor hun schelmstuk ontvangen.
Herdersem, Kerstdag 1911. M.
LAND AFNEMEN! Zonder rede,
den Pachter zijn Land afnemen, omdat hij vrij
gend Nr, terwijl de aandacht gem-p ,n wordt op het art. gestemd heeft, zooals de Wet wilt en met rede
Droeve Kerstdag en dat M. Woeste spreekt van Aalst te
kapper die 100 fr. tc kunnen doen winnen 1 Met
honderd franken was hij gered uit den nood.
En de steenkapper die weigerde met driftige
verontwaardiging;
Neen, riep hij, ik wil geen Judas zijn 1
Maar uwe f rouw en Tonia cn uw arme
kinderkes.
Ik ben een Bretanjer; liever sterven wij
allen van honger, dan dat geld te aanvaarden.
Zult gij dit werk van menschenliefde
vruchteloos maken
Ge moest het maar niet gepleegd hebben.
Neen, neen duizendmaal neen 1
Ondertusschen waren de Gêndarms daar
met veel ander Volk.
Aanstonds werd de ontsnapte vastgegrepen.
Gendarms, zegde hij, ik zie het, mijne po
ging is misluktdie man daar heeft ruij aange
houden.
't Is niet waar, riep de Steenkapper.
Zonder hem, ik was weg.
Gendarms, hij liegt 1
Aan hem komt de pretnie toe.
't Is niet waarer zit iets anders achter
hij heeft mij willen uit d'armoede helpen 1
Terwijl de Gendarms hun plicht deden, hoor
de men roepen
Die jongen ziet er braaf uit 1
Braver dan den zielverkooper die hem
heeft doen aanhouden.
Weg, weg, ter dood den zielverkooper,
den menschenbeul 1
De Gevangene, nu geboeid en gebonden,
deed zijn ketingen rammelen en riep: Men
schen, ge weet niet wat gij zegt Vrouwen, gij
hebt medelijden met mijhebt ook medelijden
met dezen armen manwat hij deed, heb ik
gewild, om zijn Vrouw en zijn 5 kleine Kinder
kes van de dood te redden
Daarop werd hij meegesleept terug naar
't Rasphuis, alwaar hij behandeld werd gelijk
bij zijne aankomstontkleed, in een bad ge
dompeld, zijn hair kort afgeschoren en vastge
ketend met eenen medegezel van dwaagarbeid,
i voorschrijjt. - Nadat de Boer hem krom en
in afwachting dat het Krijgsgerecht hem zou
j oordeelen.
In de herberg stond de arme Steenkapper in
stomme verblufte wanhoop over die gebeurte-
t nissen.
Die herberg was alras vol Volk, buiten stond
i ook een groote menigtede Commissaris was
j nu ook aangekomen en legde 5 goudsiukken
t van 20 fr. optafel.
lk wil ze niet, zoo huilde de Steenkapper;
Mijuheer de Commissaris, Gendarms, men-
j schen altemaalik ben doodarm, maar aan dat
i goud, 't is voor mij als een vuurik wil er niet
i aanraken 1 Mijn kameraden, de Steenkappers
zouden mij de oogen uitrukken Wij werken
voor ons Brood met de Gevangenen, maar die
menschen verraden, die menschen leveren, een
Bretanjer doet dat niet!
Al die woorden zijn er niet nooriig, sprak
1 de Commissaris, neem uw geld op; gij hebt het
j verdiend 1
I Niets verdiend 1 Ik zweer het u 1 De Ge-
1 vangene is gevlucht om mij te redden 1 Voor
mijn arm Huisgezin
Die brave man had schoon al dien uitleg te
geven; niemand geloofde hem; zij aanzagen
hem als Zielverkooper die nu zulke schoone
woorden sprak om uit de handen te geraken en
nadien zou om zijn geld gekomen zijn.
i e 5 goudstukken bleven op tafel liggen.
Neem uw geld op, herhaalde de Commis-
sair.
Ik wil er geenen eens van... Ha, ge gelooft
mij nietGe meintdat ik een Judas ben 1 De
Aalmoesenierzal mij verstaan... Waar is Pries
ter Paulus?
Op zijn kamer.
Ik ga erbijaanstonds; hij zal tnij ver
staan.
Dit gezegd hebbende, liep hij door de me
nigte en kwam al snikkende en weenende op
de kamer van den Aalmocsenier.
Daar zegde hij wat voorgevallen was Zijn
ziekte, zijn armoede, zijn bitter verdriet van een
t stijf heef! gewerkt, om met zijn zweet Goud uit
den grond te halen voor zijnen Grondeigenaar,
t omdat de Boer der Nieuwe Wet vrij wilt stem-
t men volgens zijn gedacht, Mijnheer zendt met
Kerstdag den Deurwaarder, om den Boer zijn
Land af te nemen. Onder Karet de Groote
zou men zulke Monsters levendig in hunnen
t eigen grond begraven hebben. Paus Gregg-
rius de Groote, geboren in 't jaar 575, Bene-
diktijner geworden, Paus van Rome, gebogd
aan de Rentmeesters der Kerk-Goederen, aan
de Boeren lange jaren Pacht te geven. Dit
staat ook in ons Programma. Eens hoorde
ik Qp den Trein twee Onderpastoors met vreugd
tot elkander zeggen Ik mag werken met de
goederen van twee groote Grondeigenaars.
Zulke Priesters zijn moordenaars van dea
Godsdienst. Nu verwondert het mij niet
meer dat de lnkwisitie en een Bartholomeus-
nacht bestaan hebben. P. Daens.
Hoe is 't daar
Ik het niet weet, we zijn in Fakancie van 23 De^
tof}6 Januari.
Zoolang 1
-^Dc Mynheeren vinden het nog te kort.
Hoe zijn de laatste Zittingen geweest
Zeer woelig, veel rijke hamerheeren waren ate
Studenten die mogen naar huis gaan. Verscheide
Budjetten werden gestemd per Ottomobiel: de Traag
om t VERGUNNINGSRECHT ai* te schaffen, wbfu
door de Katholieken verworpen in Aalst zal 't nu
.159 fr. zijn Die ruige schandige Wet bluft dus in voe»-
ging, alhoewel 't Volk er van-de duivels om is..
M. Maenhout mij zegde Van 5 Katholieken zijn er 3
die er niets van verstaan.
Juist gelijk van d'Hop.
Wel gezegd, juist gelijk van d'Hop.
Wat gaat het zijn in 1912
In 19 i2 Het eerste artikel is de ondervragingen
over de duurte der Levensmiddelen; 15 sprekers lk,
den eersten.
—•En dan
Dan komt de Volksoptelling en den datum der
Kiezing in 1912 De Sektie is bijeengeweest en heeft
eenparig beslist den
2'" ZONDAG VAN MEI
Zoo zou 't nogschikken
cuKentjK, aoch er zaï tegenwerking romen vu
Woeste en zijn behoudsgezinden.
Daarom is de
van het allergrootste belang. Heel waarschijnlijk gaat
ons Muziek mee.
Om alles in een woord te zeggen, elk jaar vertrek
ken 250,000 Spanjaards naar Amerika, meest naar
Chili, Argentina en Brazilië.. Het is «en gedurige
verhuizing; mennoemtdorpen gelijk Vera-de-Montayo,
alwaar op min d.ui 4 jaar 300 Familiën vertrokken
zyn naar Zuid-Amerika, zegge Familiën Erzjjn btfna
geen kinderen in de School, geen Gel-ovigen in da
Kerk. Op de Markt, in d'herbergen, 't is al desolaüo.
Te Malonja is aangekomen ae Stoomboot Matits-
Bayo met 300 Familiën uit Almerica en Grenada. Het
is een zeer lastige reis in 34® kias, opeen gestapeld,
slecht eten; maar zij hebben toch de hoop in Amerika
hun brood te verdienen.. De Regeering zoekt en stu
deert, maar vindt niets Droever toestand kan er niet
z\jn. Over veel jaren een Vlaamsche Priester die naar
Spanje was geweest, mij zegde Alles moet daar om
en torn gekeerd worden.
t
Vrouw en 5 Kinderkes te zien lijden, de hard
vochtigheid van den rijken Huismeester, het
medelijden van den Galeiboef, die hem wilde
100 fr. doen winnen.
Priester Paulus weende met den armen
Steenkapper, hij weende van aandoening over
die Broederliefde
Wie zou kunnen denken, dacht hij, dat in
dees Rasphuis zulke verhevene deugd bestaat
zulke vurige liefde tot den Evenmensch
Mijn Vriend, zegde hij tot den armen bloed
die voor hem op zijn kniecn was gevallen
neen, aan dat geld moogt ge niet raken, of
schoon het nooit in uw gedacht is gekomen
iemand te verraden maar uw Vrouw en uw
Kinderen mogen er niet door lijden... Kom de
zen avond naar mijn huis. Ge weet mij wonen.
Och ja, ja, Mi. de Pastoor, wie kent u niet
en uw heilige Moeder
En waarom zijt ge bij ons niet gekomen,
Vriend
Och, M. de Pastoor, ik heb gansch mijn
leven neerstig gewerktnog nooit moest ik gaan
bedelenik durfde niet1 ik durfde niet
Ocli ja, zoo bestaat 't Werkvolk. Welnu,
dat uw Vrouw dezen avond kumeEn wie is
uw Huismeester?
't is Mlijnheer X
Goed, wees gerustik zal voor alles zor
gen. Goeden moed, Vriend
De Steenkapper kon ntet antwoorden; hij
greep de handen van den Priester, kustte ze
herhaaldelijk, .erwijl heete tranen op de Pries
terlijke hand vielen.
Eenige minuten nadien was de Aalmocsenier
bij den Direkteur van 't Gevang.
('t Vervolgt).
