)e laafsfe stuiptrekkin
gen van Jaspar
EEN SLECHTE DAG VOOR JASPAR
De~ontvangst van den Koning door de
vïaai.ische Studenten te Leuven
WEEKBIAD DER KRISTE NE VOIKSPART'J - VIAAMSCHE FRONT
De eerste verschijnselen van de
vallende ziekte
Heel de Belgische Hamer luistert naar het woord
van een oud-activist
De rede van volksverfeoenw. H. VOS
55e Jaar, nummer 13.
ZONDAG 24 MEI 1931.
Prjs per nummer 0,40 fr.
Abonnementsprijs per jaar 20 fr.
LAND
AALST
Met een man als Jaspar en een meerderheid van lamzakken als de
/eaen van den Kath. VI. Kamer groep, is alles mogelijk Maandagavond
heel op het onverwachts en buiten weten van bijna al de niet betrokken
regeenngsleden heeft Jaspar den kameraad Vauthier wijs gemaakt dat
z n uur geslagen was en een liberale aankomeling, de Brusselsche libe
rale volksvertegepwoordiger-advokaat Petitjean in den ministerzetel van
Kunsten en Wetenschappen gezet, M. Baels ontlast van den post van
Bmnenlandsche Zaken en Volksgezondheid ten voordeele van zich zelf,
ten slotte M. Charles, sekretaris van het ministerie van Koloniën in z'n
eigen plaats doen benoemen.
Dit diktatoriaal en pretentieus optreden van den eersten minister
heeft zn positie niet versterkt, allerminst in de Brusselsche middens
die hem tot heden gesteund hebben. De ontgoocheling van de over het
hoofd geziene kandidaten-minister in 't geheim, de negeering van regee
nngsleden, partijleiders en journalisten, dat alles heeft een misnoegd
heid verwekt die dreigt, wat van Jaspar's populariteit nog rechtbleef,
neer te halen. Forthomme is het dan ook onmiddellijk afgestapt, even
vlug vervangen door den anti-Vlaamschen en zeer franschgezinden
volksvert. Bovesse van Namen.
'r" .^vr
De nieuwe ofte vernieuwde regeering is dus op vandaag niemand
weet wat het morgen zijn zal samengesteld als volgt
Jaspar, eerste minister, Binnenlandsche Zaken en Volksgezondheid.
P. E. Janson, Rechtwezen.
Paul Hymans, Buitenlandsche Zaken.
de Broqueville, Landsverdediging.
Lippens, vervoer.
Paul Charles, Koloniën.
Baels, Landbouw.
Heyman, Nijverheid en Arbeid.
Van Caenegem, Openbare Werken.
Petitjean, Kunsten en Wetenschappen.
Bovesse, P. T. T.
Deze kabinetshervorming, vernederend voor de regeeringspartijen
door de wijze waarop ze is geschied, is uitdagend voor de Vlamingen van
elke schakeering.
Petitjean, alhoewel Vlaming door geboorte, behoort tot de Gent-
sche, anti-Vlaamsche school van het liberalisme en behoorde tot degenen
die de regeering geen vertrouwen hebben geschonken rond de zaak Hulin
de Loo en de Ecole des Hautes Etudes. Bovesse vervangt een Waal, doch
het strijdend anti-Vlaamsch verleden van Bovesse versterkt nog het wan
trouwen in de bedoelingen van Jaspar die voortaan het commando nemen
zal van de gendarmeriebrigades, die op onze betoogingen worden afge
zonden. Wat M. Baels als zoetwaterflamingant niet langer kon verant
woorden zal voortaan door M. Jaspar worden bevolen. Van nu af aan zul
len de Vlamingen, met den baas van het huis zelf, hun zaakjes kunnen
afhandelen.
We beklagen ons hier niet om Wij teekenen voorloopig de gebeur
tenissen op, we onderlijnen de feiten, we tellen de kloppen die de Belgen
hun eigen regiem toedienen en wij zorgen er voor dat Vlaanderen wete.
Ons kan deze of een andere regeering zoo weinig schelen Ons be
langt de val, de dood van het regiem zelve. En in de stuiptrekkingen
van de regeering Jaspar voelen we Goddank, reeds duidelijk het nade
rend einde van het regiem. Al de trukken en de toeren van Jaspar, al de
platzakkerij van de Heymannekens en de Baelsen zijn ingegeven door de
heilige vrees voor den Vlaamsch-nationalistischen vooruitgang. Er stond
Dinsdag in het Belgisch Parlement een gewezen activist, een oud-ver
oordeelde, voor wiens harde slagen Jaspar heeft gebeefd, naar wiens
woord alle politieke leiders hebben geluisterd. Dinsdag heeft Vos ge
vreesd en ontegengesproken tot heel het Belgisch Parlement kunnen
herhalen, datgene waarvoor hij tien jaar geleden nog in de gevangenis
zat. En van de banken van degene die de Vlaamsche beweging gestreden
hebben onder de leuze Wordt rijk», heeft Sap, de man van «De(n) Stan
daard» een volle uur geredevoerd om te zeggen en te herhalen dat de
groep en de gedachte van de Vlaamsche nationalisten bezig waren heel
Vlaanderen te veroveren, en het antwoord van Jaspar is niet het ant
woord geweest van den hooghartigen premier, maar veeleer den nood
kreet van een oud, versukkeld man, die alleen met aller medelijden
voortleven kan...
Wat een afstand tusschen z'n optreden daags te voren en z?n rede in
de Kamer. Wat een verschil tusschen z'n diktatoriale regeeringshervor-
ming en z'n smeekbede om vertrouwen en goeden wil
Teekenen van verval
Wellicht In elk geval teekenen van zwakheid, van onmacht, eerste
verschijnselen van een kwaal die in den volksmond de vallende ziekte
heet.
DE ONTVANGST VAN DEN KONING DOOR DE VLAAMSCHE STUDENTEN fE LEUVEN. 4 a 500 studenten
stonden in de Tiei schestraat. Ze droegen allen op hun pet het geel briefje met 'n zwarten leeuw en 't vol
gende opschrift «In Vlaanderen zelfbestuur Denk aan Katalonië». Bij den doortocht van den Koning
en de Koningin klonk het uit honderden monden «Oranje boven, Oranje boven», gevolgd door het Wilhel
mus en den Vlaamschen Leeuw.
Dit historisch dokument werd ons welwillend door «La Nation Beige» medegedeeld.
fZal
fnd, de
Jjiti eke
lA/ii
Jaspar er nog aan ontsnappen, nu de moeilijke financieele toe-
de ekonomische krizis en vooral de militaire wetsontwerpen den
ptieken hemel zoo gevaarlijk dreigend komen bewolken
Wij gelooven het niet. Geen der Brusselsche-Belgische gazetten ge-
nog en de voorzitter van den liberalen Senaatsgroep heeft ons
jiOrd ontstolen het is het einde».
En daarna
Kameraden,
Op den dag van Jaspar's uitvaart, begint de Vlaamsche Kermis
Zorgt er voor dat ge paraat staat.
Als alles ons niet bedriegt zal 't binnen kort zijn.
SAP Vlaanderen heeft geen vertrouwen meer in ons, het gelooft
niet meer in de verklaringen van de regeering. Vlaanderen wil daden. De
verklaring van den heer Jaspar zal tot niets dienen en zal onthaald wor
den met ongeloovigheid en misprijzen.
MATHIEU Wij zijn bereid u vrij het Vlaamsch statuut van Vlaan
deren te laten regelen. Laat ons het Fransch statuut van Wallonië rege
len zooals wij willen (Levendige toejuichingen bij de socialisten, bij de
VI. Nat. en op versch. banken rechts.)
(Beknopt verslag.)
De heer Vos. Het reglement van
de Kamer laat niet toe dat een lid
een ander lid intcrpelleert. Met
mijn interpellatie tot den eersten
minister bedoelde ik eigenlijk den
heer Sap aan het woord te krijgen.
(Gelach.)
Van de tegenstrijdigheden tus
schen den Standaard en de daden
van de regeering zou een bloemle
zing te maken zijn. Merkwaardig is
de vasthoudendheid van den Stan
daard in zijn campagne, en de on
verzettelijkheid van den heer Jas
par, die vandaag nog een wijziging
in zijn ministerie heeft gebracht,
wijziging welke bijna een provocatie
is voor den heer Sap.
Ik zal hier niet doen aan aanha
lingen, ik zal enkel aanhalen de re-
geeringsverklaring van 1929, waarin
de heer Jaspar veel over de Vlaam
sche kwestie sprak. Zeer verwonder
lijk, want in zijn verkiezingscam
pagne had hij er geen woord over
gelost. Maar na de verkiezing hield
hij verschillende tafelreden dat hij
't heele Vlaamsche vraagstuk zou
oplossen in één, twee, drie, nog vóór
1930. Het was omdat de verkiezings
uitslagen toonden dat de Vlaamsche
nationalisten waren versterkt, en
omdat in alle andere partijen in
Vlaanderen het Vlaamsche vraag
stuk scherp werd gesteld.
Aan die regeeringsverklaring kun
nen wij ons houden. Wij zullen de
rede van den heer Jaspar in den
«Cercle Gaulois» terzijde laten. Pas
twee jaren later werd zij terecht ge
wezen.
De regeeringsverklaring nu was
ingegeven door de versterking van
onze gelederen, door de groeiende
onrust en ontevredenheid in het
Vlaamsche land, waardoor de eeuw
feesten wel eens zouden kunnen
vertroebeld worden. Deze ontevre
denheid moest gesust worden.
De Vlaamsche Kamergroep had de
Vlaamsche kwestie gesteld. Minister
Heyman was in West-Vlaanderen
gaan verklaren dat van deelneming
aan de eeuwfeesten geen sprake zijn
kon zonder genoegdoening aan de
Vlamingen. In denzelfden zin sprak
de heer Van Cauwelaert op politieke
vergaderingen. Na de verkiezingen
zijn die gekozenen van de Vlaam
sche groepen bij den heer Jaspar op
regeling van het Vlaamsche recht
gaan aandringen. De regeering gaf
toe dat sedert jaren de Vlaamsche
kwestie gesteld was en dat het
vraagstuk in zijn geheel en tot be
vrediging van alle Belgen moest op
gelost worden. In het bestuur was
er geen nieuwe wet noodig, zeide de
regeering. De beginselen van de wet
van 1921 konden ongewijzigd blij
ven en daar was dan nog het ko
ninklijk besluit dat het gebruik van
een van beide landstalen regelde.
En de heer Houtart zou alle amb
ten kunnen splitsen indien het ge
vraagd werd. De regeering zou de
interministrieele commissie inrich
ten die de leemten in de wet van
1921 zou onderzoeken, en verbete
ringen zou kunnen voorstellen. De
commissie diende vijftien maanden
geleden haar verslag in.
In rechtszaken, zegde de minister,
was alles in orde wat de strafzaken
betreft. Dat was al te optimistisch.
Men ga maar eens na wat de toe
standen in Brussel zijn, en overal
elders. De wet van 1873 wordt nu
nog niet nageleefd. De burgerlijke
procedure alléén moest gewijzigd
worden, naar het scheen.
De legerwet de wet van 1928 zou
nog verder geëxperimenteerd wor
den.
In t onderwijs de universiteit
van Gent werd vernederlandscht,
omdat men wist dat deze hervor
ming rijp was van vóór den oorlog,
omdat ze leefbaar was, omdat de
boycot er was.
Verder zou het regime aangepast
