mm
Als Cyriel Buysse herdenking volledig geslaagd
IMM2R
Jean-Claude Vanden Eynden musiceren is muziek dienen
Tentoonstelling
Georges Teugels
FIRMA DELDI
Matthijs Piet
Fabricatie voor zuiderse gerechten, kroketten en
delicatessen
Specialiteit van diverse lasagne
Import verse ansjovis
Artisanaal bereid
Levering gratis
Gentsestraat 99, Burst tel. 053/62 70 09
16 Nieuwe Gazet van Aalst 19 november 1982
Koningin Elisabethwedstrijd 1964. Tussen de finalisten een frele jongen
van amper zeventien, weggelopen uit een roman van Frederik Van Eeden,
een dromerstype, wellicht thuis in de wiskunde en de poëzie. Hij is goed
voor een derde plaats en voor de wetenschap dat zijn bekroning hier
slechts een mijlpaal, een brug, geen eindpunt is. Hij werkt doordacht en
zonder veel ruchtbaarheid verder. En wat blijkt nu, een paar tientallen
jaren later in de platenwinkel liggen pianostrio's van Mozart met zijn
naam en duo's in samenwerking met Peter Zazofsky. Hij beweegt zich
even vlot in een symfonisch werk als in de kamermuziek. En een concert
is voor hem geen klusjeswerk maar een heilige opdracht. Zijn optreden in
Aalst voor «Pro Arte» bevestigd dit.
De dromer uit Van Eeden is een zelfbe
wuste man geworden die weet wat hij wil.
En wat hij wil is de muziek dienen. Niet
centrum van de belangstelling zijn maar
medium voor de wil van de componist.
Er ligt geen partituur die hem afleidt van
de kern, terwijl wij alle moeite hebben om
drie verzen van Van Ostayen uit het
hoofd te leren. Zijn programma tast bijna
de hele muziekgeschiedenis af, was daar
niet het ontbreken van Haydn of Mozart.
Het is maar een detail maar het valt op
dat hier de laatste jaren geen enkele pi
anist hun stem heeft laten horen. Is hun
muziek dan te moeilijk, te weinig spec
taculair
Glenn Gould, de controversiële Canade
se pianist die onlangs overleed, was een
van de eersten om Bach op klavier te
spelen, verdienstelijk werk en toch te
gennatuurlijk. Je hoort immers in de
toonladders niet het heldere trillen van
het clavecimber. Het pedaal van de piano
moet uiterst behoedzaam worden aan
gewend en de tegenstelling hard-zacht
moet enigszins beantwoorden aan de re-
gisterwerking van het clavecimbel.
Bachs tweede partita in ut mineur BWV
826, qua vorm gelijkend op de suites, een
rij dansen, wordt door Vanden Eynden
sereen, bijna stoïcijns, maar niet onge
voelig vertolkt. Er is de roerloosheid van
een bergmeer en het capricio brengt een
dartel element. Wie zei ook weer dat
Bach zo stroef is en zo zwaar Zelfs
algebra kan muziek zijn.
Bach als aperitief. En daar verschijnt
Beethoven, de koppigheid, de kracht. Elk
van zijn grote sonates is een poëziebun
del. Wat hem ergert, kwelt, blij maakt,
ontroert, vindt een uitweg in zijn noten
De muziek die losgeslagen lijkt uit één
ademtocht is bedachtzaam en met kriti
sche zorg neergeschreven, groeiend
vanuit een paar kiemen. Vanden Eynden
heeft in de Waldsteinsonate meer oog
voor opbouw en evenwicht dan voor
rondstrooien van emoties via gelaatsuit
drukking en spel van gebaar. Zelfs de
momenten van stilte spreken hun eigen
taal
«De piano (een nieuwe, halve Bösendor-
fer) is nog wat groen, zegt de solist tij
dens de pauze, maar het Aalsters publiek
is een stimulans».
Het tweede deel van de avond wordt be
heerst door de wals. Chopin gaat voorop.
Vier van de vijf geprogrammeerde wal
sen staan in mineur. Vanden Eynden
kiest dan ook voor broosheid en kwets
baarheid boven geschitter, en wie een
parade verwacht staat voor schut.
De arabesken van Schulz-Evler op het
Blauwe Donauthema van Strauss bevat
ten veel noten, maar weinig muziek. Hier
is een goochelaar aan het woord in een
Biedermeierkader. Is dit ernst of paro
die Voor mij mag het, maar het blijft een
exemplaar uit het rariteitenkabinet.
Liszt blijft zichzelf trouw Terwijl Chopin
zijn walsen'orgarfisch opbouwt, zijn die
van Lizst een bloemlezing van snufjes en
vondsten, vaak gekunsteld en zonder sa
menhang. Maar Vanden Eynden redt het
door de duivel te bezweren en de pianis-
tieke kwaliteiten bloot te leggen.
Slotpunt en klapstuk van het concert is
Ravels «La Valse» Het Werk is een
transscriptie van orkest naar piano. Van
de vertolker wordt verwacht dat hij het
hele orkestpalet laat zingen, de uiterst
nerveuze wisseling van climaxen en anti
climaxen aanbrengt, de angstdroom van
de dood van een tijdperk uitbeeldt. Van
den Eynde geeft de wals een tragische
ondertoon en een geweldige motoriek
die uitloopt op een ontlading als een wer
velwind.
Een genie aan de vleugel Neen. een
gewetensvol dienaar van de muzen.
(W.D.B.)
Het Gezin van Paemel door De Catharinisten:
Laten wij eerlijk blijven in onze beoordeling en een net onderscheid maken tus
sen het stuk en de opvoering. Waar het toneelwerk, sterk tijdsgebonden, zowel
qua stijl, taal en opbouw hopeloos onder het stof zit, geven wij met vreugde toe
dat de opvoering ervan meer dan verdienstelijk is. Eenvoudige maar eerlijke
productievisie, verzorgde inkleding en vooral een goede vertolking zorgen er
voor dat de Catharinisten slagen in hun opzet: een waardige herdenking van
Cyriel Buysse (1859-1932).
een moderne visie te willen opdringen
Wijselijk heeft de regisseur Herman
Slagmulder zich onthouden van het
zoeken naar kusntgrepen om het stuk
te verjongen; het zou alleen maar de
nadruk gelegd hebben op de veroüde-
ring. Integendeel: door het geheel in
te kleden in een onvervalste retrostijl,
konsekwent doorgedreven, zoals in
het decor in vergeelde fotostijl of
zoals de teksten bij de diamontage in
ietwat melodramatische zwaartillende
1900 stijl, heeft Herman Slagmulder
bewezen de verouderde thematiek te
willen aanvaarden en de kijkers een
ongeschonden visie te willen geven op
wat het ontluikende Vlaams Toneel
geweest is. Door de randcommentaar
tussen de bedrijven, gebonden aan de
geslaagde diamontage, werd de juiste
verantwoording van de tijdsgebonden
tragiek en waarde van het stuk verdui
delijkt.
Heel even bij het begin van de opvoe
ring vreesden we dat deze retrostijl
ook de speelwijze van de vertolkers
aangegrepen had. Gelukkig of
ongelukkig was dit maar te wijten
aan een enkele vertolkerAntoon Van
Nuffel; te theatraal in zegging en
gebaar; waar zijn physieke aanwezig
heid ruimschoots voldoende ware
geweest om de Eduard aanvaardbaar
te maken. Nou, een ramp was het hoe
genaamd niet. Maar tussen het
sobere, korrekte spel van de overige
vertolkers viel het wel op. Want het
dient gezegd, dat op die één uitzonde
ring na, de ganse cast zeventien in
totaal op een zeer behoorlijk niveau
Buysse zal voor mij steeds een contra
dictie in se blijven. Is het niet zó blij
ven. Is het niet zó dat dit de man
geweest is die het zuiverst de vlaamse
volkstypen doorgrond en uitgebeeld
heeft ondanks het feit dat hij zelf eer
der aristocraat van afkomst en levens
stijl was Was dit niet de man die het
betreurde niet in het frans te schrij
ven En was dit toch ook weer niet de
man die in de keuze van zijn stof en in
de behandeling van de taal karakteris
tiek Vlaams is geweest Misschien
ligt in deze contradictie zowel de
waarde als de veroudering van
Buysse's werken. Omdat hij voor
Vlaanderen schreef was hij gebonden
aan thema's die niet boven het enge,
achterlijke «arm Vlaanderen» der
eeuwwisseling uitstaken. De thema
tiek van het harde plattelandsleven,
waar dorpsadel en geestelijkheid een
vernietigende heerschappij voerden,
moest noodzakelijkerwijze verouderen
naarmate de ontvoogding van het
vlaamse volk zich voltrok. Anderzijds
blijft hij een meesterijk schilder, zij het
dan in strakke realistische stijl, van
een tijdsbeeld. Niet de verhouding
boer-baron bepaalt nu de tragiek van
«Het Gezin Van Paemel» maar wel de
tragedie van de mens in die tijd
onderdanige bekrompenheid en valse
fierheid in onwetendheid; Kerk en
Vaderland tot ter doodgeestelijk en
lichaamlijk
Dat wij deze dualiteit terug gevonden
hebben in de opvoering, beschouwen
wij als een juiste visie. De verleiding
kon immers groot geweest zijn dit stuk
acteerden. Het zo ondankbaar kun
nen blijven uit deze homogene vertol
king uitschieters te vermelden. Maar
ere wie ere toekomtGodelieve Buyle
als moeder Van Paemel was groots
Sober, ingehouden en vooral een
sterke communicatie met de mede
spelers Karei De Nayer als vader
Paemel was uitstekend. Vooral omdat
hij er in slaagde de geleidelijke onder
gang te beklemtonen door een evolu
tie in houding en. zegging. Opletten
nochtans: zegging moet eerst en
vooral verstaanbaar zijnarticulatie
moet ook bij stemvervorming prime
rend blijven. Jet 'De Koninck als de
misbruikte dochter: een pareltje.
Guido De Cock als Masco de pensen
jager: plankvast en uiterst vlot... Eric
De Smet als Désiré. Leo Vertongen
als de Baron... enz.... enz...
Globaal gezien verdient deze produk-
tie een waardering temeer om de alge
mene verzorging. Details hebben
belang. De Catharinisten weten dit.
(N.S.)
Voor wie de productie in Aalst gemist
heeft: een bijkomende voorstelling
wordt ingericht te Gijzegem, St.-Vin-
centius Instituut, op 26 november
Het is niet zonder reden dat het oudercomité van de gemeentelijke lagere
school van Hofstade fier kan zijn op zijn prestaties. Het slaagde er
namelijk in, en dit voor de tweede maal, het werk van kunstschilder
Georges Teugels binnen haar muren tentoon te stellen. Reeds bij een
eerste rondgang, waarbij men onmiddellijk getroffen wordt door het
warme licht dat uit elk schilderij straalt, kan iedereen merken dat men
met het werk van een grootmeester te maken heeft; de lange lijst met zijn
internationale bekroningen en grote prijzen zijn er het resultaat van.
Het boerenleven in zijn totaliteit, mens,
dier, bloem en akker, vormen de hoofd
thema's van het oeuvre van Georges
Teugels. Als geen ander verstaat hij de
kunst om met clair-obscur effecten en de
zo moeilijke glacistechnieken zijn typisch
Vlaamse boerenkoppen zodanig te be
zielen alsof ze elk moment met de toe
schouwer zouden kunnen beginnen pra
ten. Als portretschilder is G. Teugels zo
fenomenaal dat hij, alhoewel picturaal
uiterst realistisch, toch niet vervalt in de
fouten van het hyperrealisme of van de
fotografische schilderkunst. Zijn figuren
stralen stuk voor stuk een eigen karakter,
een persoonlijkheid uit, getaand door het
harde buitenleven, bezorgd om het da
gelijks bestaan. Hun gezicht vertelt ons
van hun vreugden en zorgende bekom
merdheid. De ploegende boer zien we
aan het werk in een met gouden herfst
licht overgoten mist, waaruit gelijktijdig
de dood van de natuur en de hoop op een
vruchtbare lente straalt; monochroom en
daardoor symfonisch van lichtspeling.
De forse kracht, de trouw en de waak
zaamheid van het Brabantse paard wor
den op sublieme wijze gesynthetiseerd in
schilderij. Krachtige paardekoppen met
hun zo verschillende karakters staren
ons met al hun grootsheid aan. Met ver
wondering en enigszins verbaasd werpt
de koe in een blik op de late bezoeker die
haar tijdens haar maal in de stal komt
storen Hier werkt de kunstenaar zijn
clair-obscur techniek zozeer tot een
climax dat een ongeschoold oog zou
gaan denken voor een 17de eeuws
meester te staan. Zowel de picturale
compositie als het intieme koloriet maken
voor ons de innige warmte van de stal
voelbaar
In zijn veldboeketten schept de kunste
naar met zwierige hand een vlotte en blije
atmosfeer, waaruit nogmaals zijn over
groot tekentalent en zijn uiterst beheerst
en verzorgd kleurenpalet blijkt
Georges Teugels is een artiest die ons
door zijn uitzonderlijk talent, verfijnd vak
manschap en liefde voor zijn vak laat ge
nieten van een schilderkunst van alle tij
den en voor alle tijden
Een bezoek aan de tentoonstelling is
meer dan de moeite waard.
De tentoonstelling is open op zaterdag
13 en zondag 14. zaterdag 20 en zondag
21 november telkens van 15 tot 20 u
Vrijdag 19 november (20 u - Feest
zaal Stadhuis, Grote Markt)Ceciliacon-
cert door Harmonie Hand aan Hand.
Kunstschilder Georges Teugels stelt nog
tentoon in de gemeentelijke lagere
school (Zijpstr. 49, Hofstade) op zater
dag 20 en zondag 21 november. Telkens
van 15 tot 20 u
Nog tot en met 5 december tentoon
stelling in het Oud Hospitaal «Monteyne
retrospektief».
Nog tot en met 28 november steld de
beeldhouwer Tom Frantzen tentoon in de
Belfortkelder.
Maandag 29 november in Feestzaal
Stadhuiscasinoconcert o.l.v. Octaaf
Boone. Solist Fr. Van den Bergh in het
Concerto voor hobo en snaren (Cimaro-
sa). Eveneens uitvoering van Zampa-
ouverture (Herold). de tweede suite uit
l'Arlésienne (Bizet) en Slavische dansen
van Dvorak. Presentator is Freddy Cau-
dron.
Toegang vrij. Org.«Door Eendracht
Groot».
Vuile'Mong komt met «zo is't» naar
Netwerk op vrijdag 26 november om 20
u op uitnodiging van de Culturele Cen
trale (120 fr. VV, 150 fr. kassa).
Missing
Charles Horman en zijn vrouw Beth, bei
den Amerikaanse onderdanen, wonen
reeds jaren in Santiago. Hij schrijft kin
derverhaaltjes en doet wat aan journalis
tiek voor een links-Amerikaans blad. Op
10 september 1973 zijn zij ooggetuigen
van de' militaire putch tegen Allende. Ze
besluiten zo snel mogelijk het land uit te
komen maar wanneer Beth na een laat
ste bezoek aan vrienden naar huis terug
keert is Charles spoorloos verdwenen.
Intrigerend drama van de Frans-Griekse
regisseur Costa-Cravas die op zoek gaat
naar de ware identiteit van de mens die
geen onderscheid kan maken tussen
regeren en domineren met alle middelen
die voorhanden zijn.
De film werd bekroond met de Gouden
Palm op het laatste filmfestival te
Cannes.
The Criminal
Tijdens een verblijf in de gevangenis
heeft de gangster Johny Bannion een
plan opgesteld voor een gewapende
overval op een hippodroom. De overval
slaagt, Bannion begraaft de buit en gaat
terug de nor in nadat hij verraden werd
door een gewezen minnares.
De bende leden organizeren Jhony's
ontsnappingspoging in de hoop dat hij
hen naar het geld zal leiden. Dodelijk ge
wond in een schietpartij sterft Bannion
midden in een uitgestrekt veld waar het
geld ergens verborgen ligt.
J. Losey verwerkt in deze film de mikro-
kosmos van de maatschappij. De gevan
genis wordt zoals hij bracht een manier
om onrechtstreeks de machtsverhoudin
gen te beschrijven er zijn meesters en
slaven, uitbuiters en uitgebuitenen.
Class 1984
Pseudo-punkversie van opstandige leer
lingen die hun woede willen koelen op
hun leraar maar die achteraf net iets
wraakzuchtiger is om het laken naar zich
toe te trekken.
Taps
In de militaire akademie te Bunker Hill
raken jonge miliciens in de clinch met
immobiliënverkopers.
Koud geserveerde soep over pattrio-
tisme en opstandigheid.
Programmatie
Ik vind 00 dégoutant 0 onbelangrijk X
matig XX goed XXX zeer goed XXXX niet
te missen
Feestpaleis Palace
La dance du lion 0 Class 1984 0
Giselle 00 Taps X
Missing XXXX
The Criminal (op zondag eerstkomend in
de stadsfeestzaal te 20.00 u. in organi
satie van antrakt CAN
Familiefoto: «De Catharinistenmet de opvoering Het gezin van Pamel». (OJ)
