Erembodegem solidair met Juliana Staels
HOMELITE De specialist
in ijzerwaren
en gereedschap.
BEKAERT
ijzerwaren en gereedschappen
Een nieuwe
Meute
benzinemotor!
BRUSSELBAAN 108, 1790 AFFLIGEM - TEL. 053/66 40 11
R00DKRUISSTRAAT 1, 9160 HAMME - TEL. 052/47 22 32
Afdeling tuin
enorme' keuze in alle types van gras
maaiers en zitmaaiers.
Black Decker, Honda, Suffolk, Dyna-
mark, Stiga, Brill Electrisch, Benzine
Marazini-Queen Gorden.
Aan onze allerbeste voorwaarden.
Onze grasmaaiers worden steeds ver
kocht «klaar voor gebruik» gevuld met
olie en benzine.
Verdeler Bekaert-draad.
de
grasboerdsniider
ST-100
met
Nieuwe Gazet van Aalst 29 april 1983 9
In 1978 vertrok Juliana Staels als lekehelpster-verpleegster naar een der
armste landen op onze wereldbolHaïti. Van maart tot juni is ze nu voor de
tweede keer met verlof in haar geboortedorp. Daarna vertrekt ze opnieuw. De
bezieling van deze jonge vrouw maakt in Erembodegem, terecht, indruk. In een
boeiend gesprek vertelde zij ons dat de steun van bonderden mensen uit bet
dorp, ook van vele onbekenden, haar echt deugd doet. Zij koos voor een radi-
kaal engagement bij de armsten der armen en vertelde ons wat meer over het
hoe en waarom.
Erembodegem, Hogeweg 102: een
huis in de rij. Uw verslaggever twijfelt
even en spreekt Juliana met 'Zuster'
aan, maar dat verbetert ze gauw. Ze is
geen religieuze, hoewel de evangeli
sche inspiratie een van de motieven is
voor haar werk in de Derde Wereld. De
voorgeschiedenis van deze keuze
verhaalt ze op een rustige manier: «Ik
liep hier school in de Kloosterschool,
daarna bij de Dames van Maria en
later studeerde ik voor verpleegster in
het St.-Geertrui-instituut te Gent.
Ondertussen had ik al gewerkt bij de
Roodkapjes en bouwkampen meege
maakt met de Bouworde, o.m. in de
Portugese armenwijken. Ik vond werk
in een psychiatrische instelling in
Juliana Staels werkt al vier jaar tussen
de armen van HaïtiIk wil met hen een
stuk weg afleggen naar bevrijding».
Melle en volgde later nog lessen in het
Tropisch Instituut te Antwerpen.
Uiteindelijk vertrok ik dan naar Haïti,
in een ontwikkelingsprojekt van de
missie van Scheut. Waarom Ja... ik
vind aandacht voor mensen belang
rijk, ook vroeger al in jeugdbeweging
en Bouworde. Ik wil een stuk leven
geven aan anderen, me sociaal enga
geren. Een politieke motivering speelt
ook zijn rol: alle mensen zijn gelijk
waardig, ieder menselijk bestaan
heeft recht op ontplooiing, en daar wil
ik dan ook aan werken. De evangeli
sche motivering ligt in dezelfde lijn
meehelpen aan de bevrijding van
mens en wereld, konkreet nu in Haïti
hoewel de keuze van dat land niet
op voorhand vast lag».
Juliana Staels werkte al 2 keer 2 jaar
in het noordoosten van Haïti, in een
sociaal-medisch-sanitair projekt. Als
verpleegster is ze in Derac 6.000
inw.) verantwoordelijk voor een dis-
pensanum, dat zowel preventief als
kuratief bedoeld is. Er werd een hospi
taaldorpje gebouwd, waar zieken kun
nen verblijven met hun familie. Ze
staat in voor de aankoop en verdeling
van medikamenten en didaktisch
materiaal. Daarnaast zorgt ze ook voor
de opleiding van jonge Haïtianen tot
gezondheidswerker of t.b.c.-agent.
De inlandse taal, het Creools, heeft ze
ter plekke geleerd. Het is geen groot
schalig projekt, maar een aktief cen
trum dat, via de vorming en begelei
ding van de negerbevolking, door
dringt tot dè-meest geïsoleerde dor
pen soms tot 8 9 uur paardrijden
ver gelegen in die bergachtige streek.
De mensen hebben er niets, mogen
zelfs geen lapje grond bewerken. De
bevolking wordt er, al tientallen jaren
lang, uitgezogen en geterroriseerd
door een aantal rijke families, groot
grondbezitters en president 'Baby-
Doe' Duvalier. In januari bracht de
NGvA nog het relaas van P. en A. De
Ceukelaire, die in de hoofdstad Port-
au-Prince drie weken 'werkvakantie'
doorbrachten bij pater Luk Lannoo
De toestand in de provincies is niet
veel rooskleuriger...
De armoede en het leger:
ze zijn overal
Hoe J. Staels die overgang van ons
komfortabele Westen naar een straat
arm Centraal-Amerikaans (ei-)landje
ervaren heeft: «Je wordt er wel op
voorbereid, maar het blijft een schok.
Onvoorstelbaar. Het duurt een tijd
voor je die ellende verwerkt hebt, want
het tart echt iedere verbeelding. Die
mensen hebben werkelijk niets.
Geloof me, als je voor de eerste keer
iemand écht van de honger ziet ster
ven, en je kan er niets aan doen... dat
is hard. Die mensen werken 10 tot 12
uur per dag in de sisal-plantages van
de grote landeigenaars, zwaar labeur.
Ze krijgen er een hongerloon voor.
Velen proberen het in de hoofdstad of
in het buurland, de Dominicaanse
Republiek, en daar vergaat het hen
niet beter. Soms komen hier bezoe-
MIMUAMiM
kers die hun tocht door de krottenwij
ken halfweg moeten stopzetten het
kontrast tussen die ellende en onze
levenswijze... Als ik nu thuiskom en
zoveel over de krisis hoor praten... Ik
besef wel dat bvb. werkloosheid hier
een serieus probleem wordt, toch krijg
ik soms de indruk dat diegenen die het
meeste klagen er nog het minste van
voelen. Als ik dan Haïti denk, stormt
het soms binnen in mij maar 't is
hier moeilijk bespreekbaar...».
Haïti is een diktatuur, die meedogen
loos optreedt tegen ieder die de be
staande (wan-)orde zou kunnen
bedreigen. Wij lezen erover in de kran
ten, horen het over radio en TV,
Juliana maakt het al jaren van dichtbij
mee. Hoe het leger, en vooral de
onkontroleerbare privé-milities, overal
de mensen koest houden. Aanslagen,
ondervragingen, willekeurige arresta
ties, folteringen, «verdwijningen»...
het is realiteit. Meestal treft men de
meer bewuste mensen uit de eigen
bevolkingdikwijls katechisten en
gezondheidswerkers die door buiten
landse ontwikkelingshelpers en mis
sionarissen gevormd en begeleid wor
den. Zo'n medisch-sociaal projekt is
immers een hefboom tot bewustma
king en bevrijding, en dat weten de
machthebbers ook. Samen met de
armoede heerst daarom overal de
sfeer van terreur en militarisme. De
stiltes op dat moment van het gesprek
spraken voor zich.
Erembodegemse steun doet deugd
Juliane Staels blijft nu tot eind juni in
Erembodegem, thuis bij moeder en
zus. Ze zoekt vrienden op, leest veel,
volgt op TV vooral de aktualiteit,
spreekt voor scholen en verenigingen
die haar dat vragen, neemt voor het
projekt ook kontakt op met 11.11.11
en Broederlijk Delen.
Over dit laatste zegt ze: «Er zijn nu
mensen die wat ze voor Broederlijk
Delen spaarden aan mij komen geven.
Dat mag natuurlijk, maar ik vertel het
altijd opnieuwons projekt in Haïti
krijgt inderdaad steun van 1111.11,
Broederlijk Delen, Duitse en Neder
landse vastenakties, enzomeer Dat
geld bereikt echt wel zijn bestemming,
en niet alleen bij ons I»
Daarnaast krijgt Juliana heel wat
spontane steun uit Erembodegem
«Van honderden mensen, waaronder
velen die ik eigenlijk niet persoonlijk
ken Dat doet enorm deugd, want het
is nodig dat je je gesteund weet.
Erembodegem levert financiële steun,
parochiaal maar ook van veel indivi
duele mensen, soms. ook boeken en
muziekkassettes, brieven van heel wat
mensen, van schoolgaande jeugd en
zo. Die steun, die interesse is voor mij
een echte hulp»
«Van de mensen ginder», zegt ze,
«kunnen wij toch nog wat opsteken.
Hoe arm ook, ze zijn enorm gastvrij en
dankbaar. Ze staan open voor ieder
een. zijn onderling zeer spontaan soli
dair, en ook ze hebben het geduld om
andermands problemen echt te
beluisteren. Ze leven echt mee met
hun medemensen; zo vragen ze bvb.
geregeld hoe het hier thuis gaat, of ik
al post gekregen heb, ze doen de
groeten aan mijn familie als ik met ver
lof ga, enz. Ook al kennen ze hen hele
maal niet, en weten ze niet eens waar
België ligt, ze voelen zich verbonden
Die dingen missen wij hier toch een
beetje».
Juliana Staels voelt zich al een Haï-
tiaanse Vlaming, ze is gelukkig in haar
engagement. «Om met die mensen op
weg te gaan», voegt ze er nog aan toe,
«moet je eerst hun vertrouwen win
nen. Dat vraagt een langdurige inzet,
maar het loont ook al moeten we
dikwijls van nul beginnen. Ik ga er in
ieder geval mee door». En zo te zien
laat de Erembodegemse achterban
haar ook nog met in de steek, (k.n.)
BB 800 - een
forse, krach
tige maaier
met een 3,5
PK viertakt
Briggs
Stratton
motor.
'M.
