VAKA tegen raketten en schijnheiligheid
5
stralend urn
8 Nieuwe Gazet van Aalst 21 oktober 1983
Het zal wel «pendelen voor vrede» zijn, zondag, als zich ook vanuit Aalst een stroom anti-raketbeto
gers naar Brussel begeeft. Kommentatoren zullen het maandag over het «geweten van de natie» of
over «naïeve dagdromerij» hebben, maar eraan voorbij gaan kan niet. In de zogenaamde kernwa-
penvrije gemeente Aalst wordt het plaatselijk VAKA-komitee eerder tegengewerkt door het stads
bestuur dan ondersteund, maar dit neemt niet weg dat tal van middenstanders de affiche goed
zichtbaar in hun winkel kleefden, dat vakbonden en verenigingen allerhande informeren en mobili
seren tot zelfs VAKA er duizelig van wordt, dat... 23 oktober tóch komt. Dit blad had een uitvoerig
gesprek met een afvaardiging van het plaatselijk VAKA-komitee.
Terwijl ik dit gesprek uittik, wordt me
telefonisch nog op het hart gedrukt
dat VAKA(-Aalst) als dusdanig niets te
maken heeft met het ongeordend affi
cheplakwerk waarvan men het resul
taat op elektriciteitspaaltjes en zelfs
bushokjes kan zien. Als de politie dus
over mijn schouder mocht meelezen,
dan mag men daar noteren dat VAKA
zelf voor dat sluikplakken niet verant
woordelijk is. Met gerust gemoed kun
nen we dus de foto van onze woord
voerders (Dirk Lammens, Miep Brac-
keva en Jos Gavel) gewoon hierbij
voegen, zoals voorgenomen.
Het gesprek zelf. Donderdagavond
zes uur in de Wereldwinkel, waar het
sekretariaat van VAKA-Aalst geves
tigd is. Terwijl geregeld verse Tanzania-
koffie gezet wordt, gaat het relaas
over een dubbelbesluit in Evere en
dubbelgezichten in Aalst, typisch Aal-
sterse feiten, over VAKA zelf en over
raketten...
Zonder raketten geen vredesbeweging
Het is een feit dat de voorgenomen in
stallatie van nieuwe atoomwapens (de
«raketten») in West-Europa de vredes
beweging een sterke en massale ach
terban bezorgd heeft. Maar ook orga
nisatorisch moet je een onderscheid
maken. Zo is het VAKA (Vlaams Aktie-
komitee tegen Atoomwapens) een in
maart '80 opgerichte koepel binnen
het O.C.V. (Overlegcentrum voor de
Vrede). Het VAKA is een permanent
overlegkomitee tegen de atoomwa
pens
Ik herinner mij nog de betoging in december '79
tegen de neutronenbom.,..
Ondanks nauwelijks één maand voor
bereiding (het komitee waar later het
VAKA zou uit groeien kwam pas de
eerste keer samen op 12 november
'79) kwamen toch 70.000 mensen
naar Brussel Vooral na de betoging
in 1981 waar zowat 200.000 mensen
tegen de kernraketten (en voor ontwa
pening in het algemeen) op straat
kwamen, is het VAKA verder uitge
groeid. Verenigingen die erbij aanslui
ten moeten minstens in drie provincies
uitgebouwd zijn, en partijen worden
geweerd Behalve de vredesorganisa
ties (Pax Christi, I.O.T IKOVE,
Vrede,...), Socialistische Solidariteit,
OXFAM, Elcker-lk die er van bij het
begin bijwaren, zie je nu ook Kriste
nen voor het Socialisme, Wereldscho-
len, VIA, Kommumstische Jeugd,
Jongsocialisten, M.J.A., Medici tegen
Atoomwapens, en andere ik heb het
lijstje niet bij op 't ogenblik.
Van wanneer bestaat VAKA-Aalst eigenlijk
wel Het geheugen is een zeef...
Van in maart '80. Het is wel zo dat we
hier al met een vredesaktie-traditie
zaten Sinds 1977 werden er alterna
tieve 11 -novemberherdenkingen (fak
keltochten) ingericht, aanvankelijk
een initiatief vanuit Humanistische
hoek Sinds 1980 organiseert VAKA-
Aalst deze fakkeltochten. Deze traditie
verklaart voor een groot stuk waarom
hier in Aalst de vredesaktie ruimer
opgevat wordt dan de loutere kernbe-
wapeningsproblematiek In de meeste
gemeenten is dat niet zo Ook is het zo
dat de «fakkeltochten» als aktietip
door VAKA-nationaal aanbevolen wor
den; dat idee kwam van Aalst uit
Wat is de bedoeling van zo'n plaatselijke komi-
tees
Natuurlijk schakel zijn in mobilisatie
kettingen, zoals nu voor de betoging
van 23 oktober. Er is trouwens een
vlot systeem van interne kommunika-
tie Anderzijds is er naast die informa
tie- en mobilisatiefunktie ook een taak
naar het beleid toe. Dat zijn dan meer
bepaald de gemeenteraden en parle
mentairen van de streek. Het is
immers zo dat er wel een volksmeer
derheid tégen de raketten is gekant,
maar dat deze meerderheid zich
(nog niet politiek vertaald heeft. Via
het trachten kernwapenvrij verklaren
van gemeenten, moties en enquêtes
willen we hiertoe bijdragen.
Misschien straks even kijken naar de resulta
ten tot nog toe. Eerst wou 'k toch graag weten
wie er zoals deel uitmaakt van VAKA-Aalst.
Er zijn vertegenwoordigers van een
ruim aantal organisaties (Jebron,
Wereldwinkel, Agalev, SP, Humanisti
sche Jeugd, Gastarbeiderswerking,
Kommunistische Jeugd,... om maar
een paar voorbeelden te noemen),
maar meer en meer komen ook ge
woon individueel geïnteresseerden.
Behalve nu sinds kort Chiro zijn de
eigenlijke jeugdverenigingen er maar
weinig bij betrokken. Ook uit het
onderwijs komen tot nog toe geen
afgevaardigden (wel individueel-geïn-
teresseerden), hoewel er daar toch
wel belangstelling is. Een minder
goede relatie hebben we met de vere
nigingen van 't Groen Kruis, met uit
zondering van de K.A.J.
Hoezo
Het is een feit dat men in het A.C.W.
plaatselijk in Aalst nogal verdeeld
denkt, en niet op dezelfde golflengte
zit als het A.C.W. nationaal, dat de 8
ordewoorden onderschrijft. Typerend
is dat op de startdag van het A.C.V. in
Aalst een uur uitgetrokken werd voor
de vredesproblematiek waar iemand
als Nic Leynsse kwam stellen dat
VAKA voor eenzijdige ontwapening
is...
Wat niet juist is
Zeker niet We zijn wel voor het zetten
van beperkte eenzijdige stappen om
uiteindelijk tot wederzijdse ontwape
ning te komen Hoe geraakt men
anders uit die waanzinnige bewape
ningsspiraal
De partijen, op welke kan je rekenen
In Aalst zijn dat helaas de oppositie
partijen Eddy Cockuyt is het enige
raadslid van de meerderheid dat het
VAKA-platform ondertekend heeft.
Wat de Volksunie meer bepaald
betreft is het momeneel zo vroeger
was dat anders dat Jan Caudron
(die onze standpunten genegen is) in
eigen naam moet spreken, wegens
verdeeldheid in zijn partij. We moeten
nog opmerken dat in plaatselijke
VAKA-komitees partijen wel aktief
kunnen meewerken, wat nationaal niet
zo is. Van de gemeenteraadspartijen
is dat dus enkel de SP momenteel.
Die dan nog weinig aanwezig is.
(Vier sec. stilte) Dat is iets anders.
Hebben jullie sukses bij de bevolking
We mogen zeggen dat een groot deel
van de bevolking achter onze aktie
staat. Dat blijkt niet alleen uit de zeer
talrijke affiches voor winkels en bij
partikulieren (weet je dat er voor gans
Vlaanderen nu al 600 000 affiches
weg zijn, tegenover 300.000 in
1981 maar ook uit het grote aantal
aktiviteiten die de verenigingen op
zichzelf inrichten. Toch moesten we
vaststellen dat onze vredesdag (8 mei
1982) met zijn overdaad aan debatten
geen meevaller werd. Enkel het kin
derprogramma in Netwerk en de
tekenwedstrijd (waar vele scholen aan
meededen) vielen mee We denken
dat de debat-formule het afgedaan
heeft. Een volgende Vredesdag zal er
dan ook anders uitzien
.Ook de fakkeltochten brengen toch maar hoop
"en al 300 mensen op de been
Ja, maar vorig jaar waren er toch 450.
Vergelijk met de 500 in Gent...
Natuurlijk speelde hier mee dat Dr. De
Loof, die nadien in de Madeion sprak
over zijn boek «En niemand hoort je
huilen», toen in het brandpunt van de
belangstelling stond. Ook de pers-
bond heeft serieus meegewerkt, door
op de dag zelf de persprijs aan Dr. De
Loof te overhandigen.
Waarom richten jullie nu geen informatie- of
Op de gemeenteraad van 27 september deelde
de burgemeester toch mee dat op de Vrijetijds-
beurs een plaats was voorbehouden voor het
VAKA
Niets is minder waar. Op de opening
van de beurs kregen we van schepen
Bourlon een formeel verbod om ook
maar één affiche op te hangen Dat
dit toch gebeurde is te danken aan
een groot aantal standhouders, die op
hun eigen stand een affiche toelieten.
Het stadsbestuur heeft geen enkele
verdienste, wel integendeel.
Op diezelfde gemeenteraad werd een motie
unaniem goedgekeurd waarin de gemeenteraad
zich principieel kant tegen het vervoer, de op
slag en de aanmaak van kernwapens op zijn
grondgebied.
Dit was een sterk afgezwakte motie
Men heeft geweigerd tegelijkertijd aan
wil tegenhouden waarmee men niet
akkoord gaat, maar wat men niet
rechtuit durft zeggen.
Waarom brengt jullie persbericht ook 11.11.11
hierbif te pas
Wel, zoals bekend heeft 11.11.11 ook
een «politiek luik», en is het niet uit
sluitend een liefdadigheidsaktie. Dit
jaar wordt in dat politiek luik opgeroe
pen tot deelname aan de Vredesbeto-
ging en worden de betogingseisen
kaderend in het streven van «vrede
door en voor ontwikkeling» overge
nomen. In Aalst is het stadsbestuur,
en meer bepaald schepen Bourlon,
hier blijkbaar niet gelukkig mee. Be
wijs is wel dat een ontwerptekst,
opgesteld door iemand van de
1111.11 -stuurgroep die werkzaam is
bij het N.C.O.S. zelf, zodanig gecen-
mobilisatieakties in, zoals in Haaltert en Den
derleeuw... Het blijft bij een paar keer aktie op
de zaterdagmarkt...
Het verschil met Aalst is dat men gin
der, gezien het kleinere bevolkings
aantal, meer op mekaar aangewezen
is en samenwerking zoekt. De verzui
ling is in Aalst toch wel een feit. Men
richt heel gemakkelijk iets in voor het
eigen publiek (de Mikisklub, K A V.
Nieuwerkerken, Jebron, Kreja, jeugd-
klub Terlinden.. de noodzaak tot
samenwerking is er niet zo direkt.
Voor de met-georganiseerden is dat te
betreuren.
Waarom is VAKA-Aalst nog nodig, als de bevol
king reeds bewust is
De invloed op het beleid is bijlange
nog niet groot genoeg, en de aktie
moet nog méér geaktiveerd worden,
ook na 23 oktober. We kunnen al ver
melden dat vanaf 11 november tot
kerstmis, elke zondag om 5 vóór 12
symbolisch bloemen zullen gelegd
worden, in gans het land, op een af te
spreken plaats. Ook in Aalst zal dat*
gebeuren
Laat het ons inderdaad nu hebben over dat
beleid. Jullie zijn allesbehalve tevreden met de
houding van het stadsbestuur...
Laat ons punt vóór punt nuchter bekij
ken, Van ons voorstel tot organisatie
van een gemeentelijke vredesweek
zijn enkel weerhouden de formele
uitroeping van «vredesweek» tussen
1 7 en 24 september, en in zekere zin
vredes-informatieverschaffing in de
bibliotheek. Dat laatste dan wel met-
sterke NAVO-propaganda, of moet
men de NAVO ook al beschouwen als
een vredesbeweging Het is precies
de NAVO die in België de 48 atoomra
ketten wil plaatsen waar wij ons tegen
verzetten 1
Er kwam niets in huis van een uitnodi
ging aan de Aalsterse verenigingen en
scholen om aktiviteiten in te richten
rond ontwapening, vrede en ontwikke
lingssamenwerking in die week. Aan
de invalswegen werd géén bord
geplaatst «Aalst kernwapenvrij», en
van enig overleg met VAKA hiertoe
was volstrekt geen sprake.
de regering te vragen hetzelfde te
doen, en men heeft niet willen oproe
pen tot de vredesbetoging van 23
oktober. Wel zweert men uitdrukkelijk
trouw aan de NATO. Alsof ons land uit
de NATO zou moeten stappen, indien
het de raketten zou weigeren
In jullie jongste persbericht staat ook wat over
de burgemeester.
Inderdaad Nochtans A.C.W.-er wei
gert hij uitdrukkelijk de platformeisen
van VAKA te ondertekenen, zogezegd
omdat ze zouden afwijken van deze
van zijn sociale organisatie, het
A.C.W Dit ondertekende zelf echter
wel die platformeisen en neemt aktief
deel aan de mobilisatie. Ofwel is de
burgemeester onwetend over deze
stellingname, ofwel is hij te kwader
trouw.
Kunnen jullie er wat op tegen hebben als een
gemeenteraad demokratisch wat anders beslist
dan wat jullie willen
Dat gebeurt precies niet Systema
tisch werd op de gemeenteraden de
publieke diskussie over de VAKA-
voorstellen geweigerd. Ofwel werden
de agendapunten verschoven naar de
(niet openbare) kommissies, ofwel
werden er afspraken gemaakt «en
petit comité» tussen de fraktievoorzit-
ters. In het algemeen moeten we trou
wens vaststellen dat men een oneer
lijke en schijnheilige politiek voert. In
vage bewoordingen wendt men sym
pathie voor de «vrede» voor, terwijl
men in werkelijkheid de vredesbewe
ging zelfs morele steun weigert.
Demokratie is wat anders dan die
schijnheiligheid
Zie je die tegenwerking ook niet in de jeugd
raad, waar ondervoorzitster Vera Van der
Borght een oproep voor de betoging eerst niet
wou ter stemming brengen, en nadien deze pas
wou bekendmaken nadat het stadsbestuur er
kennis van zou genomen hebben
Ja, \ye klagen daar ook over in onze
persmededeling. Het argument van de
«onbevoegdheid», dat gehanteerd
werd, is trouwens een dooddoener die
vooral gebruikt wordt, als men zaken
sureerd werd dat enkel het louter lief
dadige behouden is. Deze verminkte
tekst is dinsdag aan de pers overhan
digd door het Schepenkollege. Dit is
absoluut geen manier van doen
De verwachtingen voor zondag
Een half miljoen Je weet dat nooit
van tevoren. Het is te betreuren dat
we in Aalst tot geen gezamenlijke ver-
voersregeling kunnen komen zijn. Er
zijn bussen bij het ABVV (gratis), het
ACW (50 fr.), bij Chiro en mogelijks
nog andere organisaties. Wijzelf
maken die mogelijkheden wel bekend,
maar roepen vooral op om samen per
trein te gaan. Er wordt een extra-trein
ingelegd die om half een stipt vertrekt
in Aalst. Een korting van 50 wordt
toegestaan door de N.M.B.S.
Wordt er een bus ingelegd naar de Vredesbeto
ging in Nederland (Den Haag), op zaterdag 29
oktober
Ja Vertrek om halfnegen aan het sta
tion. Ticketten zijn te bekomen aan
325 fr. in de Wereldwinkel (Hopmarkt
11Aalst, 053/77 08 83).
Genoteerd. Dankjewel voor dit gesprek. Hope
lijk zonder paraplu's zondag (P.D.)
Langs de spoorlijn Aalst-
Erembodegem 1 worden treinreizigers
reeds verschillende weken geprikkeld
door dit spandoek. Cp 23 oktober ziet
U het ook in Brussel (gi)
De harde kern van VAKA rond de tafel (gi)