«REAGAN WORDT
OOIT NOG EEN
VOORVECHTER VAN
DE VREDE»
Moorsel verwelkomde
oude bekenden
Een blad oorlog en vrede
De universele bekommernis
De afgelopen week verbleef Bernard Benson auteur van o.a. «Het
Vrcdesboek» een paar dagen in Aalst. Hij logeerde bij dokter Jef
De Loof die, net als hem, ijvert voor eenzelfde ideaaleen vrije
wereld wars van enige nucleaire oorlogsdreiging. Bernard Benson
kwam naar België om er op de Antwerpse boekenbeurs «De Vredes-
vogel» voor te stellen. Dinsdagmiddag onderhield de auteur zich met
de nationale pers over zijn jongste pennevrucht. De Nieuwe Gazet
van Aalst had echter maandagavond al een exclusief gesprek met de
apostel van de vrede.
«De Vredesvogel» is een vervolg
op «Het Vredesboek». Dat werk
kan beschouwd worden als een
terreinverkenning waarmee Ben
son naging in hoeverre de men
sen bekommerd zijn om de
vrede. Zoals bekend groeide het
boek uit tot een fenomenale best
seller en daarom schreef Benson
een nieuw boek. In «De Vredes
vogel» gaat het ditmaal niet meer
om 1 kind zoals dat het geval
was in «Het Vredesboek»
maar om meer dan 300 jeugdi
gen, afkomstig uit alle landen
van de wereld. Met een vliegtuig
de vredesvogel bezoeken ze
de belangrijkste landen van deze
planeet en praten er telkens met
de staatshoofden over het vre
desvraagstuk. «Het lijkt een
onmogelijk gegeven. Een derge
lijke vredesmissie is trouwens
nog nooit eerder voorgevallen.
Ik besloot het hele ongeloof
waardige gegeven te demystifice
ren door er een boek over te
schrijven en dit op een dusdanige
wijze dat het bij de lezer neer
komt alsof de reis reeds heeft
plaatsgehad. Daarom is «De
Vredesvogel» opgevat als een
soort dagboek. Het moet de lezer
ervan overtuigen dat een derge
lijk evenement écht kan plaats
vinden. Het boek is de essentiële
link tussen droom en konkretie.
Want de reis die in het boek be
schreven .wordt, zal echt gebeu
ren. We zijn' zinnens om met een
paar honderdtal kinderen de be
langrijkste staatshoofden te
bezoeken.
Wanneer zal het projekl door
gang vinden
Benson: Als alles klaar is. Ik
voorspel echter geen data meer.
De Verenigde Naties hebben zich
ten volle achter Vredesvogel ge
zet. Zij zouden het graag zien
gebeuren in juni '85. 1986 is het
internationaal jaar van de jeugd
en men zou dat jaar graag inlei
den via Vredesvogel. Het projekt
heeft slechts 1 ambitieeen
katalysatorfunktie uitoefenen op
een beweging die uitmondt in
universele vrede.
Jij hebt ooit gezegd dat jij de
gave bezit om ingewikkelde din
gen op een verstaanbare manier
uit te leggen. Politici hebben
meestal een tegengestelde gave.
Heb jij nooit de ambitie gehad
om je in de politiek te storten
Benson Neen, want politiek kan
nooit vrede brengen. Enkel
begrip en kennis kunnen dat.
Vrede staat alleen en komt door
het hart. Toen de eerste uitgave
van het «Vredesboek» uit was en
de reakties begonnen binnen te
druppelen, toen heb ik de eerste
twintig schriftelijke reakties
waar die van president Sadat en
de paus bij waren eens naast
elkaar gelegd en ze vergeleken.
Het woordje 'hart' kwam er tel
kenmale in terug. Sadat schreef,
«Dit boek zal een verluchting
betekenen in het hart van miljoe
nen», de paus, «laat ons bidden
opdat men het hart opent voor
de vrede». Ik ben geen politicus,
ik ben noch pro-Amerikaans
noch pro-Russisch. Ik ben uit
sluitend pro-vrede». Onlangs
vroeg een hooggeplaatst Rus
sisch ambtenaar me wie ik feite
lijk vertegenwoordig. «4 miljard
mensen die niet van deze planeet
weggeveegd willen worden» heb
ik hem geantwoord.
II noemde daar Sadat en de
paus. Dat zijn belangrijke men
sen, maar de personen rond wie
alles draait zitten toch in het
Kremlin en het Witte Huis. Hoe
hebben zij gereageerd
BensonBreznjev ontving het
boek via een speciale TV-uitzen-
ding. Reagan reageerde tot dus
ver nog niet. Naarmate hij ouder
wordt zal hij er echter wel begin
nen over na te denken. Ooit zie
ik hem nog een vurig voorvech
ter worden van de vrede. Nu
heeft hij natuurlijk andere zor
gen rond zijn hoofd (Benson
doelt op de presidentsverkiezin
gen - WDG)
Indien Reagan het belang van
vrede maar begint in te zien
naarmate hij ouder wordt...
Benson (lacht)Dan is er moge
lijk nog bitter weinig tijd over
En of Maar wat ik bedoel is het
volgende. Het brengt weinig
zoden aan de dijk indien Reagan
zich pas binnen 4 jaar begint in
te zetten voor de vrede. Hij moet
het doen terwijl hij president is.
Eens president-af, verliest hij
alle macht.
Benson: Reagan is iemand die
graag in het middelpunt van de
belangstelling staat. Hij zal lie
ver de geschiedenis ingaan als de
man die de mensheid behoedde
voor zijn ondergang dan als de
man die de aarde vernietigde.
Het probleem is gewoon hem
aan het denken te zetten. Hij
moet beseffen dat hij de unieke
kans aangeboden krijgt om de
belangrijkste mens uit de ge
schiedenis te worden. En in het
boek grijpt hij die kans aan. In
werkelijkheid zie ik hem dat
uiteindelijk ook doen. Net als
Tsjernenko gesteld dat die
tegen dan ook nog niet het
hoekje om is.
Wat niet zo onwaarschijnlijk is
als het klinkt (gelach). Reagan is
dus volgens U niet het slechtste
dat de vrede kon overkomen
Benson Mogelijk is hij het beste
dat de vrede kon overkomen.
Net als de atoombom en Tsjer
nenko. Gesteld dat er in tussen
tijd geen 'ongelukjes' voorval
len.
Toen «Het Vredesboek» ver
scheen trokken sommigen uw
geloofwaardigheid in twijfel. U
heeft ooit zelf aktief meegewerkt
aan de bewapeningswedloop (hij
vond destijds het principe van
zelfgeleide torpedo's en raketten
uit en ontwikkelde de deltavleu
gel voor supersonische vliegtui
gen) en dan plots begon U te
pleiten voor vrede.
Benson Laat ons dan stellen dat
ik ten minste weet waarover ik
praat. Overigens is dat allemaal
sterk overroepen. Ik heb zelf
nooit wapens gemaakt. Ik deed
wel research en ontdekte een
aantal basisprincipes die later
gemeengoed werden. Na 1945
ging ik me bezighouden met de
ontwikkeling van komputers.
Die kan je voor heel wat humane
doeleinden aanwenden, maar
ook voor evenveel militaire aan
gelegenheden. Het is een kring
loop. Je kan nog amper iets uit
vinden dat militairen niet kun
nen gebruiken. Op een bepaald
moment heb ik mezelf halt toe
geroepen en ben uit het weten
schappelijk circus gestapt. Ik
was tot het besef gekomen dat de
mens nog niet veranderd is sinds
hij rondliep met pijl en boog.
Onze kennis is praktisch op een
gelijk peil gebleven. Deze macht
is wel een miljoen keer toegeno
men, maar niet onze kennis.
Daardoor is de basis van de
mensheid uit balans geraakt. Het
fundamentele probleem is niet de
tegenstelling oost-west, maar de
tegenstelling macht-kennis. We
hebben 3 mogelijkheden. De
kennis uitbreiden naar de macht
toe, de macht reduceren of de
weg vrijmaken voor de defini
tieve vernietiging. De eerste
mogelijkheid is niet te verwezen
lijken, de derde wil niemand.
Dus moeten we de macht reduce
ren.
U zei dat U destijds tegen de oor
log was. Maar aangezien die
situatie er nu eenmaal was,
werkte U aktief mee opdat Ame
rika de overwinning zou beha
len. Mocht er een nieuwe wereld
oorlog uitbreken, zou U dan
opnieuw zo niet reageren
Benson Neen, en zelfs indien ik
het zou wensen, zal er toch
onvoldoende tijd zijn. Wereld
oorlog II was het laatste mon
diale konflikt dat de mens nog in
handen heeft. Een derde wereld
brand zal niet meer te kontrole-
ren zijn.
Tijdens de herfst van vorig jaar
hadden er overal massale vredes-
betogingen plaats. Het ziet er
echter naar uit dat die weinig
konkreets opleverden.
BensonPolitici hebben de
macht en doen wat ze willen. Het
lijkt me weinig waarschijnlijk
dat er daadwerkelijk vrede komt
vooraleer er eens iets serieus mis
loopt. Maar het naast zich neer
leggen van de vredesbetogingen
is echt schandalig. Ondemokra-
tisch Regeringen gebruiken
trouwens elk middel om de vre
desbeweging van kommunisti-
sche gezindheid te betichten.
Wordt U in het oog gehouden
door de veiligheidsdiensten U
zal waarschijnlijk wel als een
subversief element te boek staan.
BensonNergens ziet men mij
als een subversieveling. Ik heb
ook nooit last gehad van veilig
heidsdiensten of CIA's. Wel
anders ligt het op het vlak van de
media. In Frankrijk werden er
over «Het Vredesboek» onge
veer 850 artikels gepubliceerd. In
de Verenigde Staten en in Enge
land werd het boek echter kom
pleet doodgezwegen. Anders is
het gesteld in Rusland. Daar be
steedde het belangrijkste kultu-
reel tijdschrift reeds 11 bijdragen
aan «De Vredesvogel». Nooit
voorheen kreeg 1 item er zoveel
aandacht. Indien ik niet snel een
soortgelijke respons krijg in de
Verenigde Staten word ik ginds
afgedaan als een KGB-er We
moeten er voor zorgen dat de
balans in evenwicht blijft. Met
«De Vredesvogel» gaan we de
Verenigde Staten en Engeland
echter intensief aanpakken. Met
het vorige boek was dat niet het
geval. Krijgen we aandacht, dan
is het prima. Krijgen we geen
aandacht, dan is dat geen ramp,
redeneerden we toen.
Wanneer denkt U de nobelprijs
voor de vrede te winnen
Benson: Dat is, eerlijk gezegd,
het allerlaatste waar ik van wak
ker lig
William DE GEYTER
Wie zijn steentje wil bijdragen
tot het Vredesvogei-projekt kan
zijn geldelijke steun overschrij
ven op het internationaal reke
ningnummer van Peace Bird.
Dat is 429-8072741-25.
Dinsdagnamiddag, 6 november. Talloze voorbijgangers kijken ver
baasd op wanneer doedelzakklanken het Vredeplein vullen. Ze dro
men echter niet, want het betreft wel degelijk muziek geproduceerd
door Schotlands nationaal muziekinstrument. Verantwoordelijk
voor de snerpende klanken is James Coldman. Hij vergezelt een 50-
tal Schotse oud-strijders die een bezoek brengen aan Aalst en Moor
sel.
De King's own Scottisch Sorde-
rers waren in 1944 gedurende
enkele weken gelegerd in het
Moorsels waterkasteel. Een aan
tal van hen keerde, in de herfst
van hun leven, nog eens terug.
Niet alle bezoekers maakten des
tijds echter deel uit van voorge
noemd regiment. Sommigen wa
ren ondergebracht in andere een
heden en dat verklaart waarom
de Schotten ook een aantal
plaatsen in Nederland bezoch
ten.
Het bezoek van de oud-strijders
is niet zomaar wildweg uit de
lucht komen vallen. De meesten
zijn maar simpele mensen en
hebben jaren moeten sparen
voor deze reis. Onder andere met
de opbrengst, die gepuurd werd
uit talloze fancy fairs werd het
kontinentaal bezoek ten slotte
gefinancierd.
Na bloemen neergelegd te heb
ben aan het monument van de
gesneuvelden op het Vredeplein,
vertrok de groep naar Moorsel.
Daar wachtte hen een hartelijke
ontvangst vanwege de plaatse
lijke bevolking. Het weerzien
was bijzonder ontroerend,
alhoewel sommige Moorselse
ingezetenen tot hun spijt dienden
te konstateren dat 'hun Schot
niet van de partij was. Voor veel
van de bezoekers was het de
eerste keer dat ze terug in Moor
sel aanbelandden. Zo niet voor
Sam Glasfour. Vijf jaar geleden
kwam hij al eens op bezoek bij
de mensen die hem in 1944
onderdak verschaften. Hij en
zijn echtgenote blijven nog tot
maandag in Moorsel logeren. Dit
in tegenstelling tot de rest van de
bezoekers die vorige woensdag
reeds naar hun heimat terugkeer
den
In
de late namiddag werd de
Schotse delegatie nog op het
stadhuis ontvangen waar ze als
aandenken een ets ten geschenke
kregen.
(WDG)
