Doch ik zou eens de proef op de som wil
len zetten.
In dit nieuw blaije heb ik nog geene grie
ven gevonden der werklieden, en ik zou wen-
schen dat ge eens in ons blad aan dien nieu
wen werklieden verdediger vroeg, om een
onderzoek te doen over de werkwijze, het ge
tal uren dat men werkt en hoeveel de werk
lieden winnen in 't fabriek der Heeren Moens.
Ik weet dat men daar de meeste
uren werkt van gansch de stad, dat
den arbeid er bijna onuitstaanbaar
is, vooral in den winter, en dat men
hiervoor 17 en 18 centiemen betaalt.
Ik weet ook dat de meeste werklieden ver-
eenigd zijn in den katholieken Werkmans-
kring, dat hunne meesters zelf deel uitmaken
van 't bestuur, dus dat het Petrusken heel ge
makkelijk zal vallen zich eens goed op de
hoogte testellen van al de grieven en klach
ten der werklieden die nu uit vrees voor over-
dragerij er niet durven aan denken over iets
te spreken.
Hij zal ook beter dan iemand aan het cijfer
hunner gedane winsten geraken, en dan zelf
eens kunnen uitrekenen hoeveel men daar
zooal per dag en per werkman wint.
Ge moet weten vriend Alfred, dat de hee
ren Moens heel brave christelijke menschen
zijn, en dat zij geene andere werklieden op
hun fabriek willen dan christelijke tot in de
ziel.
Een christen werkman, werkende bij
een christen patroon, vereenigd in een
christen vakbond, daar kan geen oogen-
blik aan getwijfeld worden of alles moet op
wielkens loopen, de werkmeoschen moeten
goed hun brood verdienen en geene reden tot
klagen hebben
'k Wilde dat ik het zag, zei den blinde
Nu schrijf er maar eens over, beste vriend,
en ge zult spoedig zien, of hij mag of hij
durft, en de werkmenschen zelf zullen dan
oordeelen.
In alle geval, ik denk, dat er voor die
christelijke slaven, zoo uitgebuit door
brave christelijke heeren toch iets moet
gedaan worden, zelfs al bleven de katholieke
bonden in den hoek en moesten de socialisten
het zich ter harte trekken, 't Zijn toch ook
werkmenschen.
Spreek er eens over in 't bestuur, als ge
wilt, er zit veel goeds in.
Uw medelid,
J. V. d B.
ONS ANTWOORD. Ik heb niets beter
gevonden dan uwe belangrijke briefwisseling
maar af te kondigen omdat zij het overwaard
is in 't publiek te verschijnen, alhoewel gij
enkel vraagt om er in 'r bestuur over te spre
ken.
Ik geef u voor raad ons van tijd tot tijd zoo
maar iels in te zenden wij zullen het met
veel genoegen opnemen. Ge kunt, uw schrij
ven bewijst dit.
Wat nu het schrijven over het fabriek
Moens betreft, wel bedankt om uwe inlich
tingen vriend V. d. B. Inderdaad, wij hebben
er niet van gehoord dat die menschen in be
wegingzijn geweest met de laatste algemeene
beweging te Aalst om meer loon, dit in No
vember 1905 wij hebben er niets van ge
hoord dat men er een centiem opslag heeft
gegeven, evenmin als bij M. De Nayer, ook
een braven christeüjken mensch.
De besturen dier christelijke vakbonden,
hebben alsdan lamlendig toegezien, ons in
niets mede geholpen, alhoewel wij om zoo te
zeggen, over de gansche stad een opslag
hébben be werkt voor de fabriekwerkers.
Willen de christelijke vakbonden nu iets
doen. dan is het hun plicht die christelijke
patroons bij den kop te nemen, om h .n te
verplichten opslag te geven, die zij reeds 16
maanden geleden zouden moeten hebben in
gevoerd.
Enfin, uw brief is voldoende, om er hunne
aandacht op te trekken en wij zullen zien wat
zij zullen doen.
Wij zullen ons plicht doeD en ook inlichtin
gen nemen, daarvan moogt ge verzekerd zijn.
A. N.
Een en ander.
Naar men ons verzekert zoo er in
ons stedelijk college der Jezuieten verleden
week eene werkstaking zijn uitgebroken onder
de huisknechten.
Het schijnt dat die menschen daar inwonen
en maandelijks 18 franken winnen zij zou
den moeten werken van 's morgens 5 tot
's avonds 8 en 9 uren. Al hunne vrijheid in
■eene gansche week is van 2 tot 4 uren na
middag des zondags, en daarmede opnieuw
binnen.
Wij zouden eens willen onze informeer-
kazak aantrekken, en inaien die feiten waar
lijk bestaan, er ons goed over in te lichten en
wat meer te kunnen uitwijden.
Kan er ons iemand een dier jongens aan
wijzen Wij zouden ons dan töt hem richten.
Klokke Roeland, Volksstem of Denderbode
zouden ons hierover toch ook iets kunnen la
ten kennen Het schijnt dat die jongens te
klagen hebben, en dan moeten zij de eerste
zijn, die in de bres springen om dit te ver
helpen, vooral omdat het bij de Paters Jezuie
ten gebeurt.
Wij wachten.
Recht en Vrijheid lezen is eene drin
gende noodzakelijkheid, want hierdoor stelt
ge u op de hoogte van de syndikale beweging
en de werkerspoiitiek in 't land gevoerd.
Uwe rechten en plichten kennen en waar-
deeren, is een punt van 't-geloof van een
vereenigd man.
Klokke Roeland schrijft over de vleiërs
der rijken een goed echt artikel, maar wij
moeten schrijver doen opmerken, dat daar
waar hij schrijftDat een heer met een
chapeau buse hem in eene herberg met
een pint trakteere, en die werkman mag zoo
rood zijn als bloed geheel zijn klieksken zal
't moeten w»ten hij zal 't gaan aan de hoo
rnen vertellen», niet zoo zeer toepasselijk is
op een rooden werkman, dat de eer van ver
zot te zijn, naar een glas bier, waarmede een
heer trakteert honderd maal meer toekomt
aan een werkman uit den katholieken cerkel,
waar dit bijna alle zondagen het geval is die
eer komt toe, aan de leden uit 't Sterreken,
aan de Waterratten, aan De Ridders uit de
Mot enz. waar zij het gewoon zijn, telkens
er eene bijeenkomst is getrakteerd te worden
van een heer met een chapeau buse
't Was verleden Zondag nog het geval, in
Schaarbeek en Kerrebroeck met M. Moyersoen
die lahgs ginder was afgezakt om er de boe
ren te laten drinken, zoodanig dat er in ééne
herberg meer dan honderd glazen bier moes
ten betaald worden
Het js de gewoonte der katholieken, het
volk te verbeesten met drank, om het dan
door die verbeesting te gemakkelijker in
hunne netten te vangen.
Wij zijn gelukkig dit te lezen in een katho
liek blad, wij zijn gelukkig tegen die verbees
ting te hooren opkomen en zullen zien- in
hoever dit blad zal verhoord worden, door
dezen die meenen belang te hebben bij de
verbeesling van het volk.
Hoe het nu komt weten wij waarlijk niet,
maar iets is \va?r en dit is, dat de meeste
werklieden uit den katholieken werkmans-
kri: g de erootste gedweëe slaven zijn en zelfs
meermalen niet durven spreken voor hun
recht.
Ziet rondom u, werklieden, cn de getrouwe
cerkelmanr.en, zijn de getrouwste slaven.
Dat komt, omdat zij daar gewoon zijn te
moeten luisteren en zwijgen en om niet als
stouterik aanzien en goed geboekt te worden
om in de uildeeüngen van brood, houille,
enz. bun deel te krijgen er zelfs niet durven
aan denken, soms de minste opmerking te
maken
Zelfs bestuurleden van hunne vakbonden
zijn meest al menschen, die in hun bestuur
zelt niet durven gapen, en rondom mij ken ik
er, die hel nooit zullen wagen, de eene of
andere verbeternis aan Mijnheer te vragen,
't Moet zijn dat men ze bij de katholieken zoo
kweekt.
Ook eene vereeniging. Het schijnt
dat een zestal bazen der espadrilleninakers
van Aalst zich ook zouden gesyndikeera heb
ben en in hunne overeenkomst besloten heb
ben elkander te helpen, wanneer er bij dezen
of genen fabrikant staking is. Zij zouden hier
om eene borg gestort hebben, die verbeurd
verklaart wordt in geval van niet naleving der
overeenkomst.
Weeral een voorbeeld voorde werklieden,
die zich laten verdeelen in christenen en niet
christenen.
Voorzeker hebben die fabrikanten het ge
loof van kant gezet, om hunne belangen te
verdedigen
Dat ook moeten de werklieden doen.
De espadrillenmakers zijn sinds
eenige weken aan 't werk, om een gezainent-
Iijken tarief te veroveren.
Zij hebben eerst hunnen algemeenen tarief
aan de bazen aangeboden, om na een vijftien
tal dagen hun antwoord te laten kennen.
Van de vijftien uitgezonden brieven kwa
men er twee-antwoorden
Nu wierden zij samen geroepen om met de
besturen te komen discuteeren, over den aan
geboden tarief
Twee kleine bazen boden zich aan.
Middelerwijl vernamen wij dat hel syndi-
kaat der zes bazen een algemeenen tarief had
opgemaakt en enkel hera zou te voorschijn
hebben gebracht, wanneer er slaking uil
brak.
Dit was een oprecht dom besluit, en wij
wendden ons lot een der fabrikanten om den
tarief te kunnen bekomen. Dezen wilde hem
ons echter niet geven, omdat hi; die toelating
niet bad van 'tsyndikaat maar riep de heeren
bijeen nog dien zelfden avond, alwaar wij
weest kennis nemen hebben van den tarief.
Hierover hebben nu de gasten ook kunnen
redekavelen en den tarief besproken.
Er wordt nu getracht eene overeenkomst te
bewerken.
In alle geval het princiep van algemeenen
tarief is daar, en dit is reeds een eerste stap
maar dit wil toch niet zeggen, dat men om
dit princiep een tarief moet aannemen die de
gasten niet voldoet.
Hopen wij echter, dat alles zich in over
eenstemming zal brengen, dit in 't belang van
gast en patroon
Voor de spinners er. draadmakers
van het fabriek, Keizerlijke Plaats
Gezongen bij Jan Df ideeter Den Tram
door Biebaut 0,74. De Schoolwet, door L. Van
de Maele 0,74. Lachen en Weenen door vrouw
De Meeter 0,80. P. den beeldhouwer geeft ook
o,i-o. Gezongen bij De Schryver door L. Meert
0,77. Omdat Emiel, Philemon, Michel en Jozef
zondag in den giooten bak elk 'nen rijfden toon
den met de jaskaart 0,20. Spinners, Keizerlijke
Plaats 4,66. Ik ben te oud, door Frans Vergey-
len bij Thendoor Vergeylen 0,41. Bambrochen,
Keizerlijke Plaats 2,25.