Weekblad voor met Arrondissement Aalst.
ONDERHOUDj
7e Jaar. N° iiO.
Prijs per titimmer 2 centiemen.
28 Juli 1907.
met den Heer Achille Brijsnopens hei artikel
De Socialisten van i3i2, verschenen in
Klokke Roeland van 2 Juli.
Wij hebben hel artikel van den heer Petrus
Van Schuylenbergh gelezen, dat verleden
Zondag in Klokke Holland verschenen is,onder
den titel De Socialisten van 1.302.
We zijn natuurlijk de meening gaan inwin
nen van den heer Achille Bi ijs, leeraar, over
bewust artikel, vermits zijn voordracht in
Klokke Roeland bedoeld wordt.
De heer Briis heeft ons, als volgt, welwil
lend te woord gestaan
De Heer Van Schuylenbergh legt me woor
den in den mond, die ik nooit uitgesproken
heb Wie heeft mij hooren zeggen dat de strijd
in 1302 geleverd werd door gemeen
grauw Of wel liegt de h. Van Schuylen
bergh hier met opzet, of wel heeft hij van
mijn voordracht niets begrepen, en in beide
gevallen heeft de inleiding van zijn artikel,
tegenover mij, geen waarde. Ik heb zeer dui
delijk dit gezeid Door hun zeden en gewoon
ten, hun kleedij, zelfs dikwijls door hun taal
verschilden de Patriciërs met 't gemeene
(lecommun communitas), de ambachtslieden.
Waar haalt Dirk daaruit het woordje
grauw Ik zou nooit het ambachtsvolk
gemeen grauw durven noemen of weet
d. h. V. S. niet dat grauw synoniem is van
gespuis, canoille Daarbij heb ik ook nooit
socialisten gebruikt, wanneer ik over
't gemeen van 1302 sprak Waarom dan dat
opschrift Fe socialisten van 1302 Weet
Dirk dan niet dat een sociale strijd, door
allee°u\ven heen geleverd werd'? Verder,
sta ik ten hoogste verwonderd over de bera
ming, die d. h. V. S. geeft aan de socialis
ten hij rioemt ze letterlijk gemeen grauw.
Dat is niet zeer delikaat vooi een Sekrelaris
van Werkerssyndicaten, en weinig vleiend
voor de arbeiders. Nadien beweert hij
Zoo leeren Pireone, Fris, enz Ik durf wedden
dat hij nooit éin bladzij gelezen heeft van die
geschiedschrijvers, om, na zoo'n inleiding,
dien zin te schrijven.
Tegenover al die greote geleerden, welke
een Europeesche faam bekomen hebben, stelt,
hij Deken De Grijse van Kortrijk, die op
eenige bladzijden van een tijdschrift zou kun
nen bewijzen datgene waarover anderen gan-
sche boeken geschreven hebben. Hij begint
met te zeggen dat zijn betoog onweerlegbaar
is, en schrijft dus zijn stelling vóór zijn be
wijs zoo doen al diegenen, welke hun eigen
denkbeelden voor zuivere waarheid houden.
Ik zou even goed kunnen zeggen mijn betoog
is OBweerlegbaar. Wie zou er dan gelijk heb
ben
Ten andere, Dirk spreekt zich zelf tegen
met het artikel van De Grijse Hij zegt dat
het een strijd was tegen het Schepenkollege.
Wel, ik zelf heb bet gezeid Maar bet schepen-
kollege bestond alleen uit mannen van de
rijke geslachten, van de aristocratie Ze wil
den geen enkel van hun voorrechten afslaan.
Hun eezag werd langs om meer zwaarder en
drukkender halsstarrig werd het gemeen
buiten alle openbare ambten gehouden en toe
zicht werd hun geweigerd.
De werkersbevolking door de ketterij in de
XII" eeuw opgehitst, werd in de XIIIs eeuw
bewogen door het bittere sociale verschil
onder de menschen, en vroeg lotsverbetering
Des .Marez heeft over dien toestand in de
Vlaamsche steden een prachtige, studie ge
schreven in de Revue de Puniversité de
Bruxelies (1900) Les luttes sociales en
Flaodte au moyen ège Welke verontwaardi
ging moest bij de aibeidersklasse niet ont
staan, wanni-er de keure van Gent straffeloos
aan een aristokraat toeliet de dochter van een
arme te schaken om er zijn bijzit van te ma
ken
In de nijverheidssteden gold het bijzonder
lijk de loonen de vaststelling van het salaris
was uitsluitend in de handen van hel schepen
kollege, dus van de Patriciërs. Voegdaaibij
het verbod aan de ambachtslieden om in bet
gilde te komen en laken te verkoopen, het toe
zicht over de wolnijverheid alleen toever
trouwd aan de rijke keoplui, het geheim
waarmee de magistraten hun beraadslagingen
omringden, en men begrijpt onmiddellijk dal
er 2 partijen, 2 klassen in die steden tegen
over elkander stondende rijken en de armen,
de Patriciërs (majores, de goeden) en de am
bachtslieden (minores, de kwadien). Ten
andere, die toestand vindt men ook terug, op
hetzelfde tijdperk, in andere streken zoo
spreekt Prof. Pirenne over de popoio minuto
en de popoio grasso van Italië Van dan af
begint de strijd Te Luik, in 1233 staande
kleinen op tegen de schepenen en hun
bisschop in 1233 trachten de koperslagers
van Dinanl, door een geweldigen opstand het
juk af te schudden van de hoogere burgerij,
die ze uitbuit in 1299, zijn het de wevers,
welke te Hoei opstaan tegen de conservatores
drapparie, de kooplieden van het gilde in
1248, ontstaat er een samenzweiing, te
Zoutleeuw, tegen de magistraten in 1267,
te Leuven.
Maar in Vlaanderen, was het erger daar
was het de eene opstand na den anderen, be
gonnen in t22ö, bij de verschijning van den
vaischen Boudewijn. Een revolutie was onver
mijdelijk ze brak in 1280 uit in al de sleden
van Vlaanderen. Hier bevindt men zich niet
meer voor éen afzonderlijke kracht, maar wel
voor den vasten wil van een geheele bevolking
om het patriciërsregiem te ontwortelen Hier
bij moet ik nu voegen hetgeen ik ook ge
zeid heb dat reeds ook kooplieden uitge
sloten waren uit het gilde, dat nog alleen in
de handen bleef van de allerrijksten. Zoo komt
het dat die kooplieden zich vereenigdem met
de ambachtslieden om het gemeen juk af te
schudden. De graaf Gwijde van Dampierre
kwam nu ook op, juist omdat hij in dien
strijd een middel zag om zijn grafelijke rech
ten, welke door de Patriciërs gekrenkt waren,
weer te doen gelden. Hij koos natuurlijk partij
voor de verdrukten het doel was niet bet
zelfde maar de middelen tot verovering van
hun rechten konden ze samen gebruiken,
Maar van 't oogenblik af dat de Leliaarts
de Vlaamsche Patriciërs de hulp inriepen
van den Franscben koning, die op het oog
had de inpalming van Vlaand Min, en daarna
van al de Belgische leenen bij Frankrijk, van
toen af was er een gemeen doe! voor den graaf
en de ambachtslieden de vrijmaking van
Vlaanderen tegenover Filips den Scboone.
Daar neemt de strijd het karakter aan van een
echt nationalen strijd. De roemrijke over
winning bij Kortrijk heeft bepaald bij het
Vlaamsche volk het nationaal bewustzijn ge
baard zegt Dr Fris Naast het volk van
Vlaanderen streed de adel en zelfs de geeste
lijkheid. We weten dat een veertigtal nering-
lieden tot ridders geslagen werden op het veld
te Groeninge, en daardoor de graaf vrijwillig
bijdroeg tot de vereeniging van de verschil
lende gedeelten van zijn volk, maar het on
verwachtste toeval had gewild dat de belangen
van de feodale heeren saarngerallen waren
met die van de volksklasse. (Vlaanderens vrij
making in 1302 door Dr Fris).
Nadien zien we de maatschappelijke ge
schillen weer hernemen, maar telkens grijpt
de democratie naar de wapens te zamen met
den Vorst om iederen aanval van de Franscbe
koningen af te weren, hetgeen bewijst dat de
Vlaamsehe nationaliteit geboren is in den
Gulden-Sporenslag.
Onloochenbaar echter is het, dal de demo
cratie daar getoond heeft wat ze vermag, en
dat ze een groot zelfvertrouwen gewonnen
had in haar macht overigens, zij is het dan
ook, die van dan af aan zich telkens aan
't heofd stelt van de krijgsbenden, die Vlaan
deren tegen Frankrijk verdedigen.
Hier zweeg de Heer Brijs.
Ik vroeg hem toei of hij niet eens met den
Heer Van Schuylenbergh over dien strijd zou
willen debatteeren, waarop bij onmiddellijk
antwoordde
O, ik vraag niet beter, want ik zou nog
veel, heel veelover 1302 kunnen zeggen, en
vermits de heer Van Schuylenbergh den
handschoen in het strijdperk geworpen heeft,
moet hij uiterst goed op de hoogte zijn van
den Gulden-Sporenslag welnu ik raap den
handschoen op en beroep den heer Van
Schuylenbergh tot een publieke be
spreking over de beteekening van
l302.
Alfred NICHELS.
Redactie Het woord is aan Dirk. He Heer
Achille Brijs wil met den Heer Van Schuy
lenbergh in 't publiek debatteeren, over den
Gulden-Sporenslag. We hepen wel "dat d. h.
Van Schuylenbergh ten minste zoo eerlijk zal
zijn om te aanvaarden.
Uit het debat spruit licht.
ANNONCEN
Rechterlijke i fr. per regel.
Reklamen 20 centiemen per regel.
Annoncen dikwijls herhaald 10 cent. per regel.
Andere annoncen worden opgenomen met
akkoord
Alle briefwisselingen of strijdpenning moe
ten elke week vóór Woensdag avond om 8 ure,
ingezonden worden.
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE
ALFBSD ïnTICHELS,
Maar.straat, 18, AALST.
Ongeteekende brieven worden niet opgenomen.
Berichten over werkstakingen en grieven moeten
door de Vakvereenigingen gestempeld zijn.
ABONNEMENTSPRIJS
3 maanden
6
Een jaar
Een jaar
fr. 0,40
0,75
i,5o
Buiten België
4,00
Men abonneert zich op alle postbureelen.